Mobiele speakers zijn er in allerlei vormen en maten en kunnen een goed alternatief zijn voor conventionele luidsprekers. Er zijn een aantal dingen waar je over na moet denken bij het kopen van één of meer speakers. Met deze checklist kan je zo naar de winkel.

Tip 01: Allerlei soorten

Luidsprekers zijn er in verschillende afmetingen, vormen en types. Voor je tot aanschaf over gaat, is het belangrijk te weten waar je precies naar op zoek bent. Er zijn namelijk allerlei soorten en maten speakers. Je hebt simpele luidsprekers die je in je badkamer of werkkamer neerzet en waar je muziek naartoe kunt streamen, maar er zijn ook complete draagbare 5.1-surround-systemen die voor een thuisbioscoop geschikt zijn. Lees ook: De 5 beste speakers van 2015.

Vervolgens heb je nog multiroom-oplossingen waarbij je in meerdere kamers dezelfde muziek kunt luisteren of zelfs verschillende muziekstukken in alle vertrekken kunt afspelen. Wil je compleet mobiel zijn, dan zijn er luidsprekers verkrijgbaar die op batterijen werken. En tot slot zijn er uiteraard de traditionele luidspreker-setjes die je met een kabel aan je pc hangt.

Voor de verschillende luidspreker-types zijn vervolgens ook weer talloze opties in verschillende prijsklassen verkrijgbaar, dus het is taak om eerst eens orde in de luidsprekerchaos aan te brengen.

©CIDimport

Tip 01 Hoe draagbaar moet je nieuwe luidspreker zijn?

Tip 02: Functie

Kijk eerst waarvoor je de luidsprekers wilt gebruiken. Ben je een muziekliefhebber en wil je 's avonds na het eten genieten van een album in je woonkamer, dan zijn je eisen hoger dan wanneer je af en toe eens wat muziek wilt horen tijdens het koken. Daarnaast is het belangrijk om te weten in welke ruimte de luidsprekers komen te staan. Een ruimte van 50 m2 heeft krachtigere luidsprekers nodig dan een ruimte van 10 m2. Heb je geen zin in grote luidsprekers in je woonkamer, maar wil je wel genieten van een stevige bassen, dan kun je een aparte subwoofer aanschaffen en deze ergens in de ruimte zetten. Is esthetiek voor jou belangrijk of vind je een paar plastic luidsprekers goed genoeg? En hoe groot mogen de luidsprekers eigenlijk zijn? Allemaal vragen die je jezelf moet stellen voordat je naar de winkel rent.

©CIDimport

Tip 02 De hoeveelheid opties maakt het kiezen van een luidspreker geen gemakkelijke opgave.

Tip 03: Draagbaar

Als je aan draagbare luidsprekers denkt, zul je automatisch aan draadloze varianten denken. Maar ook luidsprekers met een draadje kunnen wel degelijk mobiel zijn. Denk aan de klassieke luidsprekersetjes die je op je laptop of desktop-pc aan kunt sluiten. Deze hebben vaak een geïntegreerde kabel voor de doorvoer van audio of doen dit via een usb-kabel. Sommige modellen werken op batterijen, andere halen hun stroom uit de usb-poort van je computer. Heb je krachtigere luidsprekers voor je pc nodig, dan zul je een setje moeten kopen met een stroomsnoer. Het voordeel van luidsprekers met een kabel is dat ze in veel gevallen veel goedkoper zijn dan draadloze versies. Maar een draagbare of draadloze luidspreker of luidspreker-set is vele malen flexibeler.

©CIDimport

Tip 03 Deze luidspreker-set voert audio door de usb-kabel naar de luidsprekers.

Tip 04: Bluetooth

De technologie die door verreweg de meeste draadloze luidsprekers wordt gebruikt, is bluetooth. Het voordeel van bluetooth is dat het op vrijwel elk hifi-apparaat en elke smartphone te vinden is. Het is daardoor het makkelijkste protocol om muziek door de lucht te streamen. Inmiddels is bluetooth bij versie 4.2 aanbeland en de stabiliteit is ten opzichte van een paar jaar geleden enorm verbeterd. Om een luidspreker via bluetooth aan te kunnen sturen, mag je niet te ver van de speaker verwijderd zijn. Zo'n tien meter wordt over het algemeen aangegeven als wenselijk.

Ook al hoef je een apparaat niet te richten op een bluetooth-luidspreker, het zendende en het ontvangende apparaat moeten zich wel in dezelfde ruimte bevinden. Wanden, plafonds en andere obstakels reduceren de verbindingskwaliteit enorm. Voordat je een signaal van bijvoorbeeld je smartphone naar een luidspreker kunt zenden, moet je beide apparaten koppelen. Hoe dit werkt, lees je in de gebruiksaanwijzing van de luidspreker. Een bluetooth-verbinding is overigens niet altijd actief, het kan zijn dat je bij nieuw gebruik de apparaten even weer draadloos met elkaar moet verbinden. Dit is iets anders dan koppelen, dat hoef je slechts één keer te doen.

©CIDimport

Tip 04 Een draadloze bluetooth-luidspreker is zeer flexibel in gebruik.

