ID.nl logo
Extern bureaublad: overal toegang tot je pc
© Reshift Digital
Zekerheid & gemak

Extern bureaublad: overal toegang tot je pc

Wil je iets regelen op je pc of laptop terwijl je niet thuis bent? Zou het niet handig zijn als je altijd en overal bij je computer kan, zodat je toegang hebt tot je programma’s en de bestanden? Weet dan dat dat prima mogelijk is. Wij leggen uit hoe je snel en gemakkelijk een extern bureaublad kunt instellen.

Tip 01: Windows-editie?

Niet elke Windows-editie heeft de beschikking over een extern bureaublad. Als je Windows 10 Home hebt, kun je daar niet mee verbinden. Je kunt wel Windows 10 Home gebruiken om verbinding te maken met een ándere pc. Met een pc met Windows 10 Pro, Education of Enterprise kun je wel verbinding maken via extern bureaublad. Je controleert welke editie van Windows jij hebt via de app Instellingen. Ga dan naar Systeem / Info, bij het kopje Editie zie je de volledige naam van Windows 10. Indien je beschikt over de Home-editie, kun je eventueel upgraden naar de Pro-versie voor 100 euro. Dat kan via de Microsoft Store. Of je kunt op zoek gaan naar alternatieven, zoals TeamViewer, dat gratis is voor persoonlijk gebruik, daarmee gaan we vanaf tip 9 aan de slag.

©PXimport

Je kunt in Windows 10 Pro je bureaublad beschikbaar maken voor extern gebruik

-

Tip 02: Windows 10

Om op Windows 10 je bureaublad beschikbaar te maken voor extern gebruik, open je het oude Configuratiescherm (klik op Start, typ Configuratiescherm en druk op Enter) en ga je daar naar Systeem. Klik links op Instellingen voor externe verbindingen. Bij het kopje Extern bureaublad kies je voor de optie Externe verbindingen met deze computer toestaan. Zorg dat de optie eronder, Alleen verbindingen met computers waarop (…) is aangevinkt. Klik dan op OK om de wijzigingen actief te maken. Je kunt er eventueel nog voor kiezen om alleen bepaalde gebruikers toegang te geven tot extern bureaublad. Daarvoor klik je op Gebruikers selecteren en dan beheer je de lijst met Toevoegen of Verwijderen.

Tip 03: Extern bureaublad

Om verbinding te maken met je Windows 10 Pro-pc, waar je net extern bureaublad op hebt aangezet, volg je de volgende stappen. Let op dat deze stappen alleen bedoeld zijn om te verbinden met een pc in je eigen, lokale netwerk. Dit gaat dus niet werken als je buitenshuis bent (zie daarvoor tip 5). Open het startmenu en typ Verbinding met extern bureaublad en druk op Enter. Typ de computernaam in waar je verbinding mee wilt maken en klik op Verbinden. Je vindt de naam van de externe pc in de app Instellingen / Systeem / Info. Zodra de pc is gevonden, wordt er gevraagd om je gebruikersnaam en wachtwoord in te vullen. Dat is dus het account waarmee je inlogt op de externe computer. Als je een Microsoft-account gebruikt, log je in met je e-mailadres en het wachtwoord daarvan. Eenmaal verbonden, verschijnt je externe bureaublad. Je kunt nog bij Opties weergeven op het inlogscherm uitgebreidere mogelijkheden kiezen. Zo kun je op het tabblad Weergave kiezen hoe hoog de kwaliteit moet zijn en op het tabblad Lokale bronnen kun je kiezen om printers en het klembord te delen met de externe computer.

©PXimport

Tip 04: Mobiel

Het fijne van de oplossing van het externe bureaublad van Microsoft is dat deze ook op andere apparaten werkt. Wil je bijvoorbeeld je Windows-pc bedienen vanaf de bank, dan is dat ook mogelijk. Microsoft heeft apps beschikbaar voor iOS en Android, voor zowel tablets als smartphones, zodat je eenvoudig verbinding kunt maken met je pc. Je downloadt de app voor iOS of voor Android. Vul in de app de naam van de pc en je gebruikersnaam en wachtwoord in, zoals in tip 3 beschreven op Windows. Zo maak je dus verbinding met je computer. Je kunt dan gewoon het aanraakscherm gebruiken om de muis te bedienen en om dingen aan te klikken.

