ID.nl logo
7 moederborden voor Haswell-E getest
© Reshift Digital
Zekerheid & gemak

7 moederborden voor Haswell-E getest

Intel heeft eind augustus een nieuwe generatie high-end processors uitgebracht: nieuwe Core i7-modellen met codenaam Haswell-E. Wie een luxe systeem met één van deze cpu's wil samenstellen, heeft een Socket 2011 v3-moederbord met Intel X99-chipset nodig. We vergelijken zeven modellen.

Mocht je de vorige Computer!Totaal hebben gemist: Haswell-E is de codenaam voor Intels nieuwste generatie high-end processors. Er bestaan drie varianten: topmodel Core i7-5960X en daarnaast de Core i7-5930K en Core i7-5820K. Wat deze cpu's onderscheidt van de vele goedkopere chips die te koop zijn, is allereerst het aantal cores: de 5930K en 5820K hebben er zes, de 5960X zelfs acht. Bij zaken als videobewerking of andere zware toepassingen weten de cpu's hierdoor ongekende prestatieniveaus te realiseren. Lees ook: Bouw je eigen pc - Deel 1.

De Haswell-E-chips kunnen verder vier geheugenmodules parallel aanspreken en tevens zijn ze geschikt voor het gloednieuwe DDR4-geheugen. Ook bijzonder is het grote aantal beschikbare PCI Express lanes (40 stuks bij de 5960X en 5930K, 28 bij de 5820K), waardoor het platform zeer geschikt is voor het aansturen van meerdere videokaarten. Ons artikel over de Haswell-E-cpu's kun je hier teruglezen.

De Haswell-E processors maken gebruik van een processorvoet die voluit Socket 2011 v3 heet. Hoewel deze evenveel contactpunten heeft als de voet van de voorlopers van deze reeks cpu's, zijn de nieuwe processors niet compatibel met oudere Socket 2011-moederborden (niet v3). Reden daarvoor zijn onder meer de genoemde overstap van DDR3 naar DDR4-geheugen en het feit dat Intel bij de nieuwe cpu's de regeling van de voltages voor de cpu's ook binnen de cpu heeft geïntegreerd. Ofwel: wie een Haswell-E-systeem wil samenstellen, moet ook investeren in een nieuwe Socket 2011 v3-moederbord. Intel heeft daarvoor de X99-chipset ontwikkeld. Qua specificaties is deze X99-chipset helemaal bij de tijd. Zo biedt de chipset bijvoorbeeld ondersteuning voor de volgende aansluitingen: 10x SATA 6 Gbit/s, 6x usb 3.0 en 8x usb 2.0. Bij vorige generaties moederborden moesten moederbordfabrikanten nog allerhande extra controllers plaatsen om het aantal SATA- of usb-poorten te verhogen, bij de X99-generatie is die noodzaak veel minder.

De goedkoopste X99-borden beginnen rond de 200 euro, maar luxere borden lopen op tot het dubbele van die prijs. De verschillende fabrikanten hebben voldoende methodes om zich van elkaar te onderscheiden en luxere borden te ontwikkelen, bijvoorbeeld op het gebied van ondersteuning voor moderne op PCI Express gebaseerde SSD's, de gebruikte audio-chip, de aanwezigheid van een draadloze netwerkadapter en nog meer.

Opslag

De meeste fabrikanten vinden de tien in de X99-chipset aanwezige SATA 6Gbit/s-poorten (terecht) ruim voldoende: alleen op de ASUS X99 Deluxe vinden we nog twee extra poorten terug. PCI Express-opslag (in de vorm van SATA Express) is inmiddels ook ingeburgerd, deze verbinding is sneller dan SATA en volgend jaar komen er SSD's op de markt die hiervan gebruikmaken om zo betere prestaties te bieden. Alle fabrikanten, op ASRock na, hebben op hun borden een SATA Express-connector geplaatst. Via deze standaard is het mogelijk om SSD's van 2,5 inch via PCI Express 2.0 x2 (1 GB/s) te verbinden. Ook de M.2-connectors (in eerste instantie voor laptop-SSD's bedacht) vinden we op alle borden terug. M.2 biedt de mogelijkheid om vier PCI Express 3.0-lanes te gebruiken, wat neerkomt op 4 GB/s, bijna zeven keer sneller dan de maximale doorvoersnelheid van SATA 6 Gbit/s. Waar ASRock, ASUS en MSI de aanwezige M.2-sloten inderdaad via vier PCI Express 3.0-lanes verbindt, doet Gigabyte dat met slechts twee PCI Express 2.0-lanes (1 GB/s). Aangezien er voor volgend jaar diverse PCI Express x4 SSD-controllers zijn aangekondigd, is dat iets om rekening mee te houden.

