ID.nl logo
Windows 10 schoonmaken in een handomdraai
© PXimport
Zekerheid & gemak

Windows 10 schoonmaken in een handomdraai

Als je de upgrade naar Windows 10 hebt uitgevoerd, merk je dat je programma's, bestanden en instellingen overgenomen zijn uit je oude installatie. Sommige programma's of hardware-onderdelen kunnen zich echter verslikken in de upgrade. Wij leggen je uit hoe je je kersversie Windows 10 opschoont.

Microsoft kan nog zo vaak zeggen dat Windows 10 de eerste helemaal andere Windows is, het is stiekem toch gewoon Windows. En Windows heeft onderhoud nodig, soms zelfs al direct na de upgrade. De manier waarop je upgradet, lijkt wel heel veel op die van Vista naar 7 en nog meer die van 7 naar 8. Lees ook: 10 vragen en antwoorden over Windows 10.

Eerst worden alle benodigde nieuwe bestanden op de schijf geschreven, dan wordt de herstart voorbereid, tijdens de herstart wordt de oude Windows gearchiveerd en de nieuwe leidend gemaakt, en daarna volgen nog een of twee herstarts om alle zaken binnen de nieuwe Windows goed in te stellen en alle hardware te configureren. Na een upgrade zit je hierdoor altijd met resten van het oude systeem, zeker wanneer je ervoor gekozen hebt applicaties en instellingen te behouden. Maar ook wanneer je juist zo min mogelijk van de oude Windows meeneemt, is er genoeg om op te ruimen na de upgrade.

Systeemherstel

Een functie die al bekend is van vorige Windows-versies is Systeemherstel. Met Systeemherstel kun je een herstelpunt maken op het moment dat de pc stabiel en goed werkt, maar er worden bijvoorbeeld ook automatisch herstelpunten gemaakt. Dat doet Windows elke keer wanneer er een nieuwe app wordt geïnstalleerd, of een nieuwe driver, of een Windows-update.

Direct na de installatie van de upgrade, installeert Windows drivers en ook updates. Wanneer een daarvan problemen geeft, gebruik dan Systeemherstel om de pc terug te brengen naar een moment eerder. Op deze manier hoef je de upgrade niet ongedaan te maken. Systeemherstel vind je in Windows Verkenner: selecteer Deze pc en kies Eigenschappen in het snelmenu. Open Geavanceerde systeeminstellingen / Systeembeveiliging / Systeemherstel. Via Systeemherstel / Volgende krijg je een overzicht van de installaties na de upgrade. Selecteer een herstelpunt en gebruik de wizard om naar dat punt terug te keren.

©PXimport

Activeren

Het eerste wat je moet doen na een geslaagde upgrade naar Windows 10 én voor je gaat schoonmaken, is Windows 10 activeren. Door Windows 10 te activeren (zelfs als je het daarna weer wilt verwijderen) zorg je ervoor dat jouw pc bij Microsoft bekend is als een Windows 10-pc die bij een eventuele herinstallatie of schone installatie recht heeft op een Windows 10-licentie en bijbehorende activatie. Klik op Start en typ de zoekterm activering. Windows vindt het onderdeel Activering in de Instellingen. Kijk of Windows is geactiveerd. Zo niet, klik dan op Nu activeren of start een Opdrachtprompt (Ctrl+Shift+Enter), typ dan het commando slmgr.vbs /ato en druk op Enter. Windows zal dan worden geactiveerd.

©PXimport

Wat je ook doet na de upgrade, de eerste keer altijd activeren!

Drivers, drivers, drivers

Essentieel voor de goede werking van Windows 10, zijn goede drivers. Alle hardware heeft een driver nodig om door het systeem te worden herkend en daarna optimaal te kunnen worden gebruikt. Heel veel hardware wordt tijdens de installatie al goed herkend en er wordt dan door Windows zelf een goede driver geïnstalleerd. Maar dat geldt niet voor alle hardware. Oudere of minder bekende hardware wil je wel kunnen blijven gebruiken onder Windows 10 zoals je ook onder Windows 7 en 8.1 deed!

Controleren welke hardware een probleem geeft of in elk geval nog niet optimaal is herkend, doe je via het Apparaatbeheer.

