Een NAS is een handig apparaat waarmee je bestanden deelt met het hele gezin. Je doet de NAS echter tekort wanneer je die alleen maar daarvoor gebruikt. Een NAS kan namelijk meer dan bestanden opslaan en delen. Wat kun je allemaal met een NAS?

De eerste NAS-apparaten waren weinig meer dan een harde schijf met een netwerkaansluiting. Je kon mappen maken en delen en bestanden opslaan. Dat was handig in een tijd dat iedereen een pc gebruikte en breedbandinternet maar beperkt beschikbaar was. Inmiddels is de wereld totaal veranderd. Vrijwel ieder huis heeft een vaste internetverbinding en er zijn behalve de enkele bekabelde pc's vooral heel veel mobiele apparaten via wifi online. Als een kameleon heeft de NAS zich telkens aan deze veranderende situatie aangepast. Lees ook: De 8 beste NAS-systemen die je nu kunt kopen.

Nog steeds kun je bestanden centraal opslaan wat met de vele mobiele apparaten ook onverminderd belangrijk is. Maar je kunt met een moderne NAS ook heel veel andere, nuttige en leuke dingen doen. En moeilijk is het niet, want hoewel op elke NAS wel een versie van Linux draait, is een NAS dankzij zijn webinterface relatief eenvoudig te gebruiken. De pc en ook smartphone en tablet weten bovendien via de meegeleverde software en gratis apps de NAS gemakkelijk te vinden.

01 Basisconfiguratie

Hoewel je de configuratie van de NAS altijd nog kunt aanpassen, is het belangrijk de basis goed neer te zetten. Dit geldt vooral voor de indeling van de opslagruimte, want wil je die later aanpassen, dan verlies je alle gegevens die op de NAS staan. Zijn de harde schijven geplaatst en heeft de NAS elektriciteit en een netwerkverbinding, schakel de NAS dan in. Kijk in de 'Quick Install Guide' hoe je de installatie van jouw NAS moet starten. De belangrijkste zaken tijdens de installatie zijn het downloaden en installeren van de nieuwste firmware op de NAS, het instellen van een sterk wachtwoord voor de beheerder (admin), het configureren van een vast IP-adres en van de opslagruimte. Zit er meer dan één schijf in de NAS, kies dan altijd voor RAID. RAID1 bij twee schijven, RAID5 of 10 bij meer schijven. Afhankelijk van de grootte van de opslagruimte duurt het synchroniseren van de opslagruimte enkele uren. Het is niet noodzakelijk daarop te wachten, maar geef de NAS wel voldoende tijd deze basis goed in te richten.

©PXimport

01 Het is belangrijk dat je je NAS tijdens de installatie een vast IP-adres geeft zodat je hem altijd kunt bereiken.

02 Gebruikers

Een NAS is ideaal voor gebruik in een gezin of een klein bedrijf. Het is echter niet handig wanneer iedereen hetzelfde account gebruikt en het is ook niet verstandig zelf altijd het admin-account te gebruiken. Maak daarom voor alle gebruikers een eigen account aan, liefst ook met een eigen stukje privé-opslagruimte en de mogelijkheid bestanden met anderen te delen of gedeelde functies aan te passen.

De NAS beheer je via de webinterface. Start daarom de browser en typ in de adresbalk het IP-adres van de NAS. Login als admin met het sterke wachtwoord dat je tijdens de installatie hebt ingesteld. Ga dan naar het hoofdonderdeel van de NAS en selecteer iets als Gebruikers of Toegangsbeheer (de exacte naam verschilt per fabrikant). Klik op Nieuw of Toevoegen om een nieuwe gebruiker aan te maken. Maak andere gebruikers dan jezelf in elk geval geen lid van de admin-groep en maak het liefst voor jezelf ook een account dat geen admin is.

©PXimport

02 Maak voor elke gebruiker een eigen account aan en zet gewone gebruikers in de groep Users.

03 Mappen en delen

Zijn de gebruikers gemaakt, dan kunnen de gebruikers in elk geval al bestanden opslaan op de NAS en bestanden met elkaar delen. Sommige NAS-apparaten hebben standaard een map Public waar iedereen bestanden mag neerzetten en weghalen, op andere NAS-apparaten is dit niet aanwezig. Op de meeste NAS-apparaten is een bestandsbrowser aanwezig, waarmee je vanuit de browser naar de mappen en bestanden op de NAS kunt kijken. Vergelijkbaar met Windows Verkenner, maar dan in de browser. Start het onderdeel File Station of klik op Shares.

