In de toekomst staan ons grote problemen te wachten. Klimaatverandering, dichtslibbende wegen en een berg plastic waar we niet vanaf komen… Twee uitvinders willen die problemen oplossen door ze te combineren in een weg van gerecycled plastic, genaamd Plastic Road.

De pragmatisch genaamde ‘Plastic Road’ is een initiatief van KWS, een Koninklijke VolkerWessels-onderneming. Het concept is simpel: oud plastic wordt verwerkt tot grote prefab-platen van kunststof, die vervolgens aan elkaar worden vastgemaakt tot ze een weg vormen. Sinds enige tijd ligt er een experimenteel stukje fietspad in Overijssel waar het concept wordt getest.

“We hebben de weg gebouwd met de grote problemen van de toekomst in het achterhoofd”, zegt Anne Koudstaal. Hij is één van de ontwerpers van de Plastic Road en vertelt erover aan PCM. Koudstaal zegt dat wegenbouwers en opdrachtgevers zoals gemeenten en provincies steeds strengere eisen stellen aan wegen. “Die moeten steeds langer meegaan, sneller en makkelijker te vervangen zijn, en ze moeten duurzamer worden.” En dat alles het liefst ook nog voor de laagste prijs, als het even kan.

Bovendien komen er nieuwe problemen om de hoek kijken, waardoor we anders tegen wegen aan moeten kijken. “Door klimaatverandering krijgen we straks met veel meer regenval te maken. Het wordt voor onze waterzuiveringsinstallaties straks moeilijk om die pieken op te vangen, dus hielden we daar rekening mee in het ontwerp.” Daarnaast verwachten Koudstaal en zijn collega Simon Jorritsma nog andere obstakels waarop ze gelijk inspelen. “Overal staan straks elektronische apparaten die allemaal van kabels moeten worden voorzien, dat wordt ook een probleem. Waar ga je die laten?”

Ruimte voor kabels

Naast het duurzame aspect in de Plastic Road, is de holle ruimte onder de weg uniek. De blokken zijn zo gemaakt dat er onder de weg een grote ruimte ligt. “In die ruimte wordt overtollig water opgeslagen,” zegt Koudstaal, “waarna het vervolgens langzaam de ondergrond in loopt, als een vergiet. Zo ontlasten we de rioleringen en waterzuiveringen.”

Water opvangen is niet de enige functie van de ruimte onder de weg. De makers willen die ook gebruiken om kabels en leidingen in te kunnen leggen. Ook daar is in de toekomst steeds meer vraag naar. Eigenlijk, zegt Koudstaal, kan de ruimte voor alles worden gebruikt. “Sensoren, of units voor inductiedraden. Alles wat een gewone wegconstructie niet heeft, kan er bij de Plastic Road wel in. Je zou er zelfs servers in kunnen plaatsen, die dan in de winter de wegen verwarmen.”

©PXimport

Koudstaals ideeën zijn eindeloos, maar je moet er wel een flinke slag om de arm bij houden. Op dit moment zijn er nog geen concrete plannen om een serverpark in de weg te bouwen, en Koudstaal geeft toe dat hij zelf niet eens zeker weet of dat wel echt lukt. “Dat is niet aan ons, ik weet niet genoeg van servers om dat te doen. Maar als iemand in de toekomst een interessante toepassing kan bedenken en daar een goed businessmodel omheen kan bouwen, dan kijken we daar met alle liefde naar.”

De makers zeggen dat alle opties daarbij open liggen. Ze willen graag met iedereen in gesprek die een goed idee heeft om de weg beter te maken, mits daar een commercieel haalbaar plan voor is. Maar het feit dat ze zo enthousiast zijn over de mogelijkheden, geeft ook wel aan hoeveel er nog níét zeker is over de weg. Zo wordt er op de website gesproken over modulaire ontwerpen waaraan lantaarnpalen en dynamische markeringen kunnen worden gekoppeld, maar in de praktijk ‘zijn die opties nog open’.

