Windows bestaat vandaag 30 jaar. Op 20 november 1986 kwam Windows 1.0 uit, de eerste versie van het besturingssysteem dat later de wereld zou veroveren. Tijd om de andere versies van Windows eens onder de loep te nemen en te reviewen.

Windows 1.0

Hier begon het allemaal. Waar besturingssystemen in 1985 nog grotendeels bestonden uit zwarte vlakken met witte tekst was Windows het besturingssysteem dat computertaal virtueel maakte. De GUI maakte het onderscheidend, maar ook ondersteuning voor de muis en het meeleveren van programma's zoals een klok, een rekenmachine en een tekstverwerker legde het grondwerk voor wat nog zou komen.

Helaas werd Windows 1.0 een flop - het programma had een destijds astronomische 256 KB aan RAM nodig om überhaupt te draaien, laat staan om te multitasken. Bovendien waren er nog amper programma's voor het OS beschikbaar, en was Windows erg onduidelijk en onoverzichtelijk door het oerwoud aan opties.

Goed:
+ Ondersteuning voor de muis
+ Tekstverwerker
+ Je kon zien wat je deed
+ Multitasking

Minder goed:
- Had veel RAM nodig
- Weinig alternatieve programma's
- Onoverzichtelijk

Windows 2.0

Windows 2.0 werkte eveneens op 16 bit en had iets minder RAM nodig, en bevatte bovendien de eerste versies van Word en Excel. Helaas was het nog steeds te onduidelijk en wist Microsoft het nog steeds niet aan de man te brengen.

Goed:
+ Word en Excel
+ Iets sneller

Minder goed:
- Net zo veel RAM nodig
- Net zo onoverzichtelijk

Windows 3.0

Dit was waar Windows écht populair werd. Windows 3.0 introduceerde namelijk een héél handige en vooral essentiële upgrade: De Verkenner. Daarmee werd het makkelijker bestanden te beheren, wat bij het grote publiek wel aansloeg. Bovendien zag de UI er een stuk gelikter uit, en had de eerste Windows 3.1-update ook nog Mijnenveger aan boord.

Windows 3.0 was het eerste besturingssysteem dat als OEM werd meegeleverd op computers van andere fabrikanten, waardoor het heel aantrekkelijk werd om die te kopen.

Goed:
+ Mijnenveger
+ Verkenner
+ Mijnenveger

Minder goed:
- Draaide nog steeds over DOS heen

Windows 95

Windows 95 was één van de belangrijkste Windows-edities ooit. Er werden twee belangrijke dingen toegevoegd: Het startmenu, en Internet Explorer. Met het startmenu werd het computergebruik in één klap een stuk overzichtelijker, en met Internet Explorer kon iedereen direct het internet verkennen. Tel daarbij op dat Windows 95 het eerste OS was dat op 32-bit-architectuur draaide, waardoor het mogelijk was om krachtigere applicaties te maken.

Microsoft kreeg ook kritiek na Windows 95, omdat het zijn monopoliepositie te veel zou gebruiken om gebruikers aan de UI te krijgen. Een ander groot probleem was dat het het eerste OS was dat wijdverspreid werd, maar dat betekende ook dat er een frustrerend gebrek aan drivers beschikbaar was. Wilde je een printer werkend krijgen op Windows 95, dan kon je je weekend wel gedag zeggen...

Goed:
+ Browser
+ De start van het startmenu
+ 32 bit

Minder goed:
- Kleine quirks zoals het beroemde 'Press start to stop'
- Slechte ondersteuning voor drivers

Windows 98:

Windows 98 borduurde voort op Windows 95 en probeerde af te maken wat Windows 95 moest worden. Vrijwel alle programma's waren 32 bit, het OS draaide soepel en ging een stuk beter om met drivers.

Goed:
+ Stabiel
+ Alles 32 bit

Minder goed:
- Eigenlijk niks...

Windows ME:

Misschien wel de allerslechtste versie van Windows, voornamelijk door de notoir slechte instabiliteit. Het OS bracht vooral een flink aantal kekke multimedia-programma's, met Windows Media Player voorop, maar de kritiek was dat WMP ook gewoon als gratis download te krijgen was. Tel daarbij op dat het besturingssysteem programma's significant trager maakte dan Windows 98, en je hebt een bijzonder slecht stuk software op je pc staan. Van de andere kant zag het er wel een stuk moderner uit dan Windows 98, dus dat is er in ieder geval wel.

