De juiste framemaat (hoewel vaak niet de eerste overweging bij het aanschaffen van een nieuwe e-bike) zorgt dat je eenvoudig van je fiets kunt op- en afstappen, en voor een comfortabele zithouding die ongemakken tijdens het fietsen voorkomt.

Alles begint met de juiste framemaat

Fietsen zijn in de regel leverbaar in talloze framematen, hoewel bij e-bikes de spoeling wel iets dunner is geworden en er soms maar een beperkt aantal maten leverbaar is. Vooral bij de extreem kleine en grote maten is er vaak minder keus.
Om de juiste maat van je fiets zelf te bepalen, moet je de lengte van de binnenkant van je been opmeten. Ga hiervoor met je rug tegen een muur staan, doe dit zonder schoenen en met een rechte rug. Meet vervolgens de afstand van de vloer tot aan je kruis – het handigste is als iemand anders het meten doet. Vermenigvuldig vervolgens de opgemeten afstand met 0,68 en je komt uit bij je ideale framemaat.
Heb je bijvoorbeeld een binnenbeenlengte van 84 cm, dan ziet de berekening er als volgt: 84 x 0,68 = 57,12. In dit geval kom je uit bij de framemaat 57. Wanneer de berekening lager of hoger uitvalt dan de framemaat die beschikbaar is, kies dan altijd voor een kleinere maat. Bij een te grote maat is de kans dat je klachten krijgt ook erg groot. Bij een kleinere maat kun je veel compenseren door het zadel en het stuur te verstellen.
Indien je al op een ideale fiets rijdt, bepaal dan je framemaat door de afstand tussen de trapas en de bovenzijde van de staande framebuis op te meten.

©Hans de Looij

Bepaal je zitpositie: rechtop of voorover

Bij e-bikes kun je verschil zien in de bouwwijze. Deze zogenoemde framegeometrie bepaalt in grote lijnen de zitpositie op de fiets. Bij stadsfietsen en semi-toerfietsen zit je over het algemeen meer rechtop, bij hybride fietsen en sportieve toerfietsen zal de houding iets meer voorover zijn. Zeker als je van plan bent om veel kilometers te maken, is een meer voorovergebogen houding zeker aan te bevelen, al zul je er wel aan moeten wennen.

Ook interessant: Dit zijn dé trends in e-bikes voor 2024

Pas stand en hoogte van het stuur aan

Sommige e-bikes beschikken over een handmatig verstelbaar stuur met een snelversteller. Je kunt dan zelf de hellingshoek en de hoogte van het stuur bepalen. Door de versteller open te zetten, kun je het stuur naar je toe bewegen of juist van je af. Zo kun je dus eenvoudig naar eigen wens de zitpositie veranderen.

©Hans de Looij

Veel sportieve e-bikes zijn uitgerust met een Ahead-balhoofd. Helaas zijn de verstelmogelijkheden dan een stuk beperkter. Met behulp van de gemonteerde ringen kun je het stuur een fractie hoger of lager instellen, maar daar houdt het dan ook bij op. Ben je zelf niet zo handig? Uiteraard kan een fietsenmaker je ook nog helpen bij het monteren van een andere stuurpen waarmee de fiets beter aansluit op een voor jou comfortabele houding.

©Hans de Looij

Vuistregel om afstand zadel-stuur te bepalen

De afstand tussen het zadel en het stuur wordt in grote lijnen bepaald door de lengte van je bovenlichaam en je armen. De positie van het zadel speelt hierbij een belangrijke rol.
Er is een handige manier om de ideale afstand te bepalen: plaats je elleboog tegen de punt van het zadel en strek vervolgens je arm en hand in de richting van de stuurpen. Als je met de middelvinger minimaal de stuurpen kan aanraken, staat het zadel goed afgesteld. Kun je de stuurpen niet aanraken, verschuif het zadel dan over de zadelbrug naar voren. Let er daarbij wel op dat de voorste knie in één lijn staat met de trapas als de pedalen zich in een horizontale positie bevinden.

