Als je de gelukkige eigenaar van een Raspberry Pi bent, maak je je eigen streaming-audiosysteem in een handomdraai. We tonen je wat je nodig hebt, hoe je de software Pi MusicBox installeert, hoe je alle mogelijkheden configureert en hoe je het bestuurt.

01 Pi MusicBox

In de vorige Raspberry-workshops hebben we meestal heel wat installatie- en configuratiewerk van de software zelf gedaan, maar om deze reeks af te sluiten gaan we het gemakkelijker maken. Wouter van Wijk heeft namelijk Pi MusicBox gemaakt, een gemakkelijk te gebruiken versie van Raspbian die van je Raspberry Pi een streaming muziekspeler maakt. Je Pi streamt dan muziek van Spotify Premium, Google Music of SoundCloud, en je bestuurt die vanaf je smartphone, tablet of pc. Het enige wat je moet doen, is het image op de SD-kaart van je Pi installeren. Lees ook: 15 alternatieven voor de Raspberry Pi.

©PXimport

02 Download image

Download het image van Pi MusicBox, halverwege de pagina staat een link onder het kopje Installation. Op het moment van schrijven was het versie 0.5. Pak het zip-bestand uit, waarna je een img-bestand en de handleiding ziet. Het img-bestand is 960 MB groot en past op een SD-kaartje van 1 GB. Steek het SD-kaartje in de kaartlezer van je computer. Download het programma Win32 Disk Imager en start het. Geef bij Device de schijfletter van je SD-kaart op en klik op het mapicoontje om het image-bestand te selecteren. Klik onderaan op Write om het image naar de SD-kaart te schrijven.

©PXimport

03 Start MusicBox

Verwijder de geheugenkaart en steek die in de Pi, die je ook op het netwerk aansluit met een ethernetkabel. Wil je wifi of een externe usb-audio-interface gebruiken, steek die dan in een usb-slot vóór je de Pi opstart. Steek daarna de stroomkabel erin, waarna het minicomputertje van het kaartje opstart. Na een tijdje is je Pi online en bezoek je in een browser op je lokale netwerk het adres http://musicbox.local. Indien dat niet werkt, log in op de pi (gebruikersnaam root, wachtwoord musicbox). Zoek het IP-adres op met de opdracht hostname -I, en typ dit IP-adres in de browser van je pc of mobiele apparaat.

©PXimport

Standaardgeluid

Pi MusicBox ondersteunt de standaard audio-interfaces van de Pi. De analoge uitgang geeft niet zo'n goed geluid, maar die kun je wel gebruiken om je opstelling te testen. De Pi ondersteunt ook audio via de HDMI-uitgang, maar dan heb je een tv of computerscherm met audio nodig. Het is dus duidelijk: de Pi is eigenlijk niet gemaakt voor muziek.

©PXimport

Externe audio-interfaces

Voor de beste geluidservaring breid je je Pi uit met een externe audio-interface. Er bestaan heel wat usb-audiokaarten die door de Pi ondersteund zijn. Kijk voor een selectie op de pagina Embedded Linux Wiki. Een andere optie is de HifiBerry, een dochterkaartje voor de Raspberry Pi revisie 2, ondersteund door Pi MusicBox. Er is een versie met analoge output en een met een S/PDIF-connector.

04 Internetradio

Via deze webinterface bestuur je nu Pi MusicBox vanaf je pc, smartphone of tablet. Internetradiozenders en podcasts kun je al onmiddellijk beluisteren. Klik daarvoor links op Browse, en dan op TuneIn of Dirble voor internetradio of op Podcasts als je een podcast wilt beluisteren. Daaronder vind je nog allerlei categorieën, bijvoorbeeld voor muziekgenres of onderwerpen. Klik op een radiostation of aflevering van een podcast om hem op je MusicBox af te spelen. Klik op Back om terug naar de vorige map te gaan.

