Windows 7 is alweer enige tijd op de markt en de nieuwigheid is er inmiddels wel van af. Tijd om uw computer een flinke oppepper te geven. Hoe? Met de nodige tweaks kunt u Windows 7 nog beter, sneller én handiger maken.

1. Het klassieke Start-menu

Bent u inmiddels al uitgekeken op het nieuwe menu Start van Windows 7? Helaas is het standaard niet mogelijk om het klassieke menu, zoals u dat nog kent uit Windows 98 en 2000, te gebruiken. Tijd om daar zelf verandering in te brengen. Met het programma CSMenu kunt u het klassieke Start-menu toevoegen aan Windows 7. Interessant aan deze uitbreiding is dat u zelf kunt bepalen welke menuvariant u gebruikt, want het klassieke menu wordt als extra knop toegevoegd aan het menu Start. Hebt u liever niet twee knoppen in het menu? U kunt het standaardmenu Start van Windows ook volledig vervangen door de klassieke variant, met behulp van het programma StartKiller.

©PXimport

Het klassieke Start-menu, maar nu in Windows 7!

2. Eigen aanmeldscherm

Het is vreemd dat Windows 7 niet voorziet in een mogelijkheid om het aanmeldscherm een eigen uiterlijk te geven, bijvoorbeeld met een eigen foto die u ziet zodra u uw computer inschakelt. Gelukkig zijn er uitbreidingen beschikbaar waarmee u alsnog hetzelfde effect bereikt. Met Logon Changer for Windows 7 kunt u een eigen afbeelding gebruiken. Nadat u het programma hebt gestart, klikt u op de knop Change Logon Screen (in het hoofdvenster) en wijst u het gewenste bestand aan. Zorg ervoor dat dit een jpg-afbeelding met een grootte van maximaal 245 KB is. Klik om Test om de afbeelding te controleren. De afbeelding wordt auto­matisch gecomprimeerd door Logon Changer. Als u ooit weer terug wilt keren naar de oorspronkelijke afbeelding, dan klikt u op Revert to Default Logon Screen.

3. Internet Explorer 9

Standaard wordt Windows 7 geleverd met versie 8 van Internet Explorer. Inmiddels wordt er hard gewerkt aan Internet Explorer 9. Deze browser biedt veel verbeteringen ten opzichte van de eerdere versies, en het is dan ook de moeite waard om hem te gebruiken. Doordat er hardwareversnelling is ingebouwd, is de nieuwe browser flink sneller dan zijn voorgangers. Daarnaast biedt de browser ondersteuning voor nieuwe webtechnologieën, zoals het steeds populairder wordende HTML 5. Hoewel de browser nog niet is uitgebracht, is er al een representatieve bètaversie beschikbaar die u prima kunt gebruiken voor uw dagelijkse internetactiviteiten.

©PXimport

Het wordt hoog tijd dat Internet Explorer 8 wordt vervangen door Internet Explorer 9.

4. Gratis office-pakket

Veruit de meeste zakelijke Windows-gebruikers werken met Microsoft Office. Betekent dit dat u dit pakket ook op uw thuiscomputers installeert, met behulp van een dure licentie? Nergens voor nodig. Als u OpenOffice op uw computer installeert, hebt u Windows 7 uitgebreid met een volwaardige set office-programma's die nauwelijks onderdoen voor de onderdelen van Microsoft Office. OpenOffice bestaat uit Writer (tegenhanger van Word), Calc (tegenhanger van Excel), Impress (tegenhanger van PowerPoint), Draw (tegenhanger van Photoshop/Paint) en Base (tegenhanger van Access).

5. Alles uitpakken!

In Windows 7 is ook zip-ondersteuning ingebouwd, maar lang niet alle compressieformaten worden erdoor ondersteund. Daar kunt u maar beter snel verandering in brengen, zodat u ook zonder problemen bestanden kunt openen waarvan de naam eindigt met een extensie als tar, gzip, arj of rar. Een goed programma hiervoor is 7-Zip. Dit betreft open-sourcesoftware en het kan dus gratis worden gebruikt.

©PXimport

7-Zip kan allerhande compressieformaten uitpakken. Handig!

