Een slim huis zorgt ervoor dat je nooit meer in de kou of het donker thuiskomt en je tegelijkertijd niet vergeet om de verwarming of verlichting uit te schakelen. Maar het wordt pas écht slim als je al je slimme producten aan elkaar knoopt. Wat is anno 2019 de staat van smart homes?

Slimme verlichting

Je kunt je verlichting op twee manieren slim maken: of je maakt de infrastructuur achter je verlichting slim door de installatie van inbouwmodules, of je kiest ervoor om de lamp die je in de armatuur draait te vervangen door een slimme variant. Inbouwmodules zijn er voor verschillende standaarden als KAKU of Z-Wave. Het vervangen van je normale lampen voor slimme varianten is eenvoudiger en Philips Hue is het bekendste product dat dankzij een api ook eenvoudig te integreren is met een domoticasysteem.

Voor de draadloze communicatie maakt Hue gebruik van Zigbee Light Link (ZLL) en het systeem is compatibel met andere ZLL-lampen, zoals de TRÅDFRI-lampen van Ikea. Toch loop je in de praktijk bij het mengen van merken tegen problemen aan. Zo kun je de firmware van lampen alleen upgraden via de eigen bridge van het merk. Verder werken ZLL-lampen van andere merken in combinatie met Hue niet via Apple HomeKit, terwijl Hue ze zelf wel ondersteunt.

Slimme verwarming

Naast verlichting is de slimme thermostaat de meest bekende slimme oplossing. De bekendste slimme thermostaat is vermoedelijk de Nest, maar er zijn inmiddels veel meer merken te koop. Naast de slimme thermostaat brengen steeds meer fabrikanten ook slimme radiatorknoppen op de markt. Hiermee kun je zoneverwarming aanleggen, waarmee je per ruimte een verwarmingsschema kunt instellen.

Met elke slimme thermostaat is het mogelijk een klokprogramma in te stellen en je verwarming ook buitenshuis met een app te bedienen. Iets dat niet altijd mogelijk is, is om een slimme thermostaat te verbinden met een eigen domoticasysteem. Ben je van plan om in de toekomst meer te doen met domotica, let er dan op of je slimme thermostaat een api heeft en te koppelen is met domoticasystemen. Dat is trouwens niet alleen handig voor bediening en programmeren, je kunt de gegevens uit een thermostaat ook gebruiken om een dashboard te maken met de huidige status van je slimme huis.

Spraakbesturing

Van televisies tot routers: anno 2019 lijkt het wel of elk product is voorzien van spraakbediening. Koop je een luxere televisie, dan krijg je een afstandsbediening met ingebouwde microfoon meegeleverd, waarmee je het toestel met je stem bedient. Amazon introduceerde de slimme assistent Alexa in 2014 tegelijkertijd met de slimme luidspreker Echo.

Google volgde in 2016 met Google Assistent en introduceerde tegelijkertijd de slimme luidspreker Google Home. Apples Siri is het derde grote spraakplatform en werd al in 2011 geïntroduceerd. Apple was wel laat met een slimme luidspreker: de HomePod kwam pas in 2018 op de markt.

©PXimport

Eén systeem

Ga je thuis aan de slag met domotica, dan zul je in een bestaand huis doorgaans kiezen voor een systeem dat draadloze communicatie gebruikt. Bekende draadloze standaarden zijn KlikAanKlikUit, Z-Wave en ZigBee. Daarnaast gebruik je wellicht ook producten die met een eigen app worden bediend, zoals een slimme thermostaat.

Uiteindelijk wil je natuurlijk één systeem dat je vanaf één plek kunt programmeren of bedienen. Een domoticacontroller kan door het gebruik van meerdere radio’s voor draadloze standaarden en het ondersteunen van api’s allerlei producten aan elkaar knopen. Zo kun je goedkope KAKU-componenten mengen met duurdere Z-Wave-sensoren. Er zijn diverse domoticacontrollers te koop, zoals de Athom Homey en diverse controllers van Vera of Fibaro.

Zelf knutselen

Het steeds slimmer maken van je eigen huis kun je beschouwen als een hobby, en bij een hobby hoort knutselen. Je kunt met bijvoorbeeld een Raspberry Pi en software als Domoticz, Home Assistant of openHAB zelf een domoticacontroller bouwen. We raden je aan een aantal pakketten uit te proberen om te kijken wat jij prettig vindt werken.

Sommige slimme producten, zoals Hue-verlichting of slimme thermostaten, kun je zonder andere hardware via api’s aan je eigen domoticasysteem koppelen. Voor andere zaken, zoals draadloze sensoren, kun je het systeem uitbreiden met bijvoorbeeld een Z-Wave-radio. Maar je kunt uiteraard nog verder gaan en aan de slag met een microcontroller voorzien van wifi om uitbreidingen aan je domoticasysteem te koppelen.

Het met Arduino compatibele NodeMCU-ontwikkelbordje is bijvoorbeeld interessant, en met ESP Easy is er zelfs speciale firmware waarmee je sensoren eenvoudig kunt koppelen aan een domoticasysteem. Ook in dit nummer gaan we met de NodeMCU aan de slag en gebruiken we de microcontroller om een ledstripcontroller met webinterface te bouwen.

