ID.nl logo
Zo koop je de beste universele afstandsbediening
© PXimport
Zekerheid & gemak

Zo koop je de beste universele afstandsbediening

Anno 2017 beschikken veel huishoudens over een televisie, receiver of soundbar, blu-ray-speler én tv-decoder. En vaak zijn er ook nog een gameconsole en mediastreamer aanwezig. Bedien je die allemaal met losse afstandsbedieningen? Misschien is dat helemaal niet nodig. Zo koop je de beste universele afstandsbediening.

Met al die media-apparaten in de woonkamer, slingeren er algauw vier à vijf afstandsbedieningen. Een groot nadeel, want je raakt ze gemakkelijk kwijt of je pakt nét de verkeerde als je wilt zappen. Bovendien bedien je alle apparatuur natuurlijk het liefst vanaf één apparaat. Fabrikanten van universele afstandsbedieningen springen in op deze behoefte door je tot een aanschaf te verleiden. Ze beloven bijvoorbeeld dat je tot wel vijftien apparaten kunt bedienen zonder beperkingen. Er is duidelijk markt voor, want universele afstandsbedieningen zijn in allerlei prijsklassen te koop. Meer er zijn ook maar weinig hifiproducten die zó ter discussie staan als de universele afstandsbediening. De één ervaart het als een onbegrijpelijk onding, terwijl de ander absoluut niet meer zonder kan. Genoeg reden om de universele afstandsbediening eens uitvoerig te bespreken, zodat je zelf kunt bepalen in hoeverre het apparaat voor jou onmisbaar is.

Hoe werkt het?

Wanneer het lukt om een universele afstandsbediening helemaal naar wens in te stellen, is de werking eenvoudig. Je geeft dan eerst aan met welk apparaat je verbinding wilt maken. Op goedkope producten zie je bovenaan bijvoorbeeld toetsen voorzien van TV, DVD/VCR, SAT en AUX. De duurdere modellen hebben een aanraakscherm waarop je de juiste bron selecteert. Vervolgens gebruik je de overige knoppen om bijvoorbeeld het volume te regelen en op het gewenste televisiekanaal af te stemmen.

Programmeren

Wie zich verdiept in de wereld van de universele afstandsbedieningen ontdekt allerlei soorten. De eenvoudigste producten zijn al voor minder dan een tientje te koop, terwijl een luxe afstandsbediening als de Logitech Harmony Elite voor zo’n 240 euro over de toonbank gaat. Bij goedkope infrarood-afstandsbedieningen dien je de productcodes van ondersteunde apparaten veelal handmatig in te voeren. Dit gebeurt aan de hand van een codetabel. Doorgaans zie je aan een indicatielampje of de ingevoerde code correct is. Gelukkig kun je zelfs bij de goedkoopste afstandsbedieningen steeds vaker automatisch naar codes zoeken. Je richt de afstandsbediening dan op het betreffende apparaat en drukt tegelijkertijd een of twee toetsen in. De exacte procedure hiervoor verschilt per product. Wanneer je de batterijen gaat vervangen, bestaat helaas de kans dat je de codes opnieuw moet programmeren. Fijn is dat veel afstandsbedieningen de ingevoerde codes zo’n twintig minuten in het geheugen bewaren, zodat er wel voldoende tijd is voor een batterijwissel.

©PXimport

Compatibiliteit

Ga je voor een goedkoop exemplaar, let dan goed op of er ondersteuning is voor de gewenste merken. Vaak geeft de verpakking aan dat de afstandsbediening met een duizelingwekkend aantal apparaten van talloze merken overweg kan. Helaas staat lang niet altijd vermeld welke merken dat precies zijn. Wees zeker van de compatibiliteit en zoek desnoods vooraf een online handleiding op. Controleer verder met welke apparaatgroepen het product overweg kan. Zo is er geregeld ondersteuning voor dvd-spelers, maar niet voor blu-ray-spelers.

Wat is je doel?

Het is belangrijk om na te gaan met welk doel je een universele afstandsbediening aanschaft. Wens je een product dat alle bestaande originele afstandsbedieningen vervangt? Of is de afstandsbediening van een specifiek apparaat stuk en wil je die vervangen? In dat laatste geval zijn er ook betaalbare afstandsbedieningen die je via speciale software kunt programmeren. Hierdoor krijgt het universele exemplaar exact dezelfde functies als de originele afstandsbediening. Voorwaarde is uiteraard wel dat het apparaat wordt ondersteund. De zogeheten 1:1-afstandsbedieningen van König zijn volgens de fabrikant compatibel met zo’n honderdduizend apparaten. Je kunt ook kiezen voor goedkope universele afstandsbedieningen die vier of zelfs acht apparaten kunnen bedienen.

