ID.nl logo
Zekerheid & gemak

Asperges oogsten met robots en sensoren

Na de Verenigde Staten is Nederland de grootste exporteur van landbouw-producten in de wereld. Toch blijft asperges oogsten nog erg arbeidsintensief. Dat gaat namelijk nog niet met machines. Hoewel... Cerescon uit het Brabantse Heeze heeft als eerste bedrijf in de wereld een automatische oogstmachine voor asperges gepatenteerd en ontwikkeld, de Sparter.

Ad Vermeer, oprichter, mede-eigenaar en systeemarchitect bij Cerescon: “Het toverwoord is selectief oogsten. Wij maken en verkopen als allereerste in de wereld een selectieve oogstmachine voor asperges. Het vereist een relatieve hightech-aanpak. Je gebruikt sensortechnologie om te weten waar dingen staan en robottechnologie om te pakken wat je gedetecteerd hebt.”

De selectieve oogst omvat alle landbouwproducten die niet in één keer van het veld gehaald worden. Het gaat onder meer om aardbeien, komkommers, appels, peren, druiven en champignons. Bij sommige van deze landbouwproducten is automatische oogst deels mogelijk, maar dan gaat het om producten die in blik, conservenpot of drank eindigen. Ligt het in een eigen bakje in de winkel, dan wordt het met de hand geplukt en daar zijn veel mensen voor nodig.

Selectieve oogst

Voor asperges zijn weliswaar al eerder oogstmachines gemaakt, maar er is er nog niet één die selectief kan oogsten. Ad: “Er zijn voloogsters. Die ploegen als het ware de hele zandrug in één keer om en snijden op een bepaalde diepte alles af. Dan heb je lange asperges, die je wilt hebben, maar ook korte stukjes die je niet kunt verkopen. Ik denk dat ze bij die voloogsters gedacht hebben dat er misschien wel een markt voor die kleine kopjes zou ontstaan. Maar dat is niet echt gebeurd."

"Dat voloogsten is wel efficiënt: je rijdt over een veld en je hebt alle stengels die er staan. Dan wacht je twee weken en oogst je weer. Je hebt veel minder arbeidskrachten nodig, maar de opbrengst is veertig procent of minder. Je gooit zo het kind met het badwater weg. Voloogsters zijn eigenlijk een echte mislukking. Het totale economische plaatje is voor de teler te ongunstig.”

©PXimport

De ontwikkeling van de oogstmachine begon met gesprekken tussen Ad en zijn broer (en aspergeteler) Marc. Ad: “Het probleem bestond al dertig jaar en met mijn broer heb ik daar al heel wat over gefilosofeerd. Ik ben uitvinder, maar ook ondernemer. Ik ga pas aan iets beginnen als ik ergens het verschil mee kan maken. Kan ik iets verzinnen dat niemand anders heeft gedaan? Waar haal ik – zeg maar – mijn oneerlijke voordeel uit?"

"Dat moet je hebben en dan vast kunnen houden, bijvoorbeeld via een patent. Op een gegeven moment zei Marc: ‘je zou die asperges onder de grond moeten kunnen zien, maar je kan niet onder de grond kijken’. Ik dacht toen: ‘kan dat echt niet?’ Ik ging denken: als we ondergrondse detectie zouden hebben, dan is dat een beslissend voordeel.”

“Het onder de grond kunnen meten van asperges betekent dat je niet hoeft te wachten tot ze met het kopje boven de grond komen. Daardoor gaan ze niet meer verkleuren of voortijdig open en – niet te vergeten - je kunt dan ook zeggen ‘ik haal alles eruit wat in de bovenste vijf, zes of zeven centimeter van het zandbed zit’. De oogstfrequentie kan dan omlaag omdat je pas over twee of drie dagen terug hoeft te komen."

"Met ondergrondse detectie zou ik een betere kwaliteit hebben en kan ik de oogstfrequentie verlagen waardoor ik meer hectares kan doen. Als ik tien hectares kan doen op een dag, en ik hoef pas na drie dagen terug te komen, dan kan ik met één machine dertig hectares bijhouden. En het vervelende handwerk waar steeds moeilijker mensen voor te vinden zijn, is ook opgelost.”

