ID.nl logo
Je pc weer fris en fruitig in een handomdraai
© Reshift Digital
Zekerheid & gemak

Je pc weer fris en fruitig in een handomdraai

We gaan voor een nobel doel: een frisse start voor de computer. Je pc reageert wat slomer, je hebt af en toe een vastloper of foutmelding en je hebt het allemaal getolereerd in afwachting tot de tijd zou vinden om de zaak grondig aan te pakken. Nu is het tijd om de mouwen op te stropen. Met deze tips los je de ergernissen op die zich hebben opgestapeld.

Tip 01: Toetsenbord

De meeste aandacht bij deze schoonmaakoperatie gaat naar het systeem, maar toch maken we van de gelegenheid gebruik om ook de hardware even een poetsbeurt te geven. Zo krijg je nog meer het gevoel dat je op een nieuwe machine werkt. Het toetsenbord is een bron van microben. En zelfs al was je regelmatig je handen, je merkt onmiddellijk aan de bovenkanten van de toetsen welke letters je het meest gebruikt! Zorg dat de computer uit staat en je toetsenbord is losgekoppeld. Keer het toetsenbord ondersteboven en gebruik een spuitbusje met gecomprimeerde lucht om kruimels en stof tussen de toetsen uit te blazen. Pak een paar desinfectiedoekjes – als ze te nat zijn wring je ze een beetje uit – en maak daarmee de toetsen schoon. Droog het resterende vocht met een microvezeldoekje. Voor de vieze plekken aan de zijkanten van de toetsen kun je een wattenstaafje met isopropylalcohol gebruiken.

©PXimport

Tip 02: Beeldscherm

Een zelfreinigend beeldscherm bestaat nog niet, dus moet je zelf aan de slag. Stof en vingerafdrukken zie je beter op een donker beeldscherm. Zet daarom de monitor uit en laat het scherm afkoelen: op een warm scherm blijven sneller strepen achter. Wanneer je het scherm gewoon met een vochtige doek afneemt en niet eerst het stof verwijdert, wrijf je het stof in de rand van het scherm. Daarom moet je eerst het scherm en de randen afstoffen met een microvezeldoekje. Zie je vlekken op het scherm, verwijder die dan met water met een scheut azijn, niet met een chemisch schoonmaakmiddel. Maak het scherm niet te nat.

©PXimport

Wit scherm

Om te controleren of de monitor echt schoon-schoon is, kun je de website White Display gebruiken. Hiermee zet je het beeldscherm op wit scherm om het te reinigen en op zwart om stof te verwijderen. Rood, groen en blauw kun je gebruiken om te testen op dode pixels.

©PXimport

Tip 03: Desktop-pc schoon

Werk je op een desktop-pc, dan moet je ook de binnenkant van de computer af en toe schoonmaken. Stof kan de ventilatoren hinderen en zelfs circuits beschadigen. Hoe vaak moet je dit doen? Dat hangt af van waar je pc staat en of je huisdieren hebt. Als je dat eens per jaar doet, bij wijze van lenteschoonmaak, is het goed. Zet de pc uit, trek de stekker uit het stopcontact en laat hem afkoelen. Dan neem je opnieuw de bus met samenperste lucht om met korte, krachtige luchtstoten het stof uit de behuizing te blazen. Wanneer je een ventilator schoonmaakt, houd je die op zijn plaats zodat hij niet kan ronddraaien. Dat werkt makkelijker, en als je de ventilator de verkeerde kant op laat draaien, zou je de ventilator kunnen beschadigen.

©PXimport

Zelfs op een gloednieuwe computer staan een hoop toepassingen die je niet wilt

-

Tip 04: Bloatware

Zelfs op een gloednieuwe computer staan een hoop toepassingen die je niet wilt. Of ben je echt fan van Candy Crush en Bubble Witch? Bloatware of fatware is de uitdrukking die we gebruiken voor software die vooraf werd geïnstalleerd en die onnodige schijfruimte inneemt. En als je het systeem al een tijd hebt gebruikt, zijn er mogelijk ook programma’s geïnstalleerd je niet langer gebruikt. Tijd om je te ontdoen van deze ballast. Ga naar het Configuratiescherm en open het onderdeel Programma’s en onderdelen. Er zullen zeker toepassingen bij staan waarvan je je vaag herinnert dat je ze ooit hebt geïnstalleerd, maar die je al tijden niet gebruikt hebt en niet meer nuttig voor je zijn. Met de rechtermuisknop kun je deze programma’s eenvoudig de-installeren.

©PXimport

Tip 05: PowerShell

Een aantal van de programma’s, zoals de Xbox-app of Kalender, laat zich niet via de eenvoudige methode opruimen. Wil je die kwijt, dan moet je de grove middelen inzetten, we doen dat via Windows PowerShell. Tik PowerShell in de zoekfunctie en klik met de rechtermuisknop op het programma om het als administrator uit te voeren. Tik in dit venster achter de regel PS C:\Windows\System32 de regel Get-AppxPackage in en druk op Enter. Hierdoor zal PowerShell alle geïnstalleerde programma’s op je computer opsommen. In deze lange lijst zoek je de koppige app die zich door vorige methode niet liet verwijderen. Kijk daarvoor naar Name. Wat je nodig hebt, is de informatie die achter PackageFullName staat. Noteer die gegevens. Om het pakket te verwijderen tik je het commando Remove-AppxPackage NAAM waarbij je NAAM vervangt door de referentie die daarnet achter PackageFullName stond. Bepaalde apps zoals Edge of Cortana kun je zelfs niet met PowerShell verwijderen.

©PXimport

Tip 06: Schijfopruiming

Hoe meer je de pc gebruikt, hoe meer troep er op het systeem komt. Veel gebruikers zijn daar deels zelf de oorzaak van, omdat ze bijvoorbeeld de prullenbak al weken niet meer hebben leeggemaakt. Maar Windows is zelf ook een zooitjesmaker van formaat. In iedere versie van Windows zit de tool Schijfopruiming om op een redelijk eenvoudige manier de meeste rommel op te ruimen, inclusief systeembestanden. Dat laatste is geen overbodig luxe omdat je zelf meestal geen flauw idee hebt welke systeembestanden je wel of niet mag weggooien. Toch kunnen systeembestanden die je niet langer gebruikt heel wat kostbare schijfruimte in beslag nemen.

