ID.nl logo
PCM-weekoverzicht: Muziekindustrie dankt veel aan Spotify
Zekerheid & gemak

PCM-weekoverzicht: Muziekindustrie dankt veel aan Spotify

Iedere vrijdag blikt PCM terug op de week. Welk nieuws mag je niet missen en welke how-to's moet je lezen? Dankzij dit handige overzicht ben je zo voor het weekend weer helemaal op de hoogte.

De invloed van streamingdiensten op de muziekindustrie

©PXimport

Muziek wordt veel minder illegaal gedownload dan vroeger, wat voor een deel te danken is aan de opkomst van streamingdiensten als Spotify. In dit artikel blikken we terug en staan we ook stil bij de kritiek, bijvoorbeeld wanneer het aankomt op het eerlijk compenseren van artiesten.

De verregaande medische mogelijkheden van wearables

©PXimport

Een moderne smartwatch of fitnesstracker heeft bepaalde functies die we nu al voor lief nemen. Denk aan een stappenteller en een hartslagmeter. Maar eigenlijk is dit nog maar het begin. Wearables gaan een telkens grotere rol spelen bij ziektes als epilepsie en parkinson. Lees hier meer.

De beste 17,3 inch-laptops voor ieder doeleinde

©PXimport

Laptops met een scherm van 17,3 inch staan te boek als flinke bakbeesten, maar tegenwoordig zijn notebooks in dit formaat een stuk makkelijker mee te nemen. Of je nu een model zoekt om op te werken of juist om te gamen, voor ieder doeleinde is er wel een geschikt apparaat te vinden.

De risico's van smartphone-onderdelen kopen uit China

©PXimport

Woekerprijzen op Chinese webshops als AliExpress maken in ons - zuinige Hollanders als we zijn - toch vaak iets los. Maar er zijn bepaalde productcategorieën die je op dit soort sites beter links kunt laten liggen, zoals smartphone-onderdelen. Waarom is dat, en waar kun je zoal op letten?

▼ Volgende artikel
Van A naar B: zo werken IP-adressen
Huis

Van A naar B: zo werken IP-adressen

Wanneer je iemand wilt bellen, heb je een telefoonnummer nodig. Stuur je een brief, dan kun je niet zonder postadres. Dit geldt ook wanneer je een webserver of een of ander netwerkapparaat wilt bereiken. Zonder (netwerk)adres kom je letterlijk nergens.

Na het lezen van dit artikel weet je alles over het IP-adres:

  • Hoe een IP-adres opgebouwd wordt
  • Het verschil tussen een publiek en privaat IP-adres
  • Wat DHCP en (D)DNS met het IP-adres te maken hebben

Lees zeker ook: Sesam, open u! Kom alles te weten over netwerkpoorten

Als je een website bezoekt of een bestand van je NAS-apparaat wilt opvragen, moet er zowel voor internet als voor je thuisnetwerk een manier zijn om een apparaat eenduidig te identificeren. Dit gebeurt (meestal) met behulp van IP-adressen. We leggen eerst uit hoe een IP-adres is opgebouwd en hoe de adressering werkt, en bekijken daarna enkele belangrijke IP-adrestypes.

IP-adres

Een IP-adres bestaat uit vier getallen, gescheiden door punten, bijvoorbeeld 192.168.1.100. Elk getal kan variëren van 0 tot 255, waardoor het bereik van IP-adressen loopt van 0.0.0.0 tot 255.255.255.255. Dit levert 256×256×256×256 adressen op, oftewel 256⁴ of 2³², wat neerkomt op 4.294.967.296. Meer dan 4 miljard adressen dus, waarvan circa 5% gereserveerd is (zie ook het kader ‘Opbouw IP-adressen’).

IP-adressen worden niet zomaar toegekend, maar toegewezen door het IANA (Internet Assigned Numbers Authority), een onderdeel van Amerikaanse non-profitorganisatie ICANN (Internet Corporation for Assigned Names and Numbers).

Meer dan 4 miljard IP-adressen: het lijkt meer dan het is.

