Dat het internet niet veilig is en je bijvoorbeeld accountgegevens en je computer moet beveiligen, weet iedereen wel. Maar waartegen je ze moet beveiligen, dat is steeds minder duidelijk. Weten wat precies de dreiging is en welk risico je loopt, is een belangrijke stap in het kiezen van de juiste beveiligingsmaatregel. Wij gingen in gesprek met experts op dit vlak. Tegen welke dreiging moeten we ons eigenlijk beveiligen?

In een donkere kamer vol beeldschermen, zit een jongeman achter een computer. De capuchon van zijn hoodie is zo ver over zijn hoofd getrokken dat zijn gezicht onzichtbaar is . Een hacker! Hoewel maar weinigen van ons er een in het wild zijn tegengekomen, weten we allemaal hoe een hacker eruitziet. Althans, dat denken we. Maar hoe realistisch is dit beeld? En zijn we veilig genoeg als we deze hacker buiten onze computer houden? Niet volgens de experts.

Dreiging en risico

Door het gebruik van computers, smartphones en online diensten stellen we ons dagelijks bloot aan diverse digitale dreigingen. Welke dat precies zijn, verandert door de tijd – evenals het gevaar dat we erdoor lopen en het risico dat we ermee nemen. Overheden, maar ook bedrijven en organisaties werken veelal met dreigingsbeelden. Dat zijn analyses waarin ze de dreigingen zo concreet mogelijk maken en het risico ervan inschatten. Behalve dat het een goede manier is om de dreigingen helder te krijgen, is het vooral nuttig bij de keuze voor te nemen maatregelen.

Volgens het Cybersecurity Woordenboek is een dreiging: ‘iets, een gebeurtenis, wat gevaar of schade kan opleveren’. Bij elke dreiging hoort een risico. Dit is de ‘kans dat het ook echt gebeurt gecombineerd met de gevolgen van die de schade’. Bedoeld wordt dat wanneer bijvoorbeeld de financiële schade van een dreiging een bedrijf failliet kan laten gaan, het risico van de dreiging groter is dan alleen de kosten van de oplossing.

Lekken van persoonlijke gegevens

De schade hoeft ook lang niet altijd financieel te zijn. Het lekken van gevoelige persoonlijke gegevens heeft al snel veel meer impact en betekenis voor die persoon en vaak ook zijn omgeving, dan alleen het bedrag dat ermee gemoeid is. En dat geldt ook wanneer ransomware digitale foto’s vernietigt of je enkele weken werk kwijtraakt en daardoor een belangrijke opdracht te laat inlevert bij een opdrachtgever.

Experts stellen dat het risico het slachtoffer te worden van cybercrime, voor mensen niet lager is geworden. Cybercriminelen gaan steeds slimmer te werk, omdat er veel geld met hun activiteiten te verdienen valt. Voorkomen blijft het doel. Weten welke dreigingen er zijn, is daar een belangrijke stap bij.

Ransomware blijft schadelijk

Ransomware of gijzelsoftware is al enkele jaren de meest voorkomende en meest lucratieve vorm van cybercrime. Het is malware die de bestanden op een apparaat versleutelt en losgeld eist in ruil voor de decoderingssleutels. Betaal je niet, dan zijn de gegevens voor altijd verloren.

Bogdan Botezatu, directeur Threat Research bij Bitdefender, ziet de verzoeken om hulp dagelijks op zijn bureau landen. “En dat zijn maar al te vaak ook gewoon burgers”, zegt hij om het beeld te ontkrachten dat ransomware vooral bedrijven raakt. “De criminelen richten zich zelden op een specifiek doel, ze schieten vooral met hagel.”

