ID.nl logo
Zo kies je de juiste zonnepanelen voor op jouw huis
© Getty Images
Energie

Zo kies je de juiste zonnepanelen voor op jouw huis

Er bestaat niet zoiets als 'de beste zonnepanelen'. Er zijn honderden fabrikanten die allemaal tientallen verschillende soorten zonnepanelen ontwikkelen en fabriceren. Om je enigszins wegwijs te maken in deze jungle, geven we je in dit artikel een aantal tips om de juiste zonnepanelen te vinden voor op jouw huis!

Dit artikel in 30 seconden:

  • Welke factoren beïnvloeden de keuze voor zonnepanelen? Het land van herkomst, betrouwbaarheid en garanties?

  • Een lijst met fabrikanten uit diverse landen

  • Het aantal wattpiek per paneel: hoe dat de opbrengst en ruimtebehoefte op je dak kan beïnvloeden

  • Het verschil tussen normale en hoog-efficiënte zonnepanelen

  • Keuzes tussen traditionele en full-black-panelen, en hoe dat esthetisch én functioneel een rol speelt

  • De technologie achter mono- en polykristallijne, dunne-film en all-black zonnepanelen

  • Toekomstperspectief: nieuwe technologieën zoals zonnedakpannen en Perovskiet-zonnepanelen

  • Ook lezen: Ik wil graag zonnepanelen op mijn dak, wat nu?

Duitse of Chinese zonnepanelen

Verschillende fabrikanten doen hun best om op te vallen met unieke technologieën, speciale coatings, langere garantieperiodes of minder opbrengstverlies. Toch blijken de verwachte opbrengsten over het algemeen dicht bij elkaar te liggen. Kijk daarom vooral naar een scherpe prijs en de reputatie van de fabrikant.

Dat een zonnepaneel uit Duitsland komt, zegt niets over de kwaliteit. Sterker nog, acht van de tien grootste zonnepaneelfabrikanten zijn Chinees, terwijl geen enkele Duitse fabrikant in de top 10 staat. Europese fabrikanten hebben vaak financiële moeilijkheden vanwege de stevige concurrentie uit China, en het is onzeker of ze op de lange termijn zullen overleven.

De garantie op je zonnepanelen blijft geldig zo lang de fabrikant actief is. Omdat opbrengstgaranties meestal 25 jaar gelden en productgaranties vaak 12 jaar, is het belangrijk te kiezen voor een fabrikant met een stabiele marktpositie. Steeds vaker zie je zelfs productgaranties die 25 tot 30 jaar bestrijken. Fabrikanten als LG, Solarwatt en SunPower bieden dergelijke lange garantieperiodes. Kleinere, goedkopere fabrikanten kunnen op de korte termijn voordelig lijken, maar brengen wellicht garantierisico's met zich mee voor de lange termijn. De huidige top van grote zonnepanelenfabrikanten is als volgt:

Overzicht verschillende merken zonnepanelen

  • Trina (China)

  • LONGi (China)

  • DMEGC (China)

  • Jinko (China)

  • JA Solar (China)

  • Canadian Solar (China)

  • QCells (Zuid-Korea)

  • First Solar (USA)

  • Talesun (China)

  • Suntech (China)

  • Astronergy (China)

  • BYD (China)

  • SunPower (USA)

  • LG (Zuid-Korea)

  • Phono Solar (China)

  • REC (Noorwegen)

©zstockphotos

Wat een zonnepaneel opbrengt is natuurlijk niet alleen afhankelijk van het paneel zelf. De plaatsing speelt bijvoorbeeld ook een rol.

Aantal wattpiek per paneel

De opbrengst van een zonnepaneel is vaak uitgedrukt in wattpiek (Wp). Zo heb je bijvoorbeeld 335-, 375- en 400Wp-panelen. Maar meer wattpiek per paneel is niet altijd beter. Er worden verschillende zonnecellen in de zonnepanelen gebruikt, en hoe efficiënter de zonnecel, hoe efficiënter het paneel. De efficiëntie is de wattpiek per vierkante meter, maar panelen verschillen in afmetingen.

Zo heeft een 20%-efficiënt paneel van 1,00 x 1,65 meter dus 330 Wp, maar eenzelfde paneel van 1,10 x 1,75 meter heeft 385 Wp. Die is dus weliswaar groter, maar niet per se beter. Een systeem van zes zonnepanelen van 385 Wp heeft dezelfde output en neemt dezelfde dakruimte in als een systeem van zeven zonnepanelen van 330 Wp, en soms passen die kleinere panelen net iets beter.

