Om zonnepanelen te kunnen plaatsen, moet je dak aan een aantal voorwaarden voldoen. Is er voldoende ruimte, heeft het dak een oriëntatie tussen het oosten en westen, richting het zuiden. En is er geen of een beperkte schaduwwerking en een stabiele dakconstructie om de zonnepanelen op te bevestigen?

Voor particuliere huizen worden voornamelijk twee zonnepaneelmaten gebruikt: 1,00x1,65 meter en 1,10x1,75 meter. Veelgebruikte systemen bestaan uit 8, 12 of 16 zonnepanelen. Een systeem van 16 zonnepanelen wordt vaak geplaatst als 2 rijen boven elkaar. Deze voorbeeldsystemen hebben dus een hoogte van 3,3 tot 3,5m en een breedte van 4, 6 of 8 meter. Doordat je wat ruimte aan de rand van je dak moet vrijhouden, is hiervoor tussen de 15 en 30 m2 aan vrije ruimte op je dak nodig.

Elk dak is uniek en vereist een op maat gemaakte oplossing om de beschikbare ruimte optimaal te benutten. Bij voorkeur worden de panelen in nette rechthoeken op één of meerdere dakdelen geplaatst. Plaatsing over meerdere dakdelen kost wel extra installatietijd en vereist een meer complexe bekabeling en omvormer. Let op een nette lay-out, want het oog wil ook wat: met een gemiddelde levensduur van 25 jaar moet je immers lang genoeg naar de zonnepanelen kijken.

Oriëntatie en dakhoek

Zuidelijke daken

©acilo

Zuidelijke daken met een dakhoek van 30-40 graden zijn optimaal voor zonnepanelen. Doordat deze daken rond het middaguur direct naar de zon ‘kijken’ maken ze optimaal gebruik van de zon op het warmste moment van de dag. Deze ideale daken hebben een zonnepotentie van 100%, en bieden dus het beste financiële rendement voor zonnepanelen. Als een zuidelijk dak platter of steiler is dan 30-40 graden is de zonnepotentie vaak nog steeds meer dan 95%.

Zuidoost- of zuidwestelijke daken

©OLCAY ARDA

Zuidoost- of zuidwestgerichte daken zijn prima geschikt voor zonnepanelen. Het felste zonlicht van het middaguur wordt iets minder benut, maar ze genereren juist meer elektriciteit in de ochtend (zuidoostelijke daken) of in de middag (zuidwestelijke daken). Onder een goede hoek hebben deze daken een zonnepotentie van meer dan 95%, terwijl een platter of steiler dak nog steeds boven de 90% komt.

Oost- of westelijke daken

©FOKKE BAARSSEN

Oostelijke of westelijke daken hebben een zonnepotentie van 80-90%. Hier is de regel: hoe platter het dak, hoe beter de zonnepotentie. Dat komt omdat bij plattere daken de felle zon van het middaguur beter op de zonnepanelen valt. Oostelijke daken genereren de meeste elektriciteit in de ochtend, terwijl westelijke daken juist meer energie in de middag opwekken. Oost-west daken kunnen prima gecombineerd worden voor een gelijkmatige elektriciteitsproductie.

Noordelijke daken

©Getty Images/iStockphoto

Noordelijke daken zijn minder geschikt voor zonnepanelen. Ze hebben een zonnepotentie van minder dan 75%. Dit geldt ook voor daken richting het noordoosten of noordwesten. Deze daken zijn minder geschikt, omdat er minder zonlicht op valt, en het rendement op je panelen dus een stuk lager is. Tenzij je bewust kiest voor een lager rendement of een heel licht hellend dak richting het noorden hebt, raden we consumenten af om zonnepanelen op een dak richting het noorden te plaatsen.

Platte daken

Platte daken hebben nog steeds een zonnepotentie van 90%, wat veel mensen verbaast. Het zonlicht rond het middaguur wordt iets minder benut dan bij een dak op het zuiden. Maar tijdens de ochtend en in de middag vangt een plat zonnepaneel juist meer zon. Om de panelen door de regen schoon te laten spoelen, is een installatie op een plat dak nooit helemaal plat, maar altijd onder een bepaalde hoek op het zuiden (of oost-west). Een kleine hoek (15-20 graden) heeft als voordeel dat je de panelen dichter bij elkaar kunt plaatsen waardoor er minder schaduw tussen de rijen valt.

