ID.nl logo
In 10 stappen een complete check-up voor je pc
© PXimport
Zekerheid & gemak

In 10 stappen een complete check-up voor je pc

Er kan veel stuk gaan aan een computer. Is het niet de software, dan wel de hardware. De grafische kaart, harde schijf of SSD, ventilatoren of RAM … Af en toe een APK uitvoeren zodat je hardwareproblemen vroeg kunt herkennen én voorkomen is dus helemaal geen slecht idee. Met deze lijst voer je een grondige check-up uit.

Tip 01: Schijf

Om te verifiëren of je harde schijf of SSD nog goed werkt, is het nodig om de SMART-status van een schijf uit te lezen. Hiervoor kun je bijvoorbeeld gebruikmaken van een programma als Crystal Disk Info, dat voor zowel traditionele harde schijven als SSD’s deze status uit kan lezen. Lees ook: Overstappen op een SSD.

Je downloadt dit programma hier. Klik bij Standard Edition in de kolom Portable (zip) waarna er een zip-bestand wordt gedownload. Pak deze map op een bereikbare locatie uit en klik op DiskInfoX64.exe om het programma te openen. Je ziet direct informatie over de schijf. Links in beeld staat de Gezondheidstoestand waaraan je ziet hoe gezond de schijf nog is. Daarnaast bevindt zich algemene informatie over de schijf, zoals firmware, serienummer, maar ook het totaalaantal lees- en schrijfacties. Onderaan bevinden zich de verschillende SMART-attributen. Bovenaan in het programma kun je de status van je andere schijven controleren.

©PXimport

Tip 02: SMART-attributen

Je ziet bij de SMART-attributen vijf kolommen: ID, Kenmerk, Huidig, Slechtste en Drempel. Er wordt voor verschillende belangrijke attributen aangegeven hoe goed je schijf het doet. We lichten er een paar uit. Reallocated Sectors Count geeft het aantal verplaatste sectoren aan. De schijf is in vele sectoren verdeeld. Op het moment dat een sector fysiek beschadigd is, zal de schijf automatisch actie ondernemen, namelijk zorgen dat er geen data meer weggeschreven kunnen worden naar die sector. Die sector wordt dan reallocated, oftewel doorverwezen, naar een andere sector. Alle data die dan dus eigenlijk op die beschadigde sector weggeschreven worden, komen dan op een wel werkende sector terecht. De Spin Retry Recount geeft aan hoe vaak een schijf gestart moet worden voordat deze zijn maximale draaisnelheid bereikt. Hoe hoger dit getal, hoe vaker dat opnieuw geprobeerd moet worden en dat duidt er dus op dat het draaisysteem mogelijk niet meer goed werkt. Reported Uncorrectable Errors geeft het aantal fouten dat de schijf niet meer kan herstellen aan.

Hoe lees je nu al die getallen uit? Waar je in het algemeen op moet letten is dat de waarde bij Huidig zo hoog mogelijk is, minstens zo hoog als de waarde bij Drempel. Op het moment dat de huidig-waarde lager is dan de drempel-waarde, is je schijf aan het falen. Voor de Reallocated Sectors Count is het handig om te gaan naar Functie / Geavanceerde functies / Raw-waarden en dan te kiezen voor 10 [DEC]. Er komt een kolom bij genaamd Raw-waarden. Als je nu opnieuw naar deze eigenschap kijkt, zie je hier een getal. Bij bijvoorbeeld de Reallocated Sectors Count is dit het werkelijke aantal sectoren dat defect is geraakt.

©PXimport

Tip 03: Beschadigde sectoren

Indien je schijf een aantal slechte sectoren heeft, dan kun je met een tool proberen om die sectoren weer tot leven te wekken. Het kan namelijk voorkomen dat de SMART-status onterecht een sector als slecht heeft vermeld. Meestal is dat het geval bij een stroomstoring. Met speciale software, zoals HDD Regenerator, kun je de schijf scannen op sectoren die onterecht als beschadigd zijn gemarkeerd en ze mogelijk repareren. Je moet dan denken aan maximaal een tot vier beschadigde sectoren. Heeft je schijf er meer, dan is deze wel echt aan het falen. Met bijvoorbeeld HDD Regenerator mag je één sector gratis proberen te repareren.

