ID.nl logo
Hoofdluis: effectief controleren, behandelen en voorkomen
© natalialeb
Gezond leven

Hoofdluis: effectief controleren, behandelen en voorkomen

Begint jouw kind het nieuwe schooljaar met ongewenste 'vriendjes' op het hoofd? Ontdek in dit artikel alles over het herkennen, behandelen en voorkomen van hoofdluis. Pak dit hardnekkige probleem effectief aan, zodat je kind weer zorgeloos kan leren en spelen.

Het nieuwe schooljaar gaat weer beginnen en de klaslokalen, speelplaatsen en naschoolse activiteiten bruisen van de activiteiten. Onder de vele uitdagingen die zo'n heropleving van sociale interacties met zich meebrengt, is er één specifieke die vaak over het hoofd wordt gezien: hoofdluis. Deze kleine, hardnekkige parasieten kunnen heel wat overlast veroorzaken en blijken keer op keer buitengewoon effectief in het razendsnel infecteren van een hele klas of vriendengroep. Gelukkig kun je als ouder of verzorger effectief ingrijpen om snel korte metten te maken met deze vervelende beestjes.

Ook lezen: Zo kom je voor eens en altijd van die zilvervisjes af

Hoofdluis bestrijden?

Hier vind je alle middeltjes die je nodig hebt!

Wat is hoofdluis?

Hoofdluis is een veelvoorkomend probleem bij kinderen, vooral tussen de 4 en 11 jaar, maar iedereen (zolang je tenminste haar op je hoofd hebt) kan getroffen worden. Hoofdluizen zijn parasieten die zich voeden met het bloed van de hoofdhuid. Ze zijn extreem klein (ongeveer ter grootte van een klein sesamzaadje), hebben zes poten en zijn grijsbruin van kleur. Hoofdluizen leggen eitjes, genaamd neten, die ze met een kleverige substantie aan de haarschacht vastplakken.

©OZEPHOTO

Hoe krijg je hoofdluis?

Simpel gezegd: door direct haar-op-haarcontact. Luizen kunnen niet vliegen of springen, maar kruipen van hoofd naar hoofd. Dat gebeurt vaak op plekken waar kinderen dicht bij elkaar zijn, zoals op school, tijdens het spelen, bij logeerpartijtjes of op sportclubs.

Luizen zijn ongeveer even groot als een sesamzaadje en hebben een uitzonderlijk goede grip, waardoor ze gemakkelijk van het ene naar het andere hoofd kunnen kruipen. Hoewel ze een voorkeur hebben voor schoon haar, kan iedereen hoofdluis krijgen, ongeacht de hygiëne. En hoewel het idee van luizen onaangenaam kan zijn, zijn deze beestjes verder onschadelijk en kunnen ze geen ziekten overbrengen.

Mythen over hoofdluis Hoofdluis heeft niets te maken met persoonlijke hygiëne. Ze houden net zo veel van schoon als van vies haar. Hoofdluizen kunnen niet springen of vliegen. Ze verspreiden zich alleen door direct hoofd-tot-hoofd contact.

Symptomen van hoofdluis

Hoofdluis kan verschillende symptomen veroorzaken, maar het meest voorkomende is jeuk. Dat komt door een allergische reactie op het speeksel dat de luis injecteert tijdens het voeden. Andere symptomen kunnen zijn een gevoel van beweging in het haar, moeite met slapen (hoofdluizen zijn het meest actief in het donker) en zweren op de hoofdhuid veroorzaakt door krabben (maar dan moet je ze wel al een tijdje hebben laten zitten).

De levenscyclus van de hoofdluis

Als je de levenscyclus van de hoofdluis begrijpt, weet je meteen hoe je deze beesten effectief kunt bestrijden. De cyclus begint met eieren (of neten) die aan het haar worden bevestigd. Na ongeveer een week komen deze eitjes uit en verschijnen er nimfen: kleine luizen die ongeveer een week nodig hebben om uit te groeien tot volwassen luizen.