Verbind vanaf smartphone of tablet met je pc via het externe bureaublad van Microsoft

-

Tip 05: Van buitenaf

Je hebt een aantal opties om je pc ook voor buitenaf beschikbaar te maken. Een eenvoudige (maar niet heel veilige) optie is om de poort van Windows 10 extern bureaublad in je router door te sturen naar je lokale pc. Op die manier kun je als je niet thuis bent je ip-adres invullen en zo verbinding maken. Dat is als volgt mogelijk. Log in op je router (zie je routerhandleiding) en zoek daar naar Port forwarding of Poort doorsturen. Dan forward je poort 3389 naar het ip-adres van de pc die je buitenshuis wilt bereiken. Dat adres vind je op de betreffende Windows-pc. Klik met rechts op de Windows-knop en kies voor PowerShell. Typ dan ipconfig en je ziet het adres bij IPv4 Address.

Dit kán, maar eigenlijk is het niet aan te bevelen. Het is namelijk geen goed idee om deze poort open te zetten: het externe bureaublad-protocol is vatbaar voor lekken en als je niet patcht loop je zelfs nog meer risico. Je kunt dan beter een vpn opzetten, maar dat gaat te ver voor dit artikel. De enige optie is dan om aan de slag te gaan met bijvoorbeeld TeamViewer, zie tip 9.

©PXimport

Tip 06: Linux Mint

Als je op afstand toegang wilt krijgen tot je Linux Mint-installatie, ga je als volgt aan het werk. Klik linksonder op de menuknop van Mint en ga naar Voorkeuren / Werkomgeving delen (onderaan in de lijst). Vink dan de optie aan Andere gebruikers toestaan uw bureaublad te bekijken. Vink de optie U dient toestemming te geven voordat toegang wordt verleend uit, anders moet je steeds eerst lokaal toestemming geven en dat is onhandig als je zelf bij je eigen computer wilt vanaf afstand. Laat de twee opties daaronder, met het wachtwoord en met UPnP, uitgeschakeld. Met die UPnP-optie worden de poorten automatisch doorgestuurd, en dan zou iedereen kunnen verbinden als je UPnP ook in je router hebt ingeschakeld.

Om straks te kunnen verbinden vanuit Windows met Linux Mint zijn er nog wat handelingen vereist. De encryptie van Mint moet worden uitgeschakeld. Daarvoor open je een Terminal en typ je sudo apt install dconf-editor en typ je je wachtwoord als daarom wordt gevraagd. Vervolgens klik je op de menuknop linksonder, typ je dconf-editor en open je het programma. Je kunt de dconf-editor vergelijken met het register van Windows. Blader links naar de sleutel org / gnome / desktop / remote-access en haal hier het vinkje weg bij require-encryption. Sluit dan het programma.

©PXimport

Tip 07: VNC-client

Om vanaf Windows verbinding te maken met Linux Mint, heb je een VNC-client nodig. Een handig programma hiervoor is VNC Viewer. Voer het gedownloade bestand uit, de installatie is rechttoe rechtaan. Open het programma vanuit het startmenu van Windows en klik op Got it om ermee aan de slag te gaan. Voordat je nu de verbinding kunt opzetten, moet je het ip-adres van je Mint-installatie weten. Daarvoor klik je rechtsonder in Mint op het netwerkicoon en kies je voor Netwerkinstellingen. Bij de actieve verbinding zie je bij IPv4-adres het ip-adres van je computer. Voer in VNC Viewer dan dat ip-adres in bij Enter a VNC Server address or search. Je krijgt een melding dat de verbinding niet versleuteld is: klik daarvoor op Continue en je bent verbonden.

Om vanaf Windows verbinding te maken met Linux Mint, heb je een VNC-client nodig

-

Tip 08: Verbinding

Tijdens de verbinding met Linux Mint vanaf je Windows-pc kun je het een en ander instellen. Daarvoor ga je in VNC Vieuwer met de muis naar midden-bovenin het venster en klik je op het tandwiel dat dan tevoorschijn komt. Vervolgens kun je bij Name een naam invullen voor je pc, zodat je hem eenvoudiger kunt herkennen. Als je dan naar het tabblad Options gaat kun je bij Picture quality de beeldkwaliteit instellen. Als je last hebt van een trage verbinding, kies je voor een lagere beeldkwaliteit. Bij Scaling kun je kiezen hoe groot het beeld moet zijn. Je kunt hier een percentage kiezen of aangeven dat het beeld zich moet aanpassen aan het venster of aan iets anders.

In die balk boven in beeld heb je nog een aantal andere handige opties. Zo kun je met het Ctrl-Alt-Del-icoon deze toetscombinatie naar de externe pc sturen, maar in Mint meld je jezelf dan af. Ook kun je de verbindingsinformatie zien met het i-icoon en de schaalfactor herstellen met het tweede pictogram van links.

