De Surface Pro X is een ultradunne twee-in-een Windows 10-tablet met een door Microsoft ontworpen processor, gebaseerd op een Qualcomm-chip, die je ook in duurdere smartphones aantreft. Hoe goed draait Windows op een ARM-processor? Dat testen we in deze Surface Pro X review.

Intel lijkt dezer dagen wel van alle kanten concurrentie te krijgen: van de beter presterende AMD Ryzen-processors, de M1 SRM-chip in de nieuwe Macs en ook van de Microsoft SQ1- en SQ2-ARM-processoren in de Surface Pro X. Maar hoe goed werkt Windows 10 op ARM-gebaseerde hardware? Voorlopig nog niet zo optimaal als op Intel-gebaseerde hardware, zo blijkt.

De Microsoft SQ1- en SQ2-chipsets in de verschillende modellen van de Surface Pro X zijn gebaseerd op Snapdragon 8cx en 8cx Gen 2-chipsets van Qualcomm. Die draaien Windows-apps die van nul af aan gecodeerd zijn voor de ARM-architectuur. Ook lukt het ze om bestaande Windows-applicaties zonder tussenkomst van een emulator te draaien … zolang het om 32bit-code gaat.

Wat niet lukt, is 64bit-code zonder emulator uit te voeren. 64bit-ondersteuning is vooral noodzakelijk bij apps die veel geheugen gebruiken, zoals een browser met veel open vensters, omvangrijke documenten en rekenbladen, ingewikkelde ontwerpen in Autodesk Sketchbook of grote multimediabestanden in Adobe Photoshop of Premiere Pro.

Emulator

Microsoft lanceerde in oktober 2019 zijn op ARM-gebaseerde Surface Pro X gelijktijdig met de Intel-gebaseerde, maar verder vrijwel identieke, Surface Pro 7. De 64bit-Windows-emulator zou ‘snel’ volgen, maar er was nog altijd geen spoor van toen Microsoft in oktober 2020 een licht verbeterde versie van de Surface Pro X uitbracht. 

Pas eind december 2020 verscheen een vroege previewversie van de emulator, alleen beschikbaar voor leden van het Windows Insider-programma, in het experimentele Dev-channel. Die previewversie is nog zeer experimenteel en ondersteunt voorlopig nog lang niet alle 64bit-software. 

Bovendien gaat het om een emulator, die 64bit-Windows-code onvermijdelijk iets trager uitvoert. Het is daarom te vroeg om betrouwbare benchmarks uit te voeren van 64bit-Windows-software op ARM-gebaseerde computers.

©PXimport

Versies en accessoires

In ons land zijn momenteel vijf varianten verkrijgbaar van de Surface Pro X: drie met de SQ1-chipset en twee met de nieuwere SQ2-processor. Wij testten het op een na duurste model, met SQ2-chipset (gebaseerd op de Qualcomm Snapdragon 8cx Gen 2 5G, zonder 5G-modem, maar wel met een Qualcomm X24 LTE-modem en met Adreno 690-gpu), 16 GB RAM en 256 GB ssd met nog 206 GB vrije ruimte bij de ingebruikname. Het duurste model heeft een ssd van 512 GB en is voor de rest identiek.

Het belangrijkste verschil met de Surface Pro 7, op de ARM-architectuur na, is het verbeterde ‘PixelSense’-aanraakscherm met een beeldverhouding van 3 : 2 en een diagonaal van 13 in plaats van 12,3 inch. Het heeft dezelfde pixeldichtheid van 267 ppi, dankzij een licht verhoogde resolutie. De schermkwaliteit is een van de sterke punten van de Surface-reeks en ging er bij het ARM-model dus nog wat op vooruit.

Wil je de Surface ook als laptop gebruiken, dan kun je er het best ook de officiële toetsenbordcover bij kopen. Behalve de alleen in zwart verkrijgbare Surface Pro X Keyboard (149,99 euro) heeft Microsoft het Surface Pro X Signature Keyboard met Slim Pen-bundel in het assortiment (249,99 euro, vier kleuren). 

