Dit jaar speelde er in de telecom van alles, bijvoorbeeld het handelsverdrag van Huawei en de Verenigde Staten. Ook in ons eigen land was er iets bijzonders aan de hand, want KPN wil van XS4All als los merk af. XS4All wil zelfstandig blijven opereren. Vandaag is er weer een belangrijke stap gezet in het debacle.

In 1998 nam KPN XS4All over. Zoals wel vaker bij overnames, werd er beloofd dat alles bleef zoals het was. Deels is dat ook zo, want XS4All heeft jarenlang heel zelfstandig kunnen opereren naast KPN. Die tijd is voorbij, want er kwam steeds meer inmenging van KPN. Het is inmiddels zoveel, dat het KPN een beter idee lijkt de internetprovider te laten opgaan in het grotere KPN.

Hier is door zowel klanten als werknemers van XS4All negatief op gereageerd. Er ontstond een actiegroep genaamd ‘XS4All moet blijven’ die zelf met een eigen provider komt genaamd Freedom Internet. Het lijkt op het model van XS4All en wilde zich nog meer toeleggen op privacy, een goede technische helpdesk en sowieso een stevige technische basis.

Interessant detail is dat een deel van die technische basis toch bij KPN ligt, want Freedom Internet zal voor een deel gebruikmaken van het kopernetwerk van KPN.

XS4All-klanten niet blij

Het nog opstartende alternatief voor XS4All had desondanks al meteen een grote schare fans. Het startkapitaal van 2,5 miljoen euro is er al, nu is het nog de vraag of de duizenden mensen die menen dat XS4All moet blijven ook daadwerkelijk de overstap maken. XS4All had begin 2019 240.000 klanten. Mensen die zich bij Freedom Internet willen aansluiten kunnen ‘founding member’ worden voor 50 euro en krijgen daarvoor Freedom Internet-connectie zodra het mogelijk is. Het bedrag wordt dan verrekend met het abonnementsgeld.

De ondernemingsraad van XS4All heeft lang gestreden tegen de wens van moederbedrijf KPN om de naam XS4All te laten verdwijnen en daarmee het hele bedrijf. Echter kan KPN als eigenaar altijd kiezen om XS4All op te heffen, zelfs als een ondernemingskamer besluit de plannen van KPN te vernietigen. Het besluit kan zo weer opnieuw worden gemaakt met alle gevolgen van dien.

Gevolgen die ook voor KPN vervelend zijn, want een ondernemingskamer die zich over een zaak moet buigen staat garant voor vertraging. Vertraging waar KPN niet op zit te wachten, want het heeft al vaker haar plannen moeten uitstellen. En het wil heel graag XS4All opheffen, want het wil geen nieuwe concurrentie krijgen door het te verkopen.

Reclamespotjes

Wat daarbij nog meer vragen oproept, dat is dat er nog steeds reclamespotjes van XS4All voorbijkomen. Dat is volgens een woordvoerder niet vanuit KPN geregeld. Maar nu XS4All nog zelfstandig is wordt dat georganiseerd vanuit XS4All zelf. Bij XS4All vinden ze het niet vreemd, want ze geven aan dat ze nog tenminste een jaar bestaan (dan pas zouden de klanten naar KPN worden overgeheveld).

Misschien is dat dus helemaal niet meer wat er op stapel staat voor de populaire provider. CEO Joost Farwerck lijkt tegelijkertijd niet met holle marketingpraat bezig. Er moet volgens hem wel degelijk iets veranderen bij XS4All. De internetprovider zal toch naar dezelfde techniek moeten die KPN als basis heeft. Dat klinkt wel anders dan wat KPN in eerste instantie als adviesaanvraag had gedaan.

Het wilde oorspronkelijk de afdelingen klantcontact, HR, techniek & operatie én commercie samenvoegen met die afdelingen binnen KPN. Er zou een nieuwe helpdesk komen voor technische problemen met de experts van XS4All en KPN-klanten zouden zelf mogen kiezen welk modem ze willen. Die plannen lijken nu op losse schroeven te staan.Farwerck is er dan ook niet over te spreken dat het geschil bij de ondernemingskamer terecht is gekomen.

Nieuwste ontwikkeling

Inmiddels heeft de ondernemingskamer gesproken: KPN mag doorgaan met het opdoeken van XS4All. Het gaat dan om een integratie. Er komt ook geen onderzoek naar de gang van zaken bij KPN, iets dat wel is gevraagd door de ondernemingsraad. Het plan van Farwerck is nu om in overleg te gaan met het personeel van XS4All. Wat KPN nu precies van plan is, dat is onduidelijk. In ieder geval heeft het alle recht om te doen wat het eerst van plan was: XS4All laten opgaan in KPN.