©PXimport

Connectiviteit

Met de zes usb3.0-poorten die de X99-chipset standaard biedt, is enkel ASRock tevreden: ASUS, Gigabyte en MSI gebruiken ofwel extra controllers, ofwel onboard hubs om zelfs hun goedkoopste X99-borden van minimaal vier externe en vier interne usb3.0-poorten te voorzien.

Qua netwerkcontrollers komen we bij deze generatie gelukkig geen budgetkeuzes tegen: vrijwel alle borden bieden een Intel-controller. Realtek kan in dit segment kennelijk geen zaken doen met zijn netwerkchips. Ook qua geluidschips wordt er vrijwel niet bespaard: op vrijwel alle borden zit een Realtek ALC1150, de beste onboard geluidschip van het moment. De MSI X99S SLI Plus is het enige bord met een wat mindere Realtek ALC892-geluidschip, maar knappe jongen die dat hoort.

Draadloos netwerk

Een veel toegepaste extra feature bij de duurdere borden is een 802.11ac WLAN-adapter. Er blijken twee voor de hand liggende keuzes: ofwel een AC7260-controller (867 Mbit/s) van Intel, ofwel een 1300Mbit/s-controller van een willekeurige andere fabrikant. De Intel-controller mag dan wel niet de hoogst haalbare 802.11ac-snelheid bieden, hij staat wel bekend om zijn stabiele verbindingen en is geschikt voor Wireless Display (WiDi), Intels implementatie van Miracast.

Getest

We hebben de Intel X99-moederborden allemaal getest in combinatie met een Intel Core i7-5960X-processor, 16 GB Corsair Dominator Platinum DDR4-geheugen (ingesteld op 2133 MHz), een OCZ Vertex 4-SSD van 128 GB, een NVIDIA GeForce GTX 750 Ti-videokaart en een Corsair CX750M-videokaart. Alle tests hebben we uitgevoerd onder Windows 8.1 64 bit.

ASRock X99 Extreme4

De Extreme4 is ASRocks goedkoopste X99-moederbord en kost gemiddeld zo'n 229 euro. SLI en CrossFire is mogelijk, maximaal als drie kaarten gelijktijdig, maar zodra je een M.2-SSD plaatst, kun je nog maar maximaal twee kaarten gelijktijdig gebruiken. ASRock biedt verder tien SATA-poorten en (uniek bij de X99-generatie) een eSATA-poort. SATA Express ontbreekt, het bord biedt wel M.2. Usb is beperkt tot exact wat Intel biedt: 6x usb 3.0 en 8x usb 2.0. Vermoedelijk om de ruimte op te vullen, vinden we nog twee PS/2-aansluitingen bij het I/O-paneel. De Purity Sound 2-geluidskaart bestaat uit een Realtek ALC1150-audiocodec gecombineerd met Nichicon condensators en een Ti NE5532-koptelefoonversterker. DTS Connect wordt door ASRocks drivers ondersteund. Het bord heeft twee BIOS-chips, maar verdere hardwarematige extra's ontbreken. ASRock heeft een wat minder agressieve Turbo-modus dan de rest en is qua prestaties daarom een tandje minder. Het energieverbruik is erg laag.

©PXimport

Score

4 van 5 sterren

Pluspunten

Betaalbaar

Energiezuinig

Minpunten

Standaard niet agressieve turbo

Geen SATA Express

Relatief beperkt aantal usb-poorten

Specificaties

Prijs

€ 229,-

Website

www.asrock.nl

ASUS X99-A

De X99-A is ASUS' X99-instapmoederbord. De gemiddelde prijs van 249 euro is wel wat hoger dan die van de concurrentie. Het bordt biedt tien SATA 6Gbit/s-aansluitingen, aangevuld met SATA Express en een M.2-slot met vier lanes. De keuze voor een Intel-netwerkchip en een Realtek ALC1150-audiocodec juichen we toe. Usb3.0-poorten vinden we zes keer extern en vier keer intern.