©PXimport

Tip 07: Downloads

Tijdens de grote schoonmaak moet je zeker de inhoud van de map Downloads bekijken. We pleiten zelf schuldig, omdat we zagen hoeveel achtergelaten troep hierin zat. Bestanden die je binnenhaalt van het internet nemen doorgaans veel schijfruimte in beslag. Vaak gaat het om installatiebestanden of mediabestanden die je al hebt bekeken of beluisterd. Heel dikwijls vergeten we dat deze downloads nog op de harde schijf staan, zonde van de ruimte dus. Open Windows Verkenner, klik in de linkerkolom met de rechtermuisknop op de map Downloads. Bij de Eigenschappen lees je hoeveel schijfruimte die in beslag neemt. In de meeste gevallen kun je al deze bestanden op de gewone manier verwijderen.

©PXimport

De functie Slim opslaan zou ook wel ‘schijfopruiming voor luierikken’ kunnen heten

-

Tip 08: Prullenbak

Bestanden die je gewoon verwijdert, komen eerst in de Prullenbak terecht. En dat betekent inderdaad dat alle bestanden die je in de prullenbak hebt gemikt, nog steeds schijfruimte in beslag nemen. Klik er met de rechtermuisknop op en selecteer de optie Prullenbak leegmaken.

Wist je dat de prullenbak van Windows standaard zo staat ingesteld dat het 10% van de volledige schijfruimte in beslag mag nemen. Dit quotum kun je zelf verkleinen. Rechtsklik op Prullenbak en open de Eigenschappen. Bij Aangepaste grootte geef je aan hoeveel ruimte de prullenbak in beslag mag nemen. Geef een waarde in megabytes: 1000 MB komt ongeveer overeen met 1 GB. Klik vervolgens op de knop Toepassen om de wijzigingen door te voeren en klik op OK om het venster te sluiten.

©PXimport

Tip 09: Slim opslaan

Sinds de Creators Update van Windows 10 is er een opslagfunctie die vooral voor sloddervossen nuttig is. We hebben het over de functie Slim Opslaan. Je komt er via de Instellingen / Systeem en dan klik je in de linkerkolom op Opslag. Eigenlijk zou deze functie net zo goed ‘Schijfopruiming voor luierikken’ mogen heten. Klik op de Wijzigen hoe ruimte wordt vrijgemaakt, dan kun je beslissen dat Windows automatisch bestanden verwijdert die meer dan 30 dagen (van 1 dag tot 60 dagen) in de prullenbak zitten. Bovendien zal Windows de tijdelijke bestanden verwijderen die niet door applicaties worden gebruikt wanneer je tegen de limiet van de opslagcapaciteit aanloopt. Het is dus geen slecht idee om Slim opslaan te activeren.

©PXimport

Denk wel twee keer na voordat je alle cookies laat verwijderen

-

Tip 10: Grondige schoonmaak

CCleaner blijft de ongekroonde koning als het gaat om schijfruimte vrijmaken, bestandsresten op te ruimen en de browser ontdoen van overbodige rommel. De software werkt in twee stappen. Eerst voert CCleaner een zoektocht uit en daarna volgt de schoonmaakoperatie via de blauwe knop Run Cleaner. Het beste werkt dit schoonmaakprogramma wanneer alle andere applicaties gesloten zijn. Het programma CCleaner is van origine Engels, maar is ook een Nederlandse instelling. Standaard volgt het programma bepaalde onderhoudstaken. Als je daar niets aan verandert, kan er weinig fout gaan.

Denk wel twee keer na of je alle cookies wilt verwijderen met CCleaner. Als je dat zou doen, moet je opnieuw inloggen op de sites waarvan je dagelijks gebruik maakt. Cookies zijn niet altijd slecht, sommige versnellen immers de surfervaring. Veel mensen vinden het niet handig om elke keer opnieuw in te loggen op Facebook, Google of Twitter. Daarom kun je specifieke cookies uitsluiten van het schoonmaakproces van CCleaner. Dit doe je bij de Opties en het onderdeel Cookies, waar je de cookies die je wil behouden bij de Te behouden cookies zet.

©PXimport

Niet overdrijven

Je hebt bij de Opties de mogelijkheid om CCleaner automatisch te laten lopen wanneer je de pc opstart. Weet dat overdreven gebruik van deze software averechts effect kan hebben. Bepaalde tijdelijke bestanden worden juist aangemaakt om de computer sneller te laten werken. Dan hebben we het bijvoorbeeld over de cache van je internetbrowserdie zorgt dat websites sneller worden geladen. De cache mag zeker eens opgeruimd worden als dat lange tijd niet is gebeurd, maar geregelde poetsbeurten kunnen een negatieve invloed hebben op de snelheid.

©PXimport

Tip 11: Adware en malware

Uiteraard is het Windows 10-systeem beveiligd tegen malware via de ingebouwde Windows Defender. Je opent deze toepassing door de naam te typen in de zoekbalk. In het hoofdvenster klik je op Nu scannen. Het is een goed idee om af en toe een second opinion te vragen aan een andere tool zoals Malwarebytes Anti-Malware. De gratis versie zoekt en verwijdert malware, de betaalde premiumversie voorkomt infecties. Die premiumversie mag je veertien dagen gratis proberen. Bij ons vond Malwarebytes toch nog potentiële bedreigingen terwijl Windows Defender ‘alles veilig’ meldde.

©PXimport

Tip 12: PC Decrapifier

PC Decrapifier maakt schoon schip met alle overbodige software die de fabrikant op een nieuwe laptop of desktop heeft geïnstalleerd. Denk maar aan antivirussoftware, toolbars en andere demo’s die tegen wil en dank op je nieuwe systeem staan. PC Decrapifier heeft bovendien een tabblad Questionable. Onder de rubriek Twijfelachtig verschijnt een lijst van aanwezige software waarvan het programma niet zeker weet of het crapware is. In deze categorie controleer je eerst of de software echt weg kan voordat je programma’s verwijdert. Na de scan is er ten slotte een rubriek Everything Else. Dat zijn de programma’s en tools die op de machine zijn geïnstalleerd, die je desgewenst kunt uitschakelen of verwijderen. Achter elke toepassing lees je een percentage. Hiermee weet je ongeveer hoe groot de groep van de gebruikersgemeenschap is die aanraadt deze software te verwijderen. Als 75% adviseert een applicatie te verwijderen, dan hoef je niet te twijfelen. Om veiligheidsredenen maakt PC Decrapifier een herstelpunt, zodat je je stappen ongedaan kunt maken.

