Met de GeForce 9800 GTX zet nVidia in één klap de snelste (single-gpu) grafische kaart op de markt. Schaft u hem aan?

De GeForce 9800 GTX is nVidia's voorlopige toploper, althans, in het betaalbare segment. Uiteraard scoort de GeForce 9800 GX2 hoger, maar dat is niet eerlijk want deze kaart maakt gebruik van twee gpu's, wordt gruwelijk warm en is belachelijk duur. De 9800 GTX kan dus gezien worden als de snelste grafische kaart van dit moment. Met een adviesprijs van € 399 is hij even duur als ATI's Radeon HD 3870 X2, de vraag is of de kaart ook qua prestaties met deze dual-gpu-kaart kan meekomen.

Lekkere omvang
De 9800 GTX is niet klein, sterker nog, hij is even groot als de 9800 GX2 en de 3870 X2. Mensen met een kleine systeemkast kunnen de kaart waarschijnlijk niet kwijt, vooral niet omdat de stroomconnectors ook nog eens aan de achterzijde zitten. Het was handiger geweest als nVidia deze aan de bovenzijde van de kaart had geplaatst, net als bij de GX2. Ook mensen die hun sata-poorten in het verlengde van hun pci-express*16-slot hebben zitten zijn met deze kaart het haasje.

G92, encore
De 9800 GX2 is gebaseerd op de immens populaire G92-chipset, die we inmiddels al kennen van de GeForce 8800 GT en 8800 GTS 512 MB. Deze chipset heeft zichzelf ruimschoots bewezen in eerdere benchmarks, maar echt nieuw is de chipset inmiddels niet meer. De 9800 GTX verschilt dan ook weinig van de 8800 GTS. Er zijn evenveel shaders (128, om precies te zijn) en er wordt op beide kaarten gebruik gemaakt van 512 MB aan gddr3-geheugen op een 256-bit bus. Zelfs de kloksnelheden zijn niet dramatisch verhoogd (zie tabel). Eigenlijk is het grootste verschil alleen voor belang voor die-hard gamers met een goed gevulde beurs: de 9800 GTX heeft niet één maar twee sli-connectors. Dat betekent dus dat de kaart in een triple-sli-opstelling te plaatsen is met twee andere 9800 GTX-kaarten.

Prijzig op jaarbasis
Als enkele kaart in een systeem presteert de 9800 GTX zoals verwacht net iets hoger dan de 8800 GTS 512 MB. Scoort deze laatste in 3DMark06 nog 13396, de 9800 GTX scoort 13833. Ook in games zien we gelijkwaardige stijgingen; in Crysis gaan we op 1280x1024 van 37 naar 42 fps en op 1600x1200 stijgen we van 26 naar 31 fps. We moeten daarbij aantekenen dat het energieverbruik van de 9800 GTX nogal hoog ligt voor een single-cpu-kaart -- onder stressbelasting verbruikt de kaart maar liefst 40 watt meer dan de 8800 GTS. We vragen ons sterk af of dit de marginaal hogere prestaties verantwoordt.

nVidia of ATI
Maar hoe verhoudt de GeForce 9800 GTX zich tot zijn échte concurrent, de ATI Radeon HD 3870 X2? De 9800 GTX is in ieder geval net iets energiezuiniger dan de X2, met ongeveer 20 watt. De prestaties liggen echter ook beduidend lager, want de 3870 X2 scoort zomaar 15873 in 3DMark06 en die score zal de 9800 GTX zonder flinke overklok niet halen. Verder is het spelafhankelijk wie met de beste framerates komt. Zo zijn nVidia-kaarten duidelijk in het voordeel bij World In Conflict, terwijl ATI-kaarten zich beter thuisvoelen op games met de Half-Life 2-engine. Afhankelijk van het soort games zal de ene kaart dus een voorsprong hebben op de andere, maar de algemene conclusie die we kunnen trekken is toch wel dat de X2 niet verslagen wordt.

PluspuntenMinpuntenConclusie

Als woorden niet meer op een regel passen, dan plaatst Word deze op de volgende regel. Gaat het om lange woorden, dan wordt het woord vaak gesplitst door een afbreekstreepje. In Word Je kunt dit zelf bepalen: handmatig afbreken, dit aan Word overlaten of kiezen voor een semi-automatische manier. Hoe dat werkt, leggen we je hier uit.