Asperges ondergronds

In eerste instantie is Ad gaan experimenteren met ondergrondse radar. Ad: “We hebben aangetoond dat je met een radar asperges ondergronds kunt zien. Maar uiteindelijk hebben we moeten vaststellen dat het niet goed genoeg was. Ondertussen was het project al wel gestart in de hoop en verwachting dat we het toch op zouden kunnen lossen."

"Dat viel tegen. Om één asperge te zien heb je een geavanceerd systeem nodig dat vervolgens een tijd aan het rekenen is. Het was complex, duur en traag. Er waren wel wegen om dat sneller te maken, maar dat waren lange ontwikkeltrajecten. Veel vervelender is dat de vochtigheid van de grond invloed heeft op het proces. Als er te veel water in de grond zat verdween het beeld.”

©PXimport

“We moesten onder ogen zien dat we het als startup binnen de tijd die we onszelf gunden, niet gingen redden. Maar intussen waren we alles al aan het ontwikkelen. We hadden het concept van een machine met detectie en robots. We hadden de bruikbaarheid van robots als steekmes aangetoond. We zijn daarom halverwege het project met een alternatief begonnen voor de detectie.”

De ontwikkeling werd getroffen door een tragedie. Marc kreeg een hersenvliesontsteking en overleed een week later. Onder meer op aandringen van de weduwe van Marc (‘Hij had het de hele tijd over die machine. Jullie moeten door!’), werd het project toch voortgezet. Thérèse van Vinken nam de rol als General manager bij Cerescon op zich. Ze heeft met een aantal grote en innovatieve telers uit Nederland en Duitsland een User Group opgezet zodat de ontwikkeling van de machine door kon gaan met input van de markt.

Detectie

Ad heeft toen een alternatief voor ondergrondse radar bedacht. “We gaan met tasters door de grond. Op de tip van iedere taster zitten vlakjes die verbonden zijn met elektronica. Dat vormt de sensor. Stroom wordt door de aspergeplant beter geleid dan door de grond er omheen. Met name in het bovenste stukje waar de aspergekop opsteekt, is de grond droger waardoor de geleiding daar slechter is dan via de asperge. Als je met de kop van de taster op een paar millimeter van een asperge komt, neemt het signaal toe.”

“We moeten dan razendsnel de tasters terugtrekken want we willen de asperge niet raken. De coördinaten van de asperge geven we door aan een robot die een paar meter verderop zit met twee steekarmen. Die duwt een soort kooi over de asperge, daar klappen twee halfronde messen uit die door de asperge snijden. Als alle verticale vezels zijn doorgesneden, gaat de asperge met wat zand naar boven. Boven de grond schudden we het meeste zand eruit. De asperge leggen we op de zijkant op een bandje.”

Door de asperge met extra zand te steken heeft de oogstmachine een extra voordeel. Ad: “Tijdens de groei drukt een asperge zand opzij. Dat komt er niet aan de bovenkant als een kolommetje uit maar wordt aan de zijkanten samengeperst. Een volgende asperge groeit om dat samengedrukte zand heen. Dat betekent dat je in de tweede helft van het seizoen steeds meer kromme asperges krijgt. Met onze oogstmachine houden we het zandbed homogeen. Dat zorgt ervoor dat we gedurende het seizoen mooie, rechte asperges blijven houden"

De toekomst

De Sparter is gedurende drie seizoenen getest. Dit jaar volgt een laatste testseizoen waarin Ad verwacht aan te tonen dat de machine de steekkosten voor een bedrijf halveert en gelijktijdig de opbrengst en kwaliteit vergroot. Ad: “De planning is om twee volledig functionele machines een heel seizoen aan één stuk te laten produceren. Aansluitend op de oogst noteren we dan orders zodat we voor het seizoen van 2020 machines kunnen leveren.”

▼ Volgende artikel
Review Apple iPad Air (2025) – Een nog snellere processor
Huis

Review Apple iPad Air (2025) – Een nog snellere processor

Nog geen jaar na de vorige uitvoering brengt Apple een nieuwe iPad Air uit. De veranderingen zijn dan ook niet heel groot, want het enige verschil is dat de tablet nu is voorzien van een M3-processor in plaats van een M2-processor. Blijft de iPad Air hiermee een aanrader? Wij hebben hem voor je getest.

