Linux installeren op een Android-smartphone. Het kan! Als je een Linux-distributie op je mobiele toestel installeert, krijg je veel extra mogelijkheden. Hier lees je hoe je daar werk van maakt.

Er zijn verschillende manieren om Linux op je mobiele toestel te installeren. De eerste manier is om Android te vervangen door een mobiele Linux-distributie. Je gebruikt Linux dan voor alle taken die je met je toestel uitvoert en je kunt dan geen Android-apps meer draaien. Als je zoiets overweegt, besef dan wel dat de meeste mobiele Linux-distributies nog experimenteel zijn en niet zo gebruiksvriendelijk zijn als Android. Bovendien wordt doorgaans slechts een beperkt aantal toestellen ondersteund.

Ubuntu Touch

Ubuntu, de bekendste Linux-distributie, heeft sinds enkele jaren een editie voor mobiele toestellen. Er zijn ook al enkele Ubuntu-toestellen in de handel, zoals de BQ Aquaris M10 Ubuntu Edition (de eerste commerciële Ubuntu-tablet) of Ubuntu-telefoons zoals de BQ Aquaris E4.5, BQ Aquaris E5 HD, Meizu MX4 Ubuntu Edition en de Meizu Pro 5.

Maar ook op sommige Android-telefoons kun je Ubuntu Touch installeren. Ben je toevallig de eigenaar van een Nexus 4 of Nexus 7 2013 WiFi, dan heb je geluk: deze twee zijn referentietoestellen voor Ubuntu Touch en zijn dus volledig ondersteund. Ook de Fairphone 2, Nexus 5, Nexus 10 en OnePlus One hebben een goede ondersteuning. Kijk op deze site om te zien of jouw toestel ondersteund is, wat er nog niet werkt en hoe je Ubuntu Touch op het toestel installeert. Om de instructies uit te voeren, heb je een computer met Ubuntu nodig. Bedenk wel dat je met deze methode je Android-installatie helemaal vervangt door Ubuntu.

©PXimport

Naast Ubuntu Touch kun je ook een Linux-distributie installeren bovenop je Android-systeem. Je blijft dus gewoon met Android werken voor je dagelijkse taken en ook je Android-apps blijven bruikbaar. Het enige verschil is dat je daarnaast ook Linux-toepassingen op je toestel kunt draaien. Het resultaat is wat tweeslachtig: je werkt met twee systemen en met toepassingen uit die twee systemen naast elkaar, en daartussen is weinig interactie mogelijk. Deze methode is te realiseren met de zogenoemde chroot-methode.

De chroot-methode

Heb je geen toestel waarop Ubuntu Touch ondersteund is of wil je met Android blijven werken en daarnaast Linux-toepassingen op je toestel draaien, dan heb je een Linux-distributie in een chroot-omgeving (change root) nodig. Het enige nadeel is dat je Android-toestel daarvoor geroot moet zijn. Hoe dat rooten precies verloopt, hangt af van het model van je toestel. 

Nadat je toestel is geroot, heb je nog een VNC-client nodig. Want je gaat met het VNC-protocol de desktop van het Linux-systeem op het scherm van je Android-toestel tonen. Een populaire keuze is de app VNC Viewer van RealVNC. Een andere app die je nodig hebt, is BusyBox. Open de app, druk op Install en de app vraagt root-toegang. Sta die toe. De app installeert nu een heleboel basistools voor Linux.

De installatie is voltooid wanneer je een regel met alleen een punt te zien krijgt. Installeer daarna de app Linux Deploy, die gaat je helpen met het installeren van een Linux-distributie. Linux Deploy is ook door meefik ontwikkeld.

Linux op Android installeren

Start op je Android-toestel de app Linux Deploy en druk bovenaan rechts op het knopje met de pijl naar beneden. Je krijgt het venster Properties: Linux te zien: de eigenschappen van de Linux-distributie die Linux Deploy gaat installeren. Standaard staat bij Deploy / Distribution de distributie Debian. Druk erop en kies eventueel een andere distributie uit de lijst. Je hebt onder andere de keuze uit Debian, Ubuntu, Kali Linux (met tools voor beveiligingsspecialisten), Fedora, CentOS (voor servertoepassingen), openSUSE en Arch Linux, Gentoo en Slackware. De laatste drie zijn interessant voor wie een minimalistische distributie wil en geen probleem heeft met een steile leercurve.

