NAS'en zijn ideaal voor je thuisnetwerk. Je kan ze inrichten als mediaspeler of je eigen persoonlijke (cloud-) opslagapparaat. Dit zijn de 8 beste NAS-systemen die we dit jaar hebben getest.

ASUSTOR AS5002T

ASUSTOR maakt de laatste jaren grote stappen in de NAS-markt. Wij gingen aan de slag met hun recente dualbay-model: de AS5002T. Behalve als NAS kun je hem dankzij een HDMI-uitgang ook inzetten als mediaspeler. Lees ook: Wat kun je met een NAS?

De AS5002T is gebouwd rond een krachtige dualcore Intel Celeron-processor en 1 GB RAM-geheugen. Van alle NAS-apparaten in de test levert de AS5002T de beste prestaties. Een handigheid van ASUSTOR, ook omdat het merk tot nu toe enkel Intel-processoren in zijn NAS-apparaten heeft gebruikt, is dat je de schijven zo kunt overzetten in een andere (grotere) NAS van het merk en direct verder kunt werken. Wil je de NAS direct aansluiten op je audio/videoapparatuur dan kan dat via de HDMI-aansluiting en er is zelfs een optische digitale audio-uitgang (SP/DIF). Het apparaat is hierdoor ook prima inzetbaar als mediaspeler.

©PXimport

De AS5002T heeft een krachtige processor en levert de beste prestaties van alle NAS'en die we hebben getest.

Er is ruim keuze aan standaardapplicatie en functionaliteit, in combinatie met het enorme aanbod aan packages is het in elk geval vele malen teveel om hier op te noemen. Downloaders en mediafanaten hebben keuze genoeg net als iedereen die de NAS vooral zakelijk inzet. Daarnaast zijn er diverse sync- en cloudopties.

Lees hier de volledige review van de ASUSTOR AS5002T.

QNAP TS-451

De basis van de QNAP TS-451 is een snelle Intel Celeron J1800 processor in combinatie met 1GB geheugen. Dat is niet de maximale geheugenhoeveelheid van de NAS-apparaten die we onlangs getest hebben, maar wel voldoende om deze NAS bijna onbeperkt te kunnen inzetten. De enige uitzondering hierop is het gebruik van QNAP Virtualization Station waarmee je op de NAS virtuele machines kunt hosten, daarvoor is 1GB geheugen onvoldoende.

Je kunt bij deze NAS het RAM-geheugen echter uitbreiden met DDR3L-geheugenmodules. De vier schijven ondersteunen JBOD, RAID0, 1, 5, 6 en 10. Daarbij biedt QNAP in de nieuwste versie van het QTS-besturingssysteem ook 'storagepools' waarbij verschillende RAID's op de schijven gecombineerd kunnen worden voor nog meer bescherming van de gegevens.

©PXimport

De QNAP TS-451 is een zeer goede NAS met een snelle Intel-processor.

De TS-451 beschikt over twee netwerkpoorten, twee usb 2.0-poorten en twee usb 3.0-poorten, maar een eSATA-aansluiting ontbreekt dan weer. Voor QNAP is dit dus duidelijk een beetje een beginnersmodel, maar dankzij de vier schijven en de verder prima uitrusting maakt dat het aanbod alleen maar interessanter. Daarbij beschikt de TS-451 wel over een HDMI-poort zodat de NAS ook rechtstreeks op bijvoorbeeld je televisie kan worden aangesloten en als mediaspeler kan worden ingezet.

Lees hier de volledige review van de QNAP TS-451.

Synology DS415play

De DS415play is een grote NAS die zijn harde schijven verstopt achter een groot glimmend front dat echter eenvoudig kan worden verwijderd. De behuizing is van kunststof net als de trays waar de schijven in geplaatst moeten worden en is dus wat simpel. Wat voor een eindgebruiker al snel een dure aanschaf is, is voor Synology duidelijk een instapper.

©PXimport

Een koopje is het niet, maar de DS415play van Synology is een prima NAS.

Verder is de DS415play gewoon een prima NAS die met vier schijven ruimschoots opslagruimte biedt en ook alle mogelijkheden om de data extra te beveiligen tegen hardwarefalen via RAID. Met het ruime aanbod aan apps en packages kan de NAS bovendien zeer veelzijdig worden ingezet en uitgebreid met functies die niet out of the box aanwezig zijn.

