ID.nl logo
Wat is een NAS en wat kun je ermee?
© PXimport
Zekerheid & gemak

Wat is een NAS en wat kun je ermee?

Een NAS is een handig apparaat waarmee je bestanden deelt met het hele gezin. Je doet de NAS echter tekort wanneer je die alleen maar daarvoor gebruikt. Een NAS kan namelijk meer dan bestanden opslaan en delen. Wat kun je allemaal met een NAS?

De eerste NAS-apparaten waren weinig meer dan een harde schijf met een netwerkaansluiting. Je kon mappen maken en delen en bestanden opslaan. Dat was handig in een tijd dat iedereen een pc gebruikte en breedbandinternet maar beperkt beschikbaar was. Inmiddels is de wereld totaal veranderd. Vrijwel ieder huis heeft een vaste internetverbinding en er zijn behalve de enkele bekabelde pc's vooral heel veel mobiele apparaten via wifi online. Als een kameleon heeft de NAS zich telkens aan deze veranderende situatie aangepast. Lees ook: De 8 beste NAS-systemen die je nu kunt kopen.

Nog steeds kun je bestanden centraal opslaan wat met de vele mobiele apparaten ook onverminderd belangrijk is. Maar je kunt met een moderne NAS ook heel veel andere, nuttige en leuke dingen doen. En moeilijk is het niet, want hoewel op elke NAS wel een versie van Linux draait, is een NAS dankzij zijn webinterface relatief eenvoudig te gebruiken. De pc en ook smartphone en tablet weten bovendien via de meegeleverde software en gratis apps de NAS gemakkelijk te vinden.

01 Basisconfiguratie

Hoewel je de configuratie van de NAS altijd nog kunt aanpassen, is het belangrijk de basis goed neer te zetten. Dit geldt vooral voor de indeling van de opslagruimte, want wil je die later aanpassen, dan verlies je alle gegevens die op de NAS staan. Zijn de harde schijven geplaatst en heeft de NAS elektriciteit en een netwerkverbinding, schakel de NAS dan in. Kijk in de 'Quick Install Guide' hoe je de installatie van jouw NAS moet starten. De belangrijkste zaken tijdens de installatie zijn het downloaden en installeren van de nieuwste firmware op de NAS, het instellen van een sterk wachtwoord voor de beheerder (admin), het configureren van een vast IP-adres en van de opslagruimte. Zit er meer dan één schijf in de NAS, kies dan altijd voor RAID. RAID1 bij twee schijven, RAID5 of 10 bij meer schijven. Afhankelijk van de grootte van de opslagruimte duurt het synchroniseren van de opslagruimte enkele uren. Het is niet noodzakelijk daarop te wachten, maar geef de NAS wel voldoende tijd deze basis goed in te richten.

©PXimport

01 Het is belangrijk dat je je NAS tijdens de installatie een vast IP-adres geeft zodat je hem altijd kunt bereiken.

02 Gebruikers

Een NAS is ideaal voor gebruik in een gezin of een klein bedrijf. Het is echter niet handig wanneer iedereen hetzelfde account gebruikt en het is ook niet verstandig zelf altijd het admin-account te gebruiken. Maak daarom voor alle gebruikers een eigen account aan, liefst ook met een eigen stukje privé-opslagruimte en de mogelijkheid bestanden met anderen te delen of gedeelde functies aan te passen.

De NAS beheer je via de webinterface. Start daarom de browser en typ in de adresbalk het IP-adres van de NAS. Login als admin met het sterke wachtwoord dat je tijdens de installatie hebt ingesteld. Ga dan naar het hoofdonderdeel van de NAS en selecteer iets als Gebruikers of Toegangsbeheer (de exacte naam verschilt per fabrikant). Klik op Nieuw of Toevoegen om een nieuwe gebruiker aan te maken. Maak andere gebruikers dan jezelf in elk geval geen lid van de admin-groep en maak het liefst voor jezelf ook een account dat geen admin is.

©PXimport

02 Maak voor elke gebruiker een eigen account aan en zet gewone gebruikers in de groep Users.

03 Mappen en delen

Zijn de gebruikers gemaakt, dan kunnen de gebruikers in elk geval al bestanden opslaan op de NAS en bestanden met elkaar delen. Sommige NAS-apparaten hebben standaard een map Public waar iedereen bestanden mag neerzetten en weghalen, op andere NAS-apparaten is dit niet aanwezig. Op de meeste NAS-apparaten is een bestandsbrowser aanwezig, waarmee je vanuit de browser naar de mappen en bestanden op de NAS kunt kijken. Vergelijkbaar met Windows Verkenner, maar dan in de browser. Start het onderdeel File Station of klik op Shares.

Klik op Nieuwe share of Nieuwe map en maak een map Documenten en geef alle gebruikers er lees- en schrijfrechten op.

Gebruikers kunnen nu op elke pc in Windows Verkenner een vaste netwerkverbinding maken. Klik daarvoor met de rechtermuisknop op het item Deze pc en kies de optie Netwerkverbinding maken. In het venster dat nu getoond wordt vul je in het veld Map, het volgende in: \\IP-adres NAS\Documenten. Vink de optie Verbinding maken met andere referenties aan en geef de eerste keer dat je de verbinding maakt, de gebruikersnaam en het wachtwoord op van het gebruikersaccount op de NAS. Deze netwerkverbinding wordt nu permanent getoond in Windows Verkenner en heeft een eigen schijfletter.