Normale of hoog-efficiënte panelen

Hoog-efficiënte panelen bevatten efficiëntere zonnecellen en nemen minder ruimte in, maar zijn ook duurder. Een normaal zonnepaneel heeft een efficiëntie van rond de 20 procent. Dat betekent dat het zonnepaneel 200 Wp per m2 genereert. Een hoog-efficiënt paneel kan tot 24 procent efficiëntie gaan, wat neerkomt op 240 Wp per m2.

Wanneer je bijvoorbeeld 10 m2 aan hoog-efficiënte panelen hebt, dan levert dat 10 x 240Wp = 2,4 kWp op. Met normale panelen heb je hiervoor geen 10 maar 12 m2 nodig, want 12 x 200 Wp = 2,4 kWp. Het is echter in beide gevallen een zonnepanelensysteem van 2,4 kWp, en de verwachte elektriciteitsopbrengst van beide systemen is hetzelfde.

Hoog-efficiënte panelen zijn vaak een stuk duurder (tot wel 50 procent). Wanneer je een klein dak hebt, kun je meer elektriciteit met hoog-efficiënte panelen genereren, omdat er een grotere systeemgrootte op past. Maar als je de ruimte hebt op je dak, dan hebben normalen panelen een veel betere prijs-kwaliteitverhouding.

Uiterlijk

Zonnepanelen komen vaak met een productgarantie van 12 jaar en een opbrengstgarantie die 25 jaar dekt, maar in de praktijk kunnen ze tot wel 40 jaar meegaan. Vroeger waren panelen vaak uitgerust met blauwe cellen en een aluminium frame, wat niet iedereen even mooi vond. Nu is de trend vooral gericht op volledig zwarte panelen, die minder opvallen op het dak. Daarbij is er een onderscheid tussen zwarte en full-black panelen.

Een full-black paneel heeft een zwart frame, zwarte cellen én een zwarte achterkant, wat resulteert in een uniform zwart oppervlak. Een standaard zwart paneel kan nog steeds een aluminium rand of een witte achterkant hebben. Het is interessant om te weten dat panelen met een witte achterplaat ongeveer 5 procent efficiënter zijn, doordat ze koeler blijven en meer intern licht op de cellen reflecteren.

Technologie

Zonnecellen in zonnepanelen zetten zonlicht om in elektriciteit. Er zijn verschillende typen zonnecellen: mono- en polykristallijn, dunne-film en all-black. Hieronder leggen we de belangrijkste verschillen uit.

Mono- en polykristallijne zonnecellen

Traditionele panelen zijn mono- of polykristallijne zonnepanelen, herkenbaar aan blauwe zonnecellen op een grijs, aluminium frame. Monokristallijne panelen zijn te herkennen aan de losse zonnecellen op het aluminium frame met diamantvormige open ruimtes tussen de zonnecellen. Bij polykristallijne panelen is heel het paneel bedekt met zonnecellen en zie je een kristalachtige glinstering.

©MoreISO

Mono- en polykristallijne zonnecellen.

Dunne-filmpanelen

De dunne-film technologie van zonnepanelen was rond 2015 populair, maar wordt momenteel bijna niet meer verkocht. Solar Frontier was de marktleider en had mooie zwarte dunne zonnepanelen, maar deze konden de monokristallijne full-black panelen niet bijbenen qua rendement en prijs-kwaliteitverhouding.

©alexandrumagurean

Dunne-film panelen.

Full-black-panelen

Full-black panelen zijn de volledig zwarte variant van normale monokristallijne panelen. Ze hebben als voordeel dat ze er beter uitzien op het dak omdat ze minder opvallen dan traditionele panelen.

©JU

Full-black panelen.

Nieuwe technologieën

Er is veel onderzoek gaande naar het gebruik van nieuwe technologieën om zonnepanelen verder te verbeteren. Beloftes over goedkopere, efficiëntere of flexibele zonnepanelen zijn er volop. Het is echter niet waarschijnlijk dat dit de komende 5 tot 10 jaar tot een doorbraak gaat leiden die een beter alternatief biedt dan de huidige panelen. Schaalvoordelen door grote fabrieken leiden tot steeds verder dalende kosten van full-black mono-panelen, en dit maakt het voor deze nieuwe technieken moeilijker. Technieken waar we wel wat van verwachten zijn zonnedakpannen, die nu nog te duur zijn maar qua uiterlijk het mooiste ogen, en Perovskiet-zonnepanelen met een efficiëntie tot 28-30% in het laboratorium.