Uitstekend
Conclusie

De iPad Air met M2-processor was een prima tablet, en dat geldt ook voor deze opvolger met een nog snellere chip. Je krijgt met deze iPad Air veel kracht in handen en je kunt dezelfde geavanceerde Pencil Pro gebruiken als op de iPad Pro. Ten opzichte van die iPad Pro zit het belangrijkste verschil in het scherm, want de nóg duurdere iPad Pro heeft een oledscherm met hoge verversingssnelheid. Daar moet je wel een paar honderd euro meer voor betalen waardoor deze iPad Air een interessante optie blijft voor wie een iPad met lekker veel kracht zoekt.

Plus- en minpunten
  • Snelle hardware
  • Prima scherm
  • Goede bouwkwaliteit
  • Goede accuduur
  • Geen hogere verversingssnelheid
  • Hoge meerprijzen opslag
  • Dure accessoires

De nieuwe iPad Air laat zich kort omschrijven: Apple heeft de M2-chip vervangen door een M3. Dat is geen groot probleem: Apple gaf de iPad Air vorig jaar een update waarmee deze qua functionaliteit vrijwel identiek was aan de iPad Pro van het jaar daarvoor en je net als bij de Pro kon kiezen uit twee formaten. Uiterlijk is er geen verschil met de vorige generatie iPad Air: de aluminium tablet is nog steeds verkrijgbaar in een 11- en 13inch-variant, waarbij je kunt kiezen uit dezelfde vier kleuren als vorig jaar. De bouwkwaliteit van de aluminium behuizing is uitstekend.

©Jeroen Boer - ID.nl

De iPad Air ziet er hetzelfde uit als de variant van vorig jaar.

Er is overigens wel een heel een klein verschil waardoor je aan de buitenkant kunt zien dat je de nieuwste iPad Air van de M3-generatie in handen hebt. Apple heeft de aanduiding 'iPad Air' namelijk van de achterkant verwijderd. 

©Jeroen Boer - ID.nl

Het enige verschil is dat er geen 'iPad Air' meer op de achterkant staat.

Qua aansluitingen vind je onderop een usb-c-poort die je behalve voor opladen ook kunt gebruiken voor het aansluiten van een beeldscherm. De aan-uitschakelaar is voorzien van een goedwerkende vingerafdrukscanner. Dat is wel de enige manier van biometrische identificatie; in tegenstelling tot iPhones of de iPad Pro ontbreekt de soms nog wat sneller werkende gezichtsherkenning.

©Jeroen Boer - ID.nl

De iPad Air heeft een usb-c-poort die je gebruikt om de tablet op te laden.

Hoge meerprijzen

De prijzen beginnen bij 719 euro voor het 11inch-model terwijl de 13inch-uitvoering bij 969 euro begint. Voor dat geld krijg je 128 GB opslag. Alle varianten hebben dezelfde M3-processor in combinatie met 8 GB RAM. Wil je 256 GB opslag, dan betaal je 130 euro meer, terwijl de volgende stappen naar 512 GB of 1 TB je ieder nog eens 250 euro kosten. Afhankelijk van je opslagwensen wordt de iPad dus al snel een heel stuk duurder. Daarnaast kun je nog kiezen voor een 5G-variant, waarvoor je 170 euro meer betaalt. Deze variant is voorzien van een ingebouwde e-sim; er is geen fysieke simkaartslot.

Scherm zonder ProMotion

De iPad Air heeft precies hetzelfde scherm als vorig jaar en dat betekent een 11- of 13inch-scherm dat gebruikmaakt van een IPS-paneel. Het scherm combineert goede kleuren met een prima contrast en een helderheid die hoog genoeg kan. Wat we wel jammer vinden, is dat Apple de toch best prijzige iPad Air niet voorziet van een scherm met een hogere verversingssnelheid dan 60 Hz. Zo'n hogere verversingssnelheid die Apple 'ProMotion' noemt zou zeker in combinatie met de stylus waarschijnlijk een vloeiender ervaring opleveren. 