Heb je een distributie gekozen, dan krijg je bij de meeste nog de keuze voor een specifieke versie onder Distribution suite. Bekijk die lijst zeker, want voor Ubuntu staat die versie bijvoorbeeld standaard nog op trusty (14.04 LTS), een ruim twee jaar oude versie, die overigens nog drie jaar is ondersteund. Wij kiezen voor xenial om de nieuwste Ubuntu 16.04 LTS te installeren.

©PXimport

Standaard installeert Linux Deploy je Linux-distributie in een image-bestand: bij Installation type staat de waarde File. Wil je Linux liever op een afzonderlijke partitie van je SD-kaart installeren, dan is dat ook mogelijk: verander Installation type naar Partition en geef bij Installation path de juiste partitie op. Controleer dan wel goed of je een ongebruikte partitie opgeeft, want de installatie overschrijft alle bestanden daarop! We maakten voor de veiligheid een FAT32-partitie op een SD-kaartje aan, staken die in ons toestel en plaatsten het image-bestand op /sdcard/linux.img.

Linux Deploy

Als je in het venster Properties: Linux naar onderen scrolt, dan zie je de optie Desktop environment. Hier kies je welke desktopomgeving je in je Linux-distributie wilt installeren. GNOME en KDE zijn het meest volledig, maar deze zijn wat zwaar om op je Android-toestel te draaien. LXDE en Xfce werken vlotter op de beperkte hardware van je Android-toestel. We kiezen voor dit artikel de optie LXDE, wat overigens de standaardkeuze van Linux Deploy is voor Ubuntu.

©PXimport

Controleer of onder Startup (nog iets verder naar onderen) een vinkje staat bij de optie GUI. Bij Graphics subsystem moet VNC staan. Bij GUI settings vind je nog instellingen zoals de resolutie en kleurdiepte, maar die zijn meestal in orde. Vink indien je dit nodig hebt voor je image-bestand ook de optie Custom mounts aan. Daarna tik je de optie eronder aan, Mount points, en vink je het pad /storage/emulated/0 aan. 

Heb je alle instellingen op orde, scrol dan helemaal naar boven en druk op Install. Linux Deploy installeert nu je gewenste Linux-distributie. De app vraagt eerst root-toegang, die je moet toestaan. Daarna is het gewoon wachten tot de installatie is voltooid. Als er in het begin niets lijkt te gebeuren, wacht dan even, want het aanmaken van het image duurt een tijdje.

Lees verder op de volgende pagina.

VNC instellen

Zodra je onderaan je scherm <<< install ziet, is de installatie gebeurd. Druk dan rechts bovenaan in Linux Deploy op Start om je Linux-distributie te starten. Bevestig met OK. Het starten gaat vrij snel. Als je op het einde done ziet, is het gelukt. Start daarna je VNC-app, druk op het groene plusteken rechtsonder, vul bij het adres localhost in, geef de VNC-verbinding een naam en klik op Create. Druk op Connect en bevestig dat je een onversleutelde verbinding gebruikt. Voer het wachtwoord changeme in en klik op Continue.

De eerste keer krijg je een korte spoedcursus over de vingerbewegingen die de VNC-app herkent. De muiscursor bewegen gaat eenvoudig met een veegbeweging. Links klikken doe je door met je vinger te tikken op de plaats van de muiscursor. Dubbelklikken gaat door twee keer te tikken. Rechtsklikken doe je door met twee vingers te tikken. Met de middelste muisknop klikken simuleer je met een tik van drie vingers tegelijk.

Scrollen doe je door twee vingers op het scherm te plaatsen en ze langzaam naar boven of onder te bewegen. Tekst selecteren doe je door twee keer te tikken, maar de tweede keer je vinger op het scherm te houden en daarna je vingers langzaam te bewegen om de selectie te maken. Het verslepen van bestanden gebeurt met dezelfde bewegingen. Om het virtuele toetsenbord op te roepen, tik je bovenaan op het icoontje van het toetsenbord.

Linux-software op Android

Je krijgt nu de gekozen Linux-desktop te zien. Standaard is er amper software geïnstalleerd. Daar gaan we gelijk wat aan doen. Druk linksonder op het menu van LXDE, ga naar System Tools en open LXTerminal. Roep dan het virtuele toetsenbord op en installeer bijvoorbeeld Firefox met het commando sudo apt install firefox. Daarna vind je Firefox in het menu van LXDE in de categorie Internet.

