We hebben de laatste maanden veelvuldig op een praktische manier aandacht besteed aan de Raspberry Pi in onze workshopreeks. Maar wist je dat er ook veel alternatieven bestaan voor dit kleine moederbordcomputertje? Ben je klaar met je Raspberry Pi, kijk dan eens naar deze apparaten.

01 Banana Pi

De Banana Pi is een Chinese kloon van de Raspberry Pi, die zoveel mogelijk compatibel is met de echte Raspberry Pi, maar meer mogelijkheden biedt. De Allwinner ARM Cortex-A7 dualcore-processor is veel krachtiger en draait alle software die voor de Raspberry Pi geschreven is. Het Chinese bordje is ook uitgerust met 1 GB RAM, gigabit-ethernet, een on-board microfoon, een interne SATA-connector, infraroodontvanger, een usb-otg-connector (on-the-go) en een power- en resetknop. De afmetingen zijn iets groter en de cameramodule van de Raspberry Pi is niet compatibel. Leuk computertje voor wie hem net wat zwaarder wil belasten.

Prijs: ca. € 60

©PXimport

De Banana Pi is een krachtiger computertje dan de Raspberry Pi, van Chinese makelij.

02 BeagleBone Black

De BeagleBone Black is iets duurder dan de Raspberry Pi, maar ook deze heeft heel wat meer power. De processor draait op 1 GHz en het bordje heeft 512 MB RAM en (in tegenstelling tot de Pi) 4 GB on-board flashopslag. Het bordje is eenvoudig uit te breiden met extra functionaliteit (zoals wifi, lcd-schermpjes of de BeagleJuice-accu) via een uitbreidingsconnector en er leeft een bloeiende community rond de BeagleBone Black en zijn voorgangers. Het computertje ondersteunt heel wat besturingssystemen, waaronder allerlei Linux-distributies (Ubuntu, Debian, Fedora, openSUSE en Ångström), Android en Windows Embedded.

Prijs: ca. € 60

©PXimport

De BeagleBone Black is een populair moederbordcomputertje met een levendige community.

03 ODROID-U3

De ODROID-U3 wordt door maker Hardkernel gepromoot als een ontwikkelbordje met de kracht van een Samsung Galaxy S3. En dat is niet gelogen: het computertje ter grootte van een creditcard is uitgerust met dezelfde Exynos 4412 quadcore-processor op 1,7 GHz die in Samsungs Galaxy S3 zit. Verder beschikt de ODROID-U3 over 2 GB RAM, 100Mbit-ethernet, drie usb-poorten, een micro-usb-poort, micro-HDMI en een microSD-kaartslot. Het bedrijf biedt ook nog extra dochterbordjes aan om de functionaliteit uit te breiden. Er is officiële ondersteuning voor Android 4.x en Xubuntu 13.10. Zowel (Android-)games als productiviteitssoftware draaien vlot op dit bordje.

Prijs: ca. € 35

©PXimport

Met de ODROID-U3 krijg je de kracht van een Samsung Galaxy S3 in een moederbordcomputertje

04 Parallella

Met de Parallella bieden de makers naar eigen zeggen 'een supercomputer voor iedereen'. Het bordje bevat een dualcore ARM Cortex-A9 die op 1 GHz draait, maar zijn kracht haalt het uit de 16-core Epiphany-coprocessor. Die 16 kernen draaien elk op 800 MHz en kunnen bliksemsnel parallel berekeningen uitvoeren met een snelheid van 25-26 GFlops. Verder is het bordje uitgerust met 1 GB RAM, twee usb-poorten, gigabit-ethernet, HDMI en 16 GB microSD-opslag. Als besturingssysteem draait er Ubuntu op. Wie van de parallelle rekenkracht gebruik wil maken, moet wel zelf aan het programmeren slaan. Voor de echte datavreters is er ook een 64-core-uitvoering.

Prijs: vanaf € 114

©PXimport

Met de Parallella haal je een kleine supercomputer in huis.