Voor meer sectoren betaal je 80 euro. Je downloadt het programma hier. Klik bovenaan op Download. Voer het gedownloade programma uit en volg de installatiestappen door een aantal keer op Next te klikken en daarna op Finish. Het programma opent zich. Klik op Click here to repair (…) directly om het repareren te starten. Je kunt vervolgens de schijf om te repareren kiezen. Klik op Start Process om het repareren te starten. Er opent zich een opdrachtprompt. Toets 2 en druk op Enter om direct te beginnen met scannen en druk daarna op 1 om een beschadigde sector direct te repareren. Typ ten slotte een 1 om vooraan op de schijf te beginnen.

©PXimport

Tip 04: RAM

Je RAM, of intern geheugen, is ook iets waar je geen fouten in wilt hebben. Problemen met het geheugen uiten zich in Windows-crashes, het niet opstarten van de pc of het bevriezen van Windows. Windows heeft een ingebouwd programma om het geheugen te testen. Hiervoor open je het menu Start en typ je Windows Geheugencontrole. Druk op Enter waarna het programma geopend wordt.

Start met het opsporen van problemen door op Nu opnieuw opstarten en zoeken naar problemen te klikken. De pc wordt dan herstart en het geheugen wordt gecontroleerd. Schrik niet: je wordt bij het opnieuw starten met een Windows XP-achtig scherm verwelkomd, zelfs op Windows 10. Na 20-30 minuten is de controle klaar en herstart de pc automatisch. Na het aanmelden verschijnt er een melding of wel of geen fouten zijn aangetroffen. Die notificatie is echter eenvoudig te missen. Je kunt het resultaat terugzien door op de startknop te klikken en Logboeken te typen. Vervolgens klik je rechts op Zoeken en typ je in MemoryDiagnostics-Result. Zijn er fouten aangetroffen? Dan is het nodig om nieuw RAM aan te schaffen. Om te zien welk type RAM je precies nodig hebt, ga je naar Taakbeheer / Prestaties / Geheugen. Je ziet dan onderaan de frequentie waarop je RAM werkt bij Snelheid, en welk type bij Vormfactor.

©PXimport

Tip 05: Videokaart

Als een videokaart aan het falen is, kan dat frustrerende gevolgen hebben. Wil je controleren of je grafische kaart nog goed werkt, dan onderwerp je deze aan een stresstest. Daarvoor kun je bijvoorbeeld gebruikmaken van 3DMark, dat een gratis demoversie voor eigen gebruik heeft. Deze vind je bijvoorbeeld op Steam. Klik rechts op Demo downloaden om de gratis variant van 3DMark binnen te halen. Het is daarvoor wel nodig dat je Steam hebt.

Heb je geen Steam, dan kun je de demo ook binnenhalen via de website zelf. Na de installatie open je 3DMark Demo via het startmenu. Klik op Benchmarks rechtsboven en kies een geschikte benchmark. Gebruik Cloud Gate als je laptop of pc een niet zo’n krachtige gpu heeft, anders kies je voor Fire Strike of Sky Diver. Voer de benchmark een paar keer uit, maximaal vijf keer. Als alles goed werkt, hoef je je geen zorgen te maken dat je grafische kaart problemen heeft. Treden er wel fouten op, dan zou het weleens tijd kunnen worden voor een nieuwe grafische kaart.

©PXimport

Tip 06: Dode pixels

Het komt tegenwoordig niet zo vaak meer voor, maar het euvel bestaat nog steeds: dode pixels. Er zijn drie soorten dode pixels: de heldere pixel, de vaste pixel en de klassieke dode pixel. Een heldere pixel is er eentje die continu licht geeft en waarbij je dus een witte punt ziet. Een vaste pixel is een pixel die vastzit op een specifieke kleur en een dode pixel is er een die geen licht meer geeft. Controleren of je beeldscherm een of meer dode pixels heeft is eenvoudig.

Zoek een YouTube-video met als titel dead pixel test, die zijn er genoeg. Laat deze video full screen afspelen en zet de video per kleur stil. Je hebt dan de meeste kans met het blote oog de dode pixels op te sporen. Pixels die vastzitten kunnen in een zeldzaam geval spontaan weer tot leven komen. Wat daarbij kan helpen, is om heel snel van kleuren te wisselen om de pixel weer actief te krijgen. Daarvoor kun je ook die YouTube-video’s gebruiken. Anders kun je proberen de pixel met een antistatisch doekje te masseren. Heb je een dode pixel gevonden, dan kan het lastig zijn om deze bij de garantie te claimen, maar dat hangt van veel factoren af. Bijna elke fabrikant en winkel heeft een eigen beleid wat betreft dode pixels.

