ID.nl logo
Zekerheid & gemak

Rampenbestrijding

In de vorige PCM legden we in de workshop Dataherstel uit hoe u corrupte bestanden kunt repareren. Deze keer concentreren we ons niet zozeer op uw eigen gegevens, maar proberen we corrupte systeeminformatie te herstellen, zodat we opnieuw toegang tot onze data krijgen.

"Wanneer het besturingssysteem er de brui aan geeft en al uw bestanden onbereikbaar worden hoef u gelukkig nog niet te wanhopen. Met de herstelconsole van Windows XP en RecoveryExpert van Acronis kunt u uw gegevens in de meeste gevallen nog wel redden. Herstelconsole In PCM 11 vertelden we u al hoe u de Windows XP-herstelconsole als vast onderdeel van het opstartmenu kunt installeren (en opnieuw verwijderen). U kunt die tool echter ook altijd rechtstreeks opstarten vanaf de installatie-cd-rom van Windows, door de R-toets in het keuzemenu in te drukken. Hoe u precies inlogt - inderdaad: mét Administrator-wachtwoord! - las u ook al in PCM 11. Wanneer u bij de prompt bent aanbeland, krijgt u via de opdracht 'help' een overzicht van alle beschikbare opdrachten te zien. Vervolgens kunt u als parameter één van die opdrachten aangeven: u krijgt dan gedetailleerde informatie voorgeschoteld over de verschillende opties (bijvoorbeeld help format). Aan de hand van enkele typische rampenscenario's tonen we hoe u de herstelconsole efficiënt kunt inzetten. opstartmenu Laten we met een vrij onschuldig voorbeeldje beginnen: u beschikt over een multi-bootsysteem, maar krijgt het opstartmenu niet meer correct - lees: met alle partities - te zien. Op zich is dat niet zo erg, want wellicht heeft dat slechts met een corrupt boot.ini-bestand te maken. Dat zou trouwens ook het geval kunnen zijn als u een bericht in de stijl van “NTOSKRNL.EXE missing or corrupt” voorgeschoteld krijgt. Om te beginnen kunt u vanuit de herstelconsole de status van het boot.ini-bestand controleren met de opdracht 'bootcfg /list'. U kunt de console op alle aangesloten harde schijven ook zelf naar Windows-installaties laten speuren via bootcfg /scan. Deze installaties kunt u aan de bootconfiguratie laten toevoegen met de opdrachten 'bootcfg /rebuild' of 'bootcfg /add'. Houd er wel rekening mee dat u nog altijd zélf de identificatie van de installatie en de opties moet meegeven; vooral dat laatste kan een complexe zaak zijn. Lukt het intussen om Windows op te starten, dan gebruikt u bij voorkeur het tabblad boot.ini in de msconfig: daar kunt u namelijk alle nodige startopties aanvinken en van de nodige parameters voorzien (via de knop Advanced Options). *** bootini.jpg ***BIJSCHRIFT: Via msconfig kunt u veilig(er) aan de boot.ini-opties sleutelen. opstartbestanden Een verstrooidheid, een bug, een virus... Allemaal kunnen leiden ze tot een niet-opstartbare Windows en u opzadelen met een onheilspellend bericht als “NTLDR is missing...”. Ntldr is namelijk één van de cruciale systeembestanden die Windows XP nodig heeft om te kunnen opstarten. Normaal bevindt dat bestand zich in de root van C:, samen met het systeembestand ntdetect.com. Krijgt u zo'n foutmelding te zien, dan kunt u de herstelconsole ook opstarten via de installatie-cd-rom van Windows. Wanneer de Windows XP cd-rom in de E-drive zit, dan zouden de volgende opdrachten u opnieuw een werkzaam systeem moeten bezorgen: *** Begin codekadertje C: COPY E:\I386\NTLDR C: *** Einde kaderstukje zowel ntldr als ntdetect.com bevinden zich namelijk in de map \I386 op uw Windows XP installatie-cd-rom. stuurprogramma's en services *** BSOD.jpg *** googlebsod.jpg Maar wat doet u als u tijdens het opstarten van Windows XP telkens met een 'Blue Screen of Death' (BsoD) wordt geconfronteerd en u Windows met geen mogelijkheid meer aan de praat krijgt? Noteer in dat geval de stopcode (in de stijl van '0X0000007A') en ga na of er melding wordt gemaakt van één of andere service of driver. Gewapend met die gegevens kunt u uw geluk vervolgens beproeven bij een zoekmachine als Google. Meestal kunt u er met een opstart in de Veilige Modus wel uitkomen: daardoor rolt u terug naar een vorig (lees: stabiel) stuurprogramma en spreekt u het ingebouwde