Tip 05: Wifi

Een wifi-netwerk leent zich uitermate voor het draadloos verzenden van informatie, een aantal fabrikanten gebruiken dan ook het wifi-netwerk voor het draadloos afspelen van muziek. Waar bluetooth een gestandaardiseerd protocol is, is dit in het geval van streamen via een wifi-netwerk niet zo. Er zijn meerdere fabrikanten die elk hun eigen protocol hebben om muziek via een wifi-netwerk af te spelen. Zowel het verzendende als het ontvangende apparaat moeten dit protocol begrijpen. Apple heeft de technologie AirPlay ontwikkeld. Als je een Apple-apparaat zoals een iPhone, iPad, Mac of Apple TV hebt, dan kun je muziek via dit protocol naar een AirPlay-compatibele luidspreker sturen. Andere fabrikanten hebben andere systemen die via je wifi-netwerk informatie verzenden. Bekende fabrikanten als Sonos, Teufel en Samsung hebben allemaal hun eigen protocollen en luidsprekers van deze fabrikanten zijn niet zomaar door elkaar te gebruiken, tenzij ze het protocol van de andere fabrikant ondersteunen.

©CIDimport

Tip 05 De luidsprekers van Teufel Raumfeld bedien je over je wifi-netwerk via een app.

Tip 06: Multiroom

Er zijn ook systemen op de markt die het mogelijk maken om meerdere luidsprekers in verschillende vertrekken aan te sturen, dit worden multiroom-systemen genoemd. Een bekend voorbeeld zijn de producten van Sonos. Je kunt meerdere luidsprekers op je wifi-netwerk aanmelden en via de Sonos Controller-app bepaal je welke muziek je over de luidsprekers wilt horen. Het mooie van zo'n systeem is dat je op elke luidspreker andere muziek kunt afspelen. De luidspreker-configuratie is heel flexibel en kun je via de app veranderen. Zo kun je bijvoorbeeld twee luidsprekers met de app combineren tot een stereopaar of luidsprekers in verschillende vertrekken tot groepen samenvoegen. Sonos is niet de enige speler op de markt, Teufel heeft met zijn Raumfeld-systeem een vergelijkbare optie en ook fabrikanten als Philips, Samsung, LG en Bang & Olufsen bieden multiroom-systemen aan.

©CIDimport

Tip 06 Met een multiroom-systeem zoals dat van Sonos kun je in elk vertrek andere muziek luisteren.

Tip 07: Mono en stereo

Voordat je een luidspreker aanschaft, is het van belang om het verschil tussen mono en stereo te weten. Mono betekent dat er slechts één audiokanaal beschikbaar is, stereo heeft twee kanalen: links en rechts. Vroeger waren alle geluidsopnames en weergaveapparaten mono, maar al sinds de jaren zestig werd er geëxperimenteerd om muziek in stereo op te nemen. Op deze manier konden bepaalde instrumenten bijvoorbeeld alleen op het linkerkanaal worden weergegeven en andere instrumenten op het rechterkanaal.

Als je tegenwoordig een luidspreker-set koopt, sluit je altijd één luidspreker op het linker- en één op het rechterkanaal van de versterker aan. Soms gaat dit overigens via één kabel, het meest courante voorbeeld is als je een computer-luidspreker-set op je computer aansluit via een minijack-kabel. Aan de computerkant heb je één kleine stekker, aan de andere kant splitst de kabel zich in tweeën. Eén draadje gaat naar de linker luidspreker en de andere gaat naar de rechter luidspreker. In de meeste gevallen staat de rode kabel voor rechts, de zwarte of witte kabel voor links. Stereo-luidsprekers plaats je normaal gesproken ver genoeg uit elkaar zodat je verschillen in het linker- en rechtersignaal kunt waarnemen. Veel kleine mobiele luidsprekers geven aan dat ze stereo-luidsprekers zijn, maar de conussen voor het linker- en rechterkanaal zitten zo dicht bij elkaar dat er niet echt sprake is van een stereogeluid. Zo'n luidspreker kan een goede optie zijn voor in de badkamer of keuken, maar kies je beter niet voor je woonkamer als je voor een perfecte klank gaat.

©CIDimport

Tip 07 Eén kabel voor twee kanalen, rood voor rechts en wit voor links. Aan de andere kant zijn de twee kanalen tot één stereo-plug samengevoegd.

Surround

Mono is één kanaal en stereo is twee kanalen, maar voor surround-geluid heb je nog meer kanalen tot je beschikking. Het bekendste surround-systeem is 5.1. Dit houdt in dat je zes individuele kanalen tot je beschikking hebt: vijf normale kanalen voor luidsprekers plus één kanaal voor een subwoofer. Er zijn ook andere surround-configuraties op de markt: een 7.1-surround-systeem bestaat bijvoorbeeld uit zeven normale kanalen en een kanaal voor een subwoofer.

©CIDimport

Een draagbaar draadloos surround-systeem van Logitech.

Positionering

Waar je luidsprekers neer moet zetten, hangt af van het systeem. Als je een stereoset aanschaft, is het handig om deze op oor-hoogte te positioneren, gemeten vanaf de plek waar je het meest muziek zult luisteren. Je kunt het beste een imaginaire driehoek uitdenken. Als je bijvoorbeeld op de bank zit, ben jij het eerste punt van de driehoek, de luidsprekers zijn dan hoek twee en drie. Zorg dat de luidsprekers iets van de wand staan voor een optimaal geluid. Bij een subwoofer is positionering iets minder belangrijk, aangezien het menselijk oor bij lage frequenties niet weet uit welke richting het komt. Pas wel op dat een subwoofer in een hoek voor te veel basfrequenties kan zorgen.

©CIDimport

Een optimale opstelling voor een set stereoluidsprekers. Jij bent het witte vierkant, linksboven en rechtsboven de luidsprekers voor het linker- en rechterkanaal. Als je een 5.1-systeem hebt, kun je de luidsprekers ongeveer zoals de zwarte vierkanten positioneren.