Klik op Nieuwe share of Nieuwe map en maak een map Documenten en geef alle gebruikers er lees- en schrijfrechten op.

Gebruikers kunnen nu op elke pc in Windows Verkenner een vaste netwerkverbinding maken. Klik daarvoor met de rechtermuisknop op het item Deze pc en kies de optie Netwerkverbinding maken. In het venster dat nu getoond wordt vul je in het veld Map, het volgende in: \\IP-adres NAS\Documenten. Vink de optie Verbinding maken met andere referenties aan en geef de eerste keer dat je de verbinding maakt, de gebruikersnaam en het wachtwoord op van het gebruikersaccount op de NAS. Deze netwerkverbinding wordt nu permanent getoond in Windows Verkenner en heeft een eigen schijfletter.

©PXimport

03 Zijn de mappen gemaakt en rechten ingesteld, dan kun je via de NAS bestanden delen.

Packages installeren

Een NAS in gebruik nemen gebeurt in twee stappen. De eerste stap is het installeren van het besturingssysteem en het configureren van belangrijke zaken zoals het netwerk (altijd een vast IP-adres) en de opslagruimte (JBOD, RAID). In de tweede stap voeg je extra functionaliteit toe door packages te installeren. De packages installeer je uit de 'winkel' van de NAS, zoals we dat ook van iOS en Android kennen. Bij Synology heet deze winkel Package Center, bij QNAP App Center en NETGEAR noemt het gewoon Apps. Om packages te downloaden, is het nodig je NAS te registreren, maar de packages zijn verder meestal gratis. Zoek de functionaliteit die je wilt toevoegen en klik op Installeren.

©PXimport

Elke package in de QNAP App Center voegt een nieuwe functie toe aan de NAS.

04 Downloaden

Een NAS kan prima films en muziek downloaden. Daartoe installeer je één van de downloadpackages uit de app store van jouw NAS, bijvoorbeeld Download Station, qBittorrent, Sick Beard en CouchPotato. Er is keuze te over. Start daarna de nieuwe functie en voeg een downloadtaak toe.

Kopieer hiervoor de url van de torrent of bewaar het torrent-bestand op de pc en open het dan met de downloadfunctie. Voeg de taak toe en even later begint de NAS te downloaden. Je kunt nu de browser sluiten en de pc uitschakelen, de download wordt verder door de NAS afgehandeld. Je kunt rustig meerdere downloads toevoegen, de NAS regelt het allemaal. Behalve torrents worden ook ftp- en http-downloads ondersteund.

©PXimport

04 Er is eigenlijk geen download-app of ASUSTOR heeft hem wel.

©PXimport

04 Laat de NAS je downloads verzorgen en bespaar tijd én geld.

Alternatieve packages

Zoek je een functie die je niet tussen de packages terugvindt, dan kun je kijken of er een package beschikbaar is van een alternatieve bron. Er zijn namelijk ook uitbreidingen beschikbaar buiten de officiële app stores van de fabrikanten. Dat geldt zeker voor QNAP en Synology, maar soms ook voor andere NAS-besturingssystemen.

Kijk bijvoorbeeld op deze of deze site. Op de laatste vind je een Spotweb-client en een ondertitel-downloader, allebei leuke uitbreidingen op de SABnzbd-functie. Via Package Center / Handmatig Installeren kun je zo'n alternatieve package downloaden op de Synology. Wel moet je eerst via Package Center / Instellingen het Vertrouwensniveau omlaag brengen naar Elke uitgever. Dit laatste maakt wel duidelijk, er zijn ook nadelen en risico's verbonden met het gebruik van deze packages. Deze packages zijn namelijk niet getest door de NAS-fabrikant en kunnen de NAS instabiel of onveilig maken. Gebruik je de NAS voor back-ups, dan is dat zeker iets om rekening mee te houden.

©PXimport

Onofficiële packages vereisen vaak meer handwerk en kennis om ze werkend te krijgen.