Systeemherstel aan. Ook kunt u via de F8-toets vanuit het speciale opstartmenu in Windows XP de Laatst bekende juiste configuratie activeren. Voor de hardnekkigste gevallen is echter de tussenkomst van de herstelconsole vereist. Gebruik daarvoor eerst de opdracht 'listsvc', waarmee u een volledig overzicht van alle drivers en services krijgt, inclusief hun huidige opstartstatus. Herkent u de probleemdriver of -service, dan kunt u die uitschakelen via de opdracht 'disable', waarbij u de naam van de driver/service opgeeft. Met 'enable' kunt u die achteraf opnieuw activeren. Hebt voor het herstel bijvoorbeeld een driver uit een cabinet (.cab) van de Windows-installatie-cd-rom nodig, dan kunt u dat bestand eruit lichten met de opdracht 'expand'. bootsectoren Het kan natuurlijk altijd erger, bijvoorbeeld als één van de bootsectoren van uw harde schijf corrupt geworden is. Gelukkig kunt u ook daarvoor bij de herstelconsole aankloppen - meer bepaald bij fixmbr en fixboot. Met de eerste opdracht herstelt u het 'master boot record': de allereerste sector van de harde schijf die normaal gesproken ook de hoofdpartitietabel bevat. Die opdracht heeft nagenoeg hetzelfde effect als fdisk/mbr bij Windows 95/98/Me. De tweede opdracht schrijft een nieuwe bootsector naar de partitie die u als parameter meegeeft. Zo luidt althans de theorie. En kleine fouten kunt u met die opdrachten inderdaad rechtzetten. Maar biedt de herstelconsole geen volledig leeggemaakte ('uitgenulde') hoofdpartitietabel aan, want noch fixmbr, noch fixboot kunnen daarmee overweg! Fixmbr onderneemt uitsluitend een - nutteloze - poging om de mbr-code te herschrijven en daar blijft het bij. Voor een effectief herstel van de partitietabel is dus zwaarder materiaal vereist. RecoveryExpert *** recoveryexpert1.jpg & *** recoveryexpert2.jpg ***BIJSCHRIFT: Handig voor snelle en beperkte interventies. Eén van de tools die gespecialiseerd is in een automatisch én gebruiksvriendelijk herstel van corrupte of verdwenen partities, is Acronis RecoveryExpert (www.acronis.com/download). Het voordeel van deze software is dat ze zowat alle Windows-versies ondersteunt en met tal van bestandssystemen (waaronder Linux Ext2/Ext3 en Hpfs) overweg kan. Er staat een gratis demoversie - inclusief pdf-handleiding - online, maar daarmee kunt u alleen leesacties verrichten. Met de probeerversie kunt u evenmin opstartbare reddingsschijven creëren. Toch bewijst ook zo'n proefversie zijn nut, aangezien u daarmee alvast een eerste analyse krijgt. Gewapend met die gegevens kunt u dan trefzekerder aan de slag met het materiaal uit onze volgende (mini-)workshop. analyse We gaan er even van uit dat plotseling één van uw partities van de schijf verdwenen lijkt te zijn. Hoe kan RecoveryExpert helpen? De bedoeling is alvast om eerst uw pc opgestart te krijgen - bijvoorbeeld met de opstartdiskettes die u (vooraf) met RecoveryExpert hebt gemaakt. Daarna hoeft u weinig meer te doen dan dit stappenplan te volgen. Daarbij hebt u de keuze tussen Automatic en Manual. U kunt natuurlijk altijd eerst Automatic uitproberen, maar wij gaan meteen voor Manual - niet dat dat zoveel uitmaakt: in dit geval moet u in een grafische omgeving zelf nog de niet-toegewezen schijfruimte aanklikken waar u vermoedt dat de verdwenen partitie zich ongeveer bevindt. In een volgende stap moet u kiezen tussen Fast of Complete, waarbij de Complete-optie iets meer zekerheid biedt. In dat geval wordt namelijk niet alleen op de eerste sector van elke schijfcilinder gezocht naar de verdwenen partitie. Stap 2: herstel Levert de analyseronde inderdaad iets op, dan krijgt u eerst een overzicht van hoe de schijf eruit zal zien als u op de Proceed-knop klikt. Pas daarna wordt de verdwenen partitie effectief weer 'tot leven geroepen'. Let wel: die laatste fase is alleen mogelijk met de betaalde versie van het programma. Bovendien blijft de herstelkracht van dit pakket beperkt tot louter corrupte partitietabellen. Wie er niet voor terugschrikt om wat dieper te graven, kan zelf heel wat knappere hersteltoeren uithalen, maar dat valt buiten het bestek van deze workshop! "