Vele kleintjes leveren volgens hem genoeg geld op en ze lopen minder risico op ongewenste aandacht van pers en politie dan wanneer ze een hele grote vis vangen. Wel wordt bij het aanvallen van bedrijven steeds vaker ingezet ook op extractie, het naar buiten kopiëren van informatie en dan dreigen die te publiceren. Voor consumenten is dit volgens Botezatu in elk geval nu nog een minder voor de hand liggend scenario. “Contact maken met individuele slachtoffers is lastig en het zijn er ook veel te veel. Dan is het eenvoudiger om losgeld te vragen in ruil voor de sleutels.”

Bogdan Botezatu ontvangt dagelijks verzoeken om hulp bij ransomware.

Bronnen van besmetting

Belangrijke bronnen van een ransomwarebesmetting zijn volgens Botezatu phishingberichten, gebruik van onveilige netwerkprotocollen en kwetsbaarheden in software. Expliciet noemt hij nog besmette downloads van cracks om software zonder geldige licentie te gebruiken, en gekraakte films en e-books. “Vaak krijgt men wel een prompt van een beschermingsprogramma maar schakelt die tijdelijk uit. ‘Snel de crack draaien en daarna de beveiliging weer aan’ denk men, maar helaas werkt het niet zo. Dan ben je al besmet.”

Broddelwerk met desastreuze uitkomst

De ransomware zelf wordt ook steeds verder ontwikkeld. “Niet allemaal zijn ze even kundig”, oordeelt Botezatu over de programmeurs. Soms maken ze volgens hem hele basic fouten, waardoor het onmogelijk is de bestanden te ontsleutelen – zelfs als je betaalt en de sleutels zou krijgen. Volgens het Jaarbeeld Ransomware van Projectgroep Melissa, een samenwerkingsverband van de Nederlandse overheid en diverse private partijen uit de cybersecuritysector, kwamen er in 2023 in Nederland 29 typen ransomware voor. Volgens Botezatu maakt momenteel vooral de ransomware-variant STOP Djvu veel slachtoffers. Deze ransomware richt zich vooral op Windows-computers en wordt vooral via software-cracks verspreid en via berichten op het Discord-chatplatform.

Overige malware

Door alle aandacht voor ransomware lijkt het bijna of er geen ‘gewone’ malware meer is. Die is er nog genoeg. Het Duitse antivirus-certificeringslab AV-Test ziet ze allemaal voorbijkomen. Erik Heyland, manager van het Test en Research Lab bij AV-Test somt de enorme aantallen varianten trojans, backdoors, webscripts, miners, worms, PUA’s, droppers en nog veel meer op. De aantallen nieuwe varianten lopen in de miljoenen per jaar. AV-Test heeft op https://portal.av-atlas.org een online dashboard staan met informatie over actuele dreigingen, zoals virussen, spamberichten en aanvallen op IoT-apparaten.

AV-Test heeft een online dashboard met dreigingsinformatie.

Jij bent geld waard

Phishing, smishing, infostealers; het zijn allemaal manieren waarop criminelen proberen persoonlijke gegevens zoals wachtwoorden en creditcardnummers in handen te krijgen. Ze doen dit via e-mails en sms-berichten die verwijzen naar nep-websites of door met een infostealer-programma informatie op de pc of Mac te verzamelen door login-/sessie-cookies en credentials die je in browsers bewaart, te stelen.

De verschillende vormen om informatie te verzamelen, worden volgens de experts steeds geavanceerder en daarmee gevaarlijker. Niet alleen investeren de criminelen meer tijd en middelen in hun aanvallen, kunstmatige intelligentie biedt hun ongekende nieuwe mogelijkheden. Daarbij is de opbrengst van een aanval door de manier waarop wij met wachtwoorden omgaan vaak veel groter dan het op eerste hand lijkt. Botezatu noemt dit een van zijn grootste frustraties. “Hackers hebben talloze manieren om deze informatie te oogsten. Voor de meeste accounts is het ook geen kwestie van hoe, maar alleen wanneer de gegevens worden gestolen. Hergebruik je inloggegevens, dan verlies je meer dan alleen dat account.”

