Toen Tesla eind vorig jaar een futuristisch ogende pick-uptruck presenteerde, was de kritiek niet van de lucht. Met z’n opvallend scherpe hoeken was deze auto goed lelijk, zo vond het internet. Toch zit er een uiterst rationeel verhaal achter de ontwerpkeuze voor de Tesla Cybertruck.

Na het stenen tijdperk volgden de bronstijd en de ijzertijd. Inmiddels zijn we aangekomen in het koolstoftijdperk. Alles wat modern is, lijkt tegenwoordig te worden gemaakt van koolstofvezelversterkte kunsthars, ook wel bekend onder de Engelse benaming carbon. Denk aan de Dell XP-laptops, maar ook aan de Boeing 787 Dreamliner en diens concurrent, de Airbus A350.

Daar bestaan goede redenen voor. Koolstofcomposieten zijn lichter dan aluminium en hebben tegelijkertijd een grotere treksterkte. Het spul is bovendien niet vatbaar voor metaalmoeheid of corrosie. Je kunt er daarnaast gemakkelijk complexe vormen mee creëren – reden dat de beroemde vliegtuigontwerper Burt Rutan er graag mee werkte. Hij vernoemde zelfs zijn bedrijf naar het wondermateriaal: Scaled Composites.

In de jaren 90 achtte de Amerikaanse ruimtevaartorganisatie NASA de tijd rijp voor een ruimteschip met brandstoftanks van koolstofcomposieten: de Venture Star. Dat bleek echter een brug te ver. Zodra je probeert vloeibare waterstof met een temperatuur van -253 graden Celsius in een koolstoftank op te slaan, of vloeibare zuurstof (-183°C), komen de nadelen van dit materiaal aan het licht. Koolstofcomposieten worden dan al snel bros.

Zuurstof heeft de neiging met koolstof te reageren, en het materiaal is minder goed bestand tegen allerlei vormen van straling. Aanhoudende problemen met de koolstoftanks vormden de reden dat de ontwikkeling van de Venture Star, de beoogde opvolger van de Space Shuttle, in 2001 werd gestaakt.

Materiaalkeuzes

Groot was daarom de verbazing toen de visionaire ondernemer Elon Musk in 2016 aankondigde een enorm ruimteschip te willen bouwen op basis van koolstofcomposieten. Hij voegde onmiddellijk de daad bij het woord en had al snel een enorme tank met een doorsnede van 12 meter gereed. Maar in januari 2019 kondigde hij plotseling aan dat zijn vrijage met koolstof voorbij was.

Koolstofcomposieten, zo verklaarde hij, zijn erg bewerkelijk: er daadwerkelijk iets van maken duurt lang. Bovendien, zo zei hij, kosten ze bijna 200 dollar per kilo. Nee, dan roestvrij staal. Dat kost niet meer dan 3 dollar per kilo en het is verbluffend sterk. Starship, zoals Musk zijn geesteskind inmiddels had gedoopt, werd een glanzend stalen gigaraket zoals die niet zou hebben misstaan in een sciencefictionstrip uit de jaren 50.

©PXimport

En zo deden we weer een stap terug naar de ijzertijd. Roestvrij staal bestaat hoofdzakelijk uit ijzer waaraan nikkel, chroom, mangaan en nog een paar andere elementen zijn toegevoegd. ‘Roestvrij’ is een overigens misleidende term: alles waar ijzer in zit, kan roesten. Maar de toevoegingen verhinderen dat wel heel sterk. Het is daarom een geliefd materiaal voor de productie van potten, pannen en bestek. Sommige landen slaan er zelfs munten van.

Voor heel grote objecten, zoals auto’s of vliegtuigen, wordt het echter weinig gebruikt. 3 dollar per kilo klinkt goedkoop, maar een auto weegt al snel een kilo of duizend. Vandaar dat autofabrikanten geverfd ‘gewoon’ staal gebruiken. Daar komt bij dat een auto van roestvrij staal weliswaar niet roest, maar nog steeds gevoelig is voor krassen, die je vervolgens niet eventjes weg kunt lakken.