▼ Volgende artikel
Andere muziekdienst? Zo zet je je Spotify-afspeellijsten over
© Mojahid Mottakin - stock.adobe.com
Huis

Andere muziekdienst? Zo zet je je Spotify-afspeellijsten over

Spotify verhoogt regelmatig haar abonnementstarieven. Dat is frustrerend, want vergelijkbare diensten als Deezer, Apple Music en Tidal zijn inmiddels goedkoper. Desondanks is Spotify nog ruimschoots marktleider in de wereld van muziekstreaming. Luisteraars hechten nu eenmaal veel waarde aan hun zorgvuldig samengestelde afspeellijsten. Maar wat als je die heel eenvoudig kunt overzetten?

Voor Spotify betaal je inmiddels 12,99 euro voor een individueel abonnement, waardoor het een van de duurste streamingdiensten van dit moment is. Studenten zijn nog wel voordelig uit met 6,99 euro per maand. Je kunt overwegen om over te stappen, want de meeste andere streamingdiensten hebben een vergelijkbare muziekcatalogus, maar op jaarbasis kan een abonnement op bijvoorbeeld Deezer (11,99 euro per maand) of Tidal (10,99 euro per maand) zo enkele tientjes schelen.

Basic-account Spotify

Ben je al jarenlang lid van Spotify? Waarschijnlijk bezit je dan een zogeheten Premium-account. Met een wijziging in de instellingen zet je jouw abonnement om in een goedkoper Basic-account. Daarmee luister je gewoon onbeperkt naar albums, afspeellijsten en podcasts. Je kunt ook nummers voor offline gebruik downloaden.

Alleen ­luisterboeken zijn na de wijziging niet meer beschikbaar. Maak je daar toch geen gebruik van? Ga dan naar www.spotify.com/account en log in met je account. Via Je abonnement beheren / Abonnement wijzigen kies je de Basic-versie van je huidige abonnement. Je betaalt vervolgens 10,99 euro (Individual), 14,99 euro (Duo) of 17,99 euro (Family) per maand. Als je later toch naar een Premium-­account terugkeert, kun je geen Basic-­account kiezen. Het aanbod is eenmalig.

Waarom zou je overstappen?

Naast lagere kosten zijn er mogelijk nog meer redenen om naar een andere streamingdienst over te stappen. We zetten een aantal overwegingen op een rij.

Ondanks jarenlange geruchten levert Spotify nog altijd sterk gecomprimeerde audiostreams . Hierbij is het originele muziekbestand een kopje kleiner gemaakt. Dit zorgt voor een lagere netwerk- en server­belasting. Als je een hoge audiokwaliteit belangrijk vindt, ligt een abonnement op Tidal, Deezer of Apple Music meer voor de hand. Deze aanbieders leveren hun audiostreams in ­lossless-kwaliteit. Dat betekent kort gezegd dat je zonder verlies van audiogegevens naar muziek kunt luisteren. Je hebt wel een goede bekabelde hoofdtelefoon of hifi-­installatie (versterker en speakers) nodig om het verschil in audiokwaliteit te kunnen horen. De muziek klinkt in dat geval levendiger en bevat meer details.