©PXimport

03 Zijn de mappen gemaakt en rechten ingesteld, dan kun je via de NAS bestanden delen.

Packages installeren

Een NAS in gebruik nemen gebeurt in twee stappen. De eerste stap is het installeren van het besturingssysteem en het configureren van belangrijke zaken zoals het netwerk (altijd een vast IP-adres) en de opslagruimte (JBOD, RAID). In de tweede stap voeg je extra functionaliteit toe door packages te installeren. De packages installeer je uit de 'winkel' van de NAS, zoals we dat ook van iOS en Android kennen. Bij Synology heet deze winkel Package Center, bij QNAP App Center en NETGEAR noemt het gewoon Apps. Om packages te downloaden, is het nodig je NAS te registreren, maar de packages zijn verder meestal gratis. Zoek de functionaliteit die je wilt toevoegen en klik op Installeren.

©PXimport

Elke package in de QNAP App Center voegt een nieuwe functie toe aan de NAS.

04 Downloaden

Een NAS kan prima films en muziek downloaden. Daartoe installeer je één van de downloadpackages uit de app store van jouw NAS, bijvoorbeeld Download Station, qBittorrent, Sick Beard en CouchPotato. Er is keuze te over. Start daarna de nieuwe functie en voeg een downloadtaak toe.

Kopieer hiervoor de url van de torrent of bewaar het torrent-bestand op de pc en open het dan met de downloadfunctie. Voeg de taak toe en even later begint de NAS te downloaden. Je kunt nu de browser sluiten en de pc uitschakelen, de download wordt verder door de NAS afgehandeld. Je kunt rustig meerdere downloads toevoegen, de NAS regelt het allemaal. Behalve torrents worden ook ftp- en http-downloads ondersteund.

©PXimport

04 Er is eigenlijk geen download-app of ASUSTOR heeft hem wel.

©PXimport

04 Laat de NAS je downloads verzorgen en bespaar tijd én geld.

Alternatieve packages

Zoek je een functie die je niet tussen de packages terugvindt, dan kun je kijken of er een package beschikbaar is van een alternatieve bron. Er zijn namelijk ook uitbreidingen beschikbaar buiten de officiële app stores van de fabrikanten. Dat geldt zeker voor QNAP en Synology, maar soms ook voor andere NAS-besturingssystemen.

Kijk bijvoorbeeld op deze of deze site. Op de laatste vind je een Spotweb-client en een ondertitel-downloader, allebei leuke uitbreidingen op de SABnzbd-functie. Via Package Center / Handmatig Installeren kun je zo'n alternatieve package downloaden op de Synology. Wel moet je eerst via Package Center / Instellingen het Vertrouwensniveau omlaag brengen naar Elke uitgever. Dit laatste maakt wel duidelijk, er zijn ook nadelen en risico's verbonden met het gebruik van deze packages. Deze packages zijn namelijk niet getest door de NAS-fabrikant en kunnen de NAS instabiel of onveilig maken. Gebruik je de NAS voor back-ups, dan is dat zeker iets om rekening mee te houden.

©PXimport

Onofficiële packages vereisen vaak meer handwerk en kennis om ze werkend te krijgen.

05 NZB's downloaden

Download je uit de binary-nieuwsgroepen op een nieuwsserver, installeer dan SABnzbd op de NAS. Ga naar de instellingen en configureer daar de juiste newsserver, plus de gebruikersnaam en wachtwoord die daarbij horen. Stel ook andere zaken in zoals het maximaal aantal gelijktijdige connections (verbindingen) of SSL om de verbinding te beveiligen.

Controleer ook het poortnummer van de newsserver, meestal is dit 119 of 563 bij SSL. Stel vervolgens de map in waar je de downloads wilt bewaren. Sommige apps maken hiervoor zelf bij de installatie een eigen map, bij andere moet je dit zelf regelen. Schakel ook de opties in voor het uitpakken, controleren en samenvoegen van de deelbestanden van elke download (zoek daarvoor naar opties als ParCheck, ParRepair, ParScan en Unpak).

©PXimport

05 Ook complexere taken als de downloads uit nieuwsgroepen controleren en samenvoegen kan een NAS aan. De wizard helpt de newsserver te configureren.

06 Mediaserver

De films en muziek die je op de NAS hebt staan, wil je natuurlijk bekijken op de verschillende apparaten in het thuisnetwerk. Dat gaat het handigste met een mediaserver. Elk merk NAS heeft wel een eigen mediaserver, maar er zijn ook talloze packages als je liever een andere mediaserver gebruikt zoals Plex of TwonkyMedia. Het principe van alle mediaservers is gelijk: ze scannen bepaalde mappen op de NAS naar mediabestanden en presenteren die op een aanstekelijke wijze in een webinterface. Bovendien schakelen ze DLNA/UPnP in zodat media-apparaten in het thuisnetwerk de NAS herkennen als bron van mediastreams. Heel veel configuratiewerk is het niet, zeker niet wanneer je één van de standaard mediaservers gebruikt.

