Hoewel de prijs van ssd’s bijna even snel daalt als de opslagcapaciteit toeneemt, voor opslag van echt grote hoeveelheden gegevens is de harde schijf nog altijd ongeslagen. Daarom zit er in elke nas en bijna elke pc minimaal één harde schijf. Ondanks dat we twee dingen zeker weten: ooit gaat die schijf kapot en dat moment komt altijd ongelegen. Wat moet je vooral wel en niet wanneer een harde schijf faalt. En hoe kunnen we vooraf de schade proberen te minimaliseren?

Tip 01: Nog veel schijven

Behalve op de eigen pc kun je bestanden opslaan op een externe schijf, in het netwerk op een nas en online in de cloud. Behalve bij de cloud geldt voor al deze opslag dat je zelf verantwoordelijk bent voor de beveiliging én de hardware. Vooral bij nas’en zal die hardware in bijna alle gevallen een harde schijf zijn, want die biedt nog altijd veel meer opslag tegen een veel lagere prijs dan de ssd. Hoewel de betrouwbaarheid van de harde schijf ook de laatste jaren nog steeds beter is geworden, door de bewegende delen weten we zeker dat elke harde schijf ooit fouten gaat maken of zelfs helemaal zal crashen. Lange tijd drukten hardeschijf-fabrikanten de betrouwbaarheid van een schijf uit in de ‘mean time between failure’ (de gemiddelde tijd tussen storingen), maar dergelijke cijfers zeggen eigenlijk niets. Het is een gemiddelde en een mechanisch apparaat als een harde schijf kan elk moment fouten maken of defect raken.

Tip 02: Welke opslag

Als je wilt weten welke opslag jij gebruikt voor jouw documenten en foto’s, kijk je het best eerst in Windows Verkenner. Start die (Windows-toets+E) en klik op Deze pc. Je ziet nu de indeling van de schijf of schijven. Dat kan één schijf zijn met één partitie, één schijf met meerdere partities en/of meerdere schijven met telkens een of meerdere partities. Veel meer dan een eerste indruk is dit dus niet. Klik daarom met de rechtermuisknop op Deze pc en kies Beheren / Schijfbeheer. Wacht dan even tot de informatie is geladen en kijk in het onderste deel van het midden van het scherm. Daar zie je de echte schijven weergegeven.

Wil je ook zien wat voor merk en model schijven het zijn, download dan de gratis versie van Speccy. Selecteer bij de installatie No thanks, I don’t need CCleaner / Install. Klik op Storage in het linkervenster. Rechts kun je door de verschillende opslagmedia scrollen: belangrijke informatie zijn het merk (kopje Manufacturer) en erboven in blauw het modelnummer. Hierop kun je googelen voor aanvullende informatie.

©PXimport

Tip 03: Gezondheid

Maar hoe gezond is nu elk van deze schijven? Dat lijkt lastig te zeggen, maar gelukkig ondersteunen alle moderne harde schijven ‘self-monitoring, analysis, and reporting technology’, afgekort s.m.a.r.t., als indicatie voor de gezondheid. Dit is een groot aantal metingen die de harde schijf doet en die wanneer een of meer ervan boven een bepaalde waarde komen, aangeven dat de schijf meer fouten maakt en mogelijk binnenkort stuk zal gaan. In Speccy zie je bij elke schijf deze s.m.a.r.t.-status weergegeven en eronder nog de vele meetwaarden die samen deze status bepalen.

Als alternatief kun je de Standard Edition van CrystalDiskInfo downloaden. Ook deze geeft per schijf alle s.m.a.r.t.-statistieken en de algehele gezondheidssituatie. Ook van een externe schijf kun je met tools als Speccy en CrystalDiskInfo de gezondheidsstatus uitlezen. Je sluit de schijf aan en daarna selecteer je hem in het s.m.a.r.t.-hulpprogramma.