Open het door op Start te drukken en apparaatbeheer te typen, druk op Enter. Het onderdeel laat je alle hardware in Windows zien die is herkend. Hardware die niet goed wordt ondersteund of waar geen goede driver voor is, is gemarkeerd met een gele driehoek met daarin een uitroepteken.

Voor onderdelen die volgens Windows nog niet optimaal functioneren, kun je via het rechtermuisknopmenu of via Acties in het linkerzijpaneel van het Apparaatbeheer op zoek gaan naar een betere of nieuwe driver. Wordt die niet gevonden, dan betekent dat niet dat die driver er niet is. Het betekent alleen dat die driver nog niet in Windows Update zit, want dat is de bibliotheek die Microsoft hiervoor gebruikt. Ga dan zelf op internet op zoek naar een goede driver. Het beste startpunt is dan de website van de makers van de hardware. Zoeken met Google kan ook helpen. Lukt het niet een driver te vinden en geeft de hardware geen problemen, laat die dan gewoon in de pc zitten. Een volgende update of een nieuwe driver in Windows Update kan zomaar ervoor zorgen dat de hardware wel goed werkt. Stoort de hardware, schakel deze dan via het contextmenu uit of verwijder deze zelfs fysiek uit de pc.

©PXimport

Apparaatbeheer laat alle hardware zien, ook die waarvan het systeem ziet dat die niet goed werkt.

Nieuwe functies activeren

Na de upgrade wil je de nieuwe functies van Windows 10 natuurlijk ook echt gaan gebruiken. Een mooie nieuwe functie van Windows 10 is login met vingerafdruk of door je gezicht te laten herkennen (Windows Hello). Voor dit laatste is bijvoorbeeld een Intel RealSense 3D-camera nodig. Het aantal notebooks dat hiermee is uitgerust is klein, maar een aantal van de populaire en veelverkochte Paeq-notebooks van de Media Markt heeft zo'n camera.

Na de upgrade naar Windows 10 zie je in het Apparaatbeheer ook dat de camera's perfect zijn herkend door Windows en dus klaar voor gebruik? Helaas, in het menu Instellingen ontbreekt vooralsnog elke mogelijkheid om Hello te gebruiken.

Om met gezichtsherkenning te kunnen inloggen, is blijkbaar de juiste driver nog niet voldoende. De oplossing is de installatie van de Intel RealSense Depht Camera Manager (DCM)-software. Deze vind je op de Intel-website en wordt regelmatig nog geüpdatet door Intel. Met de extra software geïnstalleerd kun je bij Instellingen / Accounts ineens wel kiezen voor Windows Hello. Je moet nog wel een pincode instellen, maar daarna kun je met de camera je gezicht registreren. In het vervolg hoef je alleen maar voor de pc te zitten om in te loggen of deze te ontgrendelen. We moesten er dus even wat voor doen, maar dan werkt het super!

©PXimport

De Intel RealSense F2000 3D camera's zijn herkend en hebben een goede driver, toch werkt Windows Hello na de installatie van Windows 10 niet.

Eerst upgrade, dan schone installatie

Van Windows zijn we gewend dat een schone installatie het meest optimale systeem oplevert. Bij een schone installatie neem je geen instellingen over en heb je na de installatie een kale Windows. Om Windows 10 schoon te installeren, moet je altijd eerst de upgrade naar Windows 10 uitvoeren vanaf een geactiveerde Windows 7 of 8.1. Hiermee leg je namelijk het recht op het gebruik van Windows 10 voor die pc vast.

Na de upgrade en activatie ga je naar deze website, gebruik het hulpprogramma dat daar staat om installatiemedia voor een andere pc te maken. Maak een opstartbare usb-stick of gebruik een iso-bestand dat je op dvd brandt. Start de pc vanaf die stick of dvd, sla het invoeren van de productcode over en kies Aangepast, alleen Windows installeren. Doorloop de wizard, verwijder de oude systeempartities en laat Windows 10 in de Niet-toegewezen ruimte dan de installatie uitvoeren.

©PXimport

Wil je een écht optimaal systeem zonder erfenis van de vorige Windows, doe dan eerst een upgrade en daarna een schone installatie.