Cradle-to-cradle

Uiteindelijk is de Plastic Road geen speeltuin voor creatieve ondernemers die al dan niet servers in een autoweg willen bouwen. Het belangrijkste aan de weg is de duurzaamheid ervan, het circulaire van de materialen. De weg wordt gemaakt van gerecycled plastic dat wordt verzameld uit het plastic dat nu in huishoudens en bij bedrijven gescheiden wordt. In plaats van dat het op een grote afvalberg komt te liggen, wordt het door de makers van de Plastic Road in een grote blender gegooid en samengeperst tot pulp. Daar worden dan vierkante stukken weg van gemaakt, inclusief dus de holle ruimtes in het midden.

Dat zorgt volgens de makers niet alleen voor een ‘cradle-to-cradle’-filosofie wat betreft de materialen, maar ook voor talloze andere duurzame besparingen. Er is bijvoorbeeld minder vrachtverkeer nodig om de weg aan te leggen. De weg kan ook makkelijk hergebruikt worden omdat er geen fundering nodig is en de weg direct op het onderliggende zandbed wordt gelegd.

Omdat het hele concept modulair is, kan het bovendien ook sneller worden aangelegd. De makers zeggen zelf dat dat maar liefst 70 procent sneller gaat dan bij het aanleggen van conventionele asfaltwegen.

©PXimport

Proef in Zwolle

De eerste plastic weg is inmiddels in Zwolle in gebruik genomen. Vorig jaar startten de ontwerpers een proef waarbij dertig meter fietspad gelegd is. Die bevat evenveel gerecycled plastic als 218.000 plastic bekertjes of een half miljoen flesdopjes. Sensoren in de weg meten de temperatuur en de belasting van de weg, én hoeveel fietsers eroverheen fietsen.

Omdat gerecycled plastic zo’n nieuw concept is, zijn er nog veel dingen die het praktijkonderzoek moet uitwijzen. Geluid is een belangrijke (‘voor fietspaden is dit geen probleem, voor autowegen moet de praktijk dat uitwijzen’), want het plastic kan – geholpen door de holle ruimte – al snel een grote klankkast worden. Als er te veel hoog water staat, kan de constructie mogelijk zelfs wegdrijven; ‘een potentieel risico’ volgens de makers. Ook moet er iets worden verzonnen om het plastic stroef genoeg te maken zodat er geen slipgevaar ontstaat.

De makers geven zelf toe dat de huidige prognoses gebaseerd zijn op andere kunststofproducten zoals plastic vlonders of putdeksels. Dat geldt ook voor bijvoorbeeld de levensduur. Het is dus maar de vraag of de weg daadwerkelijk lang meegaat als er straks honderden of zelfs duizenden auto’s overheen rijden.

Er zijn dus nog veel dingen te testen en te ontwikkelen, maar het project is veelbelovend.

Met een prijskaartje van 399 euro is de Dyson V8 Cyclone een van de meest betaalbare draadloze steelstofzuigers van het Britse merk. Je haalt hiervoor een redelijk compacte maar krachtige huishoudhulp in huis, die een aantal duidelijke kanttekeningen heeft.

De Dyson V8 heeft een nieuw ontwerp gekregen. Weg is de trekker die je constant moet indrukken om het apparaat te laten zuigen. In plaats daarvan beschikt hij voortaan over een handige aan-uitknop. Daarnaast zit een moduswisselaar, die met verschillende kleuren aangeeft welke zuigstand je gebruikt. Opvallend is ook dat Dyson voor de V8 Cyclone geen spannende kleuren voor de plastic onderdelen gebruikt. In plaats daarvan zien we een combinatie van kaki, rood, grijs en zwart; het geheel valt daardoor minder op.

©Wesley Akkerman

De nieuwe Dyson V8 Cyclone

De nieuwe V8 levert 30 procent meer zuigkracht en een 50 procent langere accuduur. In de laagste zuigstand houdt hij het tot 60 minuten vol. Helaas ontbreekt een handig lcd-scherm (dat wel op duurdere modellen zit) voor de resterende accutijd; ook hier moet je het doen met iets te simpele led-indicators. Onderop zit een nieuwe vloerzuigmond, die Dyson de 'Motorbar' noemt. Die moet dankzij het gebruik van speciale kammetjes effectief zijn tegen vastzittende haren, maar de stofzuiger moet het verder ook zonder moderne functies doen zoals lasers of stofsensoren.

