Waarom Linux? We kunnen beter zeggen: waarom niet?! Het is gratis, opensource, stabiel en veilig. Bovendien is voor vrijwel elk programma onder Windows een even goed (of beter) equivalent te vinden.

Er bestaat niet één Linux. Er zijn enorm veel distributies die op allerlei manieren van elkaar verschillen, bijvoorbeeld qua gebruiksgemak, uitstraling en prestaties op eenvoudige systemen. Leuk, want zo is er voor ieder wat wils. Voor de gemiddelde gebruiker die gewoon een goede desktopomgeving wenst, maar ook voor de zakelijke gebruiker, de hobbyist, de gamer, de creatieveling of de student.

01 Heel veel keuze!

Linux is in veel smaken beschikbaar. Sommige distributies beperken zich tot de basis, waarbij je naar wens kunt uitbreiden en je eigen keuzes kunt maken. Andere versies zijn al na de installatie erg compleet en kun je direct als alternatief voor bijvoorbeeld Windows of macOS gebruiken. Een belangrijke keuze is de desktopomgeving, die vrijwel de hele look & feel bepaalt. Bij Linux Mint kun je bijvoorbeeld kiezen voor Cinnamon, Mate of Xfce, Lubuntu gebruikt het lichtgewicht LXDE, terwijl bij elementary OS de speciaal hiervoor ontwikkelde Pantheon-desktopomgeving wordt ingezet, dat door zijn gebruiksvriendelijkheid (maar beperkte instellingsmogelijkheden) heel geschikt is voor overstappers van Windows en macOS. Elke desktopomgeving komt met een pakket aan hiervoor geoptimaliseerde toepassingen, zoals een pakketbeheerder waarmee je software kunt bijwerken en installeren.

©PXimport

Distributies volgen en vergelijken

©PXimport

02 Stabiele basis

Hoewel er heel wat exclusieve distributies zijn, leunen de meeste zelf weer op bijvoorbeeld Debian, Ubuntu of Arch Linux. Dat zorgt voor een stevig fundament en verzekert je ervan dat er veel software voor te vinden is. Evengoed zie je hier ook al verschillen: sommige distributies bieden het nieuwste van het nieuwste, andere zijn meer op stabiliteit gericht met daardoor soms wat oudere software. Een afgeleide distributie is – afhankelijk van je ervaringsniveau – soms een betere keuze. Neem bijvoorbeeld Manjaro, een van de populairste distributies van dit moment. Het heeft Arch Linux als basis, wat een opvallend snel, krachtig en lichtgewicht besturingssysteem is. Maar de installatie van alleen Arch Linux levert slechts een minimaal systeem op dat je verder moet uitbouwen met bijvoorbeeld de gewenste desktopomgeving, pakketbeheerder en software. Dat kán een voordeel zijn, maar is niet zo handig voor beginners. Manjaro daarentegen geeft je een volledige desktopomgeving met een heel pakket aan software, en is tijdens het gebruik juist gebruiksvriendelijk en toegankelijk terwijl je toch van de voordelen van Arch Linux profiteert.

©PXimport

03 Ook voor oudere systemen

Linux stelt geen hoge eisen aan het systeem. Zelfs op zwaar verouderde pc’s draait het meestal nog prima. Heb je minder dan 2 GB aan werkgeheugen, dan loont het wel om naar de wat lichtere distributies te kijken. Een extreem voorbeeld is Tiny Core Linux, dat voor een grafische desktop maar 16 MB geheugen vergt. Het is in de basis erg eenvoudig, maar je kunt wel precies de software toevoegen die je nodig hebt. Dat maakt het voor een antieke netbook wellicht een dankbare optie. Al geeft het iets ‘zwaardere’ Puppy Linux wel al meteen een veel bruikbaarder systeem, terwijl ook deze distributie maar zo’n 64 MB geheugen nodig heeft. Een leuker en completer systeem voor je netbook of laptop heb je met bijvoorbeeld Lubuntu, het daarvan afgeleide Peppermint OS en MX Linux. Als Windows niet vooruit te branden is op je systeem, is er zodoende altijd wel een vloeiend werkende Linux-distributie te vinden.

©PXimport

Hulpbron voor vastgelopen pc!

