Het klinkt zo simpel: installeer een setje zonnepanelen op het dak en je krijgt de beschikking over kosteloze elektriciteit. En je kunt zelfs nog wat aan de energieleverancier terugverkopen. In de praktijk blijkt dat soms tegen te vallen.

Er is de laatste tijd veel discussie gaande over het échte nut van zonnepanelen. Veel eigenaren ervan zien namelijk tot hun verbazing dat de panelen via de bijbehorende inverter losgekoppeld worden van het net. Vooral en juist op zonnige dagen. Dat zorgt er niet alleen voor dat je geen geld verdient met teruglevering van elektriciteit, maar ook dat de panelen eigenlijk gewoon helemaal niks meer leveren. Spanning en vermogen zijn er wel, maar je kunt er niet bij.

Heeft alles te maken met een elektriciteitsnetwerk dat in de meeste landen – waaronder Nederland – nooit echt goed voorbereid is op massale uitrol van zonnepanelen. Inmiddels is de situatie bereikt dat er te veel beschikbaar is. Daardoor stijgt de netspanning tot veel te hoge waarden. Wettelijk is vastgelegd dat zonnepanelen afgeschakeld moeten worden als de netspanning wat langduriger stijgt tot een waarde van 253 volt. Direct afschakelen is verplicht als de spanning stijgt tot 264,5 volt moeten ze direct loskoppelen.

Gevaarlijk of problematisch?

De eerste vraag die zich opdringt is, of die hogere netspanning nou echt een probleem is of zelfs gevaarlijk. Je moet bedenken dat de nominale netspanning in Nederland 230 volt is. Waarden van 250 of 260 volt betekent dat deze overschreden wordt met 20-30 volt en soms zelfs nog wat meer. Kortstondig kan de meeste apparatuur op netvoeding daar wel tegen.

Duren de pieken lang op zonnige dagen, dan wordt de levensduur verkort. Hoeveel is afhankelijk van het soort apparaat, wat voor voeding er in aanwezig is enzovoort. Ook geldt dat alweer wat oudere apparaten die ontworpen zijn voor een nominale netspanning van 220 volt extra gevoelig zijn voor dit soort pieken. Er is kortom wel degelijk reden tot zorg, al zullen de vonken je meestal niet direct om de oren vliegen. Maar kostbaar kan het op termijn wél worden.

Kun je er iets aan doen?

De verhoogde netspanning komt niet van jouw zonnepanelen-installatie, maar van buiten de deur. De verouderde of onderbemeten infrastructuur van de plaatselijke elektriciteitsleverancier is de boosdoener. In een heel enkel geval kun je de afschakelspanning van de inverter die bij je installatie hoort op een wat hogere ‘afslagspanning’ in laten stellen. Dat mag echter alleen na overleg en toestemming van de elektriciteitsleverancier.

Het probleem van de hogere netspanning wordt er bovendien niet mee opgelost. Heb je dure apparatuur in huis staan (denk aan uit de kluiten gewassen pc, netwerkopslag die dag en nacht aanstaat, een mooie 8K-televisie enzovoorts), dan loont het de moeite een zogeheten UPS aan te schaffen. Deze sluit je aan op een willekeurig stopcontact in huis, en erin prik je je te beschermen apparaat. Daarbij moet je beslist een exemplaar kopen dat een pure sinusvormige uitgangsspanning levert!

Verder moet je navragen of de UPS – in principe bedoeld als buffer voor als de stroom uitvalt – spanningsregeling biedt. Of koop een pure spanningsregelaar (ook weer navragen of daar een pure sinus uit komt), maar de prijzen verschillen niet bijster veel. Let tot slot op het vermogen van de aangesloten apparaten; de UPS of regelaar moet die ruimschoots kunnen bedienen.