©PXimport

Tip 09: TeamViewer

TeamViewer is speciaal bedoeld om vanaf een apparaat buiten je netwerk verbinding met je pc te maken. Je gaat er op Windows 10 als volgt mee aan de slag. Ga naar www.teamviewer.com en klik op de groene knop TeamViewer downloaden. Download het bestand en voer het uit. Kies voor Installeren en Privé / niet-commercieel en klik op Accepteren Voltooien. Wacht even totdat het programma is geïnstalleerd waarna het automatisch wordt geopend. Klik op Sluiten. Installeer daarna het programma op dezelfde manier op de pc die je wilt gebruiken om verbinding te leggen met je computer. Nu TeamViewer op beide systemen staat, kun je verbinding maken. Open TeamViewer op de pc waarmee je verbinding wilt maken en lees daar in het hoofdscherm bij Uw ID de id van deze pc. Vul nu op de andere computer in TeamViewer bij Partner-ID deze id in. Klik dan op Verbinden met partner. Daarna vul je het wachtwoord in dat je ook ziet op het hoofdscherm van TeamViewer op die andere pc. Heb je dat eenmaal gedaan, dan wordt de verbinding automatisch opgezet. Dat werkt waar je ook bent: intern of op een extern netwerk.

Tip 10: TeamViewer Linux

Voor Linux Mint geldt hetzelfde als bij het extern bureaublad van Windows: als je VNC openzet voor de hele wereld, stel je je pc bloot aan erg veel risico’s. In plaats daarvan kun je dus ook beter kiezen voor TeamViewer, want dat werkt ook gewoon op Linux. Ga naar www.teamviewer.com en klik op Download. Download TeamViewer voor Ubuntu, Debian en voer het gedownloade bestand uit door erop te dubbelklikken. Klik in de pakketinstalleerder op Pakket installeren en vul je gebruikerswachtwoord in om de installatie te starten. Klik achteraf op Sluiten en sluit ook de pakketinstalleerder. Open dan TeamViewer vanuit het Linux Mint-menu door er even naar te zoeken. Na enige tijd zou het vanzelf moeten openen. Is dat niet het geval, open dan de terminal en typ teamviewer en druk op Enter. Accepteer de licentieovereenkomst en de bekende TeamViewer-interface presenteert zichzelf.

©PXimport

TeamViewer is speciaal bedoeld om vanaf buiten je netwerk verbinding met je pc te maken

-

Tip 11: TeamViewer-account

Voor eenvoudige én veilige toegang is het een goed idee om een TeamViewer-account aan te maken. Daarvoor klik je rechts in de TeamViewer-applicatie op Registreren. Vul de gevraagde gegevens in, zoals naam, e-mailadres en een veilig wachtwoord. Klik op Volgende en volg de stappen om een account aan te maken.

Heb je dat eenmaal gedaan, schakel dan authenticatie in twee stappen in. Daarvoor ga je hiernaartoe. Meld je aan, klik rechtsboven op je naam en kies voor Profiel bewerken. Ga dan op het tabblad Algemeen naar Tweeledige authenticatiemethode en klik op Activeren / Activering starten. Download een app om de codes te genereren, bijvoorbeeld de Google Authenticator-app (iOS). Scan daarmee de qr-code die in beeld verschijnt. Eenmaal gescand, download je de herstelcode en bewaar je die op een veilige plek. Klik op Doorgaan. Daarna voer je de code van Google Authenticator voor TeamViewer in bij Veiligheidscode en klik je op Activeren / Opslaan.

Terug in de TeamViewer-applicatie op je externe pc klik je rechtsonder op Eenvoudige toegang verlenen / Apparaat aan een account toewijzen / TeamViewer samen met systeem starten. Op die manier heb je altijd toegang als je pc aan staat. Op je interne Windows-pc log je ook in met datzelfde TeamViewer-account. Daarna zie je je externe pc rechts in de lijst van TeamViewer. Er is nu geen gedoe meer met id’s en wachtwoorden.

©PXimport

Tip 12: Bestanden versturen

Tijdens een actieve sessie van TeamViewer kun je meer dan alleen de computer bedienen. Je kunt bijvoorbeeld ook bestanden tussen pc’s uitwisselen. Daarvoor ga je naar het menu Bestanden en extra’s en klik je op Bestandsoverdracht openen. Je ziet dan het bestandssysteem van beide systemen en kunt eenvoudig bestanden tussen beide uitwisselen.

