ID.nl logo
Zekerheid & gemak

Onmisbaar gereedschap voor pc-reparatie

Het gebeurt wel eens dat je een pc moet openschroeven, bijvoorbeeld om een schijf te vervangen, om een geheugenreepje te ‘reseaten’ of voor een periodieke schoonmaakbeurt. Of wie weet patch je je eigen utp-kabels of vermoed je een defecte kabel. Daarvoor heb je de juiste tools nodig. Hier zetten we onmisbaar gereedschap voor pc-reparatie in de spotlight.

Voor wie aan pc’s of kabels wil sleutelen zijn sommige tools zo vanzelfsprekend dat ze nauwelijks nog een vermelding waard zijn. We denken dan aan gereedschap als een pincet, een fijne tang, een draadkniptang, enkele draadbinders, een paar kruiskopschroevendraaiers enzovoort. Wat deze laatste betreft is het trouwens geen slecht idee zowel gemagnetiseerde als niet-gemagnetiseerde exemplaren in je gereedschapskist te hebben.

De eerste soort helpt je te voorkomen dat schroefjes in de systeemkast vallen en maakt het handig om gevallen schroefjes alsnog weer te kunnen opvissen. Anderzijds kan het net iets veiliger zijn om bij erg krappe en delicate plekjes – nabij de cpu of het ram, bijvoorbeeld – een niet-gemagnetiseerde schroevendraaier te gebruiken.

Overigens kun je met wat handigheden er ook bij deze schroevendraaiers voor zorgen dat de schroefje niet onverhoeds loskomen. Daarvoor kun je eventueel een krimpkous gebruiken, maar het kan ook met tape. Je duwt de schroef door (de klevende zijde van) een stukje zelfklevende tape en je vouwt beide zijden van het stukje tape om zodat die aan je schroevendraaier plakken.

Weet trouwens dat er ook volledige gereedschapsets bestaan die de belangrijkste tools in een handig en compact etui verzamelen. Googel maar even naar iets als ‘pc gereedschap’ en je komt meteen bij diverse aanbieders uit.

Antistatische polsband

©PXimport

Als systeembeheerder wil je natuurlijk dat reparties zo snel mogelijk verlopen en dus nemen we vaak niet de moeite onszelf te ‘ontladen’ om op die manier statische elektriciteit te vermijden. Die kan echter schadelijk zijn voor bepaalde elektronische componenten als ram-geheugen. Dat risico is er, zeker in combinatie met externe factoren als (wollen of nylon) kleding of vloerbekleding.

Eventueel kun je voor je de kast openschroeft een geaard metalen object aanraken, zoals het ongeverfde deel van een radiator, maar beter is het een antistatisch polsbandje te dragen dat je dan met behulp van een krokodillenklem verbindt met een geaard pinnetje van een stopcontact. Als je het helemaal volgens de regels wilt doen kun je ook nog een antistatische mat gebruiken.

Perslucht

©PXimport

Een busje perslucht kan wonderen doen om ook hardnekkig stof uit een systeemkast of op de bladen van een ventilator – die je voor die gelegenheid eventueel met een potlood kunt blokkeren – te blazen. Alleen … zijn die bussen zo verdraaid snel leeg en behoorlijk duur. Probeer het daarom eerst met een blaasbalg of, veel handiger nog, met een kleine compressor op 220 volt.

Idealiter kun je hiervan zelf de druk regelen en is het mogelijk een aangepaste spuitmond of blaaspistool te bevestigen. Zo’n compacte compressor kun je al voor minder dan 80 euro vinden en is op langere termijn veel goedkoper dan busjes perslucht.

Kabeltester en toongenerator

©PXimport

Niks vervelender dan een netwerkverbinding die (sporadisch) niet betrouwbaar lijkt te werken. Mogelijk zit er een knik in de kabel of is draadje in de connector losgekomen. Dan heb je een kabeltester nodig. Zo’n toestelletje kun je al vanaf circa 10 euro op de kop tikken. Uiteraard is zo’n tester geschikt voor RJ45 (en wellicht ook voor PoE), maar er zijn er die ook overweg kunnen met RJ11 en RJ12, bijvoorbeeld voor telefoons en (adsl-)modems.