6. Windows via usb

Een aardige eigenschap van Windows 7 betreft de mogelijkheid om het besturingssysteem vanaf een usb-stick te installeren. Dit heeft verschillende voordelen: allereerst verloopt het installatieproces een stuk vlotter dan wanneer u vanaf dvd installeert. Daarnaast zijn niet alle computers voorzien van een dvd-speler, zo ontbreekt dit onderdeel bijvoorbeeld in de meeste netbooks. Door Windows 7 vanaf een stick te installeren, omzeilt u dit probleem. Met behulp van Windows 7 USB/DVD Download Tool kunt u op basis van een installatie-dvd of ISO-bestand eenvoudig een usb-installatie maken. Dit programma wordt gratis door Microsoft ter beschikking gesteld. De wizard bestaat uit een paar stappen, waarin u aangeeft waar de installatiebestanden zich bevinden en naar welke usb-stick u de bestanden wilt kopiëren. Na afloop beschikt u over een bootable (opstartbare) usb-stick met Windows 7.

©PXimport

Met Windows 7 USB/DVD Download Tool kunt u een usb-installatiestick maken.

7. Kladblok Deluxe

Het welbekende Kladblok - al aanwezig sinds de eerste versies van Windows - is nog steeds mateloos populair, bijvoorbeeld om eenvoudige tekstbestanden mee te bekijken of om webpagina's te bewerken. Toch kent Kladblok enkele beperkingen: zo wordt er geen opmaakhulp geboden en zijn de bewerkingsmogelijkheden op de vingers van een hand te tellen. Met Notepad++ haalt u een uitgebreide variant op Kladblok in huis. Notepad++ ondersteunt meerdere tabbladen, zodat u eenvoudig tekstdocumenten naast elkaar kunt plaatsen en kunt vergelijken. Daarnaast worden herkende onderdelen in een tekst expliciet gemarkeerd, bijvoorbeeld als u met een html-document of in programmeertaal werkt. Met behulp van plug-ins kunt u de functionaliteit van Notepad++ bovendien nog uitbreiden.

8. Voor Gmail-fanaten

Tevreden met uw Gmail-account? Leest u dan even verder. U kunt slim gebruikmaken van de Jump Lists van Windows 7 om bij te houden of u nieuwe berichten hebt. Hiervoor maakt u gebruik van Gmail Notifier Plus. Dit kleine programma nestelt zich in de taakbalk en verandert van pictogram zodra er nieuwe mail is. Als u er met de rechtermuisknop op klikt, verschijnt de betreffende Jump List en ziet u de berichtkoppen van nieuwe e-mailberichten. Handig! Bovendien toont de Jump List de sectie Taken. Hiermee kunt u snel een mailbericht samenstellen, Postvak IN openen, op nieuwe mail controleren en de accountinstellingen aanpassen.

9. Lekker stapelen

U kunt de Windows 7-taakbalk zelf wat verbeteren, zodat de balk nog praktischer in gebruik wordt. Een goed voorbeeld van programma's die u hiervoor kunt gebruiken, is StandaloneStack. Hiermee voegt u de 'stacks'-functie aan de taakbalk toe. Als u de bijbehorende knop indrukt, verschijnt een ballon met favoriete mappen in beeld. Interessant is het instellingenvenster van StandaloneStack. Hierin kunt u aangeven hoe de items moeten worden gesorteerd en kunt u nieuwe stacks maken. U kunt elke stack voorzien van een eigen naam en bepalen in welke richting de objecten worden getoond. Verder kunt u aangeven of de menu's moeten worden geanimeerd en wat er moet gebeuren als u op een map klikt.

©PXimport

StandaloneStack zorgt voor een opgeruimde taakbalk.

10. Beter schakelen

Dat u met de toetsencombinatie Alt+Tab tussen geopende vensters kunt schakelen, weet u waarschijnlijk al. Er is echter nog meer mogelijk. De makers van VistaSwitcher voegen met hun uitbreiding voor Alt+Tab extra functies toe. Als u na installatie de toetsencombinatie gebruikt, ziet u dat het schakelvenster is uitgerust met een overzicht van de vensternamen, naast het screenshot. U kunt elk venster een nummer geven, om het vervolgens snel te kunnen openen. Interessanter zijn echter de instellingsmogelijkheden. Op de tab Appearance kunt u aangeven hoe groot het takenvenster mag zijn. Wilt u bepaalde programma's uitsluiten, dan kunt u deze opgeven op de tab Exclusion.

