Na de Verenigde Staten is Nederland de grootste exporteur van landbouw-producten in de wereld. Toch blijft asperges oogsten nog erg arbeidsintensief. Dat gaat namelijk nog niet met machines. Hoewel... Cerescon uit het Brabantse Heeze heeft als eerste bedrijf in de wereld een automatische oogstmachine voor asperges gepatenteerd en ontwikkeld, de Sparter.

Ad Vermeer, oprichter, mede-eigenaar en systeemarchitect bij Cerescon: “Het toverwoord is selectief oogsten. Wij maken en verkopen als allereerste in de wereld een selectieve oogstmachine voor asperges. Het vereist een relatieve hightech-aanpak. Je gebruikt sensortechnologie om te weten waar dingen staan en robottechnologie om te pakken wat je gedetecteerd hebt.”

De selectieve oogst omvat alle landbouwproducten die niet in één keer van het veld gehaald worden. Het gaat onder meer om aardbeien, komkommers, appels, peren, druiven en champignons. Bij sommige van deze landbouwproducten is automatische oogst deels mogelijk, maar dan gaat het om producten die in blik, conservenpot of drank eindigen. Ligt het in een eigen bakje in de winkel, dan wordt het met de hand geplukt en daar zijn veel mensen voor nodig.

Selectieve oogst

Voor asperges zijn weliswaar al eerder oogstmachines gemaakt, maar er is er nog niet één die selectief kan oogsten. Ad: “Er zijn voloogsters. Die ploegen als het ware de hele zandrug in één keer om en snijden op een bepaalde diepte alles af. Dan heb je lange asperges, die je wilt hebben, maar ook korte stukjes die je niet kunt verkopen. Ik denk dat ze bij die voloogsters gedacht hebben dat er misschien wel een markt voor die kleine kopjes zou ontstaan. Maar dat is niet echt gebeurd."

"Dat voloogsten is wel efficiënt: je rijdt over een veld en je hebt alle stengels die er staan. Dan wacht je twee weken en oogst je weer. Je hebt veel minder arbeidskrachten nodig, maar de opbrengst is veertig procent of minder. Je gooit zo het kind met het badwater weg. Voloogsters zijn eigenlijk een echte mislukking. Het totale economische plaatje is voor de teler te ongunstig.”

©PXimport

De ontwikkeling van de oogstmachine begon met gesprekken tussen Ad en zijn broer (en aspergeteler) Marc. Ad: “Het probleem bestond al dertig jaar en met mijn broer heb ik daar al heel wat over gefilosofeerd. Ik ben uitvinder, maar ook ondernemer. Ik ga pas aan iets beginnen als ik ergens het verschil mee kan maken. Kan ik iets verzinnen dat niemand anders heeft gedaan? Waar haal ik – zeg maar – mijn oneerlijke voordeel uit?"

"Dat moet je hebben en dan vast kunnen houden, bijvoorbeeld via een patent. Op een gegeven moment zei Marc: ‘je zou die asperges onder de grond moeten kunnen zien, maar je kan niet onder de grond kijken’. Ik dacht toen: ‘kan dat echt niet?’ Ik ging denken: als we ondergrondse detectie zouden hebben, dan is dat een beslissend voordeel.”

“Het onder de grond kunnen meten van asperges betekent dat je niet hoeft te wachten tot ze met het kopje boven de grond komen. Daardoor gaan ze niet meer verkleuren of voortijdig open en – niet te vergeten - je kunt dan ook zeggen ‘ik haal alles eruit wat in de bovenste vijf, zes of zeven centimeter van het zandbed zit’. De oogstfrequentie kan dan omlaag omdat je pas over twee of drie dagen terug hoeft te komen."

"Met ondergrondse detectie zou ik een betere kwaliteit hebben en kan ik de oogstfrequentie verlagen waardoor ik meer hectares kan doen. Als ik tien hectares kan doen op een dag, en ik hoef pas na drie dagen terug te komen, dan kan ik met één machine dertig hectares bijhouden. En het vervelende handwerk waar steeds moeilijker mensen voor te vinden zijn, is ook opgelost.”

Asperges ondergronds

In eerste instantie is Ad gaan experimenteren met ondergrondse radar. Ad: “We hebben aangetoond dat je met een radar asperges ondergronds kunt zien. Maar uiteindelijk hebben we moeten vaststellen dat het niet goed genoeg was. Ondertussen was het project al wel gestart in de hoop en verwachting dat we het toch op zouden kunnen lossen."