IP-adressering

‘IP’ in IP-adres staat voor Internet Protocol: een set regels die het formaat bepaalt van gegevens die via een netwerkapparaat over internet of een lokaal netwerk worden uitgewisseld. Je kunt het IP-protocol zien als een taal waarmee elke computer met een andere kan communiceren, op basis van IP-adressen. Deze adressering verloopt grotendeels op de achtergrond en gaat ongeveer als volgt.

Je pc verbindt eerst met een netwerk dat met internet is verbonden en dat je pc toegang tot internet verleent. Bij een thuis-pc is dat netwerk normaliter dat van je internetprovider (Internet Service Provider, ISP). Bij een werk-pc is dat wellicht het bedrijfsnetwerk. Het netwerk krijgt een uniek IP-adres van de ISP, die daarvoor uit een grote adressenpool kan putten. Deze werd door het IANA aan de ISP toegewezen, weliswaar via een regionale internet registry (kortweg RIR; in Europa is dit het RIPE NCC, Amsterdam).

Alle internetactiviteit (upstream) die je vervolgens onderneemt, zoals het bezoeken van een website of het benaderen van bestanden, gaat via het netwerk van je ISP, en deze stuurt netjes alle responses (downstream) terug naar je eigen netwerk op basis van je IP-adres.

RIPE NCC is een van de vijf mondiale RIR’s (beeld: Wikipedia, CC BY-SA 3.0).

Publiek IP-adres

Het IP-adres dat door je internetprovider aan je netwerk wordt toegekend, moet van buitenaf via internet bereikbaar zijn om data te kunnen (terug)sturen. Dit noemen we een extern of publiek IP-adres. Om het adres van je eigen netwerk te weten, kun je naar www.whatsmyip.com of www.iplocation.com surfen. Beide sites vermelden ook (de locatie van) je ISP.

De kans is reëel dat je publieke IP-adres na een tijd verandert. Dit komt omdat een internetprovider de meeste klanten een dynamisch IP-adres toekent (via DHCP, zie ook de paragraaf ‘IP-configuratie’) dat altijd kan wijzigen, bijvoorbeeld nadat je het modem hebt uit- en ingeschakeld. Een voordeel van een wisselend IP-adres is dat het iets moeilijker wordt in je netwerk in te breken. Een nadeel is dat het ook voor jezelf lastiger wordt een eigen server in je netwerk van buitenaf te bereiken (lees meer in de paragraaf ‘DDNS’).

Het publieke IP-adres van ons netwerk en de internetprovider waarmee we verbonden zijn.

Privaat IP-adres

Je weet nu hoe je het publieke IP-adres van je netwerk kunt opvragen, maar hoe zit het met de IP-adressen van apparaten binnen dit netwerk? Ook die moeten tenslotte over een uniek IP-adres beschikken. Op een Windows-pc kun je dit IP-adres opvragen via de Opdrachtprompt met het commando ipconfig. Je leest het IP-adres af bij de actieve netwerkadapter, achter IPv4 Address. Het interne IP-adres van je router staat vermeld achter Default Gateway.

Om snel de IP-adressen van alle apparaten op je netwerk te zien, moet je bij je router zijn. Typ het IP-adres van je router in de adresbalk van je browser, meld je aan en open een sectie als Attached Devices of Connected Clients. Deze IP-adressen zijn uniek binnen jouw netwerk, maar de kans is groot dat dezelfde IP-adressen ook op veel andere lokale netwerken worden gebruikt. We noemen dit interne of private IP-adressen. Ze kunnen niet worden doorgegeven door een router en zijn daarom niet bereikbaar vanuit een ander netwerk. Ze werden door het IANA vastgelegd en liggen binnen de volgende adresbereiken: 10.0.0.0 tot 10.255.255.255, 172.16.0.0 tot 172.32.255.255 en – vooral ook voor thuisnetwerken – 192.168.0.0 tot 192.168.255.255.

