ID.nl logo
Windows 10 schoonmaken in een handomdraai
© PXimport
Zekerheid & gemak

Windows 10 schoonmaken in een handomdraai

Als je de upgrade naar Windows 10 hebt uitgevoerd, merk je dat je programma's, bestanden en instellingen overgenomen zijn uit je oude installatie. Sommige programma's of hardware-onderdelen kunnen zich echter verslikken in de upgrade. Wij leggen je uit hoe je je kersversie Windows 10 opschoont.

Microsoft kan nog zo vaak zeggen dat Windows 10 de eerste helemaal andere Windows is, het is stiekem toch gewoon Windows. En Windows heeft onderhoud nodig, soms zelfs al direct na de upgrade. De manier waarop je upgradet, lijkt wel heel veel op die van Vista naar 7 en nog meer die van 7 naar 8. Lees ook: 10 vragen en antwoorden over Windows 10.

Eerst worden alle benodigde nieuwe bestanden op de schijf geschreven, dan wordt de herstart voorbereid, tijdens de herstart wordt de oude Windows gearchiveerd en de nieuwe leidend gemaakt, en daarna volgen nog een of twee herstarts om alle zaken binnen de nieuwe Windows goed in te stellen en alle hardware te configureren. Na een upgrade zit je hierdoor altijd met resten van het oude systeem, zeker wanneer je ervoor gekozen hebt applicaties en instellingen te behouden. Maar ook wanneer je juist zo min mogelijk van de oude Windows meeneemt, is er genoeg om op te ruimen na de upgrade.

Systeemherstel

Een functie die al bekend is van vorige Windows-versies is Systeemherstel. Met Systeemherstel kun je een herstelpunt maken op het moment dat de pc stabiel en goed werkt, maar er worden bijvoorbeeld ook automatisch herstelpunten gemaakt. Dat doet Windows elke keer wanneer er een nieuwe app wordt geïnstalleerd, of een nieuwe driver, of een Windows-update.

Direct na de installatie van de upgrade, installeert Windows drivers en ook updates. Wanneer een daarvan problemen geeft, gebruik dan Systeemherstel om de pc terug te brengen naar een moment eerder. Op deze manier hoef je de upgrade niet ongedaan te maken. Systeemherstel vind je in Windows Verkenner: selecteer Deze pc en kies Eigenschappen in het snelmenu. Open Geavanceerde systeeminstellingen / Systeembeveiliging / Systeemherstel. Via Systeemherstel / Volgende krijg je een overzicht van de installaties na de upgrade. Selecteer een herstelpunt en gebruik de wizard om naar dat punt terug te keren.

©PXimport

Activeren

Het eerste wat je moet doen na een geslaagde upgrade naar Windows 10 én voor je gaat schoonmaken, is Windows 10 activeren. Door Windows 10 te activeren (zelfs als je het daarna weer wilt verwijderen) zorg je ervoor dat jouw pc bij Microsoft bekend is als een Windows 10-pc die bij een eventuele herinstallatie of schone installatie recht heeft op een Windows 10-licentie en bijbehorende activatie. Klik op Start en typ de zoekterm activering. Windows vindt het onderdeel Activering in de Instellingen. Kijk of Windows is geactiveerd. Zo niet, klik dan op Nu activeren of start een Opdrachtprompt (Ctrl+Shift+Enter), typ dan het commando slmgr.vbs /ato en druk op Enter. Windows zal dan worden geactiveerd.

©PXimport

Wat je ook doet na de upgrade, de eerste keer altijd activeren!

Drivers, drivers, drivers

Essentieel voor de goede werking van Windows 10, zijn goede drivers. Alle hardware heeft een driver nodig om door het systeem te worden herkend en daarna optimaal te kunnen worden gebruikt. Heel veel hardware wordt tijdens de installatie al goed herkend en er wordt dan door Windows zelf een goede driver geïnstalleerd. Maar dat geldt niet voor alle hardware. Oudere of minder bekende hardware wil je wel kunnen blijven gebruiken onder Windows 10 zoals je ook onder Windows 7 en 8.1 deed!

Controleren welke hardware een probleem geeft of in elk geval nog niet optimaal is herkend, doe je via het Apparaatbeheer.