Apps verwijderen

Net zozeer dat je wilt dat alles wat in de pc zit ook goed werkt, zo wil je ook dat er niets op staat dat je niet gebruikt. Na de installatie merk je bijvoorbeeld dat er een aantal Windows 10-apps al door Microsoft zijn geïnstalleerd, en daar zijn ook apps bij die je mogelijk helemaal nooit gebruikt. En nu is de impact van een ongebruikte app kleiner dan die van een traditioneel Windows-programma, doordat een app een soort container is die daarbuiten nauwelijks sporen achterlaat. Toch kunnen ook apps met vaak een eigen live-tegel in het startmenu knap vervelend zijn. Schoonmaken dus!

Heb je bijvoorbeeld niets met de financiële informatie van de Geldzaken-app, dan kom je die app standaard toch op veel plaatsen tegen. Hij staat bijvoorbeeld in de lijst met apps in het startmenu, en er is ook een eigen live-tegel. Wil je de app verwijderen, klik dan met de rechtermuisknop op de live-tegel en kies Installatie ongedaan maken. Dit is de meest rigoureuze keuze, nu wordt de live-tegel uit het startmenu verwijderd én de app van de pc.

Vind je een app wel redelijk maar hoeft die niet in het startmenu te staan, dan kun je ook alleen de live-tegel verwijderen. Kies dan voor Live-tegel uitschakelen als je het alleen vervelend vindt dat de tegel telkens verandert, of kies voor Van Start losmaken als je de app gewoon niet in dit deel van het startmenu wilt zien. Heeft een app die je wilt verwijderen geen live-tegel, open dan de lijst met Alle apps en zoek daar de app op. Heb je bijvoorbeeld niets met spelletjes of houd je van hele andere games, dan kun je de app Candy Crush Saga gewoon verwijderen.

©PXimport

Apps die je helemaal niet gebruikt of waarvoor je een beter alternatief kent, kun je van je systeem verwijderen.

Apps herstellen

Als je al Windows 8.1 hebt gebruikt, dan ben je bekend met de Windows Store en heb je mogelijk ook al apps geïnstalleerd gehad. Na een installatie ontbreken die apps. Wil je ze allemaal of een deel ervan ook in Windows 10 gaan gebruiken? Dat gaat het snelst wanneer je Windows Store start en dan het menu met de persoonlijke instelling opent door op de eigen account-afbeelding te klikken. Kies dan Mijn bibliotheek, hier staan alle apps die zijn geïnstalleerd en die je al eens eerder hebt geïnstalleerd maar die nu nog niet op Windows 10 staan. Deze laatste zijn te herkennen aan het download-symbool aan het einde van de regel achter de naam van de app. Klik op het download-symbool om de app te installeren.

©PXimport

Eerder gebruikte apps herstel je het snelst via de persoonlijke bibliotheek in de Windows Store.

Programma's verwijderen

Behalve de apps, kunnen er ook programma's op de pc staan die je wilt verwijderen. Bijvoorbeeld programma's die na de upgrade minder goed werken, maar niet belangrijk genoeg zijn om de upgrade terug te draaien. Of programma's waarvoor een beter alternatief bestaat in Windows 10 zelf.

Om een programma te verwijderen moet je in het oude vertrouwde Configuratiescherm zijn. Het zit wat verstopt in Windows 10, je opent het door met de rechtermuisknop op Start te klikken en dan Configuratiescherm te kiezen. Kies dan voor Programma's / Programma's en onderdelen / Een programma verwijderen. Hier zie je het bekende overzicht van alle geïnstalleerde programma's. Blader door de lijst en selecteer programma's die je niet gebruikt. Klik dan op Verwijderen om ze van het systeem te vegen.

©PXimport

Programma's verwijderen zit goed verstopt in Windows 10 maar is nog steeds belangrijk voor een optimaal systeem.

Onderdelen verwijderen of juist toevoegen

Behalve losse programma's, zijn er ook Windows-onderdelen die je mogelijk wilt verwijderen. Dit gaat wel even een slag dieper dan het verwijderen van een programma, nu ben je echt in Windows bezig. Maar bijvoorbeeld Internet Explorer 11 zou je kunnen verwijderen, of beter gezegd: uitschakelen. De code blijft namelijk wel gewoon op de pc maar het onderdeel van Windows wordt niet meer geladen en ontbreekt dan in de installatie.