Het toetsenbord drukt behoorlijk in en wiebelt ook als je er snel op tikt. Het is minder comfortabel dan een echt laptoptoetsenbord of een kwalitatief draadloos toetsenbord, al is het wel bruikbaar.

Wanneer je de Surface Slim Pen voor het eerst uit de gleuf in het toetsenbord haalt, start de bijbehorende configuratie-app automatisch op. De pen is zowel links- als rechtshandig te gebruiken. De knop op de bovenzijde activeert bij het indrukken een extra zelf te bepalen functie. Jammer genoeg werkte de pen niet bij ons testexemplaar: de knop op de bovenkant functioneerde wel, bluetooth meldde dat de pen verbonden was, correct werkte en toonde de batterijstand (100 procent), maar de schrijftip functioneerde niet. 

Dat de mini Surface-pen soms niet schrijft, is blijkbaar een bekend probleem, te oordelen naar het aantal meldingen op internet. Als geen van de door Microsoft vermelde troubleshooting-tips helpt, rest niets anders dan de pen in te ruilen voor een werkend exemplaar. Even bij aankoop controleren dus!

Prestaties

Met een gemeten stroomverbruik van iets meer dan 51 watt in de UL Futuremark 3DMark Professional Night Raid-benchmark is de ARM-variant van de Surface Pro niet energiezuiniger dan de vergelijkbare Intel-versie. De Surface Pro 7 verbruikt ongeveer hetzelfde in die benchmark en presteert bovendien iets sneller in de DX12 grafische benchmark. 

De ARM-versie zet wel een hogere PCMark-score neer dan de Intel-variant (bijna twee keer zo hoog). Vooral in de productiviteitstests (kantoorsoftware) blijkt de ARM-versie sneller dan de Intel-variant. Ook in de batterijtests presteert de ARM-tablet beter dan de Intel-variant. De vergelijking loopt wel gedeeltelijk mank, omdat een groot deel van onze 64bit-benchmarks niet of onvolledig draaiden op de Surface Pro X.

©PXimport

Conclusie

Wat design, bouwkwaliteit en ergonomie betreft, is de Surface Pro X vergelijkbaar met de Surface Pro 7. Op een aantal vlakken (gewicht, omvang en schermkwaliteit) mag je van een lichte verbetering spreken. Dat de 64bit-ondersteuning voorlopig nog zeer experimenteel is, bemoeilijkt een eerlijke vergelijking tussen het ARM- en het Intel-model van deze Microsoft-tablet. 

We zien momenteel niet echt een gegronde reden om het ARM-model boven de Intel-uitvoering te verkiezen. Maar wat niet is, kan altijd nog komen: in sommige benchmarks presteert de op ARM gebaseerde tablet beter dan het Intel-equivalent.

Met een smartwatch om je pols houd je naast de tijd ook je gezondheid en smartphonemeldingen in de gaten. Waar verschillen de vele modellen in en welke past goed bij jouw wensen? We testen acht slimme klokjes van evenveel merken, met een prijs van maximaal 300 euro.

Smartwatches zijn er in veel soorten en merken. Wij hebben in de afgelopen maanden acht modellen getest met uiteenlopende schermformaten. De horloges werken met Android, iOS (iPhone) of beide besturingssystemen. Alle smartwatches houden via bluetooth contact met je smartphone. Er zijn ook duurdere smartwatches die via 4G en een aparte simkaart zelfstandig kunnen functioneren, maar deze horloges bespreken we niet in dit artikel.

De belangrijkste vraag bij aanschaf van een smartwatch is, naast wat je wilt uitgeven, wat je verwacht van de gadget. Wil je kunnen spelen met wijzerplaten? Hecht je er waarde aan om meldingen van je smartphone op je pols te zien? Of wil je je sportieve goede voornemens volhouden en daar via je slimme horloge aan worden herinnerd? Er zijn veel redenen om een smartwatch te nemen. De meeste kunnen van alles, van muziek op Spotify bedienen tot contactloos betalen in winkels.