Zoek je een echte Synology met vier schijven dan is dit een prima NAS. Synology zou nog wel eens moeten kijken naar wat er nu gevraagd wordt van een NAS die zo nadrukkelijk inzet op multimedia-streaming. Wij denken dat een HDMI-uitgang een welkome aanvulling zou zijn.

Lees hier de volledige review van de Synology DS415play.

WD My Cloud EX4100

WD heeft drie NAS-series: de My Cloud voor persoonlijk gebruik, de My Cloud EX voor veeleisende gebruikers en de My Cloud DL voor bedrijven. De door ons geteste My Cloud EX4100 is het model met vier schijven voor veeleisende gebruikers. WD levert de My Cloud EX4100 zowel met als zonder harde schijven.

©PXimport

Ben je een veeleisende gebruiker? Dan is de My Cloud zeker het overwegen waard.

Opvallend is dat WD op een lege behuizing twee jaar garantie geeft terwijl je op een variant met meegeleverde schijven drie jaar garantie krijgt. Ruim duizend euro kost de door ons geteste uitvoering van de My Cloud EX4100. Daarvoor krijg je er wel 16 TB opslagruimte bij. Uiteraard maakt WD gebruik van de eigen voor NAS ontworpen Red-schijven. Koop je de WD EX4100 met minder opslagcapaciteit of zelfs zonder schijven, dan daalt de prijs uiteraard flink.

Het is een NAS die zeer geschikt is voor wie vooral snel een eigen cloud wil bouwen, zijn gegevens goed beveiligd wil kunnen opslaan en niet direct geïnteresseerd is in het uitbreiden van de functionaliteit van de NAS door allerlei packages te installeren.

Lees hier de volledige review van de WD My Cloud EX4100.

ASUSTOR AS5004T

De ASUSTOR AS5004T is de grote uitvoering van de AS5002T met vier in plaats van twee schijven. Verder zijn ze vooral identiek, dezelfde Intel Celeron J1800 dualcore processor, dezelfde 1GB geheugen, hetzelfde bijna overdadige aantal usb 2.0, usb 3.0 en eSATA-poorten.

©PXimport

De AS5004T is de grote broer van de AS5002T, wat ons betreft de beste NAS.

Daarnaast is ook de AS5004T voorzien van de HDMI-poort en de SP/DIF optische digitale uitgang waarmee je ook deze grote NAS direct op de audio/videoapparatuur kunt aansluiten. De HDMI-ingang kun je ook gebruiken om de NAS te configureren wanneer je geen netwerkverbinding hebt. Sluit een muis, toetsenbord en monitor aan en je kunt uit de verpakking, direct de NAS configureren

De AS5004T is opnieuw een mooie NAS die een goede bouwkwaliteit verbindt met prima software en gebruiksmogelijkheden. Een verbeterpunt is aantal en kwaliteit van apps voor smartphone en tablet.

Lees hier de volledige review van de ASUSTOR AS5004T.

Synology DS215j

De DS215j is Synology's goedkoopste dualbay-NAS en de behuizing onderstreept dit nog eens. Het is kunststof wat de klok slaat en als enige NAS in de test zitten de harde schijven niet in trays. Net als bij de allereerste Synology's moet je de behuizing openschuiven om dan de harde schijven bovenop elkaar in een chassis te drukken en vast te schroeven. Daarna de kast dicht en de NAS kan worden ingeschakeld.

©PXimport

De DS215j is een echte instapper: goed geprijsd, maar met voldoende functionaliteiten.

De DS215j is uitgerust met een dualcore Marvell Armada-processor en beschikt over een halve GB geheugen. Net als bij de instapper van QNAP hoeft dat geen beletsel te zijn om hier een goede NAS aan te hebben. Wil je de NAS echt veelzijdig gaan inzetten en intensief gebruiken, dan is dit niet het juiste model voor jou.

Ben je iets terughoudender dan kun je ook met deze NAS volop genieten van alles wat Synology te bieden heeft en dat is heel veel. Een zeer uitgerijpt DSM-besturingssysteem met een enorm groot aanbod van packages om op de NAS te installeren en zo de functionaliteit uit te breiden. Daarnaast krijg je goede apps voor alle soorten tablets en smartphones.