Stel, je bezoekt een website met je pc met het interne IP-adres 192.168.0.138. Via je router, die met het netwerk van je internetprovider is verbonden, wordt je publieke IP-adres doorgegeven en alle antwoorden keren terug naar dit publieke adres. Je router houdt ondertussen in een zogeheten NAT-tabel (Network Address Translation) bij welke pc de aanvraag heeft gedaan, zodat de antwoorden naar de juiste pc (in ons voorbeeld 192.168.0.138) doorgestuurd kunnen worden.

Je router somt de private IP-adressen op van de aangesloten netwerkapparaten.

IP-configuratie

Voor wie zich afvraagt hoe netwerkapparaten aan een uniek intern IP-adres komen: dit kan op twee manieren. Je kunt dit zelf instellen of het overlaten aan de router via zijn DHCP-service (Dynamic Host Configuration Protocol).

Op een Windows 11-pc kun je dit als volgt controleren en instellen. Start het Configuratiescherm op en ga via Netwerk en internet naar het Netwerkcentrum. Onder De actieve netwerken weergeven lees je de naam van je netwerkverbinding af. Klik aan de linkerkant op Adapterinstellingen wijzigen, klik met rechts op de actieve netwerkverbinding en kies Eigenschappen. Zoek naar Internet Protocol versie 4 (TCP/IPv4), selecteer dit en kies Eigenschappen. Als Automatisch een IP-adres laten toewijzen is ingesteld, zorgt de DHCP-service van je router voor de adrestoewijzing. Je kunt dit ook zelf doen door Het volgende IP-adres gebruiken te selecteren en een statisch, maar binnen je netwerk wel uniek IP-adres, Subnetmasker en Standaardgateway (het interne IP-adres van je router) in te vullen. Meer over het subnetmasker lees je in het kader ‘Opbouw IP-adressen’.

Je kunt ook zelf het IP-adres van een netwerkapparaat instellen. 

Opbouw IP-adressen

Je weet nu dat een IP-adres uit vier getallen van elk 0 tot 255 bestaat, maar dit gebeurt niet willekeurig. Een IP-adres bestaat namelijk uit twee delen. Neem bijvoorbeeld het adres 192.168.0.138 met het subnetmasker 255.255.255.0, zoals gebruikelijk is in thuisnetwerken. Dit masker geeft aan dat de eerste drie getallen het netwerkadres vormen en het laatste getal is het hostadres. Binnen dit netwerk zijn dus maximaal 256 hosts oftewel netwerkapparaten mogelijk (van 0 tot 255), maar in de praktijk zijn dit er slechts 254, omdat 0 en 255 gereserveerd zijn.

Stel dat je binnen je netwerk ongeveer 300 unieke IP-adressen nodig hebt, dan kun je het subnetmasker instellen op 255.255.254.0, omdat je dan 512 (verminderd met 2 gereserveerde) hostadressen hebt. Dit wordt duidelijk als je het masker in binaire vorm noteert: 11111111.11111111.11111110.00000000. De 23 1’en geven het netwerk-id aan en de 9 0’en de host-id, wat dus 29 oftewel unieke 512 hosts toelaat.

Een subnetmasker wordt vaak in de zogeheten CIDR-notatie weergegeven (Classless Inter-Domain Routing). In ons voorbeeld wordt dit dan 255.255.254.0/23, waarbij de netwerkprefix 23 het aantal bits voor het netwerkadres aangeeft.

Handig weetje: je kunt de optie Programmeur in de Rekenmachine van Windows gebruiken om met decimale en binaire getallen te rekenen.

Een overzicht van de IPv4 CIDR-adressering (ons voorbeeld is rood omkaderd).

Url’s en hostnamen

Al deze kennis over IP-adressering is dan wel interessant, maar de kans is groot dat je zelf niet eerder een IP-adres in je browser hebt ingetikt. Daarvoor gebruik je tenslotte altijd een url (https://www.site.nl/index.html?lang=nl). Hoewel je er eigenlijk niets van merkt, wordt ook dan onderliggend met IP-adressen gewerkt.

De url in ons voorbeeld bevat vier delen: https:// (het netwerkprotocol), www.site.nl (de hostnaam), index.html (de specifieke bron of pagina op de server) en ?lang=nl (extra parameters zoals een zoekstring).

