ID.nl logo
Haal het maximale uit je pc processor
© PXimport
Zekerheid & gemak

Haal het maximale uit je pc processor

De processor is de motor van een pc. Hoe sneller dit onderdeel berekeningen uitvoert, des te beter het systeem presteert. Lang niet iedereen beseft dat het mogelijk is om de processor te optimaliseren. Het is het proberen waard, want wie weet boekt jouw computer een behoorlijke snelheidswinst.

Tip 01: Processor

Iedere pc beschikt over een processor (cpu) om berekeningen uit te voeren. Een vlotte processor heeft als voordeel dat de wachttijden op het systeem minimaal zijn. Een zwaar programma openen of een spelletje spelen gaat in dat geval lekker soepel! Heb je helaas wel last van vertraging? Het is dan zaak om eens flink de bezem door je pc te halen.

We hebben daar eerder al uitgebreid aandacht aan besteed. Wanneer de computer na de nodige opruimwerkzaamheden nog steeds langzaam is, ligt dat waarschijnlijk aan de hardware. Mogelijk kan de processor de boel op je pc vanwege veeleisende software niet meer goed bolwerken. Een ingrijpende oplossing is om de processor te vervangen voor een sneller exemplaar. Gemakkelijker gezegd dan gedaan, want lang niet iedereen heeft de kennis in huis om dit onderdeel te vervangen.

Bovendien is een nieuwe processor vrij duur. Voordat je de cpu van de hand doet, probeer je eerst met behulp van de resterende tips uit dit artikel het rekenwonder van je pc een snelheidsboost te geven.

©PXimport

Tip 01 Een Intel Core i7-processor kan razendsnel rekenen.

Tip 02: Type achterhalen

Het is belangrijk om te weten welke processor er in je systeem gehuisvest is en welke kloksnelheid daarbij hoort. Open Configuratiescherm en ga naar Systeem en beveiliging / Systeem. Achter Processor zie je het type staan. Verder staat de kloksnelheid in gigahertz (GHz) vermeld.

Als je systeem last heeft van vertraging, kun je aan de hand van het type processor wellicht de oorzaak achterhalen. Misschien is er bijvoorbeeld sprake van ouderdom of is er een relatief goedkoop rekencentrum (bijvoorbeeld Intel Celeron of Pentium) ingebouwd. De reden voor de vertraging is dan goed te verklaren. Het kan ook gebeuren dat je al een zeer rappe processor gebruikt, bijvoorbeeld Intel Core i7 of AMD FX.

Is er naar jouw idee evengoed sprake van vertraging? Hiervoor zijn allerlei oorzaken denkbaar waar we in de komende tips uitgebreid bij stilstaan.

©PXimport

Tip 02 Bekijk in het Configuratiescherm welke processor er in je pc zit.

Tip 03: Temperatuur meten

Het is zinvol om regelmatig de temperatuur van de processor te controleren. Wanneer het rekenorgaan van je pc namelijk te warm wordt, heeft dat gevolgen voor de systeemprestaties. Afhankelijk van het type schakelt de processor bij oververhitting een tandje terug of zet het onderdeel zichzelf helemaal uit. Je krijgt dan bijvoorbeeld een blauw scherm (blue screen of death).

Download het programma SpeedFan. Installeer het tooltje vervolgens op je systeem. Via sensors in de systeemkast leest SpeedFan de temperatuur van verschillende onderdelen uit. Achter CPU staat de huidige temperatuur van de processor vermeld. Als de processor meerdere kernen bevat, verschijnt ook hiervan de temperatuur in beeld.

©PXimport

Tip 03 Met SpeedFan achterhaal je eenvoudig de temperatuur van je pc.

Tip 04: Oververhitting

In de specificaties van je processor staat vermeld welke temperatuur het onderdeel maximaal kan verdragen. Deze gegevens vind je terug op de website van de fabrikant (Intel of AMD). Vaak ligt de grens rond de honderd graden. Het is dus belangrijk dat de temperatuur van de cpu daar ver onder blijft, bij voorkeur zo rond de veertig à vijftig graden.

Wanneer de processor een te hoge temperatuur aangeeft, is het zinvol om de ruimte waarin de computer staat zo koel mogelijk te houden. Is er sprake van structurele oververhitting? Schroef de systeemkast dan open en verwijder zoveel mogelijk stof uit de computer. Maak hierbij ook de ventilatoren goed schoon. Gebruik hiervoor bij voorkeur perslucht en een zachte borstel.

Vergeet niet om ook de ventilatiegaten stofvrij te maken, zodat de pc voortaan warme lucht gemakkelijker afvoert. Verder kun je overwegen om een extra ventilator in de systeemkast te monteren, zodat warme lucht sneller uit de systeemkast verdwijnt.