Half-cut en shingled zonnecellen

Paneelfabrikanten proberen de zonnecellen steeds efficiënter in de zonnepanelen te plaatsen. Zo is het mogelijk om de zonnecellen doormidden te snijden, waardoor de cellen efficiënter naast elkaar geplaatst kunnen worden en de stroom minder weerstand ondervindt. Ook is het mogelijk om de zonnecellen te laten overlappen, waardoor het totale rendement van de panelen omhoog gaat omdat je alle ruimte bedekt met zonnecellen.

Efficiëntie en afmetingen

De afmetingen van de meest gebruikte panelen voor particulieren zijn ongeveer 1 x 1,65 meter en 1,10 bij 1,75 meter. De efficiëntie van zonnepanelen laat zien hoeveel elektriciteit er per vierkante meter wordt geproduceerd. Normale panelen hebben een efficiëntie van ongeveer 20 procent en genereren dus 200 Wp per m2.

Afwijkende afmetingen

Er zijn panelen met andere afmetingen, en fabrikanten gaan steeds meer richting de iets grotere standaardmaten. Voor zonneparken en veldopstellingen worden ook steeds grotere zonnepanelen gebruikt. Een nieuwe standaardmaat is ruim 2 bij 1 meter, waarbij de Wp-waarde de 450 Wp kan overschrijden.

Levensduur van zonnepanelen

Zonnepanelen hebben doorgaans een verwachte levensduur van meer dan 25 jaar. Veel fabrikanten beloven na deze periode nog een opbrengst van 85 procent van het oorspronkelijke vermogen, in vergelijking met 98 procent in het eerste jaar. Er zijn ook fabrikanten die er uit springen, zoals SunPower met 92 procent na 25 jaar en Solarwatt met 87 procent na 30 jaar. Omdat de technologie relatief nieuw is, is het moeilijk om met zekerheid te zeggen hoelang zonnepanelen exact meegaan.

Toch wijzen panelen uit de jaren zeventig, die na vier decennia nog steeds stroom genereren, op een langere levensduur dan oorspronkelijk aangenomen. Na de eerste 25 jaar neemt de opbrengst wellicht langzaam af, maar de panelen zouden in totaal 30 tot 40 jaar kunnen functioneren. Toch kiezen veel mensen ervoor om hun panelen na ongeveer 20 jaar te vervangen vanwege technologische vooruitgang.

Bij het financieel plannen van je zonnepaneelinstallatie is het verstandig om uit te gaan van de gegarandeerde levensduur van 25 jaar, wat al een lange periode is.

Vraag een offerte aan voor zonnepanelen:

▼ Volgende artikel
Waar voor je geld: 5 fonduesets voor een gezellige avond
© M.studio - stock.adobe.com
Huis

Waar voor je geld: 5 fonduesets voor een gezellige avond

Bij ID.nl zijn we gek op producten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Daarom gaan we een paar keer per week voor je op zoek naar zulke aanbiedingen. Met Kerst en Oud en Nieuw voor de deur is het weer tijd om te bedenken wat je wil gaan eten. Wat dacht je van fondueen? Met deze vijf fonduesets maak je indruk op je vrienden en familie.

Met een fondueset smelt je de lekkerste kazen en dep je je broodje of vlees in bouillon of kaas. Fonduesets zijn de ultieme sfeermakers voor de feestdagen, of het nu met vrienden is of familie en of je kiest voor romige kaas, bouillon of chocolade; het is op en top genieten. Een absolute must-have voor elke levensgenieter en perfect voor de feestdagen. Wij vonden vijf betaalbare fonduesets voor je.