Er kunnen maximaal drie videokaarten worden gecombineerd, of twee wanneer je een M.2-SSD plaatst. Extra features zijn onder meer onboard knoppen voor power, reset en clear-CMOS, en een display met foutcodes. Voor onervaren overklokkers heeft het bord twee schakelaars waarmee je heel simpel de cpu in twee standen kunt overklokken en waarmee je het geheugen direct op XMP-instellingen kunt zetten. De socket die ASUS op zijn X99-moederborden gebruikt, heeft meer pinnen: deze zogenoemde OC Socket biedt doorgewinterde overklokkers een klein voordeeltje, voor normale gebruikers maak het niets uit.

©PXimport

Score

4 van 5 sterren

Pluspunten

SATA Express én M.2 x4

Overklokken met één druk op de knop

Minpunten

Wat duurder dan de concurrentie

Specificaties

Prijs

€ 249,-

Website

www.asus.nl

ASUS X99-Deluxe

De X99 Deluxe is ASUS' topmodel in de standaard reeks X99-borden. Het bord biedt 3-weg SLI/CrossFire, 12x SATA, 2x SATA Express, 1x M.2 x4, 16x usb 3.0 (inclusief twee hubs), 2x Intel gigabit-LAN, 1300Mbit/s 802.11ac-WLAN en een Realtek ALC1150-geluidskaart. Deze uitrusting wordt door geen enkel ander bord geëvenaard. Ook dit bord heeft de onboard power-, reset- en overklokknoppen. Opvallend is dat je een M.2-SSD rechtop moet plaatsen, vermoedelijk omdat ASUS qua ruimte-indeling in de knoei kwam. In de meeste luxere kasten zal dat niet tot problemen leiden, maar fraai is anders. Nog zeker het vermelden waard: in de doos van de X99 Deluxe vinden we een extra M.2 naar PCI Express-adapter geschikt voor vier lanes. Dankzij deze 'Hyper X4'-kaart kun je dus een tweede snelle M.2-SSD plaatsen. Ook dit bord biedt uitstekende prestaties.

©PXimport

Score

5 van 5 sterren

Pluspunten

Meeste SATA-, SATA Express- en M.2-sloten

2x gigabit-LAN

1300Mbit/s 802.11ac-WLAN

16x usb 3.0

Minpunten

Prijzig

Specificaties

Prijs

€ 372,-

Website

www.asus.nl

Gigabyte X99-UD4

Gigabyte heeft in het budgetsegment de X99-UD4 met een prijskaartje van 218 euro, waarmee dit bord de één na goedkoopste uit de test is. SLI en CrossFire in 3- en 4-weg worden netjes ondersteund. Verder tellen we 10x SATA 6 Gbit/s, 1x SATA Express en 8x usb 3.0. Het bord heeft twee M.2-sloten, maar één daarvan heeft slechts één PCI Express 2.0-lane (500 MB/s) en is feitelijk alleen geschikt voor het plaatsen van een wifi-kaartje. Het andere slot heeft twee PCI Express 2.0-lanes en is dus helaas niet snel genoeg voor snelle (toekomstige) M.2-SSD's die met vier lanes aangestuurd kunnen worden. Een misser wat ons betreft.

Voor audio koos Gigabyte gelukkig de Realtek ALC1150 en de enkele gigabit-netwerkpoort wordt verzorgd door een Intel-chip. Een nieuwe feature die Gigabyte op dit en de andere X99-borden biedt, is de mogelijkheid om het BIOS te flashen vanaf een usb-stick zonder dat er een werkende cpu en/of geheugen op het bord is geplaatst. Overigens biedt ASUS deze functionaliteit al een paar jaar op (bijna) al zijn borden. Op de prestaties van dit bord is niets aan te merken.

©PXimport

Score

4 van 5 sterren

Pluspunten

Zeer betaalbaar

Uitbreidingsmogelijkheid wifi

Minpunten

Geen snel M.2 x4-slot

Specificaties

Prijs

€ 218,-

Website

www.gigabyte.co.nl

Gigabyte X99-UD5 WiFi

De X99-UD5 WiFi is zo'n zestig euro duurder dan de UD4. Niet voor niets heeft dit bord dan ook flink wat extra's ten opzichte van de UD4. Allereerst vinden we, zoals de naam van het bord al doet vermoeden, een geïntegreerde wifi-module. Gigabyte heeft gekozen voor een Intel Wireless-AC 7260-module met 802.11ac 867Mbit/s-WLAN en bluetooth 4.0 functionaliteit. Jammer is wel dat Gigabyte niet wil garanderen dat ze Intel-adapters blijft gebruiken. Het bord heeft verder ook een tweede gigabit-netwerkaansluiting, eveneens aangestuurd door een Intel-chip, waardoor een bundeling van de twee aansluitingen mogelijk is (ook wel teaming genoemd).