©PXimport

Tip 04 Via perslucht uit een flesje blaas je stof in en rondom de processor gemakkelijk weg.

Tip 05: Koelpasta vervangen

Als je niet weet waar de oververhitting vandaan komt, dan is de koelpasta tussen de processor en cpu-koeler wellicht uitgewerkt. De vloeistof droogt na verloop van tijd namelijk vaak uit. Een laagje koelpasta tussen beide componenten is noodzakelijk om de warmte goed af te voeren. Je maakt eerst de cpu-koeler los van de processor. Dat lukt meestal door vier boutjes los te maken.

Probeer oude resten van de oorspronkelijke vloeistof zo voorzichtig mogelijk te verwijderen. Op de achterkant van de chip breng je een dun laagje koelpasta aan waarbij je de vloeistof zo goed mogelijk verdeelt, bijvoorbeeld met een oud (bank)pasje. Vervolgens maak je de cpu-koeler weer vast aan het moederbord. Iedere computerzaak verkoopt voor enkele euro's koelpasta in een doseerspuit.

©PXimport

Tip 05 Koelpasta is in een handige doseerspuit verkrijgbaar.

Tip 06: Kloksnelheid meten

De fabrikant belooft voor iedere processor een bepaalde kloksnelheid. Het is nuttig om te weten of deze kloksnelheid daadwerkelijk gehaald wordt. Je gebruikt hiervoor het programma CPU Speed Professional. Als je pc traag is, achterhaal je gemakkelijk of een te lage kloksnelheid hiervan de oorzaak is.

Voordat je met de freeware aan de slag gaat, is het belangrijk om alle openstaande applicaties op de pc af te sluiten. Download het programma. Zodra je de installatie hebt afgerond, klik je linksboven op Test CPU Speed. Vervolgens gaat er een meter lopen die de na enkele ogenblikken de maximale kloksnelheid meet. Na afloop verschijnt de gemeten kloksnelheid in een pop-upscherm. Ga na of de gemeten waarde met de specificaties van je processor correspondeert.

©PXimport

Tip 06 Met CPU Speed Professional achterhaal je wat de maximale kloksnelheid van de processor is.

Tip 07: Externe rekenkracht

Als je merkt dat een bepaald programma erg traag functioneert, krijgt de processor waarschijnlijk te veel rekentaken voor zijn kiezen. Tegenwoordig zijn er veel videokaarten die bepaalde berekeningen van de processor kunnen overnemen, mits de gebruikte software dat ondersteunt. Hardwareversnelling door de videokaart zorgt ervoor dat de cpu capaciteit overhoudt om andere processen te verwerken. Het resultaat is een snellere pc! Overigens is het meestal wel een vereiste dat je in compatibele programma's een specifieke functie activeert (CUDA, OpenCL of DXVA) waarmee je hardwareversnelling door de videokaart inschakelt.

Vooral veel video(bewerkings)programma's en games doen een beroep op de rekenkracht van de grafische kaart. Voorbeelden hiervan zijn Corel Video Studio, Roxio Creator, VLC media player en Battlefield 4.

©PXimport

Tip 07 Steeds meer programma's laten specifieke rekentaken door de videokaart uitvoeren.

Tip 08: Overklokken

Bij bepaalde processors is de kloksnelheid zelf aan te passen, waardoor het systeem in staat is om binnen een bepaalde tijd meer berekeningen te verwerken. Zeker voor veeleisende software kan dat zeer welkom zijn, bijvoorbeeld geavanceerde games en videobewerkers. Intel en AMD stellen hun processors in de fabriek altijd op een veilige kloksnelheid in, waardoor de temperatuur niet te hoog oploopt. Hierin zit altijd wel wat marge.

Zonder al te grote risico's valt er pakweg 15 tot 25 procent snelheidswinst te behalen. Het overklokken van je pc is geen klusje waar je zonder goede voorbereiding aan begint. Als je de kloksnelheid namelijk te hoog opvoert, zijn er behoorlijk wat risico's. Bij een verkeerde instelling kan het zomaar gebeuren dat het systeem plotseling uitvalt of zelfs stukgaat door oververhitting. Een mogelijke oplossing hiervoor is om extra ventilatoren in de systeemkast aan te brengen. Verder kost het opvoeren van de processor meer stroom. De voeding dient om die reden krachtig genoeg te zijn. Opvoering van de processor kan daarnaast de levensduur van het onderdeel verkorten.

Afhankelijk van de gebruikte processor en het moederbord in jouw systeem, verschilt de exacte werkwijze van overklokken. Over het algemeen geldt dat je in het BIOS van de computer de front-side bus en/of multiplier verhoogt. Vermenigvuldiging van beide waarden vormt samen de kloksnelheid. Verder is het vaak ook noodzakelijk om het voltage aan te passen, zodat de processor bij een hogere kloksnelheid voldoende energie ontvangt. Houd er rekening mee dat de garantie van processors meestal vervalt zodra je een hogere kloksnelheid instelt.