Tip 08: Outdoor

Je hebt natuurlijk veel keuze als het gaat om draadloze luidsprekers in je woning, maar er zijn ook speciale luidsprekers voor buiten verkrijgbaar. Deze kun je via een kabel of via bluetooth met je smartphone verbinden, ideaal voor een picknick! Uiteraard moet een outdoor-luidspreker aan andere eisen voldoen als een luidspreker voor thuis. Buiten heb je te maken met veel meer omgevingsgeluiden en een luidspreker moet voldoende volume kunnen genereren.

Uiteraard moet een outdoor-luidspreker lang genoeg meegaan op batterijen of via alternatieve bronnen zoals zonne-energie. Ook is het handig om te kijken naar een luidspreker die je makkelijk meeneemt en tegen een stootje kan. Veel outdoor-luidsprekers zijn bovendien (spat)waterdicht en sommige modellen kunnen je smartphone of tablet tegelijkertijd opladen. Verder is het bij een outdoor-luidspreker belangrijk dat hij de laatste bluetooth-standaard ondersteunt.

©CIDimport

Tip 08 De Eton Rukus is perfect geschikt voor buitengebruik en heeft zelfs zonnecellen aan boord.

Tip 09: Versterker

In een normaal hifi-systeem moet je je luidsprekers op een versterker aansluiten. Bij draadloze luidsprekers werkt dit iets anders en zal er in de meeste gevallen een versterker in de luidspreker zijn geïntegreerd, zodat je meteen muziek vanaf een smartphone of tablet naar de luidsprekers kunt sturen. Als je een stereo-luidspreker-set aanschaft, bieden de meeste fabrikanten een master- en een slave-model aan. Het master-model heeft dan de versterker aan boord, het slave-model wordt door versterker in het master-model aangestuurd. De twee luidsprekers zijn met een kabel met elkaar verbonden.

©CIDimport

Tip 09 Links de master-luidspreker van Raumfeld Stereo M, rechts de slave-versie.

Tip 10: Specificaties

Het beoordelen van de geluidskwaliteit is alleen mogelijk als je in de winkel verschillende luidsprekers test met je favoriete muziek. Selecteren op basis van specificaties is lastig, omdat het bij geluid ook om smaak draait en meer vermogen niet automatisch betekent dat de luidspreker beter klinkt.

Toch kun je op basis van specificaties wel een voorselectie maken. Bij mobiele luidsprekers zul je in de meeste gevallen voor een versie met geïntegreerde versterker gaan, kleinere luidsprekers hebben over het algemeen een geringer vermogen dan grotere. Ook het aantal ingangen kan belangrijk zijn. Als je een ouderwetse cd-speler op je luidsprekers wilt kunnen aansluiten, heb je een externe ingang nodig, deze wordt vaak aangegeven als AUX. Een platenspeler heeft een ander soort ingang nodig en kun je niet zomaar op een AUX-ingang aansluiten. Een traditionele versterker heeft vaak een PHONO-ingang voor platenspelers, een draadloze luidspreker meestal niet.

©CIDimport

Tip 10 Je kunt een platenspelers wel op de Play:5-luidspreker van Sonos aansluiten, maar je hebt wel een zogenaamde voorversterker nodig.

Kooptips

Ook dit keer hebben we weer drie verschillende modellen voor je geselecteerd. Of een luidspreker bij je past, hangt af van je wensen en de ruimte waar de luidspreker geplaatst moet worden.

Bose Companion 2 Serie III

Prijs: € 88,-

Deze relatief gunstige luidspreker-set van Bose is perfect geschikt om muziek en geluid vanaf je computer te beluisteren en heeft bovendien een extra AUX-ingang om bijvoorbeeld een tablet of smartphone aan te sluiten. De luidsprekers hebben een eigen volumeknop zodat je het geluid niet via je computer harder of zachter hoeft te zetten.

©CIDimport

UE Boom 2

Prijs: € 149,-

Deze draagbare luidspreker neem je overal mee naartoe. Doordat de luidspreker met bluetooth-technologie is uitgerust, kun je zonder problemen vanaf elke smartphone of tablet naar de luidspreker streamen. De accu gaat zo'n vijftien uur mee. De UE Boom 2 is waterdicht en kan tegen een stootje.

Sonos Play:1

Prijs: € 229,-

Als je een multiroom-systeem van Sonos in je huis wilt installeren, heb je keuze uit verschillende luidsprekers. De Play:1 is het instapmodel, maar biedt een perfecte klank voor niet al te grote ruimtes. Als je wilt, kun je van twee Play:1 luidsprekers een stereo-set maken. Via de Sonos-app stream je meteen over je wifi-netwerk muziek naar de Play:1.

©CIDimport

Op zoek naar tips voor de beste draadloze speaker? In de koopgids draadloze speakers vind je alles wat je moet weten.

Een nieuwe laptop koop je niet zomaar. Het aanbod is groot, de verschillen in prijs en prestaties nog groter. Processors, opslag, schermtechniek en aansluitingen veranderen steeds, waardoor kiezen lastig blijft. De beste laptop is die past bij wat jij ermee doet: werk, studie, streamen of zwaardere taken als gamen of videobewerking. In deze koopgids lees je waar je anno 2025 (en ook al een beetje anno 2026) op let en hoe je binnen jouw budget een laptop vindt die lang meegaat.