Om Windows-onderdelen te verwijderen open je opnieuw het Configuratiescherm en kies dan voor Programma's / Programma's en onderdelen / Windows-onderdelen in- of uitschakelen. Wacht tot Windows de lijst met onderdelen heeft gevuld en zoek het onderdeel om uit te schakelen. Haal het vinkje weg, bevestig dat je dit ook echt wilt en sluit af via OK.

Op dezelfde manier kun je ook onderdelen toevoegen. Heb je Windows 10 Pro, dan kun je bijvoorbeeld Hyper-V toevoegen. Je kunt dan op eigen virtuele machines maken en bijvoorbeeld nog een oudere versie van Windows op Windows 10 gebruiken. Zo kun je voorkomen dat je in Windows 10 allerlei zaken moet aanpassen om een oudere applicatie toch te kunnen gebruiken of dat je zelfs terug zou moeten naar Windows 7. Voeg Hyper-V toe, maak een virtuele machine aan, installeer daar Windows 7 in met de betreffende applicatie, en je kunt toch over naar Windows 10. Standaard staat Hyper-V uit, maar je kunt dit dus simpelweg toevoegen door een vinkje te zetten. Als de wijziging is doorgevoerd en de pc opnieuw gestart, vind je in de lijst met alle apps in het startmenu het nieuwe programma Hyper-V Beheer om met de virtuele machines aan de slag te gaan.

▼ Volgende artikel
Waar voor je geld: 5 betaalbare slimme luidsprekers
© Bowers & Wilkins / McLaren| J.M.WILLIAMS PRODUCTIONS LTD
Huis

Waar voor je geld: 5 betaalbare slimme luidsprekers

Bij ID.nl zijn we dol op kwaliteitsproducten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we binnen een bepaald thema naar zulke deals. Ben je op zoek naar een prijsvriendelijke smartspeaker? Vandaag hebben we vijf interessante modellen voor je gespot.

Apple HomePod Mini

Deze betaalbare slimme speaker vormt een ideale match met je iPhone, iPad en/of Mac. Zo neemt de HomePod Mini bijvoorbeeld een luistersessie van Spotify of een andere muziek-app over, waardoor je thuis verder kunt luisteren. Dankzij integratie van de Siri-stemassistent kun je allerlei dingen vragen, zoals actueel nieuws, file-informatie of een recept. Daarnaast speelt het apparaat via spraakopdrachten net zo makkelijk een muziekalbum, podcast of audioboek af, waarbij je ondertussen met je stem het volumeniveau aanpast. Als alternatief vind je bovenop een klein bedieningspaneel om het volume te reguleren. Een nuttige toevoeging is dat je via deze smartspeaker ook allerlei apparaten in huis kunt aansturen, bijvoorbeeld een geschikte thermostaat of lamp.

Ondanks de bescheiden behuizing van 8,43 centimeter hoog heeft de HomePod Mini volgens de Amerikaanse techgigant een behoorlijk bereik. Voor een breder geluid is het mogelijk om meerdere HomePods aan elkaar te koppelen. Zo luister je in meerdere kamers naar dezelfde muziek. Verder is de intercomfunctie handig, want op die manier communiceer je op afstand eenvoudig met gezinsleden. Dit audioproduct is in vijf kleurstellingen te koop, namelijk zwart, blauw, geel, wit en rood. Bij de aanschaf is drie maanden toegang tot Apple Music inbegrepen. Voor een krachtiger geluid kun je ook de grotere Apple HomePod (zwart/wit) overwegen. Je leest in dit artikel meer over de verschillen tussen de HomePod en de HomePod Mini.

Google Nest Audio

De Google Nest Audio is een middelgrote smartspeaker met een bescheiden prijskaartje. Op het moment van schrijven is het product zelfs goedkoper dan ooit. Je kunt kiezen tussen een donkergrijze en witte uitvoering. In tegenstelling tot diverse andere slimme luidsprekers in deze prijsklasse heeft dit model twee actieve audiodrivers, namelijk een tweeter en woofer. Dat komt de audiokwaliteit ten goede! De klankkast meet 17,5 × 12,4 × 7,8 centimeter, zodat je hem bijvoorbeeld prima op een plank of meubel kunt plaatsen. Voor een ruimtelijker geluid koppel je eventueel twee Nest Audio-speakers aan elkaar.