Lees hier de volledige review van de Synology DS215j.

Netgear ReadyNAS RN202

Van buiten is de Netgear ReadyNAS RN202 niet veranderd ten opzichte van zijn voorganger. De RN202 is de verbeterde versie van de sympathieke RN201 waarmee het bedrijf enkele jaren geleden een hernieuwde en succesvolle poging deed op de NAS-markt.

©PXimport

De R202 werkt op een onbekende chip en heeft 2GB aan RAM-geheugen.

De RN202 baseert op de nog onbekende 1,4 GHz dualcore ARM-processor van Annapurna Labs, een processorfabrikant uit Israël. De prestaties die de processor neerzet zijn in ieder geval prima, het is de een na snelste in de test. De RN202 beschikt over twee netwerkpoorten, wat handig is als je thuis meerdere netwerken hebt.

De poorten zijn in dien je een switch hebt die dit ook ondersteunt te koppelen tot één verbinding van twee gigabit voor nog betere prestaties. De zeer ruime 2GB geheugen biedt voldoende ruimte om de NAS flink aan het werk te zetten.

Lees hier de volledige review van de Netgear ReadyNAS RN202.

Netgear ReadyNAS RN204

Aan de hardware zal het niet liggen. De Netgear ReadyNAS RN204 heeft dezelfde onberispelijke behuizing als de overige NAS-apparaten van dit merk. We zien hoogwaardige materialen en stevige metalen trays met een prachtig systeem om de schijven zonder schroeven te plaatsen.

©PXimport

Net als bij de R202 is de 2GB aan RAM een fijne feature..

Qua aansluitingen krijg je twee netwerkpoorten, één usb 2.0, twee usb 3.0 en één eSATA-aansluiting. Interessant is het LCD-schermpje met statusinformatie en gegevens over het IP-adres van de NAS. De RN204 is gebaseerd op de nog onbekende 1,4 GHz dualcore ARM-processor van Annapurna Labs. Vooral de 2GB RAM-geheugen is een pluspunt van de NAS die je daardoor gerust wat zwaarder kunt belasten.

De gegevens op de NAS worden beschermd door wat Netgear de vijf lagen van bescherming noemt. Behalve RAID tegen hardwarefalen zijn dat permanente snapshots voor bestandsherstel, realtime antivirus tegen malware, bitrot-bescherming tegen verval van mediabestanden en gratis cloud-backup.

Lees hier de volledige review van de Netgear ReadyNAS RN204.

‘Weg met Amerikaanse tech!’ Onze afhankelijkheid van Amerikaanse technologische producten en -diensten stuit een groeiend aantal Europeanen steeds meer tegen de borst. Overstappen op Europese alternatieven lijkt daarom een logische keuze, maar dat is makkelijker gezegd dan gedaan. Europese chatbots zijn lastig te vinden, terwijl kunstmatige intelligentie een steeds grotere rol in de maatschappij lijkt te gaan spelen.

ChatGPT van OpenAI, Gemini van Google, Copilot van Microsoft, Grok van xAI of Claude van Anthropic. Als je aan een AI-chatbot denkt, is de kans groot dat een van deze diensten als eerste bij je te binnen schiet. Dat is niet zo vreemd, want het zijn op dit moment de populairste chatbots. Een andere interessante overeenkomst is dat ze allemaal afkomstig zijn uit de Verenigde Staten.
Onlangs kwam er een scheurtje in die Amerikaanse AI-dominantie: de chatbot van het Chinese DeepSeek haalde ineens de voorpagina’s. Voor het eerst leek een niet-Amerikaanse chatbot het te kunnen opnemen tegen de gevestigde orde uit de VS. Dat was goed nieuws voor inwoners van China, aangezien Amerikaanse chatbots daar worden geblokkeerd. Met de komst van DeepSeek kregen Chinezen dus eindelijk toegang tot een geavanceerde AI-bot.
Wij Europeanen hebben wel gewoon toegang tot Amerikaanse AI-modellen. Dat is maar goed ook. Voor de meeste Amerikaanse onlinediensten, zoals WhatsApp, OneDrive of Gmail, zijn er prima Europese alternatieven te vinden. Alleen voor AI-chatbots is dat een stuk lastiger.

