Je pc verzamelt ongezien een hoop stof in de behuizing. Het is niet verstandig om zomaar met een agressief schoonmaakmiddel aan de slag te gaan. Wij laten je zien hoe je op een veilige manier je pc weer blinkend schoon krijgt.

Waarschijnlijk trek je minstens één keer per week een stofzuiger door je huis, omdat het anders wel heel stoffig wordt. In je pc is dat niet anders, net als je huis wordt een computer van binnen vanzelf vies. Ieder week heel je pc schoonmaken is overdreven, maar het kan geen kwaad om eens per jaar je pc een flinke schoonmaakbeurt te geven. Dat een computer na een jaar vol met stof zit, is niet zo verwonderlijk.

De ventilatoren die je systeem koel houden, zuigen naast verse lucht ook stof naar binnen. Langzaam maar zeker verstopt dit stof de koelribben van je koeling. Je zult daar in eerste instantie niet veel van merken, maar als er zich teveel stof ophoopt, dan gaan de koelprestaties achteruit. Ook gaan ventilatoren eerder lawaai maken als ze bedekt zijn met een laag stof. In een heel extreem geval zou je pc zelfs kunnen oververhitten, maar dat laat je natuurlijk niet gebeuren! Bij mobiele apparatuur als een smartphone of tablet en je scherm speelt stof een rol, maar zijn vingerafdrukken nog vervelender. Gelukkig is het niet moeilijk om je scherm op een veilige manier schoon te poetsen.

Plaatsing

Kijk voor je begint met schoonmaken eens naar de plaatsing van je pc. Plaats je computer nooit in een afgesloten ruimte zoals een kast. De warme lucht kan dan niet wegstromen, met als gevolg dat onderdelen oververhit raken. Ook een warboel aan kabels aan de achterzijde verhinderen dat de warme lucht goed weg kan. Bind de kabels netjes bij elkaar, zodat de ventilators de ruimte hebben om de warme lucht af te voeren. Gebruik voor het vastbinden bijvoorbeeld klittenband, een kabelspiraal of kabelbinder. Bind de kabels niet te strak samen en gebruik ook niet een te smalle tie-wrap: dat beschadigt de kabels en kan kortsluiting veroorzaken. Om stof zoveel mogelijk te voorkomen, kun je je pc beter niet op de grond zetten, maar met een grote torenbehuizing is dat soms de enige keuze.

Pas op: statische elektriciteit

Bij het openmaken van je pc is statische elektriciteit het grootste gevaar. Je ziet statische elektriciteit niet, maar ongemerkt kun je een flinke spanning opbouwen die los komt als je contact maakt met een onderdeel in je pc. Diverse componenten in je pc kunnen hierdoor stuk gaan. Het risico hierop is niet heel groot, maar gebruik als uitgangsregel dat je geen dingen aanraakt die je ook niet hoeft aan te raken. Je kunt de kans op een statische ontlading verkleinen door jezelf te ontladen voordat je je pc opent. Je kunt je ontladen door een ongeverfd deel van een radiator of verwarmingsbuis even vast te pakken. Om statische elektriciteit nog verder uit te sluiten, kun je eventueel een antistatisch polsbandje gebruiken. Maak de klem vast aan een ongeverfd deel van je behuizing, zo is er geen spanningsverschil tussen jou en je pc waardoor er geen statische ontlading optreedt.

©PXimport

Verwijder voordat je begint met schoonmaken alle kabels aan de buitenkant zodat je de pc van zijn plek kunt halen. Druk vervolgens op de aan-knop, zo raakt je systeem nog opgeslagen energie kwijt. De buitenkant van de behuizing kun je schoonmaken met een sopje op basis van bijvoorbeeld afwasmiddel. Maak een microvezeldoekje een beetje vochtig en neem de behuizing af.