©PXimport

Wil je een grafische manier om software te installeren in je Linux-systeem, installeer dan het Lubuntu-softwarecentrum met het commando sudo apt install lubuntu-software-center. Daarna vind je het Lubuntu-softwarecentrum in het LXDE-menu in de categorie Preferences. Met dit programma zoek je nu eenvoudig naar software en installeer je ze in je Linux-systeem.

In principe kun je zo alle Linux-software installeren op je Android-toestel. In de praktijk heb je natuurlijk met wat beperkingen te maken. Zo is de meeste Linux-software niet ontworpen voor gebruik met een aanraakscherm, waardoor je soms heel kleine icoontjes tegenkomt waarop je met je vingers amper kunt drukken. Gelukkig is het scherm in de VNC-app altijd in- en terug uit te zoomen met de bekende knijpbeweging van je vingers. En als je veel wilt typen in je Linux-toepassingen, sluit je beter een toetsenbord via usb of bluetooth aan.

De Linux-desktop afsluiten in het menu linksonder of met het powerknopje rechtsonder lukte bij ons overigens niet. Wat wel altijd lukt, is het knopje Stop rechtsboven in de app Linux Deploy. Het afsluiten duurt overigens even en gaat met talloze foutmeldingen, maar uiteindelijk zie je een regel <<< stop.

Nog geen jaar na de vorige uitvoering brengt Apple een nieuwe iPad Air uit. De veranderingen zijn dan ook niet heel groot, want het enige verschil is dat de tablet nu is voorzien van een M3-processor in plaats van een M2-processor. Blijft de iPad Air hiermee een aanrader? Wij hebben hem voor je getest.

De nieuwe iPad Air laat zich kort omschrijven: Apple heeft de M2-chip vervangen door een M3. Dat is geen groot probleem: Apple gaf de iPad Air vorig jaar een update waarmee deze qua functionaliteit vrijwel identiek was aan de iPad Pro van het jaar daarvoor en je net als bij de Pro kon kiezen uit twee formaten. Uiterlijk is er geen verschil met de vorige generatie iPad Air: de aluminium tablet is nog steeds verkrijgbaar in een 11- en 13inch-variant, waarbij je kunt kiezen uit dezelfde vier kleuren als vorig jaar. De bouwkwaliteit van de aluminium behuizing is uitstekend.

©Jeroen Boer - ID.nl

De iPad Air ziet er hetzelfde uit als de variant van vorig jaar.

Er is overigens wel een heel een klein verschil waardoor je aan de buitenkant kunt zien dat je de nieuwste iPad Air van de M3-generatie in handen hebt. Apple heeft de aanduiding 'iPad Air' namelijk van de achterkant verwijderd. 

©Jeroen Boer - ID.nl

Het enige verschil is dat er geen 'iPad Air' meer op de achterkant staat.

Qua aansluitingen vind je onderop een usb-c-poort die je behalve voor opladen ook kunt gebruiken voor het aansluiten van een beeldscherm. De aan-uitschakelaar is voorzien van een goedwerkende vingerafdrukscanner. Dat is wel de enige manier van biometrische identificatie; in tegenstelling tot iPhones of de iPad Pro ontbreekt de soms nog wat sneller werkende gezichtsherkenning.

©Jeroen Boer - ID.nl

De iPad Air heeft een usb-c-poort die je gebruikt om de tablet op te laden.

Hoge meerprijzen

De prijzen beginnen bij 719 euro voor het 11inch-model terwijl de 13inch-uitvoering bij 969 euro begint. Voor dat geld krijg je 128 GB opslag. Alle varianten hebben dezelfde M3-processor in combinatie met 8 GB RAM. Wil je 256 GB opslag, dan betaal je 130 euro meer, terwijl de volgende stappen naar 512 GB of 1 TB je ieder nog eens 250 euro kosten. Afhankelijk van je opslagwensen wordt de iPad dus al snel een heel stuk duurder. Daarnaast kun je nog kiezen voor een 5G-variant, waarvoor je 170 euro meer betaalt. Deze variant is voorzien van een ingebouwde e-sim; er is geen fysieke simkaartslot.