©PXimport

Tip 04: Schijven in de nas

Een nas is een behuizing met een of meer harde schijven in het netwerk. De nas biedt functionaliteit vergelijkbaar met een harde schijf in de pc, maar dan voor meerdere pc’s tegelijk. Zo kun je op een nas vanaf elk apparaat in het netwerk bestanden zoals documenten en foto’s opslaan en wordt de nas ook veel gebruikt voor het bewaren van back-ups. Een belangrijk apparaat dus waarvan de harde schijven een essentieel onderdeel zijn. Ook hier is het dus belangrijk te weten welke schijven er in de nas zitten en of deze nog gezond zijn. Om dit te weten te komen log je met een admin-account in op de webinterface van de nas. De meeste nas-apparaten geven al direct bij het inloggen een gezondheidsoverzicht voor de hele nas en dat is inclusief de harde schijven. Is de status gezond, dan zijn dus ook de schijven gezond, maar is de status van de nas ongezond, dan zijn de schijven de eerste om naar te kijken. Kijk dan eerst bij de Meldingen en open daarna het onderdeel Opslagbeheer / HDD. De exacte plek verschilt per nas, maar elke nas biedt deze informatie.

©PXimport

Schijven registreren

©PXimport

Tip 05: Meerdere schijven

De opslag in een nas is op twee belangrijke punten essentieel anders dan de opslag in een pc. In een pc zit doorgaans maar één harde schijf en als er toch meerde harde schijven inzitten, zijn deze bijna nooit aan elkaar gekoppeld. Gaat één schijf stuk, dan heeft dat geen invloed op de andere schijven. In een nas zitten bijna altijd meerdere schijven en deze vormen samen vaak één opslagruimte. Via de nas-software kun je achterhalen hoeveel schijven er in de nas zitten (zie verderop). Of je opent de behuizing van de nas (wanneer deze is uitgeschakeld): het aantal schijven is dan eenvoudig te tellen. Vaak zitten de schijven ook in zogeheten sledes waarmee je ze eenvoudig uit de nas-behuizing kunt halen. Maak de sledes open en trek stuk voor stuk elke schijf eruit en noteer merk, model en opslagcapaciteit. Plaats deze daarna terug en herhaal dit dan met de volgende schijf. Om het via de software te doen, meld je je aan op de nas en kijk je bij het onderdeel Opslagbeheer.

©PXimport

Tip 06: Raid

Als meerdere schijven in een nas samenwerken heet dat een ‘raid’, redundant array of independent (soms ook: inexpensive) disks. De samenwerking kan als doel hebben om de opslag sneller te maken, of juist groter of veiliger. Er zijn meerdere typen raid, elk aangeduid met een cijfer. Welk raid-systeem mogelijk is, hangt af van het aantal schijven in de nas. Raid0 vereist minimaal twee harde schijven en is bedoeld om de nas sneller te maken: het biedt geen enkele bescherming tegen dataverlies. Ook raid1 vereist minimaal twee harde schijven: alle gegevens staan op beide schijven, zodat bij uitval van één schijf je geen gegevens verliest. Bij drie schijven en meer kun je ook kiezen voor raid5: deze vorm beschermt tegen één defecte schijf ongeacht het totale aantal schijven boven drie. Wil je beschermd zijn tegen twee defecte schijven, dan zijn vier schijven in combinatie met raid6 of raid10 nodig.

Zitten er dus twee schijven in de nas en vormen deze een raid-systeem, dan zorgt alleen raid1 ervoor dat je bij het falen van een harde schijf geen gegevens kwijtraakt. Om te zien welke raid-versie in een nas actief is, log je eerst in op de nas. Kies dan RAID of Opslagruimte en selecteer daar de RAID-groep of het Volume.

©PXimport

Jbod en shr/x-raid

©PXimport

Tip 07: Defecte schijf in pc

Geeft een harde schijf in een pc foutmeldingen, stop dan zoveel mogelijk het belasten van de betreffende schijf. Bewaar er geen bestanden meer op en installeer er geen software op. Noteer ook hoeveel gegevens er op de schijf staan en controleer wanneer deze voor het laatst zijn geback-upt. Verwijder de schijf uit de pc en installeer een nieuwe schijf. Zet daar Windows op en plaats dan de defecte schijf als extra schijf terug in de pc of gebruik een usb-dockingstation om de defecte harde schijf met de pc te verbinden. Open Windows Verkenner: is de defecte schijf daar nog te zien? Worden bestanden en mappen nog weergegeven? Kun je bestanden nog openen? Controleer op deze manier kort, zonder heel veel schijfactiviteit te veroorzaken, wat de status van de schijf is.