Boska Elektrische Fondueset Pro - 8 personen

De Boska Elektrische Fondueset Pro is ontworpen voor liefhebbers van kaas‑ en vleesfondue. De set bestaat uit een geëmailleerde gietijzeren pot met een inhoud van circa 2,15 liter, waardoor je genoeg ruimte hebt voor een volledige kaasfondue of bouillon. Het verwarmingselement is elektrisch en beschikt over een instelbare thermostaat; hierdoor kun je de temperatuur naar wens aanpassen voor verschillende soorten fondue. Een handig indicatielampje laat zien wanneer het element aan staat. De pot staat op een stevige basis en heeft een extra lang snoer van twee meter, zodat je hem makkelijk midden op tafel plaatst. Bij de set worden acht fonduevorken geleverd die zijn voorzien van gekleurde markeringen. De combinatie van gietijzer en emaille zorgt voor een gelijkmatige warmteverdeling en eenvoudige reiniging.

Swissmar Lausanne 11‑delige fondueset - 6 personen

De Zwitserse fabrikant Swissmar levert met de Lausanne een 11‑delige fondueset die is gericht op traditioneel fonduen. De set bestaat uit een koperen pan met een geëmailleerde binnenkant en een zware RVS‑branderschaal. Doordat koper de warmte snel opneemt en verdeelt, is de fondue snel op temperatuur. De pan staat op een robuuste stalen houder waarin een brander met regelaar zit; hiermee pas je de vlamsterkte aan voor kaas‑, bouillon‑ of chocoladefondue. In de doos zitten verschillende accessoires, waaronder zes vorkjes en een branderschaal. Deze set is niet elektrisch, waardoor je hem zelfs buiten of op de camping kunt gebruiken.

Mäser Fondueset - 4 personen

De fondueset van Mäser bestaat uit een roestvrijstalen pan met bijbehorende brander. Roestvrij staal is slijtvast en eenvoudig te reinigen; je kunt de pan na gebruik in de vaatwasser zetten. De set heeft een inhoud van rond één liter, voldoende voor een kaas‑ of chocoladefondue voor een klein gezelschap. Er worden meerdere fonduevorkjes meegeleverd met gekleurde puntjes om ze te onderscheiden. Dankzij de stevige basis staat de pan stabiel op tafel, terwijl de gelijkmatige warmteverdeling voorkomt dat de inhoud aanbrandt. Omdat het geen elektrisch toestel is, gebruik je de brander met brandgel of spiritus.

Baumalu 385050 fondueset - 6 personen

Deze fondueset van Baumalu bestaat uit een zware gietijzeren pan die op een decoratieve houten plaat staat. Gietijzer houdt de warmte goed vast en is geschikt voor zowel kaas‑ als chocoladefondue. De bijgeleverde brander plaats je onder de pan; je regelt de vlamsterkte met een draaiknop. Omdat de pot stevig op de houten plaat staat, blijft hij stabiel en kras je niet op de tafel. In de set zitten fonduevorkjes met houten handvatten.

Tristar FO‑1107 Fonduepan - 8 personen

De Tristar FO‑1107 is een elektrische fondueset met een inhoud van ongeveer 1,5 liter. Je gebruikt deze pan voor verschillende soorten fondue, zoals kaas, bouillon of chocolade. Het verwarmingselement levert circa 1000 watt en heeft een instelbare thermostaat, zodat je de temperatuur kunt aanpassen aan het type fondue. Een indicatielampje geeft aan wanneer het apparaat actief is. De pan heeft een antiaanbaklaag, een cool‑touch handgreep en staat op een antislipvoet voor extra stabiliteit. Er worden acht fonduevorkjes meegeleverd en door de ring bovenop blijven de vorkjes op hun plek tijdens het fonduen.

▼ Volgende artikel
Van papier tot pixels: altijd je administratie op orde
© px.palette
Huis

Van papier tot pixels: altijd je administratie op orde

Papieren facturen, garantiebonnetjes, contracten en andere documenten slingeren al snel overal rond. Waarom niet alles digitaal bewaren, zodat je het in enkele klikken terugvindt? In dit artikel vind je gratis tools en praktische tips om je administratie te scannen, te taggen, doorzoekbaar te maken en veilig op te slaan zonder veel gedoe.

Wat gaan we doen?

We geven diverse tips en tools om administratieve en andere papieren documenten efficiënt en ordelijk te digitaliseren. Dat gaat van scannen en OCR’en tot organiseren, automatiseren, back-uppen en meer.