Oplichting even gevaarlijk

Volgens Marc Vos, senior-manager bij McAfee, is internetoplichting inmiddels net zo gevaarlijk als malware en ransomware. Daarbij zijn volgens hem juist deze vormen van online criminaliteit steeds lucratiever voor de criminelen. “De meeste mensen begrijpen wel dat een pc beveiligd moet worden, maar dat ze zelf eigenlijk een veel ‘interessanter’ doelwit zijn wordt vaak vergeten.” Of zoals Botezatu aanvult: “Mensen denken dat hun informatie niet waardevol is. Maar eigenlijk is elk onderdeel van een online identiteit te misbruiken en te verkopen. Overal hangt een prijskaartje aan.”

Hackers en IoT

Volgens Botezatu is er niet één groep of soort hackers. Hij gebruikt dan ook liever scenario’s om enkele groepen te duiden. Voor consumenten zeker relevant is de ‘opportunistische hacker’ die het internet scant met kant-en-klare tools op zoek naar kwetsbaarheden. Ze hebben vooral succes bij smart-apparatuur zoals slimme deurbellen, IP-camera’s, smart speakers, maar ook printers en babyfoons. Ze vormen hier botnets mee die ze gebruiken om DDOS-aanvallen uit te voeren. Een tweede scenario is dat gekaapte apparatuur wordt gebruikt om internetverkeer te routeren en te verbergen, bijvoorbeeld om toegang te geven tot strafbare content. Volgens Botezatu ziet niet iedereen van wie de apparatuur gekaapt is zichzelf direct als slachtoffer. “Wordt jouw IP-adres gebruikt om vitale infrastructuur aan te vallen, dan kan dat serieus repercussies hebben”, waarschuwt hij.

Bij IoT-apparaten is ook al snel de privacy in het gedrang. “Wereldwijd gaat het om 22 miljard verbonden apparaten en dat aantal neemt alleen maar toe. IP-camera’s en babymonitors slaan vaak beelden op in de cloud. Hack je die, dan kun je direct bij mensen in huis kijken. Er blijft dan geen privacy over, maar het wordt dan ook een fysiek risico. Criminelen kunnen meekijken en zien waar je belangrijke zaken bewaart, maar ook wanneer je thuis bent of juist niet. Opnieuw relevante informatie die geld waard is.”

Social media

Steeds vaker zijn ook hackers geïnteresseerd in accounts van social media, YouTube en e-mail. Ze gebruiken deze accounts om als jou andere accounts ‘te liken’ en een boost te geven, om fake-nieuws en fake-succesverhalen te verspreiden. Populair is ook advertising-fraude. Hierbij maakt men een account aan bij een advertentieverkoper om daarna met gestolen accounts eindeloos op deze advertenties te klikken. “Per klik is het een minimaal bedrag, maar aangestuurd met een botnet en veel gestolen accounts is het al snel een leuke inkomstenbron.”

Mobiele dreigingen

Aangezien er ontzettend veel data op mobiele apparaten staan, zoals wachtwoorden en apps die je gebruikt bij multifactor-inloggen, is er volgens Peter Hendriks, solutions-manager bij ESET, alle reden de beveiliging van mobiele apparaten serieus te nemen. Smartphones zijn veiliger dan pc's en Macs, maar waterdicht is die veiligheid niet. “Dat geldt voor Android maar ook iOS. Apples mobiele OS is meer afgeschermd, maar het is niet zo dat je mobiele devices onschendbaar zijn.”

Mobiele apparaten worden veel aangevallen voor phishing en vishing (spraak-phishing). Een groot risico is de installatie van apps buiten de standaard Android- of Apple-appstore om. Apps in die stores worden door Apple en Google op kwaliteit en ook beveiliging gecontroleerd, maar dat geldt niet voor apps uit andere bronnen. Lang had ook alleen Android de optie om alternatieve stores te gebruiken, maar inmiddels moet ook Apple andere appwinkels toelaten.