Nu kun je op de nieuwe (!) harde schijf een s.m.a.r.t.-monitoringtool zoals Speccy of CrystalDiskInfo installeren (zie tip 3) en dan proberen de s.m.a.r.t.-waarden van de defecte schijf uit te lezen. Werkt de defecte schijf nog enigszins gebruik dan Windows Verkenner om de bestanden (de belangrijkste het eerste) naar de nieuwe harde schijf te kopiëren. Of gebruik een back-upprogramma als Acronis True Image om een complete kopie van de schijf in één bestand op te slaan. Controleer vervolgens online de garantiestatus. Op sommige duurdere modellen harde schijven zit soms behalve garantie ook nog een recht op dataherstel. Fabrikant Seagate geeft dit bijvoorbeeld de eerste twee jaar bij elke IronWolf Pro- of BarraCuda Pro-schijf.

©PXimport

Tip 08: Laatste back-up

Ook belangrijk om te controleren is de laatste back-up. Dat geldt voor de gegevens op een computer, maar ook voor de nas (zie tip 9). Is het al lang geleden dan een back-up is gemaakt en staan er echt belangrijke gegevens op de harde schijf, overweeg dan alsnog een nieuwe back-up te maken. Het risico dat dit tot echt verlies van de gegevens op de schijf zal leiden is moeilijk in te schatten, dit verschilt van geval tot geval. Is er nog wel redelijk recent een back-up gemaakt, beredeneer dan welke bestanden en foto’s sindsdien aan de schijf zijn toegevoegd of zijn bewerkt, en kopieer alleen die bestanden via Windows Verkenner naar een nieuwe harde schijf. In Windows 10 is de back-up vervangen door de bestandsgeschiedenis. Of die actief is zie je via Start / Instellingen / Bijwerken en beveiliging / Back-up. Is hier geen station geconfigureerd, dan is er geen bestandsgeschiedenis. Klik dan op Ga naar Back-up maken en terugzetten (Windows 7) om te kijken of de back-upfunctie van Windows 7 (die ook in Windows 10 zit!) mogelijk gebruikt wordt. Is daar de status ‘Windows Back-up is niet geconfigureerd’ dan is er in elk geval met de standaard back-upfuncties van Windows nog nooit een back-up gemaakt.

©PXimport

Tip 09: Defecte schijf in nas

Raakt een schijf in een nas defect, dan is het afhankelijk van de schijf- en raid-configuratie, wat de impact daarvan is. In alle gevallen is actie nodig. Log in op de nas en zet zo nodig het geluidssignaal uit dat veel nas-apparaten geven wanneer de opslag beschadigd is. Controleer in het Opslagbeheer wat de oorzaak van het falen van de nas is en of het een of meer schijven betreft. In het gunstige geval is er één schijf defect en is de status van de nas dat het opslagvolume beschadigd is. In dat geval kan de defecte schijf worden vervangen door een nieuwe met minimaal dezelfde opslagcapaciteit. Verwijder de defecte schijf en plaats een nieuwe. Controleer in de webinterface van de nas of de nieuwe schijf wordt geaccepteerd.

©PXimport

Tip 10: Pariteit herstellen

Is de vervangende schijf in de nas geplaatst, dan zal de nas die eerst initialiseren. Dat wil zeggen dat de schijf wordt opgenomen in de raid-configuratie. Dit duurt niet heel lang. Wat daarna wel lang duurt (tot wel enkele dagen) is het opnieuw opbouwen van het raid-systeem, het volledig herstellen van de pariteitsconsistentie of de fouttolerantie. Dit gaat erg langzaam en is in de webinterface van de nas via Opslagbeheer te volgen. Belangrijk is de nas hier alle tijd en rust voor te geven. Normaal gebruik is mogelijk, maar plaats liever geen grote hoeveelheden nieuwe data op de nas zolang de partiteitscontrole nog niet is afgerond.