Sommige modellen zijn ook uitgerust met een toongenerator: die kan je helpen bij het uitzoeken waar een netwerkkabel naartoe loopt. Vanaf circa 60 euro vind je ook al kits die zowel een tester, krimp-, knip- als striptang bevatten. Weet trouwens dat er ook kabeltesters zijn specifiek voor coax en zelfs voor glasvezel. Het zal je weinig verbazen dat deze laatste een heel stuk duurder zijn.

Krimp- en striptang

©PXimport

Naast een scherp oog, een vaste hand, enige ervaring en geduld heb je ook een krimptang nodig als je je netwerkkabels zelf wilt patchen. Een modulaire krimptang die zowel het krimpen, strippen als knippen aankan, werkt wellicht het handigst. Die hoeft je trouwens geen fortuin te kosten: je vindt zulke tangen al vanaf circa 15 euro.

Let er op dat sommige tangen alleen geschikt zijn voor RJ45 en dus niet overweg kunnen met RJ11 of RJ12. Sommige kits voorzien tevens in een LSA-tool (punch-down tool), wat het bevestigen van draden op contactpunten in utp-ethernetkabels vergemakkelijkt.

Multimeter en ir-thermometer

©PXimport

Ook een digitale multimeter of universeelmeter kan een handig stukje gereedschap zijn wanneer je de elektrische spanningen wilt controleren of de stroomvoorziening moet checken of repareren. Afhankelijk van wat je er precies mee wilt meten, hoe je dat wilt doen (bijvoorbeeld met een afneembaar, draadloos beeldscherm) en hoe nauwkeurig dat moet gebeuren, variëren de prijzen van ruwweg 20 euro tot ettelijke honderden euro, zoals de gespecialiseerde modellen van Fluke.

Je vindt ze niet wellicht zo snel in de toolbox van een systeembeheerder maar ook een infrarood-thermometer kan wel eens van pas komen, wanneer je de temperatuur van bepaalde pc-componenten wilt nagaan zonder dat er fysiek contact nodig is met het bewuste onderdeel. Je vindt zo’n apparaat vanaf circa 50 euro.

Smartphone (camera)

©PXimport

Een handige uitsmijter … In geen enkel klaslokaal of vergaderzaal ontbreekt tegenwoordig een beamer. Wanneer een beamer niet meer reageert als je knopjes van de ir-afstandsbediening indrukt, dan kan de oplossing zo eenvoudig zijn als het vervangen van de batterijtjes.

Om snel te weten of lege batterijen inderdaad het probleem zijn, hoef je het ir-oog van de afstandsbediening maar naar de ingebouwde camera van je smartphone te richten. Zie je het oog niet oplichten, dan is het tijd om die reservebatterijen te halen.

▼ Volgende artikel
Review Panasonic TV-55Z90BE6 -  Kwaliteit met een hoog prijskaartje
Huis

Review Panasonic TV-55Z90BE6 - Kwaliteit met een hoog prijskaartje

De Panasonic TV-55Z90BE6 is een premium OLED-tv, net onder het topmodel. Hij mikt op uitmuntende beeldkwaliteit en zal heel wat kijkers aantrekken, ongeacht wat hun favoriete kijkvoer is. Maar de concurrentie is zwaar en we vragen ons af of de tv iets extra te bieden heeft.

Fantastisch
Energy label
Samenvatting

De Panasonic Z90B levert prachtige beelden dankzij het heldere Master OLED Pro-paneel en uitstekende kalibratie. De tv ondersteunt alle HDR-formaten en is met snelle HDMI 2.1-poorten ideaal voor gamers. Het geluid is prima en de draaivoet handig. Minpunten zijn het gebrek aan DTS en ontbrekende Belgische apps op Fire TV.