©PXimport

Api's

Koop je een slim product, let er tot slot dan goed op of dat product aan andere producten te koppelen is via een api. Zo kun je bijvoorbeeld je slimme thermostaat of verlichting aan een eigen domoticasysteem koppelen.

Heb je al een slim product gekocht zonder api? Wellicht is er wel ondersteuning voor een dienst als IFTTT of Olisto, waarmee je apparaten ‘buitenom’ via internet toch aan elkaar kunt knopen. Het nadeel is doorgaans wel dat een actie via een dergelijke dienst langzamer wordt uitgevoerd en dus minder geschikt is voor acties die direct moeten worden uitgevoerd.

Ook geïnteresseerd in professionele beveiliging?

Denk je net goed bezig te zijn met een A+++-wasdroger, blijkt die vanaf juli 2025 opeens een magere C te scoren. Wat is hier aan de hand? Geen paniek: je apparaat is niet plotseling minder efficiënt geworden, het energielabel wordt een stuk strenger. In dit artikel lees je waarom de regels zijn veranderd, wat het nieuwe label precies meet en hoe je wél de juiste conclusies trekt bij je volgende aankoop.

Partnerbijdrage - in samenwerking met Bemmel & Kroon

Vanaf 1 juli 2025 – morgen dus! – verandert het energielabel van wasdrogers in heel Europa. De bekende klassen als A+, A++ en A+++ verdwijnen en maken plaats voor een overzichtelijker schaal van A tot en met G. Hierdoor krijgen veel huidige A+++-drogers voortaan een label C. Niet omdat ze slechter presteren, maar omdat de normering strenger en toekomstbestendiger wordt.

Waarom een nieuw energielabel nodig was

Het oude systeem was zijn doel voorbijgeschoten. Doordat fabrikanten steeds energiezuinigere apparaten ontwikkelden, werden er voortdurend plussen aan de A-klasse toegevoegd. Daardoor ontstond een wildgroei aan energielabels die de consument eerder in verwarring bracht dan hielp. Met het nieuwe label keert de rust terug: één heldere schaal die opnieuw ruimte laat aan de top. De zuinigste klasse A blijft voorlopig zelfs leeg, zodat alleen uitzonderlijk efficiënte apparaten die plek mogen innemen.

©Bemmel & Kroon

Wat je ziet op het nieuwe label

Het nieuwe energielabel bevat veel meer informatie dan alleen een letter. Naast de energieklasse geeft het label nu ook inzicht in het verbruik per honderd droogbeurten, gemeten volgens een gestandaardiseerd Eco-programma. Ook de programmaduur, het maximale vulgewicht van de trommel, het geluidsniveau in decibel en de condensatie-efficiëntie staan erop vermeld. Via een QR-code kun je bovendien extra technische details opzoeken in de Europese EPREL-database. Deze toevoegingen zorgen ervoor dat je als consument beter kunt inschatten welk apparaat past bij jouw huishouden en gebruik. Meer informatie vind je op deze pagina.

©Bemmel & Kroon

1. QR-code met link naar de EU database
2. Energie-efficiëntieklasse
3. Energieverbruik in kWh/100 droogcycli*
4. Condensatie-efficiëntieklasse en -percentage

5. Geluidklasse en geluidemissie in dB(A)**
6. Maximale laadcapaciteit (nominale capaciteit in kg)**
7. Duur in uren en minuten**

* Waarden gelden voor een gewogen gemiddelde van halve en volle ladingen met een verhouding van 0,62 (24x volle lading, 76x halve lading).
** Droogcyclus van katoen eco-programma bij volle lading.

Het lastige van vergelijken

Oude en nieuwe energielabels kun je niet zomaar naast elkaar leggen. Een A+++-droger uit 2024 kan volgens de nieuwe testmethodes een label C krijgen, terwijl het apparaat in de praktijk nog steeds even zuinig is. Dat verschil komt puur door de aangescherpte meetnormen, en niet door een verandering in prestaties. Laat je dus niet misleiden door een ogenschijnlijke 'verslechtering' van het label, maar kijk naar de echte verbruiksgegevens en technische kenmerken van jouw wasdroger.

Wat dit voor jouw keuze betekent

Bij het kopen van een nieuwe droger is het dus belangrijk om verder te kijken dan alleen de letter op het label. De vermelding van het energieverbruik per honderd droogcycli geeft je een veel concreter beeld van de stroomkosten op jaarbasis. Ook het geluidsniveau, de capaciteit van de trommel en de duur van het droogprogramma bepalen in sterke mate hoe comfortabel en efficiënt het apparaat in de praktijk is. Dankzij de QR-code kun je bovendien snel en eenvoudig controleren of de technische gegevens aansluiten bij je verwachtingen.

©Viktoria

Slim kiezen met het nieuwe label

De vernieuwde energielabels maken het makkelijker om een slimme, bewuste keuze te maken. Niet alleen zie je in één oogopslag hoe energiezuinig een apparaat is volgens de nieuwste normen, je hebt ook toegang tot de details die er écht toe doen. Zo kun je jouw keuze afstemmen op wat je belangrijk vindt: lage kosten, weinig geluid, korte droogtijd of een groot vulgewicht. Door te letten op de werkelijke prestaties in plaats van alleen op een letter, maak je een duurzame keuze die ook op de lange termijn rendeert.