05 NZB's downloaden

Download je uit de binary-nieuwsgroepen op een nieuwsserver, installeer dan SABnzbd op de NAS. Ga naar de instellingen en configureer daar de juiste newsserver, plus de gebruikersnaam en wachtwoord die daarbij horen. Stel ook andere zaken in zoals het maximaal aantal gelijktijdige connections (verbindingen) of SSL om de verbinding te beveiligen.

Controleer ook het poortnummer van de newsserver, meestal is dit 119 of 563 bij SSL. Stel vervolgens de map in waar je de downloads wilt bewaren. Sommige apps maken hiervoor zelf bij de installatie een eigen map, bij andere moet je dit zelf regelen. Schakel ook de opties in voor het uitpakken, controleren en samenvoegen van de deelbestanden van elke download (zoek daarvoor naar opties als ParCheck, ParRepair, ParScan en Unpak).

©PXimport

05 Ook complexere taken als de downloads uit nieuwsgroepen controleren en samenvoegen kan een NAS aan. De wizard helpt de newsserver te configureren.

06 Mediaserver

De films en muziek die je op de NAS hebt staan, wil je natuurlijk bekijken op de verschillende apparaten in het thuisnetwerk. Dat gaat het handigste met een mediaserver. Elk merk NAS heeft wel een eigen mediaserver, maar er zijn ook talloze packages als je liever een andere mediaserver gebruikt zoals Plex of TwonkyMedia. Het principe van alle mediaservers is gelijk: ze scannen bepaalde mappen op de NAS naar mediabestanden en presenteren die op een aanstekelijke wijze in een webinterface. Bovendien schakelen ze DLNA/UPnP in zodat media-apparaten in het thuisnetwerk de NAS herkennen als bron van mediastreams. Heel veel configuratiewerk is het niet, zeker niet wanneer je één van de standaard mediaservers gebruikt.

©PXimport

06 Behalve de standaard mediaservers kun je ook een alternatieve server als Plex gebruiken.

07 Streamen naar Apple

Ben je een iTunes-fan, dan kun je de muziek en films op de NAS ook weergeven en afspelen binnen iTunes. Hiervoor moet je de iTunes-service op de NAS activeren en soms dien je de mappen te selecteren die je wilt weergeven in de iTunes-bibliotheek.

In iTunes hoef je niets te aan te passen, bij het opstarten scant het namelijk zelf het lokale netwerk naar compatibele mediaservices en zal dan de iTunes-stream op de NAS direct herkennen en opnemen in de eigen bibliotheek. Als alternatief kun je op de iPad of iPhone ook één van de apps installeren die de NAS-fabrikanten aanbieden, zoals DS Audio voor Synology of Qmusic HD voor QNAP. In elk geval Synology en QNAP ondersteunen inmiddels ook Apple Airplay. Hiermee kun je mediabestanden afspelen op een tv of geluidsinstallatie die is aangesloten op een Apple TV.

08 Foto's presenteren

Een NAS is ook een geweldig apparaat voor fotografen en eigenlijk iedereen die zelf foto's en ook video's maakt, bekijkt en wil delen. QNAP en Synology hebben Photo Station, NETGEAR biedt ReadyNAS Photos II. Met die extra functies kun je foto's en video's in een webinterface presenteren. Photo Station indexeert de bestanden en maakt ze makkelijk doorzoekbaar.

EXIF-informatie, zoals de locatie waar een foto is genomen, blijft behouden. En je kunt bijvoorbeeld foto's op een landkaart weergeven of sorteren op bestemming. De beelden delen kan zowel op het thuisnetwerk, maar ook met familie en vrienden ver weg via internet. Bovendien hebben de NAS-fabrikanten eigen apps voor iOS en Android uitgebracht (en Synology en QNAP ook al voor Windows Phone), waarmee je foto's die je onderweg maakt direct naar je NAS kunt uploaden.

©PXimport

08 Synology Photo Station sorteert foto's ook op een tijdlijn of wereldkaart.

Zakelijk gebruik

Het lijkt nu alsof een NAS alleen maar geschikt is voor multimedia, maar het tegendeel is waar. Een NAS biedt ook heel veel zakelijke functionaliteit. Wat te denken van Note(s) Station, waarmee je op een QNAP of Synology eigenlijk een eigen versie van Microsoft OneNote bouwt, inclusief apps voor synchronisatie tussen alle mobiele apparaten. Of een eigen mail en agenda met Mailserver of Zarafa.