Niet écht universeel

Sommige universele afstandsbedieningen werken slechts met producten van één merk samen. Echt universeel zijn die dus niet. De fabrikant One For All ontwikkelt bijvoorbeeld exemplaren die compatibel zijn met apparaten van Panasonic, Philips, Samsung, Sony óf LG. Een voordeel is dat je deze afstandsbedieningen meestal niet hoeft te programmeren. Verder sluiten de functies van de producten beter aan op de knoppen op de originele afstandsbediening. Denk bijvoorbeeld aan het openen van de smart-omgeving of de elektronische handleiding op een smart-tv.

Ergernissen

De bediening van een smart-tv is tegenwoordig zo geavanceerd dat het gebruik van een goedkoop infrarood-model meestal niet voldoet. Het toestel inschakelen, op de juiste zender afstemmen of een teletekstpagina openen, dát lukt doorgaans nog wel. Maar daar houdt het wel zo’n beetje mee op. Het openen van de smart-omgeving is bijvoorbeeld veelal een hoop gedoe, waardoor apps als Netflix, YouTube, NPO en RTL XL niet of lastig bereikbaar zijn. Ook het activeren van de 3D-modus of spraakfunctie is meestal niet mogelijk met een goedkope universele afstandsbediening. Wanneer je vlot toegang wilt tot alle functies van de smart-tv, heb je een moderner exemplaar nodig. Gelukkig zijn die volop verkrijgbaar. Zo is Logitech een voorloper in het ontwikkelen van slimme afstandsbedieningen die voor iedere smart-tv bruikbaar zijn. We bespreken hierna diverse functies die bij veel luxe afstandsbedieningen beschikbaar zijn.

App-ondersteuning

Een afstandsbediening handmatig programmeren via een codetabel is natuurlijk niet meer van deze tijd. Daarom hebben veel moderne producten een bluetooth-adapter ingebouwd, waardoor ze draadloos communiceren met een smartphone of tablet. Handig, want je kunt dan een app op je smartphone/tablet gebruiken om de universele afstandsbediening in te stellen. Vaak is het al voldoende om het merk van de televisie, tv-decoder of blu-ray-speler op te geven, waarna de app en de gekoppelde afstandsbediening een testprocedure starten. Eventueel kun je ook meteen het juiste modelnummer invoeren. Soms bevat de app wat extra functies, zoals het afspelen van een pieptoon op de afstandsbediening – erg fijn als je de afstandsbediening kwijt bent!

©PXimport

Alternatieve oplossingen

Wil je het aantal afstandsbedieningen op de salontafel beperken? Ren dan niet meteen naar de winkel voor een universeel exemplaar. Er zijn namelijk ook nog andere oplossingen denkbaar. Zo hebben veel televisies aan de zijkant een CI+ slot. Bij sommige televisieproviders vraag je een geschikte CI+-module inclusief smartcard aan die je rechtstreeks in de televisie schuift. Hierdoor heb je geen externe decoder met dito afstandsbediening meer nodig. Voor het afstemmen op jouw favoriete tv-zender gebruik je de reguliere afstandsbediening van de televisie. Onder meer kabelaar Ziggo levert aan zijn klanten optioneel een CI+-module. Bij smart-tv’s uit het hogere prijssegment wordt overigens vaak een afstandsbediening bijgesloten waarmee je ook andere apparaten kunt bedienen, waaronder externe tv-decoders en blu-ray-spelers. De LG Magic Remote is daarvan een bekend voorbeeld.

©PXimport

Reservetoetsen programmeren

Neem je een universele afstandsbediening van pakweg vijftig euro, dan betaalt zich dat terug in toetsen die beter bij moderne apparaten aansluiten. Zo hebben ze meestal knoppen om de smart-omgeving en elektronische tv-gids te openen. Het is helemaal fijn als fabrikanten daarnaast ook nog reservetoetsen vrijhouden die je naar eigen wens kunt programmeren. Hieraan koppel je functies die niet standaard op de universele afstandsbediening aanwezig zijn, bijvoorbeeld het inschakelen van de 3D-modus of het openen van de instellingen. Overigens heb je voor het programmeren van de reservetoetsen doorgaans wel de oorspronkelijke afstandsbediening nodig. Meestal moet je beide afstandsbedieningen namelijk op elkaar richten op een afstand van zo’n drie centimeter. Afhankelijk van het merk volg je vervolgens een procedure om een specifieke toets van de originele afstandsbediening naar het universele exemplaar te kopiëren.