Kwaliteit en hoogte zadel bepalen zitcomfort

Standaard worden de meeste e-bikes afgeleverd met een eenvoudig zadel, slechts in een hogere prijsklasse wordt gekozen voor een premium zadel. Ook maken veel fabrikanten geen onderscheid tussen heren- en dameszadels, terwijl er anatomisch wel degelijk grote verschillen zijn.
Wanneer je als fanatieke fietser veel kilometers maakt, is het zeer verstandig om een passend zadel te monteren. Met een ergonomische zadel van het merk Ergon, Terry, SQlab of Scientia (Selle Royal) verhoog je niet alleen het zitcomfort, maar voorkom je direct veel zadelproblemen.
Let op de juiste zadelhoek: de richtlijn hiervoor is dat het zadel waterpas staat of een fractie met de punt omlaag. Ook de hoogte van het zadel is belangrijk bij de afstelling van je fiets. Een zadel staat goed als je tenen net de grond kunnen raken. Gaat het op- en afstappen iets minder soepel, zet het zadel dan een stukje lager zodat je voeten vrijwel plat de grond raken.

©Terry-comfort.de

Word de held van je (klein)kinderen door hen te verrassen met een uniek, zelfgemaakt verhalenboek. Laat hen zelf de grote lijnen van het verhaal bedenken en zie hoe je dankzij Storybook in een handomdraai een prachtig digitaal boekje creëert, compleet met een mooie cover en bijpassende illustraties.

Stap 1: De prompt

Storybook draait op de Gemini AI-chatbot van Google. De functie is gloednieuw en op dit moment alleen te gebruiken via het web, niet via de Gemini-apps voor Android of iPhone. Het goede nieuws: Storybook is helemaal gratis. Je hoeft dus geen betaald abonnement te nemen om het uit te proberen. Wel moet je ingelogd zijn met je Google-account. Surf vervolgens naar: https://gemini.google.com/gem/storybook

Net als bij andere generatieve AI-tools start je met een tekstopdracht, de zogeheten prompt. In een paar zinnen beschrijf je het onderwerp. Of je kiest voor een uitgebreidere instructie, bijvoorbeeld: "Kun je een verhaal maken dat aan een kind uitlegt hoe het leven van een vlinder eruitziet?"

Stap 2: Prentenboek van 10 pagina's

Boven het tekstvak vind je alvast enkele inspirerende voorbeelden van recente prompts, compleet met het bijbehorende verhaal. Denk aan: 'Mijn kind van 7 wil niet logeren bij oma. Maak een Storybook om haar te helpen hiermee om te gaan.' Je kunt je eigen prompt typen, maar ook inspreken: klik op het microfoontje, geef Gemini toegang tot je microfoon en vertel je opdracht. Enkele seconden later verschijnt het prentenboek op het scherm. Elk boek telt tien pagina's, inclusief een prachtige omslag én een door Gemini bedachte titel. Met iedere klik blader je door het verhaal. De tekst is verzorgd opgemaakt en de illustraties zijn verrassend sfeervol. Wij waren aangenaam verrast door de kwaliteit.

Stap 3: Lezen of luisteren

Je kunt het verhaal natuurlijk gewoon lezen, maar Storybook heeft nog een extra troef: een ingebouwde voorleesfunctie. Daarbij kun je kiezen om alleen de huidige pagina te beluisteren of om vanaf de eerste pagina te beginnen. De hoogte van de stem is instelbaar, zodat je een toon kunt kiezen die het best bij het verhaal of de luisteraar past. En het plezier stopt daar niet: via de Deel-knop krijg je een unieke link naar jouw persoonlijke Storybook. Die kun je eenvoudig doorsturen naar familie, vrienden of de kinderen zelf, zodat ze het boekje op hun eigen toestel kunnen bekijken en beluisteren. Bovendien kun je het boekje ook downloaden als pdf. Wil je dat je kind ook offline kan bladeren, dan kun je het dus voor hem of haar printen.