Musk lijkt echter steeds verliefder op het spul te worden. Op 21 november 2019 onthulde hij de Tesla Cybertruck, een futuristisch ogende pick-uptruck van – jazeker – roestvrij staal. Om precies te zijn: exact hetzelfde soort roestvrij staal dat ook voor Starship wordt gebruikt.

De presentatie verliep, zoals we van Musk gewend zijn, amateuristisch en bombastisch tegelijk. Franz von Holzhauzen, Tesla’s hoofdontwerper, wierp een stalen bal naar een van de ruiten om te demonstreren hoe sterk die zouden zijn. Toen het glas tegen alle verwachting in versplinterde, besloot Von Holzhauzen het nog eens te proberen op een ander raam, dat eveneens aan gruzelementen ging. Musk bleef er laconiek onder (‘De bal ging in elk geval niet door de ramen héén’).

Op de sociale media reageerde men minder gelijkmoedig. De brutale hoekige vormen van de Cybertruck konden op weinig genade rekenen. Paul Snyder van het College for Creative Studies in Detroit vond dat de auto ‘dystopie’ uitstraalde. “Het ding ademt oorlogsgebied, gevechtsvoertuig. Dat is niet het soort boodschap dat ik graag op de weg zie.”

Mildere geluiden

Maar inmiddels klinken er ook mildere geluiden. De Cybertruck ziet er namelijk niet zomaar uit zoals-ie eruit ziet. Musk heeft namelijk een revolutionair productieproces voor ogen. Normaliter bestaat de carrosserie van een auto uit een aantal delen van geperst staal, die door robots aan elkaar zijn gelast en geschroefd. Zoals iedere autobezitter weet, is veel van dat staal nogal dun, anders kon het immers niet in vorm worden geperst.

De Cybertruck zal echter niet worden geperst, maar gevouwen; Musk had hem ook Origamitruck kunnen noemen. Het raketstaal is namelijk te dik om te persen. Vouwen gaat echter wel, mits slim gedaan, en dat scheelt enorm in de assemblagekosten. Bovendien kan de tijdrovende en kostbare lakstraat de deur uit, want het lakken van roestvrij staal slaat nergens op. Daar komt bij dat zware auto’s zoals pick-uptrucks een chassis hebben, een onderstel waar de carrosserie op rust. Voor de Cybertruck is dat niet nodig. De gevouwen constructie van dit staal is van zichzelf stevig genoeg.

Musk maakt met dit ontwerp duidelijk dat hij precies weet wat de Cybertruck moet zijn: een truck. Een voertuig om heel fysieke dingen te doen op vaak ongepolijst terrein. Dankzij het 3 millimeter dikke roestvrij staal hoeft de eigenaar niet bang te zijn voor krassen en deuken, en roest is evenmin een issue. Dit is een auto die goed smerig mag worden en blíjven. En passant doet de Cybertruck op stroomloze plekken dienst als stille generator. Er zitten volwaardige stopcontacten in om machines op aan te sluiten.

De Cybertruck mag dan op een gevechtsvoertuig lijken, dat hij erg handig gaat blijken staat wel vast. Dubai heeft al aangekondigd de politie van een vloot cybertrucks te voorzien. Musk zelf twitterde dat hij de wagen wil gebruiken op Mars. Blijkbaar smaakt het lanceren van een Tesla hem naar meer.

Tekst: Ed Croonenberg.

Samsung onthult de Galaxy XR, het eerste product gebouwd op het nieuwe Android XR-platform, ontwikkeld in samenwerking met Google en Qualcomm Technologies, en toont de toekomst van ontdekken, spelen en werken.

De Galaxy XR is een headset die je op je hoofd draagt en de echte wereld om je heen laat zien in combinatie met virtuele elementen die daaraan worden toegevoegd. Het bijzondere is dat het apparaat wordt aangestuurd door kunstmatige intelligentie, waardoor het veel natuurlijker moet aanvoelen dan de eerdere VR-brillen. Je kunt tegen de XR praten, gebaren maken en naar dingen kijken om opdrachten te geven. Het apparaat begrijpt wat je bedoelt zonder dat je ingewikkelde commando's hoeft te geven.