Het kan zomaar zijn dat er na een turbulent jaar alsnog een XS4All bestaat in 2020 en verder. Maar zelfs als dat zou gebeuren, dan is dat in de basis allang niet meer het XS4All dat KPN met goede beloftes overnam in 1998.

Op 14 oktober 2025 is de ondersteuning voor Windows 10 geëindigd. Kun je niet upgraden naar versie 11? Probeer dan het gratis alternatief Pop!_OS eens uit. Deze veelbelovende Linux-distributie heeft een gebruiksvriendelijke interface met veel functies. Bovendien lijkt de navigatiestructuur erg op die van Windows. In dit artikel leer je dit relatief jonge besturingssysteem beter kennen!

Heb je een pc of laptop van zo'n tien jaar oud, dan sta je voor een dilemma. De hardware voldoet vaak niet aan de eisen van Windows 11. En hoewel je computer waarschijnlijk nog prima draait op Windows 10, voelt dat misschien toch niet meer helemaal prettig nu de ondersteuning al een tijdje gestopt is. Dan rijst de vraag: koop je een nieuwe computer, of geef je de huidige een tweede leven met een alternatief besturingssysteem? In dat laatste geval is Pop!_OS een interessante keuze. Op de informatieve website distrowatch.com staat dit besturingssysteem de afgelopen jaren steevast in de top zes van populairste Linux-distributies.

Wat is Pop!_OS?

Pop!_OS komt uit de stal van System76. Dat is een Amerikaanse fabrikant waar geïnteresseerden rechtstreeks een pc of laptop kunnen aanschaffen. Het bedrijf voorziet ieder verkocht apparaat van een besturingssysteem, namelijk Ubuntu óf het zelfontwikkelde Pop!_OS. Gunstig is dat iedereen dit besturingssysteem gratis kan downloaden. Je gebruikt het dus net zo makkelijk voor een eigen pc of laptop.

Hoewel het besturingssysteem sinds 2017 bestaat, wint het pas de laatste jaren sterk aan populariteit. Deze jonge Linux-distributie biedt diverse voordelen. Allereerst heeft Pop!_OS een zeer toegankelijke vormgeving zonder onnodige poespas. Daarnaast is zo'n beetje alle hardware compatibel. Tot slot telt deze Linux-distributie van zichzelf al flink wat programma's, zoals een browser, tekstverwerker, rekentool en e-mailclient. 

Image downloaden

Als je Pop!_OS graag op jouw pc of laptop wilt uitproberen, heb je een zogeheten image nodig. Dit installatiebestand kun je naar een usb-stick wegschrijven. Vanaf dit opslagmedium voer je in de komende stappen de installatie uit.

Surf naar system76.com/pop/download/ en klik op de gele downloadknop om het iso-image op te slaan. Voor computers met een vrij recente Nvidia-videokaart is er een apart downloadbestand beschikbaar. De fabrikant ontwikkelt ook nog een versie voor de Raspberry Pi. Kies de juiste versie voor jouw systeem. Houd rekening met een downloadomvang van tussen de 2,5 en 3 GB.

Opstartbare usb-stick

Je hebt voor de installatie van Pop!_OS een lege usb-stick nodig. Maak van de opgeslagen gegevens op die stick zo nodig eerst een back-up, want anders raak je die kwijt. Steek de usb-stick nu in een willekeurige computer.

Je kunt met verschillende programma's een opstartbare usb-stick genereren. BalenaEtcher is bijvoorbeeld een goede keuze. Er zijn versies voor Windows, macOS en Linux beschikbaar. Surf naar etcher.balena.io om dit tooltje te downloaden en voer vervolgens de installatie uit. Start daarna BalenaEtcher op. Klik op Flash from file en dubbelklik op het iso-image van Pop!_OS. Via Select target kies je de beoogde usb-stick. Je plaatst voor dit opslagmedium een vinkje, waarna je bevestigt met Select 1. Klik nu op Flash!. Er verschijnt een voortgangsbalk. Na enkele minuten wachten is de opstartbare usb-stick gereed voor gebruik. Je kunt BalenaEtcher afsluiten. 

Opslagmedium laden

Het is nu tijd om de installatie te starten. Stop de zojuist geprepareerde usb-stick in de computer waarop je de Linux-distributie wilt installeren. Het is de bedoeling dat je het systeem vanaf dit opslagmedium opstart. Open hiervoor het BIOS of de UEFI. Meestal dien je hiervoor tijdens het opstartproces op een specifieke toets te drukken, bijvoorbeeld F2, F10 of Delete. Dat verschilt per systeem.

