ID.nl logo
Zekerheid & gemak

Plastic Road maakt milieuvriendelijk wegennet mogelijk

In de toekomst staan ons grote problemen te wachten. Klimaatverandering, dichtslibbende wegen en een berg plastic waar we niet vanaf komen… Twee uitvinders willen die problemen oplossen door ze te combineren in een weg van gerecycled plastic, genaamd Plastic Road.

De pragmatisch genaamde ‘Plastic Road’ is een initiatief van KWS, een Koninklijke VolkerWessels-onderneming. Het concept is simpel: oud plastic wordt verwerkt tot grote prefab-platen van kunststof, die vervolgens aan elkaar worden vastgemaakt tot ze een weg vormen. Sinds enige tijd ligt er een experimenteel stukje fietspad in Overijssel waar het concept wordt getest.

“We hebben de weg gebouwd met de grote problemen van de toekomst in het achterhoofd”, zegt Anne Koudstaal. Hij is één van de ontwerpers van de Plastic Road en vertelt erover aan PCM. Koudstaal zegt dat wegenbouwers en opdrachtgevers zoals gemeenten en provincies steeds strengere eisen stellen aan wegen. “Die moeten steeds langer meegaan, sneller en makkelijker te vervangen zijn, en ze moeten duurzamer worden.” En dat alles het liefst ook nog voor de laagste prijs, als het even kan.

Bovendien komen er nieuwe problemen om de hoek kijken, waardoor we anders tegen wegen aan moeten kijken. “Door klimaatverandering krijgen we straks met veel meer regenval te maken. Het wordt voor onze waterzuiveringsinstallaties straks moeilijk om die pieken op te vangen, dus hielden we daar rekening mee in het ontwerp.” Daarnaast verwachten Koudstaal en zijn collega Simon Jorritsma nog andere obstakels waarop ze gelijk inspelen. “Overal staan straks elektronische apparaten die allemaal van kabels moeten worden voorzien, dat wordt ook een probleem. Waar ga je die laten?”

Ruimte voor kabels

Naast het duurzame aspect in de Plastic Road, is de holle ruimte onder de weg uniek. De blokken zijn zo gemaakt dat er onder de weg een grote ruimte ligt. “In die ruimte wordt overtollig water opgeslagen,” zegt Koudstaal, “waarna het vervolgens langzaam de ondergrond in loopt, als een vergiet. Zo ontlasten we de rioleringen en waterzuiveringen.”

Water opvangen is niet de enige functie van de ruimte onder de weg. De makers willen die ook gebruiken om kabels en leidingen in te kunnen leggen. Ook daar is in de toekomst steeds meer vraag naar. Eigenlijk, zegt Koudstaal, kan de ruimte voor alles worden gebruikt. “Sensoren, of units voor inductiedraden. Alles wat een gewone wegconstructie niet heeft, kan er bij de Plastic Road wel in. Je zou er zelfs servers in kunnen plaatsen, die dan in de winter de wegen verwarmen.”

©PXimport

Koudstaals ideeën zijn eindeloos, maar je moet er wel een flinke slag om de arm bij houden. Op dit moment zijn er nog geen concrete plannen om een serverpark in de weg te bouwen, en Koudstaal geeft toe dat hij zelf niet eens zeker weet of dat wel echt lukt. “Dat is niet aan ons, ik weet niet genoeg van servers om dat te doen. Maar als iemand in de toekomst een interessante toepassing kan bedenken en daar een goed businessmodel omheen kan bouwen, dan kijken we daar met alle liefde naar.”

De makers zeggen dat alle opties daarbij open liggen. Ze willen graag met iedereen in gesprek die een goed idee heeft om de weg beter te maken, mits daar een commercieel haalbaar plan voor is. Maar het feit dat ze zo enthousiast zijn over de mogelijkheden, geeft ook wel aan hoeveel er nog níét zeker is over de weg. Zo wordt er op de website gesproken over modulaire ontwerpen waaraan lantaarnpalen en dynamische markeringen kunnen worden gekoppeld, maar in de praktijk ‘zijn die opties nog open’.