Veel mensen gebruiken Word als een veredelde typmachine. Wanneer er een woord moet worden afgebroken, typen mensen zelf een afbreekstreepje. Dat kan, maar het gevaar van deze manier is dat wanneer je achteraf een woord aan de zin toevoegt of verwijdert, dit afbreekstreepje ergens halverwege in de regel komt te staan. Hierdoor moet je handmatig alle afbreekstreepjes corrigeren.

Als je in het tabblad Indeling in de groep Pagina-instelling naar Woordafbreking gaat, zie je drie mogelijkheden: Geen, Automatisch en Handmatig. Kies je de eerste optie, dan zal Word nooit zelf een afbreekteken plaatsen. Dit is ook de standaardinstelling van de tekstverwerker. Als hierbij in het laatste woord van een regel toch zelf een afbreekteken typt, zal Word daar wel rekening mee houden en de rest van het woord op een nieuwe regel plaatsen.

Automatisch

Kies je de optie Automatisch, dan zal Word zelf bepalen waar de afbrekingen komen. Dit heeft het voordeel dat als je de lettergrootte wijzigt of iets in de tekst verandert, Word de afbrekingen zelf zal aanpassen. Wijzig je iets in de tekst, dan zal Word eventueel nieuwe afbrekingen toevoegen en overtollige afbrekingen opheffen.

Semi-automatisch

De laatste optie heet Handmatig, maar Semi-automatisch zou een betere naam zijn voor deze instelling. Word bekijkt welke woorden ervoor in aanmerking komen om afgebroken te worden. Je krijgt dan elke keer de vraag of je wilt afbreken of niet? Bovendien kun je kiezen op welke plek in het woord het afbreekstreepje moet komen. Ook in deze instelling zal Word de afbreking ongedaan maken wanneer je de tekst wijzigt en het woord hierdoor toch op dezelfde regel past.

Soms wil je absoluut niet dat een woord ongelukkig gesplitst wordt. Je wilt bijvoorbeeld niet dat bij ‘e-mail’, de ‘e’ op de ene regel komt en ‘mail’ op een andere. In dat geval druk je de sneltoets Ctrl+Shift in en dan typ je het koppelteken.

Zwarte huishoudelijke apparaten veroveren het interieur. Ze ogen stijlvol, tijdloos en passen perfect bij de moderne woontrends. Tijdens Black Friday scoor je bij EP twee zwarte toppers van Samsung met slimme technologie en krachtig design. Ontdek waarom zwart het nieuwe wit is!

Partnerbijdrage - in samenwerking met EP

De tijd dat de wasruimte een rommelhok was waar je zo snel mogelijk weer uit vluchtte, is voorbij. Steeds meer huishoudens maken er juist een plek van die gezien mag worden. Want waarom zou het mooier, rustiger en stijlvol kunnen zijn in de woonkamer, maar niet daar waar je wekelijks uren met wasgoed in de weer bent? De nieuwste trend is dan ook overduidelijk: zwarte apparatuur maakt de wasruimte volwassen. Niet schreeuwerig, niet druk, maar gewoon strak, rustig en een tikje hotel-chic.

En precies dát laat EP tijdens Black Friday zien met twee stijlvolle toppers van Samsung in diep zwart: de WW11DG6B25LBU3 SuperSpeed-wasmachine en de DV90DG6845LBU3 warmtepompdroger. Geen saaie witte wasbeesten meer, maar apparaten die je met plezier in het zicht zet.

Waarom zwart zo goed werkt

Wit was decennialang de standaard, maar het voelde ook altijd een beetje… veilig. Zwart daarentegen heeft karakter. Het brengt rust in ruimtes met hout, beton of staal, en past moeiteloos in moderne interieurs. Het oogt minder aanwezig, zachter zelfs, en daarmee krijgt de wasruimte ineens dezelfde ontwerptaal als de keuken of woonkamer. Samsung speelt daar slim op in met donkere uitvoeringen die mat zijn, subtiel afgewerkt, en absoluut niet schreeuwen om aandacht. Ze zijn de aandacht.