Goed:
+ Modern uiterlijk

Minder goed:
- Trager
- Onstabiel
- Overbodige upgrade

Windows XP

Dit is 'em. Naast Windows 7 misschien wel het fijnste besturingssysteem van Microsoft. Met Windows XP wist Microsoft precies de brug te slaan tussen zakelijke en persoonlijke gebruikers, en dat werkte bijzonder goed. Windows XP was snel, veilig, en werkte met zowat alle nieuwe hardware. Windows XP werd in april 2014 uitgefaseerd, maar dat weerhoudt bijvoorbeeld de Nederlandse overheid er niet van om het alsnog te gebruiken.

Goed:
+ Stabiel
+ Werkte plug n play met veel apparaten
+ Handig voor bedrijven

Minder goed:
- Had een wat speels uiterlijk
- Was moeilijker voor ontwikkelaars

Windows Vista:

Vista was een puinhoop. Goed, dat is eruit. Windows Vista ziet er heel anders uit dat XP - moderner, minder speels, met doorzichtige menu's en titelbalken. Ook had Vista meer aandacht voor veiligheidsfuncties, en maakte het de verschillende gebruikersaccounts minder verbonden met elkaar. Daardoor kreeg je vervelende pop-ups, ELKE KEER dat je iets wilde kopiëren of wat dan ook wilde doen.

Het grootste probleem waren echter de drivers. Omdat Vista met een fundamenteel ander systeem voor drivers werkte, moesten fabrikanten vaak compleet nieuwe drivers bouwen voor hun apparaten. Dat deden ze niet, waardoor Vista vrijwel geen ondersteuning had voor de meeste drivers.

Tel daarbij op dat Windows XP juist zo goed was, en Vista kwam koud op ons dak vallen. Tijd voor het volgende.

Goed:
- Modern uiterlijk
- Meer aandacht voor veiligheid

Minder goed:
- Geen ondersteuning voor drivers
- Pop-ups bij ALLES wat je deed
- Logge programma's, traag opstarten

Windows 7

Windows 7 moest de puinhoop van Vista rechttrekken, en deed dat met verve. Niet voor niets is Windows 7 nog steeds het meest gebruikte besturingssysteem ter wereld. Windows 7 had alle goede elementen van Windows XP, combineerde dat met de prima veiligheidsfeatures van Vista, maar zorgde dat het geheel stabiel én snel draaide. Daardoor ontstond een besturingssysteem dat voor iedereen geschikt was.

Wat Windows 7 vooral zo goed maakte was dat het niet op de voorgrond probeerde te treden. Het was onopvallend, gooide je niet dood met nieuwe features en flashy designs, maar deed wat het moest doen en liet je daarmee zelf de macht houden. Dat was anders dan Vista, dan heel nadrukkelijk aanwezig wilde zijn in je besturingssysteem - en wat eigenlijk ook heel anders is dan Windows 10. "It just works", als we de woorden van een beroemde concurrent mogen lenen. En voor de meeste mensen is dat heel prettig.

Goed:
+ Licht
+ Geen onnodige poespas
+ Stabiel
+ Brede ondersteuning

Minder goed:
- Stiekem een beetje saai

Windows 8

Wauw, ging het hier weer even mis. Microsoft was altijd de heerser van de desktop, maar worstelde al sinds 2007 met de opkomst van mobiele apparaten en touchscreens. Maar ja, in een tijd waarin Apple en Google dat wél heel goed kunnen kan een gigant als Microsoft niet achterblijven - en dat resulteerde in het schizofrene Windows 8. Daarin werd alles uit de voorgaande Windows-versies radicaal deur gewezen en werd de UI compleet overhoop gegooid. Het startmenu en het bureaublad werden vervangen door de beruchte 'Metro UI', dat bestond uit grote blokken die makkelijk te gebruiken waren op tablets. Ook de apps zelf werden vervangen, want ook die moesten bestaan uit grotere velden en knoppen, allemaal gericht op 'touch'.
Dat sloeg niet aan. Gebruikers konden maar niet wennen aan de UI en het marktaandeel Windows 8 kelderde hard. Na een tijdje besloot Microsoft met een tussenoplossing te komen met Windows 8.1, dat in ieder geval de optie gaf om weer het vertrouwde bureaublad en de taakbalk terug te krijgen. Dat was iets aantrekkelijker, maar kon gebruikers nog steeds moeilijk overtuigen.

