Home Assistant is in enkele jaren tijd uitgegroeid tot een krachtige oplossing waarmee je je eigen slimme huis maakt, zonder tussenkomst van grote techbedrijven. We gaan Home Assistant installeren op een Raspberry Pi en vertellen je wat je daar vervolgens aan hebt.

Home Assistant is een populaire keuze om je domotica-apparaten aan te sturen zonder van één producent af te hangen. Het programma is opensource, er bestaat een hele community omheen en het ondersteunt talloze apparaten.

Een belangrijk speerpunt van Home Assistant is dat het geen data opslaat in de cloud. Je installeert het op een Raspberry Pi, je NAS of een Linux-server in huis, en van daaruit stuurt het je hele huis aan. Uiteraard is het nog altijd mogelijk om clouddiensten aan Home Assistant te koppelen.

Lees ook: In gesprek over Home Assistant - Slim huis zonder overbodige cloud

Je kunt Home Assistant op vier manieren installeren. Met Home Assistant Core installeer je het programma in een virtuele omgeving van Python. Installeer je het daarentegen in een container, bijvoorbeeld met Docker, dan heet dit Home Assistant Container.

Home Assistant ondersteunt ook add-ons en snapshots, maar die heb je niet in de twee vorige twee installatiemethodes. Home Assistant Supervised biedt dat wel, inclusief beheer. De laatste installatiemethode, en degene die door de ontwikkelaars wordt aanbevolen, is Home Assistant OS: een Linux-distributie die is geoptimaliseerd om Home Assistant te draaien samen met de Supervisor die al je add-ons en snapshots beheert.

Heb je geen add-ons nodig, dan is Home Assistant Container de gemakkelijkste methode; Supervised en Core zijn methodes voor experts.

Home Assistant Operating System op Raspberry Pi zetten

De eenvoudigste manier om Home Assistant te installeren, is via Home Assistant Operating System op een Raspberry Pi. Bekijk de installatiepagina via de link en download het image voor een 32- of 64bit-besturingssysteem op een Raspberry Pi 3 of 4. Schrijf dit image dan met een programma zoals balenaEtcher naar een microSD-kaartje.

Steek het microSD-kaartje daarna in je Raspberry Pi, sluit een ethernetkabel aan en start hem op. Na enkele minuten kun je Home Assistant bereiken door te surfen naar http://homeassistant.local:8123, http://homeassistant:8123 of http://IP:8123 (met in plaats van IP het ip-adres van je Raspberry Pi). Home Assistant Operating System is nu de nieuwste versie van Home Assistant aan het installeren, en dat kan wel tot twintig minuten duren.

©PXimport

Gebruikersaccount en instellingen

Daarna maak je een lokaal gebruikersaccount aan. Je kunt meerdere gebruikers op je domoticasysteem hebben, en elk kan een eigen dashboard maken. Duid daarna ook je locatie aan, zodat Home Assistant kan berekenen wanneer de zon opkomt en ondergaat. Dat is interessant om bijvoorbeeld automatisch het licht aan en uit te doen of rolluiken te bedienen, afhankelijk van de stand van de zon.

In de laatste stap ontdekt Home Assistant apparaten in je huis en krijg je de vraag om daar integraties voor in te stellen. Dat kan later ook nog. Wanneer de installatiewizard klaar is, krijg je het dashboard van Home Assistant te zien, met al enkele elementen: het weerbericht, de stand van de zon, een persoon en sensoren die je vertellen of Home Assistant up-to-date is en of je Raspberry Pi voldoende voeding krijgt. Als je de ontdekte apparaten al hebt geïntegreerd, zie je die hier ook.

©PXimport

Klik eerst linksonder op je naam om je profiel te openen. Hier staan de gebruikersspecifieke instellingen. Zo kun je hier de taal kiezen (Nederlands wordt ondersteund), het thema instellen, de zijbalk verbergen en de geavanceerde modus inschakelen.

Verder staan hier ook enkele instellingen voor beveiliging. Je wachtwoord wijzigen en tweefactorauthenticatie instellen doe je hier. Je krijgt hier ook de actieve inlogsessies te zien en kunt sessietokens verwijderen of toegangstokens aanmaken om scripts veilig te laten communiceren met Home Assistant.