Uiteraard is je doekje niet té vochtig, je wilt niet dat er vocht in je pc druppelt. Ben je klaar met de buitenkant, maak dan de behuizing open. Meestal moet je twee schroefjes losmaken en kun je het zijpaneel eraf schuiven. Bij sommige behuizingen hoef je alleen maar een vergrendeling los te klikken waarna je het zijpaneel kunt verwijderen. Perslucht is de gemakkelijkste wijze om de pc schoon te houden. Blaas met regelmaat de onderdelen schoon, zodat stof geen kans krijgt zich op te hopen. Het is een klusje dat het best in de buitenlucht kan worden uitgevoerd. Houd de bus persluchtreiniger recht en blaas met korte stoten van een kleine afstand het stof weg. Let er echt op dat je de perslucht altijd rechtop houdt, in het busje zit vloeibare lucht en dat kan eruit spuiten als je de bus niet rechtop gebruikt.

Als een ventilator te snel draait, gaat deze stuk. Houd daarom tijdens het schoonblazen de fan met je vinger tegen of steek er tijdelijk een stokje tussen. Als een computer lange tijd niet is onderhouden, is een bus perslucht vaak niet afdoende om het stof weg te krijgen. Het stof is dan erg compact en zit stevig vast tussen de koelribben.

Bij processorkoelers waarvan je de ventilator van de koelribben kunt losmaken, is het vaak niet nodig het hele koelelement van de cpu af te halen. Haal eerst de ventilatorstekker los van het moederbord en haal de ventilator van het koelelement. Deze zit vast met klemmen of schroeven die je eenvoudig kunt losmaken. Veeg het stof met een kwastje of wattenstaafje tussen de fan weg en verwijder daarna het hardnekkige stof tussen de koelribben. Monteer de ventilator terug op het koelblok en vergeet niet de connector weer op het moederbord aan te sluiten. In luxe systeemkasten zitten vaak filters die het stof tegenhouden, dit is het moment deze schoon te kloppen. Je kunt bij stoffilters er aan de buitenkant ook de stofzuiger met borsteltje tegen zetten. Zo haal je het meeste stof uit de filters ook weg.

©PXimport

De koelribben vullen zich gemakkelijker met stof en vuil als de computerkast open blijft staan.

Luchtstroom

In je pc haal je stof vooral weg om koelingsproblemen te voorkomen. In dat licht is het nu je pc toch openstaat handig om te kijken hoe goed lucht (en dus warmte) door je systeem kan stromen. Vooral loshangende kabels blokkeren de luchtstroom. Probeer de kabels voorzichtig bij elkaar te pakken en bind ze losjes samen met een kabelbinder of klittenband. Sommige systeemkasten hebben speciale uitstulpingen om een tie-wrap door te steken. Heb je veel ongebruikte stroomkabels, overweeg dan om een (semi)modulaire voeding te kopen.

Op een (semi)modulaire voeding kun je de kabels die je niet gebruikt afkoppelen en dat scheelt weer ruimte. Bij een goede luchtdoorstroming wordt aan de voorkant (en soms onderkant) van het systeem koele lucht aangezogen en kan de warmte in het systeem aan de achterzijde (en soms ook de bovenzijde) weer naar buiten. Sommige systemen hebben maar één fan aan de voorzijde en gebruiken de ventilator in de voeding om de warme lucht af te voeren. In zo'n geval kun je winst behalen door een extra ventilator in de systeemkast te plaatsen. Kijk wel even in de handleiding welke afmetingen er in de systeemkast passen (doorgaans geldt: hoe groter, hoe stiller) en of je nog een stroomaansluiting op het moederbord of aan de voeding over hebt. Vaak zit er op het moederbord een speciale aansluiting voor een systeem-fan.

©PXimport

Met een extra fan voert de pc meer warme lucht af en wordt het veelal koeler in de systeemkast.

Koelpasta vervangen

Heb je je pc schoongemaakt omdat het systeem te warm werd en wordt na de grote schoonmaak de cpu nog steeds te warm? Dan is een verse laag koelpasta waarschijnlijk de oplossing. De processor produceert veel warmte. Om die warmte kwijt te raken, zit er een koelelement op. Tussen het koelelement en de cpu blijft altijd een piepklein beetje lucht zitten (zelfs al lijkt het koelelement heel glad aan de onderzijde) en lucht is een slechte warmtegeleider. Dit wordt opgelost door er een heel klein beetje koelpasta tussen te doen. Na verloop van tijd droogt koelpasta uit, waardoor er weer lucht tussenkomt en de processor oververhit kan raken.