Goed:
+ Prettig voor het handjevol tablet-gebruikers

Minder goed:
- De complete UI

Windows 10

Windows 10 gaat terug naar 'Windows as a service', een besturingssysteem dat constant wordt bijgewerkt en geüpdate. Windows 10 kwam 29 juli van dit jaar uit en moet 'het laatste OS' van Microsoft zijn. Het moet tegelijk geschikt zijn voor mobiele apparaten, maar is in de eerste plaats vooral een traditioneel desktop-systeem, met een startmenu, een bureaublad, en gewone Win32-applicaties. Ach, lees onze review van Windows 10 maar gewoon.

Goed
+ Traditioneel startmenu
+ Nieuwe features als Actiecentrum, virtuele bureaubladen, en Edge
+ Gratis

Minder goed:
- Voelt nog niet helemaal af
- Soms nog instabiel door ontbrekende compatibiliteit

Bij ID.nl zijn we dol op kwaliteitsproducten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we daarom binnen een bepaald thema naar zulke deals. Met een aparte vriezer kun je extra veel eten invriezen en voor langere tijd bewaren. Wij zochten vier vrijstaande vriezers voor je met een inhoud van minstens 100 liter.

Bij een koelkast is het vriesvak meestal beperkt van formaat. Kies je voor een losse vriezer, dan heb je veel meer ruimte. Modellen met meer dan 100 liter zijn geen uitzondering. Wij hebben vijf stuks voor je gevonden met flink wat ruimte.

Whirlpool W55ZM 112 W 2 N

De Whirlpool heeft een netto inhoud van 103 liter. Met een hoogte van 83,8 cm is het apparaat geschikt voor plaatsing onder een aanrechtblad. De vriezer beschikt over twee transparante lades en een vriesvak met klep. De draairichting van de deur is omkeerbaar, waardoor de vriezer flexibel te plaatsen is. De W55ZM heeft een invriescapaciteit van 4,5 kg per 24 uur en een bewaartijd bij stroomuitval van 16 uur. De vriezer behoort tot klimaatklasse SN-T, wat betekent dat hij goed functioneert bij omgevingstemperaturen tussen +10°C en +43°C, maar niet geschikt is voor onverwarmde ruimtes als een schuur of garage. Gezien het formaat is hij ook eerder geschikt voor plaatsing in de keuken.

Jaarlijks energieverbruik: 170 kWh
Netto inhoud: 103 liter
Bewaartijd bij stroomuitval: 16 uur
Geschikt voor schuur of garage: Nee

Bosch GSN29VLEP 

Deze vrieskast heeft een royale inhoud van 200 liter en is afgewerkt in een roestvrijstalen look, waardoor hij er strak uitziet in elke keuken. Binnenin vind je vier handige, doorzichtige vrieslades, waaronder een extra ruime BigBox-lade voor grotere producten zoals pizza's of diepvriesgroenten. Dankzij de Supervriezen-functie worden nieuwe etenswaren snel ingevroren. Bij een eventuele stroomuitval hoef je je geen zorgen te maken: de vriezer houdt je producten tot wel 25 uur op de juiste temperatuur.

Jaarlijks energieverbruik: 221 kWh
Netto inhoud: 200 liter
Bewaartijd bij stroomuitval: 25 uur
Geschikt voor schuur of garage: Nee

Inventum VR1420

De Inventum VR1420 is een vrijstaande vrieskast met een netto inhoud van 160 liter. Hij beschikt over drie transparante lades en twee vriesvakken met kleppen. De draairichting van de deur is omkeerbaar, waardoor de vriezer flexibel te plaatsen is. Met een invriesvermogen van 7,2 kg per 24 uur en een bewaartijd bij stroomuitval van 9 uur biedt de VR1420 betrouwbare prestaties. Het geluidsniveau bedraagt 42 dB, wat als normaal wordt beschouwd voor dit type apparaat. De vriezer is geschikt voor plaatsing in ruimtes met temperaturen tot -10°C, zoals een garage. Het energielabel van de VR1420 is E, met een jaarlijks energieverbruik van 235 kWh.