Het belangrijkste deel om te weten welke pagina de browser moet openen, is de hostnaam. Intern moet deze naam hiervoor eerst worden omgezet naar het bijbehorende IP-adres en dat doet een DNS-server (Domain Name System), tenzij dit adres zich nog in het cachegeheugen van je browser, besturingssysteem of router bevindt. Normaliter zorgt de DNS-server van je internetprovider daarvoor, maar als het nodig is, geeft deze het verzoek door aan een hiërarchische keten van DNS-servers tot het juiste IP-adres is gevonden. Via je internetprovider wordt dit adres dan naar je browser teruggekoppeld.

Je kunt zo’n DNS-verzoek bekijken door in de Opdrachtprompt het commando nslookup <hostnaam> uit te voeren, zoals nslookup www.dig.nl. Of geef op Linux in: dig <hostnaam>. Met dig <hostnaam> +trace kun je de opeenvolgende stappen in de hiërarchische DNS-bevraging bekijken.

Een DNS-bevraging: links het korte antwoord; rechts nagenoeg het volledige antwoord.

DDNS

Als je de paragrafen ‘Publiek IP-adres’ en ‘Privaat IP-adres’ hebt gelezen, begrijp je waarom het lastig kan zijn om vanaf een andere locatie via het internet een eigen server (op een pc of NAS) in je thuisnetwerk te bereiken. Want eerst moet je het (dynamisch toegekende) publieke IP-adres van je router of netwerk bereiken, maar wat als je internetprovider dat inmiddels heeft gewijzigd?

Om dit probleem te omzeilen, kun je een DDNS-service gebruiken (dynamisch DNS), zoals het gratis Duck DNS (meld je aan met X of Google). Hiermee koppel je een hostnaam, zoals mijnservice.duckdns.org, aan het actuele publieke IP-adres van je netwerk. Vul hier gewoon je hostnaam in en bevestig met add domain. Ga vervolgens naar www.duckdns.org/install.jsp, selecteer je hostnaam en klik op het gewenste installatietype, zoals windows-gui. Volg de instructies op om de software (DuckDnsInst.exe) van www.etx.ca te downloaden en te configureren. Deze DuckDNS Updater zorgt ervoor dat elke wijziging aan je publieke IP-adres meteen aan de dienst wordt gemeld, zodat de koppeling tussen de hostnaam en het IP-adres intact blijft.

Via de hostnaam kun je nu al (het publieke IP-adres van) je router bereiken. Om ervoor te zorgen dat de router je aanvraag netjes doorstuurt naar (het interne IP-adres van) je server, gebruik je op je router de functie ‘poortdoorschakeling’. In het artikel Sesam, open u! Kom alles te weten over netwerkpoorten hebben we dit uitgebreid toegelicht, en op www.portforward.com vind je instructies voor talrijke routers.

Verbind een hostnaam aan je IP-adres en laat een updater deze koppeling intact houden.

VPN

Uit dit artikel is je ook duidelijk geworden dat hosts die je op het internet bezoekt, zoals webservers, over je publieke IP-adres moeten beschikken om op je verzoeken te kunnen reageren. Misschien voel je je hier niet altijd comfortabel bij als het om je privacy gaat, vooral omdat je internetprovider technisch gezien je identiteit aan dat publieke IP-adres kan koppelen.

Wil je liever niet je eigen IP-adres bekend maken, dan kun je een VPN (Virtual Private Network) gebruiken. Bij de meeste gratis diensten heb je te maken met snelheidsbeperkingen of restricties in de hoeveelheid te gebruiken data. Betaalde diensten zijn doorgaans betrouwbaarder en kosten ongeveer 5 euro per maand. Hiermee zet je een versleutelde verbinding op met een speciale VPN-dienst, en het is deze server die zijn IP-adres bekend maakt aan de bezochte websites. De antwoorden worden dan versleuteld naar jouw pc teruggestuurd. Je internetprovider weet dat je een VPN-dienst gebruikt, maar heeft geen inzage in wat je doet of waar je naartoe surft. Alleen de VPN-provider weet dit, maar als het goed is, houdt deze geen logs bij. Vergeet dit niet te checken!