Scherm zonder ProMotion

De iPad Air heeft precies hetzelfde scherm als vorig jaar en dat betekent een 11- of 13inch-scherm dat gebruikmaakt van een IPS-paneel. Het scherm combineert goede kleuren met een prima contrast en een helderheid die hoog genoeg kan. Wat we wel jammer vinden, is dat Apple de toch best prijzige iPad Air niet voorziet van een scherm met een hogere verversingssnelheid dan 60 Hz. Zo'n hogere verversingssnelheid die Apple 'ProMotion' noemt zou zeker in combinatie met de stylus waarschijnlijk een vloeiender ervaring opleveren. 

Nog snellere processor

De snellere processor is het belangrijkste verschil met zijn voorganger, en de chip die we al kennen uit andere Apple-producten stelt niet teleur. De M3-processor is in benchmarks op single-coregebied ongeveer 18 procent sneller dan de M2, terwijl de multicore-prestaties zo'n 25 procent hoger liggen. In de benchmark Geekbench 6 zet de iPad een Single-Core Score van 3063 punten neer, terwijl de Multi-Core Score 11.914 punten bedraagt.

De vernieuwde iPad Air is in theorie dus nog iets soepeler in bijvoorbeeld grafische toepassingen, al is de M4-chip in de iPad Pro nog een stukje sneller. Het is gissen waarom Apple nog voor de in andere producten uitgefaseerde M3 koos; misschien hadden ze er nog veel van liggen of wil het bedrijf genoeg onderscheid met de iPad Pro houden. Uiteindelijk maakt het ook weer niet zo heel veel uit, want in de praktijk zijn zowel de vorige als de huidige variant van de iPad Air gewoon snel. De accuduur van de geteste 11inch-uitvoering is erg goed en komt bij normaal gebruik zoals browsen in de buurt van de door Apple geclaimde 10 uur.

Vernieuwd toetsenbord

De iPad Air is compatibel met Apples beste stylus: de Pencil Pro. Deze stylus (149 euro) is druk- en kantelgevoelig en detecteert bovendien of je de stylus draait. Hierdoor kun je in tekenapps als Procreate bijzonder realistisch tekenen. De stylus wordt gekoppeld en opgeladen door hem magnetisch aan de zijkant te plakken, waarmee dit in de praktijk een prettige accessoire is. De iPad Air is trouwens ook compatibel met de goedkopere Apple Pencil usb-c, die minder mogelijkheden heeft en opgeladen wordt met een usb-c-kabel. Als je wilt tekenen, dan raden we je de Pencil Pro aan.

©Jeroen Boer - ID.nl

De Pencil Pro plak je magnetisch aan de zijkant om hem op te laden.

We kregen van Apple ook het vernieuwde Magic Keyboard voor de iPad Air, dat uiteraard ook compatibel is met de iPad Air met M2-processor. Ten opzichte van het vorige Magic Keyboard dat oorspronkelijk voor de oudere generatie iPad Pro was ontworpen, krijg je een rij functietoetsen. Hierdoor kun je de iPad nog beter als laptopvervanger gebruiken.

Ten opzichte van het Magic Keyboard voor de huidige iPad Pro ontbreekt helaas de achtergrondverlichting in de toetsen en de aluminium polssteun, terwijl de prijs van het toetsenbord met 329 euro niet veel lager is. Het is daarnaast jammer dat het toetsenbord er alleen nog in een witte variant is. Dat is toch vlekgevoeliger dan een zwarte uitvoering. 

©Jeroen Boer - ID.nl

Het vernieuwde Magic Keyboard heeft nu functietoetsen.

Conclusie

De iPad Air met M2-processor was een prima tablet, en dat geldt ook voor deze opvolger met een nog snellere chip. Je krijgt met deze iPad Air veel kracht in handen en je kunt dezelfde geavanceerde Pencil Pro gebruiken als op de iPad Pro. Ten opzichte van die iPad Pro zit het belangrijkste verschil 'm in het scherm, want de nog duurdere iPad Pro heeft een oledscherm met hoge verversingssnelheid. Daar moet je wel een paar honderd euro meer voor neertellen, waardoor deze iPad Air een interessante optie blijft voor wie een iPad met lekker veel kracht zoekt.