Het aantal usb3.0-aansluitingen is opgewaardeerd naar 12, maar je moet je wel realiseren dat alle acht usb3.0-poorten achterop via twee geïntegreerde hubs lopen. Daarnaast heeft dit bord diverse extra features gericht op overklokkers: een HEX-display voor foutcodes, knoppen om handmatig te schakelen tussen de twee BIOS'en, onboard knoppen voor power, reset en CMOS-clear en een OC-knop waarmee de cpu in één keer versneld wordt.

©PXimport

Score

3,5 van 5 sterren

Pluspunten

Intel 802.11ac-wifi

2x gigabit-LAN

Goede overklokmogelijkheden

Minpunten

Geen snel M.2 x4-slot

Specificaties

Prijs

€ 285,-

Website

www.gigabyte.co.nl

MSI X99S SLI Plus

De X99S SLI Plus is MSI's goedkoopste X99-bord en is verkrijgbaar voor gemiddeld 213 euro. De SLI/CrossFire-functionaliteit is beperkt tot 3-weg, aangezien de laatste twee PCI Express x16-sloten te dicht bij elkaar liggen om ze alle vier te gebruiken. Alle MSI-borden hebben een M.2-slot met vier PCI Express 3.0-lanes, zelfs deze instapper. Het bord biedt verder tien SATA 6Gbit/s-poorten en één SATA Express-poort. De MSI X99S SLI biedt tien usb3.0-poorten en één gigabit-LAN-aansluiting (aangestuurd door een Intel-chip).

Qua audio-functionaliteit houdt MSI het eenvoudig op dit instapbord: we vinden een Realtek ALC892-audiocodec zonder extra kenmerken als een krachtige koptelefoonversterker. Prettig is dat zelfs dit goedkope bord knoppen heeft voor power-, reset- en CMOS-clear. Ook een knop om handmatig te schakelen tussen twee BIOS'en mist niet. De compleet zwarte afwerking met matzwarte printplaat geeft het bord ondanks de relatief lage prijs toch een zeer luxe uitstraling. De prestaties zijn prima, zo ook het energieverbruik.

©PXimport

Score

4 van 5 sterren

Pluspunten

Goedkoopste bord uit de test

SATA Express én M.2 x4

Minpunten

Kwalitatief mindere geluidschip

Specificaties

Prijs

€ 213,-

Website

http://nl.msi.com

MSI X99S Gaming 9 AC

De X99S Gaming 9 AC is het topmodel van de verschillende specifiek op gamers gerichte X99-borden die MSI op de markt heeft gebracht. Het bord heeft volledige ondersteuning voor 3- en 4-weg SLI/CrossFire. Uniek is dat je ook drie heel dikke grafische kaarten kunt combineren (van het type dat normaal gesproken in z'n eentje al drie sloten in beslag neemt). Verder tellen we tien SATA 6Gbit/s-poorten, één SATA Express-poort, één M.2 x4-slot en twaalf usb3.0-aansluitingen. MSI zweert bij de Killer E2205-netwerkchips op zijn gaming-borden en heeft het moederbord verder voorzien van een Intel 7260 802.11ac-WLAN-adapter met WiDi-functionaliteit.

MSI heeft veel werk gemaakt van de audio-oplossing: de op Realtek ALC1150 gebaseerde 'Audio Boost'-implementatie is optioneel via een losse stekker te voeden (zodat er geen vervuilde spanning van de andere kant van het moederbord komt) en is voorzien van een krachtige voorversterker voor de koptelefoon. Een unieke eigenschap van het moederbord is de Streaming Engine: dit is een als mini-PCI Express-kaartje uitgevoerde hardwarematige H.264-encoder bedoeld voor het streamen van games naar bijvoorbeeld Twitch (een videosite waarop games gestreamd worden en je live kunt meekijken). Ook voor overklokkers biedt dit moederbord voldoende mogelijkheden.

©PXimport

Score

4 van 5 sterren

Pluspunten

Killer-netwerkchip + Intel 802.11ac-WLAN

SATA Express en M.2 x4

Hardwarematige H.264-encoder

Uitstekende audio-implementatie

Prima overklokmogelijkheden

Minpunten

Duurste bord uit de test

Specificaties

Prijs

€ 387,-

Website

http://nl.msi.com

Conclusie

Vier merken stuurden ons een budgetbord toe. Op het bord van ASRock, Gigabyte en MSI is elk wat aan te merken: ASRock heeft geen SATA Express en is ook op andere vlakken wat kaal. Gigabyte heeft geen snelle M.2-implementatie gemaakt. MSI heeft bezuinigd op de audiocodec. De ASUS X99-A is het enige relatief betaalbare bord waar niets op aan te merken is en krijgt daarom ook ons keurmerk Redactie TIP. Maar: als je een snel M.2-slot niet van belang vindt, kun je je nog wat besparen door te kiezen voor de Gigabyte UD4.