Hoewel je in Spotify een hogere geluidskwaliteit kunt instellen, past de muziekdienst wel een sterke compressie toe.

Bij alle onlinemuziekdiensten kun je albums van bekende artiesten beluisteren, maar er zijn ook enkele verschillen. YouTube Music bevat bijvoorbeeld veel livemuziek die je nergens anders vindt. Tidal publiceert soms exclusieve interviews met artiesten en Apple Music beheert zijn eigen radiostation met diskjockeys. Hoor je in een winkel of restaurant een leuk liedje? Met de ­SongCatcher-functie van Deezer achterhaal je direct de artiest en de naam van het liedje.

Liefhebbers van livemuziek zijn bij YouTube Music aan het juiste adres.

Apparaatondersteuning

Wil je weleens iets anders dan Spotify? Verdiep je dan eerst in de opties van de alternatieve onlinemuziekdienst. Uiteraard wil je met je favoriete apparaten van goede muziek genieten. Voor pc’s, laptops, tablets en smart­phones biedt elke streamingaanbieder ondersteuning.

Spotify tijdig opzeggen

Je betaalt vermoedelijk liever niet tegelijk voor abonnementen van verschillende muziekdiensten. Weet je zeker dat je definitief naar een andere aanbieder overstapt? Zeg Spotify dan tijdig op. Ga hiervoor naar www.spotify.com/account en kies Je abonnement ­beheren / Abonnement opzeggen / Doorgaan met annuleren. Bekijk op welke datum het betaalde abonnement afloopt.

Na je opzegging kun je de gratis versie van Spotify trouwens nog gewoon gebruiken. Je hoort dan wel na elk kwartier een reclameboodschap. Je afspeellijsten, ­podcasts en muziekbibliotheek blijven toegankelijk.

Let bij het gebruik van een smart-tv, (netwerk)receiver, wifi-speaker, mediaspeler en/of spelcomputer wel even op. Check of er voor jouw afspeelapparaat een app van de streamingdienst beschikbaar is. Zo niet, dan kun je mogelijk vanaf een smartphone muziek op dit apparaat afspelen. Dat werkt via bluetooth, AirPlay of Chromecast. De smartphone fungeert hierbij als afstandsbediening. Dat gaat overigens mogelijk ten koste van de audiokwaliteit.

Deezer staat bekend om zijn brede apparaatondersteuning, zoals smart-tv’s met het besturingssysteem Titan OS.

Proefabonnement

Zodra je een andere muziekdienst hebt gekozen, start je eerst een proefabonnement. Deezer, Apple Music, Tidal en YouTube Music kun je gratis een maand uitproberen. Bedenk wel dat je tijdens de registratieprocedure alvast betaalgegevens moet opgeven, bijvoorbeeld via iDEAL, PayPal of een creditcard. Wanneer je binnen dertig dagen opzegt, schrijft de bewuste muziekdienst geen geld af. Blijf je langer lid, dan start automatisch een betaald abonnement.

De eerste maand is weliswaar gratis, maar Deezer wil wel alvast een betaalmethode met je afspreken.

Spotify-afspeellijsten

Als je eenmaal bij een andere streamingaanbieder een account hebt aangemaakt, wil je jouw Spotify-omgeving misschien overzetten . Het is bijvoorbeeld prettig wanneer je persoonlijke afspeellijsten ook ergens anders kunt beluisteren. Stel je eens voor dat je tientallen of misschien wel honderden liedjes in een nieuwe afspeellijst moet opslaan. Zeker wanneer je ook nog eens aparte lijsten voor bijvoorbeeld sport, werk, vervoer, feestdagen en nachtrust gebruikt, kost het samenstellen zeeën van tijd. Spotify heeft helaas geen functie om afspeellijsten te exporteren. Gelukkig bestaan er wel diverse andere hulpjes die deze klus voor je klaren. Houd er wel rekening mee dat het mogelijk niet altijd lukt om alle nummers een-op-een over te zetten. Sommige (kleine) artiesten of platenlabels kiezen er namelijk voor om muziek niet bij alle streamingdiensten onder te brengen. Maar zeker bij gerenommeerde artiesten komt dat in de praktijk weinig voor.