Comfortabel dragen

Samsung heeft bij de bril goed nagedacht over het comfort. De headset verdeelt het gewicht gelijkmatig over je hoofd, zodat je geen pijnlijke drukpunten krijgt. De batterij zit apart van de headset zit, waardoor het gedeelte op je hoofd lichter blijft. Er is ook een afneembaar schild dat licht van buitenaf kan blokkeren als je helemaal in een virtuele wereld wilt duiken, maar die je ook kunt weghalen als je meer bewust wilt blijven van je omgeving.

Wat is er allemaal mogelijk?

Met Google Maps kun je in 3D door kaarten navigeren en vragen stellen aan de ingebouwde AI (Gemini) over plaatsen in de buurt. Als je iets interessants ziet in de werkelijke wereld, kun je er een cirkel omheen tekenen met je hand (Circle to Search) en krijg je meteen informatie over dat object. Op YouTube kun je niet alleen video's kijken, maar ook vragen stellen aan de AI over wat je ziet. Handig als je meer wilt weten over het onderwerp van de video.

De Galaxy XR heeft een superscherp beeldscherm dat aanvoelt als je eigen privébioscoop. Sportfans kunnen meerdere wedstrijden tegelijk bekijken alsof ze in het stadion zitten.

Voor gamers is er de mogelijkheid om games te spelen die speciaal voor de headset zijn gemaakt. Je kunt zelfs tijdens het spelen tips vragen aan de AI om beter te worden.

Voor de creatievelingen zijn er tools zoals Project Pulsar van Adobe, waarmee je video's op een nieuwe manier kunt bewerken. Je kunt diepte toevoegen aan beelden en tekst of plaatjes toevoegen aan je video's in een driedimensionale ruimte.

©Samsung

Techniek onder de motorkap

De Galaxy XR wordt aangedreven door een krachtige Snapdragon XR2+ Gen 2 die zorgt voor vloeiende beelden en snelle reacties. Het scherm heeft een zeer hoge resolutie (3.552 x 3.840 pixels), waardoor alles er haarscherp uitziet. De headset heeft verschillende camera's en sensoren die je bewegingen en de omgeving in de gaten houden. Er zijn camera's die naar buiten kijken om de wereld te zien, camera's die je ogen volgen om te weten waar je naar kijkt, en sensoren die de positie van je hoofd en handen registreren. Voor geluid zijn er twee luidsprekers (een voor lage en een voor hoge tonen) en zes microfoons die je stem duidelijk kunnen opvangen, zelfs in een rumoerige omgeving. De batterij gaat ongeveer 2,5 uur mee als je video's kijkt.

Niet alleen voor spelletjes

Samsung ziet ook serieuze toepassingen voor deze technologie. In samenwerking met Samsung Heavy Industries wordt gewerkt aan virtuele trainingen voor scheepsbouwers, waardoor werknemers veiliger kunnen leren zonder gevaarlijke situaties.

Er wordt ook samengewerkt met andere bedrijven om zakelijke toepassingen te ontwikkelen, zoals oplossingen voor vergaderingen op afstand of het samen ontwerpen van producten in een virtuele ruimte.

De toekomst: slimme brillen

Samsung denkt ook al verder vooruit. Naast deze headset werken ze samen met Google, Warby Parker en Gentle Monster aan slimme brillen. Deze zullen er uitzien als gewone brillen, maar hebben wel slimme technologie ingebouwd. Zo kun je straks misschien gewoon op straat lopen met een normale bril die je toch extra informatie kan geven over wat je ziet.

Beschikbaarheid en prijzen

De Galaxy XR is vanaf 21 oktober voorlopig alleen nog te koop in de Verenigde Staten en Zuid-Korea. In Nederland en België is het apparaat voorlopig niet verkrijgbaar. Samsung heeft nog geen adviesprijs bekendgemaakt voor de Nederlandse markt. Gebruikers die aan de slag willen met de Galaxy XR, moeten minimaal 13 jaar oud zijn.

Muizen, egels en misschien wel een vos. In een doorsneetuin komt er meer wild voor dan je misschien denkt. Naast kleine zoogdieren weten ook allerlei vogels hun weg naar tuinen en balkons te vinden. Benieuwd welke beestjes er rondom je woning zwerven? Met een betaalbare wildcamera leg je alle gasten haarfijn vast.