©PXimport

Tip 07: Accu

Naarmate je de laptop langer gebruikt, daalt de capaciteit van je accu. Dat is heel normaal. De capaciteit hoort echter niet te snel te dalen. De meeste fabrikanten geven een jaar garantie op je laptopaccu en ze verwachten dat je met 300 accucycli tachtig procent van de originele accucapaciteit behoudt. Zit je daar sterk onder met hetzelfde aantal cycli, dan is er iets aan de hand. Windows heeft ingebouwde software om de capaciteit van je accu te bepalen. Daarvoor klik je met de rechtermuisknop op de startknop en kies je de optie Opdrachtprompt (administrator). Vervolgens typ je het volgende commando powercfg /batteryreport /output “C:\accurapport.html” en druk je op Enter.

Blader naar de locatie van net en open het html-bestand. Belangrijk zijn de Design Capacity, Full Charge Capacity en Cycle count. De Design Capacity is hoeveel capaciteit de batterij idealiter zou moeten hebben. Die wordt echter nooit gehaald door variaties bij fabricage. De Full Charge Capacity is hoeveel capaciteit de accu heeft als die volledig opgeladen is. Een eenvoudige rekensom van die twee geeft je het percentage. Het kan zijn dat je de accu moet kalibreren, door deze helemaal naar 100 procent op te laden en te gebruiken totdat de laptop uitgaat. Als je verder naar onder scrolt zie je bij Battery capacity history hoe snel je capaciteit aan het dalen is.

©PXimport

Tip 08: Ventilatoren

Als een computer te warm wordt, resulteert dat in crashes, blauwe schermen en de pc die opeens uit gaat zonder duidelijke reden. Om te testen of je ventilatoren nog goed werken, houd je de temperaturen van de pc tijdens verschillende taken in de gaten. Je kunt hiervoor SpeedFan gebruiken, hier te downloaden. Klik op Download, de knop in het menu bovenaan, en kies voor SpeedFan 4.5x. Voer het gedownloade bestand uit en klik op I Agree / Next / Install. Klik op Close om de installatie achteraf te sluiten en open het programma via het startmenu. Klik op Close om de melding bij het starten weg te klikken. Rechts in het midden zie je de verschillende temperaturen per sensor. Een normale temperatuur voor als je pc niets doet is 55 graden of lager voor je cpu (aangegeven door de verschillende temp-sensoren). Voor intensieve taken is ongeveer 70 graden te verwachten.

Een normale temperatuur voor je grafische kaart is tussen de 60-80 graden. Als je een echte high-end-kaart hebt, kunnen de temperaturen stijgen tot 98 graden. Merk je dat je erg hoge temperaturen hebt, overweeg dan je computer eens grondig schoon te maken. Hoe je dat doet, lees je via ons artikel hier.

Tip 09: Voeding

De voeding voorziet je pc of laptop van stroom. Als de voeding problemen geeft, veroorzaakt dit vaak problemen in andere componenten en is het onduidelijk dat de voeding de veroorzaker van de moeilijkheden is. Hetzelfde geldt voor het moederbord. Symptomen van een falende voeding zijn onder andere dat er vreemde geluiden uit de computerkast komen, dat de pc niet opstart en dat de pc opstart maar daarna weer direct uitschakelt. Je kunt het leven van de voeding verlengen door deze regelmatig stofvrij te maken. Er zijn tests om de voeding te controleren, door de cpu, gpu en harde schijf allemaal tegelijk op hun maximum te laten werken. Helaas kan zo’n test de voeding permanent beschadigen, daarom raden we het doen van zo’n test niet aan! Een alternatief is om met een voltmeter de voltages te meten, maar ook dat is niet eenvoudig en vereist specifieke hardware.

©PXimport

Tip 10: Wifi

Om te kijken of je netwerk nog goed presteert, kun je gebruikmaken van bijvoorbeeld TamoSoft Troughput Test om onder meer de doorvoersnelheid van je netwerk te meten. Als je dat programma op twee pc’s in het netwerk installeert, kan het data uitwisselen en verschillende factoren van je netwerk meten. Je downloadt de Troughput Test vanaf deze website. Klik onderaan bij Troughput Test op de downloadknop. Pak het zip-bestand uit en start de installatie. Klik een aantal keer op Next en ten slotte op Finish om de installatie te sluiten. Open het startmenu, zoek op Run Client en voer dat programma uit.