Wil je hulp bij het kiezen van een energiezuinige droger of persoonlijk advies over welk type het best bij jouw huishouden past? Laat je dan informeren door een specialist, zodat je met vertrouwen de juiste keuze maakt voor nu én de toekomst.

Een nieuwe oven, koelkast of vaatwasser kiezen begint niet bij het design of de functies – het begint met een meetlint. Want hoe mooi of geavanceerd een apparaat ook is, als het nét niet past, zit je met een kostbare misser. Een paar millimeter speling kan het verschil maken tussen een perfect passende keuken en een frustrerende inbouwervaring. Met deze meetinstructies weet je zeker dat je straks niet voor verrassingen komt te staan.

Goed meten is het halve werk

Voordat je aan de slag gaat met meten, is het slim om een paar basisregels aan te houden. Gebruik altijd een betrouwbare rolmaat en eventueel een digitale schuifmaat voor extra precisie. Meet de binnenafmetingen van de nis (dus niet de buitenkant van je keukenkast) en noteer breedte, hoogte én diepte.

Houd daarnaast rekening met de ventilatieruimte: meestal is 2 tot 5 cm aan de achterkant en zijkanten nodig. En check of er ruimte is voor stopcontacten, wateraansluitingen en kabeldoorvoeren – die bepalen vaak óók of het apparaat goed kan worden geplaatst.

©Andrey Sinenkiy

Waar moet je op letten per apparaat?

Elk soort inbouwapparaat heeft zijn eigen eisen en aandachtspunten. Hieronder lees je per type waar je bij het opmeten en installeren specifiek op moet letten. Zo kom je niet voor verrassingen te staan.

Inbouwkoelkast of -vriezer

De hoogte van de nis is hier allesbepalend. Veelvoorkomende maten voor inbouwkoelkasten en -vriezers zijn 88, 140 en 178 cm, maar afwijkingen komen vaak voor. Let op het deursysteem: een sleepdeurmechanisme vraagt meestal om iets meer ruimte in de breedte. Diepte is vaak 55 cm, maar modellen met een ventilator achterop kunnen richting de 60 cm gaan.

Inbouwoven of -magnetron

Standaard? Niet helemaal. De nisbreedte is meestal 56 cm, terwijl het frontpaneel iets breder is (ca. 59,5 cm) voor een nette aansluiting. Hoogtes verschillen: compacte ovens zijn 45 cm hoog, standaardmodellen 60 cm. Magnetrons vragen soms extra ruimte aan de bovenkant voor uitstekende bedieningspanelen.

Inbouwvaatwasser

Hier draait het vooral om hoogte. Die varieert tussen 81,5 en 87 cm, met verstelbare poten voor wat speling. Meet ook de plinthoogte (van vloer tot onderkant kast), en vergeet de watertoevoer niet – reken op zo’n 5 cm extra ruimte in de diepte voor de slang.

Inbouw-espressomachine

Kleiner apparaat, maar niettemin precisiewerk. De breedte is vaak rond de 56 cm, maar de diepte varieert sterk. Let vooral op het waterreservoir (dat tot 55 cm diep kan zijn) en op kleppen of deurtjes die naar voren openen: die hebben extra werkruimte nodig.

©Cristina Villar Martin | Ladanifer

Veelgemaakte fouten die je makkelijk voorkomt

Zelfs met zorgvuldige metingen kan het misgaan, vaak doordat kleine details worden vergeten. Denk aan ventilatieruimte, uitstekende stekkers of leidingen die net in de weg zitten. Een handige tip: plak een strook tape op de vloer op de plek waar de achterkant van het apparaat komt, en markeer waar stekkers en leidingen zitten. Zo zie je snel of er iets in de weg zit.

Ook niet onbelangrijk: controleer of de nis waterpas is! Zeker bij koelkasten met uitschuiflades kan een scheve ondergrond voor problemen zorgen. Pas waar nodig je kast of ondervloer aan voordat je installeert.

Bij renovaties gelden vaak afwijkende maten. Oudere keukens hebben soms dikkere wanden of ongebruikelijke dieptes. Meet dus altijd de huidige situatie én de specificaties van je nieuwe apparaat. Twijfel je? Schakel een keukenexpert in, zeker bij combinaties zoals een oven met magnetron, waarbij elk detail telt.

En tot slot: de allerbelangrijkste stap

Het klinkt als een open deur, maar het voorkomt de meeste problemen: meet altijd twee keer! Schrijf je maten op en leg ze naast de officiële productspecificaties. Let daarbij op details als verstelbare voetjes, uitsparingen voor de deur of een uitschuifbaar bedieningspaneel. Zo weet je zeker dat jouw nieuwe inbouwapparaat niet alleen technisch past, maar ook mooi aansluit bij de rest van je keuken. Want uiteindelijk draait het om één ding: alles moet kloppen – tot op de millimeter.