11. Weersvoorspelling

Benieuwd naar het weer, terwijl u televisie of een film kijkt via Media Center? Media Center heeft geen weersvoorspelling aan boord, maar u kunt deze functie zelf toevoegen. Met de uitbreiding Heatwave voegt u een fraai vormgegeven weersvoorspeller toe aan de Media Center-omgeving. Na installatie kunt u meerdere locaties toevoegen. Het is bijvoorbeeld handig om zowel uw woonplaats als uw vakantiebestemming te selecteren. In tekst en met grote pictogrammen wordt u duidelijk gemaakt hoe het weer zich ontwikkelt.

12. Alles onder controle

Wilt u instellingen van het besturingssysteem aanpassen, maar gebruikt u daar liever niet het Windows-register voor? Een bijzonder uitgebreid programma waarmee u Windows 7 meer naar uw hand zet, is EnhanceMySe7en. Het programma is opgebouwd uit verschillende tabbladen, waarop u per Windows-onderdeel instellingen vindt om de computer aan te passen. Zo kunt u onder meer het bureaublad aanpassen, Internet Explorer onder handen nemen en de functionaliteit van de taakbalk veranderen. Er is een aparte optimalisatiesectie waarin u veelvoorkomende Windows 7-problemen automatisch kunt laten verhelpen, en op een centrale tab zijn losse Windows-hulpjes, zoals Schijfdefragmentatie, ondergebracht. Van EnhanceMySe7en is een 32-bit en een 64-bitversie beschikbaar.

©PXimport

EnhanceMySe7en zorgt ervoor dat u meer mogelijk­heden krijgt bij het aanpassen van het besturingssysteem.

13. Live Essentials

Ten opzichte van Windows Vista wordt Windows 7 redelijk 'kaal' geleverd. Programma's om te e-mailen en te chatten treft u bijvoorbeeld standaard niet aan in het besturingssysteem. Om ze toch te kunnen gebruiken, is er Windows Live Essentials, een pakket dat los wordt aangeboden en dat programma's bevat zoals Windows Live Messenger (om te chatten), Windows Live Mail (een e-mailclient) en Windows Live Movie Maker (voor videobewerking). U kunt dit programma gratis downloaden. Kies in het menu Start voor Introductie en klik op Windows Live Essentials downloaden. Na installatie vindt u het programma via Start, Alle programma's, Windows Live.

Meer mogelijkheden

Er zijn meer extra's beschikbaar voor Windows 7 dan u standaard in het besturingssysteem aantreft. Zo kunt u extra thema's downloaden en Windows uitbreiden met nieuwe bureaubladachtergronden en gadgets. Een overzicht van de verschillende mogelijkheden vindt u op website van Microsoft. Op het tabblad Thema's vindt u alles wat beschikbaar is. Klik op de knop Downloaden om zaken toe te voegen. Het tabblad ernaast biedt verschillende bureaubladachtergronden en rechts hiervan vindt u bureaubladgadgets: kleine programma's die u direct vanaf het bureaublad uitvoert en die kleine functies uitvoeren (zoals het weergeven van aandelenkoersen).

©PXimport

Extra toevoegingen voor Windows 7 vindt u ook op de website van Microsoft.

14. Configuratiescherm

Voor sommige uitbreidingen voor Windows 7 hoeft u helemaal niet ver te zoeken. Een goed voorbeeld hiervan is de functie om in één keer alle opties van het configuratiescherm te tonen (standaard toont Windows alleen categorieën en een selectie). Klik met rechts op het bureaublad en kies Nieuw, Map. Geef de map de volgende naam: Configuratiescherm. {ED7BA470-8E54-465E-825C-99712043E01C}. Zodra u de map hebt gemaakt, krijgt deze het pictogram van het configuratiescherm. Dubbelklik erop om het configuratiescherm te openen, waarna alle items in één keer worden getoond.

©PXimport

U kunt alle items van het configuratiescherm bij elkaar zetten in één overzicht.

15. Overal alle bestanden

Werkt u vaak op verschillende computers met dezelfde documenten? Daar hebt u allang geen server meer voor nodig, want u kunt gewoon een online-schijf aan Windows 7 toevoegen. Hiermee hebt u - via uw bestaande programma's en Windows Verkenner - altijd toegang tot uw bestanden, zolang u maar beschikt over een internetverbinding. Om documenten online op te slaan, kunt u gebruikmaken van Dropbox. Eenmaal geïnstalleerd, is het systeemvak van Windows 7 (het gedeelte naast de klok in de taakbalk) voorzien van een nieuw pictogram. Dubbelklik daar op om uw Dropbox-map te openen, waar u vervolgens uw favoriete bestanden in op kunt slaan. Installeert u Dropbox op een andere computer, dan ziet u dezelfde mappen met dezelfde inhoud. Dropbox zorgt ervoor dat de mappen continu worden bijgewerkt. Het is ook prettig dat Dropbox wordt ondersteund door de Mac en dat er mobiele versies beschikbaar zijn, zoals voor de iPhone en de BlackBerry. De dienst biedt gratis een online opslagruimte tot 2 GB. Is dat onvoldoende, dan kunt u een betaald abonnement nemen.