Zodra je het BIOS of de UEFI eenmaal hebt geopend, moet je een aantal zaken wijzigen. Zet indien nodig eerst de zogenoemde Secure Boot-functie uit. Doe je dat niet, dan start het installatieprogramma van Pop!_OS mogelijk niet op. Selecteer verder de opstartbare usb-stick als eerste opstartschijf. Meestal kun je bij Boot, Boot Menu of een soortgelijke benaming de opstartvolgorde van schijfstations wijzigen. Bewaar de wijzigingen en herstart het systeem. Op veel computers gebruik je hiervoor de toets F10. Binnen enkele ogenblikken verschijnt het logo van Pop!_OS. Wacht even totdat het installatiemenu opduikt. 

Installatie starten

Jammer genoeg is dit besturingssysteem niet in het Nederlands beschikbaar. Kies daarom United States en kies Select. In de volgende stap wijzig je eventueel de toetsenbordindeling, al voldoen de standaardinstellingen voor de meeste gebruikers prima. Klik tweemaal op Select.

De volgende stap is erg belangrijk. Ga je het huidige besturingssysteem (bijvoorbeeld Windows 10) niet meer gebruiken, dan ligt een schone installatie voor de hand. Klik in dat geval op Clean Install. Een alternatieve optie is om Pop!_OS naast het huidige besturingssysteem te installeren. Je creëert daarmee een dualboot-systeem. Kies dan Custom (Advanced). In de volgende stap kun je dan eventueel een nieuwe partitie aanmaken.

In dit artikel gaan we uit van een schone installatie, waarbij alle oude systeemdata van Windows 10 worden gewist. Bevestig rechtsonder met Clean Install. Klik op een bestaande partitie van de pc of laptop. Hierop bewaart Pop!_OS zijn systeembestanden. Kies daarna Erase and Install. 

Account aanmaken

Zonder account heb je geen toegang tot Pop!_OS. Je typt daarom een naam en een gebruikersnaam, waarna je klikt op Next. Vul daarna twee keer een wachtwoord van minimaal acht tekens in. Via Next krijg je de mogelijkheid om alle (gebruikers)gegevens op de harde schijf te versleutelen. Op die manier is het voor digitale indringers lastiger om de data (zoals documenten en foto's) te ontfutselen. Deze functie vereist daarentegen wel relatief veel systeemkracht. Zeker op een wat oudere pc of laptop resulteert dat mogelijk in vertraging. Maak jouw keuze, wij kiezen voor Don't Encrypt. Het besturingssysteem wordt nu op de computer geïnstalleerd.

Na een paar minuten wachten is de installatie voltooid. Pop!_OS vraagt nu om een herstart. Verwijder eerst de usb-stick uit het systeem. Als je dat niet doet, komt het installatiemenu mogelijk weer tevoorschijn. Kies daarna Restart Device. Na de herstart klik je in het aanmeldscherm op jouw naam. Typ het wachtwoord dat je zojuist gekozen hebt en het bureaublad verschijnt. 

Welkomstvenster

Je kunt met het welkomstvenster eerst wat instellingen naar je hand zetten. Wat de welbekende Taakbalk is voor Windows, is het zogeheten Dock voor Pop!_OS. Je kunt vanuit deze plek allerlei veelgebruikte programma's oproepen. Bepaal op welke wijze je het Dock wilt weergeven, namelijk met of zonder randen. Via Next beslis je of je de onderdelen Workspaces en Applications wilt tonen. Je leest in de volgende stappen welke functies dit veelzijdige besturingssysteem in petto heeft. Klik hiervoor meermaals op Next.

Je kunt in het welkomstvenster ook tussen een licht en donker thema kiezen. Bovendien zet je de locatievoorzieningen desgewenst uit. Op die manier zien programma's niet waar je bent. Kies de juiste tijdzone. Verder voeg je optioneel diverse accounts toe, bijvoorbeeld die van Google en Microsoft. Je hebt dan onder meer snel toegang tot je e-mailbox en agenda. Het is dan wel nodig om inloggegevens van de gekozen diensten op te geven. Vanzelfsprekend is daarvoor een internetverbinding vereist. Bij een bekabelde verbinding hoef je niets te doen, want die herkent het systeem al automatisch. Voor wifi kies je de juiste netwerknaam en typ je het bijbehorende wachtwoord. Zodra je alle stappen van het welkomstvenster hebt doorlopen, bevestig je met Start Using Pop!_OS. 