Tip 1: Scanner

Stel, je wilt een hele reeks documenten digitaliseren, zoals garantiebewijzen of facturen. We gaan ervan uit dat je een scanner in huis hebt, eventueel als onderdeel van een all-in-one-printer. Zo’n toestel is goed geschikt voor stabiele, rechte scans, en een (soms optionele) documentinvoer maakt het extra handig bij grotere aantallen. Je scant het best op zo’n 300 dpi, in grijswaarden of kleur, en bewaart het resultaat bij voorkeur als pdf. Helaas genereert de meegeleverde scansoftware vaak alleen pdf’s met een afbeelding van de tekst, waardoor je die later niet kunt doorzoeken of kopiëren.

©OttoPles

Er bestaan ook heel wat printers met een ingebouwde scanner.

Tip 2: NAPS2

Gebruik in dit geval beter scansoftware met geïntegreerde OCR, zoals het gratis en opensource NAPS2 (www.naps2.com, Windows, macOS en Linux). Start de app, klik op Nieuw profiel en op Apparaat kiezen om je scanner te selecteren. Je kunt kiezen uit drie drivertypes: WIA (ingebouwd in Windows, beperkt), TWAIN (krachtiger) en ESCL (voor moderne netwerk- of wifi-scanners, vergelijkbaar met Apple AirScan). Doorgaans kies je voor TWAIN. Stel de scanopties in en open Geavanceerd voor extra instellingen. Typ een profielnaam en bevestig met OK.

Klik nu op de knop OCR en download de gewenste talen, zoals Dutch en English. Plaats een vinkje bij PDFs doorzoekbaar maken middels OCR en kies taal en modus (Snel of Beste). Vink ook de andere opties aan en druk op Scannen.

Klik daarna op het pijlknopje bij PDF opslaan en kies PDF-instellingen. Vul bij Standaard bestandspad een bestandsnaam in – gebruik eventueel ‘placeholders’ als $(YY)-$(MM)-$(DD) – en kies bij Compatibiliteit bij voorkeur PDF/A, zoals PDF/A-2b. Dit formaat slaat namelijk alle lettertypes, kleurprofielen en structuurinformatie in het bestand zelf op, wat ‘garandeert’ dat je het document ook jaren later nog in zijn oorspronkelijke vorm te zien krijgt. Vink Onthoud deze instellingen aan, klik op OK, selecteer de scans en kies PDF opslaan. Het is trouwens ook mogelijk om een (niet-doorzoekbaar) pdf-bestand in NAPS2 te importeren, dit vervolgens te OCR’en en als PDF/A te bewaren.

NAPS2 is prima opensource-scansoftware, met geïntegreerde meertalige OCR-module.

Pdf-printer

De focus van dit artikel ligt op papieren brondocumenten, maar we willen zeker ook (de gratis versie van) PDFCreator vermelden (www.pdfforge.org/pdfcreator). Je kunt deze namelijk als virtuele printer installeren om zo allerlei documenttypen om te zetten naar PDF(/A).

Start na installatie de app, open het tabblad Printer, vink PDFCreator aan en kies via de moersleutel het bestaande profiel PDF/A (archiefbestand). Bevestig met Opslaan en sluit de app. Open nu een document in een willekeurige toepassing, open het afdrukvenster en selecteer PDFCreator als printer. Een dialoogvenster opent waarin je het document meteen kunt opslaan als PDF/A-bestand (standaardversie 2b, maar dit is aanpasbaar via het uitklapmenu).

Je kunt zo’n virtuele printer ook inzetten om documenten automatisch als PDF/A op te slaan in een zelf te bepalen map. Maak hiervoor in PDFCreator op het tabblad Profielen een nieuw profiel aan (bijvoorbeeld PDF/A in map Facturen), kies bijvoorbeeld PDF/A-2b als formaat en geef tevens een specifieke opslaglocatie op. Koppel dit profiel op het tabblad Printer aan een nieuwe virtuele printer (bijvoorbeeld PDF/A-facturen). Zo maak je meerdere profielen en printers aan, waarbij elk PDF/A-bestand automatisch in een andere map terechtkomt.

Je kunt ook meerdere virtuele printers aanmaken, telkens met een aangepast profiel.

Tip 3: Mobiel

Een vlakbedscanner is zeker handig, maar niet noodzakelijk, want je kunt tegenwoordig ook prima scannen met je smartphone. Met de juiste app wordt het beeld automatisch ge-OCR’d en indien nodig rechtgetrokken. Een van de betere apps is Adobe Scan, beschikbaar via www.kwikr.nl/adobescan of in de appstore van Android en iOS.

