Een slim huis zorgt ervoor dat je nooit meer in de kou of het donker thuiskomt en je tegelijkertijd niet vergeet om de verwarming of verlichting uit te schakelen. Maar het wordt pas écht slim als je al je slimme producten aan elkaar knoopt. Wat is anno 2019 de staat van smart homes?

Slimme verlichting

Je kunt je verlichting op twee manieren slim maken: of je maakt de infrastructuur achter je verlichting slim door de installatie van inbouwmodules, of je kiest ervoor om de lamp die je in de armatuur draait te vervangen door een slimme variant. Inbouwmodules zijn er voor verschillende standaarden als KAKU of Z-Wave. Het vervangen van je normale lampen voor slimme varianten is eenvoudiger en Philips Hue is het bekendste product dat dankzij een api ook eenvoudig te integreren is met een domoticasysteem.

Voor de draadloze communicatie maakt Hue gebruik van Zigbee Light Link (ZLL) en het systeem is compatibel met andere ZLL-lampen, zoals de TRÅDFRI-lampen van Ikea. Toch loop je in de praktijk bij het mengen van merken tegen problemen aan. Zo kun je de firmware van lampen alleen upgraden via de eigen bridge van het merk. Verder werken ZLL-lampen van andere merken in combinatie met Hue niet via Apple HomeKit, terwijl Hue ze zelf wel ondersteunt.

Slimme verwarming

Naast verlichting is de slimme thermostaat de meest bekende slimme oplossing. De bekendste slimme thermostaat is vermoedelijk de Nest, maar er zijn inmiddels veel meer merken te koop. Naast de slimme thermostaat brengen steeds meer fabrikanten ook slimme radiatorknoppen op de markt. Hiermee kun je zoneverwarming aanleggen, waarmee je per ruimte een verwarmingsschema kunt instellen.

Met elke slimme thermostaat is het mogelijk een klokprogramma in te stellen en je verwarming ook buitenshuis met een app te bedienen. Iets dat niet altijd mogelijk is, is om een slimme thermostaat te verbinden met een eigen domoticasysteem. Ben je van plan om in de toekomst meer te doen met domotica, let er dan op of je slimme thermostaat een api heeft en te koppelen is met domoticasystemen. Dat is trouwens niet alleen handig voor bediening en programmeren, je kunt de gegevens uit een thermostaat ook gebruiken om een dashboard te maken met de huidige status van je slimme huis.

Spraakbesturing

Van televisies tot routers: anno 2019 lijkt het wel of elk product is voorzien van spraakbediening. Koop je een luxere televisie, dan krijg je een afstandsbediening met ingebouwde microfoon meegeleverd, waarmee je het toestel met je stem bedient. Amazon introduceerde de slimme assistent Alexa in 2014 tegelijkertijd met de slimme luidspreker Echo.

Google volgde in 2016 met Google Assistent en introduceerde tegelijkertijd de slimme luidspreker Google Home. Apples Siri is het derde grote spraakplatform en werd al in 2011 geïntroduceerd. Apple was wel laat met een slimme luidspreker: de HomePod kwam pas in 2018 op de markt.

©PXimport

Eén systeem

Ga je thuis aan de slag met domotica, dan zul je in een bestaand huis doorgaans kiezen voor een systeem dat draadloze communicatie gebruikt. Bekende draadloze standaarden zijn KlikAanKlikUit, Z-Wave en ZigBee. Daarnaast gebruik je wellicht ook producten die met een eigen app worden bediend, zoals een slimme thermostaat.

Uiteindelijk wil je natuurlijk één systeem dat je vanaf één plek kunt programmeren of bedienen. Een domoticacontroller kan door het gebruik van meerdere radio’s voor draadloze standaarden en het ondersteunen van api’s allerlei producten aan elkaar knopen. Zo kun je goedkope KAKU-componenten mengen met duurdere Z-Wave-sensoren. Er zijn diverse domoticacontrollers te koop, zoals de Athom Homey en diverse controllers van Vera of Fibaro.

Zelf knutselen

Het steeds slimmer maken van je eigen huis kun je beschouwen als een hobby, en bij een hobby hoort knutselen. Je kunt met bijvoorbeeld een Raspberry Pi en software als Domoticz, Home Assistant of openHAB zelf een domoticacontroller bouwen. We raden je aan een aantal pakketten uit te proberen om te kijken wat jij prettig vindt werken.

Sommige slimme producten, zoals Hue-verlichting of slimme thermostaten, kun je zonder andere hardware via api’s aan je eigen domoticasysteem koppelen. Voor andere zaken, zoals draadloze sensoren, kun je het systeem uitbreiden met bijvoorbeeld een Z-Wave-radio. Maar je kunt uiteraard nog verder gaan en aan de slag met een microcontroller voorzien van wifi om uitbreidingen aan je domoticasysteem te koppelen.

Het met Arduino compatibele NodeMCU-ontwikkelbordje is bijvoorbeeld interessant, en met ESP Easy is er zelfs speciale firmware waarmee je sensoren eenvoudig kunt koppelen aan een domoticasysteem. Ook in dit nummer gaan we met de NodeMCU aan de slag en gebruiken we de microcontroller om een ledstripcontroller met webinterface te bouwen.