De drie luxere borden hebben elk hun doelgroep. De Gigabyte UD5 is in vergelijking met de andere twee relatief goedkoop en heeft aanzienlijk meer toeters en bellen dan de instapborden. Jammer blijft het langzame M.2-slot en het feit dat de fabrikant niet wil garanderen welke WLAN-adapter gebruikt wordt. Zie je dat door de vingers, dan is het een prima bord. De MSI X99S Gaming 9 AC is zonder meer het beste denkbare moederbord voor de gamers. Ben je geen echte gamer, realiseer dan dat je relatief veel betaalt voor mogelijkheden die je niet gebruikt. De ASUS X99-Deluxe is het meest luxe X99-bord voor normale gebruikers en heeft een ongeëvenaarde feature-set. Je moet je afvragen of je alle connectoren en aansluitingen überhaupt wel zult gaan gebruiken, maar is dat het geval, dan haal je met het ASUS-bord een uitstekend product in huis.

▼ Volgende artikel
Beter typen, sneller klikken: met deze Windows-trucs bespaar je heel wat tijd!
© ID.nl
Huis

Beter typen, sneller klikken: met deze Windows-trucs bespaar je heel wat tijd!

Wie nog altijd met de muis door elk menu klikt of herhaaldelijk dezelfde tekst typt, verspilt ongemerkt uren per maand. Gelukkig heeft Windows een grote voorraad verborgen sneltoetsen, verfijnde muisinstellingen en gratis automatiseringstools. Daarmee voer je voortaan elke taak in een handomdraai uit.

Wat gaan we doen?

In dit artikel ontdek je hoe je sneller werkt in Windows zonder nieuwe software te installeren. Je leert navigeren zonder muis, bestanden en tekst razendsnel bewerken en vensters efficiënt ordenen. We laten zien hoe je muisinstellingen optimaliseert, RSI-klachten voorkomt en verborgen toetscombinaties benut. Door deze trucs in je dagelijkse routine op te nemen, win je ongemerkt uren per maand – en werk je comfortabeler dan ooit.

Lees ook: Productiever en creatiever: dit kan Copilot voor jou betekenen

De basis van sneller werken is leren navigeren zonder de muis te gebruiken. Begin bij de verkenner: druk op Windows-toets+E en de bestandsbeheerder springt open, ongeacht het programma waarin je zit. Wil je direct naar de adresbalk om een pad te typen, tik dan Ctrl+L. Zodra je de gewenste map hebt gekozen, open je het contextmenu met Shift+F10; dat bespaart de omweg via de rechtermuisknop.

Wisselen tussen geopende vensters gaat bliksemsnel met Alt+Tab. Houd de toetsen ingedrukt, schuif met de pijltoetsen naar het doelvenster en laat los. Werk je met veel identieke vensters, bijvoorbeeld meerdere Word-documenten? Roep deze numeriek op. Met Windows-toets+1 open of activeer je het eerste pictogram op de taakbalk. Met Windows-toets+2 doe je dat met het tweede enzovoort.

Wanneer je een bestand een andere naam wilt geven, selecteer dat dan en druk op F2 in plaats van langzaam te dubbelklikken. Herhaal je een opdracht, zoals het hernoemen van een reeks foto's, gebruik dan de functietoets telkens opnieuw als je door de lijst bladert.

Supersnelle tekst

Wie veel typt, verspilt vaak seconden aan muisgeklungel bij het selecteren van tekst. Laat dat verleden tijd worden door je selectiepaden met het toetsenbord aan te leren. Plaats de cursor aan het begin van een woord, houd Shift ingedrukt en druk op Ctrl+PijltjeRechts om in één keer het woord te selecteren. Je voegt extra woorden toe door de pijltjestoets opnieuw te gebruiken, of je kiest Ctrl+Shift+PijltjeOmlaag voor een complete alinea.

Wil je alles in een document markeren, dan blijft de toetscombinatie Ctrl+A onovertroffen. Na het selecteren is het knippen, kopiëren of plakken met respectievelijk Ctrl+X, Ctrl+C en Ctrl+V sneller dan welke contextmenu-optie dan ook. De toetscombinatie Ctrl+Shift+V wordt vaak vergeten. Hiermee plak je de tekst zonder opmaak in allerlei apps, zoals Edge, Teams en de nieuwe Notepad.