Met de juiste hulpmiddelen hoef je geen afscheid van je geliefde Spotify-afspeellijsten te nemen.

Afspeellijsten overzetten

Voor het overzetten van afspeellijsten kun je aparte tools gebruiken. We bespreken deze tools in het kort, zodat je voor jezelf kunt nagaan of die voor jouw wensen geschikt is.

TuneMyMusic

TuneMyMusic is een ideaal tooltje om vlot afspeellijsten tussen verschillende muziekdiensten uit te wisselen. Een groot pluspunt is de brede platformondersteuning. Naast de eerder in dit artikel genoemde namen kan TuneMy­Music ook overweg met onder andere Amazon Music, Qobuz, Napster en SoundCloud. Je kunt er dus alle kanten mee op!

Met de gratis versie zet je tot vijfhonderd nummers over naar een andere streamingdienst. Dat is voor veel gebruikers ruimschoots voldoende. Bevatten jouw afspeellijsten meer liedjes? Een abonnement zonder limiet kost 5,50 dollar per maand (ongeveer 4,60 euro). Betalen kan via PayPal of een creditcard.

Met het Premium-abonnement is het mogelijk om afspeellijsten op verschillende streamingdiensten continu te synchroniseren. Wie eenmalig afspeellijsten naar een andere muziekdienst kopieert, zegt het abonnement gewoon meteen weer op. Voor die paar euro scheelt dat je echt een heleboel tijd.

Bedenk vooraf of je met een gratis TuneMyMusic-account uit de voeten kunt.

Afspeellijst(en) selecteren

Nu is het hoog tijd om je favoriete afspeellijst(en) te gaan kopiëren. Ga naar www.tunemymusic.com en klik op het Spotify-logo. Nu zie je een pop-upvenster. Mogelijk ben je al met jouw Spotify-account aangemeld. Zo niet, typ dan de juiste inloggegevens in. Het is namelijk noodzakelijk dat je TuneMyMusic toegang geeft tot jouw ­Spotify-account. Bevestig daarom met Akkoord. Je klikt vervolgens op Laden van Spotify-account.

Selecteer eerst de bron van jouw afspeellijsten, zoals Spotify.

Standaard staan er voor alle afspeellijsten vinkjes. Wil je een bepaalde muziekverzameling niet overzetten, verwijder dan het vinkje naast de bewuste lijst. Je kunt zelfs specifieke nummers weglaten. Klik in dat geval op de naam van de lijst en wis alle vinkjes voor de ongewenste liedjes . Naast afspeellijsten zet TuneMy­Music op jouw verzoek ook favoriete nummers, albums en artiesten over. Maak een weloverwogen keuze en klik onderaan op Kies Bestemming.

Bepaal zelf welke afspeellijsten en nummers je wilt kopiëren.

Muziekbestemming kiezen

Je gaat nu de nieuwe bestemming voor jouw geselecteerde afspeellijst(en) selecteren. Klik op de naam van de beoogde onlinemuziekdienst. Voor deze workshop nemen we Tidal als voorbeeld, maar de stappen komen bij andere aanbieders grotendeels overeen. Er opent een pop-upscherm. Misschien ben je al bij de streamingdienst ingelogd. Is dat niet zo, dan typ je een gebruikersnaam en wachtwoord. Mogelijk is het nog nodig om toestemming voor accounttoegang te geven. Klik daarna op Start Overzetten en Doorgaan.

Meestal duurt het overzetten van afspeellijsten slechts enkele tellen.