Smart home

Er komen steeds meer universele afstandsbedieningen met zogeheten smart-home-functies. Daarmee stuur je ook andere apparatuur in huis aan. Afhankelijk van de gebruikte apparatuur en afstandsbediening, dim je bijvoorbeeld de verlichting en doe je de gordijnen dicht. Een voorbeeld van zo’n model is de Logitech Harmony Hub. Er zijn ook afstandsbedieningen die zich specifiek richten op smart-home-apparatuur, zoals de SPIN Remote. Daarmee kun je via bewegingen allerlei zaken bedienen, zoals Sonos-speakers en Philips Hue-lampen. Hoewel het product nog volop verkrijgbaar is, ging de fabrikant onlangs failliet. Verdere ondersteuning voor dit product hoef je dus niet te verwachten.

©PXimport

Aanraakscherm

Wie bereid is om zo’n 75 euro voor een universele afstandsbediening te betalen, kiest voor een exemplaar met een ingebouwd display. Vooral Logitech ontwikkelt fraaie exemplaren met heldere kleurenschermen. Dankzij pictogrammen op het aanraakscherm schakel je snel tussen verschillende bronnen. Omdat er in dit geval niet voor iedere bron een aparte toets hoeft te zijn, kunnen deze afstandsbedieningen vaak meer apparaten aansturen. De mogelijkheid om pakweg vijftien apparaten te bedienen, is bijvoorbeeld geen uitzondering. Verder gebruik je het aanraakscherm ook om op je favoriete zender af te stemmen. Niet voor niets hebben dergelijke afstandsbedieningen geen numerieke toetsen. Afhankelijk van het producttype laat het display ook de resterende acculading en huidige tijd zien. De duurste afstandsbedieningen zijn vaak nog net even slimmer. Wanneer je op de Logitech Harmony 950 bijvoorbeeld de activiteit tv-kijken aantikt op het scherm, schakelt de afstandsbediening automatisch de juiste apparaten (televisie, tv-decoder en receiver) en de bijbehorende instellingen in. Dergelijke gekoppelde handelingen (macro’s) dien je vooraf wel te configureren aan de hand van de meegeleverde software.

©PXimport

Accu

In doorsnee universele afstandsbedieningen gaan twee of vier penlites. Wie bereid is om in een duurder exemplaar te investeren, krijgt veelal een laadstation bijgeleverd. Gunstig, want producten met een ingebouwd aanraakscherm verbruiken nogal wat energie. Het laadstation voorkomt dat je continu de AA- of AAA-batterijen moet vervangen. Het nadeel van een laadstation is dat je die op het lichtnet moet aansluiten. Je kunt de afstandsbediening dan dus niet langdurig op de salontafel neerleggen, omdat je de accu geregeld dient op te laden.

©PXimport

Design en gebruiksvriendelijkheid

Naast alle technische aspecten, spelen de esthetische eigenschappen natuurlijk ook een belangrijke rol. De duurdere modellen liggen vaak net wat beter in de hand en zijn aan de achterzijde voorzien van antislipmateriaal, zodat hij minder snel uit je hand glijdt. Verder is de aanwezigheid van verlichte toetsen een pre, zodat je de apparatuur in het donker ook makkelijk kunt bedienen. Producten in het hoogste prijssegment hebben soms bewegingsdetectie. Hierdoor springt de toetsverlichting vanzelf aan zodra iemand in de buurt komt. Verder hoef je dankzij vibratiefeedback, zoals bij de Logitech Harmony 950, niet naar de afstandsbediening te kijken om te weten welke toetsen je indrukt. En val je soms voor de tv in slaap? Dan is een universele afstandsbediening met een slaaptimer iets voor jou. Op een vooraf ingesteld tijdstip schakelt deze functie op eigen houtje alle apparatuur voor je uit. Overigens zijn afstandsbedieningen met een display vaak wel wat zwaarder, omdat ze voor de stroomvoorziening een grotere accu of vier AA-penlites nodig hebben.

©PXimport

Conclusie

Wie verschillende moderne apparaten met een universele afstandsbediening wil aansturen, kan het beste kiezen voor een exemplaar uit een wat hoger prijssegment. Een exemplaar van een tientje voldoet dan niet. De duurdere producten hebben toegang tot een up-to-date database van soms wel honderdduizenden producten. Een afstandsbediening met een gekoppelde app of pc-software heeft de voorkeur, zodat je de apparaten niet handmatig of met codes hoeft toe te voegen. Kies verder voor een recent product waarbij de knoppen voor de smart-omgeving en elektronische tv-gids al voorhanden zijn. Bij veelvuldig gebruik heb je profijt van een model met ingebouwde accu, zodat je niet telkens nieuwe penlites hoeft te kopen. Is de afstandsbediening van een oudere televisie of dvd-speler defect en wil je die vervangen? Dan is de aanschaf van een prijzige Logitech Harmony- of One For All-afstandsbediening is wat overdreven. In dat geval kun je met een simpele infrarood-afstandsbediening van een merk als König prima uit de voeten. Let bij goedkope producten wel goed op de apparaatcompatibiliteit, want die is niet altijd up-to-date.