Cradle-to-cradle

Uiteindelijk is de Plastic Road geen speeltuin voor creatieve ondernemers die al dan niet servers in een autoweg willen bouwen. Het belangrijkste aan de weg is de duurzaamheid ervan, het circulaire van de materialen. De weg wordt gemaakt van gerecycled plastic dat wordt verzameld uit het plastic dat nu in huishoudens en bij bedrijven gescheiden wordt. In plaats van dat het op een grote afvalberg komt te liggen, wordt het door de makers van de Plastic Road in een grote blender gegooid en samengeperst tot pulp. Daar worden dan vierkante stukken weg van gemaakt, inclusief dus de holle ruimtes in het midden.

Dat zorgt volgens de makers niet alleen voor een ‘cradle-to-cradle’-filosofie wat betreft de materialen, maar ook voor talloze andere duurzame besparingen. Er is bijvoorbeeld minder vrachtverkeer nodig om de weg aan te leggen. De weg kan ook makkelijk hergebruikt worden omdat er geen fundering nodig is en de weg direct op het onderliggende zandbed wordt gelegd.

Omdat het hele concept modulair is, kan het bovendien ook sneller worden aangelegd. De makers zeggen zelf dat dat maar liefst 70 procent sneller gaat dan bij het aanleggen van conventionele asfaltwegen.

©PXimport

Proef in Zwolle

De eerste plastic weg is inmiddels in Zwolle in gebruik genomen. Vorig jaar startten de ontwerpers een proef waarbij dertig meter fietspad gelegd is. Die bevat evenveel gerecycled plastic als 218.000 plastic bekertjes of een half miljoen flesdopjes. Sensoren in de weg meten de temperatuur en de belasting van de weg, én hoeveel fietsers eroverheen fietsen.

Omdat gerecycled plastic zo’n nieuw concept is, zijn er nog veel dingen die het praktijkonderzoek moet uitwijzen. Geluid is een belangrijke (‘voor fietspaden is dit geen probleem, voor autowegen moet de praktijk dat uitwijzen’), want het plastic kan – geholpen door de holle ruimte – al snel een grote klankkast worden. Als er te veel hoog water staat, kan de constructie mogelijk zelfs wegdrijven; ‘een potentieel risico’ volgens de makers. Ook moet er iets worden verzonnen om het plastic stroef genoeg te maken zodat er geen slipgevaar ontstaat.

De makers geven zelf toe dat de huidige prognoses gebaseerd zijn op andere kunststofproducten zoals plastic vlonders of putdeksels. Dat geldt ook voor bijvoorbeeld de levensduur. Het is dus maar de vraag of de weg daadwerkelijk lang meegaat als er straks honderden of zelfs duizenden auto’s overheen rijden.

Er zijn dus nog veel dingen te testen en te ontwikkelen, maar het project is veelbelovend.

▼ Volgende artikel
In een half uur klaar: gourmetstel schoonmaken stap voor stap
© sara_winter - stock.adobe.com
Huis

In een half uur klaar: gourmetstel schoonmaken stap voor stap

Gezellig, zo'n avondje gourmetten. Maar na afloop blijft er op het gourmetstel vaak aangebakken vet, gesmolten kaas en saus achter. Logisch dat je niet meteen zin hebt om de boel schoon te maken. Als je het slim aanpakt, is alles binnen een half uurtje weer schoon!

In dit artikel

Je leest hoe je je gourmetstel stap voor stap schoonmaakt zonder de antiaanbaklaag te beschadigen. We leggen uit wanneer je het beste begint met schoonmaken, hoe je losse onderdelen en het elektrische deel veilig reinigt en welke fouten je beter niet kunt maken. Ook krijg je praktische tips om je tafel tijdens en na het gourmetten schoon te houden, zodat je na afloop snel klaar bent.

Lees ook: Gourmetten zonder stank: 10 ideeën die écht werken

Laten afkoelen, maar wacht niet te lang

Zet het gourmetstel na gebruik uit en trek de stekker uit het stopcontact. Laat het geheel afkoelen tot het handwarm is. Wacht je te lang, dan koeken vet en kaas vast en wordt schoonmaken lastiger. Haal losse onderdelen zoals pannetjes, spatels en bakplaatjes eraf voordat je begint met schoonmaken.