Via de menu-optie Beeld kun je de kwaliteit van het beeld instellen en kun je ook kiezen of het beeld geschaald moet worden of niet. Bovendien kun je hier de externe cursor laten weergeven, als je dat wilt. Een andere, handige optie is de TeamViewer VPN. Daarmee kun je de verbinding tussen beide pc’s beveiligen, bijvoorbeeld als je op een open wifi-netwerk zit. Een ander bijkomend voordeel is dat je dan toegang krijgt tot het lokale netwerk van de externe pc: dan kun je dus bijvoorbeeld ook eenvoudig iets afdrukken vanaf je eigen pc. Je activeert de TeamViewer VPN via het menu Extra’s / Opties / Geavanceerd / Geavanceerde optiestonen. Scrol naar beneden en klik bij VPN-drive installeren op Installeren. Doe dat bij beide pc’s. Tijdens de sessie ga je dan naar Bestanden en extra’s en klik je op VPN Starten.

©PXimport

▼ Volgende artikel
Vingerafdruk, pincode of gezichtsherkenning: wat is het veiligste manier om je smartphone te beveiligen?
© ID.nl
Huis

Vingerafdruk, pincode of gezichtsherkenning: wat is het veiligste manier om je smartphone te beveiligen?

Je smartphone is tegenwoordig veel meer dan een telefoon; het is de kluis van je digitale leven. Bankzaken, privéfoto's, e-mails en locatiegegevens: het staat er allemaal op. Het goed beveiligen van die toegang is dus geen overbodige luxe. Maar kies je voor het ouderwetse wachtwoord, je vingerafdruk of toch je gezicht? Wij leggen de voor- en nadelen van elke methode naast elkaar.

De klassieker: pincode of wachtwoord

Elke telefoon vraagt erom bij het opstarten: een code. Dit is de basisbeveiliging. Zonder code kun je vaak geen gezichtsherkenning of vingerafdruk instellen. Maar is het ook de beste methode voor dagelijks gebruik?

©ID.nl

Pincode of wachtwoord: de voordelen

• Veiligheid in eigen hand

Het sterke aan een code is dat het in je hoofd zit. Maar een code als 1234 of 0000 is zo gekraakt. Maar kies je voor een langere cijferreeks? Dan is het voor iemand die je smartphone in handen krijgt digitaal gezien nagenoeg onmogelijk om de code te kraken. Voeg je ook letters toe, (zie kader), dan is dit digitaal gezien de moeilijkste methode om te kraken.

• Juridisch sterker

Een interessant weetje: in veel rechtsgebieden val je met een toegangscode onder het zwijgrecht. De politie mag je vaak niet dwingen je code af te staan. Je vinger op een scanner leggen kan in sommige situaties wel als dwangmiddel worden ingezet.

💡 Tip: Gebruik letters voor extra veiligheid

Veel mensen denken dat ze bij het vergrendelen van hun telefoon vastzitten aan een cijfercode, maar dat is niet zo. Je kunt ook kiezen voor een alfanumeriek wachtwoord (een combinatie van cijfers, letters en tekens). Dit is vele malen moeilijker te kraken dan een traditionele cijfer-pincode.

Zo stel je het in:

iPhone: Ga naar Instellingen > Face ID en toegangscode > Wijzig toegangscode. Tik vervolgens op het blauwe tekstje 'Toegangscode-opties' en kies voor 'Aangepaste alfanumerieke code'.

Android: Ga naar Instellingen > Beveiliging > Schermvergrendeling. Kies hier niet voor 'Pincode', maar voor de optie 'Wachtwoord'.

Pincode of wachtwoord: de nadelen

• Afkijken

Iemand die in de trein over je schouder meekijkt, heeft je pincode zo gezien. Ook vette vingers op het scherm kunnen je patroon verraden.

• Gemak

Tachtig keer per dag een lange code intikken gaat vervelen. Mensen kiezen daardoor vaak voor een te simpele code, en dat maakt het juist onveilig.

©ID.nl

2. Lekker snel (maar niet altijd even veilig): vingerafdrukscanner

De vingerafdrukscanner is mateloos populair vanwege het enorme gebruiksgemak: in één soepele beweging pak je je telefoon en ben je vrijwel direct binnen. Toch is het belangrijk om te weten dat de ene scanner de andere niet is en dat dit systeem zowel sterke als zwakke punten heeft.

Vingerafdrukscanner: de voordelen

• Snelheid

Het is vaak de snelste manier om je telefoon te openen, zeker als de scanner in de aan-knop verwerkt zit.

• Betrouwbaarheid (bij de juiste techniek)

Heb je een toestel met een fysieke scanner (achterop/zijkant) of een moderne ultrasone scanner (zoals in de Samsung S-serie)? Dan is de beveiliging uitstekend. Ultrasone scanners maken een 3D-map van je vinger en zijn zeer moeilijk te foppen.

Vingerafdrukscanner: de nadelen

• Natte vingers en pleisters

Heb je natte handen? Dan weigeren veel scanners dienst. Ook met een pleister om je vinger herkent de telefoon je niet. Tip: zorg daarom dat je vingerafdrukken van allebei je handen opslaat.