Plus- en minpunten
  • Zeer goede piekhelderheid
  • OLED-contrast en zeer goed schaduwdetail
  • Goede kalibratie af fabrikant
  • Goede bewegingsscherpte
  • Gebrek aan lokale smart tv-apps voor België
  • Geen ondersteuning voor DTS
  • Hoge adviesprijs
Panasonic TV-55Z90BE6

Adviesprijs: 2.199 euro
Wat: Ultra HD 4K 144Hz W-OLED-tv
Schermformaat: 55 inch (139cm)
Aansluitingen: 4x HDMI (2x v2.1 48Gbps, 2x v2.0 18GBps, ARC/eARC, ALLM, 4K144 HFR, VRR), 3x USB, 1x optisch digitaal uit, 1x hoofdtelefoon/subwoofer, 3x antenne, 1x Ethernet, WiFi 5, Airplay2, Bluetooth
Extra’s: HDR10, HLG, Dolby Vision IQ, HDR10+ Adaptive, Dolby Atmos, Fire TV, USB/DLNA-mediaspeler, dual DVB-T2/C/S2, CI+-slot, HCX Pro AI Mk II Processor
Afmetingen: 1225 x 787 x 348 mm (incl. voet)
Gewicht: 23 kg (incl. voet)
Verbruik (per 1000 uur): SDR 84 kWh/1000h (G) / HDR 147 kWh/1000h (G)

Panasonic heeft nooit voor opvallende designs gekozen en dat is dit keer niet anders. Het zwarte toestel combineert een slank scherm met een relatief grote behuizing voor de elektronica en aansluitingen achteraan. De afwerking is piekfijn in orde. In tegenstelling tot veel concurrenten staat de Z90B op een draaivoet, een detail dat voor velen handig kan zijn. Opvallend is dat de Z90B voorwaarts gerichte luidsprekers heeft die in een balk onderaan het scherm zitten. Het toestel staat nauwelijks 2cm boven het meubel, maar wie een soundbar wil gebruiken kan die toch voor de tv zetten als de luidsprekerbalk in dat geval toch niet wordt gebruikt.

De aansluitingen staan allemaal zijwaarts of naar onder gericht zodat ze wandmontage niet bemoeilijken. De vier HDMI-poorten zijn onderverdeeld in twee HDMI 2.0-poorten en twee HDMI 2.1-poorten. Die laatste twee leveren 48Gbps bandbreedte en ondersteunen alle belangrijke gamerfuncties, ALLM, HDMI VRR, AMD FreeSync en NVIDIA G-Sync en kunnen gebruikt worden voor gaming in 4K120 (consoles) of 4K144 (pc). Gamers genieten van een lage input-lag, 6,0ms in 2K120 en 10,5ms in 4K60. Verder vinden we drie usb-poorten, ethernet, WiFi 5, Bluetooth, een optische digitale audio-uitgang en hoofdtelefoonaansluiting. Die laatste is via het menu om te schakelen naar een subwoofer-uitgang. Voor live tv is er een dubbele tuner (DVB-T2/C/S2) met een CI+-slot. 

De achterzijde met alle aansluitingen.

Referentie kalibratie en goede piekhelderheid

De Z90B is verder voorzien van een Master OLED Pro paneel, dat is hetzelfde of een gelijkwaardig paneel die we ook op de Philips OLED810 of LG C5 aantreft. Het paneel in ons testexemplaar toonde een bijzonder goede uniformiteit in heldere en donkere beelden, er is geen spoor van verticale strepen. De kijkhoek is zeer goed, zoals bij alle OLED-tv’s, en de anti-reflectielaag is degelijk, al blijft het van belang om sterke reflecties in het scherm te vermijden. Het toestel pakt uit met een bijzonder goede piekhelderheid. In HDR10 Filmmaker mode meten we 1316 nits op het 10%-venster, en 220 nits op het volledig wit scherm.

Lees ook: Zo testen we televisies voor ID.nl

Wat HDR-piekhelderheid betreft steekt de Z90B daarmee zelfs de LG C5 voorbij, al is het verschil klein. In SDR liggen de resultaten dichter bij elkaar, maar neem de LG C5 de leiding op het volledig wit veld waar hij 265 nits haalt, terwijl de Z90B op 202 nits zit. Voor SDR zal de C5 daardoor iets helderder lijken. Het kleurbereik van 98,3% P3 is wat we ondertussen al even gewend zijn van OLED-tv’s. Dat is zeer goed, en met die specificaties staat de Z90B uitstekend in de startblokken voor top HDR-beelden.