©PXimport

Tip 13: Energiebeheer

Werk je op een desktop of op een laptop die je meestal aan het stroomnet hangt, dan kun je de computer een boost geven met behulp van Energiebeheer. Open het Configuratiescherm en vanuit daar het onderdeel Energiebeheer. Standaard staat het voorkeurschema op Gebalanceerd om een goede mix te behouden van accuverbruik en prestaties. Maar als je de computer toch niet op z’n accu gebruikt, kun je meer eisen van de machine. Wellicht moet je eerst klikken op Aanvullende schema’s tonen om meer opties te krijgen. Zet de energie-instelling rustig op Hoge prestaties of Topprestaties.

©PXimport

Tip 14: Zelfstarters

Een van de meest voorkomende oorzaken dat Windows traag werkt, is dat er te veel applicaties tegelijk draaien. Vaak draait er zelfs software waarvan je dat niet eens in de gaten hebt. Wees dus zuinig met het accepteren van het automatisch starten van programma’s. Om hier zicht op te krijgen en in het aantal te snoeien, open je de Taakbeheerder met Ctrl+Alt+Del. Als je geen tabbladen in Taakbeheer ziet, klik je op Meer details. In het tabblad Opstarten krijg je de lijst van programma’s die worden gestart als je Windows opstart. Daarbij lees je wat telkens de impact op het systeem is. Kijk vooral naar de programma’s die Veel invloed op het opstarten hebben. Om zo’n programma te stoppen, klik je er met de rechtermuisknop op en selecteer je Uitschakelen. Als je je later nog bedenkt, kun je die altijd nog via dezelfde weg weer inschakelen.

©PXimport

Blokkeren of niet

De meeste programma’s die je in de lijst Opstarten terugvindt, zul je wel herkennen op basis van de naam. Maar dat geldt niet voor alle programma’s. Je komt meer te weten over onbekende programma’s door er met de rechtermuisknop op te klikken en de Eigenschappen te openen. Daar zie je het pad op de harde schijf, de bestandsgrootte en wanneer het voor het laatst is aangepast. Twijfel je, dan is er de website Should I Block It. Hier kun je zoeken op de bestandsnaam en meestal krijg je dan goede informatie over het nut van het programma.

©PXimport

Op een oudere machine spring je zuinig om met de visuele systeemeffecten

-

Tip 15: Visuele effecten

Omdat het oog nu eenmaal ook wat wil, zitten er in Windows 10 een heleboel vlotte effecten en animaties. Op een moderne machine hebben ze weinig invloed, maar werk je op een wat oudere computer die bijgewerkt is naar Windows 10, dan kunnen deze effecten de prestaties wel negatief beïnvloeden. Open de Geavanceerde systeeminstellingen via het zoekvak. Klik op het tabblad Geavanceerd en in het vak Prestaties klik je op de knop Instellingen. Vervolgens kom je op het tabblad Visuele instellingen waar je zelf bepaalt welke onderdelen je belangrijk vindt en welke niet.

©PXimport

Prestatievreters

Van de visuele effecten zijn dit de meest prestatievretende opties:

  • Animaties op de taakbalk;
  • Besturings- en andere elementen laten bewegen binnen vensters;
  • Keuzelijsten met invoervakken schuivend openen;
  • Knopinfo schuivend of met overgangseffect in beeld brengen;
  • Kort weergeven inschakelen;
  • Schaduw onder vensters weergeven;
  • Vensteranimaties bij minimaliseren en maximaliseren.

©PXimport

Tip 16: Systeemonderhoud

Een relatief onbekende tool om prestatieproblemen te verhelpen zit in de functie Probleemoplossing. Verwar deze functie niet met Probleem oplossen die je via de Instellingen benadert. Nee, je gaat ernaartoe via het Configuratiescherm daar klik je op Probleemoplossing. Vervolgens klik je rechtsonder op de link Onderhoudstaken uitvoeren. Systeemonderhoud vraagt uitgevoerd te worden als Administrator en zoekt naar oorzaken van prestatievertragers.

©PXimport

Tip 17: IObit Uninstaller

Veel programma’s zijn nogal slordig als het gaat om de-installeren (en zelfs Windows is dat). Er blijven resten achter van programmabestanden, voorkeuren, tijdelijke bestanden, werkbestanden, registerinstellingen en meer. Door programma’s met IObit Uninstaller te verwijderen, zorg je dat daadwerkelijk alle bijbehorende bestanden van de harde schijf verdwijnen. Wees alert bij de installatie van deze tool. IObit Uninstaller is gratis, maar als je niet oplet, wordt gebundelde software geïnstalleerd.

Een handige functie van deze schoonmaker vind je bij Toolbars & Plug-ins. Browseruitbreidingen zijn vaak interessant, als je ze zelf hebt uitgekozen. Het komt nogal eens voor dat je ongevraagd met browsertoolbars en extensies wordt opgezadeld, omdat je bijvoorbeeld bij de installatie van een freewarepakket een vakje bent vergeten uit te vinken. Denk maar aan een aangepaste zoekmachinewerkbalk of een toolbar waar je niet om hebt gevraagd. Bij Toolbars & Plug-ins zie je alle aanwezige browseruitbreidingen, je kunt filteren op Chrome, Firefox of een andere browser. De optie om centraal uitbreidingen van browsers te verwijderen is reuzehandig, omdat je je anders een ongeluk zoekt in de verschillende browserinstellingen.

©PXimport

Tip 18: Updates

Een gezonde computer is er per definitie een die voorzien is van de meest recente Windows Updates. Als alles goed is ingesteld, zal Windows 10 de updates regelmatig zelf uitvoeren. Advies: ga toch maar even na of alle Windows Updates zijn geïnstalleerd. Open Instellingen via Windows-toets+I en ga vandaar naar Windows Update zodat je bij de knop Naar updates zoeken kunt. Dit duurt even. Kijk even of in de Geavanceerde opties de volgende functie aan staat: Updates voor andere Microsoft-producten ontvangen tijdens het bijwerken van Windows. De updates worden telkens gedownload én automatisch geïnstalleerd. Haal alle updates binnen, herstart de computer en controleer opnieuw totdat alle updates zijn geïnstalleerd.