Met slechts 2,7 kilogram is de Dyson V8 Cyclone lekker licht en wendbaar, waardoor je moeiteloos vloeren en zelfs hoekjes op het plafond schoonhoudt. Het stofreservoir (540 milliliter) heeft een handig uitwerpsysteem waarbij je het vuil niet hoeft aan te raken. Toch zijn we niet helemaal tevreden over alle eigenschappen van de zuigmodule. Het handvat is namelijk smal en klein, waardoor je grip bij langer gebruik oncomfortabel is. Ook kan het bij je duim gaan schuren. Dit is waarschijnlijk de minst ergonomische Dyson die we op de redactie hebben getest.

©Wesley Akkerman

Dyson V8 Cyclone in de praktijk

Gelukkig biedt de Dyson V8 Cyclone met 297 air-watts in de Boost-stand een flinke verbetering in zuigkracht (ten opzichte van zijn voorganger). De standaardmodus levert 79 aW en dat is voor ons ruim voldoende voor dagelijkse taken. Vooral het vloerkleed moet eraan geloven: haren, kruimels en ander vuil worden daar moeiteloos uit gezogen. Op hardere vloeren stelt de Cyclone eveneens niet teleur, al valt er wel één ding op. Wanneer je de stofzuiger oppakt nadat je bijvoorbeeld wat kruimels of korrels opzuigt, kan het zijn dat er een paar uit de mond vallen.

Daarnaast missen we een zachte(re) borstel op de Dyson V8 Cyclone. De huidige zuigmond ratelt namelijk hard over de vloer, wat niet zo prettig is voor (onder)buren in een flat- of appartementsgebouw of slapende kinderen. En dat terwijl de motor zelf stiller is dan verwacht. Gelukkig neemt de zuigmond moeiteloos allerlei soorten haren op en raken die niet in de borstel verstrengeld. Ook goed om te weten: de Cyclone past zijn zuigkracht niet automatisch aan, zoals duurdere modellen dat wel doen, waardoor je dat dus zelf in de gaten moet houden. Geen groot probleem, maar toch.

©Wesley Akkerman

Batterij en accessoires

Zoals gezegd gaat de batterij maximaal een uurtje mee wanneer je de zuinigste modus inschakelt. Anders moet je rekening houden met ongeveer een halfuur in de normale stand. Zet je de Boost-modus aan en laat je die aanstaan, dan is het binnen tien minuten wel gedaan. Geen vreemde scores als je kijkt naar het formaat en de behoorlijk indrukwekkende zuigkracht. Een groot pluspunt is daarnaast dat je de accu kunt verwisselen. Daardoor kun je de levensduur aanzienlijk verlengen door mettertijd een nieuwe batterij aan te schaffen.

Je krijgt trouwens twee accessoires bij aanschaf van de Dyson de V8 Cyclone: een kierenzuiger en een gemotoriseerde miniborstel. Hoewel dat misschien wat karig lijkt vergeleken met eerdere modellen, zijn oude V8-hulpstukken compatibel (mocht je die nog hebben). In de praktijk blijkt de basisset echter compleet genoeg. De kierenzuiger werkt goed voor meubels en lastige hoeken, terwijl de miniborstel onmisbaar is voor trappen, matrassen en bekleding. Ondanks het beperkte pakket biedt de stofzuiger dus voldoende opties voor de meeste huishoudens.

©Wesley Akkerman

Dyson V8 Cyclone kopen?

De Dyson V8 Cyclone is een geslaagde steelstofzuiger voor wie krachtige prestaties zoekt zonder overbodige luxe. Vooral op tapijt en bekleding komt hij sterk naar voren, en ook het verwijderen van haren gaat hem goed af. Het harde, smalle handvat en de wat stugge vloermond voelen niet altijd even prettig aan, maar dat past deels bij de prijsklasse. Jammer is ook het ontbreken van een lcd-display met handige informatie, al is dat net als het gebrek aan een automatische zuigstand goed te overzien. Alles bij elkaar is dit een betrouwbaar basismodel dat doet wat hij moet doen.