• Ongewenste toegang

Een klein (maar reëel) risico is dat iemand toegang krijgt terwijl je slaapt of bewusteloos bent, door voorzichtig je vinger op de scanner te leggen.

• Onveilige optische scanners

Veel budget-telefoons hebben een 'optische scanner' onder het scherm. Deze maakt een 2D-foto van je vinger. Dit is minder veilig en makkelijker te foppen dan de ultrasone varianten.

©ID.nl

Gezichtsherkenning: gemak of schijnveiligheid?

Telefoon ontgrendelen door ernaar te kijken voelt als magie. Maar pas op: hier zit de grootste valkuil voor consumenten.

Gezichtsherkenning: de voordelen

• Ultiem gemak

Je hoeft niets aan te raken. Kijken is openen. Ideaal als je bijvoorbeeld handschoenen draagt in de winter.

• Extreem veilig (alleen bij 3D)

Heb je een iPhone (FaceID) of een dure Android met 3D-sensoren? Dan worden er duizenden onzichtbare puntjes op je gezicht geprojecteerd om diepte te meten. Dit is amper te misleiden.

Gezichtsherkenning: de nadelen

• Schijnveiligheid (bij 2D)

Veel goedkopere Android-telefoons gebruiken simpelweg de selfiecamera (2D-herkenning). Dit is niet veilig. Soms is een foto van jou (van Facebook of Instagram) al genoeg om in te breken. Gebruik dit type gezichtsherkenning zeker nooit voor je bank-app.

• Toegang tijdens slaap

Als je niet oplet, kan iemand je telefoon voor je gezicht houden terwijl je slaapt om hem te ontgrendelen. Tip: Zet in de instellingen altijd de optie "Aandacht vereist" of "Ogen open" aan. Dan werkt het alleen als je echt naar het scherm kijkt.

Hoe zit het met privacy?

Een veelgehoorde zorg: "Ik wil niet dat mijn biometrische gegevens in de cloud staan." We kunnen je geruststellen. Bij moderne smartphones worden je gezicht of vinger lokaal opgeslagen in een speciale, zwaarbeveiligde chip in de telefoon (de Secure Enclave). Deze data verlaat je telefoon nooit. Er wordt ook geen foto van je vinger opgeslagen, maar een versleutelde wiskundige code. Zelfs als de servers van de fabrikant gehackt worden, liggen jouw biometrische gegevens niet op straat.

Vingerafdruk, pincode of gezichtsherkenning: wat is het best?

Wat de slimste keuze is, hangt volledig af van je toestel. Heb je een iPhone of een high-end Android-telefoon met 3D-scan? Dan kun je gerust gebruikmaken van gezichtsherkenning; dat is niet alleen snel en makkelijk, maar ook veilig. Bezit je echter een middenklasse- of budgettoestel, kies dan liever voor de vingerafdrukscanner. De gezichtsherkenning op deze modellen is namelijk vaak onveilig.

Vergeet ook de basis niet: zorg altijd voor een sterke toegangscode (liefst alfanumeriek of langer dan vier cijfers) als back-up. Start je telefoon bovendien af en toe opnieuw op. Hierdoor wordt de biometrische beveiliging tijdelijk uitgeschakeld, waardoor je telefoon op zijn veiligst is.

📱Ook interessant: Help! Ik ben het wachtwoord van mijn Apple ID vergeten


Bescherm je smartphone optimaal met een stevig telefoonhoesje.

Zo blijft je toestel in topconditie, hoe je het ook ontgrendelt!
▼ Volgende artikel
Gratis en complete grafische tool: aan de slag met Gimp 3
© ID.nl
Huis

Gratis en complete grafische tool: aan de slag met Gimp 3

Ben je op zoek naar goede software voor het bewerken van foto’s en andere grafische bestanden? Dan is de kans groot dat je Gimp al kent als veelzijdig alternatief voor dure grafische pakketten. Nu is er een nieuwe versie beschikbaar: Gimp 3. Hoe verhoudt deze nieuwe versie zich ten opzichte van de andere grafische programma's?

Er is lange tijd gewerkt aan versie 3 van Gimp: het team heeft er maar liefst zeven jaar aan gesleuteld. De makers, bestaande uit vrijwilligers, begonnen direct aan deze editie na de release van Gimp 2.10 in 2018. Al terug in 2020 kregen we een voorproefje van Gimp 3.0 via een ontwikkelversie, maar pas in 2025 zag de definitieve editie het daglicht. Wie overigens nu denkt dat het Gimpt-team aan het uitrusten is, heeft het mis. Op dit moment is het team namelijk alweer bezig met een volgende versie: Gimp 3.2.