©PXimport

Tip 11: Vraag hulp

Heb je problemen met de nas of werkt het herstel van het raid-systeem niet zoals verwacht, maak dan gebruik van de mogelijkheid de nas-fabrikant op afstand de nas te laten controleren en vaak ook te repareren. Meerdere nas-fabrikanten bieden deze mogelijkheid en zetten daarbij de eigen kennis en kunde van hun product in ten behoeve van de klant. En dit werkt echt. Log in op de nas en ga naar het Ondersteuningscentrum. Meldt hier een probleem, kies Opslagbeheer / Volume vastgelopen als categorie. Geef een duidelijke omschrijving en voeg liefst een of meerdere screenshots toe. Het best doet u de melding in het Engels. Verstuur het bericht en wacht op een mail van de supportafdeling. Deze zal veelal reageren met het aanbod op afstand op de nas te kijken. Hiervoor kun je op de nas de Externe toegang inschakelen en deze met een wachtwoord beveiligen. In veel gevallen zullen de experts erin slagen je verder te helpen en gegevensverlies voorkomen.

©PXimport

LG blijft verbetert de oled-techniek nog veel verder en dat werpt dit jaar eindelijk zijn vruchten af. De LG OLED EVO 65G56LS is uitgerust met een nieuw type oled-paneel dat aanzienlijk meer piekhelderheid en kleurbereik levert. Daarnaast heeft LG webOS 25 uitgerust met een aantal AI-functies die het gebruiksgemak moeten verbeteren.

De nieuwe G-serie van LG is verkrijgbaar in twee versies. Een met een centrale voet in doos zoals ons testmodel, te herkennen aan de letters ‘LS’ achteraan en een model met een meegeleverde wandbeugel, die modellen hebben de letters ‘LW’ achteraan. De G-reeks mikt nog steeds in eerste instantie op wandmontage. Het toestel zelf is 24mm diep, dat lijkt misschien veel, maar die dikte heeft het wel over het hele oppervlak. Er is geen behuizing voor elektronica die verder uitsteekt. De rand is afgewerkt met een zilverkleurige strip, en dat geeft deze tv van opzij bekeken echt een premium look. De wandbeugel is verstelbaar, je kunt het toestel beperkt links en rechts draaien. De voet kun je monteren in twee posities, hoog en laag, in de hoge positie is er ruim plaats voor een soundbar. Het moet gezegd ook op een tv-meubel ziet hij er prima uit, wandmontage is zeker geen verplichting. 

Aansluitingen

De selectie aansluitingen die LG gebruikt is al enige tijd onveranderd gebleven, maar is dan ook erg goed. Met vier hdmi-poorten die allemaal de maximale hdmi 2.1-bandbreedte (48Gbps) leveren, zitten gamers in ieder geval gebeiteld. Verdere gamingfuncties zijn ALLM, 4K120 en VRR (AMD FreeSync en NVIDIA G-Sync). PC-gamers kunnen zelfs tot 4K165 gaan, dat is een duidelijke upgrade ten opzichte van vorig jaar. Input-lag is altijd een sterk punt geweest bij LG, dat is dit jaar niet anders, in 4K60 meten we 10,5ms, in 2K120 zelfs maar 5,5ms. Op poort 2 kan je ARC/eARC gebruiken, gamers die een soundbar willen aansluiten, houden nog steeds drie volwaardige HDMI-poorten over. 

Wil je de opstelling zo netjes mogelijk houden, altijd mooi bij een premium tv, dan kun je de bijgeleverde IR-blaster gebruiken om brontoestellen te besturen met de LG-afstandsbediening, ook als die apparaten bijvoorbeeld in een kast staan. De G5 ondersteunt het WiSA-protocol (Wireless Speaker and Audio Association), maar is beperkt tot 2.1-configuraties. Daarmee is jammer genoeg geen draadloze surroundopstelling mogelijk. Alle kabels kun je via twee clips en twee verzonken kanalen wegleiden naar de voet. 

Nieuw oled-paneel, nieuw record

Nieuwe ontwikkeling op vlak van oled-technologie zijn niet uitzonderlijk. Twee jaar geleden introduceerde LG bijvoorbeeld oled-panelen met een laag microlenzen die voor een mooie verbetering in helderheid zorgden. Die microlenzen zijn op de G5 echter niet meer aanwezig. In ruil gebruikt dit model een gloednieuw paneel dat een andere opbouw van de oled-materialen gebruikt. Onder de naam OLED evo Met Brightness Booster Ultimate belooft de G5 hogere piekhelderheid en een breder kleurbereik. En dat blijken geen loze beloftes. Op het 10%-venster haalt de G5 2409 nits, en op een volledig wit beeld zelfs 356 nits. 