Installeer en start de app. De gratis versie volstaat meestal, al laat de betaalde versie (circa 10 euro per maand) je onder meer tot 100 pagina’s per bestand scannen (in plaats van 25) en pdf’s exporteren naar Office 365-formaten.

Meld je aan, bijvoorbeeld via je Google-account, en tik op Scan. Je kunt het resultaat onder meer uitsnijden, roteren en de helderheid en het contrast aanpassen. Kies Blijven scannen voor extra pagina’s of tik op PDF opslaan zodra je klaar bent. De pdf belandt standaard in je Adobe-account (https://acrobat.adobe.com), maar je kunt het bestand ook delen of (via Meer) bijvoorbeeld opslaan in Google Drive. Het pdf-bestand is standaard doorzoekbaar, controleer bij Voorkeuren of Tekstherkenning uitvoeren op opgeslagen PDF wel is ingeschakeld, maar het is geen PDF/A. Wil je dat, dan kun je het bestand alsnog omzetten met reeds eerder vermelde, gratis tools als NAPS2 of PDFCreator (zie ook kader ‘Pdf-printer’).

Met (het gratis) Adobe Scan kun je ook meerdere pagina’s laten OCR’en en in één pdf bewaren.

Tip 4: Tags koppelen

Om naderhand snel het gewenste document te kunnen terugvinden, zorg je er dus allereerst voor dat je documenten doorzoekbaar zijn (bij pdf’s kan dit via OCR: zie tip 2). Je kunt gerust ook zelf extra trefwoorden, zeg maar digitale kleefbriefjes, aan je documenten koppelen.

Met een tool als TagSpaces (www.tagspaces.org, Windows, macOS en Linux) tag je in één keer meerdere bestanden en mappen met eigen trefwoorden. Bestaande tags voeg je simpelweg toe door ze naar bestanden te slepen. TagSpaces heeft ook een krachtige zoekfunctie waarmee je snel documenten met de juiste tag(s) terugvindt.

Handig zijn ook ‘smart tags’: je bepaalt dan zelf de criteria, waarna nieuwe bestanden automatisch de juiste tags krijgen. Deze tags kun je opslaan in aparte sidecar-bestanden (JSON) of je voegt ze achteraan de bestandsnaam toe: een bestand als aanpassing.pdf bijvoorbeeld wordt dan iets als aanpassing[huur indexering].pdf. De betaalde Pro-versie (42 euro per jaar) heeft enkele geavanceerde opties, zoals het toekennen van tags op basis van lokale AI-taalmodellen.

TagSpaces is een krachtige taggingtool, maar met een zekere leercurve.

Tip 5: Tags zoeken

Vind je TagSpaces toch wat overkill, dan zijn er andere manieren om documenten van (doorzoekbare) trefwoorden te voorzien. Je kunt in Verkenner (met sneltoets F2) trefwoorden toevoegen aan de bestandsnaam, maar het kan ook anders. Klik met rechts op een bestand of selectie, kies Eigenschappen en open het tabblad Details. Afhankelijk van het bestandstype kun je hier tags toevoegen bij velden als Titel, Onderwerp, Labels, Categorieën en Opmerkingen. Dit werkt goed bij bijvoorbeeld Office-bestanden en afbeeldingen, maar pdf-documenten laten zich minder makkelijk taggen. Dit kan bijvoorbeeld wel bij het aanmaken van zo’n document vanuit NAPS2 of PDFCreator. Bij deze laatste kun je bij een profiel titel, auteur, onderwerp en trefwoorden meegeven.

Vanuit de Verkenner kun je vervolgens zoeken op deze tags, ook in pdf-bestanden (ook al zijn ze niet zichtbaar op het tabblad Details). Navigeer naar de juiste map of het station en typ in de zoekbalk van de Verkenner labels:<trefwoord>.

Werkt dit niet, dan ontbreekt waarschijnlijk een geschikt zoekfilter. Je kunt zo’n Adobe-IFilter alsnog installeren via deze link. Je kunt dit controleren vanuit het Configuratiescherm: open Indexeringsopties, klik op Geavanceerd en scrol op het tabblad Bestandstypen naar pdf. Daar hoort PDF Filter (of eventueel Reader Search Handler) te staan, en Eigenschappen en inhoud van het bestand indexeren moet zijn ingeschakeld. Zorg er tevens voor dat alle gewenste mappen zijn opgenomen bij Deze locaties beheren (via de knop Wijzigen).