©PXimport

05 Zoeken

Als je niet de hele menustructuur wilt doorlopen op zoek naar radiozenders, gebruik dan de zoekfunctie. Klik links op Search of bovenaan rechts op het icoontje van het vergrootglas. Vul een zoekterm in en druk op Enter. In de zoekresultaten vind je alle radiostations en podcasts die aan je zoekterm voldoen. Klik erop om ze af te spelen. Probeer ondertussen ook eens wat andere knopjes uit. Rechtsonder zie je een pauzeknopje, links onder het menu vind je de volumeregelaar en een klik op de horizontale streepjes bovenaan verbergt het menu.

©PXimport

06 Zelf radiostations toevoegen

Als je favoriete radiostation niet in de lijst staat, voeg je die eenvoudig toe. Klik links op Radio. In de twee tekstvelden boven het knopje Play / Save vul je achtereenvolgens de url van de playlist van het radiostation in en de naam. Druk daarna op Play / Save om je radiostation op te slaan en af te spelen. De laatste 25 internetradio's die je toevoegt worden overigens op deze pagina bijgehouden. Helaas wordt dat in een browsercookie opgeslagen. Voeg je op je smartphone een radiostation toe, dan kun je die niet vanaf je pc opstarten.

©PXimport

07 Spotify Premium

Ben je de gelukkige eigenaar van een Spotify Premium-abonnement, dan heeft Pi MusicBox nog meer voor je in petto. Helaas laat Spotify gebruikers van de gratis versie van de dienst niet toe om muziek naar zogenoemde third-party clients te streamen. Heb je een gratis account, dan zul je dus je abonnement moeten upgraden. Twijfel je nog, dan kun je altijd 30 dagen gratis Spotify Premium uitproberen. Let wel op: je moet daarvoor je betaalgegevens invullen en Spotify zal automatisch 9,99 euro incasseren als je niet binnen de 30 dagen je Premium-abonnement stopzet.

©PXimport

08 Spotify-account instellen

Nu moet je de gegevens van je Spotify-account nog invullen in Pi MusicBox. Klik daarvoor links in de webinterface van Pi MusicBox op Settings en onder Services op Spotify. Schakel daar de Spotify-ondersteuning in en vul je gebruikersnaam en wachtwoord in. Eventueel kies je een lagere bitrate als je niet te veel bandbreedte wilt verbruiken tijdens het streamen van muziek. Klik tot slot onderaan de pagina op Update settings. Je Raspberry Pi zal nu herstarten en als alles goed gaat na de herstart toegang hebben tot Spotify.

©PXimport

09 Bekijk Spotify

Als je vervolgens naar het menu Browse gaat, zie je dat er een onderdeel Spotify toegevoegd is. Klik je erop, dan krijg je mappen te zien met je persoonlijke topnummers, wereldwijde topnummers en topnummers per land. Daaruit speel je eenvoudig nummers door erop te klikken. Klik je daarna bovenaan links op Now Playing, dan krijg je een afbeelding van het liedje te zien en een voortgangsindicator.

©PXimport

10 Afspeellijsten

Als je in Spotify afspeellijsten hebt aangemaakt of je op afspeellijsten van anderen hebt geabonneerd, zijn die ook in Pi MusicBox beschikbaar. Klik daarvoor linksboven op Playlists en kies dan je afspeellijst. Rechts krijg je dan alle nummers te zien. Klik je eenvoudigweg op een nummer, dan wordt het afgespeeld. Je hebt nog meer opties als je rechts bij een nummer op de drie vierkantjes klikt. Je kunt het nummer aan je wachtrij toevoegen achter het huidige liedje, onderaan de wachtrij toevoegen of alle liedjes uit deze afspeellijst onderaan je wachtrij toevoegen.

©PXimport

11 Zoeken op Spotify

De zoekfunctie van Pi MusicBox wordt nog handiger als je je Spotify-account hebt toegevoegd. Je kunt hiermee immers in de hele collectie van Spotify zoeken. De resultaten krijg je mooi per artiest en per album te zien. De nummers kun je weer onmiddellijk afspelen of aan je wachtrij toevoegen. Als je op een artiest of album klikt, krijg je de nummers van die artiest of op dat album op een afzonderlijke pagina te zien. Zo speel je heel snel willekeurige songs van Spotify af op je Raspberry Pi.