Lees ook: Surf anoniem met de gratis VPN-dienst van Opera

Bij de meeste VPN-diensten kun je zelf de locatie van de VPN-server kiezen.

IPv6

In het artikel zijn we uitgegaan van IPv4-adressen, de vierde versie van het IP-protocol dat al meer dan 40 jaar in gebruik is. IPv4 gebruikt 32-bit adressen (4x8 bits), wat neerkomt op ruim 4 miljard unieke adressen. Dankzij interne adressen en NAT-routers heeft men de levensduur kunnen rekken, maar met miljarden apparaten op het internet zijn deze adressen bijna op.

IPv6 gebruikt daarom 128-bits adressen, zoals 2002:0db8:0000:0000:34f4:0000:0000:F3dd, wat neerkomt op een getal met 39 cijfers in decimale vorm, en theoretisch voldoende is om elk klein object op aarde een uniek adres te geven. Een ander voordeel van IPv6 is dat apparaten dankzij de automatische configuratie zichzelf eenvoudig een adres kunnen toewijzen. Bovendien heeft IPv6 ingebouwde end-to-endbeveiliging, zoals IPsec, zonder dat NAT nodig is. Helaas hebben we hier niet de ruimte om dieper in te gaan op de implementatie van IPv6.

De typische opbouw van een 128-bits IPv6-adres.

▼ Volgende artikel
Waar voor je geld: 5 luxe keukenmachines voor max 450 euro
Huis

Waar voor je geld: 5 luxe keukenmachines voor max 450 euro

Bij ID.nl zijn we dol op kwaliteitsproducten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we binnen een bepaald thema naar zulke deals. Ben je op zoek naar een nieuwe keukenmachine met veel mogelijkheden? Vandaag hebben we vijf interessante modellen voor je gespot.

Disclaimer: Op het moment van schrijven zijn de besproken keukenmachines bij de goedkoopste webwinkels niet duurder dan 450 euro. De prijzen kunnen schommelen.

KitchenAid 5 KCM125EEP + 5KCMBCA

Haal met dit product een keukenrobot en groentesnijder in huis. Dankzij een riante mengkom van 4,8 liter maak je voor een ruim gezelschap eten klaar. Met een respectabel vermogen van 1300 watt en toerental van 220 rotaties per minuut kost het mixen, kneden of kloppen weinig tijd. Gebruik hiervoor de bijgesloten garde, menghaak of kneedhaak. Ideaal voor onder meer het maken van koekjes, brood, slagroom of cake. Wil je komkommer snijden of een wortel raspen? Met behulp van de groentesnijder is dat zo gepiept. Je bevestigt dit onderdeel eenvoudig op de aansluiting aan de voorzijde.

De bediening is een fluitje van een cent. Selecteer met de schuifknop aan de zijkant het gewenste vermogen. Je hebt de keuze uit tien snelheden. De stevige behuizing heeft een kantelbare kop, waardoor je de mengkom moeiteloos kunt ‘vastzetten’. Diverse losse accessoires zijn vaatwasserbestendig, zodat je weinig tijd kwijt bent aan schoonmaken. De fabrikant geeft op deze krachtige mixer maar liefst vijf jaar garantie.

Bourgini Classic Kitchen Chef XL

Wil je voor meerdere personen eten bereiden, dan ben je bij deze betaalbare keukenmachine aan het juiste adres. De roestvrijstalen mengkom heeft namelijk een royale inhoud van 6,2 liter. Een ander pluspunt is het hoge vermogen van 1500 watt. Kortom, je kunt op een behoorlijke snelheid mixen, kloppen en kneden. Kies met de blauw verlichte draaiknop tussen acht snelheden. Daarnaast doe je voor extra power zo nodig een beroep op de pulsfunctie.

Dit apparaat maakt een dubbele roterende mixbeweging. Volgens de fabrikant bereikt de keukenmachine om die reden óók de randen van de mengkom. Rondom de kop bevindt zich een afneembare spatkap. Voorkom daarmee dat er spetters door de keuken vliegen. Nuttig is de aanwezige vulopening, waardoor je naderhand nog ingrediënten kunt toevoegen. Met behulp van een kleine handgreep kantel je eenvoudig de kop. Bevestig vervolgens de meegeleverde garde, deeghaak of menghaak en plaats de mengkom. Alle losse onderdelen kunnen probleemloos in de vaatwasser.