“Het risico van het downloaden van malware is hierdoor groter geworden”, aldus Hendriks. Botezatu van Bitdefender onderschrijft dit: “Op iOS zijn attacks zeldzaam, maar voor Android zien we zeker twintig tot dertig reports van frauduleuze apps per maand.” Bitdefender onderzoekt op dit moment een Android-app die in de Google Playstore wordt aangeboden en die de smartphone gebruikt als proxy voor crimineel netwerkverkeer. “Het grote voordeel van smartphones is dat ze eigenlijk altijd ingeschakeld zijn én verbonden zijn met het internet”, aldus Botezatu. Dit maakt smartphones volgens hem extra interessant. Daarbij is ook de bandbreedte steeds minder een beperking. Bovendien bevatten mobiele apparaten veel informatie over de gebruiker.

Conclusie

Als gebruiker kun je er niet omheen: het internet is niet veilig en daarmee ook alle apparaten die we met het internet verbinden niet. Dat geldt voor de computer, de smartphone, maar ook voor alle andere apparaten die we steeds meer toelaten in ons huis en in ons leven. En juist omdat we er zo vertrouwd mee zijn en ze ook willen vertrouwen, is het belangrijk de risico’s goed in ogenschouw te nemen. De experts en rapporten van de overheid laten zien dat de dreiging groot genoeg is om beveiliging ruim aandacht te geven.

Bij ID.nl zijn we dol op kwaliteitsproducten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we binnen een bepaald thema naar zulke deals. Ben je in de markt voor een nieuwe inbouwvaatwasser? Wij hebben de vijf stilste modellen voor je onder elkaar gezet, die ook nog eens goed worden beoordeeld door consumenten die hem al in huis hebben staan.

ETNA VW740NC

De ETNA VW740NC is een volledig geïntegreerde inbouwvaatwasser met een moderne uitstraling en een stille werking (slechts 40–45 dB). Deze vaatwasser is bij uitstek geschikt voor grotere huishoudens dankzij zijn ruime binnenruimte en flexibele indeling, onder meer dankzij een verstelbare bovenkorf. Gebruikers waarderen het apparaat vooral vanwege de gebruiksvriendelijkheid, de stille werking en de degelijke bouwkwaliteit.

Dit model biedt meerdere wasprogramma's, waaronder een eco-stand, intensief programma, snelwas en uitgestelde starttijd. De bediening is intuïtief met tiptoetsen en het display geeft duidelijke feedback. De machine beschikt ook over een aquastop en kinderbeveiliging, wat het apparaat extra veilig maakt. Met zijn score van 8,7 op Kieskeurig.nl (op basis van 11 reviews) is dit een zeer goed beoordeeld model.

ETNA VW842N / 739866

Ook van ETNA is deze VW842N ; een volledig geïntegreerde inbouwvaatwasser met een sterke balans tussen prijs, prestaties en gebruiksgemak. Met een geluidsniveau van slechts 45 dB behoort hij tot de stillere modellen op de markt.

Het apparaat biedt ruimte aan een royale lading vaatwerk en is daarmee geschikt voor middelgrote tot grote huishoudens. Hij beschikt over meerdere programma's, waaronder eco, intensief, snel en automatisch. Deze functies zijn eenvoudig te selecteren via het bedieningspaneel dat bij het openen van de vaatwasser zichtbaar wordt.

De reviews op Kieskeurig.nl (51 beoordelingen met een cijfer van 8,5 gemiddeld) spreken vooral positief over de stille werking, het strakke design en de efficiëntie van de vaatwasser. Veel gebruikers geven aan dat de binnenruimte goed in te delen is, mede dankzij een in hoogte verstelbare bovenkorf.

Inventum IVW6008AXL

De Inventum IVW6008AXL is een inbouwvaatwasser met een geluidsniveau van maximaal 47 dB. Deze vaatwasser is 60 cm breed en biedt daarmee voldoende ruimte voor grote vaat van 13 couvert, geschikt voor huishoudens van 3–5 personen. De indeling is praktisch, met inklapbare rekken en ruimte voor een bestekmand.