Het is dan tijd om de oude koelpasta te verwijderen en te vervangen door verse pasta. We gaan er even van uit dat je een standaard socket 1150 Intel-koeler gebruikt. Gebruik je een andere koeler, kijk dan in de bijbehorende handleiding. Haal de ventilatorstekker los van het moederbord en maak ruimte om de processor. Verwijder eventueel het geheugen als het te dicht op de processorkoeler is geplaatst. Draai alle vier de bevestigingsschroeven naar links en trek ze één voor één omhoog tot ze los van het moederbord zitten. Vaak zit de koeler nog een beetje vastgeplakt op de processor, probeer met kleine draaiende bewegingen het element los te krijgen en trek hem vervolgens voorzichtig recht omhoog. Ga niet trekken als het koelelement nog vast op de processor zit, je kunt dan de processor of de socket beschadigen.

Het schoonmaken en opnieuw aanbrengen van de koelpasta is een secuur klusje. Voor het reinigen kun je schoonmaakalcohol gebruiken. Gebruik wattenstaafjes om langs de kiertjes te komen en een pluisvrij doekje om grote oppervlaktes schoon te vegen. Het is belangrijk dat de oppervlaktes goed schoon zijn om luchtbellen te voorkomen. De meeste koelpasta's zijn erg giftig, dus probeer zo min mogelijk in contact te komen met het goedje en was je handen na het karweitje goed schoon. Spuit een heel klein drupje koelpasta (ongeveer een rijstkorrel) op het midden van de processor. Koelpasta zelf is geen koelmiddel en het koelt niet beter als je er een dikke laag op smeert. Strijk de koelpasta egaal over de cpu uit met bijvoorbeeld een oud (bank)pasje. Als het gehele oppervlak is bedekt, plaats je de koeler terug. Draai de vier drukpennetjes van de koeler in de juiste positie (met de klok mee) en positioneer ze boven de vier gaten die om de processor zitten. Druk voorzichtig één van de vier pennetjes in het gat, doe daarna hetzelfde met het pennetje dat er recht tegenover zit en tot slot de laatste twee. Vergeet niet de fan weer aan te sluiten op het moederbord.

©PXimport

Trek het koelelement zorgvuldig recht omhoog.

Grafische kaart

Het schoonmaken van de grafische kaart kan een lastig karweitje zijn. Bij veel fabrikanten vervalt de garantie als het koelelement wordt verwijderd. Doorgaans mag de ventilator wel losgehaald worden. Haal voordat je de kaart loshaalt eerst eventuele voedingskabels van de kaart af en verwijder andere in de weg zittende kabels. Schroef de kaart los van de systeemkast en trek hem recht uit het slot. Aan de achterkant van het PCI-E-slot zit een palletje over een uitsparing van de kaart, deze moet je even aan de kant duwen, anders krijg je de kaart niet uit het slot.

Probeer eerst het stof te verwijderen zonder de fan los te schroeven, als dat niet lukt verwijder dan voorzichtig de ventilator. Op onze grafische kaart zit de koeler met vier schroefjes vast. Helaas kunnen we hem niet helemaal verwijderen, omdat de kabel van de stroomaansluiting vastzit tussen de koelribben. Als de fan is gedemonteerd, kun je met een kwastje en perslucht de koelribben voorzichtig schoonmaken. Voorkom dat de fan gaat ronddraaien tijdens het schoonmaken, dat kan de fan beschadigen.

©PXimport

Ook de grafische kaart is een stofmagneet die niet mag worden overgeslagen tijdens de schoonmaak.Benieuwd hoe je ook alle randapparatuur en je smartphone grondig en veilig schoonmaakt? Je leest het in nummer 10 van Computer!Totaal.

Bij ID.nl zijn we gek op producten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we daarom binnen een bepaald thema naar zulke deals. Is het weer tijd om te klussen en moet je materialen op maat zagen? Met een decoupeerzaak wordt het zware werk je uit handen genomen. Wij vonden vijf mooie exemplaren voor je.