©PXimport

Windows 10 zal de stuurprogramma’s van het systeem automatisch proberen bij te werken

-

Tip 19: Stuurprogramma’s

Stuurprogramma’s of drivers zorgen dat alle hardwarecomponenten goed werken op je pc. Er zijn stuurprogramma’s voor de videokaart, de printer, de muis enzovoort … Windows 10 zal de stuurprogramma’s van het systeem automatisch trachten bij te werken via Windows Update. Controleer of Windows automatisch naar drivers zoekt op het moment dat je een nieuw apparaat aan het systeem koppelt. Deze optie activeer je vanuit de Instellingen voor apparaatinstallatie. Hier kom je via het Configuratiescherm (in pictogramweergave) / Apparaten en printers. Klik met de rechtermuisknop op de naam van de computer en kies Instellingen voor installatie van apparaat. Daar verschijnt de vraag: Wilt u apps en aangepaste pictogrammen van de fabrikant voor uw apparaten automatisch downloaden? Stip hier de optie Ja aan.

©PXimport

Tip 20: Game-modus

De Game-modus in Windows 10 is een nieuwe functie waardoor de prestaties van spelletjes verbeteren. Hierdoor krijgen het games meer systeemkracht, terwijl de achtergrondapplicaties het met minder moeten doen. Om de Game-modus te activeren open je de Instellingen van Windows 10. In het volgende venster selecteer je onderaan Gaming. Zo kom je bij een nieuw venster waar je in de linkerbalk op de optie Spelmodus klikt. Rechts zet je dan de optie Game-modus gebruiken aan. Om de pc echt op zijn staart te trappen bij het gamen, kun je het gratis Razer Cortex installeren. Met deze tweaker kun je ook profijt halen bij andere applicaties. Klik op Game booster voor beschikbare optimalisaties. Onder Boost kies je Configure en daarna duid je aan wat Razer Cortex mag aanpassen. De tool schakelt de Windows-services uit die je niet nodig hebt en sluit de achtergrondprogramma’s af. Bovendien zal hij de processor en het werkgeheugen optimaliseren.

©PXimport

Het is in Windows standaard niet zo eenvoudig om te zien waar grote overbodige bestanden staan

-

Tip 21: Herken de slokop

Deze tip geldt uiteraard ook voor de klassieke harde schijven, maar met de beperkte opslagcapaciteit van een ssd is elke gewonnen gigabyte er één. Het is in Windows standaard niet zo eenvoudig om te zien waar de grote overbodige bestanden staan. We denken aan voorbeeldbestanden van videobewerkingsprogramma’s of honderden foto’s in hoge resolutie van een wallpaper-programma. Waar begin je met zoeken? De freeware TreeSize Free analyseert de schijfruimte en sorteert de mappen op grootte. Daarna blader je door de mappen om de ruimtevreters te ontdekken. De tool verwijdert zelf geen bestanden. Gebruik de rechtermuisknop op een map en kies Openen om deze map te openen in Windows Verkenner, zodat je op die plek de bestanden kunt verwijderen.

©PXimport

Niet doen!

Er zijn enkele gangbare tips die we bewust niet hebben opgenomen in deze lijst, zoals het defragmenteren van de drive. In sommige schoonmaaktools komt de defragmentatie-optie nog wel voor, maar we raden het níet aan, zelfs af. Het levert geen snelheidswinst op en ssd’s defragmenteren kan zelfs schadelijk zijn. Ook het bijwerken van de Windows-drivers laat je best over aan de centrale Windows Update omdat deze procedure het veiligste is. Extra software die belooft al je drivers te updaten, kan schadelijk zijn. De uitzondering op deze regel is de driver van de grafische kaart voor gamers. Het frequent bijwerken van het stuurprogramma van de grafische kaart kan game-prestatiewinst opleveren. Vaak levert de fabrikant van de grafische kaart eigen software om zijn driver up-to-date te houden.

©PXimport

Tip 22: Startmenu

Bij Instellingen / Persoonlijke instellingen / Start pas je de basisinstellingen van het startmenu aan. Heb je geen zin om de suggesties (lees reclame voor apps) voorgeschoteld te krijgen, dan kun je die hier uitschakelen door de optie Af en toe suggesties in Start weergeven uit te schakelen. Windows 10 toont in het rechterdeel van het startmenu grote geanimeerde tegels. Als je die niet hoeft, gebruik je de rechtermuisknop op die tegel en je kies je Van Start losmaken. Soms kun je die ook weghalen met de optie Verwijderen. Als je alle tegels losmaakt of verwijdert, kom je uit bij een strak startmenu.

©PXimport

Start Killer

Soms kunnen kleine aanpassingen een groot verschil maken. Start Killer gaat ervan uit dat heel veel mensen de Start-knop op hun computer best kunnen missen. Ze kunnen immers via de Windows-toets op het toetsenbord naar het startmenu gaan. Vooral op kleine schermen bespaar je wat ruimte met de freeware Start Killer. Deze tool verbergt de startknop. Druk je op de Windows-toets, dan verschijnt het startmenu alsnog en kun je bijvoorbeeld een zoekopdracht intypen.

©PXimport

Tip 23: Systeemvak

Het systeemvak aan de rechterkant van de taakbalk bevat een aantal vanzelfsprekende pictogrammen zoals batterij, wifi, volume, klok enzovoort … Bovendien krijg je hier meldingen over binnenkomende e-mail, netwerkverbinding, apparaten die aangesloten worden. Het komt meermaals voor dat mensen niet meer weten waar al die pictogrammen voor dienen. Je bepaalt zelf welke pictogrammen en meldingen hier worden weergegeven. Klik met de rechtermuisknop op de taakbalk en kies Taakbalkinstellingen. In dit venster scrol je naar Systeemvak. Daar kun je via Selecteren welke pictogrammen op de taakbalk worden weergegeven en via Systeempictogrammen in- of uitschakelen zelf kiezen welke pictogrammen jij een plekje gunt. Rechtsklik op de klok in het systeemvak en kies Meldingspictogrammen aanpassen om te bepalen welke programma’s je een melding mogen geven.