©PXimport

12 Wachtrij

De wachtrij krijg je te zien als je links op Queue klikt. Wil je de huidige wachtrij leeg maken, klik dan bovenaan rechts op Clear. Wil je een nummer uit de wachtrij verwijderen, klik dan op de drie vierkantjes rechts en dan op Remove from Queue. Helaas is de wachtrij nog vrij rudimentair: wanneer een lied in de rij staat, kun je de volgorde van afspelen niet veranderen. Je kunt een nummer wel afspelen voordat deze aan de beurt is door erop te klikken. Daarna gaat je wachtrij gewoon verder na dat liedje.

©PXimport

Moderne browsers

©PXimport

Pi MusicBox vereist een moderne browser om de webinterface te kunnen gebruiken. Dat betekent minimaal Firefox 11, Chrome 14, Internet Explorer 10 of Safari 6; of (in alle gevallen) een hoger versienummer. Heb je een recente iPad of iPhone, dan is de ondersteuning ook goed. De standaard Android-browser is minder goed ondersteund. De ontwikkelaar van Pi MusicBox raadt daarvoor in de plaats Chrome Mobile of Firefox Mobile aan, die wel met de webinterface overweg kunnen.

©PXimport

13 Mobiele besturing

Pi MusicBox draait ook een MPD-server (Music Player Daemon). Dat betekent dat MusicBox ook aan te sturen is met een MPD-client op je smartphone, zoals MPDroid voor Android of MPoD voor iOS. Laat na de installatie de Default connection settings staan. Vul bij Host het IP-adres van je Pi in. Ga daarna naar het hoofdmenu. Je kunt nu MusicBox besturen vanaf je smartphone of tablet. Met de zoekfunctie kun je nu zelfs vanaf je smartphone in de hele collectie van Spotify zoeken als je je account aan Pi MusicBox gekoppeld hebt.

©PXimport

14 Last.fm-account instellen

Wil je dat alle nummers die je op je Pi-muzieksysteem afspeelt aan je Last.fm-lijst worden toegevoegd, geef dan in de instellingen van Pi MusicBox je Last.fm-account in. Klik daarvoor op Last.FM, schakel de ondersteuning met het schuifknopje in en vul je gebruikersnaam en wachtwoord in. Klik helemaal onderaan op Update settings en wacht tot je Pi herstart is. Daarna wordt je Last.fm-lijst op de achtergrond continu bijgewerkt met de muziek die je op MusicBox afspeelt en vind je de tracks in je lijst met scrobbles.

©PXimport

15 Muziek op het netwerk (1)

Een andere interessante bron van muziek om op je Pi-muzieksysteem af te spelen is natuurlijk de muziek op je eigen lokale netwerk. Heb je een uitgebreide muziekcollectie op je computer staan, dan kun je die ook via MusicBox afspelen. Je deelt eenvoudigweg je muziekmap op je Windows-pc met de rest van je netwerk. Daarna klik je in de instellingen van Pi MusicBox op Network en wijzig je indien nodig de standaardnaam van de werkgroep (WORKGROUP) naar die van jouw netwerk. In Windows 7 en 8 krijg je de werkgroepnaam te zien als je op Windows-toets+Pause drukt.

©PXimport

16 Muziek op het netwerk (2)

Daarna klik je in de instellingen van Pi MusicBox op Music files. Typ onder Network Drive het adres van je netwerkshare met muziekbestanden in de volgende vorm: //servernaam/sharenaam. Indien je netwerkshare enkel toegankelijk is met een geldige gebruikersnaam en wachtwoord, vul deze daaronder ook in. Vul niets in voor gasttoegang. Schakel tot slot Scan Music Files in, zodat Pi MusicBox naar je muziekbestanden gaat zoeken op je netwerkshare. Klik daarna onderaan op Update settings om je Pi te herstarten.