Ga nu naar een andere pc en installeer daar ook de Throughput Test. Open daar via je startmenu Run Server. Noteer het IP-adres van de server, dat je ziet bij Listening on port 27100 at the following IP address: [IP-adres]. Neem dat IP-adres over en vul het in bij de client bij Server IP or IPv6 address. Klik op Connect. Er worden nu tests uitgevoerd. Je kunt de tests zelf stoppen door op Disconnect te klikken. Je ziet eerst de maximumsnelheiden en de gemiddelde snelheden. Als je wifi werkt op 802.11n, is alles tussen de 50 tot 300 Mb/sec een normale snelheid, afhankelijk van hoe dicht de apparaten bij de router zijn. Heb je veel lagere snelheden, dan kan het nodig zijn om het wifi-kanaal te wijzigen, de router op een betere locatie te plaatsen, te testen met minder aangesloten apparaten of wordt het tijd voor een nieuwe router.

©PXimport

Hiren’s BootCD

Als je de genoemde tests in één keer wilt uitvoeren, dan komt Hiren’s BootCD om de hoek kijken. Dit is een verzameling van handige software op een Linux- of Windows XP-live-omgeving, die dus los van Windows kan opstarten. Het bevat onder meer programma’s om accugegevens in te zien, slechte sectoren te repareren en het geheugen te controleren. Ook het bevat het handigheidjes zoals antivirussoftware, netwerksoftware en meer. Je downloadt Hiren’s BootCD hier.

Vervolgens heb je een usb-stick nodig om vanaf op te starten. Hiervoor kun je bijvoorbeeld gebruikmaken van Rufus dat je hier downloadt. Download de meest recente portabele versie van Rufus door iets naar onderen te scrollen. Voer het exe-bestand van Rufus uit en klik op Nee. Steek nu je usb-stick in de pc en selecteer deze bij Apparaat, dat zou vanzelf moeten gaan. Kies bij Partitie-indeling voor MBR partitie-indeling voor BIOS of UEFI-CSM. Open daarna het zip-bestand van Hiren’s BootCD en pak hier het iso-bestand van uit. In Rufus kan deze iso van Hiren’s worden geselecteerd door bij Creeër een opstartbare disk met te kiezen voor het schijficoon ernaast. Blader naar de locatie van Hiren’s iso en selecteer deze. Klik op Start om de usb-stick aan te maken. Als je een nieuwe pc hebt met Windows 8.1 of nieuwer, kan het zijn dat je in de UEFI moet toestaan om legacy/BIOS-apparaten op te starten. Start daarna de pc opnieuw op en start vanaf de usb-stick op. In Hiren’s kun je vervolgens allerlei handige tools uitvoeren en informatie inzien.

©PXimport

▼ Volgende artikel
Review LG OLED EVO 65G56LS – Opnieuw de grens verlegd
Huis

Review LG OLED EVO 65G56LS – Opnieuw de grens verlegd

LG blijft verbetert de oled-techniek nog veel verder en dat werpt dit jaar eindelijk zijn vruchten af. De LG OLED EVO 65G56LS is uitgerust met een nieuw type oled-paneel dat aanzienlijk meer piekhelderheid en kleurbereik levert. Daarnaast heeft LG webOS 25 uitgerust met een aantal AI-functies die het gebruiksgemak moeten verbeteren.

Fantastisch
Conclusie

LG toont met de G5 dat er nog flink wat vooruitgang geboekt kan worden in oled-technologie. Perfect is deze tv echter nog niet, vooral in heel donkere beelden moet LG de software nog aanpassen om ruis en zichtbare gradaties te vermijden.  De LG OLED EVO 65G56LS haalt uit het nieuwe oled-paneel echter wel een indrukwekkende piekhelderheid, en erg ruim kleurvolume. We durven bijna zover gaan om te zeggen dat hij de klassieke zwakke punten van oled elimineert. Samen met de uitstekende kalibratie geniet je zo in Filmmaker Mode van bijna referentie beeldkwaliteit. De ingebouwde luidsprekers leveren een aangename klank, wel jammer dat LG DTS-ondersteuning geschrapt heeft. De nieuwe AI-features in webOS 25 moeten duidelijk nog verder rijpen, voorlopig leveren ze geen meerwaarde, maar webOS blijft wel erg gebruiksvriendelijk. De nieuwe afstandsbediening sluit aan bij de moderne trend met minder toetsen. Gamers tot slot vinden op de G5 alles wat ze maar kunnen wensen. Dit is een topmodel, met een bijhorend prijskaartje, maar hij is het zeker waard.