©PXimport

Tip 24: Herstelpunt

Een herstelpunt helpt je uit de brand wanneer de computer plots vreemd begint te doen na het installeren van software. Wanneer je klaar bent met de schoonmaak en alles draait terug als een zonnetje, kun je handmatig een herstelpunt aanmaken. Typ Herstelpunt in het zoekvak om de optie Een herstelpunt maken te vinden in Systeembeveiliging. Klik op de knop Maken zodat de pc een herstelpunt vastlegt voor de stations waarvoor de systeembeveiliging is ingeschakeld. Mochten er ooit problemen opduiken, dan kun je in dit venster via de knop Systeemherstel de lijst met herstelpunten zien.

©PXimport

De schoonmaakbeurt van je pc of laptop sluit je af door een nieuwe back-up te maken

-

Tip 25: Back-up

De schoonmaakbeurt van je pc of laptop sluit je af door een nieuwe back-up te maken. Gaat er daarna iets mis met het systeem, dan kun je terug naar deze schone, opgeruimde computer. Een back-up maken van bestanden is voor Windows 10 geen probleem. Ga via Instellingen naar Bewerken en beveiliging en klik op Back-up. Je kunt een systematische back-up instellen waarbij Windows bijvoorbeeld ieder uur een reservekopie maakt van je bestanden, of je kiest onderaan om een eenmalige back-up te maken (zoals in Windows 7).

Kies Een station toevoegen en selecteer een externe harde schijf. Klik op de knop Meer opties. Je ziet nu de standaardinstellingen van Windows. Selecteer Nu een back-up maken om de eerste back-up te maken. Standaard wordt een back-up vastgelegd van alle bestanden die in je gebruikersmap staan. Je kunt in de opties kiezen om sommige mappen niet mee te nemen. Met de optie Mijn back-ups behouden in de instelling totdat ruimte nodig is zal Windows pas oude reservekopieën verwijderen als de back-up-schijf vol is.

©PXimport

▼ Volgende artikel
Je e-mail back-uppen? Dit zijn de beste manieren
© Jakub Krechowicz - stock.adobe.c
Huis

Je e-mail back-uppen? Dit zijn de beste manieren

Wie bang is om belangrijke e-mails kwijt te raken, slaat gewoon een kopie van de berichten op. Er bestaan hiervoor diverse mogelijkheden. Back-up je volledige digitale postvak óf bewaar alleen geselecteerde e-mails. Verstandig, want een technische storing kan natuurlijk altijd een keer gebeuren. Bovendien is een back-up handig wanneer je een e-mailaccount wilt opzeggen, zoals providermail.

Dit gaan we doen

We laten zien op welke manieren je van e-mails een (extra) kopie kunt opslaan. Lees hoe dat werkt bij verschillende bekende e-mailclients en webmaildiensten.

Lees ook: 10 e-mailhacks: van overvolle inbox naar opgeruimd staat netjes

Gmail-bericht

Gmail bewaart de volledige inhoud van het postvak op een online server. Handig, want via internet heb je overal ter wereld toegang tot de berichten. Maar wat als de webverbinding plotsklaps wegvalt, bijvoorbeeld na een storing of cyberaanval? Bij dergelijke doemscenario's is het postvak van de webmaildienst normaal gesproken niet bereikbaar. Neem daarom voorzorgsmaatregelen!

Waarschijnlijk ontvang je regelmatig belangrijke gegevens via e-mail. Denk aan een factuur, verzekeringspolis of concertkaarten. Je bewaart dan een kopie van het bericht op de computer. Ga naar https://mail.google.com en log zo nodig in met je Google-account. Open de betreffende e-mail. Klik rechtsboven op het pictogram met de drie puntjes en kies Bericht downloaden. Je bewaart de e-mail inclusief alle bijlagen als eml-bestand op de pc. Verschillende e-mailprogramma's ondersteunen dit formaat, zoals Thunderbird en Outlook.

Je kunt een Gmail-bericht ook als pdf-bestand opslaan. Bedenk wel dat je daarmee geen bijlage(n) bewaart, maar die kun je wel apart opslaan. Open in Gmail een bericht en klik rechtsboven op de drie puntjes. Via Afdrukken verschijnt er een nieuw venster. Klik bij Bestemming of Printer op het uitrolmenu en kies Opslaan als pdf / Opslaan. Je bladert nu naar de opslagmap, waarna je bevestigt met Opslaan.

Download vanuit Gmail een belangrijk bericht naar je computer.

Gmail-postvak

Naast losse berichten back-up je net zo makkelijk het volledige Gmail-postvak. Gebruik hiervoor de dienst Google Takeout. Surf naar https://takeout.google.com en log indien nodig in met jouw Google-account. Je klikt eerst op Selectie van alle items ongedaan maken. Scrol naar beneden totdat je het onderdeel E-mail tegenkomt. Zet daarachter een vinkje.

Je bepaalt zelf welke mappen je bewaart. Via Alle Mail-gegevens inbegrepen komt de mappenstructuur van jouw Gmail-postvak tevoorschijn. Standaard staan alle berichten geselecteerd. Wil je dat niet? Wis dan het vinkje voor Inclusief alle berichten in E-mail. Je kunt nu zelf de beoogde mappen aanwijzen. Maak een keuze en bevestig met OK. Je klikt daarna onderaan het scherm op Volgende stap.

Je kunt een kopie van het postvak op verschillende manieren opslaan. Standaard is de optie Downloadlink sturen via e-mail geselecteerd. Dat is prima, want verder ondersteunt Google Takeout alleen cloudopslag. Beslis onder Frequentie of je het Gmail-postvak eenmaal of iedere twee maanden wilt exporteren. Laatstgenoemde optie geldt voor een periode van een jaar. Kies verder bij Bestandsgrootte de omvang, met een maximum van vijftig gigabyte. Klik als laatste op Export maken. Google Takeout giet een zogeheten mbox-bestand in een ziparchief. Diverse e-mailprogramma's ondersteunen dit bestandsformaat.

Zeker bij een bomvolle Gmail-inbox kost de back-uptaak doorgaans veel tijd.