Wanneer je een nieuwe laptop wilt kopen, dan is er aan keuze geen gebrek. Je moet dus goed weten waar je naar op zoek bent en dat begint bij je doel: wat ga je met de laptop doen en waar gebruik je hem? Bij een laptop die voor je werk of studie veel onderweg gebruikt wordt, zijn het gewicht en de accuduur bijvoorbeeld belangrijke aandachtspunten. Gebruik je een laptop voornamelijk thuis zonder extra randapparatuur, dan is een groter scherm fijner en maakt het gewicht weer minder uit. Belangrijk is dat je een realistisch budget bepaalt dat rekening houdt met je wensen. We raden je sowieso aan om minimaal 700 euro uit te trekken: vanaf dat prijsniveau krijg je zonder al te veel concessies een bruikbare 16 GB RAM en 512 GB-ssd. Wil je serieus aan de slag met fotobewerking of een heel goede bouwkwaliteit, mik dan op 900 tot 1200 euro zodat bijvoorbeeld een beter scherm tot de mogelijkheden behoort. Wil je serieus gamen of zware 4K-video's bewerken? Reken dan op minimaal 1200 euro voor een laptop met losse gpu en extra koeling. Ligt je budget lager, overweeg dan refurbished zakelijke modellen of een Chromebook als je vooral online werkt.

Snelle checklist

✅Bepaal waarvoor je de laptop vooral gebruikt (werk, studie, gamen, reizen)
✅Kijk naar formaat en gewicht als je vaak onderweg bent
✅Let op accuduur en schermhelderheid bij gebruik buiten
✅Ga voor minimaal 16 GB RAM en 512 GB ssd-opslag
✅Controleer aansluitingen (usb-c met laden en video, HDMI 2.0 of hoger)
✅Vergelijk toetsenbordcomfort en bouwkwaliteit
✅Controleer of onderdelen later uitbreidbaar zijn (RAM, ssd)

Schermformaat

Het beeldscherm bepaalt voor een belangrijk gedeelte het formaat van een laptop. Wanneer je een laptop veelvuldig buitenshuis wilt gebruiken, raden we je een 13- of 14inch-scherm aan. Een 14inch-laptop is wat ons betreft de ideale combinatie tussen een scherm waarop je comfortabel kunt werken en de draagbaarheid onderweg. We gaan er daarbij wel vanuit dat een laptop thuis of op je werkplek voornamelijk met een los beeldscherm gebruikt wordt als je echt langdurig werkt. Gebruik je geen los scherm en neem je je laptop nooit mee, dan is een wat groter 15- of 16inch-scherm wel fijn. Gebruik je een laptop vooral buitenshuis? Let dan op de schermhelderheid: voor gebruik in lastige lichtomstandigheden is minimaal 400 nits aan te raden. Daarnaast zijn matte schermen minder gevoelig voor storende reflecties, terwijl glanzende schermen vaak een levendiger beeld geven maar sneller spiegelen in fel licht.

Een Full-HD-scherm is ook op goedkope laptops tegenwoordig gelukkig de standaard en op een 14inch-scherm heb je hiermee een scherp plaatje. Op een 14inch-laptop is de meerwaarde van een 4K-scherm beperkt, al kan een scherm met wat hogere resolutie als 2880 x 1620 of 2560 x 1600 pixels wel prettig zijn. Voor grotere laptops geldt dat nog sterker. We zien dat de markt steeds meer verschuift van 16:9- naar 16:10-schermen. In plaats van een resolutie van 1920 x 1080 pixels heb je dan een scherm met 1920 x 1200 pixels. Die extra verticale ruimte maakt spreadsheets en websites zichtbaar prettiger zonder dat de behuizing significant groter wordt.

©Dell | Shaun Lucas

Beeldkwaliteit

Naast dat je ook op goedkopere laptops tegenwoordig een bruikbare resolutie krijgt, is ook een IPS-scherm steeds meer standaard geworden. Hierdoor is de beeldkwaliteit over het algemeen beter dan een aantal jaar geleden, toen er vooral TN-schermen op goedkopere laptops gebruikt werden. Uiteraard zijn er nog wel verschillen tussen goedkopere en duurdere IPS-panelen, maar de kwaliteit van een goedkoop IPS-paneel is doorgaans een stuk beter dan die van een goedkoop TN-paneel. Duurdere IPS-panelen hebben een betere kleurweergave omdat ze een groter gedeelte van het kleurspectrum kunnen weergeven. Goedkope panelen kunnen vaak niet alle kleuren goed weergeven, waardoor ze niet heel geschikt zijn voor serieuze fotobewerking. Daarnaast is oled sterk in opmars en bij laptops vanaf 800 euro is er genoeg keuze als je op zoek bent naar een oledscherm. Oled heeft als voordeel dat het contrast veel hoger is dan bij IPS-schermen, omdat de individuele pixels uitgeschakeld of gedimd kunnen worden. Ook is de kleurweergave over het algemeen goed, waardoor een oledscherm er al snel indrukwekkend uitziet. Een nadeel kan zijn dat oledschermen op laptops doorgaans PWM (pulse-width modulation) gebruiken om de helderheid te regelen en niet iedereen dat comfortabel vindt. Een andere schermtechniek die in opkomst is, is het mini-ledscherm. Dit is een IPS-scherm waarvan de achtergrondverlichting bestaat uit mini-leds die in zones aangestuurd kunnen worden. Hierdoor is het contrast veel beter dan bij traditionele achtergrondverlichting, waardoor de eigenschappen van een oledscherm benaderd worden.