Veel hangt ook af van de kalibratie, en op dat vlak kunnen we de Z90B echt niets verwijten. We gebruiken graag Filmmaker Mode, in SDR is die erg donker ingesteld. Zet de Verlichtingssterkte op 70, en laat de lichtsensor aan en je bent klaar. De fouten die we meten zijn zo klein dat ze op een referentiemonitor niet zouden misstaan. Reken dan ook op mooie natuurlijke beelden, met veel kleurexpressie en goede schaduwdetails. Ook voor HDR10 is de Filmmaker Mode de beste keuze. De tv levert bijzonder goed schaduwdetail, zelfs in onze moeilijkste testscène, de strandscène uit House of Dragons.

Heb je iets meer detail nodig dan kan dat nog steeds door de ‘Dark Visibility’ instelling te gebruiken. Kleurweergave is erg goed, en heldere nuances blijven uitstekend bewaard. Enkel in de helderste tinten verliezen ze wat kleurintensiteit, dat is typisch voor W-OLED. De Z90B ondersteunt bovendien HDR10+ Adaptive en Dolby Vision IQ Precision Detail, voor de beste HDR-beeldkwaliteit. 

Beeldverwerking

De HCX Pro AI MkII processor die Panasonic ook in vorige modellen gebruikte levert bijzonder mooie prestaties. Deinterlacing van live tv (1080i) beeld en ruisonderdrukking scoren goed. Al dient gezegd dat Panasonic erg voorzichtig is met beeldverwerking. De ‘Min’ instelling is voor de meeste beeldverwerking een veilige keuze. Bevat de bron duidelijk ruis, dan zal dat vermoedelijk wat te voorzichtig zijn, de ‘Med’ instelling (voor ruisonderdrukking) levert dan betere resultaten. Upscaling zorgt voor mooie, scherpe beelden en met Resolutie Remasteren kan je zelfs wat extra accent leggen. Dat laat je echter best uitstaan bij erg oud (dvd-) beeldmateriaal, de processor accentueert immers ook ruis op dat soort bronnen.

In HDR was de processor erg goed in het vermijden van kleurstroken in zachte kleurovergangen. In SDR zien we nog wat ruimte voor verbetering op dat vlak. Zet ‘Vloeiende schakering’ op ‘Min’, eventueel kan je voor heel zware gevallen naar ‘Med’ schakelen. De processor vermijdt relatief goed dat er te veel detail verloren gaat. De bewegingsscherpte is uitstekend, en met Intelligent Frame Creation kan je de sportbeelden mooi vloeiend maken, of het schokken van het 24fps camerabewegingen in film wegwerken. 

Audiokwaliteit

De Z90B is uitgerust met een redelijk krachtige 2.1-audioconfiguratie van 60W. De stereoluidsprekers staan bovendien voorwaarts gericht, altijd een goed punt voor de audiokwaliteit. Hij ondersteunt Dolby Atmos, maar geen DTS. Voor wie de tv-luidsprekers gebruikt is dat geen belangrijk minpunt. Wie echter een soundbar of andere audio-oplossing gebruikt, moet weten dat de tv geen DTS-signalen doorgeeft via eARC/ARC. Sluit je bron in dat geval dan rechtstreeks aan op de soundbar. Onze filmfragmenten klonken vrij goed, met prima stereoscheiding en een vleugje surround. De woofermodule zorgt voor voldoende bas. De muziekpreset blies onze muziektesten wat extra leven in. De tv kan voldoende volume leveren, maar boven een bepaald niveau hoor je wel wat vervorming. 

Fire TV

Fire TV, het smart tv-systeem van Amazon, vervangt sinds vorig jaar het in huis ontwikkelde My Home Screen. De layout loopt gelijk met die andere smart tv-systemen. Op het Home-scherm neemt een content-caroussel de bovenste helft van het scherm in. Fire TV toont daar op dit moment enkel content-aanbevelingen, geen ongerelateerde reclame. We hopen dat dit zo blijft. Centraal in beeld vind je snelkoppelingen naar het ingelogde profiel, ingangen, bookmarks en de zoekfunctie. Daarnaast is er ruimte voor zes pictogrammen van favoriete apps. Heb je er meer, dan moet je even doorklikken. Verder naar onder zijn er talrijke rijen met aanbevelingen uit verschillende streamingdiensten al krijgt Prime Video duidelijk meer aandacht. De app-store bevat alle belangrijke internationale streamingdiensten, en ook Nederlandse lokale apps zijn vrij goed vertegenwoordigd. Belgische kijkers vinden helaas geen enkele lokale app, een onbegrijpelijk minpunt in 2025. Lees het artikel over Fire TV voor alle details.