Een volwassen luis kan tot 30 dagen leven op een menselijke hoofdhuid, waarbij de vrouwtjes dagelijks eieren leggen. Zonder behandeling kan deze cyclus oneindig doorgaan. Daarom is het essentieel om na een week opnieuw te behandelen om ervoor te zorgen dat alle neten die na de eerste behandeling zijn uitgekomen worden verwijderd.

Kunnen luizen zich ook via opgehangen jassen aan de kapstok verspreiden? Hoofdluizen verspreiden zich primair via direct haar-op-haarcontact, omdat ze niet kunnen springen of vliegen. Dat betekent dat de kans dat luizen via opgehangen jassen op een kapstok verspreiden relatief klein is. Luizen overleven niet lang weg van de hoofdhuid, omdat ze zich voeden met menselijk bloed. Ze zouden dus snel sterven als ze zich op een jas bevinden, weg van de warmte en voedselbron van een menselijk hoofd.

Hoewel de kans op overdracht via kleding of andere objecten dus klein is, kan het toch voorkomen, bijvoorbeeld als haren met levende luizen in contact komen met de jas. Overdracht via jassen of kapstokken kán in zeldzame gevallen dus mogelijk zijn. Daarom wordt vaak aangeraden om jassen en mutsen niet te dicht bij elkaar te hangen of op te bergen in speciale luizenzakken, om zo het risico op verspreiding te verminderen.

©O.PASH

Hoe controleren op hoofdluis

Het controleren op hoofdluis kan gemakkelijk thuis gedaan worden. Hier is een eenvoudige stap-voor-stap handleiding:

  • Gebruik een fijntandige kam, ook wel een luizenkam genoemd. Deze kammen hebben extra dichte tanden die helpen om de luizen en neten uit het haar te verwijderen.

  • Kam op nat haar, bij voorkeur na het gebruik van conditioner. Het haar wordt dan gladder waardoor de luizen minder grip hebben en makkelijker uit het haar glijden.

  • Let bij het kammen op kleine witte of bruine stipjes die op het haar plakken. Dat kunnen luizen of neten zijn.

  • Controleer vooral achter de oren en bij de neklijn, want deze plekken zijn favoriet bij hoofdluizen.

Ook lezen: 🐝 Wespenoverlast in de tuin? Zo pak je dat aan!

Hoofdluis behandelen

Als je hoofdluis ontdekt, is het belangrijk om snel te handelen. Het behandelen van hoofdluis kan worden gedaan met behulp van medicinale shampoos of lotions, die verkrijgbaar zijn bij apotheken of drogisterijen. Daarnaast moet het haar worden uitgekamd met een luizenkam om alle luizen en neten te verwijderen. Herhaal deze behandeling na 7 à 10 dagen om eventuele overgebleven neten te verwijderen die in de tussentijd zijn uitgekomen.

Wat te doen als je kind hoofdluis heeft?

Het is niet nodig om je kind thuis te houden van school als het hoofdluis heeft. Hoofdluis verspreidt zich snel en het is waarschijnlijker dat je kind de luis op school heeft opgelopen. Informeer de school en andere ouders, zodat zij ook maatregelen kunnen nemen.

Het schoonmaken van het huis is ook belangrijk. Hoewel luizen niet lang overleven buiten de hoofdhuid, is het toch aanbevolen om beddengoed, kleding en knuffeldieren die in de afgelopen twee dagen in contact kwamen met de hoofdluizen te wassen op 60 graden. Voorwerpen die niet op deze manier gewassen kunnen worden, kunnen in een afgesloten plastic zak worden geplaatst voor twee weken.

©JPC-PROD

Aanbevolen anti-luisproducten

Er zijn vele producten beschikbaar die hoofdluis effectief kunnen behandelen. Een aantal van de meest aanbevolen producten zijn:

  • Prioderm Dimeticon Dit is een siliconenbasisproduct dat luizen en neten verstikt in plaats van ze te doden met insecticiden. Het is geurloos en bevat geen pesticiden, wat het geschikt maakt voor mensen die liever geen chemische behandelingen gebruiken.