Heb je een fout gemaakt? Bekijk je aanpassingen met Ctrl+Z en herhaal een ongedaanmaking met Ctrl+Y.

Nog een kleine tijdwinst bij het tikken: gebruik Ctrl+Backspace om direct het vorige woord te wissen in plaats van letters. Door deze commando's in je spiergeheugen op te slaan, hoef je nooit naar de muis te grijpen.

Ook selecteren is een stuk makkelijker, sneller en ergonomisch beter verantwoord met het toetsenbord.

RSI deels te voorkomen

Repetitive Strain Injury (RSI) is een verzamelnaam voor klachten aan spieren, pezen en gewrichten die ontstaan door langdurig herhaalde bewegingen of een statische houding. Wie urenlang klikt en sleept met de muis, belast vooral pols, onderarm en schouder steeds op dezelfde manier. Dat kan leiden tot zeurende pijn, tintelingen of blijvend krachtverlies, als je niets verandert.

Gelukkig kun je die belasting verminderen door vaker slimme toetscombinaties te gebruiken. Daarmee wissel je de microbeweging van je muis af met kortere, preciezere handelingen op het toetsenbord. Zo verdeel je de belasting over meer spieren en voorkom je een verkrampte hand boven je muis.

Blijf daarnaast rechtop zitten, steun je onderarmen op het bureau en neem elke dertig minuten een micropauze: even opstaan, schouders losrollen, handen schudden. Kleine aanpassingen - ook in je softwaregewoonten - houden je handen en polsen gezond en je productiviteit hoog.

Snelle muisinstellingen

Traag cursorgedrag kost meer tijd dan je denkt, maar Windows laat je de muis tot op de millimeter finetunen. Open Start, typ Muisinstellingen en klik op Muisinstellingen bovenaan de resultaten. Gebruik vervolgens Aanvullende muisinstellingen om in het klassieke venster terecht te komen.

Onder het tabblad Aanwijzeropties verplaats je de schuif Selecteer een snelheid voor de aanwijzer naar rechts. Doe dit tot de cursor de volledige breedte van het scherm kan afleggen met een ontspannen polsbeweging van vijf centimeter. Schakel Precisie van de aanwijzer verbeteren uit. Deze versnelling remt of versnelt de cursor afhankelijk van je beweging en maakt precieze kliks minder voorspelbaar.

Ga daarna terug naar het hoofdvenster en activeer Inactieve vensters schuiven. Dankzij deze functie hoef je niet langer op een venster te klikken om het eerst te activeren. Je scrolt simpelweg met het wiel boven het gewenste venster en de inhoud schuift meteen.

Windows 11 biedt veel verschillende instellingen voor je muis, ook in het ietwat verouderde, aanvullende menu.

Vensters ordenen

Zoek je constant naar het juiste venster, dan is Snap Assist je geheime wapen. Druk op Windows-toets+PijltjeLinks of Windows-toets+PijltjeRechts om het huidige venster op de helft van het scherm te plaatsen. Windows toont als je je muis beweegt miniaturen van de resterende apps. Kies met de pijltjestoets of klik een keer om de andere helft op te vullen.

Combineer daarna Windows-toets+PijltjeOmhoog om het venster in een kwadrant te krijgen, ideaal voor drie of vier documenten naast elkaar. In Windows 11 verschijnt bij Windows-toets+Z een rastermenu. Druk direct het bijbehorende cijfer in om de positie te kiezen en je handen blijven op het toetsenbord.

Wil je alles opzij schuiven? Ga dan met de muis boven de taakbalk hangen en gebruik Windows-toets+D om het bureaublad te tonen. Herhaal de toetscombinatie om de vorige indeling terug te halen.

Voor grote projecten creëer je aparte werkomgevingen met Windows-toets+Ctrl+D. Wissel daarna via Windows-toets+Ctrl+PijltjeRechts of Windows-toets+Ctrl+PijltjeLinks. Sluit een desktop met Windows-toets+Ctrl+F4 zonder dat je programma's verliest. Met deze vensterdiscipline bespaar je tijd en voorkom je ruis.