"Dat viel tegen. Om één asperge te zien heb je een geavanceerd systeem nodig dat vervolgens een tijd aan het rekenen is. Het was complex, duur en traag. Er waren wel wegen om dat sneller te maken, maar dat waren lange ontwikkeltrajecten. Veel vervelender is dat de vochtigheid van de grond invloed heeft op het proces. Als er te veel water in de grond zat verdween het beeld.”

©PXimport

“We moesten onder ogen zien dat we het als startup binnen de tijd die we onszelf gunden, niet gingen redden. Maar intussen waren we alles al aan het ontwikkelen. We hadden het concept van een machine met detectie en robots. We hadden de bruikbaarheid van robots als steekmes aangetoond. We zijn daarom halverwege het project met een alternatief begonnen voor de detectie.”

De ontwikkeling werd getroffen door een tragedie. Marc kreeg een hersenvliesontsteking en overleed een week later. Onder meer op aandringen van de weduwe van Marc (‘Hij had het de hele tijd over die machine. Jullie moeten door!’), werd het project toch voortgezet. Thérèse van Vinken nam de rol als General manager bij Cerescon op zich. Ze heeft met een aantal grote en innovatieve telers uit Nederland en Duitsland een User Group opgezet zodat de ontwikkeling van de machine door kon gaan met input van de markt.

Detectie

Ad heeft toen een alternatief voor ondergrondse radar bedacht. “We gaan met tasters door de grond. Op de tip van iedere taster zitten vlakjes die verbonden zijn met elektronica. Dat vormt de sensor. Stroom wordt door de aspergeplant beter geleid dan door de grond er omheen. Met name in het bovenste stukje waar de aspergekop opsteekt, is de grond droger waardoor de geleiding daar slechter is dan via de asperge. Als je met de kop van de taster op een paar millimeter van een asperge komt, neemt het signaal toe.”

“We moeten dan razendsnel de tasters terugtrekken want we willen de asperge niet raken. De coördinaten van de asperge geven we door aan een robot die een paar meter verderop zit met twee steekarmen. Die duwt een soort kooi over de asperge, daar klappen twee halfronde messen uit die door de asperge snijden. Als alle verticale vezels zijn doorgesneden, gaat de asperge met wat zand naar boven. Boven de grond schudden we het meeste zand eruit. De asperge leggen we op de zijkant op een bandje.”

Door de asperge met extra zand te steken heeft de oogstmachine een extra voordeel. Ad: “Tijdens de groei drukt een asperge zand opzij. Dat komt er niet aan de bovenkant als een kolommetje uit maar wordt aan de zijkanten samengeperst. Een volgende asperge groeit om dat samengedrukte zand heen. Dat betekent dat je in de tweede helft van het seizoen steeds meer kromme asperges krijgt. Met onze oogstmachine houden we het zandbed homogeen. Dat zorgt ervoor dat we gedurende het seizoen mooie, rechte asperges blijven houden"

De toekomst

De Sparter is gedurende drie seizoenen getest. Dit jaar volgt een laatste testseizoen waarin Ad verwacht aan te tonen dat de machine de steekkosten voor een bedrijf halveert en gelijktijdig de opbrengst en kwaliteit vergroot. Ad: “De planning is om twee volledig functionele machines een heel seizoen aan één stuk te laten produceren. Aansluitend op de oogst noteren we dan orders zodat we voor het seizoen van 2020 machines kunnen leveren.”

Met kop- en voetteksten in Microsoft Word zorg je ervoor dat de lezer de draad niet kwijtraakt in de structuur van lange teksten. Ze bevatten doorgaans belangrijke informatie, zoals de paginanummering, de naam van de auteur en de titel van een hoofdstuk. Ook kun je telkens een andere kop- en/of voettekst instellen voor ieder hoofdstuk.

Eindemarkeringen plaatsen

Om delen van een tekst een andere indeling te geven, gebruik je secties. Op die manier kun je bijvoorbeeld zorgen dat pagina 1 tot 5 uit doorlopende tekst bestaat, maar dat daarna de tekst in twee kolommen moet verschijnen. Secties zijn ook de manier om verschillende kop- en voetteksten in hetzelfde document toe te passen. Denk aan een document dat bestaat uit een inleiding en vijf hoofdstukken. Elk hoofdstuk willen we van aparte koptekst voorzien. Plaats de muisaanwijzer voor het eerste hoofdstuk en voeg een sectie-einde toe. Via het tabblad Indeling en de knop Eindemarkeringen plaats je een sectie-einde, namelijk een Pagina-einde.