Maar er is nog veel meer, ERP-pakketten, ticketsystemen en zelfs software voor een complete webwinkel op je NAS. En wil je het allemaal veilig doen of gewoon vanuit het buitenland Nederlandse televisie kijken, dan bouw je de NAS om tot een VPN-server. Gebruik de sleutel en het configuratiebestand die je vanuit de VPN-server op de NAS kunt exporteren. Op onze website vind je een workshop over het instellen van je eigen VPN-server.

09 Eigen cloud

Een NAS is ook bij uitstek geschikt om een eigen cloud te maken. Gewoon thuis op je eigen NAS, in plaats van alle data bij Google of Microsoft. Je hebt de keuze tussen één van de cloud-packages van de NAS-fabrikanten zelf, zoals Synology Cloud Station, myQNAPcloud van QNAP of ReadyCloud van NETGEAR, maar je kunt ook voor een onafhankelijk platform kiezen zoals ownCloud. Het voordeel van ownCloud is dat je meerdere NAS-apparaten van verschillende merken in de eigen cloud kunt opnemen, iets wat met een oplossing van één van de NAS-leveranciers niet lukt. OwnCloud is er bovendien voor bijna elk merk NAS, al moet je bij Synology nog naar www.synocommunity.com gaan voor een package uit alternatieve bron.

©PXimport

09 Met de ReadyCloud van NETGEAR bouw je al snel een eigen cloud met een NAS en al je mobiele apparaten.

10 Back-ups maken

Je bestanden alleen op een NAS zetten is geen back-up! Maar een NAS kan wel een onderdeel zijn van een goede back-upstrategie. Bijvoorbeeld wanneer de NAS beschikt over meerdere schijven die in een RAID1, 5, 6 of 10 zijn geconfigureerd. Dat beschermt de data op de NAS tegen verlies door een defecte schijf. Op de website van elk van de bekende NAS-fabrikanten kun je programma's downloaden voor Windows en OS X om de samenwerking met de NAS nog verder uit te breiden.

In elk geval is er altijd wel een back-upprogramma waarmee je bestanden en mappen kunt back-uppen naar de NAS. Maar ook de NAS zelf heeft weer een back-upfunctie zoals Rsync waarmee je de data op de NAS direct naar een andere NAS kunt kopiëren of synchroniseren. En wil je de gegevens die je op de NAS hebt staan liefst buiten je eigen huis bewaren, kijk dan eens naar één van de cloudback-ups die vaak worden aangeboden of die je bijvoorbeeld via een HiDrive-package kunt toevoegen.

©PXimport

10 Eén NAS is geen back-up, maar elke NAS biedt voldoende mogelijkheden om je gegevens heel veilig te bewaren.

Meer lezen

Uitleg over ruimteverlies bij RAID.

Zo luister je naar muziek met je NAS

In 10 stappen je NAS volledig dichtgetimmerd

Bij ID.nl zijn we gek op producten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we daarom binnen een bepaald thema naar zulke deals. Vandaag richten we onze blik op laptops met een vingerafdruklezer: dé manier om snel én veilig in te loggen.

Microsoft Surface Laptop Go 3

Wie veel onderweg is of graag flexibel werkt, heeft baat bij een lichte en compacte laptop. De Surface Laptop Go 3 past perfect in dat plaatje. Met zijn gewicht van net iets meer dan een kilo stop je 'm moeiteloos in je tas en neem je 'm overal mee naartoe. Het 12,4 inch touchscreen maakt navigeren prettig en intuïtief, terwijl de krachtige Intel Core i5-processor samen met 16 GB RAM zorgt voor vloeiende prestaties. Of je nu documenten bewerkt, presentaties voorbereidt of even een serie kijkt: deze laptop draait er zijn hand niet voor om. Dankzij de vingerafdruklezer op de aan-uitknop hoef je geen wachtwoorden meer te onthouden: één aanraking volstaat. De batterij houdt het makkelijk een dag vol, zodat je niet steeds naar een stopcontact hoeft te zoeken.