©PXimport

17 Muziek op het netwerk afspelen

Als je veel muziek op je netwerkshare gedeeld hebt, kan het wel even duren voordat de Pi helemaal is opgestart. Na die eerste scan weet MusicBox echter de locatie van de bestanden en is het scannen bij elke start niet per se nodig. Schakel de optie Scan Music Files in de instellingen daarom uit als je niet zo vaak nieuwe muziek toevoegt. Telkens als je bestanden op je netwerkshare hebt toegevoegd, moet je je Pi herstarten met de optie Scan Music Files ingeschakeld om de nieuwe nummers te indexeren. Je muziekbestanden vind je onder Browser bij Local media.

©PXimport

18 Lokale bestanden

Pi MusicBox kan ook muziekbestanden van zijn SD-kaart lezen. We raden dat niet echt aan, omdat een SD-kaart slechts een kleine capaciteit heeft en niet zo'n betrouwbaar opslagmedium is. Maar het is mogelijk. Ga daarvoor eerst in de instellingen van Pi MusicBox naar Music files en schakel Resize filesystem in. Het image van Pi MusicBox dat je op je SD-kaartje geschreven hebt maakt immers niet gebruik van de volledige capaciteit van je SD-kaartje. Herstart en sleep de bestanden naar je MusicBox, die in het Windows-netwerk zichtbaar is. Schakel Scan Music Files in en herstart nog een keer.

©PXimport

19 Configuratiebestand

Heb je in de instellingen iets zo hard verknoeid dat je er niet meer in slaagt om via de webinterface van Pi MusicBox de schade te herstellen, dan is er nog een uitweg. Schakel je Pi uit, haal het SD-kaartje eruit en steek die in de kaartlezer van je computer. Zodra Windows je de inhoud van het SD-kaartje toont, open je de map config. Open daarin het bestand settings.ini met Kladblok. Alle regels die met een # beginnen zijn commentaar: uitleg over de bijbehorende instellingen. Pas de nodige zaken aan, steek het SD-kaartje terug in je Pi en start die op.

©PXimport

20 PuTTY

Wil je wat meer onder de motorkap kijken, schakel dan in de instellingen van Pi MusicBox Enable SSH in. Na een klik op Update settings en een herstart van je Pi kun je nu inloggen via PuTTY, zoals je misschien gewend bent van vorige workshops over de Raspberry Pi. Vul als gebruikersnaam root in en als wachtwoord musicbox. Toegang via PuTTY is handig bij problemen: zo kun je de inhoud van de logbestanden bekijken om foutmeldingen op te sporen.

©PXimport

21 Hulp

Kom je problemen tegen, bekijk dan zeker eerst de FAQ en de handleiding op de website van Pi MusicBox, want wie weet staat je probleem daar wel uitgelegd. Je vindt er ook uitleg over wat wel en niet kan, en hoe je van bepaalde geavanceerde mogelijkheden gebruikmaakt. Op de website www.mopidy.com, het project waarop Pi MusicBox gebaseerd is, vind je ook heel wat documentatie als je je verder in Pi MusicBox wilt verdiepen, evenals een mailinglist en een 'issue tracker' met de bekende problemen.

©PXimport

In de rubriek Waar voor je geld gaan we op zoek naar leuke aanbiedingen of producten met bijzondere eigenschappen. Dit keer hebben we een selectie van vijf 65-inch televisies voor je, met uiteenlopende prijzen van zo'n 800 tot 1.600 euro, voor ieder budget dus.

LG OLED65C46LA

Met de LG OLED65C46LA haal jij een televisie in huis die een groot 65‑inch scherm combineert met de uitstekende contrasten van OLED. Elke pixel kan individueel oplichten of uitstaan, zodat zwarte beelden echt donker worden en er geen achtergrondverlichting nodig is. In de praktijk levert dat scherp beeld en een prettige kijkhoek op, waardoor je zelfs vanuit de hoek van je woonkamer naar films of series kunt kijken. De 4K‑resolutie (3.840 × 2.160 pixels) zorgt ervoor dat ondertitels en fijne details bij natuurdocumentaires of sportwedstrijden scherp blijven.