©Samsung

Stijl ontmoet snelheid

Neem de Samsung WW11DG6B25LBU3, of in gewone mensentaal de AI SuperSpeed 6000-serie. Onder die zwarte behuizing schuilt een werkpaard met 11 kilo trommelcapaciteit: ideaal voor gezinnen die niet elk moment van de dag willen draaien. Dankzij het SuperSpeed-programma is een volle lading in slechts 39 minuten klaar. Even douchen, koffie zetten, klaar.

Maar wat 'm echt bijzonder maakt, is de combinatie van slimme technologieën. AI EcoBubble laat wasmiddel al op lagere temperatuur krachtige bubbels vormen die dieper in de vezels dringen. Daardoor lossen vlekken makkelijker op, zonder dat je heet hoeft te wassen, wat je kleding én je energierekening ten goede komt. De SpaceMax-trommel geeft je 11 kilo inhoud zonder dat de machine zelf groter wordt, dus méér laadruimte zonder een log apparaat in de wasruimte.

Dankzij de SmartThings-app kun je je wasjes plannen, starten en volgen vanaf je smartphone. Het AI Control-display herkent je gewoontes, doet wasprogramma-suggesties en koppelt zelfs automatisch met je droger, zodat die direct het juiste droogprogramma kiest.

©Samsung

Droog slim, droog zacht, droog zuinig

En dan de Samsung DV90DG6845LBU3, oftewel de Bespoke Droger AI Dry+ 6000-serie warmtepompdroger. Net als de wasmachine uitgevoerd in diep zwart, zodat ze samen een setje vormen. De droger heeft een capaciteit van 9 kilo, dus ook dekbedhoezen, handdoeken of de weekwas van het hele huishouden gaan er zonder gedoe in. Omdat het een warmtepompdroger is met energielabel A, draait hij zuinig: je merkt het verschil vooral in je stroomverbruik over een heel jaar.

Wat 'm slim maakt, is AI Dry+. De droger meet tijdens het drogen voortdurend hoe vochtig de was nog is en welke stoffen erin zitten. Vervolgens past hij automatisch de temperatuur en de droogtijd aan. Resultaat: kleding droog, maar niet kapot gedroogd; minder kreuk, minder krimp, minder onnodige minuten draaien. Daar bovenop leert AI Control welk soort was jij het meest hebt en welke programma's je meestal kiest. De droger stelt dan zelf de meest logische optie voor. En via SmartThings kun je gewoon op je telefoon zien hoe ver hij is of alvast iets inplannen; handig als je toch al beneden op de bank ligt.

©Samsung

Een duo dat klopt

Samen vormen de wasmachine en de droger een logische set. Ze delen dezelfde kleur, dezelfde matte afwerking en hetzelfde rustige display, waardoor ze direct aanvoelen als één geheel. Dat maakt het niet alleen mooi om naar te kijken, maar ook overzichtelijk in het gebruik: je weet meteen waar welke bediening zit en hoe alles werkt. Plaats je ze naast elkaar, dan krijg je een strakke, horizontale lijn; stapel je ze, dan houd je juist vloeroppervlak vrij.

Belangrijker nog is wat er onder die stijlvolle vormgeving gebeurt. Zowel de wasmachine als de droger zijn ontworpen om efficiënt met energie om te gaan en slim mee te bewegen met jouw ritme. De AI-functies leren welke programma's je het meest gebruikt en stemmen instellingen automatisch daarop af. Dat scheelt tijd, gedoe en onnodig energieverbruik. Het is apparatuur die niet alleen mooi staat, maar ook op de lange termijn prettig blijft werken. Ook als je gezin groeit, je schema verandert of als je simpelweg minder zin hebt om na te denken over programma's en instellingen.

Black Friday maakt stijl bereikbaar

Als je al langer twijfelt of het tijd is voor nieuwe apparatuur, dan is dit het moment. EP staat bekend om echte service en échte kennis: je koopt niet zomaar een doos, je kiest wat past. Tijdens Black Friday zijn de Samsung WW11DG6B25LBU3 en de DV90DG6845LBU3 extra scherp geprijsd. En zo wordt dat hotelgevoel opeens iets dat gewoon bij jou thuis kan staan.