Nog altijd is de domoticawereld verdeeld in allerlei concurrerende standaarden. Op draadloos gebied is er in de vorm van Z-Wave wel één standaard die eruit springt. Z-Wave wordt door veel verschillende fabrikanten gebruikt, waardoor je veel keuze hebt bij de aanschaf van componenten voor je slimme huis.

Z-Wave is een populaire draadloze standaard die je kunt gebruiken voor onder andere schakelaars, dimmers en sensors. De basis voor Z-Wave is in 2001 ontwikkeld door het Deense bedrijf Zensys. In 2005 werd door zes bedrijven de Z-Wave Alliance opgericht. Inmiddels zijn meer dan 700 bedrijven bij de Z-Wave Alliance aangesloten. Z-Wave-producten worden kortom door veel verschillende fabrikanten op de markt gebracht, waardoor er veel keuze is. Een groot voordeel ten opzichte van goedkopere technieken als KlikAanKlikUit is dat Z-Wave bi-directionele communicatie en encryptie ondersteunt.

Dankzij bi-directionele communicatie kan de status van bijvoorbeeld een schakelaar of sensor altijd opgevraagd worden en is er zekerheid of een actie echt uitgevoerd is. Hoewel Z-Wave in die zin open is dat het door verschillende fabrikanten gebruikt wordt, worden de benodigde chips door één partij gemaakt. Aanvankelijk was dat uitvinder Zensys, in 2009 werd die overgenomen door Sigma Designs. Deze partij heeft de Z-Wave-chips ontworpen die momenteel gebruikt worden. De Z-Wave-divisie van Sigma Designs is dit jaar is overgenomen door Silicon Labs, waarmee dit nu de partij is achter de Z-Wave-chips die andere fabrikanten nodig hebben voor hun producten.

Z-Wave Plus

Er worden in de vorm van Z-Wave en Z-Wave Plus twee varianten van Z-Wave door elkaar gebruikt. Z-Wave Plus-producten hebben een beter bereik, een lager energieverbruik en een hogere snelheid. Die hogere snelheid is overigens niet heel indrukwekkend. Oudere Z-Wave-producten hebben een maximale snelheid van 40 Kbit/s terwijl de nieuwe Z-Wave Plus-producten een snelheid van 100 kbit/s ondersteunen. Z-Wave is echt ontworpen voor energiezuinige toepassingen. Z-Wave en Z-Wave Plus-producten zijn compatibel met elkaar en kun je mixen.

Een ander verschil tussen Z-Wave en Z-Wave Plus is dat bij Z-Wave een te koppelen apparaat direct in bereik van de controller moet zijn, terwijl bij Z-Wave Plus het mesh-netwerk voor de koppeling gebruikt kan worden. Dit wordt ‘network wide inclusion’ genoemd. Om het koppelen van oudere Z-Wave-producten (die geen network wide inclusion ondersteunen) makkelijker te maken, zijn sommige controllers en usb-sticks voorzien van een batterij, zodat je ze even kunt meenemen naar de plek waar het apparaat zich bevindt dat je wilt koppelen.

©PXimport

In Europa maakt Z-Wave gebruik van de vergunningsvrije 868MHz-band die ook gebruikt wordt voor onder andere LoRa, een subset van ZigBee en beveiligingssystemen. Let erop dat in andere landen zoals de Verenigde Staten andere frequentiebanden gebruikt worden. Z-Wave-producten die bedoeld zijn voor landen buiten Europa en werken op een andere frequentie kun je niet koppelen aan een Europees Z-Wave-systeem. Je kunt dus niet zomaar blind Z-Wave-producten op bijvoorbeeld eBay kopen, iets om te onthouden.

Mesh-netwerk

Alle Z-Wave-producten die je gebruikt, vormen een netwerk. Dit Z-Wave-netwerk wordt beheerd door één controller waaraan de nodes gekoppeld worden. Die controller kan een daadwerkelijke domoticacontroller zijn, maar ook een usb-stick die je aansluit op je pc of een eigen domoticacontroller zoals een Raspberry Pi. De producten vormen onderling een mesh-netwerk, waarbij nodes onderling met elkaar kunnen communiceren.

Er kunnen maximaal 232 nodes gekoppeld worden in een Z-Wave-netwerk, bij concurrent ZigBee zijn dat er 65.000. De controller voorziet de nodes van een Network ID waarna nodes enkel met dat netwerk kunnen communiceren. Omdat Z-Wave een mesh-netwerk is, kunnen nodes functioneren als router. Hierbij wordt verkeer dat bedoeld is voor een andere node doorgegeven. Een signaal kan in maximaal vier stappen doorgegeven worden. Hoe meer nodes met routerfunctionaliteit een netwerk bevat, hoe robuuster het wordt. Wel is het zo dat alleen nodes met een vaste voeding voorzien worden van routerfunctionaliteit, nodes met een batterij dragen dus niet bij aan het mesh-netwerk.