©PXimport

Api's

Koop je een slim product, let er tot slot dan goed op of dat product aan andere producten te koppelen is via een api. Zo kun je bijvoorbeeld je slimme thermostaat of verlichting aan een eigen domoticasysteem koppelen.

Heb je al een slim product gekocht zonder api? Wellicht is er wel ondersteuning voor een dienst als IFTTT of Olisto, waarmee je apparaten ‘buitenom’ via internet toch aan elkaar kunt knopen. Het nadeel is doorgaans wel dat een actie via een dergelijke dienst langzamer wordt uitgevoerd en dus minder geschikt is voor acties die direct moeten worden uitgevoerd.

Ook geïnteresseerd in professionele beveiliging?

In de rubriek Waar voor je geld gaan we op zoek naar leuke aanbiedingen of producten met bijzondere eigenschappen. Dit keer hebben we een selectie van vijf 65-inch televisies voor je, met uiteenlopende prijzen van zo'n 800 tot 1.600 euro, voor ieder budget dus.

LG OLED65C46LA

Met de LG OLED65C46LA haal jij een televisie in huis die een groot 65‑inch scherm combineert met de uitstekende contrasten van OLED. Elke pixel kan individueel oplichten of uitstaan, zodat zwarte beelden echt donker worden en er geen achtergrondverlichting nodig is. In de praktijk levert dat scherp beeld en een prettige kijkhoek op, waardoor je zelfs vanuit de hoek van je woonkamer naar films of series kunt kijken. De 4K‑resolutie (3.840 × 2.160 pixels) zorgt ervoor dat ondertitels en fijne details bij natuurdocumentaires of sportwedstrijden scherp blijven.

Dankzij het 120 Hz‑paneel worden snelle bewegingen vloeiend weergegeven, wat vooral bij games of sport handig is. De tv draait op LG’s WebOS‑systeem; daarmee kun je eenvoudig navigeren tussen apps zoals Netflix, Disney+ en YouTube. Vier HDMI 2.1‑poorten bieden ruimte voor gameconsoles en randapparatuur. Ook beschikt de tv over eARC voor het doorgeven van geluid naar een externe soundbar.

Samsung QE65Q73D

Als je graag een groot scherm wilt met levendige kleuren, dan is de Samsung QE65Q73D een model om naar te kijken. Deze QLED‑televisie heeft eveneens een schermdiagonaal van 165 centimeter, maar maakt gebruik van een Quantum‑Dot laag om licht om te zetten in een breed kleurvolume. Hierdoor zijn kleuren uit films, series of games aanwezig zonder dat je zelf iets hoeft bij te stellen. Met een verversingssnelheid van 100 Hz worden bewegingen soepel weergegeven en dankzij de Motion Xcelerator 120 Hz‑functie profiteer je bij gameconsoles die hogere verversingsfrequenties ondersteunen.

De 4K AI‑upscaler in Samsungs Quantum‑processor schaalt beelden op tot de volledige Ultra‑HD‑resolutie, zodat je oudere HD‑films scherper ervaart. Het besturingssysteem Tizen biedt toegang tot apps en streamingdiensten en je kunt via SmartThings andere

slimme apparaten bedienen. Er zijn vier HDMI‑poorten en wifi aan boord en energieklasse E geeft aan dat het verbruik gemiddeld is voor een groot QLED‑scherm.

LG OLED65G45LW

De LG OLED65G45LW uit 2024 is een zogeheten Gallery‑model, bedoeld om strak tegen de muur te hangen. Het scherm is slechts enkele centimeters dik, zodat het toestel in je interieur opgaat. Binnenin zit een OLED evo‑paneel met 4K‑resolutie, waardoor elk beeldpunt individueel wordt aangestuurd en kleurenkrachtig zijn. De televisie ondersteunt een verversingssnelheid van 120 Hz en biedt daardoor vloeiende beelden bij sport of snel bewegende films.

Via vier HDMI‑2.1‑aansluitingen kun je gameconsoles aansluiten en profiteren van variabele refresh rates. WebOS 8 vormt de basis voor het smart‑platform; hiermee navigeer je door apps en diensten en kun je via spraakassistenten als Google Assistant of Amazon Alexa de tv bedienen. De set wordt geleverd met een wandbeugel, zodat hij strak tegen de muur bevestigd kan worden.

LG OLED65B42LA

In de B‑serie van LG vind je de OLED65B42LA, een toestel dat in 2024 op de markt kwam. Deze televisie biedt de voordelen van OLED – elk pixel kan apart aan of uit – maar in een iets betaalbaarder segment dan de G‑ of C‑series. Het 65‑inch scherm combineert een 4K‑resolutie met een verversingssnelheid van 120 Hz. Hierdoor zijn bewegingen bij games of sportprogramma’s soepel en blijven details scherp.