©PXimport

Tip 08 Houd je wel van een uitdaging? In het BIOS wijzig je op eigen risico de kloksnelheid.

Back-up maken

Zodra je merkt dat de processor niet meer goed functioneert of je van plan bent om de pc te overklokken, is het belangrijk dat je spoedig een back-up maakt. Je wilt tenslotte geen waardevolle bestanden kwijtraken! Bij een defecte processor start het systeem niet meer op. Verder brengt overklokken bepaalde risico's met zich mee. Je kopieert belangrijke bestanden het beste naar een externe opslagdrager, zoals een usb-stick, harde schijf of NAS.

Je kunt er ook voor kiezen om een systeemkopie (image) te maken. Hiermee creëer je een back-up van de volledige computer inclusief alle programma's en bestanden. Gaat de pc kapot, dan heb je in ieder geval nog een kopie van het besturingssysteem en alle persoonlijke data achter de hand.

©PXimport

Vanuit Windows 7 en 8 maak je eenvoudig een systeemkopie.

Tip 09: Moederbord-software

Steeds meer fabrikanten van moederborden stellen specifieke software beschikbaar om de kloksnelheid vanuit Windows te wijzigen. Een voordeel hiervan is dat overklokken niet langer alleen is voorbestemd voor behendige pc-gebruikers die blindelings de weg weten in het BIOS.

In een gebruiksvriendelijke interface verander je eenvoudig de snelheid als je wel wat extra rekenkracht kunt gebruiken. Je opent het overklokprogramma in Windows. Hoe dit programma heet is afhankelijk van welk moederbord je systeem bevat. Heb je bijvoorbeeld een moederbord van ASUS, dan doe je een beroep op de software AI Suite. Vind je geen geschikt programma op je systeem? Als je een vrij recent moederbord gebruikt, is er meestal wel een overklokprogramma beschikbaar. Kijk hiervoor op de website van de fabrikant.

In het voorbeeld van AI Suite schroeven bezitters van een modern ASUS-moederbord via het tooltje TurboV EVO de prestaties van de processor op. Je kunt de waarden handmatig wijzigen, maar er is onder het tabblad Auto Tuning ook een automatische instelfunctie te vinden. De pc start een paar keer opnieuw op, waarna het overklokprogramma de instellingen van de processor volledig op eigen houtje aanpast.

©PXimport

Tip 09 De meeste moederbord-fabrikanten leveren software mee waarmee je de processor kunt overklokken.

Tip 10: Stresstest

Na het overklokken is het belangrijk om grondig te controleren of de boel stabiel is. Belangrijk is bijvoorbeeld dat de temperatuur niet te hoog oploopt. Na iedere wijziging van de processor-instellingen voer je daarom een zogeheten stresstest uit. Het programma Prime95 is in staat om het systeem maximaal te belasten, waarbij je bekijkt of de computer het volhoudt.

Ondervindt de computer geen problemen, dan kun je ervan uitgaan dat het systeem stabiel is. De overklok-actie is in dat geval geslaagd. Haal het juiste downloadbestand voor jouw systeem binnen. Je pakt het zip-bestand vervolgens uit, waarna je dubbelklikt op prime95.exe. Een installatie is niet nodig, want de freeware start meteen op. Kies achtereenvolgens voor Just Stress Testing / In-place large FFTs. Dit is de zwaarste test die Prime95 in huis heeft. Start vervolgens SpeedFan (zie tip 03) op om de actuele temperatuur van de processor te meten.

Laat de test een paar uur draaien en houd scherp in de gaten of de processor niet te heet wordt. Loopt de temperatuur wel erg hoog op of valt het systeem na verloop van tijd uit? Schroef dan de kloksnelheid een tandje terug. Klik in Prime95 op Test / Stop / OK om de stresstest te beëindigen.

©PXimport

Tip 10 Met Prime95 controleer je of de opgevoerde processor het onder maximale belasting volhoudt.

©PXimport

Tip 10 Houd tijdens de stresstest de temperatuur van de processor goed in de gaten.

Tip 11: Turbo Boost

Recente processors van Intel overklokken zichzelf automatisch wanneer de pc daar behoefte aan heeft. Bij veeleisende werkzaamheden verhoogt de cpu op eigen houtje tijdelijk de kloksnelheid waardoor er geen sprake is van vertraging. Intel noemt deze technologie Turbo Boost. Recente Core-processors zijn uitgerust met deze functie. Welke kloksnelheid de cpu onder leiding van Turbo Boost bereikt, is onder meer afhankelijk van de temperatuur en het energieverbruik.