Plaats een sectie-einde van het type Pagina-einde.

Eindemarkeringen controleren

Je kunt die sectie-einden beter zien door te klikken op de knop Alles weergeven in het tabblad Start. Deze knop noemt men vaak ook 'onzichtbare tekens'. Je roept deze functie nog gemakkelijker op met Ctrl+Shift+8. Ook bij de volgende hoofdstukken voeg je op dezelfde manier telkens een sectie-einde van het type Volgende pagina toe. Daarbij kun je ook de F4-toets gebruiken. Deze combinatie herhaalt telkens de laatste handeling. Dat gaat dus een stuk sneller.

Door de onzichtbare tekens weer te geven, worden de eindemarkeringen zichtbaar.

Kop- en voetteksten toevoegen

Wanneer je alle sectie-einden hebt toegevoegd, kun je de kopteksten aanbrengen. Op de eerste pagina dubbelklik je op de koptekst. Het tabblad Kop- en voettekst verschijnt dan. In het label lees je dat dit Koptekst (Sectie 1) is. Als je wilt dat de eerste pagina geen koptekst mag hebben, dan zet je een vinkje bij Eerste pagina afwijkend. Met de knop Volgend ga je naar de volgende koptekst. Op die manier kun je telkens een andere tekst invullen als koptekst. Dit werkt trouwens hetzelfde bij voetteksten. Wanneer de knop Aan vorige koppelen actief is, wordt deze koptekst dezelfde als de vorige sectie. Als je dat niet wilt, moet je deze optie uitschakelen. Als je nu door het document gaat, zul je zien dat er verschillende kopteksten staan.

Voeg de nieuwe inhoud aan de kopteksten toe.

Bij ID.nl zijn we dol op kwaliteitsproducten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we binnen een bepaald thema naar zulke deals. Ben je op zoek naar een betrouwbare robotstofzuiger met een goede reputatie? Vandaag hebben we vijf interessante modellen voor je gespot.

Rowenta X-Plorer Serie 75 S+ RR8587

Wie deze louter positieve reviews leest, komt tot een duidelijke conclusie. Met een gemiddelde beoordeling van een 9,3 is dit Rowenta-model een absolute topper. Gebruikers waarderen onder meer de duidelijke app, stille werking van 65 decibel en lange accuduur tot ongeveer twee uur. Verder heeft de X-Plorer Serie 75 S+ RR8587 diverse sensoren, zodat de ronde behuizing nergens tegenaan botst. Je hoeft bijna niet naar de robotstofzuiger om te kijken, want er is een leegstation inbegrepen. In een gemiddeld huishouden gaat de stofzak ongeveer twee maanden mee.

De X-Plorer Serie 75 S+ RR8587 manoeuvreert met behulp van lasernavigatie soepel door je huis. Het passeren van drempels van hoogstens 1,8 centimeter is hierbij geen probleem. Behalve een centrale borstel bevat de behuizing ook een zijborstel. Hierdoor blijven er geen kruimels achter langs plinten, meubels en stoelpoten. Een pluspunt is de respectabele zuigkracht van maximaal 4000 Pa. Naast stofzuigen kan het apparaat ook dweilen. Vul hiervoor het reservoir met 260 milliliter water. Je bepaalt aan de hand van vier standen hoeveel vocht deze robotstofzuiger gebruikt tijdens het dweilen. Dit product is eventueel ook zonder leegstation te koop.

iRobot Roomba Combo j9+

Zoek je een robot die goed kan stofzuigen én dweilen? De uitgebreide iRobot Roomba Combo j9+ voldoet zonder twijfel aan alle eisen. De consumentenreviews op Kieskeurig.nl spreken boekdelen. De beweegbare dweilarm spring direct in het oog. Handig, want bij detectie van een zacht vloeroppervlak tilt het apparaat de dweil op. Zo wordt voorkomen dat je vloerbedekking of tapijt nat wordt. De app biedt volop slimme mogelijkheden. Zo zie je na een verkenningsronde een plattegrond van je huis. Dankzij de zogenoemde Dirt Detective-functie neemt de robotstofzuiger eerst de vuilste kamers onder handen.