Kooptips

Wil je zo’n universele afstandsbediening weleens proberen, dan weet je nu aan welke eisen hij moet voldoen. We geven je vier kooptips.

König KN-RCU40B

Als je goed zoekt, kun je de König KN-RCU40B in bepaalde webwinkels voor minder dan tien euro kopen. Toch is deze infrarood-afstandsbediening capabel genoeg om vier apparaten aan te sturen, bijvoorbeeld een televisie, tv-decoder, soundbar en dvd-speler. Verder beschikt ie over een ingebouwde database, waardoor het probleemloos apparaatcodes herkent. Ondanks de lage aanschafprijs, heeft König de KN-RCU40B voorzien van geheugen. Opnieuw programmeren na een batterijwissel is dus niet nodig. Straatprijs: € 10,-

One For All URC7980

De URC7980 van One For All laat zich eenvoudig configureren via een mobiele app voor Android of iOS. Hierin geef je aan welke apparaten je wilt bedienen, waarna de toepassing de juiste gegevens ophaalt. Vervolgens geeft de app deze informatie via bluetooth door aan de afstandsbediening. Het product is geschikt om maximaal acht apparaten te bedienen, waaronder alle bekende merken op het gebied van hifi en gaming. Ben je de afstandsbediening kwijt? Vanuit de app speelt het bedieningsapparaat een harde pieptoon af, zodat je hem gemakkelijk terugvindt. Straatprijs: € 50,-

©PXimport

Logitech Harmony Ultimate One

De Harmony Ultimate One is een universeel infrarood-model met een ingebouwd aanraakscherm van 2,4 inch. Hiermee kies je uit maximaal vijftien bronnen en vijftig tv-zenders. Fijn is dat het scherm pictogrammen van bekende zenders laat zien, zodat je eenvoudig op het gewenste kanaal afstemt. Hij is erg gebruiksvriendelijk. Het programmeren van de Harmony Ultimate One kan uitsluitend via de meegeleverde software. Straatprijs: € 90,-

Logitech Harmony Hub (Elite)

Met de Logitech Harmony Hub maak je van iedere smartphone of tablet een universele afstandsbediening. Dit ovaalvormige apparaat geeft opdrachten van je mobiele toestel rechtstreeks door aan alle verbonden apparatuur. Naast een televisie, blu-ray-speler of decoder kun je ook allerlei smart-home-apparatuur aansturen, zoals de Philips Hue-verlichting of de Nest-thermostaat. Gunstig is dat je meerdere handelingen kunt combineren. Geef je in de app aan dat je een filmavond wilt starten, dan schakelt de televisie zichzelf in en gaan de gordijnen automatisch dicht. Straatprijs: € 115,- (Hub), 240,- (Elite)

©CIDimport

▼ Volgende artikel
Van lcd tot qled: zo maak je je televisie het beste schoon
© MandicJovan
Huis

Van lcd tot qled: zo maak je je televisie het beste schoon

Een televisie trekt stof aan als een magneet. Vlekken, vingerafdrukken of een doffe waas kunnen het kijkplezier flink verstoren. Toch is het schoonmaken van je tv iets wat je voorzichtig moet aanpakken. Eén verkeerde beweging en je hebt een kras of een streperig scherm. In dit artikel lees je hoe je je televisie veilig schoonmaakt, wat je vooral níét moet doen en waar je op moet letten bij verschillende soorten schermen, zoals lcd, oled en qled.

In dit artikel lees je:
  • waarom een microvezeldoek de veiligste keuze is
  • waarom je altijd eerst de stekker uit het stopcontact haalt
  • hoe je schoonmaakt zonder druk of krassen
  • waarom regelmaat en antistatische doeken helpen
  • hoe je oled, qled en lcd verschillend moet behandelen
  • welke middelen je absoluut niet moet gebruiken
  • waarom ook de randen en afstandsbediening meetellen
  • hoe je veilig schoonmaakt bij grote of gebogen tv's
  • wat het verschil is tussen vuil en ingebrand beeld

Lees ook: Zo kies je de beste televisie voor in de slaapkamer

Het lijkt zo makkelijk: even een vochtige doek over het scherm halen. Maar juist dat is iets wat je moet vermijden. Schermen zijn namelijk gevoelig voor vocht, druk en agressieve schoonmaakmiddelen. Een papieren doekje of keukenrol kan al fijne krasjes veroorzaken. Gebruik daarom alleen een zachte microvezeldoek, droog of licht vochtig gemaakt met gedestilleerd water. Gewoon kraanwater bevat kalk en mineralen die bij opdrogen vlekken kunnen achterlaten.