Als een laptop bijvoorbeeld draait op de accu, grijpt de processor doorgaans minder snel naar een hogere kloksnelheid om niet te veel van de batterij te vragen. Intel laat het gebruik van Turbo Boost zien via een gadget op het bureaublad. Hieraan zie je precies wanneer Intel de turbomotor aanzet. In dat geval verschijnt er namelijk een blauwe balk. Merk je niets aan de gadget?

Wellicht is Turbo Boost uitgeschakeld. Open in dat geval het BIOS van de pc en activeer alsnog deze functie. Ook fabrikant AMD versnelt bij bepaalde processors automatisch de kloksnelheid wanneer dat mogelijk is. Deze techniek heet AMD Turbo CORE.

©PXimport

Tip 11 Via een gadget op het bureaublad (rechts in beeld) houd je de status van Intel Turbo Boost in de gaten.

Tip 12: Hyperthreading

Een andere nuttige instelling van bepaalde processors van Intel is hyperthreading. Bij deze technologie herkent het besturingssysteem een processorkern als twee afzonderlijke processors. Bij een quadcore-processor denkt Windows dus dat er maar liefst acht processors aanwezig zijn, terwijl het in werkelijkheid om slechts vier kernen gaat. Dit is mogelijk dankzij virtualisatie. Je pc houdt Windows hiermee eigenlijk voor de gek.

Hyperthreading heeft als voordeel dat het rekencentrum van je pc meer werk kan verzetten. In het BIOS van je pc controleer je of deze functie staat ingeschakeld. Wil je weten hoeveel processorkernen jouw pc detecteert? Open Configuratiescherm en ga naar Hardware en geluiden / Apparaatbeheer. Klik op het pijltje voor Processors en tel hoeveel kernen Windows herkent.

©PXimport

Tip 12 Bij een Intel Core i7-processor herkent Windows met hyperthreading acht kernen in plaats van vier.

▼ Volgende artikel
Van vochtsensor tot smart connect: deze functies kun je allemaal vinden op een wasdroger
© Sersoll - stock.adobe.com
Huis

Van vochtsensor tot smart connect: deze functies kun je allemaal vinden op een wasdroger

Een wasdroger doet meer dan alleen je kleding drogen. Veel modellen hebben een anti-kreukfunctie, waardoor je minder hoeft te strijken, schakelen automatisch uit wanneer de was droog is of zijn op afstand bedienbaar. In dit artikel lees je welke functies op een wasdroger je allemaal kunt tegenkomen.

In het kort: • Anti-kreukfunctie met of zonder stoom • Vochtsensor met automatische uitschakeling • Wol- en delicate programma's • Kinderbeveiliging • Smart connect • Stapelbaarheid • Geschikt voor onderbouw

Lees ook: Condens of warmtepomp: welke wasdroger moet je hebben

Anti-kreukfunctie met of zonder stoom

Kleding kan flink gekreukt uit de wasdroger komen. Dat komt doordat de hitte de vezels laat samentrekken, waardoor de stof iets krimpt. Bovendien blijft de was vaak nog even in de trommel liggen na het drogen. Die combinatie zorgt voor vouwen en kreukels. Veel moderne wasdrogers hebben daarom een anti-kreukfunctie.

Hoe die precies werkt, verschilt per merk en model. Meestal draait de trommel nog een tijdje zachtjes door nadat het programma is afgelopen. Zo blijft de stof in beweging en ontstaan er minder kreukels. Sommige drogers gaan nog een stap verder en gebruiken stoom. Daarbij wordt na het drogen stoom in de trommel geblazen om de stof soepel te houden. Dat vermindert de kans op kreukels nog meer. Houd er wel rekening mee dat modellen met stoomfunctie vaak wat duurder zijn.

Vochtsensor met automatische uitschakeling

Veel moderne wasdrogers hebben een vochtsensor die tijdens het drogen meet hoe vochtig de was nog is. Zo weet de droger precies wanneer alles droog is en schakelt hij zichzelf automatisch uit. Dat is niet alleen zuinig, maar ook beter voor je kleding. Te lang drogen kan stoffen namelijk beschadigen. Bovendien voorkomt de automatische uitschakeling dat de droger onnodig belast wordt.

Wol- en delicate programma's

Gebruik je altijd het standaard droogprogramma, zelfs voor je kasjmier trui? Geen goed idee. Veel wasdrogers hebben aparte standen voor kwetsbare stoffen zoals wol of zijde. Die werken met een lagere temperatuur en een zachtere droogmethode. Zo blijft je kleding in goede conditie en voorkom je dat je trui krimpt of zijn zachte structuur verliest.