Offline-modus Gmail

Gmail heeft ook een offline-modus. Daarmee lees je e-mails zonder internetverbinding. Een voorwaarde is dat je de browser Chrome op een pc of laptop gebruikt. Open Gmail en klik rechtsboven op het tandwielpictogram. Je navigeert daarna naar Alle instellingen bekijken / Offline, waarna je een vinkje zet voor Offline mail aanzetten. Bepaal bij het onderdeel Synchronisatie-instellingen hoelang je de berichten wilt bewaren. Je kiest tussen 7, 30 of 90 dagen. Check ook even of Bijlagen downloaden is aangevinkt. Markeer daarna de optie Offline gegevens op mijn computer bewaren en kies Wijzigingen opslaan / OK.

Gebruik de browser Chrome om de offline modus van Gmail te activeren.

Outlook.com

Net als Gmail heeft Outlook.com verschillende mogelijkheden om losse e-mails op te slaan. Ga naar https://outlook.live.com en log zo nodig in met je accountgegevens. Open daarna een e-mail die je wilt bewaren. Klik rechtsboven het bericht op het pictogram met de drie puntjes en kies Downloaden. Je hebt twee mogelijkheden, namelijk Downloaden als EML of Downloaden als MSG. Verschillende e-mailprogramma's kunnen met het open eml-formaat overweg, terwijl de msg-indeling voornamelijk is toegespitst op Outlook. Maak een keuze en bewaar het bestand op de computer.

Als alternatief giet je een e-mail eenvoudig in een pdf'je, maar je bewaart dan geen bijlage(n). Die sla je desgewenst apart op. Klik wederom bovenaan op de drie puntjes en kies Afdrukken. Selecteer bij Bestemming of Printer de optie Opslaan als pdf en bevestig met Opslaan. Nadat je de opslaglocatie hebt gekozen, klik je nog een keer op Opslaan. Helaas heeft Outlook.com geen functie om het hele postvak te back-uppen.

Sla een Outlook.com-bericht als eml-, msg- óf pdf-bestand op.

Providermail

Bij veel internetproviders kun je ook één of meerdere e-mailadressen aanmaken. Onder andere Ziggo en KPN bieden deze dienst. Misschien wil je jouw providermail wel back-uppen. Dat is nuttig wanneer je bijvoorbeeld naar een andere internetprovider overstapt. In dat geval wordt je oude e-mailaccount namelijk opgeheven.

De exacte back-upopties verschillen per internetprovider. Bekijk in de webmailomgeving van de betreffende aanbieder welke mogelijkheden er zijn. Zo selecteer je binnen de webmaildienst van Ziggo bijvoorbeeld eerst alle belangrijke e-mails. Klik vervolgens bovenaan op het pictogram met de drie horizontale streepjes en kies Opslaan als bestand. Je bewaart daarmee een ziparchief op de computer. Zodra je dat uitpakt, vind je alle e-mails terug als eml-bestanden. KPN Webmail bevat een vergelijkbare functie.

Zie je binnen de webmaildienst van je provider geen optie om e-mails te downloaden? Kies bij het bewuste bericht dan voor Afdrukken en bewaar het bericht als pdf-bestand.

Sla vanuit Ziggo Mail een belangrijk bericht op.

IMAP-protocol

Nagenoeg alle e-maildiensten ondersteunen het IMAP-protocol. Gunstig, want bij gebruik van de juiste instellingen sla je daarmee de e-mails automatisch lokaal op. Een e-mailclient (programma of app) plukt met behulp van het IMAP-protocol de berichten van de server. De e-mails staan dan dus op twee plekken, namelijk op de online server en in het e-mailprogramma van de computer. Dankzij IMAP is het zelfs mogelijk om de berichten van een e-mailaccount met meerdere apparaten te synchroniseren. Denk aan een pc, laptop, tablet en smartphone.

Feitelijk creëer je met dit slimme protocol dus een lokale back-up. Wel is het een voorwaarde dat de e-mailclient volledige kopieën van e-mails inclusief bijlagen ophaalt. In veel programma's kun je dat instellen, zoals Thunderbird en Outlook.

Gebruik je providermail? Probeer dan eerst de juiste servergegevens te achterhalen en ga daarna verder met de volgende tip. Je hebt de naam van de inkomende IMAP- en uitgaande SMTP-server nodig. Noteer ook de bijbehorende poortnummers.

Internetproviders vermelden meestal op hun website de benodigde servergegevens voor IMAP.

Thunderbird

Thunderbird is een gebruiksvriendelijke e-mailclient. Er zijn versies voor Windows, macOS, Linux en Android beschikbaar. Surf naar www.thunderbird.net/nl/ om dit gratis programma te downloaden. Voer de installatie met de standaardinstellingen uit en start de e-mailclient op.

Je vult nu de gegevens van jouw e-mailaccount in. Typ je volledige naam, het e-mailadres en het wachtwoord. Klik nu op Doorgaan. Met een beetje mazzel kent Thunderbird de servergegevens van het e-mailaccount al, zoals bij Gmail en Outlook.com. Ook van veel internetproviders verschijnen vanzelf correcte gegevens. Is dat niet het geval? Typ dan handmatig de naam van de juiste IMAP- en SMTP-server. Check hierbij ook even of de poortnummers goed staan ingevuld. Bevestig daarna met Gereed/Voltooien. Bepaal tot slot of je Thunderbird als standaard mailprogramma wilt instellen. Je ziet aan de linkerkant de mappen van het e-mailaccount.

Thunderbird verschijnen automatisch de correcte servergegevens van een Ziggo Mail-account.

Thunderbird-opties

Controleer in Thunderbird of de e-mailclient volledige kopieën van de e-mailserver downloadt. Klik in de linkerkolom met de rechtermuisknop op het e-mailadres en kies Instellingen/Synchronisatie & opslag. Check onder Schijfruimte of de opties Alle berichten lokaal synchroniseren, ongeacht de leeftijd en Geen berichten verwijderen zijn gemarkeerd.

Je maakt van een los e-mailbericht optioneel een extra kopie. Dubbelklik op een onderwerppregel om een e-mail te openen. Navigeer vervolgens naar Meer / Opslaan als. Zodra je de opslagmap hebt geopend, klik je op Opslaan. Met de standaardinstellingen bewaart de e-mailclient een eml-bestand. Heb je liever een pdf? Ga dan naar Meer / Afdrukken en selecteer onder Uitvoerapparaat de optie Opslaan als PDF. Blader via Opslaan naar de gewenste map en bevestig nogmaals met Opslaan.