Toepassingen: studie, lichte kantoorwerkzaamheden, streaming
Bijzonderheden: compact formaat, touchscreen, snelle vingerafdruklogin

Apple MacBook Air (2025, 15 inch)

Werk je graag met Apple-producten en zoek je een laptop die snel, stil en betrouwbaar is? Dan is deze MacBook Air met M4-chip een uitstekende keuze. Deze uitvoering combineert een fraai design met stevige prestaties. Het 15,3-inch Liquid Retina-display zorgt voor een helder en kleurecht beeld, wat prettig is voor wie veel met beeldmateriaal werkt. Touch ID is subtiel in het toetsenbord verwerkt, waardoor je zonder extra handelingen je laptop ontgrendelt. De combinatie van 16 GB werkgeheugen en 512 GB opslag maakt dat je met gemak meerdere programma's tegelijk draait. Dankzij de energiezuinige chip hoef je je bovendien niet snel zorgen te maken over een lege accu – opladen kan gewoon wachten tot je thuis bent.

Toepassingen: fotobewerking, multimedia, productiviteit
Bijzonderheden: strak design, lange batterijduur, naadloze Apple-integratie

Lenovo ThinkPad L16 Gen 1

Heb je een betrouwbare werklaptop nodig die tegen een stootje kan? De ThinkPad L16 Gen 1 is speciaal ontwikkeld voor veeleisende gebruikers die veel onderweg zijn of in dynamische omgevingen werken. De robuuste behuizing voldoet aan militaire duurzaamheidseisen, waardoor je je geen zorgen hoeft te maken over waterschade of een val van je bureau. Het 16-inch scherm met matte afwerking voorkomt reflecties, zodat je ook bij fel licht gewoon door kunt werken. Dankzij 16 GB RAM (uitbreidbaar tot 64 GB) en een snelle SSD kun je zonder haperingen multitasken. Inloggen gaat veilig en snel via de vingerafdrukscanner. Bovendien is deze ThinkPad uitgerust met allerlei aansluitingen, van usb-c tot HDMI, zodat je nooit misgrijpt.

Toepassingen: zakelijk gebruik, multitasking, werken onderweg
Bijzonderheden: uitbreidbaar geheugen, mat scherm, stevige behuizing

Samsung Galaxy Book4 NP750XGJ-KS1N

Met de Samsung Galaxy Book4 haal je een allround laptop in huis die zowel geschikt is voor werk als voor ontspanning. Het grote 15,6 inch Full HD-scherm met IPS-technologie zorgt voor een prettig beeld met natuurgetrouwe kleuren. Handig als je vaak documenten leest, foto's bewerkt of simpelweg geniet van een goede film. De vingerafdrukscanner zit handig boven het toetsenbord, zodat je vlot aan de slag kunt. Binnenin draait alles op een krachtige Intel Core i7-processor en 16 GB RAM, ruim voldoende voor multitasking. Ook fijn: de laptop voelt stevig aan dankzij de aluminium behuizing, maar blijft toch goed draagbaar.

Toepassingen: studie, entertainment, foto- en tekstbewerking
Bijzonderheden: anti-reflectiescherm, ruime opslag, aluminium behuizing

Acer Swift Go 14 OLED

Ben je op zoek naar een laptop met een hoogwaardig scherm en vlotte prestaties? De Acer Swift Go 14 OLED combineert het beste van twee werelden. Met een 2,8K OLED-scherm zie je haarscherpe details en levendige kleuren. Het compacte 14-inch formaat en het lage gewicht van slechts 1,3 kilo maken deze laptop erg geschikt om mee te nemen. De AMD Ryzen 5-processor en 16 GB werkgeheugen zorgen ervoor dat je probleemloos meerdere apps naast elkaar kunt draaien. Dit maakt de Swift Go een prettige metgezel voor onderweg en thuis.

Toepassingen: creatieve projecten, onderweg werken, films kijken
Bijzonderheden: OLED-display, lichtgewicht, hoogwaardige kleurweergave

Wie zijn airfryer vaak gebruikt, komt het vroeg of laat tegen: hij verspreidt een vreemd geurtje. Zelfs als je de mand en bak na elke sessie schoonmaakt, kan hij gaan stinken. Maar geen nood, met onze tips maak je een einde aan de onprettige luchtjes.