©PXimport

04 Gebruiksvriendelijk en vertrouwd

Natuurlijk is de overstap van Windows of macOS naar Linux even wennen, maar als je een gebruiksvriendelijke distributie selecteert, hoeft dat niet lang te duren. Wil je een omgeving die zo sterk mogelijk overeenkomt met Windows 10, dan is Zorin OS een mooie optie. Het neemt de Gnome-desktop als basis, maar dan met talloze aanpassingen en een heel pakket aan krachtige toepassingen. Met Zorin Appearance biedt het bovendien een handige toepassing om de vormgeving van de desktop verder aan te passen. Elke twee jaar komt een grote update uit. Dat maakt het wellicht de moeite waard om nog (heel even) op Zorin OS 15 te wachten, dat al wel als bèta verscheen. Het heeft Ubuntu 18.04.2 LTS als basis, waar tien jaar lang updates voor verschijnen.

Als je macOS van Apple gewend bent, is elementary OS een mooie optie. Net als Zorin OS is het gebaseerd op Ubuntu, maar het is wat verder versimpeld, waardoor de keuze uiteindelijk meer een kwestie van smaak is. Wil je eindeloos van updates genieten, dan is een distributie met zogenaamde rolling releases overigens ook een optie (zie kader).

©PXimport

Altijd up-to-date met rolling releases

©PXimport

05 Volop software en drivers

Ben je bang dat je bekende drivers en software gaat missen onder Linux? Dat hoeft niet. Vrijwel alle apparaten werken zelfs direct zonder dat je één driver hoeft te installeren. En nemen we Zorin OS even als voorbeeld, dan krijg je daar ook meteen een enorm pakket aan software bij. Release 15 komt bijvoorbeeld met Evolution, dat Microsoft Exchange-ondersteuning biedt, Firefox als standaardbrowser en het nieuwe LibreOffice 6.2. Die laatste vormt met zijn verfijnde gebruikersinterface een nóg beter alternatief voor de bekende Office-toepassingen. De Ubuntu-basis zorgt er bovendien voor dat er enorm veel aanvullende software voor te vinden is in de opensource gemeenschap. Bedenk ook dat veel games op Steam standaard al geschikt zijn voor Linux. En dankzij Wine met PlayOnLinux kun je – als dat nodig is – altijd nog bepaalde Windows-games en -software installeren en gebruiken in een eigen venster.

©PXimport

06 Eenvoudig uitproberen

Gezien de brede keuze aan distributies met Linux zul je relatief veel afwegingen moeten maken en wellicht zelfs eerst wat distributies moeten uitproberen. Gelukkig kan dat straffeloos en kosteloos. Een snelle en handige manier om distributies uit te proberen, is door ze een tijdje naast je huidige besturingssysteem te gebruiken in een virtuele machine. Installeer daarvoor bijvoorbeeld het gratis VirtualBox van Oracle en maak naar believen virtuele machines aan. Veel distributies kun je ‘live’ starten en uitproberen door het iso-image op een cd te branden of usb-stick te zetten. Een programma als Rufus is daarbij erg handig. Neem een usb-stick die groter is dan het iso-bestand. Voor de meeste distributies is 2 GB voldoende. De usb-stick is natuurlijk ook ideaal als installatiemedium.

©PXimport

07 Een van de veiligste besturingssystemen

Linux is een van de veiligste besturingssystemen. Virussen voor Linux bestaan wel, maar zijn erg zeldzaam. Natuurlijk helpt het dat Linux nog niet zo populair is als Windows, en daarom een minder aantrekkelijk doelwit is. Maar het is voor een virus ook lastiger om binnen te dringen in Linux en schade aan te brengen. Wat eveneens meewerkt is dat de broncode van Linux openbaar is en door een enorme groep ontwikkelaars wordt onderhouden. Een fout zal daardoor ook veel eerder worden opgemerkt en gedicht. En dan hebben we het nog niet eens over privacy gehad. Van Microsoft is bekend dat het veel informatie over haar gebruikers verzamelt, in Linux is dat een zeldzaamheid.

Bij ID.nl zijn we gek op producten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we daarom binnen een bepaald thema naar zulke deals. Deze zomer klussen? Goed gereedschap is dan onontbeerlijk. Ee digitale waterpas bijvoorbeeld, ook wel kruislijnlaser genoemd. Dankzij een duidelijke lijn van laserlicht kun je alles mooi waterpas ophangen, zetten of plaatsen.

Een digitale waterpas met laser, ook wel kruislijnlaser genoemd, helpt je om alles perfect recht of waterpas te krijgen, bijvoorbeeld bij het ophangen van een schilderij, het plaatsen van een plank of het tegelen van een muur. De ingebouwde laser projecteert een strakke lijn op de muur, zodat je grotere afstanden gemakkelijk kunt uitlijnen zonder steeds opnieuw te hoeven meten. Handig bij het klussen, verbouwen of inrichten van je huis! Wij vonden vijf betaalbare kruislijnlasers.