Een Z-Wave-controller gaat er na het bepalen van de structuur van het netwerk vanuit dat nodes op dezelfde plek blijven. Wanneer een node wordt toegevoegd aan het netwerk, wordt de controller geïnformeerd over welke andere nodes bereikt kunnen worden. Hiermee kan de controller de communicatieroutes binnen het Z-Wave-netwerk bepalen.

Hoe veilig is Z-Wave?

Voor de beveiliging van het netwerk kan Z-Wave gebruikmaken van 128bit-aes-versleuteling. Encryptie was echter niet verplicht op Z-Wave-producten en werd daarom niet door alle apparaten ondersteund. In 2016 kwam de Z-Wave Alliance onder de naam Security 2 met een nieuw beveiligingsplatform voor Z-Wave waar alle nieuwe producten aan moeten voldoen.

Met Security 2 wordt wel voor alle apparaten aes-versleuteling gebruikt. De beveiligingssleutel wordt uitgewisseld via Elliptic-curve Diffie–Hellman (ECDH), een protocol om een encryptiesleutel voor versleuteling veilig uit te wisselen. Voor het koppelen van een nieuw Z-Wave-apparaat aan het netwerk wordt een pincode of een scan van een QR-code op het apparaat gebruikt. Z-Wave Plus producten die gebruikmaken van de 500-serie-ship kunnen via een firmware upgrade voorzien worden van Security 2.

Toekomst

De ontwikkeling van toekomstige Z-Wave-producten is gericht op een nog lager energiegebruik. Dit wordt mogelijk met het begin dit jaar aangekondigde Sigma Designs Z-Wave 700 Platform. De 700-serie-chips zijn nog energiezuiniger dan de Sigma Designs 500-serie-chips die tot nu toe voor Z-Wave Plus gebruikt worden. Het energieverbruik van de nieuwe chips zou tachtig procent lager zijn dan de chips die tot nu toe gebruikt werden.

Volgens Silicon Labs, dat eerder dit jaar de Z-Wave-divisie van Sigma Designs overnam, wordt het dankzij de nieuwe chips mogelijk om een Z-Wave-sensor tien jaar lang op één knoopcel-batterij te laten draaien. Daarnaast is het bereik van het Z-Wave-netwerk verbeterd. Producten gebaseerd op de nieuwe chips blijven compatibel met de bestaande Z-Wave- en Z-Wave Plus-producten. Daadwerkelijke producten gebaseerd op de nieuwe 700-serie-chips worden pas in 2019 verwacht.

Motorola heeft de edge 60 fusion aangekondigd, een premium smartphone die een elegant ontwerp combineert met geavanceerde AI-functies. Het toestel is het eerste Motorola-model dat standaard is uitgerust met geïntegreerde moto AI-functionaliteit.

De smartphone beschikt over een uniek quad-curve edge display met door Pantone gevalideerde kleuren. Het scherm is beschermd met Corning Gorilla Glass 7i, dat twee keer betere val- en krasbestendigheid biedt dan voorgaande versies. 

Geïntegreerde moto ai

Na een eerder bètaprogramma is de motorola edge 60 fusion het eerste toestel waarbij moto ai direct is geïntegreerd. De smartphone bevat AI-functies zoals Pay Attention (voor het opnemen, noteren en samenvatten van audio), Remember This (om live momenten of informatie vast te leggen) en Magic Canvas (voor het genereren van afbeeldingen op basis van tekstinstructies). 

Innovatief display en robuust ontwerp

Het toestel heeft volgens Motorola 's werelds eerste quad-curve edge display met door Pantone gevalideerde kleuren. Het ontwerp omvat hoogwaardige materialen, waaronder een op leer geïnspireerde coating en canvas-achtige afwerkingen in zorgvuldig samengestelde kleuren.

De motorola edge 60 fusion is niet alleen stijlvol maar ook robuust gebouwd. De telefoon voldoet aan militaire standaarden (MIL-STD 810H) voor duurzaamheid en heeft zowel IP68 als IP69 certificeringen voor waterbescherming. Het toestel kan onderdompeling in zoet water tot 1,5 meter diepte gedurende maximaal 30 minuten weerstaan. Dankzij Water Touch-technologie blijft het touchscreen werken, zelfs als het nat is. 

Camera met Sony-sensor

De hoofdcamera heeft een 50MP Ultra Pixel sensor, gecombineerd met een geavanceerde Sony LYTIA 700C sensor en optische beeldstabilisatie (OIS). Hierdoor maakt de camera ook bij weinig licht goede foto's. De ultrabrede lens met ingebouwde macrovisie biedt een gezichtsveld van 122 graden en kan tot 3 cm inzoomen voor extreme close-ups . 