Lees ook: Review Ninja Foodi Dual Zone-airfryer – Toegankelijke alleskunner

Hoe ontstaat een nare geur in de airfryer?

Een veelvoorkomende oorzaak van luchtjes is opgehoopt vet of achtergebleven voedselresten. Tijdens het bakken vallen er regelmatig kruimels, vet uit vlees of snacks of stukjes voedsel op de bodem van het apparaat, waar ze bij volgende sessies kunnen verbranden. Die deeltjes worden heet, waardoor je ze ruikt. Ze kunnen ook rookontwikkeling veroorzaken.

Ook als je sterk ruikende etenswaren bereidt, zoals vis of broccoli, ruik je dit tijdens het bakken en vaak ook de keer erna, als je je airfryer opwarmt.

Ook is het verwarmingselement gevoelig voor vervuiling. Als vet tijdens het bakken opspat en zich hecht aan het element, zal dit bij volgende keren verbranden, wat opnieuw geur- en rookoverlast veroorzaakt. Het element zit doorgaans boven in je apparaat, of achter de mand, waardoor je er eigenlijk niet goed bij kunt om even met een natte doek af te nemen.

Schoonmaken: de eerste stap naar een frisse airfryer

Reiniging van losse onderdelen

Begin bij de lade en het mandje van de airfryer. Laat deze componenten 15 tot 30 minuten weken in warm water met afwasmiddel. Gebruik daarna een zachte borstel of spons om achtergebleven vet en vuil te verwijderen. Als je een schuurspons gebruikt, kies dan de zachte kant.

Voor hardnekkige vervuiling is baking soda een probate oplossing. Strooi het poeder op aangekoekte delen en schenk er een zure vloeistof over, zoals azijn. Het gaat dan bruisen. Laat even inwerken en neem af met een zachte doek.

©ID.nl

Reiniging van het verwarmingselement

Het verwarmingselement wordt vaak vergeten, terwijl dit juist de plek is waar hardnekkig aangekoekt vet gaat stinken. Zet de airfryer uit, haal de stekker uit het stopcontact en kantel het apparaat voorzichtig zodat het element goed bereikbaar is. Gebruik een zachte doek of borstel, eventueel met een milde ontvetter, om vetresten voorzichtig te verwijderen. Let erop dat je geen agressieve schoonmaakmiddelen of harde schuurmaterialen gebruikt – die kunnen het element beschadigen. Klaar? Gebruik dan een vochtige doek om eventuele resten van het schoonmaakmiddel weg te vegen.

Neutraliseren van geuren

Is je airfryer nog redelijk schoon of nieuw, dan kun je hem opfrissen met een simpele truc. Leg enkele plakjes citroen in een ovenschaaltje met water, zet dit in de airfryer en laat het apparaat circa tien minuten draaien op 180 graden. De stoom neutraliseert geurtjes en maakt het vet alvast wat los, zonder dat je hoeft te schrobben.

Een alternatief is het gebruik van azijn. Vul een hittebestendig schaaltje met een scheut witte azijn, plaats dit in de airfryer en laat het apparaat vijf minuten verwarmen op circa 160 graden. De dampen nemen geurtjes op – helemaal natuurlijk.

Voorkomen is beter dan genezen

Het structureel schoonhouden van de airfryer voorkomt dat geuren zich überhaupt kunnen ontwikkelen. Een van de handige manieren om geurtjes te voorkomen is om speciaal voor de airfryer ontwikkeld bakpapier te gebruiken, of herbruikbare siliconen vormen.

Maak er dus een gewoonte van om je airfryer na elk gebruik even schoon te maken. Ook als alles er schoon uitziet, blijven er vaak toch vetresten achter. Laat de bak en mand afkoelen en was ze daarna af – of zet ze in de vaatwasser, als dat kan. Neem tot slot het binnenwerk af met een vochtige doek.

©Hazal

Ideale aanpak

Een schone airfryer ruikt niet alleen frisser, maar werkt ook beter. Door regelmatig schoon te maken, af en toe citroen of azijn te gebruiken en ook het verwarmingselement niet over te slaan, voorkom je dat het apparaat gaat stinken.