Van secondewinst naar vrije uren

Het lijkt misschien weinig om één seconde te besparen met Ctrl+Backspace of een halve muisbeweging, maar vermenigvuldig die microtijden maar eens met je werkritme en de uitkomst verrast je. Een gemiddelde kantoorwerker wisselt dagelijks zo'n zeshonderd keer tussen vensters, selecteert honderdvijftig tekstfragmenten en opent vijftig bestanden. Met de beschreven toetsen win je ongeveer één seconde per vensterwisseling en evenveel per tekstselectie. Een hergeprogrammeerde middelste muisklik scheelt nog eens één seconde bij elk bestand.

Dat levert alles bij elkaar achthonderd seconden per dag op, wat neerkomt op dertien minuten. Werk je 220 dagen per jaar, dan win je dus bijna 49 uur, oftewel ruim zes volle werkdagen, zonder de inzet van extra software. Investeer je één uur in het aanleren van deze combinaties, dan heb je dat na krap vijf werkdagen alweer terugverdiend. De rest van het jaar kun je die tijd benutten voor een training, een pauzewandeling of lekker wat eerder naar huis.

Nieuwe laptop nodig?

Op Kieskeurig.nl zie je meteen welke modellen het meest in prijs zijn gedaald

Snel starten en zoeken

Als je elke handeling via het startmenu opzoekt, verspil je kostbare seconden. Oefen daarom met het dialoogvenster Windows-toets+R. Typ bijvoorbeeld cmd en druk op Ctrl+Shift+Enter om de opdrachtprompt direct als administrator te openen.

Wil je even snel een systeemtool opstarten? De tools msinfo32, dxdiag en powercfg.cpl liggen allemaal binnen handbereik via hetzelfde venster. Voor gewone bestanden is de toetscombinatie Windows-toets+S je ideale zoekfunctie. Nadat je een term hebt ingevoerd, gebruik je Tab om naar het filtergebied te springen en kies je met de pijltjestoetsen tussen Documenten, Mappen, Instellingen en Web. Door vervolgens op Enter te drukken, open je direct het bovenste resultaat zonder de muis te gebruiken.

Vind je niet wat je zoekt? Open dan Instellingen, navigeer met Alt+PijltjeRechts naar Privacy & Beveiliging en selecteer Zoeken in Windows. Daar kun je kiezen voor Uitgebreid zoeken. Daarmee zoek je niet alleen in de standaardmappen maar je hele pc. Door deze combinatie van snelle opdrachtregelaars en gefilterde zoekacties verschijnt elk bestand precies wanneer jij het nodig hebt, zonder vertraging of extra muisbeweging.

Via het uitvoervenster kun je snel bij instellingen komen die normaal gesproken diep verstopt zitten.

Sneller zonder spierpijn

Productiviteit verdampt zodra polsen of schouders protesteren, dus ergonomie is geen luxe maar voorwaarde. Begin met het toetsenbord: leg je duimen op de spatiebalk en laat je wijsvingers zweven boven F en J, zodat de afstand naar iedere sneltoets wordt verkleind. Precies, daarom zitten die voelbare streepjes op die knoppen.

Houd je pols recht en verplaats je arm vanuit je elleboog. Windows helpt mee. Werk je lang met kleine letters op hoge resolutie, roep dan met de Windows-toets+Plustoets het Vergrootglas. Met Ctrl+Alt+I kies je voor omgekeerde kleuren, waarmee je je ogen ontlast. Door comfort prioriteit te geven blijven snelheidstrucs niet alleen langer hangen, ze worden ook deel van een houdbare routine voor dagelijks computerwerk.

Het vergrootglas is meer dan alleen een simpele zoomfunctie.

Werk slimmer

Je bespaart geen uren door harder te werken, maar door slimmer te klikken en bewuster te typen. De basis is simpel: houd je handen op het toetsenbord, laat Windows het zware werk doen en pas de muis aan jouw manier van bewegen aan. Met slimme sneltoetsen navigeer je razendsnel door bestanden en vensters. Met geoptimaliseerde muisinstellingen raak je nooit meer de cursor kwijt en dankzij pauzeherinneringen blijven je spieren ontspannen. Alle functies zitten al in Windows, dus je hoeft niets te installeren of beheren. Begin vandaag met één reeks toetsen, voeg er morgen een tweede aan toe enzovoort. Zo bespaar je tijd en ontzie je je spieren.

 Lees ook: Onmisbare sneltoetsen op je MacBook en iMac

En wat doe je met die gewonnen tijd?