De optimale hoek van 30-40 graden wordt minder vaak gebruikt op platte daken, omdat de montageconstructie dan groter en dus duurder is. Tevens zie je de zonnepanelen vanaf de grond eerder boven het dak uitsteken bij een grote hoek. Let bij platte daken goed op obstakels met mogelijke schaduwwerking zoals schoorstenen, muurtjes aan de zijkant of naburige gebouwen.

Ook is het mogelijk om zonnepanelen op een plat dak niet in rijtjes op het zuiden te richten, maar ze bewust oost / west te plaatsen. Op die manier kan het dak 40% efficiënter benut worden omdat er geen ruimte tussen de panelen aangehouden hoeft te worden wegens schaduwval. Je geeft met een oost/west opstelling op een plat dak wel 15% output weg doordat de zonnepanelen per stuk 15% minder presteren dan in een zuidelijke opstelling.

Schaduw en obstakels

Schaduw op een zonnepaneel verlaagt de elektriciteitsopbrengst aanzienlijk. Dat komt omdat in een systeem van meerdere zonnepanelen de zwakste schakel telt. Als er bijvoorbeeld een systeem van 12 panelen op je dak ligt en 1 zonnepaneel krijgt schaduw door een schoorsteen, dan vallen de overige 11 panelen terug naar de veel lagere opbrengst van dit enkele zonnepaneel in de schaduw, tenzij je gebruikt maakt van Power-optimizers of Micro-omvormers. Bij een gewone string-omvormer kan de schaduw dus al snel voor een vermindering van 25-50% in de opbrengst zorgen, waardoor je investering niet het verwachte resultaat heeft.  

Waar moet je rekening mee houden?

Belangrijke obstakels, zoals pijpjes, schoorstenen, dakkapellen, andere dakdelen, bomen en het huis van je buren. Let ook op bomen die de komende 25 jaar een stuk groter kunnen worden dan ze nu zijn.

Let niet alleen op de schaduw op één moment, maar bedenk dat de zon in de ochtend in het oosten opkomt, in het middaguur op het zuiden staat en ’s avonds in het westen ondergaat. Hierdoor verandert de schaduw gedurende de dag. Schaduw voor 9 uur ’s ochtends of na 5 uur ‘s middags is niet zo schadelijk voor je opbrengst, omdat de intensiteit van de zon een stuk lager is rond deze tijdstippen. Ook schaduw in de winter door een laagstaande zon is te verwaarlozen, omdat de elektriciteitsopbrengst in de winter slechts 10% van het jaartotaal is.

Power-optimizers of micro-omvormers om zonnepanelen individueel te schakelen

Als schaduw niet ontweken kan worden, kan de impact verminderd worden door het gebruik van power-optimizers of micro-omvormers onder ieder zonnepaneel. Hiermee wordt een systeem van zonnepanelen parallel geschakeld, waardoor het probleem van de zwakste schakel wordt opgelost. Ieder zonnepaneel produceert met een power-optimizer of micro-omvormer zijn eigen optimale opbrengst, dus als van de 12 panelen er één in de schaduw ligt, dan valt alleen dat enkele paneel terug door de schaduw. Bijkomend voordeel is dat het systeem per paneel uitgelezen kan worden, waardoor eventuele problemen direct toe te wijzen zijn aan één specifiek paneel en het veel inzichtelijker is hoe het systeem functioneert.

Het verschil tussen power-optimizers en micro-omvormers is dat power-optimizers altijd nog een centrale omvormer nodig hebben die vaak binnen wordt gemonteerd. Power-optimizers maken het systeem ‘slim’, maar micro-omvormers maken het systeem ‘slim’ en zetten direct achter het paneel de gelijkstroom van de zonnepanelen om naar wisselspanning. Daardoor wordt er bij micro-omvormers een kabel rechtstreeks van de zonnepanelen naar de meterkast getrokken, dus een heel simpele installatie. Met name bij platte daken met slaapkamers boven scheelt dit een omvormer-kast binnen.