Lees ook: Zo bouw je zelf een vogelhuisje

Het maakt weinig uit of je een groot landgoed of kleine stadstuin bezit. Vooral tijdens de nachtelijke uurtjes vereren verrassende viervoeters menig erf met een bezoekje. Bovendien maken allerlei fladderaars een tijdelijke stop op balkons. Je kunt natuurlijk zelf observeren, maar je loopt hierbij het risico dat wilde dieren je vroegtijdig opmerken. Bovendien gaat dat ten koste van je welverdiende nachtrust. Zet daarom een cameraval met een zogeheten wildcamera.

Wat is een wildcamera?

Zoals de naam al doet vermoeden, gebruik je een wildcamera (ook wel wildlife-camera genoemd) voor het vastleggen van wilde dieren. Het apparaatje heeft een aantal specifieke kenmerken. Je herkent een wildcamera in eerste instantie aan de camouflagekleuren. Hierdoor plaats je hem ergens onopvallend in een tuin of natuurgebied. Sommige modellen zien eruit als een vogelhuisje!

Verder is de behuizing weerbestendig. Dankzij de aanwezige accu of batterijen heb je volop vrijheid om een geschikte plek te kiezen. Wildcamera's zijn volop te koop. Je vindt ze zowel bij diverse bekende webshops als lokale fotografiewinkels. Lees in dit artikel welke producteigenschappen belangrijk zijn en hoe je het apparaat in de praktijk gebruikt.

Beweging filmen…

Het principe van een wildcamera is eigenlijk heel eenvoudig. Zodra de aanwezige sensor beweging detecteert, begint de camera direct met filmen. Het apparaat legt op die manier alleen gebeurtenissen vast. De bewegingssensor bevindt zich doorgaans onderin de behuizing. Hierdoor kan de cameraval ook kleine dieren laag bij de grond spotten. Continu opnemen is met de meeste modellen niet mogelijk. Dat is maar goed ook, want anders gaan de batterijen of de accu vroegtijdig leeg.

©Maikel Dijkhuizen

…ook 's nachts

Alle wildcamera's ondersteunen nachtzicht. Meestal gebeurt dat met meerdere infraroodlampjes rondom de cameralens. Tijdens de schemering schakelt het apparaat vanzelf over naar de nachtmodus. Dit resulteert in duidelijke zwart-witbeelden.

Een groot voordeel van infraroodtechnologie is dat dieren deze lampjes niet opmerken. Het licht is namelijk niet zichtbaar, zodat de beestjes hun natuurlijke gedrag blijven vertonen. Sommige luxe types hebben ook ledverlichting, maar deze felle lampjes vallen nogal op. Hiermee kun je 's nachts wel in kleur filmen.

©Maikel Dijkhuizen

Filmpjes en foto's opslaan

Uiteraard wil je de beelden van passerende dieren opslaan. Dat gebeurt lokaal op het apparaat. Vrijwel iedere wildcamera heeft hiervoor een SD- of microSD-kaartslot. Soms is er bij het product al een geheugenkaart bijgesloten. Is dat niet het geval, check dan in de specificaties welke opslagcapaciteit het product maximaal accepteert. Hoe hoger de resolutie van de camera, hoe meer opslagruimte de bestanden in beslag nemen. Zo ondersteunen de betere modellen een hoge videoresolutie van 3840 × 2160 pixels (4K). Met een geheugenkaart van pakweg 128 of 256 GB kun je flink wat beelden opslaan.

©Maikel Dijkhuizen

Draadloze verbinding

Bedenk op voorhand goed of je een exemplaar met of juist zonder wifi wilt. De goedkoopste wildcamera's hebben geen draadloze connectiviteit. Je verbindt het apparaat via een usb-kabel met een pc of laptop. Een andere mogelijkheid is om de geheugenkaart in een kaartlezer van de computer te prikken. Vervolgens kun je de video's en foto's kopiëren.