Wat dacht je van ...
▼ Volgende artikel
Hoor het verschil: test het nieuwste premium hoortoestel van Schoonenberg HoorSupport
© Schoonenberg HoorSupport
Gezond leven

Hoor het verschil: test het nieuwste premium hoortoestel van Schoonenberg HoorSupport

Herken je dat? Gesprekken in een drukke ruimte die steeds lastiger te volgen zijn. Muziek die doffer klinkt dan vroeger. Of familieleden die zeggen dat de tv wel erg hard staat. Veel mensen merken pas laat dat hun gehoor langzaam achteruitgaat. Toch kun je daar iets aan doen – en dat begint met luisteren. Letterlijk én figuurlijk.

Partnerbijdrage - in samenwerking met Schoonenberg HoorSupport

Samen met Review.nl zoekt Schoonenberg HoorSupport mensen die het nieuwste premium hoortoestel willen uitproberen: de AudioNova S9. Een kans om te ontdekken wat goed horen in het dagelijks leven kan betekenen.

Hoe weet je of je gehoor achteruitgaat?

Gehoorverlies ontstaat vaak geleidelijk. Je hersenen vullen ontbrekende klanken vanzelf aan, waardoor je het niet meteen merkt. Hierdoor raak je niet alleen sneller vermoeid, maar zijn het ook anderen die eerder merken dat je niet goed hoort: je vraagt mensen steeds vaker of ze willen herhalen wat ze net gezegd hebben, of je zet het volume van de stereo of televisie hoger dan vroeger.

Een eenvoudige manier om in te schatten hoe het met je gehoor staat, is jezelf een cijfer te geven. Hoe beoordeel jij je gehoor op een schaal van 1 tot 10? Scoor je lager dan een 6, dan is dat een goed moment om actie te ondernemen. Hoe eerder je erbij bent, des te beter je er iets aan kunt doen.

Laat je gehoor eens testen

Vermoed je gehoorverlies? Bij Schoonenberg HoorSupport kun je gratis en vrijblijvend een hoortest doen. De audicien onderzoekt hoe goed je hoort en jullie bespreken samen wat voor jou belangrijk is. Met ruim 140 vestigingen in Nederland is er altijd wel een locatie bij jou in de buurt.

In de winkels staan gecertificeerde audiciens klaar om uitleg te geven over moderne hooroplossingen zoals de AudioNova S9. Zo ervaar je opnieuw hoe rijk geluid kan zijn – van stemmen en muziek tot de alledaagse geluiden die je misschien ongemerkt was kwijtgeraakt.

©Schoonenberg HoorSupport

AudioNova S9: ontworpen voor het dagelijkse leven

De AudioNova S9 is het nieuwste model uit de premiumlijn van AudioNova en is ontwikkeld voor mensen die midden in het leven staan. Met werk, familie en een actief sociaal leven. Dankzij de draadloze verbindingen en betrouwbare prestaties mis je niets van wat belangrijk is – van telefoongesprekken met je (klein)kinderen tot een gezellig avondje met vrienden of een mooi concert.

Waar hoortoestellen vroeger alleen geluid konden versterken, gaat de AudioNova S9 veel verder. Het toestel combineert comfort met slimme technologie. Het past zich automatisch aan je omgeving aan: stemmen klinken helder en achtergrondgeluid wordt verminderd. Zo kun je iedereen goed verstaan, ook in gezelschap.

De AudioNova S9 is waterbestendig en oplaadbaar, zodat je geen losse batterijen meer nodig hebt. De toestellen klik je eenvoudig vast in de magnetische oplader; zo laad je ze ook onderweg op. Via bluetooth verbind je het toestel met je smartphone, tablet of tv voor helder geluid bij gesprekken en media. En mocht je het een keer kwijt zijn, dan vind je het snel terug met de functie 'Vind mijn toestel' in de Hearing Remote-app.

©Schoonenberg HoorSupport

©Schoonenberg HoorSupport

Probeer de AudioNova S9 zelf uit

Review.nl organiseert samen met Schoonenberg HoorSupport een testpanel voor de AudioNova S9. Deelnemers mogen het toestel uitgebreid uitproberen en hun ervaring delen. Je krijgt daarbij professionele begeleiding van de experts van Schoonenberg.

Wil je meedoen of meer weten over de test? Meld je aan via de Review.nl-pagina. Daar lees je alles over deelname, de planning en wat er van je wordt verwacht.

Ook als je niet in het testpanel wordt geselecteerd, kun je natuurlijk een hoortest plannen bij een vestiging van Schoonenberg HoorSupport. Zo ontdek je zelf of de AudioNova S9 of een ander model bij jou past.

©Schoonenberg HoorSupport