Integraties en apparaten toevoegen

De kerntaak van Home Assistant is dat het al je domotica-apparaten van verschillende merken aan elkaar koppelt en je in één consistente interface toegang geeft. Misschien heb je aan het einde van de installatiewizard al de apparaten toegevoegd die Home Assistant heeft ontdekt. Zo niet, klik dan in de zijbalk links op Instellingen en dan op Integraties. Een integratie is een component die ondersteuning voor een specifiek type apparaat, software of een clouddienst toevoegt aan Home Assistant.

Zelfs als je geen apparaten hebt toegevoegd, zie je op een Raspberry Pi altijd minstens twee integraties: Meteorologisk institutt (Met.no) voor het weerbericht en de Raspberry Pi Voeding Checker. Klik je onderaan rechts op de blauwe knop Integratie toevoegen, dan krijg je de keuze uit een lange lijst met integraties.

Ga eens door de lijst van integraties en stel een voor een de integraties in van apparaten, software of clouddiensten die je met Home Assistant wilt gebruiken. Wat je precies dient in te stellen, hangt af van de integratie. Zodra dat is voltooid, komt er een extra integratie in het tabblad Integraties. Van sommige kun je hier via hun icoontje nog extra opties instellen.

©PXimport

©PXimport

De apparaten zelf verschijnen ofwel vanzelf in het tabblad Apparaten, ofwel dien je ze via de opties van de integratie toe te voegen. In het tabblad Entiteiten vind je alle basiscomponenten van Home Assistant. Eén apparaat kan meerdere entiteiten hebben. Zo zal een multisensor entiteiten hebben voor temperatuur, lichtsterkte én beweging.

Het laatste tabblad, Gebieden, geeft je de mogelijkheid om gebieden zoals kamers te definiëren. Elke entiteit kun je in het tabblad Entiteiten aan een gebied toekennen. Als je daarna in Gebieden op een gebied klikt, krijg je alle apparaten, automatiseringen en andere componenten te zien die zich daar bevinden. Gebieden zijn dus vooral nuttig voor wat overzicht als je veel apparaten door Home Assistant laat beheren.

Dashboard aanpassen

Als je nu in de zijbalk links op Overzicht klikt, krijg je het dashboard weer te zien, deze keer met extra entiteiten van je toegevoegde apparaten. Je kunt de naam van de apparaten of entiteiten aanpassen in Instellingen en dan Apparaten of Entiteiten. Voor entiteiten kun je dat ook doen door in het dashboard op de entiteit te klikken en dan in het informatievenster dat verschijnt op het tandwiel rechtsboven.

Standaard toont Home Assistant alle entiteiten van hetzelfde type bij elkaar in dezelfde kaart. Zo staan alle binaire sensoren (die aan of uit kunnen zijn) bij elkaar, alle sensoren bij elkaar, alle schakelaars bij elkaar en alle lichten bij elkaar. In de praktijk krijg je overzichtelijkere resultaten als je het dashboard zelf beheert. Klik daarvoor rechtsboven op het hamburgermenu en dan Configureer UI. Bevestig met Neem over dat je de controle over de Lovelace UI wilt overnemen.

Je bent nu in de bewerkingsmodus van je dashboard. Er staan al wat ‘kaarten’ in, de vakjes met entiteiten. Deze kun je bewerken, of je klikt onderaan rechts op Kaart toevoegen. Daar kies je dan een type kaart. Home Assistant voegt al enkele entiteiten toe als voorstel, maar je past dit eenvoudig aan. Ook kun je bij elke kaart nog wat instellingen aanpassen.

Uiteindelijk verlaat je de bewerkingsmodus van het dashboard met het kruisje linksboven. Als je veel entiteiten hebt die je nog niet aan het dashboard hebt toegevoegd, kun je deze in de bewerkingsmodus opvragen met een klik op het hamburgermenu en dan Ongebruikte entiteiten. Selecteer dan de gewenste entiteiten en klik op Kaart toevoegen.