©Viktoria

Kinderbeveiliging

Heb je jonge kinderen in huis, dan is een wasdroger met kinderbeveiliging geen overbodige luxe. Met deze functie kunnen kinderen de droger niet openen of aan de instellingen zitten. En dat is wel zo veilig, want tijdens het drogen wordt de trommel behoorlijk heet. Het kinderslot helpt zo ongelukken te voorkomen. Bij de meeste modellen schakel je het slot in of uit met een combinatie van toetsen. Staat het aan, dan verschijnt er een slot-icoon op het display.

Smart connect

Sommige wasdrogers zijn op afstand te bedienen via wifi, ook wel smart connect of home connect genoemd. Handig als je op je werk bent en wilt dat de was klaar is zodra je thuiskomt – of als de droger op zolder staat en je geen zin hebt om steeds op en neer te lopen.

Je koppelt de droger eenvoudig aan een app op je smartphone of tablet. Daar geef je aan wat voor soort was je wilt drogen, waarna de app het beste programma selecteert. Zodra de was klaar is, krijg je een melding. Zo hoef je niet steeds zelf te controleren. De app laat ook weten wanneer het filter moet worden schoongemaakt of wanneer er onderhoud nodig is.

©Samsung

Stapelbaarheid

Heb je weinig ruimte, dan is het handig als je de wasdroger op de wasmachine kunt zetten. Maar let op: stapelen is niet zo simpel als het ene apparaat op het andere plaatsen. Beide zijn zwaar en kunnen tijdens het centrifugeren bewegen of trillen. Zonder goede bevestiging kunnen ze daardoor gaan schuiven of elkaar beschadigen.

Zorg er dus voor dat ze stevig en veilig staan. Veel wasmachines en drogers hebben standaardafmetingen en zijn stapelbaar, maar controleer dit altijd vooraf. Gebruik bij het stapelen een speciale stapelkit. Die vangt trillingen op en zorgt voor een stabiele verbinding, zodat de droger niet kan verschuiven. Je kunt zo'n kit doorgaans kopen bij de (web)winkel waar je je wasdroger koopt. Hebben ze hem niet in het assortiment, dan kunnen ze hem meestal wel voor je bestellen.

Geschikt voor onderbouw

Een wasdroger is meestal geen blikvanger. Wil je hem netjes wegwerken onder een werkblad of aanrecht, dan heb je een model nodig dat geschikt is voor onderbouw. Deze drogers zijn compacter en hebben een afneembaar bovenblad, zodat ze precies passen.

Om warmte goed kwijt te kunnen, is bij dit type extra gelet op ventilatie. En door hun kleinere formaat zijn onderbouwdrogers vaak ook wat zuiniger dan standaardmodellen. Dat maakt ze niet alleen praktisch, maar ook aantrekkelijk voor wie op energie wil besparen.

▼ Volgende artikel
Bewaar je herinneringen: digitaliseer je fotoalbums, vhs-banden en lp's
© splitov27 - stock.adobe.com
Huis

Bewaar je herinneringen: digitaliseer je fotoalbums, vhs-banden en lp's

Bijzondere elpees, vhs-banden met dierbare video’s, (liefdes)brieven en plakboeken met foto’s. Bijna iedereen heeft wel analoge items die je liever niet kwijtraakt. Maak daarom digitale kopieën en sla de bestanden voor eens en altijd op.

In dit artikel laten we zien hoe je je oude analoge media digitaliseert en veilig bewaart voor de toekomst:

  • Scan foto’s, dia’s en documenten met een all-in-one-printer of losse scanner
  • Digitaliseer videobanden met een videograbber
  • Sluit platenspelers aan via een versterker of rechtstreeks op de pc
  • Neem muziek op met programma’s zoals Audacity of MAGIX Sound Forge

Heb je nog meer oude spullen in huis? Geef oude tech een tweede leven: 18 slimme ideeën

Wie in Google de zoekterm ‘digitaliseren’ invoert, stuit op talloze commerciële initiatieven. Wie bereid is om ervoor te betalen, besteedt digitaliseerklussen aan dergelijke bedrijven uit. Maar je kunt deze taak ook relatief eenvoudig zelf doen. Leuk en ook nog eens goedkoop. Met een computer en all-in-one-printer (scanner), videorecorder en/of platenspeler kom je al een heel eind. Daarnaast heb je mogelijk ook een speciaal snoertje en betaalbaar softwarepakket nodig, maar daar komen we later op terug. Hoog tijd om aan de slag te gaan!

Foto’s en documenten

Scanner

Het is zinvol om fotoafdrukken digitaal op te slaan. Hoe eerder je dat doet, hoe beter. Met de jaren kunnen de kleuren namelijk vervagen. Bovendien is het zonde wanneer je na bijvoorbeeld waterschade of brand dierbare herinneringen kwijtraakt. Kortom, genoeg reden om digitale kopietjes te maken.