©ASUS

©HP

RAM en opslag

Windows 11 heeft genoeg aan 8 GB RAM, maar dat is een hoeveelheid werkgeheugen die we in 2025 afraden. Software stelt steeds meer eisen en het is wel zo prettig als je tijdens het werken meerdere vensters en programma's naast elkaar kunt gebruiken. Kies dus voor minimaal 16 GB RAM. Op een krachtige laptop voor videobewerking of een krachtige gamelaptop raden we je 32 GB RAM aan. Kies ook als je weinig eisen hebt minimaal een ssd met een capaciteit van 512 GB. Een kleinere ssd wordt namelijk wel heel krap als je wat programma's op je laptop installeert. Wil je gamen? Dan is een ssd van 1 TB wat ons betreft het minimum. Moderne spellen vereisen vaak ergens tussen de 40 en 100 GB opslagruimte. Het is toch wel prettig om een paar spellen tegelijkertijd te kunnen installeren, zeker omdat het downloaden en installeren door de grote omvang ook steeds meer tijd in beslag neemt. Let erop dat het bij veel laptops niet mogelijk is om het werkgeheugen later uit te breiden of te vervangen. Bij gamelaptops of krachtigere workstations kan dat doorgaans nog wel. De opslag is bij veel laptops wel te vervangen omdat er meestal gebruik wordt gemaakt van een M.2-NVMe-ssd. Sommige laptops hebben een tweede M.2-slot.

©Adnan Ahmad Ali - stock.adobe.com

Toetsenbord

Het toetsenbord is een van de belangrijkste onderdelen van een laptop en bepaalt in grote mate hoe fijn je kunt werken. In de praktijk zijn er grote verschillen tussen het tikcomfort van laptops. Sommige toetsenborden geven een duidelijke feedback als je een toets indrukt, terwijl andere toetsenborden geen duidelijk drukpunt hebben. Op heel dunne laptops hebben de toetsen soms minder travel, wat zorgt voor een minder comfortabele tikervaring. Op goedkope laptops zit er soms speling in het toetsenbord, wat vervelend is als je langere stukken wilt tikken. Soms vind je in reviews informatie over het tikcomfort, maar in het echt uitproberen heeft wel onze voorkeur. Werk je veel met getallen, dan is een numeriek veld waarschijnlijk onmisbaar en moet je in de praktijk kijken naar laptops met minimaal een 15inch-scherm.

Een verlicht toetsenbord lijkt misschien een onbeduidend detail, maar is in de praktijk een heel fijne toevoeging. Laptops gebruik je immers vaak ook onderweg, waarbij de verlichting niet altijd zo goed is als op je werkplek thuis. Dan is het toch wel fijn als je kunt zien op welke toetsen je drukt als je naar je toetsenbord kijkt.

©Hairem - stock.adobe.com

Aansluitingen

Uiteraard is het belangrijk dat je laptop alle aansluitingen heeft die je nodig hebt, waarbij je extra moet letten op de mogelijkheden van de usb-c-poorten. Een laptop zonder usb-c-poort die ook geschikt is voor laden en het aansluiten van een beeldscherm zouden we zelf niet meer kopen. Als een laptop thunderbolt 4 of 5 ondersteunt, dan weet je zeker dat je een usb-c-poort met alle mogelijkheden krijgt, met ondersteuning voor heel hoge overdrachtssnelheden van 40 of zelfs 80 Gbit/s (thunderbolt 5). In combinatie met een geschikt thunderbolt-dockingstation ondersteunt een thunderbolt-poort twee 4K-schermen; op usb-c-dockingstations zonder thunderbolt kan dit beperkt zijn tot één scherm. Usb 4 is gebaseerd op thunderbolt en kan theoretisch ook een snelheid tot 40 Gbit/s ondersteunen, maar de eisen zijn minder streng, waardoor de maximale snelheid vaak 20 Gbit/s is. Daarnaast is het mogelijk dat de beelduitvoer beperkt is tot één 4K-scherm. In de praktijk zijn alle usb-c-aansluitingen met ondersteuning voor usb 4 geschikt voor laden en video. Tot slot zijn er ook usb-c-poorten die gebruikmaken van usb 3.2 en een maximale overdrachtssnelheid van 5 of 10 Gbit/s bieden en maximaal één 4K-scherm ondersteunen. De meeste laptops met een usb-c-poort op basis van usb 3.2 ondersteunen laden en video, maar dat is niet altijd zo. Gebruik je HDMI voor het aansluiten van een scherm, controleer dan of dat HDMI 2.0 of nieuwer is, zodat je een 4K-scherm op 60 Hz kunt gebruiken. Een of twee usb-a-poorten, een kaartlezer en een 3,5mm-headsetaansluiting zijn in de praktijk ook erg handig.

©HP

Veel processorkeuze

Elk jaar komen er nieuwe laptop-cpu's uit, terwijl ook oudere generaties in de schappen blijven, waardoor vergelijken snel onoverzichtelijk wordt en het lastig is om een bepaalde processor aan te raden. In grote lijnen gebruikt Intel tegenwoordig Core 3/5/7 voor mainstream en Core Ultra 5/7/9 voor de premiumklasse. De belangrijkste vernieuwingen zitten in de Core Ultra 200V-reeks (Lunar Lake), bedoeld voor dunne en zuinige laptops. Deze processors combineren een moderne geïntegreerde gpu met een npu voor on-device AI en voldoen aan Microsofts eisen voor een Copilot+-pc, waarmee je extra functies in Windows krijgt. Voor normale energiezuinige laptops heeft Intel de Core Ultra 200U-reeks, terwijl de 200H/HX voor krachtige laptops bedoeld is. Deze doorgaans snellere processors op basis van de Arrow Lake-architectuur zijn echter niet voorzien van een npu die voldoet aan de eisen voor een Copilot+-pc. Let er daarnaast op dat er ook Core 200-processors zonder Ultra zijn: die zijn bedoeld voor iets goedkopere mainstreamlaptops en gebruiken een oudere architectuur, vergelijkbaar met Intels eerdere 13e en 14e generatie Core-processors (Raptor Lake). Op zich is dat niet heel erg, ook de oudere generaties Core-processors zijn prima chips.