Het is natuurlijk handiger wanneer je de beelden op afstand kunt uitlezen. Je laat de wildcamera dan gewoon op zijn plek staan. Heeft de beoogde wildcamera wifi? Let dan goed op hoe de verbinding werkt. Veel betaalbare modellen communiceren namelijk alleen via een directe wifi-verbinding met een smartphone. In dat geval creëert de wildcamera een eigen draadloos netwerk (hotspotmodus). Het voordeel van deze methode is dat je geen centraal wifi-netwerk nodig hebt. Plaats de wildcamera dus gerust helemaal achter in de tuin. Je kunt de bestanden weliswaar op afstand uitlezen, maar alleen wanneer je met de smartphone in de buurt bent.

Tot slot bestaan er ook wildcamera's die je wel met jouw draadloze thuisnetwerk kunt verbinden. Deze producten zijn over het algemeen iets duurder. Ga je op vakantie en wil je zien wat er in de tuin gebeurt? Met een app op je smartphone kun je de beelden altijd en overal opvragen. Bovendien ontvang je desgewenst meldingen van gebeurtenissen.

In natuur filmen

Een wildcamera is uitermate geschikt om op afgelegen plekken te filmen. Denk aan een natuurgebied met wolven, reeën en zwijnen. Er is wel een aantal zaken om rekening mee te houden. Allereerst heb je voor de plaatsing toestemming van de terreineigenaar nodig, bijvoorbeeld Staatsbosbeheer. Daarnaast is het apparaatje natuurlijk kwetsbaar voor diefstal. Je kunt in dat geval de aanschaf van een speciaal slot overwegen. Als alternatief bestaan er voor dit doeleinde ook robuuste 'kooien' met een slot.

Wildcamera's met 4G

Een ander euvel is dat je bij plaatsing in een bos of weiland niet in de buurt van de wildcamera bent. Geen probleem, want met een ruime geheugenkaart kun je veel beeldmateriaal opslaan. Als alternatief bestaan er ook wildcamera's met een 4G-simkaartslot. Plaats hierin een simkaart met datategoed en verbind het apparaat met mobiel internet. Bij bewegingsdetectie ontvang je dan bijvoorbeeld een pushbericht of e-mail. Producten met een simkaartslot hebben over het algemeen wel een stevige meerprijs.

Filmlocatie kiezen

Het succes van een wildcamera valt of staat natuurlijk met het aanwijzen van een geschikte plek. Een voedsel- of drinkplaats is bijvoorbeeld zeer geschikt, omdat wilde dieren vaak naar dezelfde locaties terugkeren. Houd verder rekening met de zon, want tegenlicht veroorzaakt vaak onduidelijke opnamen.

De meeste modellen hebben een rechtopstaande constructie, zodat je de behuizing op een vlakke ondergrond kunt neerzetten. Handig wanneer je tussen verschillende posities wilt switchen. Het risico is wel dat de behuizing kan omvallen. Heb je een vaste plek op het oog? Veel merken leveren een statief met bevestigingsmateriaal en/of riem mee. Maak de camera met laatstgenoemde accessoire bijvoorbeeld vast aan een boom of paal.

©Maikel Dijkhuizen

App verbinden

Wildcamera's met wifi bedien je met een app op een smartphone. Je dient de camera eerst toe te voegen. Na een succesvolle verbinding verschijnt er livebeeld in de app. Pas de positie van de camera zo nodig nog wat aan, zodat exact het gewenste gebied in beeld verschijnt. Vanzelfsprekend heb je ook toegang tot een galerij van eerdere opnames. Je kunt een filmpje afspelen. Als je een bepaald fragment op het mobiele toestel wilt bewaren, download je het bestand.

Vermoedelijk bekijk je in de app ook diverse gegevens van de wildcamera. Check onder andere de resterende batterijlading en opslagcapaciteit. Is de geheugenkaart vol, dan kun je die formatteren. Wis daarmee in één klap alle bestanden. De betere merken bieden vanuit de app regelmatig nieuwe firmware-updates aan.