©PXimport

De 'missende map' binnen Windows 7: een online harde schijf die overal toegankelijk is.

16. ISO-bestanden

Werkt u vaak met ISO-bestanden, dan is het handig om ondersteuning daarvoor aan Windows 7 toe te voegen, zodat u een ISO-bestand kunt koppelen en benaderen als dvd-station. Zo hoeft u dergelijke bestanden niet steeds op een fysieke dvd te branden. Download en installeer het programma IsoBuster. Eenmaal geïnstalleerd, kunt u er heel eenvoudig een ISO-bestand mee openen. U ziet de inhoud ervan vervolgens op dezelfde manier als bij een bestand dat op een schijf is gebrand. Daarnaast biedt IsoBuster de mogelijkheid om (installatie)bestanden uit te voeren.

17. Opgeruimd bureaublad

Last van een overvol bureaublad? Startdock Fences helpt u bij het ordenen van de inhoud ervan. U kunt het bureaublad indelen met behulp van donkere vlakken die u een naam geeft. Vervolgens plaatst u in elk vlak een van de onderdelen (zoals programma's, mappen en snelkoppelingen). Er zijn twee versies beschikbaar: Fences Free en Fences Pro, en de eerste versie mag u kosteloos gebruiken. Het programma kent een aantal interessante opties. Zo kunt u met een dubbele klik op een leeg gedeelte van het bureaublad alle pictogrammen laten verdwijnen. Daarnaast kunt u secties voor verschillende pictogrammen aanmaken. Met de betaalde versie kunt u ook een sectie maken waar alle nieuwe pictogrammen voortaan automatisch in worden geplaatst. Fences helpt ook bij het onthouden van de pictogramlay-out. Als u de resolutie hebt veranderd (bijvoorbeeld omdat u een game hebt gespeeld), worden de pictogrammen netjes op hun oorspronkelijke locatie teruggeplaatst.

©PXimport

Last van een vol bureaublad? Met Fences schept u orde op zaken.

18. Video's omzetten

Even een video bekijken op uw Xbox of op uw iPhone? Grote kans dat dit niet direct werkt, bijvoorbeeld omdat het standaardbestandsformaat niet wordt herkend. In zulke gevallen is het handig als u het bron­bestand snel om kunt zetten naar een formaat dat wél wordt herkend. Met het compacte programma HandBrake kunt u snel en eenvoudig een film naar een ander videoformaat omzetten. Eenmaal geïnstalleerd, kunt u bij Source het bronbestand opgeven. Bij Output Settings geeft u aan wat er met de video moet gebeuren. Handig zijn de 'presets' aan de rechterzijde van het venster. Met deze voorgedefinieerde instellingen kunt u videobestanden omzetten naar populaire uitvoerformaten, bijvoorbeeld voor de iPhone.

©PXimport

Wordt het bestandsformaat van uw video niet herkend? HandBrake kan het formaat snel omzetten.

19. Alles afspelen

Over video's gesproken: de nieuwste Windows Media Player kan aanzienlijk meer formaten afspelen dan de versie van Windows Vista. Toch blijven er nog voldoende formaten over die niet door Media Player worden 'begrepen'. Tijd om hier verandering in te brengen, en wel met VLC Media Player. De speler ondersteunt bekende standaarden zoals avi, mp4, ogg en real, maar ook minder gangbare zoals raw dv, mxf en nut. U kunt het uiterlijk van VLC Mediaplayer aanpassen met behulp van skins. Daarnaast is er een uitgebreid instellingenvenster, waarmee u de videoweergave kunt veranderen, bijvoorbeeld door het videobeeld enkele graden te draaien of de kleuren bij te stellen.

©PXimport

VLC Media Player is een stuk uitgebreider dan Windows Media Player.