Losse onderdelen schoonmaken

Gourmetpannetjes en bakplaatjes hebben meestal een antiaanbaklaag. Die blijft het mooist als je ze niet hardhandig schoon schrobt. Leg ze in warm water met een beetje afwasmiddel en laat ze tien tot vijftien minuten weken. Aangekoekte resten laten dan vanzelf los. Gebruik daarna een zachte spons of borstel en spoel alles goed af. Controleer altijd even de handleiding: sommige onderdelen kun je in de vaatwasser doen, andere juist niet.

©Saskia van Weert

Zo maak je het elektrische deel veilig schoon

Terwijl de pannetjes, spatels en losse bakplaatjes staan te weken, ga je door met het verwarmingselement. Dat element zelf mag nooit nat worden. Zie je vetspetters of etensresten, veeg die dan weg met keukenpapier zodra het gourmetstel is afgekoeld. Voor hardnekkiger vuil gebruik je een licht vochtige doek met een klein beetje afwasmiddel. Knijp de doek goed uit en zorg dat er geen water bij het snoer of in openingen komt. Droog alles direct na met een schone doek.

De bak- of grillplaat weer vetvrij krijgen

Heeft je gourmetstel een losse bak- of grillplaat, haal dan eerst het overtollige vet weg met keukenpapier. Leg de plaat vervolgens in warm water, zodat aangekoekte resten kunnen losweken. Is de bakplaat vast onderdeel van het gourmetstel, dan kun je deze uiteraard niet in water onderdompelen. Neem in dat geval de plaat af met een licht vochtige doek zodra hij is afgekoeld, eventueel met een beetje afwasmiddel. Zo voorkom je dat vet tijdens het schoonmaken uitsmeert. Gebruik vooral geen schuursponsjes of schrapers om het vet weg te krijgen, want die beschadigen de coating en zorgen ervoor dat eten de volgende keer sneller blijft plakken. 

Watch on YouTube

Veelgemaakte fouten bij het schoonmaken van een gourmetstel

Aangekoekte resten wegkrabben met een mesje of staalwol lijkt misschien slim (want: snel), maar beschadigt de antiaanbaklaag blijvend. Ook bij het elektrische deel gaat het vaak mis. Het verwarmingselement onderdompelen in water is onveilig en kan het gourmetstel onbruikbaar maken. Alles direct in de vaatwasser zetten is ook geen goed idee. Vaatwasprogramma's duren vaak lang en werken op hoge temperaturen. Antiaanbaklagen en dunne metalen onderdelen kunnen daardoor sneller slijten of kromtrekken. Twijfel je, dan is met de hand afwassen altijd de veiligste keuze.

Vergeet je tafel niet!

Vetspetters en gemorste saus zijn bijna niet te voorkomen. Leg daarom vooraf een afwasbaar tafelkleed of gebruik een papieren tafelkleed. Dat kan na het gourmetten rechtstreeks de vuilnisbak in. Houd tijdens het eten keukenpapier of doekjes bij de hand om gemorste resten meteen weg te vegen. Is de tafel toch vies geworden, neem hem dan zo snel mogelijk af met warm water en een mild schoonmaakmiddel.

Schoon wegzetten voor de volgende keer

Laat alle onderdelen volledig drogen voordat je het gourmetstel opbergt. Berg je alles nog vochtig op in de doos of kast, dan kunnen er snel muffe geurtjes ontstaan. Bewaar pannetjes en platen apart van elkaar, eventueel met een vel keukenpapier ertussen. Berg pannetjes en platen apart op, eventueel met een velletje keukenpapier ertussen. Zo voorkom je krassen. Zo is het volgende keer alleen nog maar een kwestie van de boel weer tevoorschijn halen en lekker gaan eten. Veel gourmetplezier!

▼ Volgende artikel
Wat is HDR10+ en wanneer zie je het verschil?
© ER | ID.nl
Huis

Wat is HDR10+ en wanneer zie je het verschil?

Ben je op zoek naar een nieuwe televisie? Grote kans dat de afkortingen je om de oren vliegen. 4K, OLED, QLED... en dan ook nog die eindeloze lijst aan HDR-formaten. Vandaag zoomen we in op een specifieke term die je vaak op de doos ziet staan, vooral bij televisies van Samsung, Panasonic en Philips: HDR10+. Is het een marketingkreet of zie je het echt?