Instellingen wijzigen

Het loont de moeite om nauwlettend de instellingen in de app door te nemen. Je zet daarmee namelijk veel zaken naar je hand. Bepaal onder meer of je video's en/of foto's wilt opslaan. Wie weet kun je ook een timelapse van een langere periode maken. Volg in een bepaald seizoen zo bijvoorbeeld de groei van planten of bloemen. Bekijk verder de beeldopties. Je past de lengte van de filmpjes naar eigen wens aan. Geef ook aan in welke resolutie je de beelden wilt vastleggen. Beslis daarnaast of je wel of juist geen geluid wilt opnemen.

Als je alleen geïnteresseerd bent in nachtelijke opnames, dan is het verstandig om een tijdschema in te stellen. Voorkom op die manier dat de wildcamera overdag voortdurend beelden van pakweg een huisdier of spelend kind vastlegt. Verder wijzig je de gevoeligheid van de bewegingssensor en zet je een watermerk aan of uit. Zo'n watermerk bevat bijvoorbeeld het logo van de fabrikant of een datum- en tijdstempel.

Fysiek bedieningspaneel

Ook bij wildcamera's zonder wifi kun je een heleboel instellingen wijzigen. Vrijwel ieder model heeft tenslotte een fysiek bedieningspaneel. In de meeste gevallen bereik je dat door de behuizing open te klappen. Met behulp van enkele fysieke knoppen en het display open je het menu. Gebruik de pijltjesknoppen om langs alle opties te navigeren. De mogelijkheden komen in de regel overeen met de eerder besproken app-opties. Je bekijkt op het display ook livebeelden en opnames. Nuttig voor wie meteen wil zien of een cameraval resultaat oplevert. Veel spotplezier!

©Maikel Dijkhuizen

©Ondrej Prosicky NATUREPHOTO CZ

Kooptips

Denver WCT-8016

Schaf de breed verkrijgbare Denver WCT-8016 voor minder dan 50 euro aan. Dit apparaatje doet wat het moet doen en dat is wild vastleggen. Ondanks de lage prijs gebeurt dat op een hoge videoresolutie van 3840 × 2160 pixels. De fotoresolutie is met 50 megapixel ook niet mals. Nuttig om te weten is dat je het beeldmateriaal niet zomaar op een smartphone kunt openen, want de WCT-8016 ondersteunt geen wifi. In plaats daarvan bekijk je de inhoud van de microSD-kaart op een pc of laptop. Verder heeft de wildcamera aan de binnenzijde een klein display. Hierop kun je de beelden eveneens bewonderen. Denver levert geen geheugenkaart en AA-batterijen mee.

Siltcon Wildcamera

Deze betaalbare wildcamera van Siltcon biedt verrassend veel mogelijkheden. Zo legt de videocamera gebeurtenissen in 4K-kwaliteit vast. Kiekjes zijn eveneens scherp, want de maximale fotoresolutie bedraagt 60 megapixel. In de verpakking zit een SD-kaart van 128 GB. Zelfs wanneer je in de bijbehorende app de hoogste resoluties instelt, krijg je de geheugenkaart niet zomaar vol. Vanwege het brede gezichtsveld van 120 graden en de duidelijke nachtzichtfunctie registreert dit apparaatje zowel overdag als 's nachts wilde dieren. Voor communicatie met een smartphone gebruikt deze wildcamera een directe wifi-verbinding. Dit model werkt op twaalf bijgesloten AA-batterijen.

Camouflage EZ NestEye

Vogelspotters opgelet! Aan de hand van AI herkent de Camouflage EZ NestEye ruim elfduizend soorten. Zodra een fladderaar het vogelhuisje bezoekt, ontvang je daarvan een pushmelding. Check vervolgens in de BirdLovers-app om welke soort het gaat en bekijk de bijbehorende beelden. Met een beetje mazzel gaat er zelfs een vrouwtje broeden! Dankzij een videoresolutie van 1920 × 1080 pixels kun je de vogel (en haar jongen) aandachtig bestuderen. Automatisch foto's maken kan natuurlijk ook. Hang het vogelhuisje bij voorkeur op een zonnige plek. In dat geval laden twee geïntegreerde zonnepaneeltjes de accu op. Kies bovendien een plaats binnen het bereik van jouw wifi-netwerk, zodat je de beelden overal ter wereld kunt opvragen. De fabrikant levert een SD-kaart met een opslagcapaciteit van 32 GB mee.