Altijd eerst de stekker eruit

Voordat je begint met schoonmaken, haal je de televisie van de stroom. Niet alleen om veilig te werken, maar ook omdat je op een zwart scherm veel beter ziet waar het vuil zit. Bovendien voorkom je zo dat er vocht in warme elektronica trekt. Laat het scherm na gebruik goed afkoelen. Een warm scherm is kwetsbaarder voor druk; en te veel druk kan tot zichtbare sporen of blijvende vervorming leiden

Zachtjes poetsen, nooit drukken

Maak de doek licht vochtig en wrijf in een rustige, horizontale of verticale beweging over het scherm. Gebruik geen draaiende bewegingen en zet vooral geen kracht. Het paneel van een moderne tv is kwetsbaar. Oefen je te veel druk uit, dan kun je permanente verkleuringen of pixelschade veroorzaken. Houd er rekening mee dat het vuil meestal aan de oppervlakte zit, dus je hoeft niet te schrobben om resultaat te zien.

Regelmaat en antistatische bescherming helpen

Je hoeft je tv niet dagelijks schoon te maken, maar een snelle veegbeurt met een droge doek eens per week voorkomt dat stof zich ophoopt. In huizen met huisdieren of veel luchtcirculatie – bijvoorbeeld door open ventilatieroosters of mechanische ventilatie – raakt een scherm sneller stoffig. Regelmaat voorkomt dan dat het vuil zich vastzet.

Microvezeldoeken met antistatische eigenschappen helpen om stof minder snel te laten terugkeren. Er bestaan ook speciale sprays die het scherm tijdelijk antistatisch maken. Gebruik die alleen als ze expliciet geschikt zijn voor beeldschermen, en breng ze nooit direct op het scherm aan.

©Kamil Macniak

Oled is gevoeliger dan lcd of qled

Niet alle schermtypes reageren hetzelfde op vocht of schoonmaakmiddelen. Oled-schermen zijn het meest kwetsbaar, omdat ze anders zijn opgebouwd dan lcd- en qled-schermen. In plaats van een achtergrondverlichting gebruiken ze miljoenen pixels die ieder hun eigen licht produceren. Die pixels zijn opgebouwd uit organisch materiaal – vergelijkbaar met een ultradunne, gevoelige laag – die makkelijk kan worden aangetast door druk of chemicaliën. Omdat de organische materialen in oled-schermen chemisch gevoeliger zijn dan de kristalstructuren in lcd/qled, is de kans op blijvende schade groter. Zelfs een lichte beschadiging kan al zorgen voor donkere plekken of verkleuringen die niet meer verdwijnen.

Lcd- en qled-schermen hebben een stevigere gelaagde structuur, met beschermende lagen tussen het schermoppervlak en de lichtgevoelige delen. Daardoor zijn ze wat minder gevoelig voor schoonmaakfouten. Toch blijft ook hier voorzichtigheid geboden. Middelen met alcohol, ammoniak of azijn kunnen de antireflectielaag aantasten, met een dof of vlekkerig scherm als gevolg. En dat is niet meer te herstellen.

Gebruik nooit glasreiniger of allesreiniger

Het klinkt logisch om een glanzend oppervlak schoon te maken met glasreiniger, maar dat is bij een tv echt uit den boze. Veel van deze middelen bevatten oplosmiddelen of zuren die het scherm permanent kunnen beschadigen. Ook sprays zijn af te raden, omdat je dan kans hebt dat er vloeistof langs de randen naar binnen loopt. Als je per se een reinigingsmiddel wilt gebruiken, kies dan een speciale schermreiniger zonder alcohol, en breng die altijd aan op de doek – nooit direct op het scherm.

Vergeet de randen en de afstandsbediening niet

Naast het scherm zelf verdienen ook de behuizing en afstandsbediening een schoonmaakbeurt. Deze onderdelen zijn minder gevoelig en kun je gerust schoonmaken met een iets vochtigere doek. Let wel op dat er geen vocht tussen de knoppen komt. Rondom ventilatieopeningen of aansluitingen gebruik je het best een droge doek of een kleine borstel. Zo voorkom je dat stof zich ophoopt en de koeling of signaaloverdracht beïnvloedt.

©Katerina Bond

Groot scherm? Werk met twee handen

Bij televisies vanaf ongeveer 65 inch of bij gebogen schermen is het belangrijk om stabiel en met beleid te werken. Druk uitoefenen in het midden van een groot scherm zonder tegendruk aan de zijkant kan spanning veroorzaken in het paneel. Werk daarom met twee handen: één hand ondersteunt het scherm, terwijl de ander met de doek over het oppervlak veegt. Zorg ook dat de televisie stevig staat of hangt voordat je begint.