Brede ondersteuning

Wat erg prettig is aan Gimp is dat het programma beschikbaar is voor verschillende platformen. Voor dit artikel bekeken we versie 3.0.4. Deze versie is er voor Windows, Linux en macOS. Zorg bij Windows voor Windows 10 of hoger en bij macOS voor versie 11 of hoger. Je vindt de nieuwste edities via www.gimp.org/downloads.

Indeling

Je kunt Gimp tot in detail naar je hand zetten . Dat is geen overbodige luxe: het programma kent een relatief grote hoeveelheid opties die je niet altijd gebruikt. Hoe je Gimp indeelt, heeft voornamelijk te maken met de acties die je ermee wilt uitvoeren, bijvoorbeeld foto’s bewerken, illustraties maken of digitale kunst maken. Om de omgeving te stroomlijnen, kun je gebruikmaken van dokbare vensters. Open het menu Vensters en kies Dokbare vensters. Bepaal vervolgens welke opties je snel toegankelijk wilt hebben. Je vindt verschillende opties, zoals de kleurenwaaier, lettertypes, lagen en penselen.

Je kunt Gimp tot in detail naar je hand zetten.

Wil je je volledig concentreren op het document zelf? Dan kun je de dokvensters ook (tijdelijk) uitschakelen. Kies Vensters / Dokken verbergen (en dezelfde optie om ze later weer zichtbaar te maken). Een tussenvorm is ook mogelijk, waarbij je de gedokte vensters laat zweven. Je hebt hierdoor meer vrijheid bij het optimaal inrichten van je werkomgeving. Kies voor Vensters en verwijder het vinkje bij Enkelvenstermodus.

Ben je tevreden over je eigen indeling? Dan kun je deze direct opslaan. Kies dan Bewerken / Voorkeuren / Interface / Vensterbeheer. Klik op Vensterposities nu opslaan. Standaard wordt de werkomgeving bewaard zodra je het programma afsluit (controleer of Vensterposities opslaan bij verlaten is geactiveerd).

Als je gebruikmaakt van meerdere beeldschermen, dan kun je Gimp hiermee rekening laten houden. Activeer Open vensters op dezelfde beeldschermen als eerder. Heb je vensters verschoven, maar wil je snel terugkeren naar eerdere posities? Klik op Opgeslagen vensterposities terugzetten.

Handig: de aangepaste gebruikersomgeving bewaren.

Specifieke functies

Eerlijk is eerlijk: Gimp bevat een flinke hoeveelheid functies. De kans bestaat dat je een gewenste functie niet kunt vinden. In plaats van uren te zoeken, kun je de functie ook opzoeken in een overzicht. Kies Hulp / Een functie zoeken en deze uitvoeren. Typ de naam of omschrijving van de functie, bijvoorbeeld ‘lagen’.

In het zoekoverzicht toont Gimp alleen opties die met het trefwoord te maken hebben. Klik op een resultaat om de functie daadwerkelijk uit te voeren. Bij elke functie zie je ook waar deze zich in het programma bevindt, zodat je deze een volgende keer zelfstandig kunt uitvoeren.

In het zoekoverzicht kun je zoeken naar specifieke opties die je niet snel kunt vinden.

Meerdere schermen

Als je gebruikmaakt van meerdere schermen, kun je Gimp hiermee rekening laten houden. Zo kun je de vensters naar een ander scherm verplaatsen. Kies voor Beeld / Verplaatsen naar scherm. Ook kun je individuele vensters naar een ander scherm verplaatsen. Klik op het kleine pictogram rechtsboven (Tabblad configureren) en kies Verplaatsen naar scherm.

Grootte aanpassen

Je kunt op elk gewenst moment het formaat van de afbeelding aanpassen. Kies Afbeelding / Afbeelding schalen. Bepaal de gewenste breedte en hoogte in de sectie Afbeeldingsgrootte. Standaard is de eenheid millimeter, maar je kunt ook een andere eenheid kiezen. Bijvoorbeeld Pixels of Percent.

Die laatste optie is interessant als je de volledige afbeelding in één keer wilt vergroten of juist verkleinen. Standaard zijn de verhoudingen tussen breedte en hoogte aan elkaar gekoppeld. Dat is niet verplicht: klik op het pictogram van de ketting om die koppeling te verbreken. Tevreden met de nieuwe waarden? Bevestig met een klik op Schalen.

De titelbalk van de afbeelding die je hebt geopend, geeft in Gimp belangrijke informatie. Zo lees je in de titelbalk onder meer de bestandsnaam af, maar ook welke afmetingen het bestand heeft. Ook zie je hier welke kleurindeling wordt gebruikt, bijvoorbeeld RGB-kleur 8-bit, en uit hoeveel lagen de afbeelding is opgebouwd.