Het nadeel van power-optimizers en micro-omvormers is dat de initiële investering hoger is (ongeveer € 50 tot € 75 per paneel extra). Maar micro-omvormers hebben een levensduur van 25 jaar, terwijl een normale seriële omvormer 10-15 jaar meegaat en dan vervangen moet worden. De totale kosten over de levensduur van de zonnepanelen zijn dus gelijk, met als voordeel een forse vermindering van de schaduw en dus een beter financieel rendement op zonnepanelen.

Materiaal op je dak

Normale dakpannen, platte daken en golfplaten zijn meestal geschikt voor zonnepanelen, mits in goede staat. Overige daken brengen extra kosten met zich mee of zijn niet geschikt voor de installatie van zonnepanelen. Vergunningen zijn niet nodig voor zonnepanelen, behalve als je ze grond-gebaseerd of verticaal tegen de muur wilt plaatsen. Ook mag je huis geen onderdeel zijn van een beschermd stadsgezicht of de status van een monumentaal pand hebben.

Dakpannen

©Roland T. Frank

Dakpannen zijn eigenlijk altijd geschikt voor de installatie van zonnepanelen. Het montagesysteem voor zonnepanelen wordt middels aluminium verbindingen aan de onderliggende dakconstructie bevestigd. Dakpannen worden simpelweg opgetild en de aluminium bevestigingshaak gaat er onderdoor. De installateur zal dus nooit boren in dakpannen en het dak blijft waterdicht. De enige uitzondering vormen heel oude pannen (bijvoorbeeld van klei) die erg fragiel en breekbaar zijn: deze zijn mogelijk niet geschikt voor de installatie van zonnepanelen. Het kan bij een ouder dak aan te bevelen zijn om de dakpannen onder de zonnepanelen te vervangen door dakpanplaten van kunststof of metaal, platen in de vorm van meerdere dakpannen. Visueel blijft het dak hetzelfde, maar de vrijgekomen pannen kunnen worden gebruikt om slechte pannen op de rest van het dak te vervangen. Ook kun je een indak-systeem gebruiken, maar dit is tot de helft duurder.

Platte daken

©MICHAEL VERHOVSKI

Platte daken zijn over het algemeen geschikt voor zonnepanelen, mits de onderliggende constructie stevig genoeg is. Betonnen constructies zijn altijd geschikt. Je moet in ieder geval op het platte dak kunnen lopen, omdat ieder zonnepaneel toch 20 kilo weegt met nog 20 kilo ballast. Bedekking van platte daken met normaal bitumen en grind is prima, al is installatie op schuine daken met bitumen moeilijk en duurder wegens een gebrek aan bevestigingsmogelijkheden voor het montagesysteem. Het kan zijn dat de maximale belastbaarheid van het dak de maximale systeemgrootte voor zonnepanelen kan beperken. Ook kan de hoeveelheid ballast behoorlijk variëren op basis van de windbelasting op het dak. Denk hierbij aan de hoogte van het gebouw of locatie zoals kust of aan de rand van een woonwijk.

Golfplaten , stalen / zinken daken

Golfplaten daken (bijvoorbeeld op boerderijen of schuren) zijn geschikt voor zonnepanelen en de installatie is eenvoudig en zonder meerkosten. Stalen of zinken daken zijn meestal ook geschikt voor zonnepanelen.

Locatie in Nederland

Alle locaties in Nederland zijn geschikt voor zonnepanelen, de verwachte opbrengsten tussen de beste en slechtste locatie verschillen weinig. In Nederland is de zoninstraling behoorlijk gelijk, en het is overal in het land de moeite waard om zonnepanelen te installeren. Het maximale verschil tussen de meeste zoninstraling (op de Waddeneilanden) en de minste zoninstraling (in Limburg) is beperkt tot ongeveer 10% van de jaarlijkse opbrengst.

De online tool van Kieskeurig.nl houdt rekening met de zoninstraling op jouw precieze locatie, gebaseerd op het gemiddelde van de afgelopen 25 jaar. Hierdoor krijg je een zo precies mogelijke schatting van de verwachte opbrengst van zonnepanelen op je eigen dak. Start ook met duurzame energie en besparen!

Bij ID.nl zijn we gek op producten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt of die handige functies hebben. Daarom gaan we een paar keer per week op zoek naar zulke deals. Dit keer: broodroosters voor grotere gezinnen waar vier sneetjes tegelijk in passen.