De geïntegreerde wifi-adapter ondersteunt de 2,4GHz- én 5GHz-frequentieband. Een voordeel, want je vergroot daarmee de kans op een stabiele draadloze netwerkverbinding. Je stuurt de Nest Audio met je stem aan. Roep eerst 'Hey Google' en zeg vervolgens welke muziek je wilt horen. Je kunt ook informatie opvragen en geschikte slimme apparaten bedienen. Bang voor luistervinken? Zet dan via een schakelaar aan de achterzijde de microfoons uit. Je leest hier wat enkele gebruikers van deze smartspeaker vinden.

Google Nest Mini

Google bewijst dat een smartspeaker helemaal niet zoveel geld hoeft te kosten, want je betaalt voor de Nest Mini slechts enkele tientjes. Net als zijn grote broer is dit audioproduct eveneens in een donkergrijze en witte behuizing te koop. Het ronde apparaatje heeft een diameter van 9,8 centimeter en is slechts 4,2 centimeter hoog. Door de geringe omvang kun je hem makkelijk ergens in een hoekje kwijt. Voor de ontvangst van wifi is er ondersteuning voor de 2,4GHz- en 5GHz-frequentieband ingebakken.

In de behuizing bevindt zich één actieve audiodriver. Voor het luisteren van (achtergrond)muziek op een laag volumeniveau voldoet die prima. Dankzij Chromecast-integratie kies je vanuit jouw favoriete muziek-app een leuke afspeellijst. Daarnaast fungeert de slimme speaker als jouw persoonlijke assistent. Vraag bijvoorbeeld naar een overzicht met agenda-afspraken en de Nest Mini somt ze een voor een op. Je kunt dit Google-product álles vragen!

Lees ook: Meer dan muziek: kies jouw ideale slimme luidspreker

Sonos Roam 2

In tegenstelling tot de meeste andere smartspeakers gebruik je de Sonos Roam 2 zowel thuis als onderweg. De langwerpige klankkast van 16,8 × 6,2 × 6 centimeter herbergt een oplaadbare accu met een luistertijd van zo'n tien uur. Dit audioproduct is trouwens IP67-gecertificeerd, waardoor de Roam 2 prima stof en water kan verdragen. De behuizing is zelfs valbestendig! Koppel een smartphone via bluetooth en luister op elke plek naar goede muziek. Voor mobiel gebruik komt deze handige beschermhoes goed van pas.

Binnenshuis verbind je de smartspeaker met een 2,4GHz- of 5GHz-netwerk. Vervolgens kies je vanaf een willekeurige smartphone of tablet de muziek die je wilt horen. Installeer hiervoor de Sonos-app op het toestel. Dankzij ondersteuning voor AirPlay 2 vormt de Roam 2 een goede match met Apple-apparaten, zoals een iPhone, iPad en/of Mac. Voor de audioweergave heeft de klankkast een tweeter en woofer aan boord. Tot slot is er spraakondersteuning (Amazon Alexa) geïntegreerd. Je kunt de Sonos Roam 2 in een witte of zwarte behuizing kopen.

Bowers & Wilkins Zeppelin McLaren Edition

Hecht je veel waarde aan een origineel design en een hoge geluidskwaliteit? Overweeg dan deze opvallende McLaren-editie van de Bowers & Wilkins Zeppelin. Als alternatief is deze speaker ook in een zwarte en lichtgrijze behuizing te koop. In zijn eigen webshop rekent de Britse speakerspecialist 899 euro, maar enkele winkels hanteren momenteel een fikse korting. Reserveer voor deze speaker wel voldoende ruimte. De behuizing van 65 × 21 × 19,4 centimeter is voor een smartspeaker tenslotte behoorlijk aan de maat.

Onder de motorkap bevinden zich een wifi- en bluetooth-adapter. Kortom, open Spotify, Tidal of een andere muziek-app op je smartphone en tik een leuke afspeellijst aan. Dankzij AirPlay 2-integratie werkt de Zeppelin naadloos samen met een Apple-toestel. Er is middels Amazon Alexa ook nog een stemassistent geïntegreerd. Bowers & Wilkins heeft op audiogebied een uitstekende reputatie, waardoor je een hoge audiokwaliteit mag verwachten. De behuizing telt dan ook vijf actieve audiodrivers, namelijk twee tweeters, twee middentoners en een woofer. Met een totaal versterkervermogen van 240 watt ervaar je een kamervullend geluid.