Nog snellere processor

De snellere processor is het belangrijkste verschil met zijn voorganger, en de chip die we al kennen uit andere Apple-producten stelt niet teleur. De M3-processor is in benchmarks op single-coregebied ongeveer 18 procent sneller dan de M2, terwijl de multicore-prestaties zo'n 25 procent hoger liggen. In de benchmark Geekbench 6 zet de iPad een Single-Core Score van 3063 punten neer, terwijl de Multi-Core Score 11.914 punten bedraagt.

De vernieuwde iPad Air is in theorie dus nog iets soepeler in bijvoorbeeld grafische toepassingen, al is de M4-chip in de iPad Pro nog een stukje sneller. Het is gissen waarom Apple nog voor de in andere producten uitgefaseerde M3 koos; misschien hadden ze er nog veel van liggen of wil het bedrijf genoeg onderscheid met de iPad Pro houden. Uiteindelijk maakt het ook weer niet zo heel veel uit, want in de praktijk zijn zowel de vorige als de huidige variant van de iPad Air gewoon snel. De accuduur van de geteste 11inch-uitvoering is erg goed en komt bij normaal gebruik zoals browsen in de buurt van de door Apple geclaimde 10 uur.

Vernieuwd toetsenbord

De iPad Air is compatibel met Apples beste stylus: de Pencil Pro. Deze stylus (149 euro) is druk- en kantelgevoelig en detecteert bovendien of je de stylus draait. Hierdoor kun je in tekenapps als Procreate bijzonder realistisch tekenen. De stylus wordt gekoppeld en opgeladen door hem magnetisch aan de zijkant te plakken, waarmee dit in de praktijk een prettige accessoire is. De iPad Air is trouwens ook compatibel met de goedkopere Apple Pencil usb-c, die minder mogelijkheden heeft en opgeladen wordt met een usb-c-kabel. Als je wilt tekenen, dan raden we je de Pencil Pro aan.

©Jeroen Boer - ID.nl

De Pencil Pro plak je magnetisch aan de zijkant om hem op te laden.

We kregen van Apple ook het vernieuwde Magic Keyboard voor de iPad Air, dat uiteraard ook compatibel is met de iPad Air met M2-processor. Ten opzichte van het vorige Magic Keyboard dat oorspronkelijk voor de oudere generatie iPad Pro was ontworpen, krijg je een rij functietoetsen. Hierdoor kun je de iPad nog beter als laptopvervanger gebruiken.

Ten opzichte van het Magic Keyboard voor de huidige iPad Pro ontbreekt helaas de achtergrondverlichting in de toetsen en de aluminium polssteun, terwijl de prijs van het toetsenbord met 329 euro niet veel lager is. Het is daarnaast jammer dat het toetsenbord er alleen nog in een witte variant is. Dat is toch vlekgevoeliger dan een zwarte uitvoering. 

©Jeroen Boer - ID.nl

Het vernieuwde Magic Keyboard heeft nu functietoetsen.

Conclusie

De iPad Air met M2-processor was een prima tablet, en dat geldt ook voor deze opvolger met een nog snellere chip. Je krijgt met deze iPad Air veel kracht in handen en je kunt dezelfde geavanceerde Pencil Pro gebruiken als op de iPad Pro. Ten opzichte van die iPad Pro zit het belangrijkste verschil 'm in het scherm, want de nog duurdere iPad Pro heeft een oledscherm met hoge verversingssnelheid. Daar moet je wel een paar honderd euro meer voor neertellen, waardoor deze iPad Air een interessante optie blijft voor wie een iPad met lekker veel kracht zoekt.

▼ Volgende artikel
Waar voor je geld: 5 draagbare DAB+-radio's voor mee op vakantie
© Olga Yastremska, New Africa, Afr
Huis

Waar voor je geld: 5 draagbare DAB+-radio's voor mee op vakantie

Bij ID.nl zijn we dol op kwaliteitsproducten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Daarom speuren we een paar keer per week binnen een bepaald thema naar zulke deals. Dit keer hebben we vijf DAB+-radio's voor je gevonden die je ook nog eens heel makkelijk meeneemt, op vakantie bijvoorbeeld.