©PXimport

06 Behalve de standaard mediaservers kun je ook een alternatieve server als Plex gebruiken.

07 Streamen naar Apple

Ben je een iTunes-fan, dan kun je de muziek en films op de NAS ook weergeven en afspelen binnen iTunes. Hiervoor moet je de iTunes-service op de NAS activeren en soms dien je de mappen te selecteren die je wilt weergeven in de iTunes-bibliotheek.

In iTunes hoef je niets te aan te passen, bij het opstarten scant het namelijk zelf het lokale netwerk naar compatibele mediaservices en zal dan de iTunes-stream op de NAS direct herkennen en opnemen in de eigen bibliotheek. Als alternatief kun je op de iPad of iPhone ook één van de apps installeren die de NAS-fabrikanten aanbieden, zoals DS Audio voor Synology of Qmusic HD voor QNAP. In elk geval Synology en QNAP ondersteunen inmiddels ook Apple Airplay. Hiermee kun je mediabestanden afspelen op een tv of geluidsinstallatie die is aangesloten op een Apple TV.

08 Foto's presenteren

Een NAS is ook een geweldig apparaat voor fotografen en eigenlijk iedereen die zelf foto's en ook video's maakt, bekijkt en wil delen. QNAP en Synology hebben Photo Station, NETGEAR biedt ReadyNAS Photos II. Met die extra functies kun je foto's en video's in een webinterface presenteren. Photo Station indexeert de bestanden en maakt ze makkelijk doorzoekbaar.

EXIF-informatie, zoals de locatie waar een foto is genomen, blijft behouden. En je kunt bijvoorbeeld foto's op een landkaart weergeven of sorteren op bestemming. De beelden delen kan zowel op het thuisnetwerk, maar ook met familie en vrienden ver weg via internet. Bovendien hebben de NAS-fabrikanten eigen apps voor iOS en Android uitgebracht (en Synology en QNAP ook al voor Windows Phone), waarmee je foto's die je onderweg maakt direct naar je NAS kunt uploaden.

©PXimport

08 Synology Photo Station sorteert foto's ook op een tijdlijn of wereldkaart.

Zakelijk gebruik

Het lijkt nu alsof een NAS alleen maar geschikt is voor multimedia, maar het tegendeel is waar. Een NAS biedt ook heel veel zakelijke functionaliteit. Wat te denken van Note(s) Station, waarmee je op een QNAP of Synology eigenlijk een eigen versie van Microsoft OneNote bouwt, inclusief apps voor synchronisatie tussen alle mobiele apparaten. Of een eigen mail en agenda met Mailserver of Zarafa.

Maar er is nog veel meer, ERP-pakketten, ticketsystemen en zelfs software voor een complete webwinkel op je NAS. En wil je het allemaal veilig doen of gewoon vanuit het buitenland Nederlandse televisie kijken, dan bouw je de NAS om tot een VPN-server. Gebruik de sleutel en het configuratiebestand die je vanuit de VPN-server op de NAS kunt exporteren. Op onze website vind je een workshop over het instellen van je eigen VPN-server.

09 Eigen cloud

Een NAS is ook bij uitstek geschikt om een eigen cloud te maken. Gewoon thuis op je eigen NAS, in plaats van alle data bij Google of Microsoft. Je hebt de keuze tussen één van de cloud-packages van de NAS-fabrikanten zelf, zoals Synology Cloud Station, myQNAPcloud van QNAP of ReadyCloud van NETGEAR, maar je kunt ook voor een onafhankelijk platform kiezen zoals ownCloud. Het voordeel van ownCloud is dat je meerdere NAS-apparaten van verschillende merken in de eigen cloud kunt opnemen, iets wat met een oplossing van één van de NAS-leveranciers niet lukt. OwnCloud is er bovendien voor bijna elk merk NAS, al moet je bij Synology nog naar www.synocommunity.com gaan voor een package uit alternatieve bron.

©PXimport

09 Met de ReadyCloud van NETGEAR bouw je al snel een eigen cloud met een NAS en al je mobiele apparaten.

10 Back-ups maken

Je bestanden alleen op een NAS zetten is geen back-up! Maar een NAS kan wel een onderdeel zijn van een goede back-upstrategie. Bijvoorbeeld wanneer de NAS beschikt over meerdere schijven die in een RAID1, 5, 6 of 10 zijn geconfigureerd. Dat beschermt de data op de NAS tegen verlies door een defecte schijf. Op de website van elk van de bekende NAS-fabrikanten kun je programma's downloaden voor Windows en OS X om de samenwerking met de NAS nog verder uit te breiden.

In elk geval is er altijd wel een back-upprogramma waarmee je bestanden en mappen kunt back-uppen naar de NAS. Maar ook de NAS zelf heeft weer een back-upfunctie zoals Rsync waarmee je de data op de NAS direct naar een andere NAS kunt kopiëren of synchroniseren. En wil je de gegevens die je op de NAS hebt staan liefst buiten je eigen huis bewaren, kijk dan eens naar één van de cloudback-ups die vaak worden aangeboden of die je bijvoorbeeld via een HiDrive-package kunt toevoegen.

©PXimport

10 Eén NAS is geen back-up, maar elke NAS biedt voldoende mogelijkheden om je gegevens heel veilig te bewaren.

Meer lezen

Uitleg over ruimteverlies bij RAID.