Een decoupeerzaag is perfect voor het fijnere zaagwerk. Denk aan het zagen van cirkels, het afronden van hoeken, het zagen van laminaat of het uitzagen van kleine stukken uit een materiaal. Dankzij de grote wendbaarheid kun je met een decoupeerzaag makkelijk aan de slag voor allerlei klusjes in en om het huis, of je nu met hout, metaal of kunststof werkt. Hieronder vind vijf decoupeerzagen voor al jouw klusjes.

Black & Decker BES610K

De Black & Decker BES610K is een robuuste decoupeerzaag die je helpt bij allerlei zaagklussen. Hij heeft een 650W motor en variabele snelheid, waardoor je nauwkeurig en gecontroleerd kunt werken. De pendelfunctie is instelbaar en de led-werklamp en stofblazer geven je een goed zicht op de zaaglijn. En dankzij de gereedschapsloze zaagbladwissel en de mogelijkheid om de zaaghoek tot 45 graden in te stellen, is deze zaagmachine voor alle toepassingen geschikt.

DeWalt DW331K

Deze decoupeerzaag is geschikt voor zowel de professionele klusser als de serieuze doe-het-zelver. Met zijn sterke motor en variabele snelheid zaag je moeiteloos door diverse materialen. De zaag ligt prettig in de hand dankzij de softgrip en het anti-vibratiesysteem, waardoor je geen last krijgt van je handen. Het snelspansysteem maakt het wisselen van zaagbladen eenvoudig, en met de instelbare zaaghoek kun je ook schuine snedes maken. Een degelijke machine van een gerenommeerd merk.

Makita 4351FCT

De Makita 4351FCT valt op vanwege de beugelgreep. Daardoor kun je deze zaag perfect sturen, zelfs als je een bocht of een detail wilt zagen. Je hebt hier veel meer controle over. Wisselen van zaagjes gaat vlot dankzij het snelspansysteem. De zaaghoek van deze Makita is instelbaar, waardoor je zelfs schuine snedes kunt maken. En met de stevige koffer erbij blijft alles netjes bij elkaar.

Bosch EasySaw 18V-70

De Bosch EasySaw 18V-70 is een handige zaag die je er makkelijk even bij pakt als je wat klusjes in en om het huis moet doen. Omdat hij op een accu werkt, zit je niet meer vast aan snoeren die altijd in de weg zitten. De zaag ligt lekker in de hand en is zo licht dat je er lang mee kunt doorwerken zonder lamme armen te krijgen. De zaagbladen wissel je in een handomdraai, geen gedoe met extra gereedschap. Houd er wel rekening mee dat je de accu en lader er los bij moet kopen, maar als je al Bosch-gereedschap in huis hebt, kun je die accu's gewoon gebruiken.

Makita JV0600K Decoupeerzaag

De Makita JV0600K is een handige decoupeerzaag waarmee je flexibel aan de slag kunt. Het apparaat ligt fijn in de hand en is niet te zwaar. Hij is krachtig genoeg om netjes door hout en zelfs metaal te zagen, en door het lichte gewicht kun je er lang mee werken zonder dat je polsen moe worden. Bij deze zaag krijg je een stevige kunststof koffer, dus je kunt 'm makkelijk meenemen en netjes opbergen. En als je liever heel schoon werkt, kun je hem ook aansluiten op een stofzuiger.

De Nuki Smart Lock Ultra zet de nieuwe standaard voor slimme sloten en is ontworpen voor een volledig sleutelloze levensstijl. Dit premium alles-in-één-pakket kost 349 euro en combineert een stille, razendsnelle motor met geïntegreerde wifi en een meegeleverde veiligheidscilinder.

De Nuki Smart Lock Ultra is het paradepaardje van het merk, gemaakt voor wie echt zonder sleutel door het leven wil. Het strakke ontwerp in roestvrij staal oogt modern en degelijk, terwijl onder de motorkap een nieuwe borstelloze motor zit die het slot stiller én sneller maakt dan eerdere modellen. Je kiest zelf hoe snel het moet gaan, met als snelste optie de opvallend pittige ‘Insane’-modus. Omdat wifi standaard is ingebouwd, heb je geen aparte bridge meer nodig – alles wat je nodig hebt, zit al in het slot zelf.