De overstap naar Fire TV heeft Panasonic niet aangezet om voor een modernere afstandsbediening te kiezen. De grote afstandsbediening met afgeronde vorm ligt goed in de hand, en de aangename toetsen hebben een lichte aanslag met goede feedback. We zijn ook erg tevreden over de “My App”-toets die je zelf kunt toewijzen aan een app naar keuze, en de “Picture”-toets waarmee je snel van beeldmode verandert. Het ontwerp heeft echter ook nadelen. Door de afmetingen kan je niet alle toetsen bereiken zonder je hand te verplaatsen. En de veelheid aan toetsen is toch wat verouderd. Een compactere versie, met minder toetsen en een oplaadbare batterij zou beter scoren.

De afstandsbediening van de TV-55Z90BE6.

Conclusie

Dat de Panasonic TV-55Z90BE6 uitstekende beeldkwaliteit levert, daar mag je van op aan. Wat jammer dan dat de prijs zo hoog is, dat kost hem een half punt. Als we even vergelijken met concurrenten, dan is de Z90B zonder meer de duurste terwijl hij geen exclusieve features biedt. Minpunten zijn er vooral voor Belgische kijkers die geen enkele lokale app op Fire TV vinden. Het gebrek aan DTS-ondersteuning, daar tillen we minder zwaar aan. Deze tv levert prachtige beelden, zowel in SDR als HDR en hij ondersteunt dan ook nog eens alle belangrijke HDR-formaten. De audio-oplossing levert goede geluidskwaliteit en zorgt samen met de knappe beelden voor een hele mooie filmbeleving. Fire TV heeft alle internationale streaming-apps in huis. Gamers zullen deze televisie ook waarderen want ook voor hen heeft hij alle belangrijke features.

▼ Volgende artikel
Review Motorola Edge 70 – Licht toptoestel leg gewicht in de schaal
© Wesley Akkerman
Huis

Review Motorola Edge 70 – Licht toptoestel leg gewicht in de schaal

De Motorola Edge 70 volgt de recente trend van dunne, lichte smartphones, maar dan met een zachter prijskaartje van net geen 800 euro. Hoewel het geen directe concurrent is van vlaggenschepen als de S25 Edge, bewijst de Edge 70 dat een uniek premium ontwerp niet de hoofdprijs hoeft te kosten.

Uitstekend
Conclusie

De Motorola Edge 70 is een slimme aankoop als je een slank en licht toestel zoekt voor minder dan 1000 euro. De bouwkwaliteit, het scherm, de lange batterijduur en de robuustheid maken dit een fijne smartphone voor dagelijks gebruik. Ondanks de bloatware en de onvolwassen Moto AI bewijst dit toestel dat je geen duur vlaggenschip nodig hebt voor een vooruitstrevend ontwerp en vlotte prestaties.

Plus- en minpunten
  • Licht en slank ontwerp
  • Fijn en kleurrijk amoledscherm
  • Lange batterijduur
  • Robuust en duurzaam
  • Unieke kleurenopties
  • Geen telelens
  • Beperkte opties voor video-opnamen
  • Plaatsing vingerafdrukscanner
  • Onnatuurlijke foto's
  • Veel vooraf geïnstalleerde apps

Met een dikte van nét iets minder dan 6 millimeter en een gewicht van slechts 159 gram is de Edge 70 een van de lichtste en slankste telefoons op de markt. Desondanks voelt het toestel niet goedkoop aan, en dat is te danken aan een stevig aluminium chassis en een op nylon geïnspireerde bekleding. De Edge 70 biedt bovendien uitstekende duurzaamheid: hij heeft een MIL-STD-810H-certificering (MIL staat voor military grade), IP68- en IP69-ratings én is voorzien van Gorilla Glass 7i.