AMD volgt grofweg eenzelfde logica als Intel en verkoopt processors als Ryzen 3, 5, 7 en 9. AMD heeft wel de generatieaanduiding veranderd, want waar er eerst reeksen waren als 5000, 7000 en 8000, vallen de nieuwste processors in de 9000-, 200- en 300 AI-reeks. De Ryzen 200-reeks is een refresh op basis van Zen 4 die inzet op prijs en efficiëntie en, net als de oudere chips in de 7000- en 8000-reeks, geen npu heeft die krachtig genoeg is om te voldoen aan de eisen van een Copilot+-pc. Geschikte chips vind je bij AMD in de Ryzen AI 300-reeks met nieuwe Zen 5-cores en snellere geïntegreerde graphics. De 9000-reeks is eveneens op Zen 5 gebaseerd en omvat krachtige processors die bedoeld zijn voor bijvoorbeeld gamelaptops. Deze chips hebben een relatief langzame geïntegreerde gpu, want ze worden gecombineerd met een losse gpu.

©Intel

Prestatieverschillen

Net als bij Intel gebruikte AMD op oudere processors de letter H voor chips met een hoger energieverbruik en de letter U voor energiezuinige processors. Bij de nieuwe Ryzen 300 AI- en Ryzen 200-reeks staan geen letters meer in het typenummer. In de specificaties vind je wel een standaardenergieverbruik. Het energieverbruik zegt wel iets over prestaties, maar kan door fabrikanten vaak ook lager ingesteld worden. De koeling en fabrieksinstellingen per laptop bepalen in de praktijk veel van het werkelijke prestatieniveau. Omdat moderne chips vaak verschillende soorten kernen combineren (prestatie- en efficiëntiekernen), zegt ook een simpele eis als 'minstens zoveel cores' weinig. Als vuistregel zit je voor de meeste gebruikers veilig met Core (Ultra) 5 of Ryzen (AI) 5 of hoger. Eind 2025 komt Intel met een nieuwe processorreeks op basis van de Panther Lake-architectuur die vermoedelijk als Core Ultra 300 op de markt komt. Laptops op basis van die processors worden begin 2026 verwacht.

©AMD

ARM-processors

Toen de Microsoft Windows 11 Copilot+-pc's in 2024 geïntroduceerd werden, was dat in combinatie met een Qualcomm Snapdragon X Plus of Elite-processor die gebruikmaken van de ARM-architectuur. Een architectuur die Apple sinds 2020 met de introductie van de M1 gebruikt voor Macbooks. We vroegen ons een jaar geleden dan ook af of dit wellicht het einde van x86 in de Windows-laptop inluidde. Een jaar later moeten we concluderen dat dat nog niet het geval is. Er is namelijk niet zo heel gek veel gebeurd. Qualcomm heeft sindsdien goedkopere varianten van de Snapdragon X-processor met 8 cores geïntroduceerd, maar er zijn nog geen ARM-processors van andere fabrikanten. Nvidia en Mediatek zouden bezig zijn met een ARM-processor voor Windows, maar die lijkt te zijn uitgesteld naar 2026. De introductie van goedkopere varianten betekent wel dat ARM-laptops er nu vanaf zo'n 700 euro zijn. Als je op zoek bent naar een laptop voor kantoorwerkzaamheden, kunnen die interessant zijn als je zeker weet dat je niet tegen beperkingen aanloopt op het gebied van softwarecompatibiliteit. Want hoewel de meeste software werkt op de ARM-architectuur en de ondersteuning steeds beter wordt, zou het kunnen dat dit niet voor al jouw software geldt. Op de website windowsonarm.org vind je voor veel software informatie of deze werkt op een Windows-laptop voorzien van ARM-processor. Laptops voorzien van een Snapdragon X hebben over het algemeen een lange accuduur.

©Qualcomm

Lees ook: Productiever en creatiever: dit kan Copilot voor jou betekenen

Wat is je budget en wat kun je voor dat bedrag verwachten?

Gamelaptop

Iedere laptopprocessor is voorzien van een geïntegreerde gpu en voor dagelijks gebruik voldoen die ruimschoots. Sommige geïntegreerde gpu's zijn zelfs snel genoeg voor (licht) gamen. De gpu's in processors in Intels Core Ultra 200V-processors en AMD's Ryzen AI 300-processors zijn voor geïntegreerde gpu's best indrukwekkend. E-sportstitels en wat oudere spellen kun je bijvoorbeeld spelen op Full HD als je de kwaliteitsinstellingen bescheiden houdt. De geïntegreerde gpu's die je in andere processors vindt, zijn een stuk zwakker en niet heel geschikt voor gamen. Waar je op de desktop de keuze hebt uit videokaarten van Nvidia, AMD en Intel, ligt dat voor een laptop anders en biedt alleen Nvidia geschikte gpu's aan.

Wil je gamen in Full HD, dan heb je aan een laptop voorzien van een RTX 4060 of RTX 5050 genoeg. Wil je wat comfortabeler op Full HD of zelfs in 1440p spelen, dan zijn de RTX 4070, RTX 5060 of RTX 5070 goede kandidaten. Dit zijn helaas wel allemaal gpu's met 8 GB VRAM, een hoeveelheid die we je op een desktop-pc zouden afraden omdat spellen steeds vaker VRAM vereisen om lekker te draaien. Helaas hebben de meeste mobiele gpu's minder geheugen dan hun desktoptegenhangers. Laptops met een RTX 4050 of de oudere, nog wel verkrijgbare, RTX 3060, 3050 Ti en 3050 raden we wel af. Die gpu's zijn voorzien van 6 of zelfs 4 GB VRAM en dat is zelfs met lagere kwaliteitsinstellingen erg krap. Wil je comfortabel in spelen, dan zijn minimaal een RTX 4080 of RTX 5070 Ti dankzij de ruimere hoeveelheid 12 GB VRAM goede kandidaten.