Bekijk na afloop in hoeverre de kopieeractie is geslaagd. Misschien missen er bijvoorbeeld enkele nummers. Je ziet dan een aantal ontbrekende sporen. Klik op het gele getal en check om welke liedjes het gaat. In dit geval zijn dat nummers die niet op Tidal staan. Gebruik je de gratis versie van TuneMyMusic en heb je onverhoopt meer dan vijfhonderd nummers geselecteerd?

TuneMyMusic toont na afloop een rapport van de kopieeractie.

De overdracht stopt na het vijfhonderdste liedje automatisch. Je kunt eventueel een Premium-abonnement nemen en daarna de kopieeractie hervatten. Ten slotte kijk je natuurlijk even bij de nieuwe streamingdienst of je de afspeellijsten en overige favorieten ziet staan.

Het overzetten van muziekgegevens naar een andere aanbieder werkt snel en goed!

Lokale afspeellijst

TuneMyMusic heeft een optie om een lokaal opgeslagen afspeellijst te importeren. Handig, want in bepaalde muziekprogramma’s kun je metadata van een audio­collectie naar een m3u- of csv-bestand exporteren. Bekende tooltjes als Foobar2000, MusicBee en MediaMonkey zijn hiervoor geschikt. Deze afspeellijsten gebruik je net zo makkelijk in een online muziekdienst.

Ga naar www.tunemymusic.com/transfer en klik onderaan op Bestand uploaden. Via Kies een bestand selecteer je de lokaal opgeslagen afspeellijst op de computer. Je kunt het bestand vanuit Verkenner ook naar TuneMyMusic slepen. Afhankelijk van de aanwezige metadata koppel je vervolgens velden aan de juiste gegevens. Stel onder meer in welke velden de artiest en de naam van het liedje vertegenwoordigen. Klik op Doorgaan. In de volgende stap kun je desgewenst vinkjes voor nummers verwijderen. Die worden dan niet overgeheveld. Bepaal via Kies Bestemming naar welke muziekdienst je de liedjes gaat kopiëren. Ga zo nodig akkoord met toegang tot je account.

Kopieer favoriete nummers van een lokale afspeellijst naar een zelfgekozen muziekdienst.

Muziekgegevens delen

Een handige functie is dat je muziekgegevens met anderen kunt delen. Zo voorzie je in één klap een familielid of vriend(in) met dezelfde smaak van een flinke lading muziek. Ga naar www.tunemymusic.com/nl/home en klik bovenaan op Nieuw Delen. Kies eerst de bron, bijvoorbeeld Spotify of Tidal. Je bepaalt via Laden van Spotify account (of de naam van een andere aanbieder) welke gegevens je wilt delen. Het ligt voor de hand om hier goede afspeellijsten te selecteren. Klik op Delen. In de volgende stap pas je eventueel de naam en omschrijving van jouw gedeelde bibliotheek aan. Je kunt ook nog een afbeelding selecteren. Kies Bewaren & Delen. Je verzendt de muziekgegevens bijvoorbeeld via WhatsApp, Facebook Messenger of mail . Zodra jouw contactpersoon de link opent, importeert diegene de afspeellijsten in een eigen muziekdienst.

TuneMyMusic heeft een gebruiksvriendelijke functie om afspeellijsten te delen.

Accounttoegang intrekken

Misschien vind je het niet zo prettig dat TuneMyMusic toegang tot je Spotify-profiel heeft, en eventueel andere accounts van muziekdiensten. Geen zorgen, want je trekt de toegang op ieder moment weer in. Je dient dan wel eerst even een gratis account aan te maken. Klik rechtsboven op Inloggen en volg de stappen voor de registratie. Als alternatief kun je jezelf ook met een bestaand Google-­account aanmelden.

Klik rechtsboven op je profielnaam en kies Account. Je bekijkt onder Koppelingen met welke streamingdienst(en) TuneMyMusic is verbonden. Klik op het picto­gram met de drie puntjes en bevestig met Verbinding verbreken met Spotify of de naam van een andere aanbieder. De muziekdienst verdwijnt meteen uit de lijst.

Voorkom eenvoudig dat TuneMyMusic continu toegang tot je Spotify-account heeft.