Kapro Prolaser 862GS

Deze Kapro Prolaser 862GS verrast met een opvallend groen laserlijn die beter zichtbaar is in fel licht, perfect voor binnen én buiten gebruik. Hij werkt tot zo’n 20 m met indrukwekkende nauwkeurigheid van ± 0,2 mm/m en een zelfnivelleringsbereik van ± 3°. Je krijgt er zelfs een mini‑statief bij, waardoor je meteen aan de slag kunt. Compact, lichtgewicht – maar gebouwd om te presteren onder uiteenlopende omstandigheden dankzij zijn IP 54‑behuizing en lange batterijduur. Een slimme keuze voor wie zowel gemak als zichtbaarheid wil tijdens precisiewerk.

Lasertype: Kruislijn, horizontaal, verticaal
Nauwkeurigheid: 0,4 mm / meter
Automatische correctie: ± 3 °
Lijnzichtbaarheid: 20 meter
Stroombron: 2x AA-batterij

Parkside PKLL 7 D3

De Parkside PKLL 7 D3 is een betaalbare instapper die verrassend veel kan. Hij projecteert kruislijnen met automatische nivellering tot ± 4° en werkt tot ca. 7  meter afstand. Uniek is de mogelijkheid om de lasers onder vaste hoeken te projecteren – handig bij creatief-imaginair werk of wanneer precieze hoeken nodig zijn zonder automatisch corrigerend niveau. Hij is compact, licht en ideaal voor gebruik bij kleine klussen in huis. De nauwkeurigheid van deze kruislijnlaser is met een afwijking van 0,8 mm per meter echter wel iets minder goed, iets om rekening mee te houden.

Lasertype: Kruislijn, horizontaal, verticaal
Nauwkeurigheid: 0,8 mm / meter
Automatische correctie: 4°
Lijnzichtbaarheid: 7 meter
Stroombron: 2xAA-batterij

Makita SK105DZ

Deze Makita projecteert heldere rode lijnen tot 25 meter, ideaal voor zowel horizontale als verticale lijnprojectie. Dankzij de zelfnivellerende functie hoef je je nooit druk te maken over scheve hoeken: hij corrigeert automatisch tot zo'n 4° graden. Deze Makita werkt op en afzonderlijk te verkrijgen 12Volt CXT-accu. De nauwkeurigheid van de SK105DZ is met een afwijking van 0,3 mm per meter erg goed.

Lasertype: Kruislijn, horizontaal, verticaal
Nauwkeurigheid: 0,3 mm / meter
Automatische correctie: 4°
Lijnzichtbaarheid: 25 meter
Stroombron: Accu

Stanley STHT77502-1 Cross 90

Deze Stanley Cross 90 projecteert naast een horizontale en verticale ook nog een extra verticale lijn op exact 90°, waardoor hij ideaal is voor bijvoorbeeld tegelwerk, vloeren en het netjes uitlijnen van tussenschotten. De automatische nivellering zorgt voor een precieze uitlijning zonder gedoe. Een uitstekende keuze voor wie professioneel resultaat wil zonder poespas.

Lasertype: Kruislijn, horizontaal, verticaal
Nauwkeurigheid: 0,5 mm / meter
Automatische correctie: ± 4°
Bereik: 12 meter
Stroombron: 2xAA-batterij

Bosch Universal Level 2

De Bosch Universal Level 2 biedt drie handige modi: kruislijnen met automatische nivellering, verticale lijnen met puntenfunctie of een hellingsmodus voor schuine uitlijning. Dankzij de heldere rode laserstraal en de intuïtieve bediening ervaar je snel gemak en nauwkeurigheid. Compleet geleverd inclusief batterijen en opberghoes.

Lasertype: Kruislijn, horizontaal, verticaal
Nauwkeurigheid: 0,5 mm / meter
Automatische correctie: 4 °
Lijnzichtbaarheid: 10 meter
Stroombron: 3xAA-batterij

Wanneer je Windows 11 (opnieuw) installeert, vereist Microsoft dat je je aanmeldt met een Microsoft-account of dat je er eentje aanmaakt. En dat terwijl je je voorheen in Windows 10 gewoon met een offline account kunt aanmelden. Wij laten je zien hoe je dat ook in Windows 11 doet, rechtstreeks tijdens de installatieprocedure.