Wat de Ultra extra bijzonder maakt, is de meegeleverde veiligheidscilinder met SKG***-keur. Die vervangt je bestaande cilinder en is speciaal ontworpen om perfect samen te werken met het slimme slot. Zo zit je meteen goed qua veiligheid én gebruiksgemak. En ook aan de toekomst is gedacht: met ondersteuning voor Matter over Thread haak je moeiteloos aan bij platforms als Apple Home en Google Home. De verbinding is volledig versleuteld, dus je digitale sleutels blijven net zo veilig als je voordeur.

©Wesley Akkerman

Pro of Ultra?

Het grootste verschil met de Nuki Smart Lock Pro zit 'm in de manier waarop je het slot installeert. Bij de Ultra vervang je de cilinder helemaal, terwijl je de iets goedkopere Pro gewoon over je bestaande slot en sleutel heen schuift. Die laatste is dus een zogenaamde retrofit-oplossing, wat hem iets dikker maakt – hij steekt net wat meer uit aan de buitenkant. Verder zijn de twee modellen in de basis gelijk: allebei hebben ze die snelle motor, ingebouwde wifi en ondersteuning voor Matter. De keuze komt dus vooral neer op hoe je het wilt installeren en hoeveel je eraan wilt uitgeven.

Volgens Nuki gaat de ingebouwde accu van de Ultra tot zes maanden mee. Na een maand intensief gebruik – vooral in de eerste weken klikten we de deur vaak open en dicht – zagen we het accuniveau dalen tot zo'n 60 procent. Daarna vlakte het verbruik duidelijk af. Of die zes maanden echt gehaald worden, kunnen we na één testperiode nog niet met zekerheid zeggen, maar bij normaal gebruik lijkt dat een realistische verwachting. Met een paar keer per dag ont- en vergrendelen moet je het moeiteloos een paar maanden redden.

Opladen doe je met een usb-c-kabel die via een magnetisch klikmechanisme aan het slot bevestigt. Die magnetische kop – speciaal door Nuki ontwikkeld – is afneembaar, en dat is handig. Als iemand per ongeluk de deur opent terwijl het slot aan de lader hangt, schiet de kop los zonder schade aan kabel of poort. De kabel valt gewoon op de grond en het slot blijft werken. Wel jammer: je bent voor een nieuwe kabel aangewezen op Nuki zelf.

©Wesley Akkerman

Het slimme slot installeren

De installatie van de Nuki Smart Lock Ultra verloopt over het algemeen soepel, al zijn er een paar momenten waarop je graag iets meer houvast zou willen. Het vervangen van de cilinder zelf is rechttoe rechtaan en werkt zoals je verwacht. Wat lastiger is, is het bepalen welke verlengstukken je nodig hebt voor jouw deur. Die worden netjes meegeleverd voor verschillende diktes, maar de instructies in de app laten op dat punt wat te wensen over. Uiteindelijk kwamen we er wel uit – een kwestie van logisch nadenken en gewoon even proberen – maar echt intuïtief is het niet.

Een tweede puntje: het is niet meteen duidelijk dat je de montageplaat, waar het slot op vastklikt, moet vastzetten met een klein schroefje. Als je die stap overslaat, merk je dat pas zodra de deur voor het eerst draait: dan komt het slot los. Een beetje technisch inzicht helpt dus wel bij het afronden van de installatie. Op dit vlak doen merken als Tedee en Yale het net iets beter, met helderdere instructies en meer begeleiding. Gelukkig is dit een eenmalige handeling, dus echt storend wordt het niet.