Zo luister je naar muziek met je NAS

In 10 stappen je NAS volledig dichtgetimmerd

▼ Volgende artikel
Digitale veiligheid in 2025: hoe en waar ben je kwetsbaar?
© ryanking999 - stock.adobe.com
Zekerheid & gemak

Digitale veiligheid in 2025: hoe en waar ben je kwetsbaar?

Dat het internet niet veilig is en je bijvoorbeeld accountgegevens en je computer moet beveiligen, weet iedereen wel. Maar waartegen je ze moet beveiligen, dat is steeds minder duidelijk. Weten wat precies de dreiging is en welk risico je loopt, is een belangrijke stap in het kiezen van de juiste beveiligingsmaatregel. Wij gingen in gesprek met experts op dit vlak. Tegen welke dreiging moeten we ons eigenlijk beveiligen?

In dit artikel vertellen we je over de online dreigingen anno 2025: • Ransomware • Phishing • Deepfakes • IoT-aanvallen Lees hierna zeker ook: Veilig downloaden: hier moet je op letten

In een donkere kamer vol beeldschermen, zit een jongeman achter een computer. De capuchon van zijn hoodie is zo ver over zijn hoofd getrokken dat zijn gezicht onzichtbaar is . Een hacker! Hoewel maar weinigen van ons er een in het wild zijn tegengekomen, weten we allemaal hoe een hacker eruitziet. Althans, dat denken we. Maar hoe realistisch is dit beeld? En zijn we veilig genoeg als we deze hacker buiten onze computer houden? Niet volgens de experts.

Dreiging en risico

Door het gebruik van computers, smartphones en online diensten stellen we ons dagelijks bloot aan diverse digitale dreigingen. Welke dat precies zijn, verandert door de tijd – evenals het gevaar dat we erdoor lopen en het risico dat we ermee nemen. Overheden, maar ook bedrijven en organisaties werken veelal met dreigingsbeelden. Dat zijn analyses waarin ze de dreigingen zo concreet mogelijk maken en het risico ervan inschatten. Behalve dat het een goede manier is om de dreigingen helder te krijgen, is het vooral nuttig bij de keuze voor te nemen maatregelen.

Volgens het Cybersecurity Woordenboek is een dreiging: ‘iets, een gebeurtenis, wat gevaar of schade kan opleveren’. Bij elke dreiging hoort een risico. Dit is de ‘kans dat het ook echt gebeurt gecombineerd met de gevolgen van die de schade’. Bedoeld wordt dat wanneer bijvoorbeeld de financiële schade van een dreiging een bedrijf failliet kan laten gaan, het risico van de dreiging groter is dan alleen de kosten van de oplossing.

Lekken van persoonlijke gegevens

De schade hoeft ook lang niet altijd financieel te zijn. Het lekken van gevoelige persoonlijke gegevens heeft al snel veel meer impact en betekenis voor die persoon en vaak ook zijn omgeving, dan alleen het bedrag dat ermee gemoeid is. En dat geldt ook wanneer ransomware digitale foto’s vernietigt of je enkele weken werk kwijtraakt en daardoor een belangrijke opdracht te laat inlevert bij een opdrachtgever.

Experts stellen dat het risico het slachtoffer te worden van cybercrime, voor mensen niet lager is geworden. Cybercriminelen gaan steeds slimmer te werk, omdat er veel geld met hun activiteiten te verdienen valt. Voorkomen blijft het doel. Weten welke dreigingen er zijn, is daar een belangrijke stap bij.

Cybersecurity Woordenboek

Cybersecurity is net als de hele tech-sector, gek op afkortingen en moeilijke woorden. Op www.cyberveilignederland.nl/woordenboek vind je het Cybersecurity Woordenboek dat zo’n 650 cybersecurity-termen in begrijpelijke taal uitlegt. Het woordenboek is een samenwerking van ruim 70 organisaties en Nederlandse cybersecurity-professionals in samenwerking met de Cybersecurity Alliantie. De actuele online versie is de derde druk en behalve online te raadplegen ook als pdf te downloaden.

Het Cybersecurity Woordenboek verduidelijkt cybersecuritytermen en -begrippen.

Ransomware blijft schadelijk

Ransomware of gijzelsoftware is al enkele jaren de meest voorkomende en meest lucratieve vorm van cybercrime. Het is malware die de bestanden op een apparaat versleutelt en losgeld eist in ruil voor de decoderingssleutels. Betaal je niet, dan zijn de gegevens voor altijd verloren.

Bogdan Botezatu, directeur Threat Research bij Bitdefender, ziet de verzoeken om hulp dagelijks op zijn bureau landen. “En dat zijn maar al te vaak ook gewoon burgers”, zegt hij om het beeld te ontkrachten dat ransomware vooral bedrijven raakt. “De criminelen richten zich zelden op een specifiek doel, ze schieten vooral met hagel.”

Vele kleintjes leveren volgens hem genoeg geld op en ze lopen minder risico op ongewenste aandacht van pers en politie dan wanneer ze een hele grote vis vangen. Wel wordt bij het aanvallen van bedrijven steeds vaker ingezet ook op extractie, het naar buiten kopiëren van informatie en dan dreigen die te publiceren. Voor consumenten is dit volgens Botezatu in elk geval nu nog een minder voor de hand liggend scenario. “Contact maken met individuele slachtoffers is lastig en het zijn er ook veel te veel. Dan is het eenvoudiger om losgeld te vragen in ruil voor de sleutels.”