Belangrijke instellingen

De navigatiestructuur van Pop!_OS verschilt niet zo gek veel van die van Windows. Wel staan de systeempictogrammen op een andere plek, namelijk rechtsboven. Pas daarmee onder andere het volume en de netwerkverbinding aan. Met Lock vergrendel je het systeem, terwijl je met Power Off/Log Out / Power Off de computer helemaal uitzet.

Pop!_OS stemt normaal gesproken de resolutie af op de gebruikte monitor. Je kunt de resolutie desgewenst wijzigen. Klik ergens met de rechtermuisknop op het bureaublad en kies Display Settings. Je klikt nu op Resolution, waarna je naar eigen inzicht een andere waarde instelt. Je kunt eventueel ook de nachtmodus activeren. Het besturingssysteem heeft dan tijdelijk warmere kleuren, waardoor je ogen 's avonds niet zo gauw vermoeid raken. Klik bovenaan op Night Light en zet de schakelaar aan. Geef aan op welke tijden je de nachtmodus wilt gebruiken.

Het loont de moeite om ook de overige onderdelen van het getoonde Settings-venster door te nemen. Zo verbind je eventueel draadloze apparaten met bluetooth en pas je de vormgeving van Pop!_OS naar eigen smaak aan. Je kunt bijvoorbeeld een persoonlijke achtergrondfoto en een ander energieschema instellen. 

Programma's

De Linux-distributie bevat van zichzelf al een aantal bruikbare programma's. Zo zijn Firefox en LibreOffice al geïnstalleerd en met een beetje geluk kun je daarmee al je werkzaamheden uitvoeren. Deze programma's zijn tenslotte ook voor andere besturingssystemen beschikbaar, waaronder Windows en macOS. Klik op Applications of Show Applications om alle beschikbare programma's te tonen. De tooltjes zijn over verschillende categorieën verdeeld. Klik bijvoorbeeld op Office om een tekstverwerker, rekenprogramma of tekentool te openen. De tool Geary is ook de moeite waard. Heb je in een eerder stadium een account van Google of Microsoft toegevoegd? Dan vind je hier de e-mails van Gmail of Outlook.com. Daarnaast vind je onder andere een rekenmachine, agenda, fotoviewer en videospeler.

Software installeren

Uiteraard voeg je ook gewoon zelf nog andere programma's aan Pop!_OS toe. Klik in het Dock of Applications-menu op Pop!_Shop. Als het beginvenster niet tevoorschijn komt, kies je linksboven Home. Wie weet zie je al wat interessante suggesties. Gebruik bovenaan de zoekfunctie om een specifiek programma te vinden. Aanraders zijn bijvoorbeeld GNU Image Manipulation Program (fotobewerker), Kdenlive (videobewerker), Spotify (muziekdienst), Calibre (e-bookbeheerder), Steam (gamehub) en VLC (mediaspeler). Heb je iets op het oog? Klik dan bij het programma op Install. Na opgave van je wachtwoord belandt het programma in het Applications-menu.

Updates en upgrades

Pop!_OS heeft een actief ontwikkelteam dat regelmatig updates uitbrengt. Installeer die altijd, want zo blijft het besturingssysteem soepel en veilig werken. Waarschijnlijk verschijnt er vanzelf een updatemelding. Je kunt ook zelf kijken of er nieuwe updates beschikbaar zijn. Open hiervoor het programma Pop!_Shop vanuit het Dock of Applications-menu en klik rechtsboven op Settings (pictogram met drie streepjes). Via Updates & Installed Software gaat de Linux-distributie op zoek naar nieuwe updates. Misschien kun je ook diverse programma's bijwerken. Klik indien mogelijk op Update All. Na afloop moet je de computer wellicht herstarten.

Als je trouw alle updates installeert, kom je op den duur vanzelf in aanmerking voor een zogenoemde upgrade. Daarmee voorzie je de computer van een nieuwe versie van Pop!_OS. Klik in het Dock of Applications-menu op Settings, waarna je in het linkermenu onderaan naar OS Upgrade & Recovery navigeert. Je ziet meteen of je momenteel de nieuwste versie van het besturingssysteem gebruikt. Zo niet, dan bevindt zich onder OS Upgrade een downloadknop. Houd er rekening mee dat zo'n upgrade wel een uur kan duren. Ten slotte activeer je onderaan in het venster desgewenst automatische updates. Kies in dat geval wanneer (dag en tijdstip) het systeem zichzelf mag bijwerken.