Een lekker ontbijt is altijd een goed begin van de dag en wat is er nou lekkerder dan de geur van geroosterd brood? Of je nu van goudbruin of juist donker en krokant houdt, een goede broodrooster is onmisbaar. Voor wie een groot gezin heeft, of gewoon graag vier boterhammen tegelijk roostert, is een model voor vier sneetjes ideaal. Wij doken in de wereld van broodroosters en selecteerden vijf toppers onder de 60 euro die niet alleen je brood, maar ook je dag een stukje beter maken.

Tefal Smart'n Light TT6408

Met de Tefal Smart 'n Light haal je een modern en gebruiksvriendelijk apparaat in huis. Wat meteen opvalt, is het digitale display. De bruiningsgraad stel je in met een simpele druk op de knop en het schermpje toont vervolgens een countdown-timer. Zo weet je precies hoe lang je nog moet wachten op je perfecte boterham. Je hebt de keuze uit zeven verschillende bruiningsniveaus. Een unieke eigenschap is de favorietenfunctie. Hiermee kun je twee van je favoriete instellingen opslaan, zodat je met één druk op de knop jouw ideale toast tevoorschijn tovert. De broodrooster beschikt over vier sleuven, die breed genoeg zijn voor zowel dunne als dikke sneden brood. De automatische broodcentrering zorgt ervoor dat elke boterham gelijkmatig wordt geroosterd. Verder is het apparaat uitgerust met een ontdooi- en opwarmfunctie. Dankzij de handige liftfunctie kun je ook kleinere sneetjes brood makkelijk en veilig uit de rooster halen.

KitchenBrothers Retro

Dit broodrooster heeft ruimte voor vier sneetjes brood en beschikt over vier extra brede sleuven. Het apparaat is uitgerust met zes verschillende warmteniveaus, wat de gebruiker de mogelijkheid geeft de gewenste roosterstand in te stellen. Met een vermogen van 1630 Watt kan het brood snel worden geroosterd. Een handige functie bij dit broodrooster is dat de twee sleuven per keer afzonderlijk te bedienen zijn, mocht je maar twee sneetjes willen roosteren. Daarnaast zijn er een ontdooi- en een 'reheat'-functie aanwezig. Voor het opvangen van kruimels zijn er twee kruimellades in het apparaat verwerkt.

Russell Hobbs 23610-56 Adventure

Als je op zoek bent naar een broodrooster die zowel functioneel als stijlvol is, dan zou je de Russell Hobbs Adventure kunnen overwegen. De twee extra lange sleuven zijn speciaal ontworpen zodat je er vier normale boterhammen tegelijk in kunt roosteren. Dit is ook handig voor grotere, ongesneden sneden brood. Met de traploos instelbare bruiningsknop bepaal je zelf heel precies hoe krokant je jouw toast wilt hebben. Een handige functie is de zogeheten 'lift & look'-optie; hiermee kun je tussentijds je brood omhoog halen om de bruiningsgraad te controleren zonder het roosterproces te stoppen. Bevroren brood is geen enkel probleem dankzij de ontdooistand en met de annuleerknop heb je altijd de controle om het roosteren direct te stoppen. De broodrooster wordt geleverd met een opwarmrekje, ideaal voor het verwarmen van croissants of pistoletjes. Het schoonmaken wordt eenvoudig gemaakt door de uitneembare kruimellade die alle restjes opvangt.

Moulinex Subito TT340811

Dit broodrooster heeft een vermogen van 1700 Watt en biedt ruimte voor het roosteren van vier sneetjes brood in twee lange sleuven. Het apparaat beschikt over zes verschillende standen voor het instellen van de bruiningsgraad. Je kunt brood ontdooien, maar ook gebruikmaken van de reheat-functie voor het opwarmen van eerder geroosterd brood. Door de handige extra hoge liftfunctie haal je ook kleinere sneetjes brood gemakkelijk uit de sleuven. Een geïntegreerde kruimellade aan de onderzijde vangt de losse kruimels op.