Met zijn energieklasse A+++ is hij lekker zuinig en dat maakt het voor veel gebruikers een aantrekkelijk model. Deze vaatwasser krijgt een mooie 8,8 van gebruikers. Hij beschikt over 5 programma's, waaronder eco, intensief, normaal en een snelprogramma.

Samsung DW60CG530B00ET

Deze Samsung-vaatwasser – met een wel erg lange modelnaam – is eenvoudig in gebruik en efficiënt. Hij bespaart energie, tijd en moeite bij het afwassen van verschillende soorten keukengerei. De onderdelen zijn makkelijk te verwijderen en in te stellen, en de deur opent automatisch voor extra gemak. Met een D-energielabel is deze vaatwasser energiezuinig en levert hij toch schone vaat.

De Auto Open-functie opent de deur na het spoelen automatisch een stukje, ongeveer 10 centimeter, zodat stoom kan ontsnappen en de vaat sneller droogt; dat geldt dan vooral voor plastic en kleine items. Met een gemiddeld cijfer van 8 wordt hij goed beoordeeld door eigenaren van deze vaatwasser.

Siemens SN611X15TN

De Siemens SN61IX15TN is een geïntegreerde vaatwasser met een zwart paneel, geschikt voor middelgrote huishoudens met een capaciteit van 12 couverts. Hij is goed beoordeeld met een gemiddeld reviewcijfer van 9 en biedt een halve beladingsoptie voor dagen met minder afwas. Ook heeft hij extra functies zoals een beladingssensor, afwasmiddelherkenning en drievoudige waterbeveiliging voor veilige en effectieve werking. Met een geluidsniveau van 46 decibel en een waterverbruik van 9,5 liter per cyclus is deze vaatwasser een duurzame keuze.

Daarnaast zijn er vier instelbare temperatuurinstellingen en diverse programma-opties, evenals wifi-bediening voor extra gemak. Let wel op: deze vaatwasser is niet geschikt voor onderbouw en past alleen in een nis van 81,5 tot 87,5 cm hoog, 60 cm breed en 55 cm diep.

Schimmel in huis is een veelvoorkomend probleem: volgens het CBS heeft één op de vijf huishoudens er last van. De boosdoener? Vocht. Schimmel groeit graag op warme, vochtige plekken. Aan de temperatuur in huis kun je vaak niet al te veel veranderen, maar aan vocht kun je wél iets doen. In dit artikel lees je hoe je schimmel voorkomt én bestrijdt, stap voor stap.

Lees ook: 8 slimme manieren om toch vocht tegen te gaan wanneer je geen luchtontvochtiger hebt

Waar komt het vocht vandaan?

Vocht in huis komt meestal door condensatie, doorslaand vocht of opstijgend vocht. Condens ontstaat bij het douchen, koken of zelfs door ademhalen: waterdamp slaat neer op koude oppervlakken, vooral in slaapkamers, keukens en badkamers. Bij oudere huizen kan regenwater via beschadigd voegwerk of een versleten gevel naar binnen dringen – dat noemen we doorslaand vocht. Tot slot kan vocht uit de bodem via muren omhoogtrekken, vooral als de waterkering in oude woningen niet op orde is. Je ziet dat vaak in kruipruimtes of op keldermuren.

Hoe herken je een vochtprobleem?

Een zichtbare schimmelplek op de muur is overduidelijk, maar vaak zijn er al eerder subtiele signalen die wijzen op te veel vocht in huis. Denk aan behang of verf die loslaat, condens aan de binnenkant van ramen, een aanhoudende muffe geur of zachte, aangetaste plekken in houten kozijnen. Twijfel je of je huis te vochtig is? Met een hygrometer kun je dat eenvoudig controleren. Deze meet de luchtvochtigheid in huis, die idealiter tussen de 40 en 60 procent ligt. Kom je structureel boven de 60 uit, dan is het tijd om maatregelen te nemen.