Gourmetten is misschien wel dé nationale volkssport tijdens de feestdagen. Maar hoe leuk de avond ook is, de ochtend erna is vaak minder feestelijk. Die doordringende vetlucht die in je gordijnen, bank en kleding is getrokken, ben je liever kwijt dan rijk. Met deze tien tips – verdeeld over wat je eet en wat je doet – blijft je huis een stuk frisser!

Lees ook: Gourmetten nieuwe stijl: topfavoriet met een eigen twist

Ingrediënten & materialen

De meeste stank ontstaat niet door het gourmetstel zelf, maar door wat we erop leggen. Verbrande boter, karamelliserende suikers en spetterend vet zijn de grote boosdoeners. Met een paar slimme aanpassingen aan je boodschappenlijstje ben je de rookwolken voor.

Tip 1: Investeer in hittebestendige olie

De fout die bijna iedereen maakt: bakken in roomboter of standaard olijfolie. Deze vetten verbranden snel bij de hoge temperaturen van het gourmetten, wat zorgt voor die zware, scherpe walm. Kijk in de supermarkt eens schuin boven de olijfolie; daar vind je rijstolie of arachideolie. Deze oliesoorten hebben een veel hoger rookpunt en blijven stabiel als ze heet worden. Wil je het jezelf helemaal makkelijk maken? Koop dan een bakspray. Daarmee nevel je de pannetjes of de plaat licht in, waardoor je nooit te veel gebruikt en het vet niet onnodig staat te walmen.

Tip 2: Laat de kant-en-klare marinades staan

Die voorgemarineerde schotels uit de supermarkt zijn makkelijk, maar funest voor de luchtkwaliteit. De marinades zitten namelijk vaak vol suiker en water. Zodra dat de hete pan raakt, verbrandt de suiker en verdampt het vocht, met veel rook tot gevolg. Je kunt beter ongemarineerd vlees of vis kopen. Wil je toch smaak? Gebruik dan een dry rub (een droog kruidenmengsel) om het vlees vooraf te kruiden. Als je echt van sausjes houdt, kun je die beter koud op je bord toevoegen dan warm in het pannetje.

Tip 3: Kies voor 'droger' vlees en meer groente

Hoe meer vet er in het vlees zit, hoe meer het spettert en rookt. Hamburgers, worstjes en speklapjes zijn in feite kleine rookbommen. Kies liever voor magere opties zoals biefstuk, kipfilet, kalkoen of witvis. Daarnaast kun je de geuroverlast flink beperken door de verhouding vlees/groente om te draaien. Plakjes courgette, paprika, champignons en aubergine bakken vrijwel geurloos. Met een goede mandolineof groentesnijder maak je in een handomdraai dunne plakjes die snel gaar zijn, waardoor je minder lang hoeft te bakken.

Tip 4: Vervang die oude, bekraste pannetjes

Kijk voordat je begint eens kritisch naar je huidige gourmetstel. Zitten de pannetjes vol krassen en is de antiaanbaklaag versleten? Dan koekt je eten sneller aan, wat zorgt voor verbrandingsluchtjes die je de dag erna nog ruikt. Het is vaak helemaal niet nodig om een compleet nieuw apparaat te kopen; veel fabrikanten verkopen losse pannetjes of nieuwe bakplaten. Voor een paar tientjes bak je weer op een glad oppervlak, heb je minder olie nodig en ben je niet de hele avond bezig aangekoekte resten weg te schrapen.

Tip 5: Gebruik een gourmetstel met keramische coating

Ben je toch toe aan een heel nieuw apparaat? Let dan goed op de coating. Tegenwoordig zijn er gourmetstellen met een keramische bakplaat. Deze kunnen vaak hogere temperaturen aan zonder dat de laag beschadigt en ze zijn veel makkelijker schoon te maken.