Waar wil jij een smartwatch voor gebruiken?

Besturingssysteem

Een aandachtspunt bij het kiezen van een smartwatch is het geïnstalleerde besturingssysteem. Een Apple Watch werkt alleen in combinatie met een iPhone, dus Apples smartphoneserie. Je kunt een Apple Watch niet gebruiken in combinatie met een Android-telefoon . Omgekeerd kun je sommige smartwatches, bijvoorbeeld van Google en Samsung, alleen gebruiken met een Android-smartphone. Met een iPhone heb je pech.

Houd er verder rekening mee dat een Samsung-smartwatch werkt met elke moderne Android-smartphone, maar dat sommige functies een Samsung-toestel vereisen. Zo proberen bedrijven je in hun ecosysteem te trekken en vast te houden. Er zijn gelukkig ook genoeg smartwatches die werken met een Android-smartphone én Apple iPhone. Dat is zeker fijn als je later misschien een ander type smartphone wilt nemen. Je hoeft in dat geval geen nieuwe smartwatch te kopen.

Een Apple Watch kun je alleen gebruiken in combinatie met een iPhone.

Formaat

Het formaat van de smartwatch is ook een belangrijke keuze. Net als bij een normaal horloge is het belangrijk dat de smartwatch prettig om je pols zit. Probeer een smartwatch daarom bij voorkeur uit in een winkel voordat je tot aanschaf overgaat. Misschien vind je een smartwatch er op afbeeldingen mooi uitzien, maar blijkt het in de praktijk bijvoorbeeld te groot te zijn. Of mogelijk vind je het horloge juist een priegelig klein scherm hebben.

Sommige smartwatches zijn in één formaat te koop, terwijl andere modellen in verschillende afmetingen verkrijgbaar zijn . Het formaat herken je aan de aanduiding in millimeter. Apple verkoopt bijvoorbeeld de Watch SE (2024) in twee formaten, met horlogekasten van 40 mm en 44 mm. De eerste is geschikt voor een smallere pols, de tweede voor een grotere.

Samsung, Google, Huawei en andere merken verkopen ook smartwatches in diverse formaten. Een groter exemplaar is vaak wat duurder. Soms biedt het grotere model een iets betere accuduur, maar dat is niet altijd zo. Bij veel smartwatches kun je ongeacht het formaat het horlogebandje vervangen. Soms door een standaardbandje dat je overal kunt kopen, maar Apple en Google gebruiken op hun beurt alleen eigen bandjes. Dat is jammer, want de merkbandjes zijn beperkt in keuze en duurder.

Sommige smartwatches, zoals deze Google Pixel Watch 3, zijn in verschillende formaten verkrijgbaar.

OnePlus Watch 2R

De OnePlus Watch 2R is een goedkopere variant van de Watch 2. De horloges lijken op elkaar, maar de 2R is wat lichter en draagt daarom erg comfortabel. Tenminste, als je geen moeite hebt met het vrij grote scherm. Op een vrouwenpols kan dit horloge wat groot overkomen. We vragen ons sowieso af of OnePlus zich met deze smartwatch echt op vrouwen richt, aangezien het bijhouden van de menstruatiecyclus ontbreekt, wat bij concurrerende modellen vaak wel aanwezig is. Daar staat tegenover dat de Watch 2R wel heel veel andere functies biedt, te danken aan de Wear OS-software van Google. Dankzij de aparte processors voor basis- en complexere taken gaat het horloge bij gemengd gebruik zeker drie dagen mee. Dit is langer dan bij de meeste concurrenten.