05 Arduino

De Arduino is niet één bordje, maar een hele reeks. Een Arduino-bordje bevat een 8- of 32bit-microcontroller en bevat heel wat minder rekenkracht dan de Raspberry Pi. De kracht van de Arduino zit in zijn eenvoud: je programmeert het apparaatje op je computer in de Arduino IDE-software en uploadt het programma dan met een usb-kabel naar het bordje. Een Arduino-bordje kun je uitbreiden met zogenaamde 'shields', dochterbordjes die de functionaliteit uitbreiden, zoals om een motor aan te sturen, met een SD-kaartslot of met een lcd-schermpje. Er bestaat een levendig ecosysteem van Arduino-bordjes en shields van allerlei fabrikanten.

Prijs: variërend tussen € 15 en € 215

©PXimport

De Arduino is een bordcomputertje met een levendig ecosysteem.

06 UDOO Quad

Met de UDOO Quad krijg je twee in één: het bordje combineert een ARM Freescale Cortex-A9 i.MX.6 quadcore-processor die Linux of Android draait met een Arduino Due-subsysteem. Verder laat de uitrusting niets te wensen over: je krijgt gigabit-ethernet, wifi, 2x usb, 1x mini-usb en 1x mini-usb-otg (on-the-go), en aansluitingen voor analoge audio en microfoon, SATA, een cameraconnector en een microSD-slot. Alle shields (uitbreidingsbordjes), sensoren en actuatoren die compatibel zijn met de Arduino Due kun je op dit computertje aansluiten, wat ideaal is als je je Android-apps wilt voorzien van gegevens die uit sensoren komen.

Prijs: vanaf € 120

©PXimport

De UDOO Quad bevat twee processoren: een quadcore-ARM-processor en Arduino-subsysteem.

07 Galileo

De Intel Galileo is een unicum: het is het eerste ontwikkelbordje dat Arduino-gecertificeerd is gebaseerd op de Intel-processorarchitectuur. Alle Arduino-software draait ongewijzigd op Intels bordje en ook Arduino-shields (uitbreidingsbordjes) voor de Arduino Uno R3 zijn compatibel. Het hart van het bordje bestaat uit een Intel Quark SoC X1000-applicatieprocessor die compatibel is met de Pentium-instructieset en Linux draait. Je hebt toegang tot mogelijkheden die op de meeste Arduino-bordjes niet te vinden zijn, zoals een mini-PCI Express slot op volledige grootte, 100Mbit-ethernet, een microSD-slot, een RS-232 seriële poort, een usb-host-poort, een usb-client-poort en 8 MB NOR-flashgeheugen.

Prijs: ca. € 75

©PXimport

Met de Galileo haal je een Pentium-processor in huis die compatibel is met Arduino.

08 Tinkerforge

Tinkerforge is een opensource hardwareplatform dat bestaat uit stapelbare bouwblokjes (Bricks van 4 bij 4 cm) die verschillende modules (Bricklets) aansturen. De hardware programmeer je op je computer in C, C++, C#, Object Pascal, Java, Perl, PHP, Python, Ruby of VB.NET en stuur je aan via usb, wifi of ethernet. Elke Brick heeft een ARM-microcontroller van 32 bit, een usb-poort en connectoren voor andere Bricks en Bricklets. Er bestaan Bricklets met knopjes, joysticks, motors, accelerometers en lcd-schermpjes. Als je Arduino te ingewikkeld vindt, biedt de blokkendoos van Tinkerforge je zeker heel wat plezier.

Prijs: variërend tussen € 13 en € 300

©PXimport

De Bricks van Tinkerforge zijn stapelbare computerbordjes.

09 VIA APC

De APC van VIA is een minidesktopcomputer in Neo-ITX-formaat die Android draait. Het hart is een ARM-processor van 800 MHz met 512 MB RAM en 2 of 4 GB NAND-flashgeheugen. Er bestaan verschillende varianten van het bordcomputertje, maar HDMI, VGA, 100Mbit-ethernet, usb, micro-usb, audio uit, audio in en een microSD-kaartslot behoren tot de aanwezige connectoren. De APC 8750 is het standaardmodel met Android, terwijl de APC Rock met Firefox uitgerust is. Een speciale variant is de APC Paper, die in een gerecycleerde kartonnen case in de vorm van een boek komt. Dit computertje, dat ook Firefox OS draait, leg je dus eenvoudig tussen een stapel boeken.