Plus- en minpunten
  • Alpha11-processor met uitstekende beeldverwerking
  • Fantastische HDR-beelden in HDR10 en Dolby Vision
  • Goede kijkhoek en anti-reflectie
  • WebOS 25, met vijf jaar lang nieuwe versies
  • Advertenties op het Home-scherm
  • Geen ondersteuning voor HDR10+ en DTS
  • Voorlopig weinig meerwaarde met AI

 

LG OLED EVO 65G56LS (2025)

  • Adviesprijs: 3,299 euro
  • Wat: Ultra HD 4K 165 Hz W-OLED-tv
  • Aansluitingen: 4x HDMI (4x v2.1 (48 Gbps), ARC/eARC, ALLM, VRR, HFR), 3x usb, 1x optisch digitaal uit, 2x antenne, 1x IR-blaster, Wifi 6 (802.11ax), ethernet, Bluetooth 5.3, WiSA
  • Extra’s: HDR10, HLG, Dolby Vision IQ, Dolby Atmos, webOS 25, AirPlay 2, Google Cast, USB/DLNA-mediaspeler, DVB-T2/C/S2, CI+-slot, Alpha 11 gen2 processor
  • Afmetingen: 1.441 x 910 x 263 mm (incl. voet)
  • Gewicht: 26,6 kg (incl. voet)
  • Verbruik (per 1000 uur): SDR 85 kWh (E) / HDR 222 kWh (G) 

De nieuwe G-serie van LG is verkrijgbaar in twee versies. Een met een centrale voet in doos zoals ons testmodel, te herkennen aan de letters ‘LS’ achteraan en een model met een meegeleverde wandbeugel, die modellen hebben de letters ‘LW’ achteraan. De G-reeks mikt nog steeds in eerste instantie op wandmontage. Het toestel zelf is 24mm diep, dat lijkt misschien veel, maar die dikte heeft het wel over het hele oppervlak. Er is geen behuizing voor elektronica die verder uitsteekt. De rand is afgewerkt met een zilverkleurige strip, en dat geeft deze tv van opzij bekeken echt een premium look. De wandbeugel is verstelbaar, je kunt het toestel beperkt links en rechts draaien. De voet kun je monteren in twee posities, hoog en laag, in de hoge positie is er ruim plaats voor een soundbar. Het moet gezegd ook op een tv-meubel ziet hij er prima uit, wandmontage is zeker geen verplichting. 

Aansluitingen

De selectie aansluitingen die LG gebruikt is al enige tijd onveranderd gebleven, maar is dan ook erg goed. Met vier hdmi-poorten die allemaal de maximale hdmi 2.1-bandbreedte (48Gbps) leveren, zitten gamers in ieder geval gebeiteld. Verdere gamingfuncties zijn ALLM, 4K120 en VRR (AMD FreeSync en NVIDIA G-Sync). PC-gamers kunnen zelfs tot 4K165 gaan, dat is een duidelijke upgrade ten opzichte van vorig jaar. Input-lag is altijd een sterk punt geweest bij LG, dat is dit jaar niet anders, in 4K60 meten we 10,5ms, in 2K120 zelfs maar 5,5ms. Op poort 2 kan je ARC/eARC gebruiken, gamers die een soundbar willen aansluiten, houden nog steeds drie volwaardige HDMI-poorten over. 

Wil je de opstelling zo netjes mogelijk houden, altijd mooi bij een premium tv, dan kun je de bijgeleverde IR-blaster gebruiken om brontoestellen te besturen met de LG-afstandsbediening, ook als die apparaten bijvoorbeeld in een kast staan. De G5 ondersteunt het WiSA-protocol (Wireless Speaker and Audio Association), maar is beperkt tot 2.1-configuraties. Daarmee is jammer genoeg geen draadloze surroundopstelling mogelijk. Alle kabels kun je via twee clips en twee verzonken kanalen wegleiden naar de voet. 

Nieuw oled-paneel, nieuw record

Nieuwe ontwikkeling op vlak van oled-technologie zijn niet uitzonderlijk. Twee jaar geleden introduceerde LG bijvoorbeeld oled-panelen met een laag microlenzen die voor een mooie verbetering in helderheid zorgden. Die microlenzen zijn op de G5 echter niet meer aanwezig. In ruil gebruikt dit model een gloednieuw paneel dat een andere opbouw van de oled-materialen gebruikt. Onder de naam OLED evo Met Brightness Booster Ultimate belooft de G5 hogere piekhelderheid en een breder kleurbereik. En dat blijken geen loze beloftes. Op het 10%-venster haalt de G5 2409 nits, en op een volledig wit beeld zelfs 356 nits. 