⭐⭐⭐⭐

Pluspunten

Minpunten

Apple Watch SE (2024)

Apple biedt verschillende Apple Watches aan, waarvan de Watch SE (2024) het goedkoopste moderne model is. Let hierop, want er zijn ook oudere SE-varianten te koop. De Watch SE (2024) draagt comfortabel, is te koop in twee schermformaten en werkt heel goed samen met een iPhone. Dat is een kracht van Apple en maakt het horloge prettig in gebruik. Er kleeft ook een nadeel aan, want de Watch SE (2024) werkt – net als andere Apple Watches – alleen in combinatie met een iPhone. De smartwatch houdt onze sportieve prestaties keurig bij en laat smartphonemeldingen op prettige wijze zien. Jammer is dat het scherm niet altijd aan kan staan om de tijd te tonen. De accuduur is met één volle dag erg kort.

⭐⭐⭐⭐

Pluspunten

Minpunten

Xiaomi Redmi Watch 4

De Xiaomi Redmi Watch 4 is veruit de goedkoopste geteste smartwatch. Dat zien we terug in de relatief beperkte software: je kunt alleen de vooraf geïnstalleerde mini-apps gebruiken en geen andere apps toevoegen. Bovendien is de hartslagmeting niet altijd nauwkeurig. Het horloge mist ook functies als contactloos betalen. Daar staat tegenover dat je voor een scherpe prijs kennismaakt met het fenomeen smartwatch. De Redmi Watch 4 is waterdicht, heeft een groot en duidelijk kleurenscherm en werkt met Android en iOS. Dankzij de beperkte software gaat de accu ongeveer twee weken mee. Wil je niet te veel uitgeven en zoek je een smartwatch die de basistaken goed afhandelt, dan is de Redmi Watch 4 zeker het overwegen waard.

⭐⭐⭐⭐

Pluspunten

Minpunten

Huawei Watch GT 5

Huawei verkoopt verschillende smartwatches, waaronder de GT 5. Je kunt kiezen uit een duidelijk mannenmodel (groter) en een vrouwenmodel (kleiner). Wij hebben het mannenmodel getest, dat er premium uitziet maar met zijn 46mm-kast echt voor de bredere pols is. Het horloge draait op Huawei’s eigen besturingssysteem en werkt met Android en iPhone. Dat is een plus ten opzichte van sommige concurrerende smartwatches. Vergeleken met andere merken is de Watch GT 5 minder geavanceerd. Zo kun je minder eigen apps installeren en niet contactloos betalen met het horloge. Daarentegen gaat de Huawei-smartwatch wel negen dagen mee bij gemengd gebruik. Een accuduur waar veel alternatieve horloges alleen maar van kunnen dromen.

Lees ook deze uitgebreidere review over de Huawei Watch GT 5

⭐⭐⭐⭐

Pluspunten

Minpunten

Garmin Lily 2

Veel smartwatches richten zich op de grotere pols, maar de Garmin Lily 2 is voor vrouwen ontwikkeld. Dat zie je terug in het slanke ontwerp, het ronde schermpje en de kleurstellingen. Dit horloge staat fraai om de vrouwenpols. Garmin – vooral bekend van lompere sporthorloges – heeft heel wat trainingsfuncties in de Lily 2 weten te stoppen. Zo is het horloge lekker compleet. Het is op het kleine scherm wel wat priegelen om alle relevante informatie te zien. De batterij gaat een paar dagen mee, waar we tevreden over zijn. Ook fijn: de smartwatch werkt met zowel Android als iPhone. Vergeleken met sommige andere geteste horloges kan de Garmin Lily 2 wat minder, al zal lang niet iedereen dat als een probleem ervaren.

⭐⭐⭐

Pluspunten

Minpunten

Samsung Galaxy Watch 7

De Samsung Galaxy Watch 7 werkt met elke moderne Android-smartphone, maar niet met Apples iPhone. Sommige functies van het horloge vereisen echt het gebruik van een Samsung-telefoon. Dit is een aandachtspunt. De smartwatch is te koop in de formaten van 40 en 44 millimeter, voor respectievelijk de smallere en bredere pols. Het horloge draagt prettig, heeft een mooi scherm en biedt veel functies dankzij de Wear OS 5-software. Ook prettig: net als de Google Pixel Watch 3 en Apple Watch is dit Samsung-horloge geschikt om contactloos mee te betalen in winkels. Wat de Watch 7 ook gemeen heeft met deze twee concurrenten is de korte accuduur van één dag.