©PXimport

Home Assistant-blueprints toevoegen

Tot nu toe blijft je Home Assistant wat passief. Je krijgt sensordata te zien en je kunt schakelaars en lichten inschakelen, maar er gebeurt niets automatisch. Ook dat kun je eenvoudig toevoegen. Klik daarvoor op Instellingen / Blueprints. Het systeem van blueprints is relatief nieuw in Home Assistant: het zijn voorgedefinieerde automatiseringen die je zelf nog kunt configureren.

Enkele blueprints zijn standaard al geïnstalleerd in Home Assistant. Klik op Automatisering maken om op basis van de bijbehorende blueprint een automatisering te maken. Je hoeft dan enkel nog wat te configureren. Zo kies je bij de blueprint Motion-activated Light de entiteit van de bewegingssensor en het licht dat je daarvoor wilt laten activeren. Je kunt er ook instellen hoelang het licht nog aanblijft na de laatste beweging.

Omdat het blueprint-systeem nog vrij nieuw is, is er nog geen gestroomlijnde ‘app store’. Maar als je op Ontdek meer blueprints klikt, kom je op een categorie in het forum van Home Assistant waar gebruikers hun Home Assistant-blueprints delen. In de forumpost van zo’n blueprint staat dan de badge Import blueprint. 

Klik erop om de blueprint aan je Home Assistant-installatie toe te voegen. Of als de badge er niet bij staat, kopieer je de url van de code van de blueprint en klik je in Home Assistant rechts onderaan op Blueprint importeren, waarna je de url erin plakt.

Daarna kun je de blueprint bekijken en bevestig je met Blueprint importeren dat je die wilt toevoegen. Deze komt dan in je lijst met blueprints te staan, en dan kun je daar weer een automatisering van maken. Overigens kun je meerdere keren van dezelfde blueprint een automatisering maken. Zoals de naam al zegt, is een blueprint een blauwdruk, een sjabloon dat je kunt hergebruiken.

©PXimport

©PXimport

Eigen automatiseringen

Als je van een blueprint automatiseringen hebt gemaakt, vind je die in het tabblad Automatiseringen. Maar je kunt ook zelf een volledig nieuwe automatisering maken. Klik daarvoor onderaan rechts op Automatisering toevoegen. Home Assistant stelt je nu voor om in een zin uit te leggen wat je wilt doen of om een blueprint te selecteren. Het eerste werkt nog helemaal niet in het Nederlands, en het tweede willen we nu niet. Klik daarom op Begin met een lege automatisering.

Een automatisering bestaat uit drie onderdelen: een of meer triggers, een of meer optionele voorwaarden en een of meer acties. Voor een trigger kies je eerst een triggertype, zoals Zon, Apparaat of Tijd. Afhankelijk van het type selecteer je dan de trigger, kies je verder nog een entiteit en vul je een van- en/of naar-waarde in. Voor de optionele voorwaarden kies je ook weer een type en selecteer je de voorwaarde of vul je ze in.

Triggers en voorwaarden lijken op elkaar, maar het verschil is belangrijk. Bij een trigger vul je de voorwaarden in om de automatisering te starten. Bij een voorwaarde vul je extra voorwaarden in waaraan moet zijn voldaan om de actie uit te voeren. 

Wil je bijvoorbeeld de lamp aan je voordeur inschakelen als er ‘s nachts beweging is, dan is de trigger beweging van een bewegingssensor. Een extra voorwaarde is dat het tussen zonsondergang en zonsopgang is.

©PXimport

Uiteindelijk eindigt een automatisering met een actie: iets wat Home Assistant moet doen na de triggers wanneer aan de voorwaarden is voldaan. Ook hier kun je weer een type actie kiezen. Kies je bijvoorbeeld Apparaat, dan kun je afhankelijk van het apparaat acties uitvoeren zoals het apparaat in- of uitschakelen.

Verder heeft Home Assistant nog scènes. Een scène is een toestand van enkele apparaten. Stel dat je tijdens het tv-kijken de grote lamp van de woonkamer wilt doven, maar de ledstrip achter de tv wilt inschakelen, dan voeg je beide apparaten aan een scène Tv kijken toe en stel je hun toestand in. Scènes zijn ook via het dashboard te activeren.