Afhankelijk van Amerika

Het verlangen naar de ‘Europeanisering’ van ons internetgebruik is de afgelopen maanden sterk gegroeid. Dat komt vooral door een daling in het vertrouwen in onze samenwerking met Amerika. De huidige Amerikaanse president ziet de EU meer als concurrent dan als partner. Het kan dus riskant zijn om een onvoorspelbaar land zo veel macht over ons (bedrijfs)leven te geven.
Niet alleen privé gebruiken we Amerikaanse diensten, ook op het werk zijn veel producten afkomstig uit de VS, zoals Microsoft Office, Gmail en Slack. In de meeste organisaties kun je AI-chatbots aan dat rijtje toevoegen. Volgens onderzoekers groeit onze AI-afhankelijkheid de komende jaren ook nog eens gestaag verder.

In een hoop werkvelden, waaronder de militaire sector, is kunstmatige intelligentie mogelijk binnen de kortste keren onmisbaar. Het baart experts dan ook zorgen dat wij als Europa momenteel geen enkele controle hebben over deze belangrijke technologie. Ze vrezen dat de VS op een dag besluit om Amerikaanse AI-diensten voor ons te blokkeren. Dan hebben tal van bedrijven ineens een groot probleem.

Zorgen om privacy

In het verleden is al meerdere keren gebleken dat buitenlandse AI-bedrijven het niet zo nauw nemen met de privacy van hun gebruikers. Zo zou OpenAI zonder toestemming de data van EU-gebruikers hebben gebruikt voor het trainen van ChatGPT. Ook is duidelijk dat AI-chatbots gevoelige gegevens van gebruikers lekken, doordat ze ingevoerde tekst als trainingsdata opslaan en later met andere gebruikers delen.

Daarnaast wordt er gevreesd dat overheden de gegevens die gebruikers met AI-modellen delen, kunnen opeisen. In het privacybeleid van DeepSeek staat bijvoorbeeld dat het persoonsgegevens (denk aan chat- en zoekgeschiedenis en zelfs de toetsaanslag) in China opslaat. Volgens de wetten van het land heeft de Chinese overheid het recht om gegevens op te eisen van binnenlandse bedrijven wanneer zij daarom vraagt. Veel regeringen hebben hun werknemers dan ook verboden om DeepSeek op hun werktelefoons te installeren.

Moeilijke markt

Er zijn dus genoeg redenen om over te willen stappen op Europese alternatieven voor AI-diensten, maar dan moeten die er dus wel zijn. De Amerikaanse techindustrie is een stuk groter dan de Europese. EU-bedrijven beginnen daardoor met een grote achterstand en moeten met veel minder middelen een gelijkwaardig product zien te ontwikkelen. We zijn natuurlijk gewend aan de kwaliteit van de Amerikaanse tegenhangers. Slechts weinig mensen en bedrijven zijn bereid om over te stappen op een inferieur alternatief.

Hoe ingewikkelder (en dus duurder) het is om een dienst op te zetten, hoe moeilijker het is om Europese varianten te vinden. En laat het nou net zo zijn dat specifiek het opzetten en trainen van AI-modellen ontzettend prijzig is. Je hebt gigantische datacenters nodig om de vele peperdure, specialistische hardware-installaties 24/7 te kunnen laten draaien. Het trainen van AI-modellen verbruikt bovendien enorme hoeveelheden elektriciteit en de hitte die daarbij vrijkomt, moet dagelijks met miljoenen liters water worden gekoeld.

Er zijn in Europa maar weinig bedrijven voorhanden die bereid zijn om zulke investeringen te doen. Dat komt deels doordat de grote investeerders in Amerika zitten, waardoor start-ups moeilijk aan startkapitaal kunnen komen. Verder zijn de lonen in de VS hoger en is de loonbelasting lager, waardoor ook veel van het toptalent op AI-gebied dáár te vinden is. Daar komt ook nog de strenge regelgeving van de EU bij, die bedrijven kan afschrikken om te innoveren.