⭐⭐⭐ 

Pluspunten

Minpunten

Withings ScanWatch 2

De Withings ScanWatch 2 oogt van de geteste smartwatches het meest als een normaal horloge. Dat kan een pluspunt zijn wanneer je een stijlvol horloge met analoge wijzerplaat zoekt. Een klein zwart-witschermpje op de wijzerplaat kan de digitale tijd tonen. Als je wilt, zie je hier ook meldingen van je smartphone. De smartwatch kan je stappen, ademhaling en temperatuur bijhouden. Daarnaast kun je een elektrocardiogram (ECG) maken. Dat is gaaf, maar de hartslagmeter zit er regelmatig naast. Jammer, want voor dit geld verwachten we beter. Het gebrek aan echte slimme functies is ook een aandachtspunt. De beperkte functies van het horloge dragen wel bij aan de accuduur van bijna een maand.

⭐⭐⭐

Pluspunten

Minpunten

Google Pixel Watch 3

De Google Pixel Watch 3 is met zijn 41mm-behuizing en ronde scherm een minimalistische smartwatch die om veel polsen past. Een grotere 45mm-versie leent zich beter voor de grotere pols, maar is ook duurder. Het horloge werkt alleen in combinatie met een Android-smartphone en niet met een Apple iPhone. De eigen Wear OS-software van Google biedt een goede integratie met Google-diensten, zoals Gmail, Agenda en Maps. We waren positief verrast over de nauwkeurigheid van de sportieve metingen. Het horloge toont de inzichten uitgebreid in een app, maar voor de gedetailleerdste statistieken moet je een optioneel abonnement afsluiten. Jammer is dat de Pixel Watch 3 maar één lange dag meegaat op een accubeurt. Het horloge moet je elke keer weer opladen.

Lees ook deze uitgebreidere review over de Google Pixel Watch 3

⭐⭐⭐⭐

Pluspunten

Minpunten

Conclusie

Smartwatches zijn er in allerlei soorten en maten. De door ons geteste modellen zijn slechts een kleine greep uit het aanbod. We hebben laten zien dat sommige horloges alleen werken met een Android-telefoon en dat de Apple Watch SE alleen samengaat met een iPhone. Je weet nu ook dat er grote verschillen bestaan in de functies en de batterijduur van smartwatches. Ook in draagbaarheid verschillen ze. De Garmin Lily 2 is bijvoorbeeld prettiger voor een smallere pols, terwijl de OnePlus Watch 2R beter past bij een grotere pols. Het is goed om je te verdiepen in een smartwatch die aansluit bij jouw pols, wensen en budget.

Bij ID.nl zijn we dol op kwaliteitsproducten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we daarom binnen een bepaald thema naar zulke deals. Met een aparte vriezer kun je extra veel eten invriezen en voor langere tijd bewaren. Wij zochten vier vrijstaande vriezers voor je met een inhoud van minstens 100 liter.

Bij een koelkast is het vriesvak meestal beperkt van formaat. Kies je voor een losse vriezer, dan heb je veel meer ruimte. Modellen met meer dan 100 liter zijn geen uitzondering. Wij hebben vijf stuks voor je gevonden met flink wat ruimte.

Whirlpool W55ZM 112 W 2 N

De Whirlpool heeft een netto inhoud van 103 liter. Met een hoogte van 83,8 cm is het apparaat geschikt voor plaatsing onder een aanrechtblad. De vriezer beschikt over twee transparante lades en een vriesvak met klep. De draairichting van de deur is omkeerbaar, waardoor de vriezer flexibel te plaatsen is. De W55ZM heeft een invriescapaciteit van 4,5 kg per 24 uur en een bewaartijd bij stroomuitval van 16 uur. De vriezer behoort tot klimaatklasse SN-T, wat betekent dat hij goed functioneert bij omgevingstemperaturen tussen +10°C en +43°C, maar niet geschikt is voor onverwarmde ruimtes als een schuur of garage. Gezien het formaat is hij ook eerder geschikt voor plaatsing in de keuken.