In de winter loopt de energierekening al snel op. De droger gaat vaker aan omdat de was buiten niet droogt, en omdat we vaker thuis koken en eten gaat ook de vaatwasser vaker aan. Ook de wasmachine draait op volle toeren, want nat weer en dikke kleding leveren extra was op. Hét moment dus om even stil te staan bij het energieverbruik van deze drie apparaten. Met wat kleine aanpassingen zorg je voor een zichtbaar (gunstig!) verschil op je stroomrekening.

Slim plannen loont

Wie een slimme meter of dynamisch energietarief heeft, kan precies zien wanneer stroom het goedkoopst is. Door het programma van je wasmachine, droger of vaatwasser daarop af te stemmen, draai je letterlijk op de voordeligste momenten. Veel moderne apparaten hebben een startuitstelknop, waarmee je eenvoudig plant dat een was 's nachts of vroeg in de ochtend klaar is.

Heb je geen dynamisch contract, dan is het slim om eerst te kijken of jouw leverancier een piek- en daltarief hanteert. Bij een dubbeltariefmeter geldt het lagere tarief meestal alleen tussen ongeveer 23.00 en 07.00 uur, niet standaard in het weekend. Even checken bij je energieleverancier voorkomt verrassingen.

Wassen op lagere temperatuur

De grootste energiebesparing zit in de temperatuur van het waswater. Een was van 30 graden is meestal voldoende schoon, zeker met de huidige wasmiddelen die ook bij lage temperatuur goed werken. Alleen bij sterk vervuilde was of handdoeken kan een hogere stand nodig zijn. Een wasbeurt op 60 graden of af en toe een machinereiniger houdt de trommel fris en voorkomt vetluis - een kookwas op 90 graden is bij moderne machines niet meer nodig.

Een andere eenvoudige stap is de wasmachine pas te laten draaien als hij goed vol is. Een halve was verbruikt bijna evenveel energie als een volle: zonde. Ook de juiste dosering helpt: te veel wasmiddel kan op den duur zeepresten achterlaten, waardoor de machine harder moet werken.

Droger of droogrek?

De droger is een onmisbare hulp in de winter, maar verbruikt veel stroom. Centrifugeer je was daarom eerst op de hoogste stand, zodat er minder vocht overblijft. Hoe droger het de trommel ingaat, hoe korter het droogprogramma duurt. Warmtepompdrogers verbruiken het minst stroom, al bespaar je nog meer door de was af en toe op te hangen. In een goed geventileerde kamer, bijvoorbeeld bij de verwarming, droogt het prima zonder dat je ernaar hoeft om te kijken.

De vaatwasser slim inzetten

Een vaatwasser verbruikt vooral energie om water te verwarmen. Kies daarom het eco-programma: dat duurt wat langer, maar gebruikt minder stroom en water doordat het water op lagere temperatuur wordt verwarmd. Grote etensresten kun je beter even wegschrapen, maar spoel servies niet voor onder de kraan - dat is onnodig en verspilt warm water. Licht aangekoekte pannen en schalen vormen voor moderne vaatwassers echt geen probleem.

Wie zonnepanelen heeft, kan de vaatwasser het beste overdag laten draaien, zodat de stroom direct uit eigen opwekking komt. Ook hier geldt dat een startuitstelknop handig is: je plant eenvoudig in dat het programma start zodra de zon op het dak staat.

Onderhoud maakt echt verschil

Goed onderhoud klinkt saai, maar heeft een direct effect op het energieverbruik. Een verstopt filter, kalk in de sproeiarmen of pluis in de droger laten apparaten harder werken dan nodig. Zet ze af en toe op een onderhoudsprogramma of gebruik een speciale reiniger. Dat voorkomt niet alleen geurtjes, maar zorgt ook dat de machine weer zo goed (lees: zo zuinig) mogelijk zijn werk kan doen.

Kleine aanpassingen, harde euro's

Energie besparen is vooral een optelsom van gewoontes. Door slimmer te plannen, de juiste temperatuur te kiezen en je apparaten schoon te houden, daalt het verbruik ongemerkt. En misschien nog belangrijker: je verlengt de levensduur van apparaten die het dagelijks zwaar te verduren hebben. Daarmee bespaar je ook op de langere termijn.