Toch is er sinds kort voorzichtig beweging zichtbaar op de Europese AI-markt. Steeds meer bedrijven werken aan eigen taalmodellen en chatbots die binnen de Europese wetgeving opereren en beter aansluiten op onze privacywaarden. Het gaat vaak nog om kleinschalige initiatieven met beperkte rekenkracht, maar ze laten wel zien dat Europa niet stilzit. Zo verschenen er de afgelopen maanden eindelijk enkele concrete voorbeelden van Europese chatbots die de concurrentie durven aan te gaan met Amerika: het Franse Le Chat van Mistral AI en het Zwitserse Lumo van Proton. Hun aanpak verschilt, maar beide projecten tonen dat ook binnen Europa ruimte ontstaat voor kunstmatige intelligentie op eigen voorwaarden.

Le Chat: Concurrent uit Frankrijk

Het Franse Mistral AI bracht eerder dit jaar onder de toepasselijk genaamde chatbot Le Chat een directe concurrent voor de gevestigde orde uit. Deze bot, beschikbaar voor Android, iOS en webbrowsers, maakt gebruik van volledig zelfgetrainde AI-modellen en staat dus voor een groot deel los van de VS. De hardware wordt nog wel geleverd door Amerikaanse fabrikanten. De gegevens worden echter opgeslagen op Europese servers en moeten daarmee voldoen aan strenge Europese privacywetten. Zo mag Mistral volgens de Algemene verordening gegevensbescherming (AVG) je gegevens niet buiten de EU beschikbaar maken. Er moet een juridisch zwaarwegende reden zijn om de gegevens met de overheid te mogen delen.

Hoe goed is Le Chat?

Voor de privacy is Le Chat dus een interessante keuze, maar hoe presteert Mistral in vergelijking met de concurrentie? Uit onze eigen tests blijkt dat Le Chat op de eerste plaats nog niet zo heel vaardig is in het Nederlands. Bij het schrijven van een Sinterklaasgedicht komt de chatbot met veel kromme zinnen, terwijl ChatGPT (naast wat rare rijmpjes) wel consequent kloppende zinnen aan elkaar rijgt. Datzelfde geldt voor zaken die de Nederlandse cultuur aangaan. Als we vragen om suggesties voor klassieke verjaardagshapjes, zegt Le Chat dat we miniquiches en sushi moeten serveren. ChatGPT begrijpt de opdracht beter en raadt ons oer-Hollandse blokjes kaas met mosterd, leverworst en haring op roggebrood aan.

Ook uit onafhankelijke benchmarks blijkt dat Le Chat het vaak moet afleggen tegen Amerikaanse en Chinese modellen. Benchmarks meten hoe chatbots presteren in een breed scala aan taken, bijvoorbeeld op het gebied van wereldkennis, wetenschappelijk redeneren, wiskunde en programmeren.

Mistral Large 2, het model dat momenteel voor Le Chat wordt gebruikt, krijgt van de grootste AI-vergelijkingssite, Artificial Analysis, een gemiddelde intelligentiescore van 38. Vrijwel alle andere AI-chatbots behalen hogere scores. Het huidige standaardmodel van ChatGPT, GPT-4o, verschilt met zijn score van 41 niet veel van Le Chat. Alleen OpenAI biedt ook een Pro-abonnement aan voor 24 dollar waarmee gebruikers toegang krijgen tot geavanceerdere modellen, zoals o3, die juist een topscore van 69 behaalt.

Mistral biedt ook een betaald abonnement (15 dollar), maar daarbij krijgen gebruikers alleen een hogere daglimiet bij het genereren van teksten en afbeeldingen. Ook kun je dan aangepaste chatbots te maken, bijvoorbeeld een bot die altijd antwoordt als een rapper. Betalende gebruikers krijgen dus geen geavanceerder AI-model.

Lumo: Protons privacygerichte alternatief

Sinds juli 2025 is Proton – bekend van Proton Mail en Proton VPN – met zijn eigen AI-chatbot Lumo op de markt gekomen. Daarmee voegt het bedrijf zich bij de kleine maar groeiende groep Europese spelers die een antwoord proberen te bieden op de Amerikaanse dominantie. Lumo profileert zich nadrukkelijk als een privacyvriendelijk alternatief dat de waarden van de Europese digitale soevereiniteit belichaamt.