Je kunt zelf een afbeelding schalen.

Transformeren

Je kunt Gimp goed gebruiken om nieuw materiaal te maken, maar ook om bestaande grafische afbeeldingen aan te passen. Bijvoorbeeld door ze te roteren of bij te snijden. De meeste functies hiervoor vind je onder Gereedschap / Transformeren. Wil je bijvoorbeeld een afbeelding bijsnijden (croppen), dan kies je voor Gereedschap / Transformeren / Bijsnijden. Om een afbeelding te roteren, kies je in hetzelfde menu voor Draaien. Ook andere opties, zoals Schalen en Spiegelen, zijn ondergebracht in hetzelfde menu.

Je bent overigens niet afhankelijk van dit menu: je kunt de functies ook bereiken via de werkbalk die standaard links in het venster wordt getoond. Houd de muisaanwijzer boven een knop voor meer informatie. Veel functies hebben gedetailleerde eigenschappen. Klik je bijvoorbeeld op Penseel, dan kun je kiezen welke grootte het penseel heeft, welk inkttype en welke kleuropties worden gehanteerd. Gimp toont die eigenschappen in het venster Gereedschapsopties, direct onder de werkbalk waarop je de eerdergenoemde opties vindt.

In de linkeronderhoek vind je details van geselecteerde acties.

Geschiedenis

Alle bewerkingen die je op een afbeelding toepast, worden vastgelegd in de geschiedenis. Dit tabblad wordt standaard links in het venster getoond en vult zich naarmate je de acties toepast. Om terug te keren naar een punt in het verleden, klik je op de actie in de lijst. De geschiedenis is handig, omdat je hiermee ziet welke acties je hebt uitgevoerd en kunt experimenteren met verschillende bewerkingen.

Herstellen

Gimp houdt bij welke acties je op een document uitvoert. Dat is handig: hierdoor kun je op een later moment terugkeren naar een eerder punt en wijzigingen ongedaan maken of juist doorvoeren. Je kunt deze geschiedenis op elk moment opvragen: kies voor Bewerken / Geschiedenis ongedaan maken. Linksonder verschijnt een venster met de verschillende stappen. Selecteer nu een bewerking en klik op de knop Ongedaan maken linksonder in het venster.

Heb je een aardige set bewerkingen gemaakt, ben je tevreden en wil je schoon schip maken? Dan kun je de geschiedenis van bewerkingen ook wissen. Afhankelijk van de hoeveelheid bewerkingen kan dit geheugen vrijmaken. Klik op de (verwarrende) knop Alles wissen uit Geschiedenis ongedaan maken. Je vindt deze knop rechtsonder in het geschiedenisvenster.

De geschiedenis geeft een overzicht van de gedane bewerkingen.

Filters

Gimp heeft een volwassen verzameling filters: open hiervoor het menu Filters. Er zijn verschillende categorieën. Met sommige filters kun je afbeeldingen verbeteren, bijvoorbeeld door ruis te verwijderen. Om een afbeelding te verbeteren door deze te verscherpen, kies je Filters / Verbeteren / Verscherpen. Ook kun je een afbeelding verbeteren door deze zachter en minder kartelig te maken, via Filters / Vervagen / Gaussiaanse vervaging of Focus vervaging. Om ruis uit een afbeelding (zoals een foto) te halen, kies je Filters / Ruis.

Ook de artistieke filters zijn het bekijken waard. Kies Filters / Artistiek. Zo kun je bijvoorbeeld kiezen voor het effect van een fotokopie, maar ook voor een getekende stijl (Cartoon) of voor verfeffect (Olieverven). Verder vind je in dezelfde categorie andere kenmerkende stijlen, zoals Textieldruk en Van Gogh.

Gimp heeft een flinke verzameling filters.

Effecten

Je kunt filters gebruiken om effecten op een afbeelding toe te passen, bijvoorbeeld door de belichting van een afbeelding aan te passen of door een ‘lens flare’ (een schittering) na te bootsen. Kies Filters / Licht en schaduw. Selecteer je bijvoorbeeld Kies belichtingseffecten, dan opent een venster waarin je opties kiest. Open de tab Licht en bepaal het effect.

Ook via de andere tabbladen in hetzelfde venster, zoals Materiaal en Omgevingsprojectie, kun je de effecten naar je hand zetten. Klik op Instellingen opslaan, zodat je het profiel een volgende keer snel kunt gebruiken. 