Ingebrande beelden poets je er niet af

Soms lijkt het alsof er een vlek in beeld blijft, maar dan gaat het om een ingebrande afbeelding of verkleurde pixels. Dit komt vooral voor bij oled-tv's en ontstaat door langdurige weergave van statische elementen, zoals logo's. Schoonmaken heeft daar geen effect op. Het is goed om dit onderscheid te kennen, zodat je niet blijft boenen op iets dat simpelweg in het scherm zelf zit.

Conclusie

Een televisie schoonmaken vraagt om een zachte hand en het juiste materiaal. Gebruik een droge of licht vochtige microvezeldoek, vermijd schoonmaakmiddelen en laat agressieve sprays links liggen. Houd rekening met het type scherm: vooral oled vraagt om extra zorg. Door regelmatig en zorgvuldig te werk te gaan, blijft het beeld niet alleen schoon, maar voorkom je ook schade op de lange termijn – zeker bij grotere of gebogen modellen.

▼ Volgende artikel
Review Philips dubbele airfryer met stoomfunctie – Veelzijdig, voor wie de tijd neemt
© Philips
Huis

Review Philips dubbele airfryer met stoomfunctie – Veelzijdig, voor wie de tijd neemt

De Philips Airfryer 5000-serie NA555/00 is geen simpele 'frietpan zonder olie'. Met twee manden én een stoomfunctie richt dit apparaat zich op de thuiskok die net iets meer wil. Denk aan een hele kip bereiden met stoom en hete lucht, of tegelijkertijd een hoofd- en bijgerecht klaarmaken. In deze review lees je wat er goed gaat, wat beter kan en voor wie deze airfryer echt een aanwinst is.

Uitstekend
Conclusie

Een aanrader voor de thuiskoks die hoge eisen stellen aan hun apparaat, bereid zijn om er veel mee te experimenteren en creatief zijn in het bedenken van gerechten die de stoomfunctie goed benutten. Ben je alleen op zoek naar een apparaat om patat en snacks mee te maken? Dan zijn simpeler modellen een betere keuze.

Plus- en minpunten
  • Multifunctioneel: airfryen, stomen, of een combinatie
  • Twee aparte manden voor flexibel koken
  • Robuuste bouwkwaliteit
  • Goede prestaties, zeker in de grote lade
  • Stiller dan vergelijkbare modellen
  • Handige functies zoals stoomreiniging en schudherinnering
  • Groot en zwaar apparaat
  • Geen papieren handleiding meegeleverd
  • Zeer lange, rommelige online handleiding
  • Niet intuïtief in gebruik
  • Vlekgevoelige buitenzijde en waterreservoir

Eerste indruk

De Philips Airfryer 5000-serie NA555/00 is een airfryer met wat extra's: een stoomfunctie. Dit apparaat heeft twee manden met een totale capaciteit van 9 liter: een grotere lade van 6 liter voor hoofdgerechten en een kleinere van 3 liter voor bijgerechten of snacks. Volgens Philips kun je hiermee verschillende ingrediënten tegelijkertijd bereiden, met een keuze uit frituren, stomen of een combinatie van beide.

De machine in het kort: de airfryer is uitgerust met zogeheten RapidAir Plus-technologie, alleen beschikbaar bij Philips, waarbij hete lucht snel en gelijkmatig rondom de ingrediënten circuleert. Op papier betekent dat tot 90 procent minder vet dan bij friet en snacks uit de friteuse, al is uit onderzoek al gebleken dat dat een wel heel positieve vergelijking is.

De maximale baktemperatuur bedraagt 200 graden Celsius en er zijn 12 voorgeprogrammeerde programma's beschikbaar. De bediening verloopt via een digitaal aanraakscherm, waarbij temperatuur en tijd handmatig kunnen worden aangepast.

De bouwkwaliteit van het (erg grote) apparaat is degelijk, met een zilverkleurige roestvrijstalen afwerking. De airfryer weegt ruim 8,7 kilo. Met afmetingen van 35,1 x 38,2 x 44,3 cm neemt hij bovendien behoorlijk wat ruimte in op het aanrecht. Philips stelt dat het ontwerp compacter is dan andere modellen met twee manden naast elkaar. Dat is niet helemaal zo; de eerder geteste Ninja was duidelijk een slag kleiner.