WebOS maakt het mogelijk om streamingapps en live‑tv makkelijk te combineren en je kunt de tv bedienen met de meegeleverde Magic Remote. De televisie heeft vier HDMI‑poorten voor randapparatuur en ondersteunt eARC voor lossless audiotransport naar een soundbar of receiver. Door het slanke ontwerp staat de tv op twee subtiele pootjes of kun je hem aan de muur hangen via een VESA‑beugel.

Sony XR‑65A80L

Sony’s XR‑65A80L combineert een 65‑inch OLED‑scherm met het Google TV‑platform. Hierdoor kun je eenvoudig door streamingapps scrollen en de tv koppelen aan je Google‑account. Het XR‑paneel gebruikt Sony’s Cognitive Processor XR, die beelden analyseert en optimaliseert voor contrast en kleur. Met een vernieuwingsfrequentie van 120 Hz en ondersteuning voor HDMI 2.1 zijn snelle games of films geen probleem; variabele refresh rates en Auto Low Latency worden ondersteund.

De luidsprekers zitten achter het scherm verwerkt zodat het geluid direct uit het beeld lijkt te komen; met ondersteuning voor Dolby Atmos sluit je ook eenvoudig een soundbar aan. Vier HDMI‑poorten, wifi en Bluetooth zorgen voor verbinding met randapparatuur, en via de ingebouwde microfoon kun je spraakopdrachten geven. Dankzij de ingebouwde standaard kun je de tv neerzetten of via VESA aan de muur hangen. Het 55-inch model van deze televisie is eerder door ID.nl getest.

Gezellig, zo'n avondje gourmetten. Maar na afloop blijft er op het gourmetstel vaak aangebakken vet, gesmolten kaas en saus achter. Logisch dat je niet meteen zin hebt om de boel schoon te maken. Als je het slim aanpakt, is alles binnen een half uurtje weer schoon!

Laten afkoelen, maar wacht niet te lang

Zet het gourmetstel na gebruik uit en trek de stekker uit het stopcontact. Laat het geheel afkoelen tot het handwarm is. Wacht je te lang, dan koeken vet en kaas vast en wordt schoonmaken lastiger. Haal losse onderdelen zoals pannetjes, spatels en bakplaatjes eraf voordat je begint met schoonmaken.

Losse onderdelen schoonmaken

Gourmetpannetjes en bakplaatjes hebben meestal een antiaanbaklaag. Die blijft het mooist als je ze niet hardhandig schoon schrobt. Leg ze in warm water met een beetje afwasmiddel en laat ze tien tot vijftien minuten weken. Aangekoekte resten laten dan vanzelf los. Gebruik daarna een zachte spons of borstel en spoel alles goed af. Controleer altijd even de handleiding: sommige onderdelen kun je in de vaatwasser doen, andere juist niet.

©Saskia van Weert

Zo maak je het elektrische deel veilig schoon

Terwijl de pannetjes, spatels en losse bakplaatjes staan te weken, ga je door met het verwarmingselement. Dat element zelf mag nooit nat worden. Zie je vetspetters of etensresten, veeg die dan weg met keukenpapier zodra het gourmetstel is afgekoeld. Voor hardnekkiger vuil gebruik je een licht vochtige doek met een klein beetje afwasmiddel. Knijp de doek goed uit en zorg dat er geen water bij het snoer of in openingen komt. Droog alles direct na met een schone doek.

De bak- of grillplaat weer vetvrij krijgen

Heeft je gourmetstel een losse bak- of grillplaat, haal dan eerst het overtollige vet weg met keukenpapier. Leg de plaat vervolgens in warm water, zodat aangekoekte resten kunnen losweken. Is de bakplaat vast onderdeel van het gourmetstel, dan kun je deze uiteraard niet in water onderdompelen. Neem in dat geval de plaat af met een licht vochtige doek zodra hij is afgekoeld, eventueel met een beetje afwasmiddel. Zo voorkom je dat vet tijdens het schoonmaken uitsmeert. Gebruik vooral geen schuursponsjes of schrapers om het vet weg te krijgen, want die beschadigen de coating en zorgen ervoor dat eten de volgende keer sneller blijft plakken. 

Vergeet je tafel niet!

Vetspetters en gemorste saus zijn bijna niet te voorkomen. Leg daarom vooraf een afwasbaar tafelkleed of gebruik een papieren tafelkleed. Dat kan na het gourmetten rechtstreeks de vuilnisbak in. Houd tijdens het eten keukenpapier of doekjes bij de hand om gemorste resten meteen weg te vegen. Is de tafel toch vies geworden, neem hem dan zo snel mogelijk af met warm water en een mild schoonmaakmiddel.

Schoon wegzetten voor de volgende keer

Laat alle onderdelen volledig drogen voordat je het gourmetstel opbergt. Berg je alles nog vochtig op in de doos of kast, dan kunnen er snel muffe geurtjes ontstaan. Bewaar pannetjes en platen apart van elkaar, eventueel met een vel keukenpapier ertussen. Berg pannetjes en platen apart op, eventueel met een velletje keukenpapier ertussen. Zo voorkom je krassen. Zo is het volgende keer alleen nog maar een kwestie van de boel weer tevoorschijn halen en lekker gaan eten. Veel gourmetplezier!