Dat alles gemeten in de uitstekend gekalibreerde HDR Filmmaker mode. Ter verduidelijking, dat is een 50 procent verbetering tegenover de G4 van vorig jaar, en voldoende om de kop van het oled-peloton aan te voeren. Vooral de verbetering op het volledig wit veld is impressionant. Daardoor moet de G5 nu de helderheid veel minder laten dalen als het beeld veel wit bevat, iets wat op vorige generaties nog merkbaar was. Ook het kleurbereik is weer groter geworden, en met 99,9% P3 is de G5 perfect uitgerust voor prachtige HDR-beelden. Het paneel had een uitstekende uniformiteit en weert zeer goed reflecties. De kijkhoek is prima.

De Filmmaker Mode is er voor wie minimale beeldverwerking wil, en de mooiste beelden getrouw aan de intentie. In SDR laat dat prachtige resultaten zien, maar de echte pracht van de G5 komt tevoorschijn bij HDR-beelden. Ook hier is de kalibratie nagenoeg perfect met enorm veel witdetail, intense kleuren, en dankzij de hoge piekhelderheid tintelende lichtaccenten. Kleuren worden goed bewaard als ze zeer helder zijn, dat dankt de tv aan het nieuwe paneel. Enkel in de donkerste beelden laat de G5 wat steken vallen. Er is veel schaduwdetail, maar in sommige beelden merken we veel ruis die het beeld ruw maakt en detail verbergt. In een ander geval was er wat blokvorming en bandvorming zichtbaar. We hopen dat LG nog wat aan de software kan sleutelen. 

Prima beeldverwerking

De Alpha11 beeldprocessor is aan zijn tweede generatie toe, maar nieuwe features lijken er niet te zijn. De upscaling en ruisonderdrukking zijn erg goed. In deinterlacing van 1080i-beeld merkten we op een testpatroon opnieuw een foutje waardoor kamvorming zichtbaar was, al bleek dat bij de meeste content niet tot problemen te leiden. Kleurstroken in zachte gradiënten elimineer je met de Vloeiende Gradatie-instelling, maar activeer die enkel als je het echt nodig acht, en dan alleen in de laagste stand. In een van onze testclips veegde die instelling ook wolken uit de lucht. Ook de dynamische tonemapping waar we gebruikelijk erg tevreden over zijn, laat je op dit model beter uit inactief.

Die maakte het beeld te helder, waardoor het aan contrast en impact verliest. Bovendien levert de G5 ook zonder dynamische tonemapping knap beeld. Goede punten waren er voor de bewegingsscherpte. Het oled-paneel laat nauwelijks of geen dubbele rand optekenen rond bewegende voorwerpen. Wie in 24Hz-filmmateriaal te veel last heeft van judder bij snelle camerabewegingen, activeert best TruMotion, bijvoorbeeld in ‘Cinematografische Beweging’ als je minimale invloed wenst. Maar ook hogere instellingen leverden goede resultaten, en de G5 toonde erg weinig beeldfouten zelfs met TruMotion in de Vloeiend-stand. 

Geen DTS-ondersteuning meer

Het is jammer, maar de G5 ondersteunt alleen nog maar Dolby Atmos, geen DTS meer. Vooral voor mensen met een uitgebreide bibliotheek Blu-ray schijven is dat een tegenvaller. Streaming gebruikt overwegend Dolby Atmos, dus daar weegt dat gebrek minder. De 60 Watt 4.2 kanaalsoplossing leek ons onveranderd. De klank is goed gebalanceerd, met een warm karakter en duidelijke baslijn. Zelfs surround is goed hoorbaar. Voor veel mensen zal dit volstaan, maar voor echte bioscoop audio zal een soundbar toch vereist zijn. Nieuw dit jaar is de Personal Sound Wizard. Die laat je een aantal keer in groepen van vier fragmenten horen met verschillende geluidsinstellingen, jij duidt aan wat je het best vindt klinken. Na de test bepaalt de processor op basis van je keuzes je geprefereerde klankinstellingen. Iets gelijkaardig bestond vorig jaar al voor beeld, maar we vinden dat je daar beter voor Filmmaker Mode of Cinema beeldmode kiest. Bij audio mogen persoonlijke voorkeuren wat meer doorwegen. 