De 32MP selfiecamera gebruikt Quad Pixel-technologie voor betere prestaties bij minder licht. Een 3-in-1 lichtsensor kalibreert automatisch de lichtgevoeligheid voor optimale belichting en kleur.

Entertainment en batterij

Het 6,67 inch pOLED-scherm heeft een Super HD (1220p) resolutie en een verversingssnelheid van 120Hz. Het display is zowel Pantone als Pantone SkinTone gevalideerd voor een natuurgetrouwe kleurweergave. Voor audio is het toestel uitgerust met Dolby Atmos, twee stereoluidsprekers en een Hi-Res gecertificeerd geluidssysteem.

De motorola edge 60 fusion wordt aangedreven door de MediaTek Dimensity 7300 processor, heeft tot 8GB RAM en tot 256GB opslag. De 5200mAh batterij ondersteunt 68W TurboPower opladen, waarmee gebruikers na slechts 8 minuten opladen een volle dag vooruit kunnen.

De smartphone draait op Android 15 en bevat Moto Secure en ThinkShield voor extra beveiliging, evenals Hello UX voor aanpassingsopties. De motorola edge 60 fusion is vanaf half april verkrijgbaar voor een adviesprijs van 329,99 euro.

Bekijk hier andere Motorola-modellen op Kieskeurig.nl:

Steeds meer mensen kiezen voor een VPN om veilig te internetten. Een kill switch helpt om die veiligheid te garanderen. Je leest er alles over in dit artikel.

Lees ook: Wat is VPN en waarom heb je het nodig?

Je gebruikt een Virtual Private Network (VPN) voor anonimiteit, veilige bestandsoverdracht en/of het omzeilen van geografische blokkades. Hoewel een kill switch optioneel is bij een (VPN), hoort het er eigenlijk wel echt bij: het is een soort extra slot op de deur om die zaken te garanderen.

©Funtap

Zo werkt een VPN kill switch

Een kill switch controleert continu of je VPN nog in gebruik is. Wordt er vastgesteld dat dat niet het geval is? Dan blokkeert een kill switch de verbinding van je internet. Je bent dan dus ook niet meer verbonden. Een goede kill switch zorgt er ook voor dat je automatisch weer verbonden wordt met het internet als de problemen verholpen zijn.

Blokkeren: je complete apparaat of bepaalde toepassingen

Een kill switch gebruiken is helemaal niet moeilijk. Je stelt het allemaal gewoon in via je VPN-applicatie. Daarin bepaal je ook of je pc of laptop volledig van het internet losgekoppeld wordt als de VPN-verbinding wegvalt of dat alleen bepaalde applicaties worden afgesloten. De eerste optie is duidelijk: het apparaat is dan helemaal niet meer verbonden met het internet.

Specifieke applicaties de toegang ontzeggen

In sommige situaties is het niet handig dat je helemaal geen internet meer hebt als de VPN-verbinding wegvalt. Bijvoorbeeld wanneer je in een belangrijk gesprek zit via Zoom of Microsoft Teams. Voor die gevallen kun je een kill switch applicatie-specifiek de verbinding laten verbreken. Je kunt dan bijvoorbeeld wel doorgaan met videobellen of browsen, terwijl je torrent client geen internettoegang meer heeft.

©Ģirts Raģelis

Welke apps laat je wel afsluiten en welke niet?

Sommige online bezigheden brengen meer risico's met zich mee dan andere wanneer het gaat om je privacy of de beveiliging van je persoonlijke informatie. Misschien gebruik je je VPN alleen om een serie op Netflix te kijken die in Nederland niet beschikbaar is. In dat geval wil je niet dat je hele internetverbinding wegvalt als de VPN uitvalt. Maar bij privacygevoelige taken, zoals internetbankieren, het versturen van e-mails, het werken in de cloud of het downloaden van torrents, wil je juist voorkomen dat je zonder VPN online gaat. Je kunt de kill switch dan zo instellen dat alleen je browser, e-mailapp, cloudopslag en torrentclient worden geblokkeerd, terwijl andere apps gewoon verbinding houden.

Voor wie is een VPN kill switch nuttig?

Eigenlijk heeft iedereen die waarde hecht aan privacy baat bij een VPN-provider met kill switch. In Nederland is er sprake van weinig censuur en zijn er amper internetblokkades. Maar alsnog zijn VPN's hier erg populair. Als je torrents downloadt, is het handig om ervoor te zorgen dat je IP-adres beschermd is, want dat downloaden is in veel gevallen illegaal. Gevoelige informatie of belangrijke (werkgerelateerde) documenten kun je beter ook niet zomaar versturen. Met een VPN met kill switch zijn je gegevens en bestanden beter beschermd. Zit je vaak op een open wifi-netwerk? Dan is het zonder meer verstandig om te kiezen voor een VPN met kill switch. Want openbare netwerken hebben een slechte reputatie op het gebied van veiligheid en zijn regelmatig het doelwit van hackers.