Prijs: van $ 49 tot $ 99

©PXimport

Een volledige desktopcomputer in een boek: geen toekomstmuziek, maar realiteit met de APC Paper.

10 CuBox-i

De CuBox-i van SolidRun is een zwart kubusje van 5 kubieke cm, waarin heel wat mogelijkheden verstopt zijn. Afhankelijk van de versie krijg je een i.MX6-processor met 2 of 4 kernen, 1 of 2 GB RAM en 100Mbit- of 1Gbit-ethernet. Tot de andere specificaties behoren 802.11n wifi en bluetooth (beide enkel in de quadcore-versie), usb 2.0, een microSD-kaartslot, een eSATA II 3Gbps-verbinding, een optische S/PDIF audio-uitgang en een infrarood zender en ontvanger. Het doosje biedt dus een heel volledige minicomputer, dat je als mediacenter, NAS of zelfs desktopcomputer inzet. Wordt standaard geleverd met Android, maar ondersteunt ook de meest courante Linux-distributies.

Prijs: van $ 45 tot $ 165

©PXimport

De CuBox-i van SolidRun verbergt heel wat mogelijkheden in zijn compacte behuizing.

11 Gumstix

Al lang voor er van de Raspberry Pi sprake was, maakt het Amerikaanse bedrijf Gumstix computerbordjes ter grootte van een stukje kauwgum (17 bij 58 mm). Er bestaan talloze varianten van, met processorsnelheden tot 1 GHz, een SD-kaartslot en optioneel wifi en bluetooth. Standaard komen de computerbordjes met weinig poorten, maar er bestaan ook heel wat uitbreidingsbordjes, waaronder de Parlor die onder andere micro-HDMI, usb-otg (on-the-go), ethernet, audio en een usb-consolepoort aanbiedt. Er bestaat ook een camerabordje en een uitbreidingsbordje met lcd-aanraakscherm. Gumstix biedt ook bordjes met behuizing aan. Al deze minicomputertjes draaien op Linux.

Prijs: van $ 169 tot $ 199

©PXimport

De computertjes van Gumstix zijn maar zo groot als een stukje kauwgum.

12 A10-OLinuXino-LIME

De OLinuXino van Olimex is een bordcomputertje waarvan de specificaties en het hardwareontwerp volledig open zijn. Bovendien gebruikt het bordje een iMX233-processor die in kleine aantallen te koop is. Daardoor kan in principe iedereen zelf een OLinuXino-bordje tegen redelijk lage kosten maken. De OLinuXino werkt in een temperatuurbereik van -25 tot +85 graden Celsius, waardoor het ook in industriële omgevingen of buiten bruikbaar is. De A10-OLinuXino-LIME beschikt over 512 MB RAM, SATA, HDMI, 2x usb, 1x usb-otg, 100Mbit-ethernet en een microSD-kaartslot, en er bestaan nog enkele andere uitvoeringen. De bordjes draaien Linux.

Prijs: vanaf € 30

©PXimport

De OLinuXino-bordjes van Olimex hebben een volledig open hardwareontwerp.

13 Cotton Candy

De Cotton Candy van FXI Technologies is een computertje ter grootte van een usb-stick, dat je via HDMI in je televisiescherm inplugt. Aan de andere kant van het staafje zit een usb-aansluiting voor randapparatuur. Verder beschikt de Cotton Candy over 802.11b/g/n wifi, bluetooth 2.1+EDR en een microSD-kaartslot. De processor is een Samsung Exynos 4210 die op 1,2 GHz draait en 1 GB RAM heeft. FXI ondersteunt Android en Ubuntu op de Cotton Candy, die H.264 1080p-video's kan streamen en decoderen. Het computertje weegt maar 21 g en kun je overal gemakkelijk mee naartoe nemen. Je tovert er elke tv of computermonitor mee om in een volwaardige computer. De Cotton Candy is op dit moment helaas niet leverbaar.

©PXimport

Met de Cotton Candy tover je elk scherm om in een volwaardige computer.