Het is een bekend scenario: je staat in de elektronicawinkel of scrolt door een webshop, en de specificatielijst van je droomtelevisie lijkt wel een geheimtaal. Fabrikanten beloven gouden bergen met termen die indrukwekkend klinken, maar waarvan de betekenis vaak vaag blijft. Toch is het zonde om deze termen zomaar te negeren, want achter die cryptische afkortingen gaan technieken schuil die je filmavond aanzienlijk kunnen upgraden. Het gaat tegenwoordig namelijk niet meer alleen om hoeveel pixels je scherm heeft, maar vooral om de kwaliteit van die pixels. Om te begrijpen waarom die plus in de naam HDR10+ zo belangrijk is, moeten we terug naar de basis.

Eerst even terug: Wat is HDR ook alweer?

HDR staat voor High Dynamic Range. Simpel gezegd zorgt deze techniek ervoor dat de beelden op je tv een groter contrast en meer kleuren hebben. Het zwart is dieper zwart en de felle lichten, zoals een explosie of de zon, knállen echt van je scherm zonder dat de rest van het beeld flets wordt. De standaardvorm hiervan heet HDR10. Dit is de basislaag die bijna elke moderne 4K-televisie ondersteunt. Maar HDR10 heeft één beperking: hij bepaalt aan het begin van de film de instellingen voor helderheid en contrast, en houdt die vervolgens de hele film vast.

©ER | ID.nl

De plus maakt het dynamisch

Hier komt HDR10+ om de hoek kijken. Die plus staat eigenlijk voor dynamische metadata. In plaats van één instelling voor de hele film, stuurt HDR10+ extra informatie mee naar je tv. Hierdoor kan de televisie het beeld scène voor scène of zelfs frame voor frame aanpassen. Zie het als een lichttechnicus die continu aan de knoppen draait om te zorgen dat elk specifiek shot er perfect uitziet, in plaats van dat hij het licht aan het begin instelt en daarna rustig koffie gaat drinken.

Wanneer zie je het verschil echt?

Klinkt goed op papier, maar merk je dit in de praktijk? Het antwoord is ja, vooral in films met veel wisselingen tussen licht en donker. Stel, je kijkt een film die begint met een scène in een zonovergoten woestijn, gevolgd door een scène in een pikdonkere grot. Bij standaard HDR10 stelt de tv zich in op het gemiddelde van de hele film. Omdat die woestijn zo fel is, kan de grot-scène er daarna wat te donker of dichtgelopen uitzien, waardoor details in de schaduw wegvallen.

Bij HDR10+ krijgt je tv, zodra de camera de grot in gaat, een seintje dat het donker wordt en het contrast moet worden aangepast. Hierdoor zie je opeens wél de details op de rotswanden en de texturen in de schaduw, terwijl de felle scènes nog steeds spathelder blijven. Kortom, HDR10+ haalt meer detail uit zowel de donkerste schaduwen als de felste hooglichten, precies op het moment dat het nodig is.

©Gorodenkoff - stock.adobe.com

Wat heb je nodig?

Om van HDR10+ te genieten, moeten alle schakels in de ketting kloppen. Allereerst heb je een geschikte televisie nodig. Vooral Samsung is de grote aanjager van HDR10+, maar ook merken als Panasonic, Philips en TCL ondersteunen het vaak. Let er wel op dat LG en Sony meestal kiezen voor de concurrent Dolby Vision.

Daarnaast moet de content (de film of serie die je kijkt) in HDR10+ geschoten zijn. Amazon Prime Video is de grootste aanbieder van HDR10+-materiaal op streaming-gebied, maar ook Apple TV+ en Google Play Movies bieden het aan. Netflix gebruikt helaas voornamelijk concurrent Dolby Vision. Tot slot ondersteunen veel 4K Ultra-HD Blu-rays het formaat ook als je liever fysieke schijfjes kijkt.

Direct aanschaffen dan maar...?

Is HDR10+ een reden om je huidige tv direct bij het grofvuil te zetten? Nee, dat niet. Maar sta je op het punt een nieuwe tv te kopen, bijvoorbeeld een Samsung, dan is het wel een hele fijne bonus. Het zorgt ervoor dat je films en series ziet zoals de regisseur ze bedoeld heeft: levendig, contrastrijk en vol detail. En ze hoeven tegenwoordig al helemaal niet meer de wereld te kosten.