Jaarlijks energieverbruik: 235 kWh
Netto inhoud: 160 liter
Bewaartijd bij stroomuitval: 9 uur
Geschikt voor schuur of garage: Ja

Beko RFNE448E45W

Deze Beko heeft een netto inhoud van maar liefst 404 liter. Met een hoogte van 192 cm, een breedte van 70 cm en een diepte van 77 cm biedt deze vriezer dus ruime opslagmogelijkheden. Het apparaat heeft acht transparante vrieslades, waaronder een ruime lade voor het opslaan van grotere producten. De draairichting van de deur kan aangepast worden aan de plaatsingsruimte. Bij stroomuitval blijft de temperatuur tot 30 uur op een veilig niveau. Deze vriezer is echter niet geschikt voor de schuur of garage. Wel heeft deze vriezer een iets zuiniger energielabel dan de meeste apparaten die hier besproken zijn, namelijk D.

Jaarlijks energieverbruik: 233 kWh
Netto inhoud: 404 liter
Bewaartijd bij stroomuitval: 30 uur
Geschikt voor schuur of garage: Nee

AEG OAG7M281EX

De AEG OAG7M281EX is een vrijstaande vrieskast uit de 7000-serie met een netto inhoud van 278 liter. Dankzij de NoFrost-technologie hoef je nooit meer handmatig te ontdooien. De MultiFlow-luchtcirculatie zorgt voor een stabiele temperatuur en luchtvochtigheid in de hele vriezer, wat de kwaliteit van je voedsel beschermt. De vriezer is uitgerust met vijf transparante lades en twee uitneembare glazen legplanken, wat flexibiliteit biedt bij het opbergen van grotere items. Dankzij de elektronische bediening met LED-indicatie kun je de temperatuur en andere instellingen precies regelen. De invriescapaciteit bedraagt 13 kilogram per 24 uur, ruim voldoende om ook na een grote boodschappenronde alles snel in te vriezen.

Jaarlijks energieverbruik: 248 kWh
Netto inhoud: 278 liter
Bewaartijd bij stroomuitval: 15 uur
Geschikt voor schuur of garage: Nee

De JBL Tour One M3 is een over-ear-hoofdtelefoon met ANC-modus, waarin hij zoveel mogelijk omgevingsgeluiden minimaliseert om jou rustig te laten luisteren naar muziek of een podcast. JBL voorziet de hoofdtelefoon van nog veel meer functies. In deze review lees je onze ervaringen met de JBL Tour One M3 na drie weken intensief gebruik.

JBL heeft voor velen een wat stoerder imago, onder andere door de focus op krachtige luidsprekers en oordopjes en marketing gericht op een jongere doelgroep. Daar horen ook speciale hoofdtelefoons bij. De Tour One M3 is wat dat betreft een minder typisch JBL-product, want deze luxe hoofdtelefoon past qua adviesprijs (350 euro), uitstraling en functies meer bij mensen die in alle rust willen genieten. Bijvoorbeeld in de trein of in het vliegtuig. Ja, de Tour One M3 is zeker interessant voor (zaken)reizigers. Een domein waar traditioneel vooral Bose en Sony sterk in zijn.

Ontwerp en draagcomfort

De JBL Tour One M3 oogt zakelijk in zijn blauwe (getest), zwarte of zandachtige kleur en valt prettig over onze oren heen. De hoofdband is zacht en irriteert niet na een paar uur luisteren. We krijgen dan wel wat warme oren. Je kunt de bluetooth-hoofdtelefoon opvouwen. De knoppen op de schelpen voor de bediening vergen wat gewenning om op de tast te vinden, maar werken naar behoren.

©Rens Blom

Ook de meegeleverde opbergdoos is strak, sterk gebouwd en geeft een premium gevoel. In de doos zitten genoeg kabels om de hoofdtelefoon bekabeld te gebruiken, ook in het vliegtuig. Een usb-c-oplaadkabel is uiteraard ook aanwezig.

©Rens Blom

Geluidskwaliteit en ANC-modus

Heel belangrijk aan een dure hoofdtelefoon is de geluidskwaliteit. We vallen met de deur in huis: die is heel goed bij de JBL Tour One M3. De hoofdtelefoon klinkt krachtig, duidelijk en best ruimtelijk. Altijd knap aangezien de oorschelpen over je oren heen vallen en het geluid dus heel duidelijk je oren in gaat.

