Het voelt best speciaal als de grote, luxe Energy Observer aanmeert in de Amsterdamse haven. Echt uniek is het bezoek helaas niet: dit volledig duurzame schip is aan een wereldreis bezig, en Amsterdam was onlangs de 33ste stad die kapitein Victorien Erussard aan deed.

De Energy Observer is een schip dat door het gebruik van grote zeilen, waterstofbatterijen en andere slimme foefjes volledig energieneutraal is. Met het schip proberen kapitein en oprichter Victorien Erussard en medeoprichter Jérôme Delafosse aandacht te vragen voor hét probleem van de 21ste eeuw: klimaatverandering. De Energy Observer is hun eigen kleine stap naar een CO2-neutrale wereld.

Als Erussard tijdens een presentatie over zijn schip spreekt haalt hij regelmatig de klimaatdoelstellingen aan. Die van Europa, van de wereld … Vóór 2050 moet de totale uitstoot van CO2 gehalveerd zijn, en de scheepvaart heeft daar een aanzienlijk aandeel in. “98 procent van de schepen vaart nog steeds op dieselmotoren”, zegt Erussard in een presentatie. Hij wil dat veranderen door nieuwe technologieën te demonstreren die de scheepvaart mogelijk kunnen veranderen.

De tocht naar de Nederlandse hoofdstad is een klein onderdeel van de wereldreis die de Energy Observer maakt. Het schip voer in juni 2017 uit de haven van Saint Malo in Frankrijk, en heeft inmiddels al meer dan 33 havens in 14 landen aangedaan. De Energy Observer ging de Middellandse Zee over, meerde eerder aan in onder meer Israël, Tunesië en Griekenland.

Het schip kwam begin april aan in Amsterdam. Daar bleef het een paar dagen liggen voordat het schip doorvoer naar Hamburg. Het werd geen toeristisch bezoekje voor de kapitein; tijdens de periode dat het schip hier lag kwamen startups, universiteiten en andere geïnteresseerden langs om te praten en te discussiëren over de mogelijkheden van de boot. Hetzelfde gebeurde in Scandinavië, volgens Erussard ‘de motor van de waterstofrevolutie’, en in Londen en Schotland, ‘pioniers in schoon openbaar vervoer’. Uitgebreide informatie is te vinden op www.energy-observer.org/en.

Technologie demonstreren

Erussard wil met zijn project niet alleen laten zien dat het mogelijk is om compleet energieneutraal te kunnen varen, maar hij ziet zijn schip als een ambassadeur van duurzaam vervoer. Daarom is er een camerateam aan boord dat een documentaire van de tocht maakt. “Ik wil tijdens de tocht ook andere pioniers ontmoeten, zodat we ideeën kunnen uitwisselen en elkaar kunnen inspireren”, zegt hij. Ook belangrijk is dat het team de duurzame technologieën aan boord wil bestuderen onder extreme omstandigheden. Lange reizen op zee, met wisselende weersomstandigheden moeten uiteraard geen problemen opleveren.

In de visie van Erussard en Delafosse staan verschillende duurzame technologieën centraal. Aandrijving op waterstof is de meest interessante, maar het schip maakt ook slim gebruik van zonnepanelen en windturbines. De vorm van het schip is die van een catamaran. Niet helemaal toevallig, want in een ver verleden was Erussard zelf oceaanzeiler. Met hetzelfde schip werden jaren geleden regelmatig wedstrijden gewonnen, al zal Erussard er nu niet veel snelheidsrecords meer mee breken. De gemiddelde snelheid bedraagt nu 4,5 knopen, of 8 kilometer per uur.

Erussard kreeg het idee voor de Energy Observer in 2013 en renoveerde een bestaande catamaran van 30 meter lang en 12 meter breed naar een schip dat vaart op de kracht van waterstof dat wordt omgezet uit zeewater. Erussard ziet daar veel toekomst in, en hij is niet de enige. Over de hele wereld zetten bedrijven, startups en energiemaatschappijen voorzichtige experimentele stapjes richting waterstofenergie, al is de technologie nog verre van volwassen.

Het probleem met waterstof is dat het op één of andere manier moet worden gewonnen, en dat gebeurt nu nog voornamelijk met fossiele brandstoffen. Erussard denkt dat dat efficiënter kan. Daarom heeft hij vrijwel het volledige dek van de Energy Observer volgeplakt met zonnecellen. De ruim 168 vierkante meter aan panelen leveren 28 kilowatt aan vermogen op. Daarmee worden de batterijen in de boot opgeladen.