14 Rikomagic MK802 IV

De MK802 van het Chinese bedrijf Rikomagic is al enkele jaren een populaire Android mini-pc in de vorm van een usb-stick. De nieuwste versie is de MK802 IV, met een ARM Cortex-A9 quadcore-processor op 1,6 GHz, 2 GB RAM, 8 GB flashopslag, 802.11 b/g/n wifi, bluetooth, HDMI en usb 2.0. Je sluit de stick aan op de HDMI-ingang van je tv om er een gigantische Android-tablet van te maken. Stroom trekt de MK802 IV van een usb-poort van je tv of met de meegeleverde voedingsadapter. De grafische chipset is krachtig genoeg voor games in Full HD-resolutie en met de ondersteuning van DLNA en Miracast stream je video van elk apparaat naar je tv.

Prijs: ca. € 80

©PXimport

De MK802 IV is de nieuwste Android mini-pc in de populaire reeks van Rikomagic.

15 TBS 2910 Matrix

De TBS 2910 Matrix van de Chinese tv-tunerproducent TBS is een buitenbeentje: deze minicomputer die Android en Linux draait, ondersteunt de usb- en mini-PCIe-tuners van TBS en populaire software om tv-programma's op te nemen, zoals XBMC, VDR, Tvheadend en DVBLast. Het apparaatje is uitgerust met een Cortex-A9 quadcore-processor op 1 GHz, 2 GB RAM en een variëteit aan aansluitmogelijkheden: 3x usb 2.0, HDMI, SATA 3, mini-usb, mini-PCIe, optische S/PDIF, infraroodontvanger, een SD-kaartslot en microSD-kaartslot, gigabit-ethernet en 802.11 b/g/n wifi. Ideaal om er je eigen opnamesysteem voor digitale tv mee in elkaar te knutselen.

Prijs: ca. $ 150

©PXimport

De TBS 2910 Matrix is een Android-mini-pc om tv-programma's op te nemen.

De verkiezingen lijken nog ver weg, maar voor je het weet is het 29 oktober. Om te bepalen welke partij het best bij je past, bestaan er al jaren hulpmiddelen als StemWijzer en Kieskompas. Bij de juiste partij uitkomen is misschien niet zo lastig, maar: op welke persoon ga je stemmen? Een nieuwe AI-tool helpt je daarbij door het werk van Kamerleden zelf naast elkaar te zetten.

BeleidsRadar bundelt meer dan een miljoen parlementaire documenten in één omgeving. Denk aan Kamervragen, moties, stemmingen en debatbijdragen. Je kunt daar op twee manieren mee aan de slag: via gestructureerde overzichten per thema, zoals klimaat, zorg of onderwijs, of via een open gesprek met de assistent waarin je je vraag gewoon in het Nederlands stelt. Bij elk antwoord krijg je verwijzingen naar de brondocumenten, zodat je kunt doorklikken en zelf controleren.

De tool richt zich primair op zittende Kamerleden, omdat daarover de meeste concrete parlementaire data beschikbaar is. Voor nieuwe kandidaten zoekt de AI-assistent in andere bronnen, zoals gemeenteraden, Provinciale Staten of verkiezingsprogramma's.

Zo werkt het in de praktijk

Je start op https://beleidsradar.nl/kamerleden. Kies een thema of een Kamerlid, of stel een vraag in natuurlijke taal. Vraag je bijvoorbeeld: "Welke Kamerleden zijn voor verhoging of koppeling van de pensioenleeftijd aan de levensverwachting?", dan vat de assistent samen welke partijen en Kamerleden zich daar in het verleden voor uitspraken, met links naar wetsvoorstellen, moties en stemmingen. Het gaat dus om wat er daadwerkelijk is ingediend of gesteund, niet om losse uitspraken in de media.

Wil je juist inzoomen op een persoon, dan zie je per Kamerlid waar hij of zij veel aan werkt en hoe er in de afgelopen periode is gestemd. Dat geeft snel gevoel bij iemands dossierkennis en prioriteiten.