Digitale radio via DAB+ (Digital Audio Broadcasting) biedt een helder en storingsvrij radiosignaal, met een steeds groter zenderaanbod. Dat maakt het luisteren een stuk aangenamer. Dankzij modellen met ingebouwde accu of batterijen ben je niet gebonden aan een stopcontact. Voeg daar een netstroomaansluiting aan toe en je hebt een toestel dat net zo makkelijk op de camping als op het aanrecht in de keuken dienst kan doen.

Denver DAB-18 Radio DAB+

De Denver DAB-18 is een compacte DAB+/FM-radio die een retro uiterlijk combineert met moderne functionaliteit. De geïntegreerde Bluetooth-functie maakt het mogelijk om draadloos muziek te streamen vanaf je smartphone of tablet. Daarnaast beschikt de radio over een AUX-ingang voor het aansluiten van externe apparaten. Met de dubbele alarmfunctie en snoozefunctie is de DAB-18 ook geschikt als wekkerradio. Het dimbare lcd-display toont duidelijk informatie over zenders en instellingen. De radio werkt zowel op netstroom als op 4 C-batterijen. Met 20 voorkeuzezenders (10 DAB+ en 10 FM) heb je snel toegang tot je favoriete stations.

Audizio Milan

De Audizio Milan is een compacte draagbare DAB+/FM-radio. De Milan biedt zowel DAB+ als FM-ontvangst, waardoor je kunt genieten van een breed scala aan radiostations met heldere geluidskwaliteit. Dankzij de Bluetooth-functionaliteit kun je draadloos muziek streamen vanaf je smartphone of tablet. Met de ingebouwde 2000mAh-accu heb je genoeg stroom voor zo'n 10 uur luisterplezier, en kan de radio via usb worden opgeladen. Het 2,4-inch kleurendisplay toont duidelijk informatie over zenders en instellingen.

Grundig DTR 4500 BT DAB

De Grundig DTR 4500 BT DAB heeft Bluetooth 5.0-functionaliteit en kun je naast het luisteren naar DAB-stations ook gebruiken om te streamen vanaf je smartphone of tablet. De radio beschikt over een 2.0 stereo luidsprekersysteem met een totaal vermogen van 10 watt RMS. Het 2,4-inch kleurendisplay biedt duidelijke informatie over zenders en instellingen, en de helderheid is in drie stappen aan te passen. Hoewel de DTR 4500 BT DAB geen ingebouwde accu heeft, kan hij natuurlijk wel gewoon op netstroom worden aangesloten.

Lenco PDR-040EF Bambus

De Lenco PDR-040EF Bambus is gemaakt van echt bamboe en gerecycled ABS met tarwevezel, wat niet alleen een mooie uitstraling geeft, maar ook bijdraagt aan duurzaamheid. Met Bluetooth 5.0-functionaliteit kun je eenvoudig muziek streamen vanaf je smartphone of tablet. De radio beschikt over een 3 watt RMS luidspreker en een passieve basradiator. De ingebouwde 2000mAh accu biedt tot 16 uur afspeeltijd via Bluetooth en tot 12 uur via FM of DAB+, waardoor je de hele dag kunt genieten van je favoriete muziek, zowel thuis als onderweg. Daarnaast is de radio uitgerust met een klok- en alarmfunctie, een 3,5 mm hoofdtelefoonaansluiting en een telescoopantenne.

Kenwood CR-M30DAB-R

Deze compacte Kenwood kan overweg met FM-radio en DAB+. De radio beschikt over Bluetooth-functionaliteit, waardoor je draadloos muziek kunt streamen vanaf je smartphone of tablet. Dankzij de geïntegreerde oplaadbare batterij kun je tot 7 uur genieten van je favoriete muziek zonder dat je een stopcontact nodig hebt. Daarnaast is de radio voorzien van een helder LCD-scherm dat informatie over zenders en instellingen duidelijk weergeeft. Met de mogelijkheid om zowel op netstroom als op de interne accu te werken, kun je de CR-M30DAB op verschillende manieren gebruiken.