Elektrolyse

De batterijen worden vervolgens gebruikt voor elektrolyse, het proces waarmee waterstof kan worden gewonnen uit zeewater. Het dek van de boot mag dan wel van top tot teen vol liggen met zonnepanelen, maar het is nog maar nét genoeg om het heftige elektrolyseproces goed uit te voeren. Dat kan bijvoorbeeld alleen als het schip voor anker ligt in een haven. De zonnepanelen wekken niet genoeg energie op om de accu’s op te laden én tegelijkertijd het zeewater om te zetten naar waterstof, al is dat wel een toekomstdroom van de kapitein.

Tijdens het eerste gedeelte van de wereldreis was die methode nog wel toereikend. Toen voer het schip voornamelijk door de Middellandse Zee, en het meditterane klimaat zorgde voor genoeg zon. Nu de Energy Observer noordelijker afreist wordt die zonnekracht een stuk minder. Daarom is de Amsterdamse tussenstop nog voor iets anders interessant. Dit is namelijk waar de Energy Observer zijn twee unieke ‘OceanWings’ gemonteerd krijgt. Dat zijn twee enorme zeilen van 31 vierkante meter per stuk die volledig rond kunnen draaien. Dat gebeurt automatisch, zodat zij de wind altijd op de meest efficiënte manier opvangen. Onder aan de OceanWings zitten bovendien twee windturbines die ook zelfstandig stroom op kunnen wekken.

Kotters en vrachtschepen

De Energy Observer heeft veel potentie, maar hoewel het schip veel bekijks trekt zijn de technologieën nog lang niet klaar voor de ‘echte wereld’. Dat geeft Erussard ook ruiterlijk toe. “Het is inderdaad niet zo dat je met de huidige techniek genoeg energie opwekt om vrachtschepen of cruiseschepen meteen honderd procent energieneutraal te maken”, vertelt hij aan PCM.

©PXimport

Dat is ook niet per se het hoofddoel van de boot. “Onderdelen ervan, zoals de OceanWings, kun je straks wel implementeren op een schip.”

Erussard denkt dat de meeste technologieën vooral voor kleine schepen interessant zijn. “Vissersboten en kotters, dat soort dingen. De Energy Observer heeft veel technologie die relatief makkelijk door zulke kleine vaartuigen kan worden ingezet. Er moeten nog wel veel dingen worden verbeterd voor het echt toepasbaar wordt. “Het opladen van de batterijen moet bijvoorbeeld nog efficiënter worden. Maar ik denk dat het over vijf jaar zeker commercieel haalbaar is om veel van de techniek van de Energy Observer toe te passen in kleine schepen. Voor grotere schepen duurt dat wat langer, dan denk ik echt aan vijftien of twintig jaar. Maar het kan ook sneller gaan. Men dacht vroeger ook dat auto’s een heel futuristische uitvinding waren, maar binnen een paar jaar waren de straten van grote steden compleet veranderd.”

Voordat je een nieuwe oven, koelkast of vaatwasser aanschaft, is één ding belangrijk: de juiste maten weten. Een paar millimeter kan het verschil maken tussen een strakke keuken of een dure miskoop. Hoe meet je de nis precies op? Hoeveel ventilatieruimte is nodig? En waar moet je rekening mee houden bij aansluitingen?

Ook interessant: Een inbouwkoelkast kopen: waar moet je op letten?

Bij het kiezen van inbouwapparatuur voor je keuken is precisie alles. Een afwijking van slechts een paar centimeter kan ervoor zorgen dat je nieuwe koelkast, oven, of vaatwasser onmogelijk in de daarvoor bestemde ruimte past. Of het nu gaat om een inbouwkoelkast, een espressomachine of een diepe oven: een haastig genomen maat is zelden een goed idee. Laten we daarom stap voor stap kijken hoe je dit voorkomt, zodat je straks geen verrassingen tegenkomt tijdens de installatie.

Algemene meetprincipes 

Voordat je begint met meten, is het slim om een paar basisregels aan te houden. Gebruik een precieze rolmaat en een digitale schuifmaat voor de beste resultaten. Meet niet alleen de buitenkant van je keukenkasten, maar focus op de binnenafmetingen van de nis: breedte, hoogte en diepte. Houd daarnaast rekening met de benodigde ventilatieruimte, meestal 2 tot 5 centimeter aan de achter- en zijkanten. Check ook waar stopcontacten, wateraansluitingen en doorvoeren voor kabels zitten. Deze details zijn minstens zo belangrijk als de afmetingen zelf.