20. Logo's voor tv-zenders

Onderdeel van Windows 7 (Home Premium en Ultimate) is Windows Media Center. Met dit programma bekijkt u video's en kunt u - in combinatie met een tv-tuner - televisie kijken. De ingebouwde programmagids (kortweg EPG) is ideaal om te zien welke televisieprogramma's worden uitgezonden. U kunt deze gids flink verbeteren, door elke zender van het bijbehorende zenderlogo te voorzien. De gebruikerscommunity van het programma My Channel Logos heeft voor verschillende landen logo's gemaakt. Als een logo niet beschikbaar is, kunt u het bovendien zelf toevoegen. In het instellingenvenster klikt u op de zender waarvoor u een logo toe wilt voegen. Klik op het vlak rechts om het bijbehorende logo toe te kennen. Blader naar de afbeelding die u in de programmagids wilt toevoegen en bevestig met een klik op Open. Het logo is toegevoegd.

21. YouTube in Media Center

Het is vreemd dat Media Center geen ondersteuning biedt voor YouTube. Het is immers juist prettig om binnen de Media Center-omgeving ook naar streaming video te kunnen kijken. De makers van MacroTube dachten hierover hetzelfde en hebben een uitbreiding voor Media Center gemaakt waarmee u toegang krijgt tot verschillende streaming-videodiensten, waaronder YouTube en Dailymotion. Eenmaal geïnstalleerd, hebt u via de Media Center-omgeving toegang tot de kanalen. Klik op een zenderlogo om het kanaal te openen. Vervolgens kunt u een van de aangeboden video's bekijken of op zoek gaan naar specifieke clips, via een handig schermtoetsenbord.

22. No-nonsens aanpassingen

'Tweaking'-programma's voor Windows 7 zijn er volop. Elders in dit artikel leest u over EnhanceMySe7en. Dat programma biedt na installatie aardig wat functionaliteit. Hebt u echter behoefte aan een lichter programma waarmee u de meest populaire aanpassingen in Windows 7 kunt doorvoeren, dan is Windows 7 Little Tweaker de ideale toevoeging. Het programma bestaat louter uit een lijst met veelgebruikte aanpassingen. Om een aanpassing door te voeren, plaatst u een vinkje bij de betreffende optie. Bevestig vervolgens met een klik op Apply. Via de knop Defaults kunt u op ieder gewenst moment terugkeren naar de standaardinstellingen, bijvoorbeeld omdat u twijfelt over een doorgevoerde wijziging.

©PXimport

Windows 7 Little Tweaker is een compact programma waarmee u populaire tweaks doorvoert.

23. Wachtwoorden onthouden

In de loop der tijd verzamelt de gemiddelde computeraar een grote hoeveelheid wachtwoorden. Het is belangrijk dat u het overzicht daarover bewaart, en daarbij kan een zogeheten Password Manager een belangrijk hulpmiddel zijn. Zo'n programma houdt een lijst bij met al uw gebruikersnamen en wachtwoorden, en maakt deze pas toegankelijk nadat u een hoofdwachtwoord hebt opgegeven. Dat is daarmee feitelijk het enige wachtwoord dat u nog hoeft te onthouden. Een uitstekend programma is KeePass Password Safe. Dit is een opensource-wachtwoordmanager die u gratis mag gebruiken.

24. Virtuele machines

Wel eens van een virtuele machine gehoord? Een virtuele machine stelt u in staat een besturingssysteem binnen het huidige besturingssysteem te installeren, in een afgeschermde omgeving. Dit komt bijvoorbeeld van pas als u een bepaald programma wilt evalueren zonder uw 'echte' besturingssysteem te vervuilen. Ook kunt u meerdere besturingssystemen door elkaar gebruiken, bijvoorbeeld als u gebruikmaakt van programma's die alleen binnen een specifieke versie van Windows werken. Met het gratis programma VMware Player kunt u meerdere besturingssystemen als virtuele machine installeren. Uiteraard hebt u daarbij nog wel de installatiebestanden nodig van de betreffende besturingssystemen.

©PXimport

'Windows in Windows': handig als u nieuwe software wilt uitproberen.

Naar verwachting stappen dit jaar weer ruim 1,2 miljoen mensen over van zorgverzekering. Verstandig, maar het kan nóg slimmer. Wie overstapt via CashbackXL profiteert namelijk dubbel: je bespaart op de premie én ontvangt cashback-punten die je kunt inwisselen voor keiharde euro's.