©photo-nmsk.ru Burdun Ilja

Schimmel voorkomen = vocht aanpakken

Tegen vocht helpt vooral één ding: de oorzaak aanpakken. Bij condensatievocht is ventilatie de sleutel. Zet ramen open of installeer ventilatieroosters. Liever geen koude lucht binnen? Kies dan voor een mechanisch ventilatiesysteem met warmteterugwinning. Doorslaand vocht los je op door de gevel te impregneren of te laten herstellen als het voegwerk beschadigd is. En bij opstijgend vocht helpt het injecteren van de muur met een vochtwerende gel: zo voorkom je dat bodemvocht verder omhoog kruipt.

Lees ook: Een goed ventilatiesysteem is belangrijk voor je gezondheid

Schimmel verwijderen in de badkamer

Zie je zwarte puntjes op muren, voegen of kitranden in de badkamer? Dan heb je waarschijnlijk te maken met schimmel. Die kun je verwijderen met een sodaoplossing: los 6 gram soda op in een liter warm water en schrob de aangetaste plekken schoon met een harde borstel of een oude tandenborstel. Spoel daarna goed na. Helpt dat niet voldoende, dan kun je een bleekoplossing gebruiken: meng 25 ml bleek met een liter water, dep dit op de schimmel en laat het opdrogen. Zorg hierbij altijd voor goede ventilatie. Om te voorkomen dat de schimmel terugkomt, is het belangrijk om vocht snel af te voeren. Zet na het douchen een raam open of gebruik de ventilatie, droog natte oppervlakken direct af, verwarm de ruimte vóór het douchen en vervang beschadigde voegen of kitranden op tijd.

©nadisja

Schimmel verwijderen van muren en plafonds

Zit er schimmel op muren of plafonds buiten de badkamer, bijvoorbeeld in de woonkamer of slaapkamer? Ook dan kun je het zelf aanpakken, mits het om oppervlakkige aanslag gaat. Maak een oplossing van soda (6 gram op 1 liter warm water) en schrob de aangetaste plekken met een harde borstel. Bij hardnekkige vlekken kun je bleekmiddel gebruiken: 25 ml op 1 liter water, aanbrengen met een spons en laten drogen. Probeer dit wel eerst uit op een onopvallend plekje, om te zien of het je behang of verf niet verkleurt of beschadigt. Ventileer de ruimte goed tijdens én na het schoonmaken. Controleer of de oorzaak is aangepakt — zoals slechte ventilatie of koudebruggen — want zonder dat keert de schimmel snel terug. Let op: als het om grote oppervlakken gaat of de schimmel diep in het materiaal zit, schakel dan een specialist in.

©New Africa - stock.adobe.com

Wat als je een huis huurt?

Heb je een koophuis, dan is het duidelijk: je zult alle problemen zelf moeten (laten) oplossen. Maar wat als je een huis huurt? Hieronder lees je wat jij kunt doen en wat de verhuurder moet doen.

✅ Dit kun je zelf doen:

• Dagelijks ventileren (ramen open, ventilatieroosters gebruiken)

• Schimmel schoonmaken met soda of bleek

• Luchtvochtigheid meten met een hygrometer

• Natte oppervlakken na douchen of koken direct drogen

• Verwarming slim gebruiken om condens te voorkomen

📞 Neem contact op met je verhuurder als:

• Muren of plafonds vochtig blijven ondanks ventileren

• Het voegwerk of de gevel duidelijk beschadigd is

• Er sprake is van lekkage of opstijgend vocht

• Schimmel steeds terugkomt, ook na schoonmaken

• Er sprake is van slechte of ontbrekende ventilatievoorzieningen

Bij aanhoudende problemen ben je als huurder niet verplicht het zelf op te lossen. Woningcorporaties en verhuurders zijn verantwoordelijk voor een gezonde leefomgeving — inclusief het verhelpen van bouwkundige oorzaken van vocht en schimmel.