  • XT luis Once Dit product doodt zowel luizen als neten. Het heeft een fysieke werking, zonder pesticiden, waardoor de kans op resistentie klein is.

  • Nyda Plus Een zeer effectief middel tegen hoofdluis en neten. Het heeft twee verschillende dimeticonen en penetreert daarom goed in de luchtwegen van de luis, waar het deze verstikt.

  • Luizenkam De neten-/luizenkam is een essentieel hulpmiddel bij elke behandeling. De tanden van deze kammen zijn dicht op elkaar geplaatst om luizen en neten uit het haar te kunnen kammen. Er zijn verschillende merken beschikbaar, zoals de Assy 2000 en de Nisska kam.

Let op: Lees altijd de instructies op de verpakking en volg deze op. Als de luis na de behandeling nog steeds aanwezig is, is het verstandig om een andere methode te proberen of medisch advies in te winnen.

Kleding in de vriezer? Het is een wijdverbreid idee dat het invriezen van mogelijk besmette kleding of andere items, zoals knuffels of haaraccessoires, luizen en neten (luizeneieren) kan doden. Maar is het daadwerkelijk nuttig?

De effectiviteit van deze methode is omstreden. Hoofdluizen zijn inderdaad gevoelig voor extreme temperaturen. Een aantal uur in een vriezer kan voldoende zijn om luizen te doden, maar het effect op neten is minder duidelijk. Omdat neten bestand zijn tegen temperatuurveranderingen, is het mogelijk dat ze de vriesperiode overleven.

Als je toch kleding of andere items wilt behandelen, kan wassen op 60 graden Celsius een effectievere manier zijn om zowel luizen als neten te doden. Items die niet op hoge temperatuur gewassen kunnen worden, kunnen worden afgesloten in een plastic zak voor een periode van ongeveer twee weken. Dat zou voldoende moeten zijn om luizen uit te hongeren en eventuele neten uit te laten komen en vervolgens te laten sterven.

Hoofdluis voorkomen

Hoewel het onmogelijk is om hoofdluis volledig te voorkomen, zijn er enkele stappen die je kunt nemen om de kans op een uitbraak te minimaliseren. Regelmatig controleren is de sleutel. Leer je kind om direct hoofdcontact te vermijden tijdens het spelen en andere activiteiten. Het is ook een goede gewoonte om persoonlijke items zoals hoeden, sjaals, borstels of hoofdtelefoons niet te delen.

▼ Volgende artikel
Windows 11 installeren zonder Microsoft-account? Zo omzeil je de blokkade
© MG | ID.nl
Huis

Windows 11 installeren zonder Microsoft-account? Zo omzeil je de blokkade

Wanneer je Windows 11 (opnieuw) installeert, vereist Microsoft dat je je aanmeldt met een Microsoft-account of dat je er eentje aanmaakt. En dat terwijl je je voorheen in Windows 10 gewoon met een offline account kunt aanmelden. Wij laten je zien hoe je dat ook in Windows 11 doet, rechtstreeks tijdens de installatieprocedure.

Microsoft wil maar al te graag dat je een Microsoft-account hebt en deze ook gebruikt bij het aanmelden van Windows 11. Behalve dat je hiermee in geval van het vergeten van je installatiecode het besturingssysteem makkelijker opnieuw kunt activeren, biedt een Microsoft-account niet heel veel extra voordelen in Windows 11 zelf. Het enige wat met zo'n account makkelijker gaat is het instellen van e-mail en OneDrive, maar dat zijn ook diensten waar je je later bij kunt aanmelden.

Installatieprocedure

In een van de laatste stappen van de installatieprocedure, of wanneer je een Windows 11-laptop hebt gekocht, word je - om de laatste instellingen toe te passen - gevraagd om in te loggen bij een Microsoft-account, of er eentje aan te maken.

©MG | ID.nl

Microsoft vraagt in Windows 11 standaard om een Microsoft-account.