©Wesley Akkerman

Nuki Smart Lock Ultra-app

De Nuki-app biedt een ruime keuze aan instellingen waarmee je het slot precies naar wens afstemt. Zo zie je altijd direct hoe vol de batterij nog is, en kun je de helderheid van de ledverlichting op het slot aanpassen of helemaal uitschakelen. De nachtmodus is een slimme toevoeging: die vergrendelt de deur automatisch op een vast tijdstip en schakelt tegelijk over op een stillere, energiezuinige stand – ideaal als je 's avonds laat thuiskomt zonder het hele huis wakker te maken. Met functies als Autolock en Lock 'n' Go sluit de deur zich vanzelf, wat het dagelijkse gebruik net wat makkelijker maakt.

Ook handig is het logboek in de app, waarin je precies ziet wie het slot wanneer gebruikt heeft. Je kunt tijdelijke of permanente toegang verlenen aan anderen en accessoires toevoegen, zoals een keypad of sensor. De Auto-unlock-functie steekt daar wat ons betreft bovenuit: zodra je thuiskomt, gaat de deur vanzelf van het slot. Dat werkt verrassend precies: je moet echt vlak bij de deur staan voordat het systeem reageert, wat ongewenst ontgrendelen voorkomt. We zijn normaal wat sceptisch over zulke functies, maar tijdens de test werkte dit opvallend goed.

©Wesley Akkerman

Hoe bevalt-ie?

Tijdens onze test van vier weken gebruikten we het slot samen met de Nuki Keypad 2 – een accessoire dat echt iets toevoegt. Hiermee open je de deur via een pincode of je vingerafdruk. Het toetsenpaneel koppel je eenvoudig via de app aan het slot en werkt volledig lokaal, dus je hebt er geen internet voor nodig. Je kunt kiezen voor vaste of tijdelijke toegangscodes, en bij vertrek sluit je de deur met één druk op de knop. Zulke functies tillen het gebruiksgemak van een slim slot naar een hoger niveau.

Vooral de vingerafdrukscanner is een uitblinker. Binnen een paar seconden na het scannen gaat de deur open – snel, betrouwbaar en prettig in het dagelijks gebruik. Ook het invoeren van een pincode gaat vlot en zonder vertraging. Wat ons betreft is de Keypad 2 dan ook een waardevolle aanvulling op de Smart Lock Ultra. Het maakt toegang tot je huis eenvoudiger, sneller en intuïtiever. Met een simpele druk op de terugknop vergrendel je het slot weer, een functie die je via de app instelt.

Vergeleken met de bediening via de smartphone-app (die meerdere stappen vereist) is dit een stuk sneller en minder omslachtig. Hoewel de Auto-unlock op basis van locatie verrassend goed werkt, kiezen we zelf liever voor handmatige controle, om fouten uit te sluiten. En wat ons betreft blijft een fysieke sleutel onmisbaar als ultieme back-up. De Ultra levert drie sleutels mee, zodat je altijd binnenkomt, ook als de techniek je een keer in de steek laat. Dat vinden we geen luxe, maar een absolute vereiste bij slimme sloten.

©Wesley Akkerman

Nuki Smart Lock kopen?

De Nuki Smart Lock Ultra biedt een hoogwaardige en complete oplossing voor wie afscheid wil nemen van traditionele sleutels. Met een stille, vlot werkende motor, ingebouwde wifi en ondersteuning voor het nieuwe Matter-protocol, positioneert dit slimme slot zich overtuigend in het topsegment. De bijgeleverde SKG***-cilinder speelt daarbij een (ja ja) sleutelrol: die verhoogt niet alleen de veiligheid, maar zorgt er ook voor dat je altijd kunt terugvallen op een fysieke sleutel. Dankzij deze doordachte combinatie voelt de hogere prijs volledig gerechtvaardigd.

Na installatie blijkt de Smart Lock Ultra een bijzonder betrouwbaar en krachtig systeem, al mogen de montage-instructies wel iets duidelijker. De app biedt een uitgebreide set functies en het slot reageert snel en nauwkeurig. Ontgrendelen via de app vergt soms een extra handeling, maar wie kiest voor het optionele Keypad 2, opent en sluit de deur met één druk op de knop. Kleine kanttekeningen daargelaten, is dit slimme slot een uitstekende keuze voor wie zoekt naar een stil, geavanceerd en allesomvattend systeem dat jarenlang meegaat.