WebOS 25, AI als persoonlijk hulpje

Kunstmatige intelligentie moet de nieuwe troef zijn van webOS 25, maar al deze nieuwe functies bleken niet te werken in het Nederlands. Voice ID, waarbij de tv je herkent op basis van je stem is nog niet beschikbaar in Nederlands. Maar ook andere functies, zoals de AI Chatbot die je moet helpen bij eenvoudige vragen zoals het aanpassen van beeldkwaliteit of aanbevelingen geven voor content, leek zelden te weten wat hij met onze vragen moest doen. LG kondigde ook generatieve kunst aan die je kan gebruiken in de screensaver, maar ook dit was nog niet beschikbaar. Nu missen we die AI-functies wel niet, de G5 is zo ook gebruiksvriendelijk, maar we hopen toch dat dit via software updates verbeterd wordt. 

In dit overzichtsartikel vind je alle informatie over webOS. WebOS 25 is van uitzicht niet echt veranderd op wat details na. Zo kan je live tv en HDMI-ingangen nu als tegels toevoegen in de rij met apps op het Home-scherm. Apps en Quick Cards die je niet gebruikt, kan je verbergen. Het app-aanbod is erg ruim en de G5 ondersteunt Airplay2 en Google Cast. LG toont helaas reclame op het Home-scherm en in de screensaver, lees in dit artikel hoe je reclame verwijdert.

De ‘Magic Remote’ heeft een nieuw ontwerp gekregen. Een rechthoekige vorm met afgeronde hoeken, en vooral minder toetsen. Weg zijn de cijfer- en kleurtoetsen, de volume- en kanaaltoetsen zijn nu kanteltoetsen. De mute-toets is verdwenen, muten doe je door de volume knop lang naar beneden te duwen. De ingangen-toets is vervangen door een Home Hub-toets, maar wanneer je die lang indrukt, toont de tv de ingangen. De aanwijsfunctie is gebleven, je kan de cursor op het scherm besturen door de afstandsbediening te bewegen. De afstandsbediening oogt moderner, en het gebruiksgemak is prima, maar we zouden hem niet beter noemen dan de oude versie. 

Conclusie

LG toont met de G5 dat er nog flink wat vooruitgang geboekt kan worden in oled-technologie. Perfect is deze tv echter nog niet, vooral in heel donkere beelden moet LG de software nog aanpassen om ruis en zichtbare gradaties te vermijden.  De OLED65G56LS haalt uit het nieuwe oled-paneel echter wel een indrukwekkende piekhelderheid, en erg ruim kleurvolume. We durven bijna zover gaan om te zeggen dat hij de klassieke zwakke punten van oled elimineert. Samen met de uitstekende kalibratie geniet je zo in Filmmaker Mode van bijna referentie beeldkwaliteit.

De ingebouwde luidsprekers leveren een aangename klank, wel jammer dat LG DTS-ondersteuning geschrapt heeft. De nieuwe AI-features in webOS 25 moeten duidelijk nog verder rijpen, voorlopig leveren ze geen meerwaarde, maar webOS blijft wel erg gebruiksvriendelijk. De nieuwe afstandsbediening sluit aan bij de moderne trend met minder toetsen. Gamers tot slot vinden op de G5 alles wat ze maar kunnen wensen. Dit is een topmodel, met een bijhorend prijskaartje, maar hij is het zeker waard.

Het is misschien niet het eerste waar je aan denkt, maar ook Android heeft – net als Windows – een klembord. Daarmee kun je gemakkelijk tekst kopiëren van de ene app naar de andere. Maar hoe open je dat klembord eigenlijk? En waar vind je wat erop staat? Je leest het in dit artikel!

Tekst of afbeeldingen kopiëren en plakken: het is een van de basisfuncties van elk besturingssysteem. Ook Android ondersteunt dit natuurlijk. Je kunt iets kopiëren in de ene app en het vervolgens plakken in een andere. Maar het Android-klembord kan meer dan alleen dat. Alles wat je kopieert, wordt daar namelijk tijdelijk opgeslagen. Handig als je per ongeluk iets hebt weggehaald, iets wilt terugvinden of gewoon even wilt kijken wat je allemaal hebt gekopieerd.