Stel in dat Thunderbird alle e-mails permanent opslaat.

Exporteren

Thunderbird bevat een optie om het volledige gebruikersprofiel naar een map te exporteren. Die kun je bijvoorbeeld op een externe opslagdrager of andere computer opslaan. In dit gebruikersprofiel staan alle toegevoegde e-mailaccounts, berichten, adresboeken en instellingen.

Klik rechtsboven op het pictogram met de drie horizontale streepjes en kies Extra / Exporteren. Er opent een nieuw tabblad. Bewaar via Exporteren een zip-bestand in de gewenste map en bevestig dit met Opslaan / Voltooien.

Is het gebruikersprofiel groter dan twee gigabyte? Dan kun je de boel niet exporteren. Kies dan Profielmap openen en kopieer de inhoud handmatig naar een zelfgemaakte map.

Bij onverhoopte problemen zet je de back-up in Thunderbird weer terug. Klik hiervoor op het pictogram met de drie streepjes en ga naar Extra / Importeren. Markeer Importeren uit een andere Thunderbird-installatie en klik op Doorgaan. Afhankelijk van de gemaakte back-up selecteer je nu een profielmap of zip-bestand. Maak een keuze en vink in de volgende stap alle onderdelen aan die je wilt herstellen. Klik als laatste op Doorgaan / Import starten.

Het back-uppen van een compleet gebruikersprofiel is dankzij de snelle exporteerfunctie zo gepiept.

ImportExportTools

Er zijn voor Thunderbird een heleboel zogenoemde add-ons beschikbaar. Dat zijn extensies die extra functies aan de e-mailclient toevoegen. Voor back-updoeleinden is ImportExportTools NG een aanrader. Navigeer rechtsboven naar het pictogram met de drie horizontale streepjes en klik op Add-ons en thema's. Zodra je met de zoekfunctie ImportExportTools NG hebt opgespoord, bevestig je met Toevoegen aan Thunderbird / Toevoegen / OK.

Klik in de linkerkolom met de rechtermuisknop op een map en verken bij ImportExportTools NG de mogelijkheden. Als je de volledige e-mailmap wilt opslaan, kies je Map exporteren (mbox) / Als mbox-bestand / OK. In het contextmenu van deze extensie vind je ook de optie Exporteer alle berichten in map. Kies vervolgens tussen de bestandsformaten eml, pdf, html, txt en csv. Bij elke keuze wijs je op de computer of externe datadrager de beoogde opslaglocatie aan.

Nuttig is ook de optie Zoek en exporteer berichten. Back-up daarmee op basis van één of meerdere trefwoorden specifieke e-mails. Geef bijvoorbeeld aan dat dit trefwoord in het onderwerp of de berichttekst moet voorkomen. Je kunt ook alle e-mails van een contactpersoon selecteren. Heb je de juiste criteria opgesteld? Klik dan op Zoek. Selecteer achter Indeling het uitvoerformaat, bijvoorbeeld EML of mbox. Kies daarna Exporteren.

Vind dankzij de slimme zoekfunctie van ImportExportTools NG vlot belangrijke e-mails.

Thunderbird op mobiel

Je kunt Thunderbird ook op een smartphone of tablet installeren. Download de gelijknamige app uit de Play Store van een Android-toestel. Voor iPhones en iPads is er helaas geen ondersteuning. Vanaf een computer zet je heel makkelijk een gebruikersprofiel met accountgegevens en e-mails over. Klik linksonder in het programma op het tandwiel om de instellingen te openen en kies Exporteren voor Mobiel. Selecteer één of meerdere accounts die je wilt overzetten. Je vinkt ook Alle accountwachtwoorden opnemen aan. Wanneer je klikt op Exporteren, verschijnt er een QR-code.

Open nu de Thunderbird-app op het Android-toestel. Nieuwe gebruikers tikken in het beginscherm op Importinstellingen. Geef de app toegang tot de camera en film de QR-code. Je e-mailaccount inclusief alle berichten komt vanzelf tevoorschijn.

Met een QR-code importeer je binnen mum van een e-mailaccount op een telefoon.

Outlook Classic

Microsoft slingerde de afgelopen jaren verschillende varianten van Outlook de wereld in. Lastig, want de exacte instructies voor de beschikbare back-upopties hangen deels af van de gebruikte versie. Veel mensen gebruiken nog een 'oude' Outlook-editie. Ook Microsoft 365-abonnees hebben toegang tot deze versie van de bekende e-mailclient. Dit programma heet ook wel Outlook Classic.

Heb je via het IMAP-protocol een e-mailaccount aan het mailprogramma toegevoegd? Bepaal dan dat Outlook de volledige berichteninhoud lokaal bewaart. Klik achtereenvolgens op Bestand / Accountinstellingen / Accountnaam en synchronisatie-instellingen. Beweeg de schuifregelaar achter Email offline houden gedurende naar Alles. Sluit het venster met Volgende / Gereed.

Wil je een extra back-up van een mail maken? Selecteer het bericht en ga naar Bestand / Opslaan als. Kies in het uitrolmenu achter Opslaan als het gewenste bestandsformaat. De msg-indeling ligt voor de hand. Bevestig met Opslaan.

Tot slot bevat de klassieke versie van Outlook ook een functie om een volledig e-mailaccount te back-uppen. Navigeer naar Bestand / Openen / Importeren/Exporteren en selecteer in de wizard de optie Naar een bestand exporteren. Kies in de volgende stap Outlook-gegevensbestand (.pst) en klik tweemaal op Volgende. Je selecteert via Bladeren de opslagmap, waarna je bevestigt met Voltooien.

Back-up in Outlook Classic de volledige inhoud van een e-mailaccount.

Outlook (new)

Sinds begin 2025 is Windows Mail niet meer binnen Windows beschikbaar. Gebruikers kunnen nu de Outlook-app gebruiken. Dit programma droeg eerder de naam Outlook (new). Vergeleken met zijn klassieke tegenhanger zijn er andere back-upmogelijkheden.