▼ Volgende artikel
Review Sony Bravia K-65XR80 – Is hij de hogere prijs waard?
© Sony
Huis

Review Sony Bravia K-65XR80 – Is hij de hogere prijs waard?

Bij de mainstream oled-modellen is er ondertussen flink wat concurrentie. Sony heeft een reputatie voor uitstekende beeldkwaliteit, maar daar hangt een stevig prijskaartje aan. Kan Sony nog genoeg verschil maken om een hoge prijs te rechtvaardigen?

Uitstekend
Conclusie

Deze Sony K-65XR80 met een beeldscherm van 65 inch levert erg mooi beeld, met dank aan de prima prestaties van het oledpaneel en de XR-processor. De tv verbergt wel wat schaduwdetail en de kalibratie in de Professional-modus mag iets beter; dat zijn foutjes die we niet gewend zijn van Sony. Voor gamers is het jammer dat de tv slechts twee HDMI2.1-poorten heeft. Ondanks die kritiek kunnen we stellen dat de Sony erg mooie resultaten neerzet. De tv heeft een prachtig afgewerkt design, uitstekende beeldkwaliteit en fijne audio die dankzij het Acoustic Surface recht uit het scherm lijkt te komen. Google TV biedt alles wat je streaminghart maar kan bedenken. Maar deze Sony blijkt wel wat te duur geprijsd te zijn. Hij zit qua prijs flink boven die van de LG C4, maar biedt daar niet echt iets unieks tegenover.

Plus- en minpunten
  • Prima piekhelderheid en kleurweergave
  • Zeer goede beeldverwerking
  • Prima audio met Acoustic Surface, Dolby Atmos en DTS:X
  • Mooi afgewerkt design
  • Verbergt veel schaduwdetail
  • Slechts twee HDMI2.1-aansluitingen

Sony Bravia 8 K-65XR80

  • Adviesprijs: 2399 euro
  • Wat: Ultra HD 4K 120 Hz w-oled-tv
  • Schermformaat: 65 inch (164 cm)
  • Aansluitingen: 4x HDMI (2x 48Gbps, 2x 18Gbps, ARC/eARC, ALLM, 4K120, VRR), S-middenspeaker, 1x optisch digitaal uit, 2x usb, 3x antenne, bluetooth, ethernet, wifi 6 (802.11ax)
  • Extra’s: HDR10, HLG, Dolby Vision, Dolby Atmos, DTS:X, Google TV (12), Chromecast, Airplay 2, usb/DLNA-mediaspeler, DVB-T2/C/S2, CI+-slot, XR-processor
  • Afmetingen: 1442 × 909 × 248 mm (inclusief voet)
  • Gewicht: 23,2 kg (inclusief voet)
  • Verbruik (per 1000 uur): SDR 83 kWh (E) / HDR 110 kWh (G)

ENERGIELABEL

MEER INFORMATIE

Over design kun je van mening verschillen, maar over de kwaliteit van afwerking kan er zelden discussie zijn. Zo kunnen we het ontwerp van deze Sony echt wel waarderen, maar het is de uitstekende afwerking die we echt appreciëren. Het scherm heeft geen kader, wat tegenwoordig standaard is op een tv, maar alleen een dunne donkerzilveren rand rondom. De zacht gewelfde rug heeft een mooi vierkantjespatroon.

Opstellen kan op vier manieren. De zilveren, metalen poten kun je links en rechts onder het uiteinde van het toestel monteren, of meer naar het centrum. Voor beide keuzes biedt Sony ook nog de optie om de voeten hoog of laag te monteren, afhankelijk van de vraag of je een soundbar onder het scherm wil plaatsen. Al kun je natuurlijk ook uit esthetische overwegingen voor een bepaalde positie kiezen. 

©Sony

Aansluitingen

De XR80, overigens ook bekend als de Bravia 8, is uitgerust met vier HDMI-poorten, waarvan twee HDMI2.1-poorten met ondersteuning voor ALLM, 4K120 en VRR (AMD FreeSync en Nvidia G-Sync Compatible).