Tot slot kun je ook nog scripts aanmaken. Een script is een opeenvolging van acties, maar met extra’s zoals tests, vertragingen en herhalingen. Een script is vanuit het dashboard te activeren, maar kun je ook in een automatisering als actie uitvoeren.

Home Assistant add-ons

Home Assistant heeft een interessant systeem om de basisfunctionaliteit gemakkelijk uit te breiden: add-ons. De lijst met add-ons die je kunt installeren, vind je in Supervisor / Add-on Store. De meeste add-ons zijn bestaande opensource-projecten, zoals WireGuard voor een VPN, Node-RED voor low-code programmeren en Mosquitto als een MQTT-broker.

Elke add-on draait geïsoleerd in een eigen Docker-container op Home Assistant Operating System. Dat maakt van het add-ons-systeem een gebruiksvriendelijke en veilige manier om de functionaliteit van Home Assistant uit te breiden. Overigens krijg je standaard niet alle beschikbare add-ons te zien: daarvoor dien je in je gebruikersprofiel Geavanceerde modus in te schakelen.

Na de installatie verschijnt een add-on in het dashboard van de Supervisor. Door erop te klikken, kun je de instellingen van de add-on aanpassen. Het dashboard toont je ook welke add-ons niet up-to-date meer zijn en laat je ze updaten. Updates van Home Assistant zelf verschijnen hier ook.

©PXimport

Apps en notificaties

Home Assistant heeft ook een mobiele app, Home Assistant Companion, die voor Android en iOS beschikbaar is. Enerzijds is het een mobiele interface voor Home Assistant, maar de app voegt ook functionaliteit toe.

Zo maakt deze het mogelijk om je locatie te delen met Home Assistant. Daardoor kun je automatiseringen maken op basis van waar je bent. De telefoon deelt ook allerlei data van zijn sensoren, zoals de batterijstatus, of je aan het bellen bent, met welk wifi-netwerk je bent verbonden enzovoort. Verder kan Home Assistant ook notificaties zenden naar de app.

Overigens kan Home Assistant ook via Telegram notificaties sturen. Je maakt dan een Telegram-bot aan en configureert die in Home Assistant. 

Tot slot

Home Assistant is een opensource-project, maar de hoofdontwikkelaars worden betaald door het bedrijf Nabu Casa, dat zijn inkomsten haalt uit het aanbieden van Home Assistant Cloud. Dit is een abonnementsdienst waarvoor je 5 dollar per maand betaalt. Je krijgt dan een veilige tunnel naar je Home Assistant-installatie die je van over de hele wereld kunt bereiken, zonder dat je zelf dynamische DNS, een TLS-certificaat en portforwarding in je modem hoeft te regelen.

Met Home Assistant Cloud kun je ook eenvoudig je domoticasysteem met Google Assistant of Amazon Alexa koppelen. Bovendien krijg je zo toegang tot een spraaksynthesesysteem in de cloud, zodat je notificaties in de vorm van boodschappen kunt laten uitspreken op luidsprekers in je huis.

Verder biedt de documentatie van Home Assistant een kijkje in de geavanceerde mogelijkheden. Loop je tegen problemen aan, dan kun je hulp vragen op het forum. De Home Assistant-community is enorm gegroeid de laatste jaren, waardoor je niet alleen staat in het automatiseren van je huis.

Bij ID.nl zijn we dol op kwaliteitsproducten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we binnen een bepaald thema naar zulke deals. Ben je op zoek naar een groot computerscherm? Vandaag hebben we vijf interessante modellen voor je gespot.

Iiyama ProLite XCB3494WQSN-B5

In plaats van twee schermen kun je natuurlijk ook gewoon één grote pc-monitor aansluiten. Met een riante beelddiagonaal van 34 inch open je op de Iiyama ProLite XCB3494WQSN-B5 moeiteloos twee programmavensters naast elkaar. Het licht gebogen scherm telt 3440 × 1440 pixels, zodat je in een hoge resolutie video's kunt streamen. Bovendien leent dit model zich wegens de snelle reactietijd van slechts 0,4 milliseconde goed voor games. Dankzij ondersteuning voor FreeSync werkt de monitor naadloos met de betere videokaarten samen.