©Andrey Sinenkiy

Hier let je op bij een:

Inbouwkoelkast of -vriezer 

Bij koelkasten en vriezers is de nishoogte een cruciale maat, die per model sterk kan verschillen. Veelvoorkomende hoogtes zijn 88, 140 en 178 centimeter, maar er zijn uitzonderingen. Let ook goed op het deursysteem: een sleepdeurmechanisme heeft doorgaans 1 tot 2 centimeter extra ruimte in de breedte nodig. Voor de diepte geldt dat 55 centimeter meestal volstaat, al kan dat oplopen tot 60 centimeter bij modellen met een ventilator aan de achterzijde.

Inbouwoven en -magnetron 

Hoewel deze toestellen op het eerste gezicht standaard lijken, kunnen de afmetingen verschillen. De nisbreedte is meestal 56 centimeter, terwijl de voorzijde van het toestel vaak 59,5 centimeter breed is. Dit zorgt ervoor dat het front mooi aansluit op de keukenkast. De hoogte is een belangrijk aandachtspunt: compacte ovens beginnen bij 45 centimeter, terwijl standaardmodellen 60 centimeter nodig hebben. Bij magnetrons is het slim om rekening te houden met bedieningspanelen die kunnen uitsteken en extra ruimte bovenin vragen.

Inbouwvaatwasser 

Bij vaatwassers draait het vooral om de hoogte. Die varieert tussen 81,5 en 87 centimeter, maar dankzij verstelbare poten heb je hier wel wat 'bewegingsruimte'. Minstens zo belangrijk is de plinthoogte: meet van de vloer tot de onderkant van de kast en niet alleen de zichtbare plint. Vergeet ook de waterslang niet—reken op zo'n 5 centimeter extra diepte om voldoende ruimte te houden voor de aansluiting.

Inbouw-espressomachine 

Espressomachines zijn compact, maar nauwkeurig meten blijft belangrijk. De standaardbreedte ligt meestal rond de 56 centimeter, maar de diepte kan variëren. Afhankelijk van het model neemt het waterreservoir aan de achterkant 40 tot 55 centimeter in beslag. Let ook op de kleppen: bij een machine die naar voren opent, is extra ruimte nodig om koffiebonen of cups eenvoudig te vervangen.

©Cristina Villar Martin | Ladanifer

Voorkom deze veelgemaakte fouten 

Een veelvoorkomend probleem is dat apparatuur nét niet past, ondanks zorgvuldig meten. Dit komt vaak doordat ventilatieruimte of aansluitingen over het hoofd worden gezien. Een handige tip: plak een stuk tape op de vloer op de plek waar de achterkant van het toestel komt en markeer daarop de positie van stekkers en leidingen. Controleer ook of de nis waterpas is, vooral bij koelkasten met schuiflades. Een scheve ondergrond kan voor problemen zorgen, dus stel de keukenkast indien nodig bij voordat je gaat installeren.

Bij renovaties spelen vaak afwijkende maten een rol. Oudere keukens kunnen dikkere kastwanden of ongewone nisdieptes hebben. Meet daarom niet alleen de huidige situatie, maar vergelijk deze met de afmetingen van het nieuwe toestel. Twijfel je? Overweeg dan advies van een keukenexpert, zeker bij complexe combinaties zoals een oven met een ingebouwde magnetron.

En dit moet je echt altijd als laatste doen...

Het klinkt als een open deur, maar het blijft de beste garantie op succes: meet alles minimaal twee keer. Schrijf de maten op en leg ze naast de technische specificaties van het apparaat. Let daarbij op details als verstelbare poten, een uitklapbaar bedieningspaneel of deuruitsparing. Zo voorkom je dat je keukenproject verandert in een puzzel met ontbrekende stukken. Want uiteindelijk draait het erom dat alles naadloos samenvalt – letterlijk én figuurlijk.

Het heeft even geduurd, maar de winter is eindelijk (zo goed als) voorbij. De zomertijd is ingegaan, 's morgens vroeg hoor je de vogels weer en de zon zien we ook steeds vaker. Tijd dus om lekker veel buiten te zijn om je tuin helemaal zomerklaar te maken. Dit zijn de tuinklusjes die je in april allemaal kunt doen.

📆Handig: onze tuinkluskalender voor heel het jaar rond

Planten afharden

Planten die je in de afgelopen maanden binnen hebt gehouden, kun je nu langzaam laten wennen aan de lagere buitentemperaturen. Begin in de tweede helft van april door ze overdag buiten te zetten en 's avonds weer naar binnen te halen, bijvoorbeeld in de schuur of garage. Hoewel de lente begonnen is, kunnen de nachten nog koud zijn, zeker omdat de IJsheiligen nog niet voorbij zijn. Sommige nachten kan het zelfs nog vriezen. Geef kuipplanten een meststof met langdurige werking, zodat ze voldoende voeding hebben voor de komende maanden. Bescherm eenjarige planten, jonge gewassen en bloesembomen tegen nachtvorst met een vliesdoek.