Bogdan Botezatu ontvangt dagelijks verzoeken om hulp bij ransomware.

Bronnen van besmetting

Belangrijke bronnen van een ransomwarebesmetting zijn volgens Botezatu phishingberichten, gebruik van onveilige netwerkprotocollen en kwetsbaarheden in software. Expliciet noemt hij nog besmette downloads van cracks om software zonder geldige licentie te gebruiken, en gekraakte films en e-books. “Vaak krijgt men wel een prompt van een beschermingsprogramma maar schakelt die tijdelijk uit. ‘Snel de crack draaien en daarna de beveiliging weer aan’ denk men, maar helaas werkt het niet zo. Dan ben je al besmet.”

Nederland bedreigd

Ook landen denken na over dreigingen en risico’s. Voor Nederland doen de Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (AIVD), Militaire Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (MIVD) en de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV) dit. Het Nationaal Cyber Security Centrum (NCSC), dat onderdeel is van het NCTV, richt zich specifiek op digitale dreigingen. Zij publiceert bijvoorbeeld het Cybersecuritybeeld Nederland. CSBN 2023 is de meest recente versie. De overheid voorziet burgers niet specifiek van digitale dreigingsinformatie, wel kun je op sites als Alert Online en Veiliginternetten.nl algemene tips voor digitale veiligheid lezen.

De overheid publiceert regelmatig rapporten over de digitale bedreigingen voor Nederland.

Broddelwerk met desastreuze uitkomst

De ransomware zelf wordt ook steeds verder ontwikkeld. “Niet allemaal zijn ze even kundig”, oordeelt Botezatu over de programmeurs. Soms maken ze volgens hem hele basic fouten, waardoor het onmogelijk is de bestanden te ontsleutelen – zelfs als je betaalt en de sleutels zou krijgen. Volgens het Jaarbeeld Ransomware van Projectgroep Melissa, een samenwerkingsverband van de Nederlandse overheid en diverse private partijen uit de cybersecuritysector, kwamen er in 2023 in Nederland 29 typen ransomware voor. Volgens Botezatu maakt momenteel vooral de ransomware-variant STOP Djvu veel slachtoffers. Deze ransomware richt zich vooral op Windows-computers en wordt vooral via software-cracks verspreid en via berichten op het Discord-chatplatform.

De top 10 van Peter Stelzhammer

Wij vroegen Peter Stelzhammer, oprichter en malware-onderzoeker bij antivirus-lab AV-Comparatives, naar zijn top 10 van verwachte bedreigingen voor 2025.

  • Phishing: mensen verleiden gevoelige informatie te verstrekken.
  • Deepfakes en desinformatie: mensen manipuleren en oplichten met AI-nep-video’s en audio.
  • Ransomware: bestanden versleutelen en alleen tegen betaling ontsleutelen.
  • Malvertising: malware verspreiden via besmette advertenties.
  • Identiteitsdiefstal: gestolen persoonsgegevens misbruiken voor fraude.
  • Fakeshops: frauduleuze webshops die persoonlijke en betalingsgegevens verzamelen of namaakgoederen verkopen.
  • IoT-aanvallen: IoT-apparatuur hacken voor toegang tot diensten, of gecoördineerde criminele aanvallen.
  • Man-in-the-Middle (MitM)-aanvallen: (bank)communicatie onderscheppen en misbruiken.
  • Cryptojacking: ongeautoriseerd gebruik van computers maken om crypto te minen.
  • Zero-day-exploits: kwetsbaarheden in software misbruiken voordat er een patch is.

Overige malware

Door alle aandacht voor ransomware lijkt het bijna of er geen ‘gewone’ malware meer is. Die is er nog genoeg. Het Duitse antivirus-certificeringslab AV-Test ziet ze allemaal voorbijkomen. Erik Heyland, manager van het Test en Research Lab bij AV-Test somt de enorme aantallen varianten trojans, backdoors, webscripts, miners, worms, PUA’s, droppers en nog veel meer op. De aantallen nieuwe varianten lopen in de miljoenen per jaar. AV-Test heeft op https://portal.av-atlas.org een online dashboard staan met informatie over actuele dreigingen, zoals virussen, spamberichten en aanvallen op IoT-apparaten.

AV-Test heeft een online dashboard met dreigingsinformatie.

Gehackt

In 2021 was het Brabantse bedrijf Hoppenbrouwers slachtoffer van een ransomwareaanval door de beruchte REvil-cybercrimegroep. Het bedrijf wil graag dat anderen ervan leren en heeft een e-book gepubliceerd van de gebeurtenissen voor, tijdens en na de hack. Het e-book is gratis te downloaden.

Het ransomware-verhaal van het Brabantse Hoppenbrouwers maakt de impact van een ransomware-incident invoelbaar.

Jij bent geld waard

Phishing, smishing, infostealers; het zijn allemaal manieren waarop criminelen proberen persoonlijke gegevens zoals wachtwoorden en creditcardnummers in handen te krijgen. Ze doen dit via e-mails en sms-berichten die verwijzen naar nep-websites of door met een infostealer-programma informatie op de pc of Mac te verzamelen door login-/sessie-cookies en credentials die je in browsers bewaart, te stelen.