Bij ID.nl zijn we gek op producten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Daarom gaan we een paar keer per week op zoek naar zulke deals. Met de feestdagen voor de deur kijken we dit keer naar 5.1-surroundsets voor de woonkamer. Want wat is er nou leuker om je favoriete film of serie te kijken met supergoed geluid? Of bij het gamen? Voor minder dan 300 euro welteverstaan.

Een 5.1 speakerset is een geluidssysteem dat is opgebouwd uit zes verschillende luidsprekers. Het cijfer 5 staat voor de satellietluidsprekers: een middenkanaal voor spraak, twee speakers voorin (links en rechts) en twee speakers die je achter je plaatst. De .1 verwijst naar de subwoofer, die specifiek de lage bastonen voor zijn rekening neemt. Doordat deze luidsprekers rondom de luisterpositie worden geplaatst, komt het geluid vanuit verschillende richtingen op je af. Dit creëert een ruimtelijk effect waardoor je bij het kijken van films en series of het spelen van games wordt omringd door geluid.

Logitech Z906

Deze set is ontworpen om meerdere audiobronnen tegelijkertijd te kunnen verwerken. Je sluit tot zes apparaten aan, zoals een televisie, gameconsole of computer, via de beschikbare digitale optische, digitale coaxiale of analoge ingangen. De set beschikt over een bedieningsconsole die je stapelt bij je apparatuur en een draadloze afstandsbediening voor bediening vanaf de bank. Het systeem levert een continu vermogen van 500 watt en is THX-gecertificeerd, wat betekent dat het voldoet aan specifieke prestatie-eisen voor bioscoopgeluid. De decodering ondersteunt Dolby Digital en DTS-soundtracks. Naast de subwoofer krijg je vier satellietluidsprekers en een middenkanaal die je flexibel kunt plaatsen.

Sony HT-S40R

Bij dit systeem worden de achterste luidsprekers aangestuurd door een draadloze versterker, waardoor er geen kabels van de soundbar voorin de kamer naar achteren hoeven te lopen. De soundbar zelf beschikt over drie kanalen en werkt samen met de subwoofer en de twee achterspeakers voor de 5.1-weergave. Het totale uitgangsvermogen bedraagt 600 watt. Voor de connectiviteit maak je gebruik van HDMI ARC, een optische ingang of een analoge aansluiting. Daarnaast is er Bluetooth 5.0 aanwezig voor het streamen van audio vanaf mobiele apparaten. De soundbar kan aan de muur worden bevestigd of voor de televisie worden geplaatst.

Trust GXT 658 Tytan

Dit geluidssysteem is eigenlijk voornamelijk bedoeld voor games en in combinatie met een pc of gameconsole, waarbij de houten subwoofer het middelpunt vormt. De basweergave is gesynchroniseerd met geïntegreerde LED-verlichting die reageert op het ritme van het geluid. Het systeem schakelt automatisch naar een stand-by modus wanneer het niet in gebruik is. De set wordt geleverd met een afstandsbediening waarmee je onder andere de bas en het volume regelt. De kabels voor de achterste luidsprekers hebben een lengte van 8 meter, wat plaatsing in grotere ruimtes mogelijk maakt zonder verlengsnoeren. Het piekvermogen ligt op 180 watt.

Hisense AX5100G

Dit audiosysteem ondersteunt Dolby Atmos-technologie voor een ruimtelijke geluidsweergave. De set bestaat uit een soundbar, een losse subwoofer en twee achterluidsprekers. Met een totaal vermogen van 340 watt worden de verschillende frequenties verdeeld over de speakers. Je hebt de beschikking over diverse equalizer-modi, waaronder instellingen voor nieuws, film en games. Aansluiten op de televisie gaat via HDMI eARC, maar er zijn ook opties voor USB en een optische kabel. De achterspeakers plaats je achter de luisterpositie om het surround-effect van de 5.1-opstelling te completeren.

Sony HT-S20R

Je installeert dit systeem met een soundbar, subwoofer en twee bedrade achterspeakers. De soundbar verzorgt de linker-, rechter- en middenkanalen, terwijl de externe subwoofer de lage tonen voor zijn rekening neemt. Het systeem heeft een totaal vermogen van 400 watt en ondersteunt Dolby Digital. Via de USB-poort speel je audiobestanden direct af van een geheugenstick. Voor de verbinding met de televisie gebruik je HDMI ARC, maar als je televisie dit niet ondersteunt, zijn er optische en analoge ingangen beschikbaar. De set beschikt over diverse geluidsmodi die je met een knop op de afstandsbediening selecteert.