Hoewel Sony zelf een spelconsole in huis heeft, worden gamers niet echt verwend. Zo kun je maximaal tot 120 Hertz gaan, terwijl alle concurrenten al 144 Hertz aankunnen. We vinden het jammer dat je nog steeds geen vier HDMI2.1-poorten krijgt op wat we toch wel een hoger gepositioneerd model mogen noemen. Zeker omdat ARC/eARC op een van die HDMI2.1-poorten staat.

Gamers met meerdere 4K120-bronnen die een soundbar willen, houden zo maar één poort over die 4K120 aankan. De inputlag is wel uitstekend, met 13,5 ms (4K60) en 5,1 ms (2K120) mag Sony prat gaan op topresultaten.

📺Duizelt het je van alle termen? Hier vind je uitleg: Tv-jargon: dit betekenen al die technische termen en afkortingen

©Sony

Verder vind je een optische digitale audio-uitgang, een dubbele tv-tuner met een CI+-slot en twee usb-poorten. Wie externe usb-opslag aansluit, kan tv kijken en tegelijk een ander kanaal opnemen. De S-Center-speaker-aansluiting maakt het mogelijk om de tv te gebruiken als centerkanaal wanneer je een externe Sony-audio-oplossing gebruikt. Bluetooth, wifi en een ethernetaansluiting maken de lijst compleet. 

Beeldverwerking

Sony levert bijzonder goede beeldverwerking, die over het algemeen duidelijk maar subtiel genoeg ingrijpt om het beeld te verbeteren zonder beeldartefacten te introduceren. De upscaling levert mooie scherpe beelden, die je een beetje extra detail kunt geven via de zogeheten Reality Creation-instelling. We merkten wel dat dit beter werkte voor HD-content dan voor SD-content (zoals dvd's). Bij die laatste introduceert Reality Creation wat valse details.

©Sony

De ruisonderdrukking werkt prima, maar waar Sony tot vorig jaar een aparte instelling had om kleurovergangen vloeiend te houden (Soepele Gradatie), is die dit jaar verdwenen. Toch kan de Bravia 8 ook op dat vlak nog prima resultaten produceren. Alleen bij onze lastigste testsequenties bleven er duidelijke kleurstroken zichtbaar.

We zien een verbetering in de MotionFlow-techniek. Wie dat vroeger activeerde om snelle camerabewegingen in films toch vloeiend weer te geven, merkte dat de processor soms aarzelde en wat beeldfouten veroorzaakte. Dat probleem is nu verholpen, waardoor de tv nu zeer goede bewegingsscherpte heeft.

Knap oled-contrast, maar matig zwartdetail

Sony gebruikt in zijn line-up geen w-oled-panelen (zie kader hieronder voor uitleg) met een microlenslaag (zoals de LG G4). Voor de topplaats in de line-up (de A95L) koos de fabrikant voor QD-oled-technologie. Daarom gebruikt deze Bravia 8 een standaard w-oled-paneel van de laatste generatie.

De televisie biedt een indrukwekkende beeldkwaliteit met levendige kleuren en een uitstekend contrast, dankzij een breed kleurbereik dat 98 procent van de P3-kleurruimte bestrijkt en een hoge piekhelderheid van 825 nits op een 10 procent venster, die zelfs kan oplopen tot boven de 900 nits voor het weergeven van kleine heldere details in het beeld.

WAT IS W-OLED?

W-oled (white oled) is een schermtechnologie waarbij organische materialen licht geven wanneer er stroom doorheen gaat. In een w-oledscherm wordt blauw en geel licht gecombineerd om wit licht te produceren, dat vervolgens door kleurfilters wordt gestuurd om de gewenste kleuren weer te geven. W-oled levert superieure beeldkwaliteit dankzij de zelfverlichtende pixels, hoog contrast en levendige kleuren.

Elke pixel kan individueel aan en uit, wat zorgt voor een hoog contrast en diepe zwarttinten. Zonder achtergrondverlichting zijn w-oledschermen ultradun. Vergeleken met lcd/led bieden w-oleddisplays rijkere, realistischere kleuren en meer detail in donkere scènes.

Op het volledig witte scherm houd je nog 154 nits over; dat is goed maar niet uitstekend. Het toont ook dat Sony de piekhelderheid relatief sterk dimt naarmate een groter deel van het beeld wit wordt. HDR-beelden met heldere accenten houdt de Sony uitstekend in balans door zijn eigen tonemapping-algoritme.