Let wel: hoe je precies bij het klembord komt, hangt af van je toestel en de Android-versie die je gebruikt. Zo hebben merken als Samsung en LG hun eigen klembordfunctie ingebouwd. Andere toestellen vereisen meestal een specifieke toetsenbord-app om het klembord te kunnen openen. In dit artikel leggen we je uit hoe je dat doet met zo’n toetsenbord-app.

Klembord binnen toetsenbord-apps

Om toegang te krijgen tot het klembord, heb je een toetsenbord-app nodig die die functie ondersteunt. Populaire keuzes zijn Gboard van Google en SwiftKey van Microsoft. Beide bieden vergelijkbare klembordfuncties, dus je kunt zelf kiezen welke je het prettigst vindt. Download en installeer de app, en stel deze daarna in als je standaard toetsenbord.

©PXimport

Met een ander toetsenbord in Android heb je meer mogelijkheden.

Dat instellen doe je via het instellingenmenu van je Android-telefoon. Gebruik het zoekveld bovenin het scherm en typ 'toetsenbord'. Je krijgt dan een lijst met resultaten. Kies de optie waarmee je het standaard toetsenbord kunt wijzigen en tik daarop.

Kies vervolgens de toetsenbord-app die je net hebt geïnstalleerd, zoals Gboard of SwiftKey. Let op: de vormgeving van de instellingen kan per toestel verschillen. Gebruik je liever een andere toetsenbord-app met klembordfunctie? Geen probleem – zolang je maar de juiste app selecteert bij het instellen.

Tekst kopiëren en plakken

Het klembord werkt meestal alleen met tekst. Wil je iets kopiëren naar een andere app? Selecteer dan een stuk tekst en kopieer het. Open bijvoorbeeld WhatsApp, ga naar een chat en houd het tekstveld even ingedrukt om de tekst direct te plakken. Soms zie je ook een klembordsymbooltje verschijnen, net boven het toetsenbord en onder het tekstveld. Tik daarop om het volledige klembord te openen.

Zie je dat symbooltje niet meteen? Dan krijg je waarschijnlijk eerst de suggestie om alleen de laatst gekopieerde tekst te plakken. Tik in dat geval op het witte rondje met het pijltje naar rechts – zo krijg je alle opties te zien.

Onder het kopje Recent zie je een lijstje met wat je als laatste hebt gekopieerd. Tik op een item om het direct in het tekstveld te plakken. Let wel: deze lijst wordt na een tijdje automatisch geleegd. Gebruik je vaak dezelfde tekst? Dan kun je die vastpinnen, zodat hij bewaard blijft. Zowel Gboard als SwiftKey ondersteunen deze functie: houd het item ingedrukt en kies voor Vastpinnen.

Klembord sinds Android 13

Sinds Android 13 is het klembord flink verbeterd. De basis is nog steeds hetzelfde: je kopieert tekst of een afbeelding in de ene app en plakt die in een andere. Maar de manier waarop je het klembord gebruikt, is een stuk handiger en overzichtelijker geworden. Dat maakt het werken met meerdere fragmenten tegelijk een stuk efficiënter.

Een van de grootste vernieuwingen is dat je nu meerdere items kunt bewaren – zowel tekst als afbeeldingen. Alles wat je kopieert, verschijnt in een nieuw klembordpaneel. Je opent dat paneel via het meldingscentrum of door een tekstveld lang ingedrukt te houden. Daar kun je door je gekopieerde items bladeren, kiezen wat je wilt plakken, en dingen die je niet meer nodig hebt, direct verwijderen. Je kunt zelfs een tekstfragment nog aanpassen voordat je het plakt.

Het klembordpaneel dat in Android 13 zijn intrede heeft gemaakt.

Met de komst van Android 13 werden er ook meteen een aantal nieuwe privacyfuncties voor het klembord geïntroduceerd. In eerdere versies konden apps op de achtergrond soms ongemerkt meelezen wat je had gekopieerd – met alle risico’s van dien. Nu heb je als gebruiker veel meer controle. Zo is er een nieuwe toestemmingsvraag voor klembordtoegang én krijg je een melding als een app probeert mee te kijken. Een stuk veiliger dus.