Wanneer je in bovenstaand scherm bent aangekomen, lijkt het alsof je hier niet meer uit kunt komen: je moet óf een account invullen, óf er eentje aanmaken, óf een stap terug gaan met de pijl rechtsboven in beeld. Toch kun je hier nog iets anders doen, namelijk een opdrachtprompt openen. En dat is handig, want met een opdrachtprompt tijdens de installatie van Windows 11 kun je alvast dingen regelen voordat Windows 11 zelf is opgestart. Het omzeilen van het aanmaken of invoeren van een Microsoft-account bijvoorbeeld. Om de opdrachtprompt te openen, moet je de volgende toetscombinatie intypen:

Shift+F10

Let op: bij sommige computers zoals laptops kan het zijn dat je ook de Functietoets Fn moet indrukken om de F10-knop te kunnen gebruiken. De opdracht wordt in dat geval dan:

Shift+Fn+F10

Na het indrukken van deze toetscombinatie wordt een zwart venster voor de opdrachtprompt geopend.

©MG | ID.nl

Via een opdrachtprompt tijdens de installatieproductie van Windows 11 kunnen we de blokkade voor het aanmaken van een gewoon account omzeilen.

In dit scherm voor je een speciale opdracht in waarmee we de verplichte invoer voor een Microsoft-account gaan omzeilen. Zodra Windows 11 heeft gedetecteerd dat jouw computer een werkende verbinding heeft, blijf je op dat accountscherm hangen, maar ook wanneer er nog geen verbinding is gemaakt, wil Microsoft toch eerst dat je verbinding maakt en daarna alsnog met een Microsoft-account aan de slag gaat.

Nu de opdrachtprompt is geopend, schakelen we die online functie uit. Voer exact de volgende opdracht in:

start ms-cxh:localonly

Gevolgd door een druk op de Enter-toets. Dat zit eruit als hieronder:

©MG | ID.nl

Met behulp van de opdracht start ms-cxh:localonly kunnen we toch een normaal account.

Nadat je op Enter hebt gedrukt, verschijnt er een nieuw venster met de mogelijkheid om een lokaal account (dus zonder Microsoft-account) aan te maken. Goed om te weten: dit account is ook meteen een administrator-account.

©MG | ID.nl

Je kunt iedere accountnaam gebruiken die je wenst, en een wachtwoord opgeven hoeft nu nog niet.

Je kunt hier dus gewoon een normale (voor- en achter)naam opgeven, een e-mailadres is dan niet nodig. Je kunt ervoor kiezen om nu een wachtwoord in te vullen, maar als je dat doet, krijg je ook direct drie controlevragen die je moet opgeven; dat kun je niet skippen. Sla je het aanmaken van een wachtwoord nu over, dan kun je dat later in Windows 11 alsnog doen.

Nadat je de benodigde gegevens hebt ingevuld, worden de laatste installatiestappen voltooid, en wordt de computer nog een keertje opnieuw opgestart. Daarna kun je je aanmelden met het nieuwe account en voer je nog een aantal stappen uit met betrekking tot functies als locatie, diagnostische gegevens en handschriftherkenning.

Account aanpassen

Het account waarmee je je aanmeldt is een administrator-account. In dat geval doe je er goed aan om een wachtwoord in te stellen als je dat nog niet hebt gedaan in de hierboven uitgelegde stap. Om een wachtwoord in te stellen, klik je op de Startknop, en vervolgens op je accountnaam en kies je voor Mijn account beheren.

©MG | ID.nl

Via het Startmenu vraag je de eigenschappen van je account op.

Je komt nu in het instellingenscherm terecht voor je account. Scroll naar de knop Aanmeldingsopties en daarna op Wachtwoord.

©MG | ID.nl

Klik op het onderdeel Wachtwoord om een wachtwoord toe te voegen aan je account.

Nu kun je een wachtwoord naar wens opgeven, de eisen zijn hier niet streng, maar uiteraard kies je wel voor een lastig te raden wachtwoord. Wel ben je verplicht om een geheugensteuntje op te geven, maar dat is minder lastig dan drie extra beveiligingsvragen die je normaliter bij het installatiescherm moet opgeven. Bij de geheugensteun mag het wachtwoord (vanzelfsprekend) niet gebruikt worden .