©Sony

Veel lichtnuances blijven bewaard, en intense heldere kleuren behouden goed hun tint. Minder goed vergaat het de tv met erg donkere beelden. Daar zien we dat er veel schaduwnuance verdwijnt. Donkere beelden krijgen daardoor sterker contrast, maar je mist veel detail. Dat zagen we bovendien ook in SDR-beelden.

Voor het meest natuurlijke beeld schakel je naar de Professional-beeldmodus. Die toonde over het algemeen mooie beelden, met natuurlijke kleuren, maar was minder accuraat dan we van Sony gewend zijn. Naast het ontbrekende schaduwdetail (in HDR en SDR) bleken in SDR de donkerste tinten wat te rood te zijn.

Geluid

Het (w)oledscherm van deze tv dient tevens als luidsprekermembraan, wat te maken heeft met het Acoustic Surface Audio+-systeem. Geluid komt daardoor rechtstreeks uit het beeld en volgt ook vrij goed de actie op het scherm. Sony heeft er dit jaar ook twee zijwaarts gerichte tweeters aan toegevoegd voor nog betere positionering en surround-effect. Het 50 watt sterke systeem ondersteunt Dolby Atmos en DTS:X. De audiokwaliteit is goed en heeft een degelijke basweergave.

©Eric Beeckmans | ID.nl

Alleen onze krachtige metal-fragmenten klonken wat minder zuiver. Het maximale volume is voldoende, maar wie een grote kamer wil vullen met geluid zal het mogelijk wat krap vinden, vooral omdat de basweergave vermindert als je het geluid vrij hard zet. De surround-ervaring is goed, maar kan door het ontbreken van opwaarts gerichte speakers geen hoogte-effecten creëren.

Google TV

Sony kiest nog steeds voor Google TV en dat heeft zeker een aantal belangrijke voordelen. De Mediatek Pentonic MT5897-chipset met quad-core ARM Cortex-A73 CPU, 6GB-RAM en de Mali-G57 GPU garandeert alvast een vlotte ervaring. Daarnaast vind je op het Google TV-platform het ruimste aanbod apps, zodat je geen enkele streamingdienst hoeft te missen.

Google TV biedt uitgebreide aanbevelingen, gerangschikt per categorie, zoals actiefilm, thriller enzovoort. Een alternatieve mediaspeler (zoals VLC) of een mediabibliotheek-app (zoals Plex) maakt van de tv ook een uitstekende speler voor je thuisbibliotheek. Content van je smartphone afspelen is geen probleem dankzij ondersteuning voor Apple AirPlay 2 en Google Cast. Sony heeft ook nog een eigen streamingdienst, Sony Picture Core (het vroegere Bravia Core), waar je tal van films vindt.

©Eric Beeckmans | ID.nl

De tv wordt geleverd met twee afstandsbedieningen. De klassieke versie stoppen we onmiddellijk in de la. Onze voorkeur gaat uit naar de moderne, compacte afstandsbediening. Die gebruikt een via usb-c oplaadbare accu, heeft verlichte toetsen en vooral een eenvoudiger maar erg goede lay-out. De toetsen hebben een aangename en precieze aanslag. Rechts bovenaan staan een toets voor het snelmenu en een voor het menu met extra functies zoals het on-screen toetsenbord. Het is even wennen, maar die zijn erg handig.

©Eric Beeckmans | ID.nl

Conclusie

Deze Sony K-65XR80 met een beeldscherm van 65 inch levert erg mooi beeld, met dank aan de prima prestaties van het oledpaneel en de XR-processor. De tv verbergt wel wat schaduwdetail en de kalibratie in de Professional-modus mag iets beter; dat zijn foutjes die we niet gewend zijn van Sony. Voor gamers is het jammer dat de tv slechts twee HDMI2.1-poorten heeft. Ondanks die kritiek kunnen we stellen dat de Sony erg mooie resultaten neerzet.

De tv heeft een prachtig afgewerkt design, uitstekende beeldkwaliteit en fijne audio die dankzij het Acoustic Surface recht uit het scherm lijkt te komen. Google TV biedt alles wat je streaminghart maar kan bedenken.

Maar deze Sony blijkt wel wat te duur geprijsd te zijn. Hij zit qua prijs flink boven die van de LG C4, maar biedt daar niet echt iets unieks tegenover.