©Saskia van Weert

Uitpakken en installatie

De airfryer zit in een grote doos en is goed beschermd tegen beschadiging tijdens het transport. Na het uitpakken van de airfryer kwamen er drie zaken in me op:

  1. Wat een joekel!

  2. Wat een hoop knopjes!

  3. Waar is de handleiding?

Punt 2 komen we verderop op terug. Maar eerst naar de handleiding: die zit er niet bij. Best een teleurstelling, want het is geen apparaat dat je zonder instructies uit de losse pols meteen intuïtief bedient. Wel staan er QR-codes op de doos, die na het scannen een online pdf openen van… meer dan 1800 pagina's! Alle verschillende talen zijn gebundeld in één bestand, waarbij Nederlands op pagina 704 begint. Dat is totaal onwerkbaar. Op de eigen pc heb ik er een kleiner bestand van gemaakt met alleen de eigen taal, en dat is meteen ook een advies aan Philips: niet doen, zo. Het hoeft ook weer geen full colour-boek te zijn, maar iets van een handzaam bestand zou prettig zijn.

Wat er wél bij zit, is een zwart-witte quickstartgids waarvan me niet duidelijk is wat de bedoeling van de handelingen is. Aangeraden wordt, zo maak ik eruit op, om het stoomgedeelte van de airfryer een reinigingsprogramma te laten doorlopen. De auteur van deze review is nog geen 50 en heeft goede ogen, maar deze folder was zo onduidelijk dat ik hem maar even heb laten zitten.

Met een siliconen keukentang houd je je airfryer krasvrij...

...en draai je je gerechten om zonder je handen te verbranden!

Handleiding: een gemiste kans

De pdf-handleiding die er wél is, is niet foutloos. Op zich wordt de werking van de airfryer goed uitgelegd. Er is een algemeen gedeelte, een deel over eten maken met de airfryerfunctie, vervolgens een deel over de combinatie van stomen en airfryen én er is een deel over de stoomfunctie, met telkens een tabelletje erbij van welk eten er hoelang in moet.

Echter, meerdere malen wordt aangehaald dat wortelgroenten zoals bloemkool en broccoli in de airfryer kunnen worden bereid. Dat zijn echter geen wortelgroenten. Slordig. Ook staat het gedeelte over friet maken vlak onder de stoominstructies. En zonder te testen kunnen we dit zeggen: friet maak je niet met stoom – zelfs niet in deze airfryer.

Er staan wel meer wat vreemde dingen in de handleiding, zoals dat je de mandjes met eten meermaals dient om te schudden boven de gootsteen. Daar zie ik echt het nut niet van in. Ik vermoed dat de handleiding is vertaald uit het Engels en dat men Amerikaans-achtige claims wil voorkomen door maar zo veel mogelijk aandacht aan veiligheid te besteden. De waarschuwing over de hete buitenkant is wel op zijn plaats: die klopt.

©Saskia van Weert

Het waterreservoir van de Philips-airfryer.

Uiterlijk en indeling

Het is een robuuste machine, rvs en matgrijs. Aan de achterzijde zitten twee afstandhouders die ervoor zorgen dat je hem niet te dicht tegen de muur zet. De warme lucht en stoom moeten tijdens het gebruik immers wel weg kunnen. Bovenop zit een bakje om water in te doen als je de stoomfunctie gebruikt. Links een kleine lade met airfryerfunctie voor kleine gerechten, rechts een grote lade die met alle functies overweg kan: airfryen, stomen, en stomen + airfryen.

De lades zijn verschillend ingedeeld. De kleine lade heeft een roostertje op de bodem dat je eruit kunt halen en dat ervoor zorgt dat de hete lucht ook onder het eten komt. In de grote lade zit een soort binnenpan, die er eveneens uit te halen is voor schoonmaakdoeleinden. De vierkante binnenpan past maar op één manier in de lade, dus je kunt hem er niet per ongeluk verkeerd in duwen.

©Saskia van Weert

Bediening en interface

De bediening lijkt heel ingewikkeld, en dat komt doordat er uit de doos een transparante sticker over het bedieningspaneel zit geplakt met werkelijk álle beschikbare knopjes erop. Na het verwijderen van de sticker blijkt het aantal keuzemogelijkheden behoorlijk mee te vallen.

Na het indrukken van de aan-uitknop kies je welke lade(s) je wilt gebruiken, en alleen de knoppen die van toepassing zijn op de gekozen lade en daarna de gekozen functie, lichten op. Als je lade 1 selecteert, zie je dus alléén de knoppen voor tijd en temperatuur en de voorkeuzemenu's. Kies je lade 2, dan heb je meer keuzes, namelijk voor airfryer, stomen en een combinatie ervan, maar ook de voorkeuzemenu's en reinigingsprogramma's.

Voorkeuzeprogramma's zijn overigens niet 'magisch'. Het zijn vastgestelde combinaties van een bepaalde tijd en een bepaalde temperatuur. Ze staan duidelijk in de handleiding beschreven. Tijdens de testperiode zijn ze niet gebruikt; ze zijn namelijk bedoeld voor een vaste hoeveelheid ingrediënten. Als je er meer of minder in doet, werkt het al meteen minder goed en moet je alsnog zelf de tijd aanpassen.