Voor het digitaliseren van fotoafdrukken gebruik je bij voorkeur een scanner. Bezit je een zogenoemde all-in-one-printer, dan heb je al een geschikte scanner in huis. Naast printen kan zo’n apparaat namelijk ook kopiëren en scannen. Een nieuwe all-in-one-printer is overigens niet zo duur, want ze zijn al vanaf enkele tientjes te koop.

Leg een fotoafdruk op de glasplaat van een all-in-one-printer om een digitale kopie te maken.

Er bestaan ook losse scanners, maar die zijn in de regel duurder. Deze apparaten ondersteunen veelal een hogere scanresolutie. Hierdoor is het mogelijk om fotoafdrukken in een betere kwaliteit op de computer te bewaren. Dat heeft vooral meerwaarde wanneer je een analoog kiekje in groot formaat wilt (laten) afdrukken. Voor regulier gebruik voldoet de geïntegreerde scanner van een all-in-one-printer prima.

De Epson Perfection V39II is een losse scanner die je via usb op een computer aansluit.

Scaninstellingen kiezen

Bekende fabrikanten als Epson, HP en Canon ontwikkelen eigen programma’s voor hun all-in-one-printers en scanners. Hiermee wijzig je diverse scaninstellingen. Als alternatief stelt Microsoft met Windows Scanner een zéér eenvoudig scanprogramma beschikbaar. Als deze toepassing nog niet op je computer staat, download je die gratis vanuit de Microsoft Store. Dit tooltje werkt in Windows 10 en 11.

Zet het scanapparaat aan en open Windows Scanner. Als het goed is, verschijnt de naam van de all-in-one-printer of scanner linksboven in het programma. Leg nu een fotoafdruk ondersteboven op de glasplaat. Je kunt het fotopapier zo nodig eerst even afnemen, want het is belangrijk dat er geen stof, haren of overig vuil zichtbaar zijn.

Bepaal onder Bestandstype in welk formaat je de foto wilt opslaan, bijvoorbeeld png of jpeg. Via Meer weergeven pas je de resolutie aan. Een hogere dpi-waarde resulteert in een scherper beeld. Selecteer bij Bestand opslaan in de gewenste map en bevestig met Voorbeeld. Je kunt in het voorbeeldvenster nu de witte rondjes verslepen. Bepaal daarmee welk deel je van de foto wilt vastleggen. Bevestig als laatste met Scannen.

Windows Scanner is een gebruiksvriendelijk programma om fotoafdrukken te digitaliseren.

Dia’s en negatieven scannen

Naast fotoafdrukken kun je ook dia’s en negatieven scannen. Er zijn hiervoor speciale apparaatjes te koop. Hiermee haal je met behulp van een filmgeleider ieder afzonderlijk beeldje door de scanmodule. Merken als Plustek, Reflecta en Rollei ontwikkelen gespecialiseerde dia- en negatievenscanners. Geschikte producten zijn vanaf ongeveer 100 euro te koop. Overigens bestaan er ook losse (foto)scanners waarmee je dia’s of negatieven kunt digitaliseren. De fabrikant levert in dat geval een soort raamwerk mee waarmee je de beelden onder de scanner kunt leggen.

Maak met de betaalbare Reflecta x22 digitale versies van negatieven en dia’s.

Documenten digitaliseren

Het digitaliseren van brieven en andere paperassen werkt min of meer hetzelfde als bij een foto. Je gebruikt hiervoor eveneens een all-in-one-printer of losse scanner. Open het meegeleverde scanprogramma van de fabrikant of een universele toepassing als Windows Scanner. Voor het digitaal opslaan van documenten ligt het pdf-bestandsformaat voor de hand.

Eigen scanprogramma’s van printermerken hebben meestal als voordeel dat je meerdere pagina’s aan het document kunt toevoegen. Wil je een vuistdik verslag of uitgebreide handleiding op de computer bewaren? De betere all-in-one-printers ondersteunen (dubbelzijdige) automatische documentinvoer. Dat is een houder waarop je een stapeltje van pakweg dertig of vijftig A4’tjes kunt leggen. Vervolgens scant de all-in-one-printer deze paperassen een voor een naar de computer. Hierdoor hoef je niet elke pagina op de glasplaat te leggen.

Bewaar een gedigitaliseerd document bij voorkeur als pdf’je.

Scan-app op smartphone

Bezit je geen scanapparaat? Waarschijnlijk tóch wel, want met een smartphone of tablet kun je ook foto’s en documenten digitaliseren. Gebruik hiervoor de camera van het mobiele toestel. Er zijn allerlei apps die je daarbij kunnen helpen, waaronder Fotoscan van Google Foto’s, Adobe Scan en CamScanner. De werking van dergelijke apps komt grofweg op hetzelfde neer. Maak een foto en bepaal met het selectiekader welk deel je van de fotoafdruk wilt opslaan. Afhankelijk van de gekozen app kun je mogelijk tussen verschillende bestandsformaten kiezen, zoals jpg, png en pdf. Bewaar het resultaat op je smartphone of tablet.