Probeer bij gamelaptops altijd reviews te vergelijken als je meerdere modellen op het oog hebt. Want waar de prestaties van grafische kaarten op de desktop nauwelijks van elkaar verschillen, is dat bij mobiele gpu's anders. Fabrikanten kunnen op basis van de koeloplossing in de laptop het vermogen van een gpu aanpassen, waardoor een laptop met een RTX 4070 toch beter kan presteren dan een RTX 4080.

©Nvidia

Chromebook

Gebruik je een laptop vooral voor browsen en andere online-toepassingen, dan kan een Chromebook interessant zijn. Chrome OS is een relatief licht besturingssysteem, waardoor een Chromebook doorgaans goedkoper is dan een Windows-laptop. Wel is Chrome OS inmiddels meer dan alleen een browser; zo kun je tegenwoordig ook Android-apps installeren en is het ook mogelijk om Linux-applicaties te gebruiken. Hierdoor is het prettig als een Chromebook wat snellere hardware heeft. Zo is ook onder Chrome OS 8 GB RAM prettig, zodat je genoeg tabbladen en applicaties tegelijkertijd kunt gebruiken zonder tegen grenzen aan te lopen. Daarom is er naast de normale Chromebook tegenwoordig ook de Chromebook Plus. Google stelt strengere hardware-eisen aan een Chromebook Plus, waardoor deze varianten sneller zijn en softwarematig wat meer mogelijkheden, zoals ingebouwde Gemini, bieden. Ook is een Chromebook Plus net wat handiger offline te gebruiken, omdat je bestanden automatisch voor offline bewerken beschikbaar zijn. Bij een normale Chromebook moet je dat per bestand van tevoren aangeven. Een Chromebook Plus heb je vanaf zo'n 400 euro en dan krijg je sowieso een Full HD IPS-scherm, minimaal 8 GB RAM en minimaal 128 GB opslag. We raden je, gezien deze relatief lage prijs, aan om eerst naar de Plus-modellen te kijken als je een Chromebook zoekt. Normale Chromebooks zijn nog goedkoper en heb je al voor zo'n 300 euro. Dan krijg je doorgaans wel een laptop met slechts 4 GB RAM, weinig opslag of juist heel trage eMMC-opslag en een relatief trage processor.

Omdat Chromebooks ook gebruik kunnen maken van Android-apps, is een aanraakscherm met opklapbaar scharnier in de praktijk een fijne toevoeging. Veel Android-apps werken immers prettiger als je ze op een tablet kunt gebruiken.

©Acer

Apple MacBook Air

Het assortiment laptops van Apple is behoorlijk overzichtelijk en bestaat uit de MacBook Air en MacBook Pro, die beide in twee schermformaten leverbaar zijn. Met de huidige MacBook Air, die verkrijgbaar is in een 13- of 15-inchvariant, haal je een laptop in huis waarmee je vrijwel alle werkzaamheden kunt uitvoeren. De normale M4-processor heeft 10 cores en is een relatief vlotte laptopprocessor. Indrukwekkend is dat er ondanks die krachtige processor toch geen actieve koeling noodzakelijk is, waardoor de MacBook Air altijd heerlijk stil zijn werk doet. Een minpuntje van de MacBook Air is dat de instapmodellen voorzien zijn van 256 GB opslag en dat is, afhankelijk van je gebruiksdoel, wellicht te weinig. Upgraden kan alleen bij aanschaf; het is onmogelijk om de ssd op een moderne MacBook later te vervangen. Iedere MacBook is tegenwoordig wel van minimaal 16 GB RAM voorzien en dat werkt in de praktijk gewoon prettig en hoef je dus niet per se te upgraden, iets dat overigens ook alleen bij aanschaf kan. Voor consumenten is de MacBook Air wat ons betreft de laptop waar we naar zouden kijken. De duurdere MacBook Pro heeft wel een wat beter scherm met mini-ledverlichting en kan met veel krachtigere processors geconfigureerd worden en kan, doordat er wel actieve koeling is, de prestaties langduriger volhouden.

©Apple

De 10 bekendste laptopmerken in Nederland

HP (Hewlett-Packard) heeft een groot en veelzijdig aanbod. Van instapmodellen voor school en thuis tot de snellere Envy- en Omen-laptops, waarmee je ook zwaardere taken aankunt.

Apple richt zich op gebruikers die een stil en krachtig systeem willen dat jaren meegaat. De MacBook Air en Pro met M-chips draaien soepel, hebben een sterke accuduur en passen goed binnen het Apple-ecosysteem.

Lenovo valt op door zijn degelijke bouw en scherpe prijzen. De IdeaPad en Yoga zijn populaire keuzes voor dagelijks gebruik. De 2-in-1-modellen bieden extra flexibiliteit, handig als je het scherm ook als tablet wilt gebruiken.

ASUS combineert prestaties met vernieuwing. De ROG- en TUF-modellen spreken gamers aan, terwijl de ZenBook-serie bekendstaat om het slanke ontwerp en de OLED-schermen.

Acer is sterk in laptops die veel waar bieden voor hun geld. De Swift- en Aspire-series zijn betaalbaar, snel genoeg voor alledaags gebruik en breed verkrijgbaar.

Dell levert met de XPS-lijn hoogwaardige Windows-laptops voor wie kwaliteit en afwerking belangrijk vindt. Ook de Inspiron-serie blijft populair onder thuisgebruikers.