Lees ook: Zo testen we televisies

Dat alles gemeten in de uitstekend gekalibreerde HDR Filmmaker mode. Ter verduidelijking, dat is een 50 procent verbetering tegenover de G4 van vorig jaar, en voldoende om de kop van het oled-peloton aan te voeren. Vooral de verbetering op het volledig wit veld is impressionant. Daardoor moet de G5 nu de helderheid veel minder laten dalen als het beeld veel wit bevat, iets wat op vorige generaties nog merkbaar was. Ook het kleurbereik is weer groter geworden, en met 99,9% P3 is de G5 perfect uitgerust voor prachtige HDR-beelden. Het paneel had een uitstekende uniformiteit en weert zeer goed reflecties. De kijkhoek is prima.

De Filmmaker Mode is er voor wie minimale beeldverwerking wil, en de mooiste beelden getrouw aan de intentie. In SDR laat dat prachtige resultaten zien, maar de echte pracht van de G5 komt tevoorschijn bij HDR-beelden. Ook hier is de kalibratie nagenoeg perfect met enorm veel witdetail, intense kleuren, en dankzij de hoge piekhelderheid tintelende lichtaccenten. Kleuren worden goed bewaard als ze zeer helder zijn, dat dankt de tv aan het nieuwe paneel. Enkel in de donkerste beelden laat de G5 wat steken vallen. Er is veel schaduwdetail, maar in sommige beelden merken we veel ruis die het beeld ruw maakt en detail verbergt. In een ander geval was er wat blokvorming en bandvorming zichtbaar. We hopen dat LG nog wat aan de software kan sleutelen. 

Prima beeldverwerking

De Alpha11 beeldprocessor is aan zijn tweede generatie toe, maar nieuwe features lijken er niet te zijn. De upscaling en ruisonderdrukking zijn erg goed. In deinterlacing van 1080i-beeld merkten we op een testpatroon opnieuw een foutje waardoor kamvorming zichtbaar was, al bleek dat bij de meeste content niet tot problemen te leiden. Kleurstroken in zachte gradiënten elimineer je met de Vloeiende Gradatie-instelling, maar activeer die enkel als je het echt nodig acht, en dan alleen in de laagste stand. In een van onze testclips veegde die instelling ook wolken uit de lucht. Ook de dynamische tonemapping waar we gebruikelijk erg tevreden over zijn, laat je op dit model beter uit inactief.

Die maakte het beeld te helder, waardoor het aan contrast en impact verliest. Bovendien levert de G5 ook zonder dynamische tonemapping knap beeld. Goede punten waren er voor de bewegingsscherpte. Het oled-paneel laat nauwelijks of geen dubbele rand optekenen rond bewegende voorwerpen. Wie in 24Hz-filmmateriaal te veel last heeft van judder bij snelle camerabewegingen, activeert best TruMotion, bijvoorbeeld in ‘Cinematografische Beweging’ als je minimale invloed wenst. Maar ook hogere instellingen leverden goede resultaten, en de G5 toonde erg weinig beeldfouten zelfs met TruMotion in de Vloeiend-stand. 

Geen DTS-ondersteuning meer

Het is jammer, maar de G5 ondersteunt alleen nog maar Dolby Atmos, geen DTS meer. Vooral voor mensen met een uitgebreide bibliotheek Blu-ray schijven is dat een tegenvaller. Streaming gebruikt overwegend Dolby Atmos, dus daar weegt dat gebrek minder. De 60 Watt 4.2 kanaalsoplossing leek ons onveranderd. De klank is goed gebalanceerd, met een warm karakter en duidelijke baslijn. Zelfs surround is goed hoorbaar. Voor veel mensen zal dit volstaan, maar voor echte bioscoop audio zal een soundbar toch vereist zijn. Nieuw dit jaar is de Personal Sound Wizard. Die laat je een aantal keer in groepen van vier fragmenten horen met verschillende geluidsinstellingen, jij duidt aan wat je het best vindt klinken. Na de test bepaalt de processor op basis van je keuzes je geprefereerde klankinstellingen. Iets gelijkaardig bestond vorig jaar al voor beeld, maar we vinden dat je daar beter voor Filmmaker Mode of Cinema beeldmode kiest. Bij audio mogen persoonlijke voorkeuren wat meer doorwegen. 