Bij ID.nl zijn we dol op kwaliteitsproducten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Daarom speuren we een paar keer per week binnen een bepaald thema naar zulke deals. Dit keer hebben we vijf DAB+-radio's voor je gevonden die je ook nog eens heel makkelijk meeneemt, op vakantie bijvoorbeeld.

Digitale radio via DAB+ (Digital Audio Broadcasting) biedt een helder en storingsvrij radiosignaal, met een steeds groter zenderaanbod. Dat maakt het luisteren een stuk aangenamer. Dankzij modellen met ingebouwde accu of batterijen ben je niet gebonden aan een stopcontact. Voeg daar een netstroomaansluiting aan toe en je hebt een toestel dat net zo makkelijk op de camping als op het aanrecht in de keuken dienst kan doen.

Denver DAB-18 Radio DAB+

De Denver DAB-18 is een compacte DAB+/FM-radio die een retro uiterlijk combineert met moderne functionaliteit. De geïntegreerde Bluetooth-functie maakt het mogelijk om draadloos muziek te streamen vanaf je smartphone of tablet. Daarnaast beschikt de radio over een AUX-ingang voor het aansluiten van externe apparaten. Met de dubbele alarmfunctie en snoozefunctie is de DAB-18 ook geschikt als wekkerradio. Het dimbare lcd-display toont duidelijk informatie over zenders en instellingen. De radio werkt zowel op netstroom als op 4 C-batterijen. Met 20 voorkeuzezenders (10 DAB+ en 10 FM) heb je snel toegang tot je favoriete stations.

Audizio Milan

De Audizio Milan is een compacte draagbare DAB+/FM-radio. De Milan biedt zowel DAB+ als FM-ontvangst, waardoor je kunt genieten van een breed scala aan radiostations met heldere geluidskwaliteit. Dankzij de Bluetooth-functionaliteit kun je draadloos muziek streamen vanaf je smartphone of tablet. Met de ingebouwde 2000mAh-accu heb je genoeg stroom voor zo'n 10 uur luisterplezier, en kan de radio via usb worden opgeladen. Het 2,4-inch kleurendisplay toont duidelijk informatie over zenders en instellingen.

Grundig DTR 4500 BT DAB

De Grundig DTR 4500 BT DAB heeft Bluetooth 5.0-functionaliteit en kun je naast het luisteren naar DAB-stations ook gebruiken om te streamen vanaf je smartphone of tablet. De radio beschikt over een 2.0 stereo luidsprekersysteem met een totaal vermogen van 10 watt RMS. Het 2,4-inch kleurendisplay biedt duidelijke informatie over zenders en instellingen, en de helderheid is in drie stappen aan te passen. Hoewel de DTR 4500 BT DAB geen ingebouwde accu heeft, kan hij natuurlijk wel gewoon op netstroom worden aangesloten.

Lenco PDR-040EF Bambus

De Lenco PDR-040EF Bambus is gemaakt van echt bamboe en gerecycled ABS met tarwevezel, wat niet alleen een mooie uitstraling geeft, maar ook bijdraagt aan duurzaamheid. Met Bluetooth 5.0-functionaliteit kun je eenvoudig muziek streamen vanaf je smartphone of tablet. De radio beschikt over een 3 watt RMS luidspreker en een passieve basradiator. De ingebouwde 2000mAh accu biedt tot 16 uur afspeeltijd via Bluetooth en tot 12 uur via FM of DAB+, waardoor je de hele dag kunt genieten van je favoriete muziek, zowel thuis als onderweg. Daarnaast is de radio uitgerust met een klok- en alarmfunctie, een 3,5 mm hoofdtelefoonaansluiting en een telescoopantenne.

Kenwood CR-M30DAB-R

Deze compacte Kenwood kan overweg met FM-radio en DAB+. De radio beschikt over Bluetooth-functionaliteit, waardoor je draadloos muziek kunt streamen vanaf je smartphone of tablet. Dankzij de geïntegreerde oplaadbare batterij kun je tot 7 uur genieten van je favoriete muziek zonder dat je een stopcontact nodig hebt. Daarnaast is de radio voorzien van een helder LCD-scherm dat informatie over zenders en instellingen duidelijk weergeeft. Met de mogelijkheid om zowel op netstroom als op de interne accu te werken, kun je de CR-M30DAB op verschillende manieren gebruiken.