Geen kant-en-klaar stemadvies

Verwacht geen pasklare steminstructie als "Ben je voor een lagere pensioenleeftijd, kies dan kandidaat X". De assistent helpt je vooral om relevante stukken te vinden en verbanden te zien. Bij heel specifieke vragen kan het systeem soms nog geen direct antwoord geven. Op een vraag als "Wie stemde vóór de motie van Soepboer en Grinwis over subsidies voor verduurzaming van veerdiensten?" kwam er geen kant-en-klaar overzicht. Je kunt dan wel meteen doorklikken naar de motie zelf, waarna je de stemming handmatig kunt nalopen. Zie de dienst dus als hulpmiddel om je te verdiepen, niet als adviesmachine die vertelt waar je op moet stemmen.

Voor wie is deze tool interessant?

BeleidsRadar is vooral iets voor kiezers die verder willen kijken dan partijprogramma's of campagnebeloftes. Wil je weten wat een Kamerlid in de afgelopen periode concreet heeft gedaan, dan helpt dit systeem om feiten boven tafel te krijgen. Zo kun je je beter oriënteren op de persoon achter de partij.

Transparantie en controle

Kunstmatige intelligentie maakt fouten en is nooit volledig neutraal. Daarom toont BeleidsRadar bij elke reactie de gebruikte bronnen. Dat helpt bij controle en maakt duidelijk waar conclusies vandaan komen. Blijf zelf scherp: vergelijk meerdere documenten, kijk naar de context van een stemverklaring en weeg recente ontwikkelingen mee.

Toegang en periode

De dienst is gratis te gebruiken tot en met 29 oktober. Je kunt dagelijks vijf gesprekken voeren met de assistent en daarnaast door de thematische overzichten bladeren. Beginpunt: https://beleidsradar.nl/kamerleden.

Met de nieuwe Tensor G5-chip voor slimmere AI-functies, een helderder scherm en Pixelsnap voor magnetische accessoires probeert Google je te overtuigen een Pixel 10 Pro aan te schaffen. Maar met een adviesprijs van minimaal 1099 euro kan dat nog lastig worden.

De Google Pixel 10 Pro behoudt het herkenbare ontwerp van zijn voorgangers, met de horizontale camerabalk en platte zijkanten. De constructie bestaat uit een aluminium frame en een beschermlaag van Gorilla Glass Victus 2 aan de voor- en achterzijde. Het toestel beschikt daarnaast over een IP68-certificering voor stof- en waterbestendigheid. Naast de nieuwe kleuren Jade (lichtgroen) en Porselein (roomwit) heeft de 10 Pro een functionele toevoeging: Pixelsnap. Dit is een magnetisch systeem voor draadloze Qi2-opladers (vergelijkbaar met MagSafe op iPhone).

Het toestel is uitgerust met een Super Actua oleddisplay van 6,3 inch. Het scherm heeft een variabele verversingssnelheid die kan oplopen tot 120 Hz. Dat resulteert in een vloeiende weergave van bewegende beelden. Google heeft de maximale piekhelderheid verhoogd naar 3300 nits. Daardoor kun je in vrijwel elke omgeving goed zien wat er op het scherm gebeurt, zelfs wanneer het buiten erg zonnig is. De resolutie en overige basisspecificaties van het scherm zijn verder gelijk gebleven ten opzichte van de Pixel 9 Pro van een jaar eerder.

©Wesley Akkerman

©Wesley Akkerman

Nieuwe Tensor-processor

De nieuwste Pixel wordt aangedreven door de Tensor G5-processor, die (uiteraard) geoptimaliseerd is voor AI-taken en soepele prestaties levert bij dagelijks gebruik. Hoewel de chip een duidelijke verbetering is ten opzichte van zijn voorganger, loopt-ie toch achter op wat de concurrentie te bieden heeft, zoals Samsung en Apple. Dat is in de praktijk gelukkig zelden merkbaar, behalve bij zeer zware games. Standaard is het toestel uitgerust met een ruime 16 GB aan werkgeheugen, waardoor multitasking geen enkel probleem vormt voor de Pixel 10 Pro.