WebOS 25, AI als persoonlijk hulpje

Kunstmatige intelligentie moet de nieuwe troef zijn van webOS 25, maar al deze nieuwe functies bleken niet te werken in het Nederlands. Voice ID, waarbij de tv je herkent op basis van je stem is nog niet beschikbaar in Nederlands. Maar ook andere functies, zoals de AI Chatbot die je moet helpen bij eenvoudige vragen zoals het aanpassen van beeldkwaliteit of aanbevelingen geven voor content, leek zelden te weten wat hij met onze vragen moest doen. LG kondigde ook generatieve kunst aan die je kan gebruiken in de screensaver, maar ook dit was nog niet beschikbaar. Nu missen we die AI-functies wel niet, de G5 is zo ook gebruiksvriendelijk, maar we hopen toch dat dit via software updates verbeterd wordt. 

In dit overzichtsartikel vind je alle informatie over webOS. WebOS 25 is van uitzicht niet echt veranderd op wat details na. Zo kan je live tv en HDMI-ingangen nu als tegels toevoegen in de rij met apps op het Home-scherm. Apps en Quick Cards die je niet gebruikt, kan je verbergen. Het app-aanbod is erg ruim en de G5 ondersteunt Airplay2 en Google Cast. LG toont helaas reclame op het Home-scherm en in de screensaver, lees in dit artikel hoe je reclame verwijdert.

De ‘Magic Remote’ heeft een nieuw ontwerp gekregen. Een rechthoekige vorm met afgeronde hoeken, en vooral minder toetsen. Weg zijn de cijfer- en kleurtoetsen, de volume- en kanaaltoetsen zijn nu kanteltoetsen. De mute-toets is verdwenen, muten doe je door de volume knop lang naar beneden te duwen. De ingangen-toets is vervangen door een Home Hub-toets, maar wanneer je die lang indrukt, toont de tv de ingangen. De aanwijsfunctie is gebleven, je kan de cursor op het scherm besturen door de afstandsbediening te bewegen. De afstandsbediening oogt moderner, en het gebruiksgemak is prima, maar we zouden hem niet beter noemen dan de oude versie. 

Conclusie

LG toont met de G5 dat er nog flink wat vooruitgang geboekt kan worden in oled-technologie. Perfect is deze tv echter nog niet, vooral in heel donkere beelden moet LG de software nog aanpassen om ruis en zichtbare gradaties te vermijden.  De OLED65G56LS haalt uit het nieuwe oled-paneel echter wel een indrukwekkende piekhelderheid, en erg ruim kleurvolume. We durven bijna zover gaan om te zeggen dat hij de klassieke zwakke punten van oled elimineert. Samen met de uitstekende kalibratie geniet je zo in Filmmaker Mode van bijna referentie beeldkwaliteit.

De ingebouwde luidsprekers leveren een aangename klank, wel jammer dat LG DTS-ondersteuning geschrapt heeft. De nieuwe AI-features in webOS 25 moeten duidelijk nog verder rijpen, voorlopig leveren ze geen meerwaarde, maar webOS blijft wel erg gebruiksvriendelijk. De nieuwe afstandsbediening sluit aan bij de moderne trend met minder toetsen. Gamers tot slot vinden op de G5 alles wat ze maar kunnen wensen. Dit is een topmodel, met een bijhorend prijskaartje, maar hij is het zeker waard.

▼ Volgende artikel
Tekst kopiëren en plakken? Zo krijg je toegang tot het klembord op Android
Huis

Tekst kopiëren en plakken? Zo krijg je toegang tot het klembord op Android

Het is misschien niet het eerste waar je aan denkt, maar ook Android heeft – net als Windows – een klembord. Daarmee kun je gemakkelijk tekst kopiëren van de ene app naar de andere. Maar hoe open je dat klembord eigenlijk? En waar vind je wat erop staat? Je leest het in dit artikel!

Wat gaan we doen?

In dit artikel leggen we uit hoe kopiëren en plakken in Android precies werkt. Dat geldt voor zowel Android-smartphones en Android-tablets.

  • Zo werkt kopiëren, knippen en plakken
  • Knippen en plakken vanuit toetsenbord
  • Verbeteringen dankzij Android 13

Wil je meer weten over de veiligheid van Android? Lees dan het artikel Alles wat je moet weten over Android-beveiliging

Tekst of afbeeldingen kopiëren en plakken: het is een van de basisfuncties van elk besturingssysteem. Ook Android ondersteunt dit natuurlijk. Je kunt iets kopiëren in de ene app en het vervolgens plakken in een andere. Maar het Android-klembord kan meer dan alleen dat. Alles wat je kopieert, wordt daar namelijk tijdelijk opgeslagen. Handig als je per ongeluk iets hebt weggehaald, iets wilt terugvinden of gewoon even wilt kijken wat je allemaal hebt gekopieerd.