Microsoft wil maar al te graag dat je een Microsoft-account hebt en deze ook gebruikt bij het aanmelden van Windows 11. Behalve dat je hiermee in geval van het vergeten van je installatiecode het besturingssysteem makkelijker opnieuw kunt activeren, biedt een Microsoft-account niet heel veel extra voordelen in Windows 11 zelf. Het enige wat met zo'n account makkelijker gaat is het instellen van e-mail en OneDrive, maar dat zijn ook diensten waar je je later bij kunt aanmelden.

Installatieprocedure

In een van de laatste stappen van de installatieprocedure, of wanneer je een Windows 11-laptop hebt gekocht, word je - om de laatste instellingen toe te passen - gevraagd om in te loggen bij een Microsoft-account, of er eentje aan te maken.

©MG | ID.nl

Wanneer je in bovenstaand scherm bent aangekomen, lijkt het alsof je hier niet meer uit kunt komen: je moet óf een account invullen, óf er eentje aanmaken, óf een stap terug gaan met de pijl rechtsboven in beeld. Toch kun je hier nog iets anders doen, namelijk een opdrachtprompt openen. En dat is handig, want met een opdrachtprompt tijdens de installatie van Windows 11 kun je alvast dingen regelen voordat Windows 11 zelf is opgestart. Het omzeilen van het aanmaken of invoeren van een Microsoft-account bijvoorbeeld. Om de opdrachtprompt te openen, moet je de volgende toetscombinatie intypen:

Shift+F10

Let op: bij sommige computers zoals laptops kan het zijn dat je ook de Functietoets Fn moet indrukken om de F10-knop te kunnen gebruiken. De opdracht wordt in dat geval dan:

Shift+Fn+F10

Na het indrukken van deze toetscombinatie wordt een zwart venster voor de opdrachtprompt geopend.

©MG | ID.nl

In dit scherm voor je een speciale opdracht in waarmee we de verplichte invoer voor een Microsoft-account gaan omzeilen. Zodra Windows 11 heeft gedetecteerd dat jouw computer een werkende verbinding heeft, blijf je op dat accountscherm hangen, maar ook wanneer er nog geen verbinding is gemaakt, wil Microsoft toch eerst dat je verbinding maakt en daarna alsnog met een Microsoft-account aan de slag gaat.

Nu de opdrachtprompt is geopend, schakelen we die online functie uit. Voer exact de volgende opdracht in:

start ms-cxh:localonly

Gevolgd door een druk op de Enter-toets. Dat zit eruit als hieronder:

©MG | ID.nl

Nadat je op Enter hebt gedrukt, verschijnt er een nieuw venster met de mogelijkheid om een lokaal account (dus zonder Microsoft-account) aan te maken. Goed om te weten: dit account is ook meteen een administrator-account.

©MG | ID.nl

Je kunt hier dus gewoon een normale (voor- en achter)naam opgeven, een e-mailadres is dan niet nodig. Je kunt ervoor kiezen om nu een wachtwoord in te vullen, maar als je dat doet, krijg je ook direct drie controlevragen die je moet opgeven; dat kun je niet skippen. Sla je het aanmaken van een wachtwoord nu over, dan kun je dat later in Windows 11 alsnog doen.

Nadat je de benodigde gegevens hebt ingevuld, worden de laatste installatiestappen voltooid, en wordt de computer nog een keertje opnieuw opgestart. Daarna kun je je aanmelden met het nieuwe account en voer je nog een aantal stappen uit met betrekking tot functies als locatie, diagnostische gegevens en handschriftherkenning.

Account aanpassen

Het account waarmee je je aanmeldt is een administrator-account. In dat geval doe je er goed aan om een wachtwoord in te stellen als je dat nog niet hebt gedaan in de hierboven uitgelegde stap. Om een wachtwoord in te stellen, klik je op de Startknop, en vervolgens op je accountnaam en kies je voor Mijn account beheren.

©MG | ID.nl

Je komt nu in het instellingenscherm terecht voor je account. Scroll naar de knop Aanmeldingsopties en daarna op Wachtwoord.

©MG | ID.nl

Nu kun je een wachtwoord naar wens opgeven, de eisen zijn hier niet streng, maar uiteraard kies je wel voor een lastig te raden wachtwoord. Wel ben je verplicht om een geheugensteuntje op te geven, maar dat is minder lastig dan drie extra beveiligingsvragen die je normaliter bij het installatiescherm moet opgeven. Bij de geheugensteun mag het wachtwoord (vanzelfsprekend) niet gebruikt worden .

©MG | ID.nl

Wachtwoord en geheugensteun ingevoerd? Dan ben je in principe klaar en kun je je systeem verder gaan configureren. Eventueel kun je nu ook nieuwe extra accounts aanmaken via het onderdeel Andere gebruikers in het instellingenscherm.