De verschillende vormen om informatie te verzamelen, worden volgens de experts steeds geavanceerder en daarmee gevaarlijker. Niet alleen investeren de criminelen meer tijd en middelen in hun aanvallen, kunstmatige intelligentie biedt hun ongekende nieuwe mogelijkheden. Daarbij is de opbrengst van een aanval door de manier waarop wij met wachtwoorden omgaan vaak veel groter dan het op eerste hand lijkt. Botezatu noemt dit een van zijn grootste frustraties. “Hackers hebben talloze manieren om deze informatie te oogsten. Voor de meeste accounts is het ook geen kwestie van hoe, maar alleen wanneer de gegevens worden gestolen. Hergebruik je inloggegevens, dan verlies je meer dan alleen dat account.”

Oplichting even gevaarlijk

Volgens Marc Vos, senior-manager bij McAfee, is internetoplichting inmiddels net zo gevaarlijk als malware en ransomware. Daarbij zijn volgens hem juist deze vormen van online criminaliteit steeds lucratiever voor de criminelen. “De meeste mensen begrijpen wel dat een pc beveiligd moet worden, maar dat ze zelf eigenlijk een veel ‘interessanter’ doelwit zijn wordt vaak vergeten.” Of zoals Botezatu aanvult: “Mensen denken dat hun informatie niet waardevol is. Maar eigenlijk is elk onderdeel van een online identiteit te misbruiken en te verkopen. Overal hangt een prijskaartje aan.”

De top 10 van Marc Vos

Ook Marc Vos, senior PR-manager bij McAfee, leverde zijn belangrijkste bedreigingen voor 2025:

  • Dating-fraude (pig butchering): iemand verleiden en het vertrouwen misbruiken voor crypto-scams.
  • Beleggingsfraude: advertenties met bekende personen voor malafide investeringen.
  • WhatsApp-fraude (“Hoi mam”) nep-gezinslid in nood vraagt via WhatsApp om geld.
  • Recovery-fraude: slachtoffer van fraude wordt door nep bank-/helpdeskmedewerker nogmaals oplicht.
  • E-mail-/sms-phishing: nep-mail lokt je naar site die gegevens steelt.
  • Nepberichten van pakketbezorgers: mail of app over invoerkosten om gegevens te stelen.
  • Nepwebshop of ticketsites: site verkoopt goederen of tickets maar levert niet en steelt betalingsgegevens.
  • Deepfakes: met AI gemaakte video’s/foto’s ingezet voor misinformatie, cyberpesten, oplichting.
  • Vishing/voicephishing: via de telefoon inlog- of betaalgegevens bemachtigen. AI maakt deze voiceberichten superrealistisch.
  • Quishing: QR-code aanbieden die naar phishingwebsite leidt.

Hackers en IoT

Volgens Botezatu is er niet één groep of soort hackers. Hij gebruikt dan ook liever scenario’s om enkele groepen te duiden. Voor consumenten zeker relevant is de ‘opportunistische hacker’ die het internet scant met kant-en-klare tools op zoek naar kwetsbaarheden. Ze hebben vooral succes bij smart-apparatuur zoals slimme deurbellen, IP-camera’s, smart speakers, maar ook printers en babyfoons. Ze vormen hier botnets mee die ze gebruiken om DDOS-aanvallen uit te voeren. Een tweede scenario is dat gekaapte apparatuur wordt gebruikt om internetverkeer te routeren en te verbergen, bijvoorbeeld om toegang te geven tot strafbare content. Volgens Botezatu ziet niet iedereen van wie de apparatuur gekaapt is zichzelf direct als slachtoffer. “Wordt jouw IP-adres gebruikt om vitale infrastructuur aan te vallen, dan kan dat serieus repercussies hebben”, waarschuwt hij.

Bij IoT-apparaten is ook al snel de privacy in het gedrang. “Wereldwijd gaat het om 22 miljard verbonden apparaten en dat aantal neemt alleen maar toe. IP-camera’s en babymonitors slaan vaak beelden op in de cloud. Hack je die, dan kun je direct bij mensen in huis kijken. Er blijft dan geen privacy over, maar het wordt dan ook een fysiek risico. Criminelen kunnen meekijken en zien waar je belangrijke zaken bewaart, maar ook wanneer je thuis bent of juist niet. Opnieuw relevante informatie die geld waard is.”

Social media

Steeds vaker zijn ook hackers geïnteresseerd in accounts van social media, YouTube en e-mail. Ze gebruiken deze accounts om als jou andere accounts ‘te liken’ en een boost te geven, om fake-nieuws en fake-succesverhalen te verspreiden. Populair is ook advertising-fraude. Hierbij maakt men een account aan bij een advertentieverkoper om daarna met gestolen accounts eindeloos op deze advertenties te klikken. “Per klik is het een minimaal bedrag, maar aangestuurd met een botnet en veel gestolen accounts is het al snel een leuke inkomstenbron.”

Mobiele dreigingen

Aangezien er ontzettend veel data op mobiele apparaten staan, zoals wachtwoorden en apps die je gebruikt bij multifactor-inloggen, is er volgens Peter Hendriks, solutions-manager bij ESET, alle reden de beveiliging van mobiele apparaten serieus te nemen. Smartphones zijn veiliger dan pc's en Macs, maar waterdicht is die veiligheid niet. “Dat geldt voor Android maar ook iOS. Apples mobiele OS is meer afgeschermd, maar het is niet zo dat je mobiele devices onschendbaar zijn.”