Let wel: hoe je precies bij het klembord komt, hangt af van je toestel en de Android-versie die je gebruikt. Zo hebben merken als Samsung en LG hun eigen klembordfunctie ingebouwd. Andere toestellen vereisen meestal een specifieke toetsenbord-app om het klembord te kunnen openen. In dit artikel leggen we je uit hoe je dat doet met zo’n toetsenbord-app.

Klembord binnen toetsenbord-apps

Om toegang te krijgen tot het klembord, heb je een toetsenbord-app nodig die die functie ondersteunt. Populaire keuzes zijn Gboard van Google en SwiftKey van Microsoft. Beide bieden vergelijkbare klembordfuncties, dus je kunt zelf kiezen welke je het prettigst vindt. Download en installeer de app, en stel deze daarna in als je standaard toetsenbord.

©PXimport

Met een ander toetsenbord in Android heb je meer mogelijkheden.

Dat instellen doe je via het instellingenmenu van je Android-telefoon. Gebruik het zoekveld bovenin het scherm en typ 'toetsenbord'. Je krijgt dan een lijst met resultaten. Kies de optie waarmee je het standaard toetsenbord kunt wijzigen en tik daarop.

Kies vervolgens de toetsenbord-app die je net hebt geïnstalleerd, zoals Gboard of SwiftKey. Let op: de vormgeving van de instellingen kan per toestel verschillen. Gebruik je liever een andere toetsenbord-app met klembordfunctie? Geen probleem – zolang je maar de juiste app selecteert bij het instellen.

Tekst kopiëren en plakken

Het klembord werkt meestal alleen met tekst. Wil je iets kopiëren naar een andere app? Selecteer dan een stuk tekst en kopieer het. Open bijvoorbeeld WhatsApp, ga naar een chat en houd het tekstveld even ingedrukt om de tekst direct te plakken. Soms zie je ook een klembordsymbooltje verschijnen, net boven het toetsenbord en onder het tekstveld. Tik daarop om het volledige klembord te openen.

Zie je dat symbooltje niet meteen? Dan krijg je waarschijnlijk eerst de suggestie om alleen de laatst gekopieerde tekst te plakken. Tik in dat geval op het witte rondje met het pijltje naar rechts – zo krijg je alle opties te zien.

Onder het kopje Recent zie je een lijstje met wat je als laatste hebt gekopieerd. Tik op een item om het direct in het tekstveld te plakken. Let wel: deze lijst wordt na een tijdje automatisch geleegd. Gebruik je vaak dezelfde tekst? Dan kun je die vastpinnen, zodat hij bewaard blijft. Zowel Gboard als SwiftKey ondersteunen deze functie: houd het item ingedrukt en kies voor Vastpinnen.

Klembord sinds Android 13

Sinds Android 13 is het klembord flink verbeterd. De basis is nog steeds hetzelfde: je kopieert tekst of een afbeelding in de ene app en plakt die in een andere. Maar de manier waarop je het klembord gebruikt, is een stuk handiger en overzichtelijker geworden. Dat maakt het werken met meerdere fragmenten tegelijk een stuk efficiënter.

Een van de grootste vernieuwingen is dat je nu meerdere items kunt bewaren – zowel tekst als afbeeldingen. Alles wat je kopieert, verschijnt in een nieuw klembordpaneel. Je opent dat paneel via het meldingscentrum of door een tekstveld lang ingedrukt te houden. Daar kun je door je gekopieerde items bladeren, kiezen wat je wilt plakken, en dingen die je niet meer nodig hebt, direct verwijderen. Je kunt zelfs een tekstfragment nog aanpassen voordat je het plakt.

Het klembordpaneel dat in Android 13 zijn intrede heeft gemaakt.

Met de komst van Android 13 werden er ook meteen een aantal nieuwe privacyfuncties voor het klembord geïntroduceerd. In eerdere versies konden apps op de achtergrond soms ongemerkt meelezen wat je had gekopieerd – met alle risico’s van dien. Nu heb je als gebruiker veel meer controle. Zo is er een nieuwe toestemmingsvraag voor klembordtoegang én krijg je een melding als een app probeert mee te kijken. Een stuk veiliger dus.