Open het door op Start te drukken en apparaatbeheer te typen, druk op Enter. Het onderdeel laat je alle hardware in Windows zien die is herkend. Hardware die niet goed wordt ondersteund of waar geen goede driver voor is, is gemarkeerd met een gele driehoek met daarin een uitroepteken.

Voor onderdelen die volgens Windows nog niet optimaal functioneren, kun je via het rechtermuisknopmenu of via Acties in het linkerzijpaneel van het Apparaatbeheer op zoek gaan naar een betere of nieuwe driver. Wordt die niet gevonden, dan betekent dat niet dat die driver er niet is. Het betekent alleen dat die driver nog niet in Windows Update zit, want dat is de bibliotheek die Microsoft hiervoor gebruikt. Ga dan zelf op internet op zoek naar een goede driver. Het beste startpunt is dan de website van de makers van de hardware. Zoeken met Google kan ook helpen. Lukt het niet een driver te vinden en geeft de hardware geen problemen, laat die dan gewoon in de pc zitten. Een volgende update of een nieuwe driver in Windows Update kan zomaar ervoor zorgen dat de hardware wel goed werkt. Stoort de hardware, schakel deze dan via het contextmenu uit of verwijder deze zelfs fysiek uit de pc.

©PXimport

Apparaatbeheer laat alle hardware zien, ook die waarvan het systeem ziet dat die niet goed werkt.

Nieuwe functies activeren

Na de upgrade wil je de nieuwe functies van Windows 10 natuurlijk ook echt gaan gebruiken. Een mooie nieuwe functie van Windows 10 is login met vingerafdruk of door je gezicht te laten herkennen (Windows Hello). Voor dit laatste is bijvoorbeeld een Intel RealSense 3D-camera nodig. Het aantal notebooks dat hiermee is uitgerust is klein, maar een aantal van de populaire en veelverkochte Paeq-notebooks van de Media Markt heeft zo'n camera.

Na de upgrade naar Windows 10 zie je in het Apparaatbeheer ook dat de camera's perfect zijn herkend door Windows en dus klaar voor gebruik? Helaas, in het menu Instellingen ontbreekt vooralsnog elke mogelijkheid om Hello te gebruiken.

Om met gezichtsherkenning te kunnen inloggen, is blijkbaar de juiste driver nog niet voldoende. De oplossing is de installatie van de Intel RealSense Depht Camera Manager (DCM)-software. Deze vind je op de Intel-website en wordt regelmatig nog geüpdatet door Intel. Met de extra software geïnstalleerd kun je bij Instellingen / Accounts ineens wel kiezen voor Windows Hello. Je moet nog wel een pincode instellen, maar daarna kun je met de camera je gezicht registreren. In het vervolg hoef je alleen maar voor de pc te zitten om in te loggen of deze te ontgrendelen. We moesten er dus even wat voor doen, maar dan werkt het super!

©PXimport

De Intel RealSense F2000 3D camera's zijn herkend en hebben een goede driver, toch werkt Windows Hello na de installatie van Windows 10 niet.

Eerst upgrade, dan schone installatie

Van Windows zijn we gewend dat een schone installatie het meest optimale systeem oplevert. Bij een schone installatie neem je geen instellingen over en heb je na de installatie een kale Windows. Om Windows 10 schoon te installeren, moet je altijd eerst de upgrade naar Windows 10 uitvoeren vanaf een geactiveerde Windows 7 of 8.1. Hiermee leg je namelijk het recht op het gebruik van Windows 10 voor die pc vast.

Na de upgrade en activatie ga je naar deze website, gebruik het hulpprogramma dat daar staat om installatiemedia voor een andere pc te maken. Maak een opstartbare usb-stick of gebruik een iso-bestand dat je op dvd brandt. Start de pc vanaf die stick of dvd, sla het invoeren van de productcode over en kies Aangepast, alleen Windows installeren. Doorloop de wizard, verwijder de oude systeempartities en laat Windows 10 in de Niet-toegewezen ruimte dan de installatie uitvoeren.

©PXimport

Wil je een écht optimaal systeem zonder erfenis van de vorige Windows, doe dan eerst een upgrade en daarna een schone installatie.