Dankzij het 120 Hz‑paneel worden snelle bewegingen vloeiend weergegeven, wat vooral bij games of sport handig is. De tv draait op LG’s WebOS‑systeem; daarmee kun je eenvoudig navigeren tussen apps zoals Netflix, Disney+ en YouTube. Vier HDMI 2.1‑poorten bieden ruimte voor gameconsoles en randapparatuur. Ook beschikt de tv over eARC voor het doorgeven van geluid naar een externe soundbar.

Samsung QE65Q73D

Als je graag een groot scherm wilt met levendige kleuren, dan is de Samsung QE65Q73D een model om naar te kijken. Deze QLED‑televisie heeft eveneens een schermdiagonaal van 165 centimeter, maar maakt gebruik van een Quantum‑Dot laag om licht om te zetten in een breed kleurvolume. Hierdoor zijn kleuren uit films, series of games aanwezig zonder dat je zelf iets hoeft bij te stellen. Met een verversingssnelheid van 100 Hz worden bewegingen soepel weergegeven en dankzij de Motion Xcelerator 120 Hz‑functie profiteer je bij gameconsoles die hogere verversingsfrequenties ondersteunen.

De 4K AI‑upscaler in Samsungs Quantum‑processor schaalt beelden op tot de volledige Ultra‑HD‑resolutie, zodat je oudere HD‑films scherper ervaart. Het besturingssysteem Tizen biedt toegang tot apps en streamingdiensten en je kunt via SmartThings andere

slimme apparaten bedienen. Er zijn vier HDMI‑poorten en wifi aan boord en energieklasse E geeft aan dat het verbruik gemiddeld is voor een groot QLED‑scherm.

LG OLED65G45LW

De LG OLED65G45LW uit 2024 is een zogeheten Gallery‑model, bedoeld om strak tegen de muur te hangen. Het scherm is slechts enkele centimeters dik, zodat het toestel in je interieur opgaat. Binnenin zit een OLED evo‑paneel met 4K‑resolutie, waardoor elk beeldpunt individueel wordt aangestuurd en kleurenkrachtig zijn. De televisie ondersteunt een verversingssnelheid van 120 Hz en biedt daardoor vloeiende beelden bij sport of snel bewegende films.

Via vier HDMI‑2.1‑aansluitingen kun je gameconsoles aansluiten en profiteren van variabele refresh rates. WebOS 8 vormt de basis voor het smart‑platform; hiermee navigeer je door apps en diensten en kun je via spraakassistenten als Google Assistant of Amazon Alexa de tv bedienen. De set wordt geleverd met een wandbeugel, zodat hij strak tegen de muur bevestigd kan worden.

LG OLED65B42LA

In de B‑serie van LG vind je de OLED65B42LA, een toestel dat in 2024 op de markt kwam. Deze televisie biedt de voordelen van OLED – elk pixel kan apart aan of uit – maar in een iets betaalbaarder segment dan de G‑ of C‑series. Het 65‑inch scherm combineert een 4K‑resolutie met een verversingssnelheid van 120 Hz. Hierdoor zijn bewegingen bij games of sportprogramma’s soepel en blijven details scherp.

WebOS maakt het mogelijk om streamingapps en live‑tv makkelijk te combineren en je kunt de tv bedienen met de meegeleverde Magic Remote. De televisie heeft vier HDMI‑poorten voor randapparatuur en ondersteunt eARC voor lossless audiotransport naar een soundbar of receiver. Door het slanke ontwerp staat de tv op twee subtiele pootjes of kun je hem aan de muur hangen via een VESA‑beugel.

Sony XR‑65A80L

Sony’s XR‑65A80L combineert een 65‑inch OLED‑scherm met het Google TV‑platform. Hierdoor kun je eenvoudig door streamingapps scrollen en de tv koppelen aan je Google‑account. Het XR‑paneel gebruikt Sony’s Cognitive Processor XR, die beelden analyseert en optimaliseert voor contrast en kleur. Met een vernieuwingsfrequentie van 120 Hz en ondersteuning voor HDMI 2.1 zijn snelle games of films geen probleem; variabele refresh rates en Auto Low Latency worden ondersteund.