De chatbot is gebouwd op open-sourcemodellen, waaronder Nemo, OpenHands, OLMO en Mistral Small, en draait volledig op Europese servers. Dat betekent dat alle gegevens binnen de grenzen van de EU blijven en dus onder de strenge AVG-regels vallen. Proton garandeert dat gesprekken niet worden gelogd en uitsluitend lokaal versleuteld worden opgeslagen, zodat zelfs het bedrijf zelf er geen toegang toe heeft. De dienst gebruikt geen enkele gebruikersinput om zijn modellen verder te trainen, iets wat bij Amerikaanse chatbots nog altijd de norm is.

©Proton

Wie wil, kan de webzoekfunctie inschakelen om actuele informatie op te vragen, maar standaard staat die uit. Daardoor werkt Lumo iets minder up-to-date dan ChatGPT of Gemini, maar het voorkomt dat de dienst ongezien data doorsluist naar externe bronnen. Ook kun je bestanden uploaden voor analyse, die vervolgens via Proton Drive worden verwerkt en net als e-mails en documenten volledig end-to-end-versleuteld blijven.

Lumo kent nog beperkingen. Zo kan de chatbot minder context onthouden dan de grote Amerikaanse modellen en ontbreken geavanceerde multimodale functies, zoals spraakinteractie of beeldherkenning. Toch is de komst van Lumo van grote symbolische waarde: eindelijk heeft Europa een concreet alternatief dat niet draait om schaal of winst, maar om vertrouwen, transparantie en privacy. Het laat zien dat innovatie ook kan ontstaan vanuit principes in plaats van marketingbudgetten – al zal de tijd moeten uitwijzen of dat genoeg is om het tegen de reuzen uit Silicon Valley op te nemen.

Kleine tekortkomingen

Een veelgehoorde klacht van AI-fanaten is dat Le Chat minder flexibel is dan de niet-EU-bots. Zo kan de chatbot minder context verwerken, waardoor de dienst niet geschikt is om een verslag van honderden pagina’s samen te vatten. Ook ontbreekt de mogelijkheid voor spraakgesprekken en kan de bot geen tekst lezen op afbeeldingen die je opstuurt. Je kunt Le Chat wel vragen om plaatjes te maken, maar daarvoor gebruikt de dienst het Flux Pro-model van een Duitse start-up. Dat model levert behoorlijke resultaten, al zijn de nieuwste beeldgeneratoren van ChatGPT en Google Gemini nog beter in het uitvoeren van complexe opdrachten en het leesbaar schrijven van tekst.

Ook Lumo is op dit vlak nog beperkt: de chatbot kan geen beelden genereren of analyseren en mist functies als spraakinteractie of uitgebreide contextherkenning. Proton richt zich voorlopig bewust op een veilige basisfunctionaliteit in plaats van op toeters en bellen. In vergelijking met Le Chat is Lumo dus minder veelzijdig, maar wel consistenter in zijn focus op privacy en databeveiliging.

AI-actieplan

Al met al kunnen Le Chat en Lumo op sommige punten aardig meekomen met hun Amerikaanse tegenhangers, maar op veel fronten blijven ze nog achter. De gemiddelde gebruiker kan er prima mee uit de voeten, al zullen bedrijven pas overstappen als Europese bots krachtiger worden en meer taken aankunnen. Om dat te bereiken zijn forse investeringen nodig. De Europese Unie beseft dat inmiddels ook. In april werd een actieplan gepresenteerd dat Europa moet helpen uit te groeien tot wereldleider op het gebied van kunstmatige intelligentie. Daarin belooft Brussel de bouw van vijf gigafabrieken voor de ontwikkeling van geavanceerde AI-modellen, investeringen in cloudcapaciteit en datacenters, en steun voor Europese start-ups. Na jaren van afwachten lijkt Europa zich dus eindelijk op te maken voor een inhaalslag. Met de komst van spelers als Mistral AI (Le Chat) en Proton (Lumo) krijgt het continent stap voor stap meer grip op zijn digitale toekomst. Misschien is dat bescheiden begin precies wat nodig is om ooit echt onafhankelijk te worden van Silicon Valley.

Op elke website, in elke app en zelfs in de supermarkt laat je digitale sporen achter. Deze worden door bedrijven verzameld en doorverkocht en helaas gebeurt dat vaak op een slecht beveiligde manier. Het gevolg? Datalekken die je privacy en je geld in gevaar brengen. Gelukkig kun je je gegevens met een paar gerichte maatregelen zelf beschermen.