Drie-fasenomvormer

De netbeheerder van het Nederlandse elektriciteitsnetwerk beveelt verder drie-fasenomvormers (inverters) aan. Daarmee wordt voorkomen dat op één fase de netspanning omhoogschiet en de zaak scheef trekt. Dat kan niet altijd zomaar geregeld worden, soms moet hiervoor een en ander geregeld worden in de meterkast. Het is al met al dus zaak een oogje te houden op de netspanning in huis als je zonnepanelen op het dak hebt. Lopen die op de dag echt met regelmaat tot 250 volt of zelfs daarboven op, dan is het zaak eens aan de bel te trekken. Liefst met meerdere benadeelden tegelijk, want vaak is het een probleem van de hele buurt. Ook van de mensen die géén zonnepanelen hebben, maar in een omgeving wonen waar er veel geïnstalleerd zijn. De échte oplossing kan alleen de (lokale) elektriciteitsleverancier bieden: namelijk investeren in nieuwere transformatoren, kabels en het instellen van een lagere nominale netspanning.

Blijft de deur van je wasmachine dicht, ook al is het programma afgelopen, en krijg je hem niet open? Dat probleem komt vaak voor en heeft meestal een eenvoudige oorzaak. In dit artikel noemen we vijf redenen waarom de deur niet opengaat en wat je zelf kunt doen om dat snel en veilig op te lossen.

Ook interessant: Slimmer wassen: deze functies maken je wasmachine nét even handiger

Het komt vaker voor dan je denkt: de wasmachine is klaar, maar de deur weigert open te gaan. Lastig, zeker als je schone was nog nat in de trommel ligt. Gelukkig is er meestal geen reden tot paniek. Vaak ligt het aan een simpele oorzaak die je zelf kunt oplossen.

1 - Water in de trommel

De meest voorkomende boosdoener is achtergebleven water. Zolang er water in de machine zit, blijft de deur bewust op slot om lekkage te voorkomen. Zie je nog water in de trommel? Start dan opnieuw het afvoerprogramma. Werkt dat niet, maak dan het filter onderin schoon en laat via het slangetje of de opening het restwater weglopen. Vaak schiet de deur daarna vanzelf los.

2 - Het kinderslot is ingeschakeld

Sommige modellen hebben een kinderslot of extra beveiliging. Staat dit ingeschakeld, dan blijft de deur dicht, ook al is het programma afgerond. Controleer in de handleiding hoe je het slot uitschakelt. Meestal gaat het om een combinatie van knoppen op het display. Pas als dit is gedeactiveerd, kun je de deur openen.

©Engin Akyurt

3 - Elektronische vertraging of reset

Bij veel moderne machines zit er enkele minuten vertraging tussen het einde van het programma en het ontgrendelen van de deur. Even wachten kan dus al genoeg zijn. Blijft de deur toch op slot, haal de stekker er een paar minuten uit en sluit hem opnieuw aan. Zo wordt de elektronica gereset en komt de deur vaak alsnog vrij.

4 - Handmatige noodontgrendeling

Lukt het nog steeds niet, dan is er vaak een handmatige oplossing. De meeste wasmachines hebben een noodontgrendeling, meestal te vinden achter het klepje bij het filter of onderaan de machine. Door hier voorzichtig aan te trekken, kun je de deur veilig openen zonder schade. Raadpleeg de handleiding voor de exacte plek en werkwijze.

5 - Defecte vergrendeling

Als geen van deze stappen helpt, kan de vergrendeling zelf kapot zijn. Dit onderdeel slijt met de tijd en kan uiteindelijk defect raken. Soms helpt het tijdelijk om de machine spanningsvrij te maken, maar blijft de deur gesloten, dan is vervanging van het slot nodig. Dit is werk voor een monteur.

Wanneer moet je hulp inschakelen?

Blijft de deur hardnekkig dicht of merk je andere signalen, zoals vreemde geluiden of een brandlucht, stop dan direct met zelf proberen. Forceren kan schade veroorzaken. In dat geval is het verstandig een monteur te bellen.