Mobiele apparaten worden veel aangevallen voor phishing en vishing (spraak-phishing). Een groot risico is de installatie van apps buiten de standaard Android- of Apple-appstore om. Apps in die stores worden door Apple en Google op kwaliteit en ook beveiliging gecontroleerd, maar dat geldt niet voor apps uit andere bronnen. Lang had ook alleen Android de optie om alternatieve stores te gebruiken, maar inmiddels moet ook Apple andere appwinkels toelaten.

“Het risico van het downloaden van malware is hierdoor groter geworden”, aldus Hendriks. Botezatu van Bitdefender onderschrijft dit: “Op iOS zijn attacks zeldzaam, maar voor Android zien we zeker twintig tot dertig reports van frauduleuze apps per maand.” Bitdefender onderzoekt op dit moment een Android-app die in de Google Playstore wordt aangeboden en die de smartphone gebruikt als proxy voor crimineel netwerkverkeer. “Het grote voordeel van smartphones is dat ze eigenlijk altijd ingeschakeld zijn én verbonden zijn met het internet”, aldus Botezatu. Dit maakt smartphones volgens hem extra interessant. Daarbij is ook de bandbreedte steeds minder een beperking. Bovendien bevatten mobiele apparaten veel informatie over de gebruiker.

De top 10 van Peter Hendriks

Peter Hendriks, solutions-manager bij ESET is duidelijk. “Awareness is altijd belangrijk, maar goed nadenken over risico’s ook.”

  • Phishing/smishing: oplichting via mail en WhatsApp.
  • Vishing/Voicephishing: criminelen die zich via AI voordoen als iemand anders om gegevens of geld los te maken.
  • Malware: vooral infostealers en andere malware, onverminderd een groot probleem.
  • Social engineering: alles van een “Hoi mama” tot deepfake-video bedoeld om je om de tuin te leiden. Kan zeker bij offline stalking veel impact hebben op een slachtoffer.
  • Identiteitsfraude via datalekken: criminelen die gelekte data met accountgegevens kopen en misbruiken.
  • IoT-apparaten: slecht beveiligde slimme apparaten die verbonden met het internet je aanvalsoppervlak enorm vergroten.
  • Nepwebshop: een shop beginnen is steeds makkelijker, ook als die malafide is.
  • Sextortion: chantage met naaktbeelden van het slachtoffer. Soms met gemanipuleerde beelden.
  • Ransomware: onverminderd een groot probleem.
  • Besmette downloads: onofficiële software die malware bevat.

Conclusie

Als gebruiker kun je er niet omheen: het internet is niet veilig en daarmee ook alle apparaten die we met het internet verbinden niet. Dat geldt voor de computer, de smartphone, maar ook voor alle andere apparaten die we steeds meer toelaten in ons huis en in ons leven. En juist omdat we er zo vertrouwd mee zijn en ze ook willen vertrouwen, is het belangrijk de risico’s goed in ogenschouw te nemen. De experts en rapporten van de overheid laten zien dat de dreiging groot genoeg is om beveiliging ruim aandacht te geven.

De wereld achter ransomware

Bij Project Melissa werken enkele overheden en security-organisaties, onder wie het NCSC, Fox IT en de politie, samen tegen ransomware. De samenwerking heeft enkele succesvolle acties tegen ransomwarebendes opgeleverd, maar ook twee lezenswaardige whitepapers. Eén geeft inzicht in de werking van ransomware en de criminelen erachter, de tweede gaat dieper in op de afpersingsmethode van data-exfiltratie. Beide documenten zijn te downloaden via deze webpagina van het Nationaal Cyber Security Centrum.

De ransomware-whitepapers van Project Melissa geven veel inzicht in de werking van ransomware en de criminele groepen erachter.

▼ Volgende artikel
Waar voor je geld: 5 beveiligingscamera's met een hoge videoresolutie
© Reshoot
Zekerheid & gemak

Waar voor je geld: 5 beveiligingscamera's met een hoge videoresolutie

Bij ID.nl zijn we dol op kwaliteitsproducten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we binnen een bepaald thema naar zulke deals. Ben je op zoek naar een bewakingscamera met een hoge beeldkwaliteit? Vandaag hebben we vijf interessante modellen voor je gespot.

TP-Link Tapo C325WB

De TP-Link Tapo C325WB is goedkoop en levert ook nog eens een scherp beeld. Met een resolutie van 2688 × 1520 pixels identificeer je moeiteloos personen en huisdieren. Aan weerszijden van de lens bevinden zich twee felle ledlampen. Die gaan na bewegingsdetectie in het donker vanzelf branden, zodat je nachtelijke opnames in kleur kunt maken. Overigens herkent de Tapo C325WB op eigen houtje mensen, voertuigen, honden en katten. Je ontvangt daarvan desgewenst pushberichten op je smartphone, waarna je in de TP-Link Tapo-app livebeelden opvraagt. Uiteraard kijk je net zo makkelijk eerdere opnames terug.