Er is een zogeheten KVM-switch ingebakken. Hierdoor schakel je soepel tussen verschillende aangesloten pc's. Net zoals de meeste hedendaagse monitors heeft dit exemplaar een DisplayPort-, HDMI- en usb-c-ingang. Via de drie reguliere usb-poorten sluit je eventueel diverse randapparaten aan. Daarnaast is er een ethernetpoort beschikbaar. Kortom, de ProLite XCB3494WQSN-B5 is in feite een volwaardig dockingstation waarop je een laptop met een enkele kabel kunt aansluiten. De fabrikant besteedt ook aandacht aan een goede ergonomie, want het scherm is in hoogte verstelbaar.

LG 34WQ75C-B

Zoek je een betaalbare pc-monitor met een gebogen ips-paneel, dan is de LG 34WQ75C-B een goede keuze. Dit paneeltype staat garant voor levendige kleuren en goede kijkhoeken. Het 34inch-scherm heeft 3440 × 1440 pixels en is dus ideaal voor videostreaming. De ondersteuning voor HDR10 komt hierbij goed van pas. Films en series van de betere streamingdiensten hebben hierdoor een realistischer kleurverloop. Zet deze LG-monitor gerust in een (thuis)kantoor met veel licht, want het scherm heeft een anti-reflecterende coating.

Aan aansluitopties geen gebrek! Zo kies je voor de beeldoverdracht tussen usb-c, DisplayPort en tweemaal HDMI. Daarnaast zijn er ook nog eens vier usb-poorten en een ethernetaansluiting voorhanden. Nuttig voor wie zijn of haar laptop snel op de monitor inclusief alle randapparaten wil aansluiten. Denk onder meer aan een muis, toetsenbord en externe harde schijf. Via een enkele usb-c-kabel bereiken data en stroom de laptop, terwijl het beeldsignaal in tegengestelde richting naar het scherm wordt verzonden. Overige pluspunten zijn de geïntegreerde speakers en in hoogte verstelbare standaard.

Samsung LC32R500FHPXEN

De Samsung LC32R500FHPXEN is op het moment van schrijven een van de goedkoopste pc-monitors van 32 inch die je kunt kopen. Net zoals veel andere schermen van dit formaat heeft ook dit model een lichte kromming van 1500R. Het gebogen scherm verhoogt het kijkcomfort. De maximale resolutie bedraagt 1920 × 1080 pixels, zodat je films, series en/of tv-programma's in Full-HD-kwaliteit kunt streamen. Ondanks de relatief lage prijs heeft de LC32R500FHPXEN zeer dunne schermranden.

Een voordeel is dat je via de zogeheten Eye Saver Mode het blauwe licht kunt minimaliseren. Zo verklein je de kans op vermoeide ogen. Voor liefhebbers van videospellen is er een gamemodus ingebakken. Sluit via de HDMI-ingang dus gerust een game-pc aan. Bij aanwezigheid van een videokaart met FreeSync-ondersteuning wordt de vernieuwingsfrequentie geoptimaliseerd. Dat voorkomt haperende beelden. Je kunt na aanschaf van deze monitor trouwens meteen aan de slag, want er is een HDMI-kabel inbegrepen.

Lees ook: 🖥️ Nieuwe monitor kopen? 5 fouten die je niet moet maken

Samsung Odyssey G5 LC34G55TWWPXEN

Deze 34inch-monitor van Samsung is uitermate geschikt voor fanatieke gamers. Zo presteert het paneel op een maximale vernieuwingsfrequentie van 165 hertz. Hierdoor ervaar je uiterst vloeiende gameplay. Als je een pc met een geschikte grafische kaart aansluit, wordt de vernieuwingsfrequentie continu geoptimaliseerd. Dat werkt via de techniek FreeSync. Voor het spelen van multiplayergames is de rappe reactietijd van één milliseconde een groot voordeel. Zo reageer je razendsnel op (online) tegenstanders. Met een resolutie van 3440 × 1440 pixels verschijnen de animatiebeelden ook nog eens scherp in beeld.