Apps verwijderen

Net zozeer dat je wilt dat alles wat in de pc zit ook goed werkt, zo wil je ook dat er niets op staat dat je niet gebruikt. Na de installatie merk je bijvoorbeeld dat er een aantal Windows 10-apps al door Microsoft zijn geïnstalleerd, en daar zijn ook apps bij die je mogelijk helemaal nooit gebruikt. En nu is de impact van een ongebruikte app kleiner dan die van een traditioneel Windows-programma, doordat een app een soort container is die daarbuiten nauwelijks sporen achterlaat. Toch kunnen ook apps met vaak een eigen live-tegel in het startmenu knap vervelend zijn. Schoonmaken dus!

Heb je bijvoorbeeld niets met de financiële informatie van de Geldzaken-app, dan kom je die app standaard toch op veel plaatsen tegen. Hij staat bijvoorbeeld in de lijst met apps in het startmenu, en er is ook een eigen live-tegel. Wil je de app verwijderen, klik dan met de rechtermuisknop op de live-tegel en kies Installatie ongedaan maken. Dit is de meest rigoureuze keuze, nu wordt de live-tegel uit het startmenu verwijderd én de app van de pc.

Vind je een app wel redelijk maar hoeft die niet in het startmenu te staan, dan kun je ook alleen de live-tegel verwijderen. Kies dan voor Live-tegel uitschakelen als je het alleen vervelend vindt dat de tegel telkens verandert, of kies voor Van Start losmaken als je de app gewoon niet in dit deel van het startmenu wilt zien. Heeft een app die je wilt verwijderen geen live-tegel, open dan de lijst met Alle apps en zoek daar de app op. Heb je bijvoorbeeld niets met spelletjes of houd je van hele andere games, dan kun je de app Candy Crush Saga gewoon verwijderen.

©PXimport

Apps die je helemaal niet gebruikt of waarvoor je een beter alternatief kent, kun je van je systeem verwijderen.

Apps herstellen

Als je al Windows 8.1 hebt gebruikt, dan ben je bekend met de Windows Store en heb je mogelijk ook al apps geïnstalleerd gehad. Na een installatie ontbreken die apps. Wil je ze allemaal of een deel ervan ook in Windows 10 gaan gebruiken? Dat gaat het snelst wanneer je Windows Store start en dan het menu met de persoonlijke instelling opent door op de eigen account-afbeelding te klikken. Kies dan Mijn bibliotheek, hier staan alle apps die zijn geïnstalleerd en die je al eens eerder hebt geïnstalleerd maar die nu nog niet op Windows 10 staan. Deze laatste zijn te herkennen aan het download-symbool aan het einde van de regel achter de naam van de app. Klik op het download-symbool om de app te installeren.

©PXimport

Eerder gebruikte apps herstel je het snelst via de persoonlijke bibliotheek in de Windows Store.

Programma's verwijderen

Behalve de apps, kunnen er ook programma's op de pc staan die je wilt verwijderen. Bijvoorbeeld programma's die na de upgrade minder goed werken, maar niet belangrijk genoeg zijn om de upgrade terug te draaien. Of programma's waarvoor een beter alternatief bestaat in Windows 10 zelf.

Om een programma te verwijderen moet je in het oude vertrouwde Configuratiescherm zijn. Het zit wat verstopt in Windows 10, je opent het door met de rechtermuisknop op Start te klikken en dan Configuratiescherm te kiezen. Kies dan voor Programma's / Programma's en onderdelen / Een programma verwijderen. Hier zie je het bekende overzicht van alle geïnstalleerde programma's. Blader door de lijst en selecteer programma's die je niet gebruikt. Klik dan op Verwijderen om ze van het systeem te vegen.

©PXimport

Programma's verwijderen zit goed verstopt in Windows 10 maar is nog steeds belangrijk voor een optimaal systeem.

Onderdelen verwijderen of juist toevoegen

Behalve losse programma's, zijn er ook Windows-onderdelen die je mogelijk wilt verwijderen. Dit gaat wel even een slag dieper dan het verwijderen van een programma, nu ben je echt in Windows bezig. Maar bijvoorbeeld Internet Explorer 11 zou je kunnen verwijderen, of beter gezegd: uitschakelen. De code blijft namelijk wel gewoon op de pc maar het onderdeel van Windows wordt niet meer geladen en ontbreekt dan in de installatie.