Het toestel beschikt bovendien over een 4870mAh-batterij die het gemakkelijk een dag volhoudt. Opladen kan met een vermogen van 30 watt, waarmee je de batterij in ongeveer anderhalf uur volledig oplaadt. Een belangrijke vernieuwing is, zoals gezegd, de ondersteuning voor de Qi2-standaard voor draadloos opladen. Dankzij het ingebouwde Pixelsnap-magneetsysteem kun je de telefoon eenvoudig uitlijnen met ondersteunde draadloze laders. Veel reeds beschikbare magnetische accessoires werken gewoon met de Pixel 10-lijn.

©Wesley Akkerman

©Wesley Akkerman

Veel ontbrekende functies

De Pixel 10 Pro draait op Android 16 en mag daarnaast rekenen op zeven jaar aan software- en beveiligingsupdates (net zoals de andere Pixels). Dat garandeert een lange levensduur met toegang tot toekomstige functies en de nieuwste beveiliging. De nieuwe Android-versie kenmerkt zich door veel kleine aanpassingen door te voeren. De verschillende iconen in de statusbalk ogen wat voller en speelser, terwijl de toevoeging van transparante elementen het systeem wat levendiger maakt. Het strakke en saaie karakter is daardoor verdwenen.

Verder valt vooral op dat de Pixel 10 Pro zijn potentie in Nederland niet waarmaakt. Jaarlijks presenteert Google een hoop AI-functies die de aanschaf voor een Pixel kunnen maken of breken, maar die zijn zelden beschikbaar in de Benelux. Opties die nu schitteren in afwezigheid zijn Magic Cue, Ask Photos en Live Call Translate. Hoewel, die laatstgenoemde functie wérkt technisch gezien wel in de Benelux, maar niet in de lokale talen. Die kun je dus alleen in het Engels gebruiken, wat de inzetbaarheid op dagelijks niveau drastisch vermindert.

100x inzoomen of AI?

Verder is de Google Pixel 10 Pro uitgerust met een bekend en veelzijdig camerasysteem, bestaande uit een hoofdcamera van 50 megapixel en een ultragroothoeklens en telelens met 5x optische zoom (allebei 48 megapixel). Hoewel de hardware grotendeels ongewijzigd is ten opzichte van vorig jaar, is de fotokwaliteit nog altijd indrukwekkend. Dankzij Googles geavanceerde beeldverwerking levert het toestel onder de meeste lichtomstandigheden scherpe, consistente en gedetailleerde foto's met een uitstekend dynamisch bereik. Zo kennen we de Pixel.

Een nieuwe functie is de 100x Pro Res Zoom, die AI gebruikt om objecten op grote afstand dichterbij te halen. De resultaten hiervan zijn wisselend: de functie kan effectief zijn voor landschappen of architectuur, maar heeft de neiging om details zoals tekst onjuist te reconstrueren (eigenlijk zoals veel AI-diensten dat nu ook al doen). In situaties met weinig licht neemt de algehele prestatie van het camerasysteem af, met name bij de ultragroothoek- en telelens. Ook de videokwaliteit in het donker blijft een aandachtspunt voor het toestel.

Pixel 10 Pro kopen?

Hoewel Google best wat vraagt voor het toestel en de Pixel 10 Pro op behoorlijk wat punten achterloopt op de concurrentie, zijn we toch enthousiast over het apparaat. De 10 Pro is namelijk een capabele en compacte smartphone, die lekker in de hand ligt en perfect presteert voor alledaags taken. Zo eerlijk moeten we dan ook weer zijn. Het beeldscherm laat weinig te wensen over, de foto's komen over het algemeen goed uit de verf en de batterijduur is acceptabel. We laden onze smartphones meestal toch wel elke dag of anderhalve dag op.

Ja, de Pixel 10 Pro mist flink wat AI-functies in Nederland. Maar veel mensen verzetten zich nog altijd tegen dergelijke functionaliteit, waardoor ze die ook niet zullen missen. Dan ligt de focus op software (die veel speelser en duidelijker is) en algemene cameraprestaties, en op die vlakken scoort Google gewoon goed. Een ander nadeel is dan misschien nog de oplaadsnelheid, maar ook daar kun je prima omheen werken. Het allergrootste struikelblok is en blijft de prijs. Voor minimaal 1099 euro krijg je bij de concurrentie, technisch gezien, meer waar voor je geld.