Rozen, bodembedekkers en zomerbollen planten

Heb je nog geen rozen of heesters geplant? Dan is dit het moment om dat alsnog te doen, zodat ze deze zomer in volle bloei staan. Is het lekker weer in april? Op zonnige dagen kun je ook heiligenbloem of lavendel in de grond zetten. Zorg er wel voor dat je eerst onkruid verwijdert en de bodem losmaakt.

Wil je borderplanten aanplanten? Begin dan met bodembedekkers. Dit is bovendien een ideaal moment om de beplanting een voedingsboost te geven met mest. Heb je in maart eenjarige, tweejarige of vaste planten binnen gezaaid? Dan kun je ze nu voorzichtig verpotten. Nog niet gezaaid? Dat kan nog steeds.

Vanaf half april is het ook een goed moment om zomerbollen te planten. Denk aan lelies, dahlia's, siergember, canna's en gladiolen. Bloembollen die meerdere jaren in de grond blijven, geef je extra voeding met organische mest en een laagje compost. Wil je direct meer kleur in de tuin? Zet dan bakken en potten vol met bloeiende planten. Die zijn nu volop verkrijgbaar bij tuincentra.

©Alexander Raths

Heggen en klimplanten

Haal de heggenschaar maar tevoorschijn, want dit is het moment om hagen zoals taxus, conifeer, liguster en leylandii te snoeien. Zo houd je ze in vorm en voorkom je dat ze te breed uitgroeien. Geef de hagen meteen een speciale haagmeststof en leg een laag bodembedekking, houtsnippers of mulch rondom de wortels. Dit helpt de grond vocht vast te houden in de zomer en verbetert de bodemstructuur. Bovendien remt het de groei van onkruid.

Dunne en dode takken in heesters kun je nu ook verwijderen. De hoofdtakken mag je flink terugsnoeien om de struik voller te laten groeien. Dit geldt ook voor winterjasmijn en forsythia, die na de bloei een snoeibeurt kunnen gebruiken. Winterbloeiende heide knip je eenvoudig terug met een heggenschaar. Vergeet niet om klimplanten, zoals clematis, goed vast te zetten. Het kan deze maand namelijk nog flink waaien.

Meeldauw voorkomen en bestrijden

Meeldauw is een plantenziekte die wordt veroorzaakt door een schimmel. Vooral bij warm en droog weer, in combinatie met vochtige nachten door dauw, kan deze ziekte zich snel verspreiden. De schimmel laat een wit, poederachtig laagje achter op de bladeren. Dit is niet alleen lelijk, maar ook schadelijk. De schimmel dringt diep door in het plantenweefsel en onttrekt voedingsstoffen, waardoor de plant minder goed groeit. Rozen, ridderspoor, kamperfoelie, begonia's, aardbeien, tomaten, komkommers, courgette en druiven zijn extra gevoelig voor meeldauw.

Om meeldauw te voorkomen is het belangrijk om bij droog weer extra water te geven en ervoor te zorgen dat er voldoende ruimte tussen de planten blijft. Aangetaste bladeren kun je het beste meteen wegknippen en in de vuilnisbak gooien, zodat de schimmel zich niet verder verspreidt. Gooi ze niet op de composthoop! Daarnaast is het verstandig om meeldauwgevoelige planten niet te plaatsen op plekken waar eerder meeldauw heeft gezeten. Mocht een plant toch helemaal onder deze schimmel zitten, dan is een bestrijdingsmiddel de beste oplossing.

©cocci65

Het gazon: maaien, bijzaaien en bemesten

Controleer of het gazon zieke of kale plekken heeft. Wil je die direct aanpakken? Steek de aangetaste plek dan in een vierkante vorm uit en leg er een nieuw, op maat gesneden grasmat in. Opnieuw inzaaien is natuurlijk ook een optie. Vanaf nu kun je het gras weer maandelijks maaien. Lang gras langs de randen werk je bij met een grastrimmer of kantenknipper, zodat het gazon er weer strak uitziet.

Bemesting is belangrijk voor een gezond gazon. Dit doe je in de periode van maart tot en met september minstens drie keer. Heb je in maart nog niet bemest? Dan is het nu de hoogste tijd. Sluit daarnaast de buitenkraan weer aan, zodat de sproeiers in de tuin klaar zijn voor gebruik.

Lees ook: Grasmaaien: fluitje van een cent met deze tips