Het 6,7-inch amoledscherm heeft een resolutie van 2712 bij 1220 pixels en een adaptieve verversingssnelheid van 1 tot 120 Hz. Het vlakke oledpaneel biedt daarnaast een hoog contrast. Vooral de levendige, licht verzadigde kleuren, mogelijk gemaakt door de Pantone-nabewerking, vallen positief op. Het enige nadeel aan het display is de laag geplaatste vingerafdrukscanner; om die te gebruiken moet je je duim in een oncomfortabele positie buigen.

©Wesley Akkerman

Uitstekende middenklasser

De Edge 70 wordt aangedreven door de middenklasse Qualcomm Snapdragon 7 Gen 4-processor, bijgestaan door 12 GB werkgeheugen en 256 GB aan opslagruimte. Vooral de cpu is op papier minder krachtig dan die van de duurdere vlaggenschepen, maar in de praktijk maakt dat weinig uit. Apps worden snel geopend en multitasking gaat het apparaat goed af. Een groot voordeel is dat de processor niet erg heet wordt onder hoge druk en zijn werk dus zonder morren doet.

Een ander voordeel is dat de 4800mAh-batterij het opvallend lang volhoudt; zelfs bij matig tot zwaar gebruik is dat al snel een volledige dag. Daarmee overtreft hij de duurdere concurrentie van Samsung en Apple. Opladen gaat eveneens vlot, met 68 W bedraad, waardoor je binnen 50 minuten weer een volledig opgeladen batterij hebt. Ook op dit punt scoort Motorola flink wat punten.

©Wesley Akkerman

©Wesley Akkerman

Typisch Motorola

Traditioneel doet Motorola het goed op het gebied van software dankzij de bijna stock Android 16-ervaring. Helaas treffen we deze keer behoorlijk wat bloatware aan en zijn er advertenties zichtbaar in de weerapp; dubieus voor een toestel van 800 euro. Tijdens de installatie word je bovendien meermaals gevraagd om voorgestelde apps te installeren. En als je daar nee op zegt, kom je alsnog applicaties tegen waar je niet om vroeg, zoals TikTok en Perplexity AI.

Wat betreft ondersteuning kan de Motorola Edge 70 rekenen op vier Android-upgrades (tot Android 20) en vijf jaar aan beveiligingspatches. Hoewel dat voldoende is voor een middenklasser, blijft het wel iets achter bij de langere support die Samsung en Google bieden. Daarnaast voelt Moto AI nog aan als een achtergesteld project. De functies werken niet allemaal in het Nederlands, waardoor de AI-knop op het toestel eigenlijk nog maar weinig waarde heeft.

Groothoeklens

1x zoom

2x zoom

Foto's maken gaat prima

Het camerasysteem bestaat uit een 50MP-hoofdcamera met optische beeldstabilisatie, een 50MP-ultragroothoeklens en een 50MP-selfiecamera. Bij voldoende licht leveren deze camera's prettig ogende foto's met een ruim dynamisch bereik. Vooral in het donker verrast het toestel: dankzij de grote sensoren blijven beelden helder en gedetailleerd. Jammer is wel dat de software kleuren soms te nadrukkelijk verzadigt, waardoor foto's iets minder natuurlijk overkomen. Voor gebruik op sociale media zijn ze echter meer dan prima.

Toch kent het camerasysteem duidelijke beperkingen. Video's kunnen slechts in 4K met 30 fps worden opgenomen, terwijl beeldstabilisatie alleen werkt bij 1080p en 30 fps. Daarnaast kan de handmatige scherpstelling onverwacht invloed hebben op de helderheid. En doordat er geen telelens aanwezig is, ben je volledig aangewezen op digitale zoom. Begrijpelijk gezien de slanke behuizing van de Edge 70, maar alsnog een teleurstellend compromis.

Macrostand

Motorola Edge 70 kopen?

De Motorola Edge 70 is een slimme aankoop als je een slank en licht toestel zoekt voor minder dan 1000 euro. De bouwkwaliteit, het scherm, de lange batterijduur en de robuustheid maken dit een fijne smartphone voor dagelijks gebruik. Ondanks de bloatware en de onvolwassen Moto AI bewijst dit toestel dat je geen duur vlaggenschip nodig hebt voor een vooruitstrevend ontwerp en vlotte prestaties.