Deze luxe monitor kan uit de voeten met HDR10, waardoor de beelden van games, films en series zeer realistisch ogen. Je sluit een computer of laptop op twee manieren aan, namelijk via DisplayPort of HDMI. Dankzij de lichte kromming neem je moeiteloos pal voor het scherm plaats. Het beeld sluit goed aan bij je gezichtsveld, waardoor je de monitor ook voor regulier kantoorwerk kunt gebruiken. Daarnaast leent de Odyssey G5 LC34G55TWWPXEN zich goed voor beeldbewerking. Het scherm is trouwens niet in hoogte verstelbaar; er is alleen een kantelfunctie beschikbaar.

Philips Evnia 34M2C6500/00

Voor oled-begrippen valt de vraagprijs van de Philips Evnia 34M2C6500/00 alleszins mee. Dit model bevat om precies te zijn een hoogwaardig qd-oled-paneel. Deze schermtechniek staat bekend om zijn inktzwarte contrasten, hoge helderheid en natuurgetrouwe kleuren. Aangezien iedere pixel individueel wordt aangestuurd, zie je volop details. Deze pc-monitor is geschikt voor wie games, video's en foto's in een hoge kwaliteit wil bewonderen. Voor nog fraaiere beelden schakel je tussen verschillende HDRI-modi. Je sluit met behulp van DisplayPort en HDMI (2×) één of meerdere computers aan. Verder telt de onderzijde van het scherm twee usb-poorten.

De Evnia 34M2C6500/00 ondersteunt een respectabele resolutie van 3440 × 1440 pixels. Daarnaast valt de riante vernieuwingsfrequentie van 175 hertz op. Snel bewegende beelden verschijnen dus scherp op het qd-oled-paneel. Dankzij het gebogen ontwerp volg je vanuit jouw zitpositie  alle activiteiten op het scherm. Gamers slaan hun persoonlijke voorkeuren optioneel in eigen profielen op. Switch zo bij ieder spel naar de juiste beeldinstellingen. Voor schiet-, race- en strategiegames zijn er overigens voorgekauwde instellingen beschikbaar. Tot slot heeft Philips ook aan een goede ergonomie gedacht. Je kunt de Evnia 34M2C6500/00 kantelen, zwenken én in hoogte verstellen.

Steeds meer mensen verlaten het socialemediaplatform X, veelal uit onvrede over de koers van eigenaar Elon Musk. In Nederland zijn er vorig jaar bijna een half miljoen gebruikers vertrokken. Veel van hen ruilen het voormalige Twitter daarom in voor een soortgelijk alternatief. In dit artikel bespreken we de drie populairste X-concurrenten.

Lees ook: Van Facebook tot TikTok: welk van deze acht diensten past bij jou?

Threads

Threads is momenteel het populairste X-alternatief, met dagelijks meer dan 100 miljoen actieve gebruikers, iets wat Bluesky en Mastodon verre van halen. Met naar schatting meer dan 1 miljoen Nederlandse gebruikers (waarvan 500.000 dagelijks actief) is het platform hier ook aardig populair. Overigens is X met zijn circa 240 miljoen dagelijkse gebruikers (waarvan 1,4 miljoen Nederlands) nog steeds groter dan alle concurrenten bij elkaar.

Deze populariteit heeft Threads hoogstwaarschijnlijk te danken aan de lage instapdrempel, mits je al gebruikmaakt van Instagram. Beide platformen zijn onderdeel van moederbedrijf Meta en diep met elkaar verbonden. Door met je Instagram-account in te loggen op de X-concurrent heb je meteen een Threads-account (inclusief je Instagram-profielfoto en -bio) en volg je automatisch dezelfde accounts als op de foto-app. Zo heb je al meteen een goedgevulde tijdlijn.

Aan de andere kant zijn Threads en Instagram misschien wat té verbonden. Je kunt namelijk alléén inloggen op Threads met een Instagram-account, waardoor je de foto-app verplicht moet downloaden. Ook is het niet mogelijk om privéberichten te sturen via Threads – Meta wil dat je daarvoor Instagram blijft gebruiken.