Beslis allereerst hoelang je e-mails van een e-mailaccount lokaal wilt opslaan. Klik rechtsboven op het tandwiel en ga naar Algemeen / Offline. Je zet zo nodig het schuifje aan voor Offline e-mail, agenda en personen inschakelen. Kies onder Dagen e-mail om op te slaan voor 7, 30, 90 of 180 dagen. Kies Opslaan en sluit het instellingenvenster.

Jammer genoeg kun je berichten niet langer bewaren, waardoor deze optie niet geldt als een volwaardige back-up. Maak daarom handmatig kopieën van de belangrijkste e-mails. Klik met de rechtermuisknop op een bericht en kies Opslaan als / Opslaan als EML of Opslaan als MSG. Blader naar de opslaglocatie en sluit het venster met Opslaan.

Ten slotte heeft de vernieuwde Outlook-versie ook een exporteerfunctie, al is die erg beperkt. Het werkt namelijk alleen voor Outlook.com-postvakken. Toch proberen? Navigeer naar Instellingen / Algemeen / Privacy en gegevens en klik op Postvak exporteren. Deze back-uptaak duurt maximaal vier(!) dagen. Je ontvangt na afloop een e-mail met een downloadlink.

De exporteerfunctie van de vernieuwde Outlook vereist wel wat geduld.

Lees ook: Nieuwe pc? Zo neem je al je instellingen mee

E-mail gebackupt?

Bewaar ook een kopie op een usb-stick
▼ Volgende artikel
Waar voor je geld: 5 gourmetsets voor minder dan 85 euro
Huis

Waar voor je geld: 5 gourmetsets voor minder dan 85 euro

Bij ID.nl zijn we dol op kwaliteitsproducten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we binnen een bepaald thema naar zulke deals. Met de feestdagen in aantocht gaan we weer gezellig met z'n allen eten. En omdat gourmetten daarbij erg populair is, zijn we op zoek gegaan naar vijf betaalbare modellen geschikt voor tot 10 personen.

Met een gourmetstel maak je avonden extra gezellig en informeel. Iedereen eet in zijn eigen tempo omdat je zelf bepaalt hoeveel je in je pannetje of op je grill legt. En zo is er ook meer tijd om lekker te kletsen. Wij vonden vijf mooie gourmetstellen geschikt tot wel 10 personen.

Tristar RA‑2746 Gourmetstel – 8 personen

De Tristar RA‑2746 is een gourmetstel waarmee je samen met het hele gezin of vriendengroep kunt bakken en grillen. Het apparaat heeft een vermogen van ongeveer 1400 watt en is voorzien van één grote bak‑ en grillplaat, zodat je tegelijk vlees, vis en groenten kunt bereiden. Dankzij de PFAS‑vrije antiaanbaklaag koeken ingrediënten niet vast en maak je het oppervlak na het eten eenvoudig schoon.. Bij de set worden acht kleine pannetjes meegeleverd, zodat iedereen zijn eigen gerecht kan samenstellen. De antislipvoetjes houden het toestel stevig op tafel en het snoer is lang genoeg voor gebruik aan een eettafel. Verder is het gourmetstel geschikt voor maximaal acht personen.

Tefal Inox & Design RE4588 - 10 personen

Bij de Tefal Inox & Design RE4588 richt alles zich op een combinatie van raclette en gourmet. Je beschikt over een groot vermogen van 1350 watt en een verstelbare thermostaat, zodat je de temperatuur precies kunt regelen voor vlees, groenten of raclettekaas. De tien bijgeleverde pannetjes en de grillplaat hebben een antiaanbaklaag waardoor je weinig olie hoeft te gebruiken en het schoonmaken minder tijd kost. Tefal heeft het snoer met ongeveer twee meter vrij lang gemaakt, waardoor je meer vrijheid hebt om het toestel op tafel te plaatsen. Een ingebouwd indicatielampje toont wanneer het apparaat de ingestelde temperatuur heeft bereik. Het apparaat wordt geleverd met hittebestendige handgrepen voor veilig gebruik en is geschikt voor maximaal tien personen.

Princess Raclette Gourmetstel XL - 10 personen

Met de Princess Raclette XL haal je een gourmet‑ en raclette‑stel voor tien personen in huis. De set gebruikt een vermogen van ongeveer 1500 watt en heeft een extra grote bakplaat voor vlees en groenten. De plaat is uitneembaar en heeft een PFAS‑vrije antiaanbaklaag, waardoor je niet veel olie nodig hebt en het toestel gemakkelijk schoonmaakt. Bij het apparaat worden tien pannetjes geleverd; zo kan iedereen tegelijkertijd minipannetjes gebruiken. De temperatuur regel je via een draaiknop, terwijl een controlelampje aangeeft dat het toestel opwarmt. Koelblijvende handgrepen en antislipvoetjes dragen bij aan veilig gebruik.

Princess Dinner4All Circle - 4 personen

De Princess Dinner4All Circle is een ronde gourmetset bedoeld voor kleinere groepen. Het apparaat is voorzien van een ronde bakplaat met een diameter van ongeveer 30 centimeter en gebruikt een vermogen van 1000 watt. Via een draaiknop stel je de temperatuur in tot circa 250 °C, waardoor je van langzaam garen tot snel grillen verschillende bereidingswijzen kunt kiezen. De set wordt geleverd met meerdere individueel te gebruiken kooktegels, zodat iedereen op zijn eigen tegel kan bakken zonder smaken te mengen. Dankzij de antiaanbaklaag zijn de platen eenvoudig schoon te maken, terwijl antislipvoetjes het toestel stabiel houden. Het snoer is ongeveer twee meter lang, waardoor je het gemakkelijk midden op tafel zet.

Princess Dinner4All Pure - 4 personen

Deze Dinner4All Pure‑gourmetset van Princess is opgebouwd uit meerdere kleine bakplaten, zodat elke gebruiker zijn eigen kookgedeelte heeft. Het systeem bestaat uit vier bamboe plates met antiaanbaklaag en afzonderlijke bakplaatjes, die samen op één centrale powerbox van 1000 watt worden aangesloten. Doordat iedere plaat een eigen stekker heeft, kun je de opstelling uitbreiden of verkleinen; handig als je met twee, drie of vier personen wilt eten. Het apparaat heeft een controlelampje en een eenvoudige bediening; je steekt de stekker in het stopcontact en kiest een temperatuur met de draaiknop. Dankzij de non‑stick afwerking maak je de platen na afloop gemakkelijk schoon.