Wat we ook fijn vinden is dat JBL geen extra nadruk legt op de bas, iets dat het merk wel doet bij producten die meer op jongeren gericht zijn. Podcasts klinken ook lekker realistisch.

We zijn ook fan van de uitgebreide equalizer in de JBL Headphones-app die je op je smartphone kunt installeren. Wie raad weet met een equalizer, kan lekker pingelen in de app om de geluidskwaliteit van de Tour One M3 meer naar eigen hand te zetten.

©Rens Blom

De app van JBL biedt heel veel functies.

De ANC-modus is effectief in het onderdrukken van omgevingsgeluiden, vooral repetitieve geluiden als vliegtuigmotoren (wanneer we in het vliegtuig zitten) of voorbijrazende auto's (als we op circa dertig meter van een drukkere weg wandelen). We merken echter ook dat de Sonos Ace en Sony WH-1000XM5 nog beter zijn in het minimaliseren van niet-repetitieve geluiden, zoals luid pratende mensen achter je in het vliegtuig, joelende kinderen in de trein of knisperende verpakkingen in een kantoortuin. Met de JBL Tour One M3 op horen we dergelijke geluiden meer dan met de twee andere genoemde hoofdtelefoons. Voor onze volgende langere vlieg- en treinreizen kiezen we daarom liever voor een van die andere modellen. Niet omdat de accuduur van de Tour One M3 tegenvalt – die is ruim voldoende – maar vanwege de demping van omgevingsgeluid.

©Rens Blom

Accuduur

Over die accuduur gesproken: de Tour One M3 gaat zeker 35 uur mee bij het luisteren naar muziek met de ANC-modus aan. Zonder ANC komen daar nog tientallen uren bij. Opladen doet de hoofdtelefoon snel via zijn usb-c-poort. Vijf minuten opladen is goed voor ruim drie uur muziek luisteren.

Smart Tx is interessante gadget

Dan nog even over de Smart Tx, het kleine rechthoekige apparaatje dat werkt met de hoofdtelefoon. De Smart Tx heeft een accu die in de praktijk meerdere werkdagen meegaat, of langer als je de hoofdtelefoon minder vaak gebruikt. Op het aanraakgevoelige schermpje van de gadget zie je nuttige informatie over het gebruik van de hoofdtelefoon en je muziek. Je kunt ook allerlei instellingen veranderen. Met deze gadget binnen handbereik hoef je de JBL-app op je smartphone eigenlijk niet te openen.

©Rens Blom

Maar de gadget kan – gelukkig – meer. Je kunt 'm namelijk bekabeld via usb aansluiten op vele typen audiobronnen, van een computer en televisie tot het inflight-entertainmentsysteem in het vliegtuig. Na het koppelen en aanzetten van de Smart TX maakt deze automatisch verbinding met je Tour One M3 en stuurt het geluid draadloos door. Zo kun je dus een film kijken op het vliegtuigschermpje zonder dat je per ongeluk de kabel uit je hoofdtelefoon trekt als je je dekentje lekker warm om je benen vouwt.

©Rens Blom

Ook noemenswaardig is dat de Smart Tx ondersteuning biedt voor Auracast, een relatief nieuwe bluetooth-functionaliteit waarmee je geluid van één apparaat kunt streamen naar meerdere ondersteunde hoofdtelefoons, oordopjes en luidsprekers. JBL zet al langer in op Auracast, wat de Smart Tx-gadget extra nuttig maakt voor wie al andere moderne JBL-producten gebruikt.

Spreken de functies van de Smart Tx je niet aan? Je kunt de Tour One M3 los kopen voor een adviesprijs van 349 euro of in combinatie met de Smart Tx voor 399 euro. Fijn dat JBL je niet verplicht laat betalen voor een gadget die je misschien niet hoeft.

©Rens Blom

Conclusie: JBL Tour One M3 kopen?

De JBL Tour One M3 biedt premium draagcomfort, een uitstekende accuduur en krachtig geluid in een strak jasje. De ANC-modus werkt effectief, maar moet verschillende andere hoofdtelefoons voor zich dulden. Tot slot de Smart Tx: een slim ontworpen gadget waar de een veel plezier aan gaat beleven, en waar een ander geen behoefte aan heeft. Goed dat JBL de Tour One M3 met en zonder Smart Tx aanbiedt, voor een prijs vanaf 350 euro. Een stevige prijs, maar een gerechtvaardigde prijs naar onze mening.