©MG | ID.nl

Hier geef je je wachtwoord op. De wachtwoordhint (geheugensteun) mag niet ook je wachtwoord.

Wachtwoord en geheugensteun ingevoerd? Dan ben je in principe klaar en kun je je systeem verder gaan configureren. Eventueel kun je nu ook nieuwe extra accounts aanmaken via het onderdeel Andere gebruikers in het instellingenscherm.

▼ Volgende artikel
Wat is doomscrolling en hoe kom je ervan af?
© AK | ID.nl
Huis

Wat is doomscrolling en hoe kom je ervan af?

Je pakt je telefoon om even snel iets te bekijken – en ineens ben je zomaar een uur verder, omdat je niet kon stoppen met scrollen. En onderweg ben je meestal niet blijven hangen bij blije kattenfilmpjes, maar bij rampen, slecht nieuws en roddel. Of bij posts van mensen die allemaal mooier of rijker lijken dan jij. Doomscrolling dus. Slecht voor je humeur en zelfbeeld én zonde van je tijd. Maar gelukkig kun je er iets tegen doen.

In dit artikel lees je:

☠️ Wat doomscrolling is ☠️ Waarom je maar blijft scrollen ☠️ Hoe je weet of jij een doomscroller bent ☠️ Wat je tegen doomscrollen kunt doen

Lees ook: Minder afleiding van je telefoon met deze 6 apps

Wat is doomscrolling?

Doomscrolling is eindeloos blijven scrollen door berichten, filmpjes en posts die je eigenlijk alleen maar onrustig maken. Dat begon ooit met nieuws, maar geldt tegenwoordig ook voor sociale media. Denk aan TikTok, Instagram of X waar je urenlang blijft scrollen, maar waar je zelden wijzer of rustiger van wordt. Het algoritme weet precies wat je aandacht trekt – en hoe het je blijft vasthouden.

De term ontstond rond 2020, tijdens de COVID-19-pandemie, toen mensen massaal thuis zaten en constant updates zochten over het virus. Maar het fenomeen heeft zich sindsdien uitgebreid naar alle vormen van nieuws of posts waar je je slechter van gaat voelen.

Waarom blijven we scrollen?

Apps zijn zo ontworpen dat ze je aandacht vasthouden. Elke swipe of nieuwe video geeft een kleine prikkel in je brein: een signaal dat er misschien iets interessants komt. Soms zit er iets tussen dat écht boeit, maar vaak blijft het bij vluchtige prikkels. Ondertussen raakt je hoofd vol, maar je krijgt er weinig voor terug.

Hoe weet je of je doomscrollt?

Er bestaat geen test waarmee je kunt checken of je een doemscroller bent. Maar er zijn wel duidelijke signalen. Je zit in de gevarenzone wanneer je:

🚩 Gedachteloos nieuws- of socialmedia-apps opent, vaak meerdere keren per dag
🚩 Je daarna leeg, onrustig of somber voelt
🚩 Moeite hebt om te stoppen, terwijl je eigenlijk wel weet dat het nergens toe leidt
🚩 's Avonds of 's ochtends lang op je telefoon zit zonder duidelijk doel
🚩 Niet toekomt aan andere dingen, of je gejaagd voelt als je niets checkt

Herkenbaar? Dan is het tijd om je scrollgedrag te doorbreken. Dat is niet makkelijk, maar het kan wel. Onderstaande tips helpen je op weg.

©Gorodenkoff

Wat kun je doen tegen doomscrolling?

1. Beperk je schermtijd en las schermvrije tijdstippen in

Geef jezelf vaste momenten waarop je iets mag checken. Bijvoorbeeld: 's ochtends 15 minuten nieuws, 's avonds 10 minuten social media. Stel een timer in, zodat je niet ongemerkt blijft hangen. Je kunt ook met jezelf afspreken dat je bijvoorbeeld één uur per dag niet op je scherm kijkt. Of in het weekend pas na twaalf uur 's middags je telefoon pakt. Ook is het mogelijk om tijdslimieten in te stellen voor bepaalde apps. Hieronder lees je hoe je dat doet op een iPhone en op een Android-toestel.