Om Windows-onderdelen te verwijderen open je opnieuw het Configuratiescherm en kies dan voor Programma's / Programma's en onderdelen / Windows-onderdelen in- of uitschakelen. Wacht tot Windows de lijst met onderdelen heeft gevuld en zoek het onderdeel om uit te schakelen. Haal het vinkje weg, bevestig dat je dit ook echt wilt en sluit af via OK.

Op dezelfde manier kun je ook onderdelen toevoegen. Heb je Windows 10 Pro, dan kun je bijvoorbeeld Hyper-V toevoegen. Je kunt dan op eigen virtuele machines maken en bijvoorbeeld nog een oudere versie van Windows op Windows 10 gebruiken. Zo kun je voorkomen dat je in Windows 10 allerlei zaken moet aanpassen om een oudere applicatie toch te kunnen gebruiken of dat je zelfs terug zou moeten naar Windows 7. Voeg Hyper-V toe, maak een virtuele machine aan, installeer daar Windows 7 in met de betreffende applicatie, en je kunt toch over naar Windows 10. Standaard staat Hyper-V uit, maar je kunt dit dus simpelweg toevoegen door een vinkje te zetten. Als de wijziging is doorgevoerd en de pc opnieuw gestart, vind je in de lijst met alle apps in het startmenu het nieuwe programma Hyper-V Beheer om met de virtuele machines aan de slag te gaan.

▼ Volgende artikel
Luxaflex vies? Zo krijg je ze moeiteloos schoon
© eliosdnepr
Huis

Luxaflex vies? Zo krijg je ze moeiteloos schoon

Als er één plek in huis is waar stof zich graag verzamelt, dan is het wel op de luxaflex. En hangen ze in de keuken, dan worden ze niet alleen stoffig, maar ook nog eens vettig. Gelukkig hoef je niet uren te schrobben om ze weer schoon te krijgen: met de tips uit dit artikel zijn ze zo weer blinkend schoon.

Dit artikel in het kort: • Regelmatig doen: even afstoffen • Grondig schoonmaken: aluminium en kunststof • Grondig schoonmaken: houten luxaflex • Bedieningskoorden schoonmaken • Nicotine-aanslag verwijderen • Luxaflex langer mooi houden

Luxaflex schoon? Lees dan: De 5 beste tips om snel en simpel je ramen te lappen

Regelmatig doen: even afstoffen

Regelmatig afstoffen voorkomt dat vuil zich ophoopt. Een plumeau of microvezeldoek werkt prima. Draai de lamellen open zodat je overal bij kunt en werk van boven naar beneden. Een oude sok over je hand schuiven is een handige manier om elke lamel afzonderlijk schoon te vegen.

Wil je tijd besparen?* Gebruik dan een speciale lamellenborstel. Hiermee kun je in één beweging meerdere lamellen tegelijk afnemen. Druk niet te hard, om beschadigingen te voorkomen. Stofzuigen kan ook, maar gebruik dan een meubelmondstuk op de laagste stand en ondersteun de luxaflex met je andere hand.

* Wie niet eigenlijk...?

©africaimages.com (Olga Yastremsk

Als stoffen alleen niet meer genoeg is, moet je een stapje verder gaan. Hoe je dat doet, hangt af van het materiaal waarvan de luxaflex gemaakt zijn.

Grondig schoonmaken: aluminium en kunststof

Gebruik het bad…

Haal de luxaflex voorzichtig uit het kozijn en leg in een bad met lauwwarm water en een scheutje allesreiniger. Laat kort weken en veeg de lamellen schoon met een zachte spons. Spoel goed af en laat de luxaflex hangend drogen. Zorg ervoor dat metalen onderdelen niet te lang nat blijven om roestvorming te voorkomen en droog aluminium luxaflex direct af om oxidatie te vermijden.

…of de douche

Als de luxaflex te groot is voor een bad, kan afspoelen in de douche een alternatief zijn. Gebruik een plantenspuit met een sopje voor hardnekkige vlekken en spoel daarna grondig af. Let op dat kunststof koorden niet te nat worden (want dan kunnen ze hun stevigheid verliezen of verkleuren). Laat goed drogen en ventileer de ruimte goed om schimmelvorming te voorkomen.