Er zijn nog geen advertenties, maar Meta heeft al wel laten weten die op korte termijn te willen invoeren (in de VS worden reclames al getest). Voor het tonen van gepersonaliseerde advertenties gebruikt het bedrijf zowel je Threads- als Instagram-activiteit.

Een DM sturen om te vragen waar je pakketje blijft is helaas niet mogelijk op Threads.

Bluesky

Bluesky lijkt als twee druppels water op X. Of eigenlijk: X voordat het X heette. De tekenlimiet is met 300 tekens ongeveer gelijk aan de originele limiet van Twitter (voordat dat werd opgehoogd naar 4000 voor betalende gebruikers) en Bluesky heeft ook een soort Tweetdeck. Dat was een populaire functie op het vroegere Twitter, waarmee je meerdere tijdlijnen schermvullend kunt weergeven. Musk heeft Tweetdeck (nu X Pro genoemd) achter een betaalmuur gezet, maar op Bluesky is deze functie nog gratis.

Er zijn wel een paar unieke opties aanwezig, zoals de mogelijkheid om je tijdlijnen naar smaak aan te passen. Als je net nieuw bent, begin je met twee feeds: een met posts van gevolgde accounts en een met aanbevolen posts op basis van je activiteit op het platform, zoals de berichten die je liket. Je kunt ze echter vervangen door tijdlijnen die door andere gebruikers zijn samengesteld, zoals een trendingfeed, een tijdlijn met alleen maar kattenfoto's of een met louter Nederlandstalige berichten. Een andere onderscheidende functie is Starter Packs. Daarmee kun je met één klik groepen gebruikers volgen die aansluiten bij je interesses, zoals Nederlandse politici, techjournalisten of voetbalvolgers.

Tegelijkertijd ontbreken er nog verschillende functies die al enige tijd een vaste waarde zijn op X. Zo kun je je accounts en posts niet op privé zetten, kun je maar één afbeelding of video aan een post toevoegen en is het ook niet mogelijk om groeps-chats te organiseren. Ook advertenties ontbreken, maar die zul je vast niet missen. Het platform werkt wel aan een betaald abonnement om de gemiste reclame-inkomsten op te vangen.

Op Bluesky kun je je eigen feeds samenstellen.

Mastodon

Mastodon is eigenlijk geen opzichzelfstaand platform. Het bestaat namelijk uit allerlei losstaande servers, die je een beetje kunt zien als losse e-maildiensten (zoals Gmail en Outlook). Je kunt zelf een server opstellen, maar je kunt je ook aansluiten bij een bestaande open server, waarvan mastodon.social het populairst is. Voor de meeste gebruikers maakt het weinig uit welke server je kiest. Je kunt namelijk ook posts zien en reacties ontvangen van gebruikers op andere servers. Wel is er een aparte tijdlijn waarop je alleen berichten ziet van gebruikers die op dezelfde server zitten. Goed om te weten: als je je account om welke reden dan ook naar een andere server wilt verhuizen, worden je posts níét overgedragen.

Voor een socialmediaplatform is de opzet vrij complex. Het is dan ook niet verrassend dat Mastodon van de drie X-alternatieven het minst populair is. In Nederland zijn er 'slechts' naar schatting 200.000 gebruikers actief.

Toch zitten er ook voordelen aan zo'n open, decentrale aanpak. Er is daardoor bijvoorbeeld niet één bedrijf of miljardair 'de baas' die kan bepalen wat er met het platform gebeurt en gegevens van gebruikers kan verzamelen voor zaken als gepersonaliseerde advertenties (sterker nog: er is helemaal geen algoritme aanwezig om posts aan te raden op basis van je activiteiten). Voor mensen die met lede ogen hebben aangezien hoe Elon Musk Twitter eigenhandig een richting op stuurde waar ze het stellig mee oneens waren, is dat een geruststellende gedachte.

Mastodon heeft geen aanbevelingsalgoritme; de feeds geven enkel de recentste posts weer.