Tefal Ultra Mini TL330D

Dit apparaat is ontworpen met het oog op ruimtebesparing. Door zijn smalle en compacte vormgeving neemt het weinig plek in op het aanrecht. De broodrooster beschikt over één lange en brede sleuf waarin je ofwel twee standaard boterhammen naast elkaar, ofwel één lange snede brood, zoals van een stokbrood, kunt plaatsen. Voor het instellen van de gewenste bruiningsgraad maak je gebruik van een draaiknop met zes verschillende standen. Naast de standaard roosterfunctie kun je met dit model ook bevroren brood direct roosteren via de ontdooistand. Een aparte knop is aanwezig om het roosterproces op ieder gewenst moment te onderbreken. Verder is de broodrooster uitgerust met een geïntegreerd opzetrekje voor het verwarmen van bolletjes en croissants en een broodlift om ook kleinere sneetjes brood veilig te kunnen verwijderen.

Acer heeft tijdens IFA 2025 in Berlijn een vernieuwde line-up van zijn Nitro-reeks gepresenteerd. De nieuwe line-up bestaat uit twee gaminglaptops, twee krachtige gamingdesktops en vier monitoren. Daarmee richt het merk zich op gamers die zoeken naar sterke prestaties, scherpe beelden en moderne functies, zonder meteen in de absolute high-end prijsklasse te belanden.

Nitro V 16: topprestaties en helder beeld

De Acer Nitro V 16 (ANV16-72) is ontwikkeld voor gamers en makers die kracht en veelzijdigheid nodig hebben. Binnenin zit een Intel Core 9 270H-processor gecombineerd met maximaal een NVIDIA GeForce RTX 5070 laptop-GPU. De laptop maakt gebruik van de nieuwste NVIDIA Blackwell-architectuur en ondersteunt DLSS 4 voor hogere prestaties en betere beeldkwaliteit. Het 16-inch WQXGA-scherm (2560 x 1600) biedt 100% sRGB-dekking en een verversingssnelheid van 180 Hz.

Het koelsysteem bestaat uit twee ventilatoren en vier luchtkanalen die zorgen dat de prestaties ook bij lange sessies stabiel blijven. Dankzij Intel Application Optimization worden systeemtaken slim verdeeld, zodat de laptop sneller reageert op de apps die op dat moment belangrijk zijn.

Nitro V 16S: dunner en mobieler

De Nitro V 16S (ANV16S-71) biedt grotendeels dezelfde hardware, maar dan verpakt in een slanke metalen behuizing van slechts 19,9 mm dik. Ook hier vinden we een Intel Core 9 270H en maximaal een NVIDIA GeForce RTX 5070 laptop-GPU, met ondersteuning voor DLSS 4 en neural rendering. Het WQXGA-scherm heeft dezelfde 180 Hz verversingssnelheid en sRGB-dekking als de V 16.

De laptop is lichter om mee te nemen, en dankzij een toetsenbord met vier-zone RGB-verlichting krijgt hij ook een eigen uitstraling. Zowel de V 16 als de V 16S zijn voorzien van NitroSense, waarmee ventilatorsnelheden en prestaties real-time zijn te monitoren en af te stemmen.

Nitro 50 en Nitro 70: gamingdesktops met constante kracht

Naast de laptops presenteerde Acer twee nieuwe gamingdesktops, die wifi 7 ondersteunen. De Nitro 70 (N70X3D-100) draait op maximaal een AMD Ryzen 9 9950X3D-processor en een NVIDIA GeForce RTX 5090 GPU. Hij heeft tot 128 GB DDR5 RAM op 6000 MT/s en tot 2 TB PCIe Gen 4 SSD-opslag. De desktop is uitgerust met het Nitro CycloneX 360-koelsysteem en een 360 mm waterkoeler voor extra stabiele prestaties.

De Nitro 50 (N50-100) is iets compacter uitgevoerd, met maximaal een Ryzen 7 8700G en NVIDIA RTX RTX 5080 GPU. Er zit tot 128 GB DDR5 RAM in en SSD-opslag tot 2 TB. Ook dit model beschikt over het  gepatenteerde Acer Nitro CycloneX 360-koelsysteem.

©Acer

Nitro-monitoren: keuze uit vier nieuwe modellen

Acer introduceerde daarnaast vier nieuwe monitoren in de Nitro-serie.

©Acer

Met deze brede vernieuwing van de Nitro-reeks bedient Acer zowel laptop- als desktopgamers én gebruikers die hun setup willen uitbreiden met snellere en scherpere schermen.