Afbeeldingsinfo

Heb je een bestand geopend en wil je alles weten over de afmeting, resolutie, bitdiepte en andere belangrijke gegevens? Kies Afbeelding / Afbeeldingsinfo. Of nog sneller: druk op de toetscombinatie Alt+Enter. Het venster bestaat uit drie tabbladen, waarbij Eigenschappen de meeste informatie bevat. Neem ook een kijkje bij Afbeelding / Metadata / Metagegevens bekijken. Hier vind je aanvullende informatie over het document.

Exporteren

Gimp ondersteunt een flinke hoeveelheid bestandsformaten. Standaard worden bestanden opgeslagen in xcf. Dit is de eigen bestandsindeling van Gimp. Een xcf-bestand bevat alle informatie, zoals lagen. Verder is er ondersteuning voor andere formaten. Dat is handig bij het opslaan van de bestanden.

Ben je klaar met een bestand, kies dan Bestand / Exporteren als. In het venster geef je een bestandsnaam op en bepaal je de locatie. Werp hierna een blik op Bestandstype selecteren. Kies de gewenste indeling, zoals gif-afbeelding of png-afbeelding. Het valt hierbij op dat Gimp ook exotischere grafische formaten ondersteunt, zoals Windows-pictogrammen of Windows-cursors.

Tevreden met de keuze? Bevestig met een klik op Exporteren. Afhankelijk van de keuze verschijnt een venster waarin je verregaande controle hebt over het eindresultaat. Kies je bijvoorbeeld voor jpeg, dan verschijnt het venster Afbeelding exporteren als JPEG. Via de balk Kwaliteit bepaal je de kwaliteit, en daarmee de bestandsgrootte van de afbeelding. Onder Geavanceerde instellingen kun je de afbeelding verder aanpassen, bijvoorbeeld door deze minder kartelig te maken. Onder Metadata kun je extra informatie aan de afbeelding meegeven, zoals wie de auteur van het beeld is. Maak je vaak gebruik van dezelfde instellingen, sla de set dan op als profiel via een klik op Instellingen opslaan.

Bepaal in welke bestandsindeling je de afbeelding wilt bewaren.

Xcf-bestand verkleinen

Afhankelijk van de complexiteit kan een xcf-bestand flink in omvang toenemen. Heb je behoefte aan een compactere omvang, dan kun je een betere compressie selecteren. Kies Bestand / Opslaan (XCF). In het nieuw geopende venster zet je een vinkje bij Dit XCF-bestand opslaan met betere maar tragere compressie. Houd er rekening mee dat je het bestand vervolgens alleen in de nieuwste versies van Gimp kunt gebruiken: in oudere edities kan het mogelijk niet worden ingelezen.

Standaardafbeelding

 Mogelijk werk je vaak met dezelfde soort afbeeldingen, bijvoorbeeld met dezelfde afmetingen. Je kunt tijd besparen door in Gimp deze waarden als standaard in te stellen. Kies Bewerken / Voorkeuren / Standaardafbeelding. Ga uit van een sjabloon, dat je eventueel nog kunt aanpassen.

Kies Sjabloon en selecteer de afmeting. Voor specifieke formaten heb je niet voldoende aan de opties in dat menu. Je kunt de afmetingen ook handmatig opgeven bij Afbeeldingsgrootte. Nog interessanter is de sectie Geavanceerde opties. Hier kun je onder meer de resolutie en een kleurprofiel bepalen, zodat je volledige controle hebt over de nieuwe afbeelding.

Bespaar tijd door een standaardafbeelding te definiëren.

Sneller werken

Grote kans dat je het grootste gedeelte van de tijd in Gimp werkt met muis of pen, maar je kunt het toetsenbord ook goed inzetten voor het uitvoeren van acties. De sneltoetsen vind je bij elke menuvermelding, maar je hoeft hiermee geen genoegen te nemen. In Gimp kun je ook eigen sneltoetsen samenstellen. Kies Bewerken / Voorkeuren / Interface. In de sectie Sneltoetsen klik je op Sneltoetsen configureren. Zoek de actie waarvoor je een sneltoets wilt maken of deze wilt aanpassen en selecteer de actie. Druk vervolgens op de toetscombinatie die je wilt toewijzen. Herhaal dit voor alle sneltoetsen die je gebruikt. Tevreden? Klik op Oké

Werken met raw-bestanden

Om met raw-bestanden in Gimp te werken, kun je gebruikmaken van externe hulp. Twee populaire uitbreidingen zijn RawTherapee (www.rawtherapee.com) en Darktable (www.darktable.org/install). Met deze uitbreidingen kun je de raw-bestanden klaarmaken en vervolgens verwerken in Gimp. Je mag beide programma’s kosteloos gebruiken.