Fotoscan van Google Foto’s maakt van de gefotografeerde fotoafdruk automatisch een uitsnede.

Video’s

Benodigdheden

Misschien heb je thuis nog allerlei analoog beeldmateriaal liggen, bijvoorbeeld betamax-, vhs- of video8-banden. Zeker wanneer je de video’s zelf hebt opgenomen, wil je deze waardevolle beelden waarschijnlijk digitaliseren. Dat is nog verstandig ook, want het magnetische laagje van videobanden is nogal gevoelig voor slijtage. Hevel de video’s daarom liever gisteren dan vandaag over naar je pc of laptop.

Voor deze digitaliseertaak heb je wel wat spullen nodig. Allereerst is het belangrijk dat de videorecorder nog correct functioneert. Is dat niet het geval, dan zijn er op Marktplaats en in kringloopwinkels nog volop betaalbare apparaten te vinden. Met name vhs-videorecorders zijn vandaag de dag behoorlijk betaalbaar.

Bekijk op Marktplaats of je ergens in jouw omgeving een betaalbare videorecorder kunt vinden.

Vanzelfsprekend heb je iets nodig om de videorecorder met de computer te verbinden. Hiervoor zijn allerlei zogenoemde usb-grabbers, videograbbers en usb-omzetters verkrijgbaar. Dit hulpstuk bevat analoge ingangen voor de videorecorder, terwijl je de usb-stekker in de computer prikt. Reken voor zo’n apparaatje op een aanschafprijs van 10 tot 30 euro.

Met deze goedkope videograbber en scartadapter van Gembird verbind je een videorecorder met de computer.

Standalone videograbbers

Er bestaan ook standalone opnameapparaten voor het digitaliseren van analoge videodragers. Je hebt dan geen computer nodig. Deze videograbbers hebben een geïntegreerd scherm waarop je de opname kunt volgen. Meestal zijn er diverse aansluitingen beschikbaar, waaronder s-video en composiet. Je stopt bijvoorbeeld een eigen microSD-geheugenkaart of usb-stick in de behuizing om de gedigitaliseerde beelden op te slaan. Overigens zijn dergelijke apparaten veelal ook geschikt voor het opnemen van analoge geluidsdragers, zoals elpees en cassettes.

Digitaliseer met deze standalone videograbber van KingMa analoge video- en geluidsdragers naar een usb-stick of geheugenkaart.

Opnameprogramma

Je hebt ook nog een geschikt opnameprogramma nodig waarmee je de videotapes op de computer bewaart. Dit programma maakt van de analoge banden digitale bestanden. Er is op dit gebied weinig goede freeware beschikbaar, al kun je OBS Studio wel voor dit doeleinde gebruiken. Daarnaast leveren sommige fabrikanten van videograbbers eigen software mee. Het gebruik van deze programma’s is helaas niet altijd even simpel.

Zoek je een gebruiksvriendelijke totaaloplossing? In dat geval is het softwarepakket MAGIX Red uw video’s een aanrader. Schaf tegen een adviesprijs van 59,99 euro een Nederlandstalig opnameprogramma aan, inclusief usb-omzetter en scartadapter. Kortom, hiermee kun je direct aan de slag! Bovendien is er een volwaardige videobewerker inbegrepen waarmee je de beelden naar eigen smaak kunt corrigeren.

Dit softwarepakket van MAGIX heeft alles in huis om analoge video’s zonder morren te digitaliseren.

Video-opname starten

Zodra alles correct is aangesloten en je geschikte software hebt geïnstalleerd, kan het opnamefeest beginnen. Reserveer hiervoor voldoende tijd. Je gaat de videobanden namelijk met behulp van de computer realtime opnemen. Overigens nemen de videobestanden relatief veel opslagcapaciteit in beslag. Houd daar dus rekening mee bij het selecteren van een opslaglocatie. Als alternatief voor interne opslagruimte kun je bijvoorbeeld een externe harde schijf of ssd aansluiten.

Controleer in het opnameprogramma of er een succesvolle beeldoverdracht is. Soms moet je daarvoor eerst een bepaalde videocodec activeren. Stop een band in de videorecorder en druk op de fysieke playknop. Zie je beeld en hoor je geluid? Zo ja, dan kan de opname beginnen. Je spoelt de videoband eerst naar het gewenste fragment. Start in de software de opname en druk daarna op de playknop van de recorder. Je hoeft tijdens het opnameproces een tijdje niets te doen. Na afloop van de video beëindig je de opname en bewaar je het videobestand op de computer.

Volg in MAGIX Red uw video’s de voortgang van de opname.