Scherm- en apptijd beperken op iPhone

Wil je op vaste tijden niet gestoord worden? Stel dan apparaatvrije tijd in op je iPhone. Tijdens die periodes zijn alleen telefoongesprekken, berichten en apps die je zelf toestaat beschikbaar. Ga naar Instellingen > Schermtijd, tik op App- en websiteactiviteit en schakel dit in als dat nog niet gebeurd is. Kies daarna voor Apparaatvrije tijd en stel via Gepland de begin- en eindtijd in. Je kunt kiezen voor elke dag hetzelfde tijdstip of per dag variëren. Vlak voor de ingestelde tijd krijg je een herinnering.

Ook kun je tijdslimieten instellen voor apps of hele categorieën, zoals sociale netwerken of games. Ga naar Instellingen > Schermtijd > Applimieten > Voeg limiet toe en selecteer de gewenste apps of categorieën. Tik op Volgende, stel de limiet in en gebruik eventueel Pas dagen aan voor verschillende limieten per dag. Rond af met Voeg toe.

Scherm- en apptijd beperken op je Android-telefoon

Rustmomenten op je Android-toestel stel je in via de Bedtijdmodus. Tijdens deze periodes worden je schermkleuren aangepast (bijvoorbeeld naar grijstinten) en kun je meldingen dempen of het scherm automatisch laten uitschakelen. Ga naar Instellingen > Digitaal welzijn en ouderlijk toezicht > Bedtijdmodus en stel in wanneer de modus moet starten en eindigen. Je kunt dit voor elke dag apart instellen of een vast schema kiezen.

Wil je appgebruik beperken? Ga dan naar Digitaal welzijn > Dashboard en kies de app die je wilt beperken. Tik op het zandlopertje naast de app en stel een dagelijkse limiet in. Zodra de limiet is bereikt, is de app de rest van die dag niet meer toegankelijk.

2. Zet meldingen uit

Pushmeldingen van nieuwsapps, sociale media of video-apps zorgen dat je telkens toch weer gaat kijken en scrollen. Zet ze uit. Wat je niet ziet, open je ook minder snel.

3. Richt je telefoon prikkelarmer in

Zet socialmedia- en nieuwsapps niet op je beginscherm. Of verwijder ze helemaal. Wil je ze toch echt bezoeken, dan kan dat via de browser. Dat is een extra handeling vergeleken met een app, maar juist daarom doe je het misschien minder vaak.  

Verder kun je er ook voor kiezen om de grijstintenmodus in te schakelen. Dat zorgt voor minder afleiding en een beeld dat rustiger is.

Op een iPhone ga je hiervoor naar Instellingen > Toegankelijkheid > Weergave en tekstgrootte > Kleurfilters en schakel je de optie in. Op een Android-smartphone ga je hiervoor naar Instellingen -> Toegankelijkheid -> Kleurfilters. Hier schakel je de optie Grijstinten in. Afhankelijk van je toestel kunnen deze menu-opties een iets andere naam hebben.

©ID.nl

4. Volg niet alles en iedereen

Kies één of twee betrouwbare nieuwsbronnen. Ontvolg accounts die vooral onrust of negativiteit brengen. Kies liever voor mensen of media die je inspireren, informeren of aan het denken zetten. Een account waar je geen energie van krijgt, maar dat je energie kost: dat kun je beter ontvolgen.

Stoppen met doom-scrolling? Het kan!

Doomscrolling gaat allang niet meer alleen over nieuws. Ook gedachteloos scrollen langs filmpjes, reacties of meningen op sociale media hoort erbij. Het lijkt onschuldig, maar kost tijd, energie en aandacht — en levert weinig op.

Het goede nieuws: je kunt ermee stoppen. Niet in één keer, maar stap voor stap. Door bewuster te kiezen wat je leest en wanneer. Door je telefoon minder het ritme van je dag te laten bepalen. En door ruimte te maken voor dingen die je echt iets opleveren.

📵 Verveel je je zonder smartphone?

📘 Door een boek kun je urenlang scrollen!