We zitten midden in het overstapseizoen. Tot en met 31 december heb je de tijd om je huidige zorgverzekering op te zeggen en een nieuwe te kiezen. De ontevredenheid over de hoge premies is voor velen de belangrijkste reden om te wisselen. Daarnaast kiezen steeds meer mensen voor een minder uitgebreide aanvullende verzekering om de kosten te drukken. Er valt vaak honderden euro's per jaar te besparen door simpelweg te vergelijken. Maar waarom zou je genoegen nemen met alléén een lagere premie?

Punten scoren (en cashen!)

Als je via CashbackXL overstapt, ontvang je voor elke nieuw afgesloten zorgverzekering bij de grote vergelijkers Poliswijzer.nl, Zorgkiezer en Overstappen.nl 2.750 punten. Deze punten zijn geld waard: 1 punt staat gelijk aan € 0,01. Dit betekent dat je per overstap € 27,50 extra voordeel pakt.
Of je nu kiest voor a.s.r., VGZ Bewuzt, OHRA, Zilveren Kruis Ziezo of een van de vele andere verzekeraars uit de lijst: als je via de juiste vergelijker overstapt, pak je die bonus mee. In onderstaand overzicht zie je bij welke vergelijker je moet zijn voor een specifieke verzekeraar.

💡Slimme tip: zo krijg je meerdere cashbacks op één adres

Stappen jij en je partner allebei over? Let dan even goed op. Normaal gesproken geldt de regel: één cashback per vergelijker, per adres/gezin. Maar daar is een slimme oplossing voor. Wil je voor meerdere gezinsleden een cashback ontvangen? Sluit de verzekeringen dan af bij verschillende vergelijkers.

Voorbeeld: Jij sluit je nieuwe verzekering af via Poliswijzer.nl (2.750 punten) en je partner sluit af via Overstappen.nl (ook 2.750 punten). Zo ontvang je op hetzelfde adres twee keer de cashback!

Voorwaarden puntenactie zorgverzekering 2026

Wil je in aanmerking komen voor deze actie, lees dan onderstaande voorwaarden even aandachtig door:

• Je moet 18 jaar of ouder zijn.
• Het moet gaan om een nieuwe verzekering (als je verlengt bij je huidige verzekeraar (ook al sluit je een andersoortige verzekering af) dan geldt dat hier niet als overstappen.
• Alle genoemde cashbacks gelden altijd voor elk eigen risico.

Zo werkt de zorgverzekerings-cashback

Wil jij 2026 financieel goed beginnen? Volg dan deze stappen voor de perfecte tracking:

1. Maak een account aan op CashbackXL.
2. Klik bovenaan in de blauwe balk op Zorgverzekering 2026.
3. Bekijk in het overzicht welke verzekeraar via welke vergelijker (Poliswijzer, Zorgkiezer of Overstappen) beschikbaar is.
4. Klik op de link en start de vergelijking. Let op: accepteer alle cookies op de site van de vergelijker en zet je adblocker uit. Dit is noodzakelijk om de punten te kunnen registreren.
5. Sluit de verzekering af.
6. Je aankoop wordt geregistreerd en na goedkeuring in april 2026 kun je jouw punten verzilveren in euro's.

Je inloggegevens alleen met een wachtwoord beveiligen is vragen om problemen. Steeds meer diensten en apps bieden daarom tweefactorauthenticatie (2FA) aan, of ze verplichten dit zelfs. Naast een wachtwoord heb je dan een tweede factor nodig. Vaak gebruik je hiervoor je smartphone, maar wat doe je als je (tijdelijk) geen telefoon hebt?

Wachtwoorden kun je vergeten, of ze worden gehackt. Daarom is het niet handig om de toegang tot een dienst of app alleen met een wachtwoord te beveiligen. Voor meer veiligheid voeg je daar een tweede authenticatiemethode aan toe. We hebben het over het aanmelden via 2FA (tweefactorauthenticatie oftewel tweestapsverificatie).

Bij 2FA heb je naast iets wat je weet, meestal een wachtwoord, ook iets wat je 'hebt' of 'bent' nodig om in te loggen. Zo'n tweede factor is vaak een unieke, eenmalige code via een authenticator-app op je smartphone. Het kan ook een sms-code, pushmelding, hardwaresleutel of een biometrische beveiliging zijn. Zo kan een aanvaller met je wachtwoord niet binnendringen, want hij heeft ook die tweede factor nodig. Een geraden of gelekt wachtwoord is dus niet meer voldoende, wat de veiligheid verhoogt.