Zo ga je de strijd aan met de luchtjes in huis

Zelfs met de beste ingrediënten ontkom je niet aan enige baklucht. Gelukkig zijn er genoeg manieren om te voorkomen dat die geur permanent blijft hangen.

Tip 6: Zet een aromadiffuser aan

Een geurkaars maskeert de lucht vaak alleen maar, waardoor je een weeïge mengeling krijgt van lavendel en hamburger. Een betere optie is een elektrische aromadiffuser (ook wel vernevelaar genoemd). Dit apparaat verspreidt via koude waterdamp een constante, frisse geur naar keuze door de kamer, zonder dat er verbranding aan te pas komt. Kies voor essentiële oliën die bekend staan om hun verfrissende werking, zoals citroengras, eucalyptus of dennen. De waterdamp helpt bovendien meteen tegen de droge lucht in huis als de verwarming hoog staat.

Tip 7: Laat de luchtreiniger draaien

Misschien heb je er al eentje staan, en anders is dit het moment: de luchtreiniger. Let er bij aanschaf op dat het apparaat een koolstoffilter heeft, want alleen HEPA is niet genoeg voor kookluchtjes. Een koolstoffilter absorbeert gassen en geuren. Zet het apparaat niet pas aan als je naar bed gaat, maar laat hem al draaien zodra het gourmetstel aangaat. Heb je een modern exemplaar met een app? Zet hem dan alvast op de hoogste stand voordat de eerste walm ontstaat.

Tip 8: Ventileer flink

Ramen openzetten klinkt logisch, maar doe het wel slim. Eén raampje op een kier doet weinig. Je hebt trek nodig. Zet aan weerszijden van de woning een raam of rooster open zodat de luchtstroom de damp direct meeneemt. Vind je het te koud worden? Zet de verwarming gerust tijdelijk wat hoger; de kosten daarvan wegen niet op tegen de stomerijkosten van je gordijnen. Plaats eventueel een simpele tafelventilator in de buurt van het gourmetstel (niet erop gericht, maar richting het open raam) om de rook een handje te helpen de juiste kant op te gaan.

Tip 9: Azijn & koffie

Het is een klassieker uit grootmoeders tijd, maar hij werkt nog steeds: azijn neutraliseert. Je kunt bakjes azijn neerzetten, maar voor het zware werk kun je na het eten beter even een pannetje water met een flinke scheut schoonmaakazijn op het fornuis koken. Laat de afzuigkap uit en laat de damp door de kamer trekken. Vind je de azijnlucht zelf te heftig? Gooi er dan wat citroenschillen, een kaneelstokje of kruidnagel bij. Zo ruikt je huis direct weer naar winterse gezelligheid in plaats van naar een snackbar. Wat ook kan, is koffie. Zet na het eten een paar schaaltjes met gemalen koffie (snelfiltermaling) in de woonkamer. De koffie neutraliseert de zware baklucht en vervangt deze door een neutraal, aards aroma. Voor een nog sterker effect kun je wat koffiebonen op een warme onderzetter leggen; door de restwarmte verspreiden ze een subtiele geur die de gourmetlucht naar de achtergrond verdrijft.

Tip 10: Maak meteen met schoon

Het is verleidelijk om na het eten uit te buiken op de bank en de ravage te laten voor wat het is. Doe het niet. Zolang het gourmetstel vet en warm in de kamer staat, blijft het geur verspreiden. Haal direct na het eten een stuk keukenrol over de plaat. Gebruik daarna een sopje van afwasmiddel en warm water om de plaat en de tafel (want ja, vetnevel komt overal) af te nemen. Geloof ons, door hier na het eten even een paar minuten tijd voor vrij te maken, bespaar je jezelf de volgende ochtend een hoop gourmetluchtfrustratie!