Met stoom

Soms is weken in bad of afspoelen in de douche geen optie. Een stoomreiniger kan dan uitkomst bieden, vooral bij aluminium en kunststof luxaflex. Gebruik de stoom op lage stand en houd voldoende afstand om schade te voorkomen. Een andere methode is een sopje met een plantenspuit op de luxaflex vernevelen en daarna droogwrijven met een microvezeldoek.

Grondig schoonmaken: houten luxaflex

Hout is gevoelig voor vocht, dus in bad leggen of onder de douche afspoelen is geen goed idee. Gebruik een licht vochtige doek met een mild schoonmaakmiddel en test nieuwe middelen altijd eerst op een onopvallende plek. Je kunt ook speciale houtzeep gebruiken. Doe dat wel met mate en kies bij voorkeur een variant die geen vettig laagje achterlaat, omdat sommige houtzepen een dun laagje vormen dat stof kan aantrekken.

Je kunt ook een doek met een klein beetje afwasmiddel gebruiken, maar zorg dat deze nauwelijks vochtig is. Droog de lamellen direct na met een schone doek om watervlekken te voorkomen. Behandel ze eventueel met een verzorgende houtolie of was, maar alleen als het materiaal daar geschikt voor is. Laat ze na behandeling open drogen en voorkom direct zonlicht om kromtrekken en verkleuring te vermijden.

Nicotine-aanslag verwijderen In ruimtes waar wordt gerookt, kan een gelige laag op de luxaflex ontstaan. Dit is lastig te verwijderen met alleen water en zeep. Meng gelijke delen water en azijn en gebruik een zachte doek om de lamellen af te nemen. Spoel daarna na met een schone, licht vochtige doek en droog direct af.

©Rafael Ben-Ari

Bedieningskoorden schoonmaken

De koorden van luxaflex worden vaak vergeten bij het schoonmaken, maar kunnen door stof en vet behoorlijk groezelig worden. Wikkel een vochtige doek met mild schoonmaakmiddel om het koord en trek het koord er voorzichtig doorheen. Herhaal indien nodig en laat goed drogen.

Luxaflex langer mooi houden

Regelmatig afstoffen voorkomt dat vuil zich ophoopt. Maak ze in keukens vaker schoon. Vermijd overmatig watergebruik, vooral bij houten luxaflex. Laat ze open drogen na een schoonmaakbeurt en houd ze, als je ze niet gebruikt, opgetrokken om stofophoping te verminderen. Zo blijven je luxaflex langer mooi en schoon.

🪶 Op zoek naar een plumeau?

(ook handig voor spinrag in hoekjes en aan het plafond)

▼ Volgende artikel
Vermijd pottenkijkers: zo beveilig je je camera of deurbel optimaal
Huis

Vermijd pottenkijkers: zo beveilig je je camera of deurbel optimaal

Misschien heb je er wel een: een beveiligingscamera of videodeurbel waarmee je je woning via een online-verbinding in de gaten kunt houden. Dat kan handig zijn, maar er zijn ook privacyrisico's. Als je niet voorzichtig bent, kunnen onbevoegden namelijk toegang krijgen tot jouw camerabeelden. In dit artikel geven we wat tips om dat te voorkomen.

In dit artikel bespreken we manieren waarop je kunt voorkomen dat mensen je zomaar in je tuin of huiskamer kunnen begluren via je videodeurbel of IP-camera. We gaan daarbij in op de volgende aspecten:

  • De keuze van de camera 
  • Het instellen van een (uniek) wachtwoord
  • Het (zo veel mogelijk) voorkomen van hacks

Ook lezen: 5 fouten met je beveiligingscamera die je hierna nooit meer maakt

Kies een betrouwbaar merk

Er zijn natuurlijk heel veel soorten beveiligingscamera's voor consumenten, maar de privacyrisico's die wij bespreken spelen zich vooral af bij videodeurbellen en zogenoemde IP-camera's. Deze hebben als overeenkomst dat ze de opgenomen beelden online opslaan, zodat je via een website of app altijd toegang hebt tot de camerafeeds.

Mocht je op zoek zijn naar zo'n apparaat, zorg er dan voor dat het merk betrouwbaar en privacyvriendelijk is. Zo adviseren experts om op te passen met Chinese merken als Dahua en Hikvision, en Chinese smarthomeplatformen als Tuya (waar onder meer de camera's van Action, Woox en Marmitex gebruik van maken). Hoewel het niet is bewezen, is het goed mogelijk dat de software een achterdeurtje bevat waardoor de fabrikant met de beelden kan meekijken. De lokale wetgeving dwingt fabrikanten namelijk om data te verzamelen en af te staan aan de overheid.