Smartphone

Veel 2FA-oplossingen werken via een smartphone, bijvoorbeeld met de authenticator-app van Authy, Google of Microsoft, of via sms-berichten naar je telefoon. Dit is handig, maar er zijn ook nadelen. Je hebt altijd je telefoon nodig en bij een lege batterij, verlies of diefstal kom je mogelijk niet bij je accounts. Ook al je je in een gebied zonder mobiel bereik bevindt, is het lastig of onmogelijk om een sms te ontvangen.

2FA via sms is bovendien kwetsbaar voor praktijken als sim-swapping. Hierbij zet een aanvaller jouw telefoonnummer om naar een eigen simkaart om zo sms-codes te ontvangen. Je smartphone kan ook besmet raken (via phishing) met malware. Ook daarmee kan een aanvaller andere 2FA-codes onderscheppen.

Het kan ook zijn dat je geen smartphone voor je werk hebt en dat je je privételefoon liever niet gebruikt voor werkgerelateerde 2FA-authenticaties. Je kunt er natuurlijk ook nog bewust voor kiezen om geen eigen smartphone te hebben.

Gelukkig bestaan er veilige alternatieven om je ook zonder smartphone via 2FA aan te kunnen melden, zoals de rest van dit artikel duidelijk maakt.

Lees ook: Waarom je beter geen sms voor tweestapsverificatie kunt gebruiken

Desktop-authenticator

Veel mensen gebruiken als tweede factor een eenmalige code via een authenticator-app. Daarvoor bestaan verschillende gratis mobiele apps, maar je kunt ook je desktop of laptop inzetten. Je hoeft geen virtuele Android-omgeving op te zetten met een tool als BlueStacks om zo bijvoorbeeld de mobiele Android-authenticator van Google of Microsoft te kunnen draaien. Installeer gewoon de desktopversies, zoals het Zwitserse Proton of het Zweedse Yubico.

We vertellen je in het kort hoe je hiermee bij Google aanmeldt. De procedure bij andere diensten en apps gaat op een vergelijkbare manier. Surf naar https://myaccount.google.com en open Beveiliging. Kies Tweestapsverificatie en zorg dat deze is ingeschakeld. Klik bij tweede stap op Authenticator en daarna op Authenticator instellen. Er verschijnt een QR-code, maar voor je desktop-app klik je op Kun je de code niet scannen. Je krijgt nu de nodige gegevens om de geheime sleutel (zie kader Werking digitale token) handmatig in te voeren.

Als je dit in je authenticator-app hebt ingesteld (zie de alineaProton Authenticator), klik je op Volgende en voer je de code in die de app genereert. Je kunt nu definitief tweestapsverificatie bij Google aanzetten. Bij de volgende aanmeldingen voer je nu voortaan naast je wachtwoord ook de gevraagde code in.

Proton Authenticator

We nemen Proton Authenticator voor Windows als voorbeeld (ook beschikbaar voor macOS en Linux). De installatie bedraagt slechts enkele muisklikken. Start daarna de app start op en klik op Create new code. Vul bij Title bijvoorbeeld Google account in en plak de sleutel van 32 tekens in het veld Secret.

Bij Issuer kun je Google opgeven. Via Advanced options pas je eventueel instellingen aan als de dienst specifieke eisen heeft voor het aantal cijfers (standaard 6), tijdsinterval (standaard 30 seconden), algoritme (standaard SHA1) of type (standaard TOTP, maar kies STEAM voor het Steam-gameplatform van Valve). Klik op Save code om de code toe te voegen.

Via het tandwielpictogram kun je onder meer je codes back-uppen, exporteren, importeren en ook synchroniseren tussen apparaten via een gratis Proton-account. Na het aanmaken verschijnt de code in het hoofdvenster, met een geanimeerd pictogram dat de resterende geldigheidsduur toont. Je hoeft deze code nu maar bij de juiste dienst in te vullen als tweede factor, naast je wachtwoord.

©TvD | ID.nl

TOTP-wachtwoordmanager

Wachtwoorden zijn vooralsnog niet verdwenen (zie ook kader Zonder wachtwoord) en daarom is een wachtwoordmanager aan te raden. Zo hoef je al je wachtwoorden niet zelf te onthouden, voorkom je dat je ze achteloos noteert en vermijd je te veel dezelfde of simpele varianten.

Enkele wachtwoordmanagers ondersteunen ook TOTP-codes voor 2FA, zodat je geen aparte authenticator-app nodig hebt. Gratis opties voor Windows-desktop zijn onder meer Bitwarden en KeePassXC.