Tot slot

Van Tidal naar Apple Music of van Deezer naar Qobuz. Naast de voorbeelden in deze workshop zijn er in TuneMyMusic nog veel meer combinaties mogelijk. En wanneer je na een paar maanden toch weer heimwee naar Spotify krijgt, kopieer je alle onlangs gemaakte afspeellijsten probleemloos naar de Zweedse streaminggigant. Veel luisterplezier!

▼ Volgende artikel
Zwarte aanslag in je waterkoker: is dat gevaarlijk en hoe krijg je het weg?
© ID.nl
Huis

Zwarte aanslag in je waterkoker: is dat gevaarlijk en hoe krijg je het weg?

Zie je aan de binnenkant van je waterkoker een donkere of zwartbruine aanslag, vooral ter hoogte van het waterniveau? Dat is een veelvoorkomend verschijnsel bij roestvrijstalen waterkokers die vaak worden gebruikt. Het oogt onfris, maar het is meestal geen vuil of schimmel — en zeker niet gevaarlijk.

Dit artikel in het kort

In dit artikel lees je waarom de binnenkant van je waterkoker zwart kan verkleuren,en hoe je de aanslag veilig verwijdert met azijn of citroenzuur.
Lees ook: Zo kies je een veilige waterkoker

Waarom de binnenkant zwart verkleurt

De zwarte aanslag ontstaat niet doordat het metaal zelf oxideert, maar door mineralen uit het water die zich afzetten en bij herhaald verhitten donker kleuren. Kalk, ijzer en vooral mangaan zijn daarbij de belangrijkste veroorzakers.

In Nederland komt dit vaker voor in regio's met hard water, waarin meer mineralen zitten. In sommige delen van het land (zoals Friesland, Gelderland, Overijssel en Drenthe) bevat het leidingwater van nature iets meer mangaan of ijzer. Tijdens de waterzuivering wordt dat grotendeels verwijderd, maar een kleine resthoeveelheid kan bij verhitting reageren tot donkere mangaanoxide. Dat hecht zich aan de wand van de waterkoker, precies op de plek waar het waterpeil meestal eindigt.

Ook aangebrande kalkaanslag kan bijdragen aan de verkleuring. Wanneer kalk zich ophoopt op de bodem of wanden en daarna opnieuw wordt verhit, verkleurt die witte laag naar bruin of zwart.

Is zwarte aanslag in je waterkoker gevaarlijk?

Nee. De zwarte aanslag is niet giftig en heeft geen invloed op de veiligheid van het gekookte water. Het gaat om afgezette mineralen, geen roest of corrosie van het metaal zelf. Wel kan een dikke laag de kooktijd verlengen en een lichte bijsmaak veroorzaken.

Hoe verwijder je aanslag?

De aanslag is meestal goed te verwijderen met natuurlijke middelen:

1: Vul de waterkoker met een mengsel van half water en half natuurazijn, of gebruik een eetlepel citroenzuur per halve liter water.

2: Laat dit 30 minuten inwerken en breng het mengsel daarna kort aan de kook.

3: Laat het afkoelen, giet het weg en veeg de binnenkant schoon met een zachte doek of sponsje.

4: Spoel grondig na met schoon water.

Blijft er na het schoonmaken een donkere waas zichtbaar, dan gaat het meestal om een hardnekkige mineraallaag die zich stevig heeft vastgezet. Bij goed roestvrij staal hoort het metaal zelf niet te verkleuren; blijvende vlekken wijzen eerder op hardnekkige aanslag of op een mindere kwaliteit staal.

Zo voorkom je nieuwe aanslag

Laat de waterkoker na gebruik altijd leeglopen en openstaan, zodat hij goed kan drogen. Kook alleen de hoeveelheid water die je nodig hebt, en ontkalk hem eens per maand met azijn of citroenzuur. Zo krijgen mineralen minder kans om zich te hechten en blijft de binnenkant langer schoon.

Liever niet met 🍋 aan de slag?

Er zijn ook kant-en-klare waterkokerontkalkers