Ook andere bekende merken hebben in het verleden te maken gehad met beveiligingsproblemen. Zo belandden in 2019 duizenden inloggegevens van Ring-klanten op het darkweb en hadden Amazon-medewerkers jarenlang toegang tot de camerafeeds. Verder kwam Wyze vorig jaar in opspraak doordat sommige klanten ineens de camerabeelden van anderen in hun app te zien kregen.

De LSC Smart Connect-beveiligingscamera van de Action maakt gebruik van Chinese software.

Stel een eigen wachtwoord in

Het klinkt misschien als een open deur, maar het niet instellen van een eigen wachtwoord is de meest voorkomende oorzaak waardoor onbevoegden kunnen meekijken met camerabeelden. Veel fabrikanten leveren hun camera’s met een standaardgebruikersnaam en -wachtwoord, zoals 'admin' of '1234'. Er bestaan zelfs complete websites waarop lijsten circuleren met de standaardinloggegevens van tientallen cameramerken.

Hoewel het niet legaal is, kunnen pottenkijkers zo met wat trial-and-error relatief makkelijk toegang krijgen tot camerabeelden. Er zijn zelfs websites die deze onbeveiligde feeds verzamelen en openbaar op hun website plaatsen. Een bekend voorbeeld hiervan is Insecam, die hier in 2014 wereldwijd het nieuws mee haalde.

Na alle ophef heeft die website alle privacy-schendende streams van bijvoorbeeld deurbelcamera's of webcams in woningen verwijderd, maar er zijn nog andere plekken online waarop zulke beelden wél te zien zijn. Toegegeven, deze websites zijn niet makkelijk te vinden (het delen van deze beelden is immers illegaal), maar als je een beetje weet waar je moet zoeken, kom je ze zeker tegen.

Er zijn gelukkig steeds meer camerafabrikanten die klanten verplichten een uniek wachtwoord te gebruiken, waaronder Panasonic, maar als dat niet het geval is, is het dus ten zeerste aan te raden om meteen een nieuw wachtwoord te verzinnen en (mits die mogelijkheid er is) tweestapsverificatie te activeren.

Insecam stond tien jaar geleden vol met links naar onbeveiligde webcams.

Voorkom hacks

Hoewel het veel minder vaak voorkomt, is het mogelijk om beveiligingscamera's te 'hacken' en op die manier bij de beelden te komen. Voor sommige IP-camera's moet je namelijk bepaalde TCP-poorten op je router/modem openzetten, zoals 80 of 443, om van buitenaf met deze camera's te kunnen verbinden.

Als je dat handmatig (en zorgvuldig) doet, hoeft dat geen probleem te zijn. Het wordt pas echt gevaarlijk als je de camera deze poorten zelfstandig laat openzetten via uPnP (Universal Plug and Play). Deze functie vereist geen enkele vorm van authenticatie. Onbevoegden kunnen met malware daardoor eenvoudig allerlei poorten openen. Je kunt dus beter ver uit de buurt van uPNP blijven.

Zorg er tot slot ook voor dat je de firmware van de camera regelmatig bijwerkt, voor het geval er een kritieke kwetsbaarheid is gedicht. Malware als Mirai heeft in het verleden veel schade aangericht door kwetsbaarheden van slecht beveiligde camera's te misbruiken. Het is daarom ook een risico om je camera's en deurbellen met het internet te (laten) verbinden als de fabrikant geen updates meer uitbrengt.

Beelden lokaal opslaan

Als je het risico op pottenkijkers helemaal wilt voorkomen, kun je er in sommige gevallen (zoals bij de camera's van UniFi) ook voor kiezen om de camerabeelden uitsluitend lokaal op te slaan. In plaats van in de cloud, worden de beelden dan bijvoorbeeld op een SD-kaartje of basisstation opgeslagen. Dat gaat ten koste van het gemak, omdat je dan zelf ook niet meer eenvoudig op een website of app kunt inloggen om je beelden te bekijken, maar het is natuurlijk wel privacyvriendelijker.