Voor het opslaan van beeldmateriaal kun je kiezen tussen verschillende opties. De eenvoudigste methode is om een microSD-kaart van maximaal 512 GB in het apparaat te plaatsen. Als alternatief kun je de video's op een geschikte NAS of (tegen betaling) in de cloud bewaren. Je verbindt de Tapo C325WB via een ethernetkabel of wifi met het (draadloze) thuisnetwerk. De IP66-gecerificeerde behuizing is weerbestendig, waardoor je hem ook buiten kunt ophangen.

TP-Link Tapo C225

Als je alleen binnenshuis wilt opnemen, is deze goedkope pan- en tilt-camera een goede keuze. Het camerahoofd van de TP-Link Tapo C225 kan op eigen houtje horizontaal (340 graden) en verticaal (60 graden) bewegen. Je hebt in een kamer dus geen last van dode hoeken. Bepaal bijvoorbeeld dat de camera een huisdier of (klein)kind automatisch moet volgen. Vervolgens neem je in de TP-Link Tapo-app live een kijkje. Dankzij een respectabele resolutie van 2560 × 1440 pixels ogen de beelden scherp. Bepaal in de app in hoeverre je meldingen wilt ontvangen van bewegende objecten, personen, huisdieren en geluiden.

Een opvallende functie is de privacyknop. Wanneer je daarop drukt, stopt de Tapo C225 meteen met filmen. Verder voer je op afstand een gesprek, want de behuizing bevat een speaker en microfoon. Voor de opslag van video's plaats je een microSD-kaart van maximaal 512 GB in de behuizing. Een andere mogelijkheid is om de beelden naar een geschikte NAS door te sluizen. Lees hier een uitgebreide review over deze veelzijdige camera.

Eufy Eufycam E330 (2-pack + basisstation)

Met dit starterspakket van Eufy bewaak je de voor- en achterkant van je woning. En hoe, want de twee bijgesloten camera's ondersteunen een 4K-resolutie van 3840 × 2160 pixels. Hierdoor herken je zelfs na digitaal inzoomen moeiteloos personen. Zodra de bewakingscamera's met netstroom zijn verbonden, bewaar je opnames op het inbegrepen basisstation. Standaard is er een opslagcapaciteit van 16 GB beschikbaar, maar dat breid je met een eigen interne schijf optioneel uit naar maximaal 16 TB. Zeker wanneer je continu wilt opnemen, is extra opslagruimte een vereiste. Je kunt als alternatief ook alleen filmpjes van gebeurtenissen opslaan.

Naast een hoge resolutie biedt de Eufycam E330 ook nog eens nachtzicht in kleur. Er zijn namelijk een lichtgevoelige sensor en ledlamp geïntegreerd. Verder is de functie gezichtsherkenning de moeite waard. Je ontvangt desgewenst pushmeldingen zodra er familie of vrienden bij je op de stoep staan. Woon je groot? Overweeg dan een bewakingssysteem met vier camera's. Daarnaast is de Eufy Eufycam E330 ter uitbreiding los te koop.

Lees ook: 5 fouten met je beveiligingscamera die je hierna nooit meer maakt

EZVIZ BC1c 4K

Deze oplaadbare 4K-bewakingscamera van Ezviz is momenteel goedkoper dan ooit. Zodra je de BC1c 4K met wifi verbindt, kijk je naar opnames en livebeelden in een resolutie van 3840 × 2160 pixels. Je hangt de IP65-gecertificeerde behuizing zo'n beetje overal op. In de behuizing bevindt zich namelijk een accu met een riante capaciteit van 10.400 mAh. Dat scheelt weer stroomdraden trekken! Ben je van plan om de beveiligingscamera op een locatie met veel zonlicht te monteren? Koop de BC1c 4K dan inclusief zonnepaneel, zodat je de batterij niet of nauwelijks via netstroom hoeft op te laden.

De behuizing heeft plek voor een microSD-kaart tot maximaal 512 GB. Verder is de behoorlijke diagonale kijkhoek van 135 graden een pluspunt. Hierdoor vangt de lens een groot deel van de kamer, tuin of oprit in beeld. Zodra de camera een persoon of voertuig detecteert, ontvang je hiervan een melding op je smartphone. Bovendien begint de BC1c 4K automatisch met opnemen. Overige voordelen zijn de ondersteuning voor tweewegaudio en nachtzicht in kleur.

Foscam G4P-B

De Foscam G4P-B heeft een stevige behuizing, waardoor je hem gerust op een drukke of risicovolle plek kunt ophangen, zoals aan de straatzijde waar kinderen spelen. Het apparaat werkt op netstroom, waardoor je 24/7 kunt opnemen. Kies voor het opslaan van videomateriaal tussen drie mogelijkheden, namelijk een microSD-kaart (max 256 GB), een geschikte NAS of cloudopslag. Voor laatstgenoemde optie moet je wel een betaald abonnement afsluiten.

De G4P-B heeft een ethernetaansluiting, zodat je het apparaat op een bekabeld netwerk kunt aansluiten. Dat verhoogt de betrouwbaarheid van de beeldoverdracht. Is er geen bekabelde netwerkaansluiting beschikbaar, dan verbind je deze beveiligingscamera net zo makkelijk met wifi. Gunstig is verder de ruime videoresolutie van 2560 × 1440 pixels. Daarnaast reikt de nachtzichtfunctie tot ongeveer twintig meter. Onder de productnaam G4P-W is er ook een witte uitvoering verkrijgbaar.