Microsoft richt zich met de Surface-lijn op lichtgewicht laptops en tablets met een goed scherm en nauwkeurige stylus-ondersteuning.

MSI spreekt vooral gamers en videomakers aan. De laptops hebben krachtige hardware, goede koeling en een uitgesproken uiterlijk.

Huawei groeit snel met de MateBook-serie. De laptops zijn dun, licht en netjes afgewerkt, met een helder scherm en scherpe prijs.

Samsung richt zich met de Galaxy Book-lijn op gebruikers die al andere Samsung-apparaten hebben. Laptops en smartphones werken daarin soepel samen.

De beste laptop ...

...is de laptop die het best bij jou past. Bedenk dus vooraf goed wat je wilt en nodig hebt. Kijk niet alleen naar de prijs, maar ook naar bouwkwaliteit, accuduur en uitbreidbaarheid. De techniek verandert snel, maar door nu slim te kiezen, zorg je dat je ook over drie of vier jaar nog prettig met je laptop werkt. Of je nu kiest voor Windows, macOS of ChromeOS: een model dat past bij wat je dagelijks doet, daar heb je uiteindelijk het meest aan!

De aanschaf van een nieuwe camera is een spannend moment, maar het enorme aanbod maakt kiezen soms lastig. Ga je voor full-frame, veel megapixels of staat gebruiksgemak voorop? Wij helpen je door de specificaties heen te kijken. In dit artikel wijzen we je op de aandachtspunten voor jouw zoektocht, zodat je kunt investeren in apparatuur waar je jarenlang plezier van hebt.

Partnerbijdrage - in samenwerking met Kamera Express

De knoop is doorgehakt: je gaat een nieuwe camera kopen. Dat is een leuk vooruitzicht, maar zodra je het aanbod bekijkt, kan de keuzestress toeslaan. Er zijn immers talloze modellen, sensoren en systemen op de markt die allemaal om je aandacht vragen. Om te voorkomen dat je verdwaalt in de specificaties, is het slim om vooraf goed in kaart te brengen wat je precies zoekt. Het maken van de juiste keuze begint niet bij de hardware, maar bij jezelf.

Bepaal je doel en de gewenste beeldkwaliteit

De allerbelangrijkste vraag die je jezelf moet stellen is wat je precies wilt gaan vastleggen. Een straatfotograaf heeft natuurlijk hele andere eisen dan iemand die vogels in de vlucht wil fotograferen of studioportretten maakt. Je doel bepaalt dus voor een groot deel welk type sensor je nodig hebt.

De sensor is het hart van je camera en heeft veel invloed op de beeldkwaliteit en prestaties bij weinig licht. Full-frame sensoren zijn fantastisch in donkere omstandigheden en bieden een prachtige scherptediepte, maar zijn vaak prijziger en zwaarder. Crop-sensoren zijn daarentegen compacter en vergroten het bereik van je lens, wat weer handig is voor natuurfotografie.

Kijk daarnaast kritisch naar de resolutie. Megapixels zijn belangrijk als je foto's op groot formaat wilt afdrukken of achteraf veel wilt bijsnijden, maar voor online gebruik volstaat een lagere resolutie vaak prima.

Het totale kostenplaatje

Bij de aanschaf van fotoapparatuur kijken mensen vaak alleen naar de prijs van de camera zelf, de zogenoemde body. Het is echter verstandiger om naar het totaalplaatje te kijken. Voor een beginnende fotograaf biedt een instapmodel vaak al meer dan genoeg functionaliteit, terwijl een gevorderde gebruiker misschien specifieke wensen en eisen heeft die een duurder model rechtvaardigen.

Vergeet daarom niet dat je budget ook ruimte moet overlaten voor accessoires. Lenzen zijn vaak bepalender voor de kwaliteit van je foto dan de camera zelf. Daarnaast heb je snelle geheugenkaarten, reservebatterijen en een goede tas nodig. Reken je rijk door het complete pakket in te schatten, zodat je niet voor verrassingen komt te staan.

Ergonomie en bedieningsgemak

Specificaties op papier zeggen niets over hoe een camera in de hand ligt. Het gebruikscomfort is misschien wel de meest onderschatte factor bij een aankoop. Een camera moet goed aanvoelen, niet te zwaar zijn als je er de hele dag mee op pad gaat, en een logische knoppenindeling hebben.

Voor beginners kan het heel prettig zijn als een camera beschikt over goede automatische functies, zoals oog-autofocus en gezichtsherkenning, zodat je direct scherpe foto's maakt. Wil je juist groeien in je hobby? Dan is het belangrijk dat de camera voldoende fysieke knoppen heeft om instellingen als sluitertijd en diafragma handmatig en snel aan te passen, zonder dat je eerst diep in een menu moet duiken.

©Niks Ads

Denk aan de toekomst en test het zelf

Een camera is zelden een losstaande aankoop; je koopt je in in een systeem. Controleer daarom altijd de uitbreidingsmogelijkheden. Heeft het merk dat je op het oog hebt voldoende lenzen beschikbaar die passen bij jouw ambities? Misschien wil je in de toekomst wel investeren in een reportageflitser of specifieke macro-lenzen.

Door te kiezen voor een systeem met voldoende compatibele accessoires, voorkom je dat je over een paar jaar alles moet vervangen. De beste manier om hier zeker van te zijn, is door het zelf te ervaren. Reviews lezen en specificaties vergelijken op de website van Kamera Express is een goed startpunt, maar stap vooral ook een winkel binnen. Door verschillende modellen vast te houden en advies te vragen aan specialisten, merk je direct welk model voor jou de juiste 'klik' heeft.