©Saskia van Weert

De sticker die over het bedieningspaneel zit geplakt toont alle beschikbare knoppen.

Prestaties: airfryen

Voor 'klassiek' airfryen heb je de keuze uit de kleine en de grote lade. De kleine is vooral geschikt voor bijvoorbeeld één kroket of één afbakbroodje. Voor de meeste bereidingen zul je vooral de grote mand gebruiken. De prestaties zijn prima; zeker in de grote mand is eten sneller gaar en krokant dan in airfryers van andere merken. Philips was het eerste grote bedrijf dat airfryers op de markt bracht en die voorsprong uit zich nog steeds in de kwaliteit van de meeste modellen – zeker de wat duurdere, zoals deze met veel vermogen.

©Saskia van Weert

Prestaties: stomen

Wil je de airfryer gebruiken om te stomen, dan vul je eerst het reservoir bovenop met water. Stomen is zoals eerder gemeld alleen beschikbaar in de grote mand. Iets als aardappels of groente stomen gaat prima, al duurt het simpelweg lang. Reken op zeker een halfuur voor een portie aardappelpartjes. Dat is overigens vergelijkbaar met reguliere stoomapparaten.

Aandachtspunt is het geluid: als de machine gaat stomen, maakt hij een geluid als een beademingsapparaat – om de zoveel tijd klinkt er telkens een opvallende 'puf'. Na het stomen moet het water in het reservoir afkoelen en kun je dat bakje leegschenken, schoonmaken en afdrogen. Je kunt het water om hygiënische redenen niet zo op de machine laten staan. Dat leeggieten is iets wat je in het begin zeker zult vergeten.

Prestaties: airfryen en stomen gecombineerd

Wat deze airfryer uniek maakt, is de combinatie van stomen en airfryen. Hoewel de auteur een doorgewinterde airfryergebruiker is en er zelfs een kookboekje over heeft geschreven, was het echt even zoeken naar wat er dan precies in kan worden klaargemaakt. Philips zelf geeft als suggestie om een hele kip erin te bereiden. Dat ging prima. Een experiment met broccoli mislukte helaas; de roosjes waren verbrand.

Deze functie is vooral geschikt voor koks die een experiment niet schuwen. Heb je een stoomoven of zou je die graag willen, dan is deze combinatie van airfryen en stomen een alternatief dat, zeker in vergelijking met een stoomoven, een stuk voordeliger is.

©Philips

Extra functies

De airfryer is voorzien van allemaal snufjes. Bijvoorbeeld de functie om middels een piepgeluid te worden gewaarschuwd dat je eten in de mand moet worden omgeschud. Ben je een ervaren airfryergebruiker, dan is die functie niet nodig, want je bent er al aan gewend om regelmatig de boel te schudden. Voor beginners kan dat echter een nuttige wenk zijn om een optimaal resultaat te krijgen.

Ook handig is de stoomreiniging. Maak je vaak vlees, kip of vette snacks in de airfryer klaar, dan kan het mandje gaan aankoeken en na verloop van tijd is het amper nog goed schoon te krijgen. Met de stoomreiniging wordt het mandje goed doorgestoomd, waarna je de mand met vuil water leeggooit, omspoelt en in de airfryer 5 minuten laat opdrogen.

De moeite van het vermelden waard is het geluid, of het gebrek daaraan. Tijdens het stomen hoor je zoals gemeld een pufgeluid, maar voor het overige is de airfryer stil. Je hoort hem wel, maar duidelijk minder dan andere airfryers. Ook de piep die je hoort als het eten klaar is – die bij Ninja bijvoorbeeld keihard is – is bescheiden. Dat is zeker een pluspunt.

Conclusie: kopen of niet?

De airfryer is veelzijdig, voorzien van een hoop toeters en bellen, en door de stoomfunctie biedt hij meerwaarde vergeleken met airfryers die dat niet kunnen. Het apparaat is wel groot en zwaar, heeft een enorm lange handleiding en is daardoor niet intuïtief te gebruiken – je moet er echt tijd in investeren om hem goed te leren kennen. De mandjes en roosters kunnen in de vaatwasser, maar de buitenzijde en het waterreservoir zijn vlekgevoelig. De prestaties zijn goed.

Al met al is deze airfryer een aanrader voor de thuiskoks die hoge eisen stellen aan hun apparaat, bereid zijn om er veel mee te experimenteren en creatief zijn in het bedenken van gerechten die de stoomfunctie goed benutten. Ben je alleen op zoek naar een apparaat om friet en snacks mee te maken? Dan zijn simpelere modellen een betere keuze.