De luidsprekers zitten achter het scherm verwerkt zodat het geluid direct uit het beeld lijkt te komen; met ondersteuning voor Dolby Atmos sluit je ook eenvoudig een soundbar aan. Vier HDMI‑poorten, wifi en Bluetooth zorgen voor verbinding met randapparatuur, en via de ingebouwde microfoon kun je spraakopdrachten geven. Dankzij de ingebouwde standaard kun je de tv neerzetten of via VESA aan de muur hangen. Het 55-inch model van deze televisie is eerder door ID.nl getest.

Gezellig, zo'n avondje gourmetten. Maar na afloop blijft er op het gourmetstel vaak aangebakken vet, gesmolten kaas en saus achter. Logisch dat je niet meteen zin hebt om de boel schoon te maken. Als je het slim aanpakt, is alles binnen een half uurtje weer schoon!

Laten afkoelen, maar wacht niet te lang

Zet het gourmetstel na gebruik uit en trek de stekker uit het stopcontact. Laat het geheel afkoelen tot het handwarm is. Wacht je te lang, dan koeken vet en kaas vast en wordt schoonmaken lastiger. Haal losse onderdelen zoals pannetjes, spatels en bakplaatjes eraf voordat je begint met schoonmaken.

Losse onderdelen schoonmaken

Gourmetpannetjes en bakplaatjes hebben meestal een antiaanbaklaag. Die blijft het mooist als je ze niet hardhandig schoon schrobt. Leg ze in warm water met een beetje afwasmiddel en laat ze tien tot vijftien minuten weken. Aangekoekte resten laten dan vanzelf los. Gebruik daarna een zachte spons of borstel en spoel alles goed af. Controleer altijd even de handleiding: sommige onderdelen kun je in de vaatwasser doen, andere juist niet.

©Saskia van Weert

Zo maak je het elektrische deel veilig schoon

Terwijl de pannetjes, spatels en losse bakplaatjes staan te weken, ga je door met het verwarmingselement. Dat element zelf mag nooit nat worden. Zie je vetspetters of etensresten, veeg die dan weg met keukenpapier zodra het gourmetstel is afgekoeld. Voor hardnekkiger vuil gebruik je een licht vochtige doek met een klein beetje afwasmiddel. Knijp de doek goed uit en zorg dat er geen water bij het snoer of in openingen komt. Droog alles direct na met een schone doek.

De bak- of grillplaat weer vetvrij krijgen

Heeft je gourmetstel een losse bak- of grillplaat, haal dan eerst het overtollige vet weg met keukenpapier. Leg de plaat vervolgens in warm water, zodat aangekoekte resten kunnen losweken. Is de bakplaat vast onderdeel van het gourmetstel, dan kun je deze uiteraard niet in water onderdompelen. Neem in dat geval de plaat af met een licht vochtige doek zodra hij is afgekoeld, eventueel met een beetje afwasmiddel. Zo voorkom je dat vet tijdens het schoonmaken uitsmeert. Gebruik vooral geen schuursponsjes of schrapers om het vet weg te krijgen, want die beschadigen de coating en zorgen ervoor dat eten de volgende keer sneller blijft plakken. 

Vergeet je tafel niet!

Vetspetters en gemorste saus zijn bijna niet te voorkomen. Leg daarom vooraf een afwasbaar tafelkleed of gebruik een papieren tafelkleed. Dat kan na het gourmetten rechtstreeks de vuilnisbak in. Houd tijdens het eten keukenpapier of doekjes bij de hand om gemorste resten meteen weg te vegen. Is de tafel toch vies geworden, neem hem dan zo snel mogelijk af met warm water en een mild schoonmaakmiddel.

Schoon wegzetten voor de volgende keer

Laat alle onderdelen volledig drogen voordat je het gourmetstel opbergt. Berg je alles nog vochtig op in de doos of kast, dan kunnen er snel muffe geurtjes ontstaan. Bewaar pannetjes en platen apart van elkaar, eventueel met een vel keukenpapier ertussen. Berg pannetjes en platen apart op, eventueel met een velletje keukenpapier ertussen. Zo voorkom je krassen. Zo is het volgende keer alleen nog maar een kwestie van de boel weer tevoorschijn halen en lekker gaan eten. Veel gourmetplezier!