We nemen KeePassXC als voorbeeld, dat ook voor macOS en Linux beschikbaar is. Je installeert de tool met enkele muisklikken. Bij de eerste start klik je op Database aanmaken, voer je een naam en eventueel een omschrijving in. Klik daarna op Doorgaan. Laat de instellingen gerust ongewijzigd en klik op Doorgaan. Geef een sterk hoofdwachtwoord in (twee keer) en bevestig met Gereed. Kies een locatie voor de database en klik op Opslaan.

Voer in het hoofdvenster de accountgegevens in, zoals Titel, Gebruikersnaam, Wachtwoord en URL, en bevestig met OK. Het item wordt toegevoegd. Klik er met de rechtermuisknop op, kies TOTP / TOTP instellen en vul de Geheime sleutel in. Pas via Aangepaste instellingen eventueel de parameters aan en bevestig met OK. Om de TOTP-code te zien, kies je TOTP / TOTP (QR code) weergeven in het contextmenu.

Je kunt ook de KeePassXC-browserextensie downloaden en installeren om je online wachtwoorden en TOTP-codes automatisch in de browser in te vullen.

Hardwaresleutel

In plaats van een digitale sleutel kun je ook een fysieke hardwaresleutel gebruiken als tweede factor. Zo'n sleutel is extra veilig omdat deze via internet niet kan worden gekopieerd of gestolen. Ook phishers maken nauwelijks kans, want de sleutel is gekoppeld aan de originele website-url van de dienst. Zelfs als iemand je sleutel heeft, blijft je wachtwoord nodig en vaak ook een pincode of biometrie om de sleutel te gebruiken. Bij verlies rest meestal alleen een alternatieve tweede factor, zoals een TOTP-code of back-upcodes (zie hieronder), tenzij je een reservesleutel hebt.

We nemen als voorbeeld een YubiKey 5 NFC USB-A van Yubico (circa 60 euro). Dit kan ook een ander merk of type zijn, zoals Feitian, Nitrokey of SoloKeys. Ga in Windows 11 naar Instellingen, kies Accounts / Aanmeldingsopties en selecteer Beveiligingssleutel / Beheren. Plaats de sleutel in de pc en activeer deze. Klik op Toevoegen bij Pincode voor beveiligingssleutel. Je kunt ook de Yubico Authenticator downloaden die ook beschikbaar is voor macOS en Linux. Ga door met installeren en start als administrator op. Open nu Passkeys, klik op Set PIN, voer tweemaal een pincode in en klik op Save.

We nemen opnieuw Google als voorbeeld, waar je inmiddels tweestapsverificatie hebt ingeschakeld. Op de webpagina van je Google-account open je Beveiliging en klik je op Toegangssleutels en beveiligingssleutels. Kies + Toegangssleutel maken, klik op Ander apparaat gebruiken, selecteer Beveiligingssleutel en klik op Volgende en daarna op OK (twee keer). Voer de pincode van de sleutel in, bevestig met OK en activeer de sleutel. Deze is nu bruikbaar als tweede factor.

Back-upcodes

We hebben nu al twee methoden om ons via een desktop-pc of laptop bij 2FA aan te melden: digitale TOTP-codes en een hardwaresleutel. Heb je ook een toegangssleutel, bijvoorbeeld gekoppeld aan je Windows Hello-inlogmethode, dan zijn het er zelfs drie opties. Al is dit eigenlijk geen klassieke 2FA maar een methode zonder wachtwoord (zie kader Zonder wachtwoord).

De meeste diensten die 2FA ondersteunen, bieden ook back-upcodes aan, hoewel deze eigenlijk bedoeld zijn als noodingreep. We raden je in elk geval aan deze te genereren of te downloaden en offline te bewaren, bijvoorbeeld in een kluis of andere water- en brandveilige plek. Laat ze zeker niet rondslingeren en deel ze nooit digitaal.

Voor je Google-account bijvoorbeeld werkt dit als volgt. Meld je opnieuw aan op je accountpagina, open Beveiliging, scrol naar beneden en klik op Back-upcodes en daarna op Back-upcodes genereren. Google maakt direct tien codes aan die je kunt downloaden en/of afdrukken. Dit is meestal voldoende om problematische aanmeldingen op te lossen. Je kunt op elk moment weer tien nieuwe codes aanmaken, waarmee de vorige tien codes automatisch ongeldig worden.