Jaarlijks energieverbruik: 170 kWh
Netto inhoud: 103 liter
Bewaartijd bij stroomuitval: 16 uur
Geschikt voor schuur of garage: Nee

Bosch GSN29VLEP 

Deze vrieskast heeft een royale inhoud van 200 liter en is afgewerkt in een roestvrijstalen look, waardoor hij er strak uitziet in elke keuken. Binnenin vind je vier handige, doorzichtige vrieslades, waaronder een extra ruime BigBox-lade voor grotere producten zoals pizza's of diepvriesgroenten. Dankzij de Supervriezen-functie worden nieuwe etenswaren snel ingevroren. Bij een eventuele stroomuitval hoef je je geen zorgen te maken: de vriezer houdt je producten tot wel 25 uur op de juiste temperatuur.

Jaarlijks energieverbruik: 221 kWh
Netto inhoud: 200 liter
Bewaartijd bij stroomuitval: 25 uur
Geschikt voor schuur of garage: Nee

Inventum VR1420

De Inventum VR1420 is een vrijstaande vrieskast met een netto inhoud van 160 liter. Hij beschikt over drie transparante lades en twee vriesvakken met kleppen. De draairichting van de deur is omkeerbaar, waardoor de vriezer flexibel te plaatsen is. Met een invriesvermogen van 7,2 kg per 24 uur en een bewaartijd bij stroomuitval van 9 uur biedt de VR1420 betrouwbare prestaties. Het geluidsniveau bedraagt 42 dB, wat als normaal wordt beschouwd voor dit type apparaat. De vriezer is geschikt voor plaatsing in ruimtes met temperaturen tot -10°C, zoals een garage. Het energielabel van de VR1420 is E, met een jaarlijks energieverbruik van 235 kWh.

Jaarlijks energieverbruik: 235 kWh
Netto inhoud: 160 liter
Bewaartijd bij stroomuitval: 9 uur
Geschikt voor schuur of garage: Ja

Beko RFNE448E45W

Deze Beko heeft een netto inhoud van maar liefst 404 liter. Met een hoogte van 192 cm, een breedte van 70 cm en een diepte van 77 cm biedt deze vriezer dus ruime opslagmogelijkheden. Het apparaat heeft acht transparante vrieslades, waaronder een ruime lade voor het opslaan van grotere producten. De draairichting van de deur kan aangepast worden aan de plaatsingsruimte. Bij stroomuitval blijft de temperatuur tot 30 uur op een veilig niveau. Deze vriezer is echter niet geschikt voor de schuur of garage. Wel heeft deze vriezer een iets zuiniger energielabel dan de meeste apparaten die hier besproken zijn, namelijk D.

Jaarlijks energieverbruik: 233 kWh
Netto inhoud: 404 liter
Bewaartijd bij stroomuitval: 30 uur
Geschikt voor schuur of garage: Nee

AEG OAG7M281EX

De AEG OAG7M281EX is een vrijstaande vrieskast uit de 7000-serie met een netto inhoud van 278 liter. Dankzij de NoFrost-technologie hoef je nooit meer handmatig te ontdooien. De MultiFlow-luchtcirculatie zorgt voor een stabiele temperatuur en luchtvochtigheid in de hele vriezer, wat de kwaliteit van je voedsel beschermt. De vriezer is uitgerust met vijf transparante lades en twee uitneembare glazen legplanken, wat flexibiliteit biedt bij het opbergen van grotere items. Dankzij de elektronische bediening met LED-indicatie kun je de temperatuur en andere instellingen precies regelen. De invriescapaciteit bedraagt 13 kilogram per 24 uur, ruim voldoende om ook na een grote boodschappenronde alles snel in te vriezen.

Jaarlijks energieverbruik: 248 kWh
Netto inhoud: 278 liter
Bewaartijd bij stroomuitval: 15 uur
Geschikt voor schuur of garage: Nee