Met het juiste filter kun je ook vanuit de Verkenner naar tags binnen pdf-documenten zoeken.

Tip 6: Opslagstructuur

Je documenten zijn nu doorzoekbaar en mogelijk ook getagd, maar er is nog een derde belangrijk aspect: bewaar alles met logische bestandsnamen in een doordachte mappenstructuur.

Voor bestandsnamen plaats je de belangrijkste info, zoals projectnaam en/of datum, liefst vooraan. Gebruik de ISO-notatie (JJJJ-MM-DD), zodat je bestanden makkelijk chronologisch sorteert. Zoals vermeld in tips 4 en 5 kun je de naam aanvullen met trefwoorden, gescheiden door een koppelteken of onderstrepingsteken (vermijd spaties of speciale tekens). Eventueel voeg je achteraan een versienummer toe, zoals _v1. Een voorbeeld is 2025-08-31_Huurcontract_Appartement_v1.pdf.

Breng de bestanden onder in een logische structuur, bijvoorbeeld op datum, per project of klant, of per categorie (zoals Huis, Werk, Gezondheid, Financieel enzovoort). Je zult merken: dankzij consistente map- en bestandsnamen vind je documenten sneller terug.

Sneller zoeken binnen een logische mappenstructuur (en met labels).

Tip 7: Organisatietool

Je hebt een logische mappenhiërarchie opgezet, maar je moet natuurlijk ook zorgen dat documenten in de juiste map terechtkomen. Externe hulp van een organisatietool als het gratis Dropit (www.dropitproject.com, werkt nog onder Windows 11) of File Juggler (www.filejuggler.com, betaalde versie 44 euro) kan daarbij handig zijn. We bekijken kort deze laatste.

Start de geïnstalleerde tool op en klik op Add rule (of eerst op Add rule group als je de regels wilt categoriseren). Stel dat je alle pdf’s die in de map \gedeeld terechtkomen automatisch wilt verplaatsen op basis van trefwoorden. Vul dan Description in en klik op de knop met drie puntjes bij Monitor om de bronmap te kiezen. Via het tandwielpictogram kun je eventueel Examine everything regularly <frequentie> between checks instellen, wat ook goed werkt voor gedeelde netwerkmappen.

Klik daarna op de plus-knop bij If en stel het filtercriterium in, bijvoorbeeld: Any of the following / Other / PDF Properties / Keywords. Bevestig met Insert en geef het trefwoord op bij Contains / Text. Je kunt via de plus-knop extra filters instellen en kiezen tussen Any of All of the following.

Leg nu de gewenste actie vast bij Then: klik op de plusknop, kies bijvoorbeeld Move file en vul de doelmap in bij to. Bewaar je filter met Save and close. Op het tabblad Rules klik je op de pijlknop naast je filter om het te activeren. Test het resultaat.

Organiseer je bestanden automatisch op basis van eigen, gecombineerde zoekfilters.

DMS

Met de tips rond doorzoekbaar maken, taggen en ordenen uit dit artikel, en met tools als TagSpaces en File Juggler, raak je al ver. Wil je je administratie nog professioneler organiseren, dan kom je uit bij een volwaardig Document Management System, kortweg DMS. Flexibele opensource-tools zijn bijvoorbeeld Papermerge en Paperless NGX. Beide installeer je het makkelijkst op Windows via Docker (Docker Desktop for Windows, met WSL2).

Na installatie bereik je het browserdashboard van de tool standaard via http://<ip-adres>:8000. Beide tools bieden OCR aan om gescande documenten doorzoekbaar te maken. Je documenten kunnen ook automatisch worden verwerkt op basis van eigen filters, en er zijn krachtige zoekopties ingebouwd. Beide tools kun je meteen uitproberen via een online demo (log in met demo / demo).

Een krachtig DMS als Paperless-ngx maakt het bijhouden van je administratie veel efficiënter.

Tip 8: Zoektool

Zoals gezegd laat de ingebouwde zoektool in Windows je met de juiste filters en instellingen ook zoeken naar metadata, zoals trefwoorden in pdf’s. Met zoekfilters en operatoren zijn zelfs complexe opdrachten mogelijk, zoals labels:factuur auteur:Toon van Daele grootte:>300kB gewijzigdop:dit jaar. Echt gebruiksvriendelijk of handig is deze functie helaas niet. Je bent dan beter af met een tool als Agent Ransack (alias Filelocator Pro, www.mythicsoft.com/agentransack). Ook de gratis Lite-versie ondersteunt netwerkshares, Booleaanse operatoren, reguliere expressies en zoeken naar metadata via IFilter.