Muziek

Platenspeler aansluiten

Heb je nog analoge geluidsapparatuur in bezit, zoals een platenspeler, bandrecorder of cassettedeck? Je kunt dan liedjes van elpees of een andere geluidsdrager digitaliseren. Zeker voor bijzondere opnames is dat zinvol, want op Spotify en consorten is lang niet alles te vinden. Denk bijvoorbeeld aan een obscure bootleg van een liveoptreden. Bovendien is het handig dat je de gedigitaliseerde liedjes op allerlei andere (mobiele) apparaten kunt beluisteren.

Het is mogelijk om een platenspeler indirect met een desktop te verbinden. Een klassieke draaitafel genereert normaal gesproken een onversterkt audiosignaal. Waarschijnlijk is de speler om die reden op de phono-ingang van jouw (voor)versterker of receiver aangesloten. Heeft de versterker een analoge geluidsuitgang, dan kun je het versterkte audiosignaal naar de computer doorsluizen. Je herkent deze uitgang bijvoorbeeld aan ‘audio out’, ‘tape out’, ‘rec’ of een soortgelijke benaming. Als alternatief kun je ook de koptelefoonuitgang gebruiken. Achterop de desktop doe je een beroep op de lijningang. Die heeft doorgaans een blauwe markering.

Je verbindt de desktop via een geschikte verloopkabel met de versterker. Dit snoertje heeft aan de ene zijde twee tulppluggen en aan de andere zijde een 3,5mm-stekker. Zo’n verloopkabel kost in de regel een paar euro. Voor een verbinding met de hoofdtelefoonpoort op een versterker gebruik je een snoertje met aan beide kanten een 3,5mm-plug en eventueel een 6,3/3,5mm-adapter.

Je hebt een geschikte verloopkabel nodig om een versterker met de computer te verbinden.

Andere aansluitopties

Heb je alleen een laptop, dan is er veelal geen (blauwgekleurde) lijningang voor de audio-overdracht beschikbaar. Gelukkig zijn er nog meer methoden om een platenspeler met een computer te verbinden. Zo kun je de aanschaf van een externe geluidskaart overwegen. In dat geval loopt het audiosignaal via een aangesloten versterker of receiver naar het systeem. Daarnaast bestaan er ook usb-phono-voorversterkers waarmee je een draaitafel rechtstreeks met de computer kunt verbinden. Tot slot hebben bepaalde platenspelers van zichzelf al een geïntegreerde voorversterker en een usb-uitgang. Die kun je eveneens direct op het systeem aansluiten.

Koppel deze platenspeler van Audio-Technica via usb rechtstreeks aan een pc of laptop.

Lees ook: Lp’s luisteren? Zo vind je de beste platenspeler

Audio-opname starten

Voor het digitaliseren van analoge geluidsdragers bestaan er diverse commerciële programma’s. MAGIX Sound Forge Audio Studio (adviesprijs 59,99 euro) is daarvan een bekend voorbeeld. Je kunt met dit softwarepakket ook muziek restaureren, zoals het wegwerken van tikken en kraakjes. Gebruik je liever freeware, dan is Audacity een goede keuze.

Voordat je begint met het digitaliseren van muziek, maak je de lp eerst schoon. Je wilt tenslotte een zo schoon mogelijke opname. Met een geschikte borstel kun je zo veel mogelijk stof verwijderen. Ga in de werkbalk van Audacity naar Audio-instelling / Opnameapparaat en selecteer de juiste usb-bron of lijningang. Achter Afspeelapparaat selecteer je de speakers van de computer, zodat je de opname kunt beluisteren. Klik daarna op de rode stip Opnemen en leg de naald op de lp. Met Stoppen (vierkantje) beëindig je de opname. Je bewaart het resultaat via Bestand / Audio exporteren / Exporteren naar computer op het systeem. Selecteer hierbij het gewenste audioformaat en de opslaglocatie, waarna je bevestigt met Exporteren.

Audacity ondersteunt voor het digitaal opslaan van muziek heel wat audioformaten.

Cd’s en dvd’s rippen

Heb je nog een pc met een optisch station? Je kunt dan ook cd’s en (onbeveiligde) dvd’s naar de computer rippen. Gebruik hiervoor respectievelijk de programma’s fre:ac en HandBrake.

Back-up

Hét voordeel van digitale gegevens is natuurlijk dat je ze onbeperkt kunt vermenigvuldigen. Doe dat dan ook en maak van de gedigitaliseerde foto’s, video’s en muziek back-ups. Voor maximale veiligheid bewaar je jouw dierbaarste bestanden in de cloud, zoals Google Drive, Microsoft OneDrive of Strato HiDrive. Je slaat de data daarmee op in een zwaarbewaakt datacenter.

Watch on YouTube