Kenwood Titanium Chef Baker KVC65.001WH

Deze luxe keukenmachine van Kenwood heeft een goede reputatie. Zo komen bijna dertig Kieskeurig.nl bezoekers tot een gemiddelde beoordeling van een 8,8. Een vaak benoemd pluspunt is de ingebouwde weegschaal. Doe de gewenste ingrediënten in een mengkom van 5 liter en lees op het display het gewicht af. Vervolgens kun je met de inbegrepen klopper, ballongarde of deeghaak aan de slag. Overigens is er ook een timerfunctie ingebakken, waarbij je de resterende tijd op het display kunt aflezen.

De motor ondersteunt een vermogen van 1200 watt. Je gebruikt de draaiknop om de snelheid geleidelijk op te voeren. Voor maximaal vermogen activeer je eventueel de pulsfunctie. Wees trouwens niet bang voor rondvliegende spetters, want de spatkap houdt alles binnen boord. Je lift de arm eventueel ietwat omhoog, waarna je tijdens het mixen desgewenst nog één of meerdere ingrediënten toevoegt. Alle bijgesloten onderdelen kunnen in de vaatwasser. Nuttig om te weten is dat er voor deze keukenmachine zo'n 25 hulpstukken verkrijgbaar zijn.

Kenwood MultiPro XL Weigh+ FDM72.990BK

Snijden, kneden, persen, hakken, blenden, kloppen, raspen… De Kenwood MultiPro XL Weigh+ FDM72.990BK kan het allemaal. Niet voor niets gooit dit product onder diverse Kieskeurig.nl-bezoekers hoge ogen, want zij komen tot een gemiddelde beoordeling van een 9,3. De standaard-mengkom heeft een inhoud van 3 liter. Als alternatief kun je ook met een blender van 1,5 liter aan de slag. Ideaal voor het bereiden van een smoothie of milkshake.

Met de ingebouwde weegschaal weeg je alle ingrediënten direct af. Kijk hiervoor op het display. Via de draaiknop kun je de rotatiesnelheid trapsgewijs opvoeren. Deze veelzijdige keukenhulp presteert op een maximaal vermogen van 1000 watt. Kenwood levert de MultiPro XL Weigh+ FDM72.990BK compleet af. Zo koppel je de bijgesloten deeghaak, citruspers of dubbele garde eenvoudig aan de foodprocessor. Naast de genoemde accessoires telt de productdoos ook nog meerdere messen en schijven. Gebruik die onder meer voor het snijden of raspen van groente. Ergens anders koken? Stop de keukenmachine inclusief alle accessoires dan in de meegeleverde opbergtas en ga op pad.

Philips HR7320/00

Op zoek naar een compacte keukenmachine tegen een aantrekkelijke prijs? Dit exemplaar van Philips heeft een mengkom van 2,1 liter. Kortom, een goede optie voor kleine huishoudens. Vanwege de kleine omvang voldoet het opgegeven vermogen van 700 watt prima. Je gebruikt de draaiknop om tussen twee snelheden en de krachtige pulsstand te switchen. Via de opening aan de bovenzijde plaats je eenvoudig etenswaren in de foodprocessor.

De HR7320/00 ondersteunt meerdere functies, zoals kneden, snijden, hakken, kloppen en mengen. Hiervoor zijn er diverse accessoires bijgesloten, namelijk een omkeerbare snijschijf, een mes, een emulsieschijf en een kneedhaak. Na afloop giet je het mengsel in de meegeleverde kan, waarna je eventueel nóg een gerecht kunt bereiden. Ben je klaar met koken, dan stop je alle losse onderdelen in de vaatwasser. Gunstig is dat je deze kleine en lichte keukenmachine makkelijk kunt opbergen. De behuizing bevat een handig opbergvak voor het netsnoer.