Een ander voordeel is het bijgesloten leegstation met een capaciteit voor zestig dagen. Na elke schoonmaakronde dumpt de Roomba Combo j9+ stof, haren, kruimels en overig vuil in dit station. Daarnaast is het ook mogelijk om vloeistof automatisch te vullen. Op die manier gaat de dweilrobot volautomatisch voor je aan de slag. De stofzuiger heeft een centrale borstel en zijborstel, waardoor ook randen en hoeken grondig worden schoongemaakt. Meer weten? Lees dan deze uitgebreide review op ID.nl.

Samsung Bespoke Jet Bot Combo Steam (VR7MD96514G/WA)

De Samsung Bespoke Jet Bot Combo Steam heeft een uitgebreid basisstation. Naast het legen van het vuilreservoir en vullen van de watertank maakt dit hulpstuk ook vieze dweilpads schoon. Dat gebeurt met stoom, waarbij de dweilpads op een temperatuur van 55 graden Celsius worden drooggeblazen. Verder laadt het basisstation de geïntegreerde accu op. De robotstofzuiger heeft zelf ook een aantal slimme functies. Zo herkent het apparaat op eigen houtje zachte vloeren, waarna het de zuigkracht automatisch opvoert.

De Bespoke Jet Bot Combo Steam creëert een 3D-plattegrond van je huis. Die bekijk je in de app. Dit product is vergeleken met goedkopere modellen uiterst krachtig. Zo bedraagt de maximale zuigpower 6000 Pa. Houd hierbij wel rekening met een geluidsniveau tot zo'n 74 decibel. Dweilen gebeurt trouwens ook grondig, want de twee roterende pads bewegen op een snelheid van 170 rotaties per minuut. Schrob op deze wijze vlekken weg. Volgens de fabrikant houdt de zuig- en dweilrobot het op een enkele acculading tot ongeveer drie uur vol. Je leest hier enkele ervaringen van andere gebruikers.

Lees ook: Liever lui dan moe? Ga voor een robotstofzuiger

Philips 2000 Series (XU2100/20)

De breed gewaardeerde Philips 2000 Series (XU2100/20) is op het moment van schrijven zéér scherp geprijsd. Ondanks de relatief lage aanschafkosten biedt dit model veel mogelijkheden. Allereerst levert Philips een leegstation mee. Naar eigen zeggen is dat goed voor een capaciteit van ongeveer zeventig dagen. De accu heeft een werktijd van maximaal 130 minuten. Is de batterij bijna leeg, dan rijdt de robotstofzuiger op eigen initiatief naar het oplaadstation. Na een verse oplaadbeurt hervat het apparaat vanzelf weer de schoonmaakronde. Volg in de Philips HomeRun Robot-app op je smartphone de actuele status.

Werk je regelmatig aan de keukentafel? Dan komt het geringe geluidsniveau van 66 decibel goed van pas. De 'geluidsoverlast' valt namelijk mee. Zodra de 2000 Series (XU2100/20) een zachte vloer tegenkomt, wordt de zuigkracht automatisch verhoogd tot een maximum van 2700 Pa. Voor harde vloeren heeft het apparaat ook nog een dweilfunctie. Tot slot is de nauwkeurige lasernavigatie een pluspunt, want hierdoor slaat deze huishoudhulp geen hoekje over. Lees hier wat andere gebruikers van dit product vinden.

Rowenta X-Plorer Serie 65 RR8L65

Zoek je een goedkope robotstofzuiger, dan is dit exemplaar van Rowenta een goede kandidaat. Enkele reviewers zijn over dit product erg enthousiast. Onder andere de laserbesturing en geïntegreerde dweilfunctie worden gewaardeerd. In tegenstelling tot de eerder besproken robotstofzuigers heeft dit model geen leegstation. Je dient het stofreservoir van 0,4 liter dus regelmatig zelf te legen. Dat scheelt overigens ruimte in de woonkamer, al is er wel een bescheiden laadstation inbegrepen.

Zoals we van Rowenta-robotstofzuigers gewend zijn heeft de X-Plorer Serie 65 RR8L65 zowel een hoofd- als zijborstel. Hierdoor blijft er geen vuil in hoekjes en rondom tafelpoten achter. Verder is de behuizing slechts 7,8 centimeter hoog, waardoor het apparaat ook onder de meeste bedden of banken kan stofzuigen. Volgens de productspecificaties bedraagt de maximale zuigkracht 4000 Pa. Je kiest hierbij tussen vier standen.