Een geblokkeerde deur hoeft in elk lang niet altijd een groot probleem te zijn. Vaak is een eenvoudige reset, het verwijderen van restwater of het uitschakelen van het kinderslot al genoeg. Lukt het niet, dan kan de noodontgrendeling of een monteur uitkomst bieden. Met regelmatig onderhoud en een beetje oplettendheid verklein je de kans dat je opnieuw voor een gesloten deur staat.

Liquid Glass is een nieuwe manier waarop Apple de vormgeving van knoppen, tabbladen, iconen en widgets neerzet. Alles krijgt een glasachtige uitstraling: halfdoorzichtig en met kleuren die meekomen uit je wallpaper of de inhoud van een app. Het reageert bovendien vloeiend op beweging, omdat het beeld steeds in realtime wordt opgebouwd. Zo ontstaat een herkenbare stijl die op al je Apple-apparaten hetzelfde aanvoelt.

Op je iPhone zie je Liquid Glass meteen terug in het toegangsscherm, het Dock, de zoekbalk en appmappen. Iconen ogen daarbij gelaagd en glanzend of zelfs helemaal doorzichtig. Wil je dat proberen, houd dan je beginscherm ingedrukt tot de iconen bewegen, tik op Wijzig, kies Pas aan en zet Helder aan. Tik daarna ergens op het scherm om te bevestigen. Je ziet direct hoe de achtergrond subtiel door de iconen heen komt. Vind je het toch minder prettig, dan kun je op dezelfde plek altijd terug naar Automatisch of Donker.

Op welke toestellen en vanaf welke versie?

Liquid Glass is onderdeel van iOS 26, dat vanaf 15 september beschikbaar is voor alle ondersteunde iPhones. Extra downloads zijn niet nodig. Apple geeft aan dat iPhone 11 en iPhone SE (2e generatie) en nieuwer worden ondersteund.

Wil je nagaan of jouw toestel in aanmerking komt, open Instellingen, kies Algemeen en tik op Software-update. Zie je iOS 26 staan, dan kun je meteen bijwerken. Maak vooraf een back-up en update je apps. Voer de update bij voorkeur uit via wifi en zorg dat de batterij minstens halfvol is, of sluit je iPhone aan op de oplader. Wil je controleren of de installatie geslaagd is, ga dan in Instellingen naar Algemeen, open Info en bekijk het versienummer.

Ook iPadOS 26 en macOS Tahoe 26 ondersteunen Liquid Glass, zodat de uitstraling op je iPad en Mac aansluit bij die van je iPhone. Apple heeft dezelfde stijl bovendien doorgetrokken naar watchOS en tvOS, waardoor al je apparaten er herkenbaar en consistent uitzien.

©Apple

Zo maak je Liquid Glass rustiger

Liquid Glass helemaal uitschakelen kan niet, maar je kunt het effect wel verzachten. Open Instellingen, tik op Toegankelijkheid, kies Weergave en tekstgrootte en zet Maak minder doorzichtig aan. Achtergronden worden dan donkerder, waardoor contrast en leesbaarheid verbeteren zonder dat de glaslook verdwijnt.

Wil je nog meer verschil zien, zet op dezelfde pagina ook Verhoog contrast aan. Voor een snelle manier ga je in Instellingen naar Toegankelijkheid, open je Activeringsknop en vink je Maak minder doorzichtig aan. Je kunt de functie dan via het bedieningspaneel eenvoudig aanpassen.

Vind je vooral de transparante iconen te overheersend, houd dan opnieuw je beginscherm ingedrukt, tik op Wijzig, kies Pas aan en ga terug naar Automatisch of Donker. Donkere achtergronden en de Donkere modus (te vinden bij Beeldscherm en helderheid) dempen het glaseffect eveneens, bijvoorbeeld buiten in fel zonlicht. Zo houd je in elke situatie zelf de regie over hoe nadrukkelijk Liquid Glass aanwezig is.