Een goede bescherming van je gegevens begint met het vaststellen welke gegevens er al van je rondzwerven. Daarna beslis je wat écht bewaard moet blijven en vervolgens dicht je elk lek met slimme hulpmiddelen. In dit artikel leiden we door het hele proces. We starten met een snelle inventarisatie van je digitale voetafdruk. Denk aan ongebruikte accounts, verborgen toestemmingen en vergeten wachtwoorden.

Vervolgens gaan we aan de slag: van wachtwoordmanagers en tweestapsverificatie tot versleutelde bestandsdeling en VPN’s. Tot slot kijken we naar je wettelijke rechten onder de AVG (Algemene Verordening Gegevensbescherming) en laten we zien hoe je die in je voordeel kunt inzetten. Zo groeit je beveiliging organisch mee met elke stap die je zet. Je minimaliseert de risico’s en pakt je regie terug!

Digitale voetafdruk

Elk beveiligingsplan begint met inzicht. Open daarom eerst op je computer Instellingen, kies Privacy en beveiliging en bekijk alle categorieën om te zien welke apps toegang hebben tot je locatie, camera en microfoon. Noteer wat je niet verwacht had.

Ga vervolgens naar je e-mail en zoek op trefwoorden als ‘registratie’, ‘bevestig je account’ en ‘privacyverklaring’. Zo spoor je vergeten accounts op, bijvoorbeeld de webshop waar je vijf jaar geleden een cadeautje bestelde. Bezoek tot slot de website Have I Been Pwned en vul je e-mailadres in. De dienst toont of je gegevens in bekende datalekken zitten.

Geef elke vondst een kleurcode: groen voor veilig, oranje voor opletten en rood voor directe actie. Met dit kleurenoverzicht zie je in een oogopslag waar het gevaar zit. Sla het bestand lokaal op, niet in de cloud, en bescherm het met een wachtwoord. Nu je precies weet welke gegevens rondzwerven, kun je gericht maatregelen nemen in plaats van schieten met hagel. Zo bespaar je tijd en mis je geen verborgen risico.

Onkraakbare wachtwoorden

Een uniek en lang wachtwoord voor elk account is de simpelste en beste bescherming. Installeer daarom een wachtwoordmanager zoals Bitwarden (https://bitwarden.com) of 1Password (https://1password.com). Maak eerst een hoofdwachtwoord van minstens zestien tekens dat geen bestaand woord bevat; combineer hoofdletters, leestekens en een zin die je alleen zelf begrijpt. Open daarna de manager en klik op Nieuwe login of Add Item, plak de url, vul gebruikersnaam in en laat de generator een wachtwoord van vijfentwintig willekeurige tekens maken.

Je kunt ook een volledige lijst met wachtwoorden importeren uit je browser. Sla het op en activeer Autofill in de browserextensie. Wis direct het oude, zwakke wachtwoord en gebruik de functie Password Health om overgebleven duplicaten op te sporen. Dankzij de versleutelde kluis verlaat geen enkel wachtwoord je apparaat onversleuteld; alleen jij bezit de sleutel. Vergeet niet regelmatig een back-up van de kluis te exporteren naar een versleuteld usb-station voor extra zekerheid. Zo voorkom je dat één lek al je accounts in gevaar brengt en kun je wachtwoorden probleemloos blijven vernieuwen.

Tweestapsverificatie

Helaas is zelfs een fantastisch wachtwoord kwetsbaar wanneer een bedrijf een datalek heeft. Activeer daarom altijd een tweestapsverificatie, ook wel multi-factor authentication genoemd. Veel diensten bieden deze optie aan. Ga naar de beveiligingsinstellingen van je account, bijvoorbeeld Account / Beveiliging / Tweestapsaanmelding, en kies voor een authenticator-app.

Installeer op je telefoon een gratis app als Google Authenticator. Klik op QR-code scannen, houd de camera boven het scherm en bevestig. De app toont nu elke dertig seconden een nieuwe zescijferige code. Voer die in op het webformulier en sla de herstelcodes op in een offline-document.