Start de tool, zet deze op Expert en open het tabblad Hoofd. Vul bij Bevat tekst je zoekterm in en bij Zoek in het gewenste station of de map. Eventueel kun je ook filters instellen voor Grootte en Gewijzigd Na / Voor. Op het tabblad Datum voeg je extra tijdsfilters toe en op het tabblad Opties vink je zeker Office en PDF documenten aan. Vul je bij Bevat tekst een pdf-trefwoord in, dan vindt Agent Ransack ook de bijbehorende bestanden. In het tabblad Treffers (rechtsonder) zie je bij gevonden bestanden bijvoorbeeld Keywords: <gezocht_trefwoord>. Met een dubbelklik open je meteen het bestand.

Agent Ransack laat gecombineerde en krachtige filters toe en zoekt ook in metadata.

Tip 9: Back-ups

Je administratie digitaliseren is een goed idee, maar dit is pas veilig met een degelijke back-upstrategie. Het best hanteer je hier de 3-2-1-regel: drie datakopieën (hoofdversie en twee back-ups), op twee soorten media, waarvan minstens één kopie op een andere locatie. Zo bescherm je je data tegen hardwarestoringen, ransomware, brand en diefstal.

Een uitstekende gratis en opensource back-uptool is Duplicati (www.duplicati.com, Windows en macOS), die we zelf al jaren dagelijks geautomatiseerd gebruiken voor back-ups naar zowel een netwerkschijf (NAS) als de cloud (Google Drive).

Installeer het gedownloade msi-bestand. Klik na afloop met rechts op het programma-pictogram in het Windows-systeemvak en kies Open om het browserdashboard te starten. Verschijnt First Run Setup, klik dan op Yes en stel een wachtwoord in. Je kunt Duplicati in je browser openen via http://localhost:8200. Wil je ook toegang vanaf een andere pc in je netwerk, open Instellingen in Duplicati en vink Remote toegang toestaan aan, zodat het dashboard bereikbaar is via http://<intern_ip-adres>:8200. Klik vervolgens op +Back-up toevoegen, laat Een nieuwe back-up instellen geselecteerd en vul een naam in. Schakel bij opslag buiten je netwerk versleuteling in. Geef vervolgens doel- en bronlocatie op en bepaal wanneer en hoe vaak de back-up wordt uitgevoerd. Duplicati maakt standaard incrementele back-ups, waarbij alleen nieuwe of gewijzigde data worden opgeslagen, waardoor het back-upvolume beperkt blijft.

Duplicati is een betrouwbare, gebruiksvriendelijke en flexibele back-uptool.

Tip 10: Beveiliging

Een goede back-upstrategie is cruciaal om je data veilig te bewaren, maar veiligheid draait ook om privacy. De beste manier om te voorkomen dat onbevoegden inzage krijgen in je (medische, financiële …) gegevens is versleuteling. In tip 9 vermeldden we al dat je in Duplicati back-ups automatisch kunt versleutelen met sterke AES-256-encryptie. Maar ook de data op je originele opslaglocatie wil je wellicht beveiligen.

Hiervoor kun je een gratis opensource-tool als VeraCrypt gebruiken, die naast containerbestanden ook complete partities of schijven kan versleutelen met sterke algoritmen als AES-256. We hebben niet de ruimte hier verder op in te gaan, maar hier vind je meer uitleg. Ook handig is Cryptomator om via je lokale synchronisatiemap data te versleutelen bij cloudopslagdiensten als Google Drive, OneDrive of Dropbox. Je vindt hier meer uitleg daarover.

Daarnaast kun je voor diverse documenttypes ook individuele bestanden beveiligen met een wachtwoord, al is dit vaak minder robuust dan een volledig versleutelde opslaglocatie. Dit kan bijvoorbeeld vanuit verschillende Office-applicaties, maar ook met pdf-tools zoals NAPS2 (bij PDF-instellingen vink je PDF versleutelen aan) en PDFCreator (bij Profielen, via Actie toevoegen / Versleuteling).

Ook in NAPS2 kun je pdf-documenten met een wachtwoord beveiligen.