Voor kritieke accounts, zoals je cloudopslag of crypto-wallet, gebruik je bij voorkeur een hardware-sleutel als YubiKey. Steek de sleutel in de usb-poort, druk op het lampje en log in zonder een code over te typen. Dankzij de FIDO2-standaard wordt phishing onmogelijk, omdat de sleutel de url controleert voordat hij tekent. Zo combineer je gemak met een ijzersterke tweede factor die indringers buitenhoudt. Bewaar een reservesleutel op een andere locatie zodat verlies of diefstal je niet buitensluit.

Veilig en tijdelijk delen

Je wilt een scan van je paspoort opsturen naar een overheidsinstelling, of een map met familiefoto’s delen met oma. Gebruik dan nooit onbeveiligde e-mailbijlagen. Kies in plaats daarvan voor een end-to-end-versleutelde dienst als Wormhole.

Sleep het bestand naar het tabblad en beperk de download tot één keer. Kopieer de link, plak hem in een bericht en stuur het wachtwoord via een ander kanaal. Wie te laat klikt, krijgt een 404-fout, waardoor je geen nieuwsgierige meelezers meer hebt.

Werk je in Windows, open dan een willekeurige map, klik met rechts op een bestand, ga naar OneDrive / Delen, kies via de drie puntjes Instellingen voor delen en voeg een Wachtwoord en Vervaldatum toe. Door tijd, wachtwoord en versleuteling te combineren geef je kwaadwillenden geen kans. Bovendien bespaar je opslagruimte omdat het bestand niet in talloze inboxen blijft zweven.

Virtueel privénetwerk

Openbare hotspots in hotels en cafés zijn een paradijs voor datadieven. Zodra je onversleuteld verkeer verstuurt, kan iedereen in het netwerk meelezen. De eenvoudigste bescherming is het inschakelen van een virtueel privénetwerk. Installeer op je laptop en mobiel bijvoorbeeld de opensource-dienst Mullvad of het commerciële NordVPN.

Open de app, klik op Snel verbinden en verifieer dat het slot-pictogram in de menubalk verschijnt. Activeer daarnaast de optie Kill Switch zodat je verbinding blokkeert zodra de tunnel wegvalt. Voor extra zekerheid kun je in je browser de ingebouwde optie Altijd beveiligde verbindingen gebruiken activeren, die je vindt via Instellingen / Privacy en beveiliging. In Firefox heet de optie Alleen-HTTPS-modus. Test je opstelling via de site DNSLeakTest. Verschijnt je eigen provider niet, dan zit je goed. Zo browse je veilig, zelfs op een open wifinetwerk.

Monitoren én reageren

Beveiliging is geen eenmalige klus. Stel dus alerts in die automatisch waarschuwen wanneer jouw gegevens op straat liggen. Klik op Have I Been Pwned bovenaan op Notify me en vul je e-mailadres in. De dienst mailt je voortaan zodra je mailadres opduikt in een nieuw lek.

Voeg daarnaast domeinmonitoring toe voor je eigen website als je die hebt. Als er een waarschuwing verschijnt, open je direct de wachtwoordmanager, genereer je een nieuw wachtwoord en controleer je of tweestapsverificatie actief is. Noteer het incident in je kleurenoverzicht.

Reageer je snel, dan is de kans klein dat cybercriminelen al hebben toegeslagen. Zo bouw je een continue verdedigingslinie die meegroeit met het dreigingslandschap. Maak er een maandelijkse routine van. Dan zijn al je accounts, ook de oude, veilig.

Pak de regie over je data!

Datalekken horen bij het digitale leven, maar hun impact bepaal jij. Door eerst je voetafdruk in kaart te brengen, vervolgens unieke wachtwoorden en tweestapsverificatie toe te passen en je apparaten te versleutelen, sluit je de belangrijkste toegangspoorten. Veilige bestandsdeling, een betrouwbare VPN en een periodieke schoonmaak dichten de resterende kiertjes. Met automatische monitoring en hulp van de AVG is er een goede basis. Geen enkele maatregel staat op zichzelf; samen vormen ze een flexibel schild dat meebeweegt met nieuwe dreigingen. Begin vandaag, ervaar morgen al meer gemoedsrust en bespaar geld en ongemak op de lange termijn.