Met 389 euro is de iPad (2019) de goedkoopste iPad die je kan kopen. Doe je daar goed aan of ben je beter af met een duurdere tablet? We zoeken het uit in deze iPad 2019 review.

Apple presenteerde en lanceerde de iPad (2019) in september voor 389 euro. Voor dat geld krijg je de wifi-versie met 32GB opslaggeheugen. Het 128GB-model kost 489 euro. Een 32GB 4G-versie gaat voor 529 euro over de toonbank, de 128GB-uitvoering is nog eens honderd euro duurder. Apple stuurde ons dat laatste model op met twee los verkrijgbare accessoires, het Smart Keyboard (179 euro) en de eerste generatie Apple Pencil (99 euro).

Het 32GB wifi-model van vorig jaar, de iPad (2018), kwam uit voor 359 euro en is inmiddels te koop vanaf 329 euro. In deze review nemen we het 2019-model onder de loep en vergelijken we hem onder andere met zijn voorganger.

©PXimport

Vertrouwd maar ouderwets ontwerp

Leg de iPad 2019 naast die uit 2018 en er valt eigenlijk maar één ding op: het formaat. Het 2019-model is met zijn 10,2-inch scherm groter dan de 9,7-inch versie van vorig jaar. De extra schermruimte is fijn als je de tablet gebruikt, maar maakt hem ook iets groter en veertien gram zwaarder. In alle andere opzichten is de buitenkant van de nieuwste iPad hetzelfde als zijn voorganger. De randen rond het scherm zijn groot, in de onderste rand zit een prima vingerafdrukscanner en voor- en achterop zitten redelijke camera’s. De tablet heeft nog steeds een lightning-poort en geen usb-c zoals de iPad Pro. Onderop zitten nog steeds aardig klinkende stereospeakers en op de bovenkant vind je de 3,5mm-hoofdtelefoonaansluiting. De metalen behuizing is goed afgewerkt en voelt stevig aan. Oftewel, de iPad (2019) is een typische iPad. Daar is niets mis mee, maar het ontwerp oogt inmiddels wel gedateerd, zeker in vergelijking met andere tablets.

©PXimport

Scherm is niet verbeterd

Storender is dat het grotere beeldscherm niet verbeterd is ten opzichte van de (goedkopere) iPad (2018). Het display oogt scherp genoeg (2160 x 1620 pixels), maar de maximale helderheid is met 500 cd/m2 nog steeds vrij laag. Het scherm is daarom moeilijker af te lezen in feller (zon)licht. Bovendien is het display weer niet gelamineerd, waardoor je merkt dat er een luchtlaag tussen de aanraakgevoelige laag en het daadwerkelijke scherm zit. Het scherm trekt veel vingerafdrukken aan en mist een antireflectielaag, waardoor het beeld meer spiegelt. In tegenstelling tot de iPad (2018) kan het 2019-model niet de volledige sRGB-standaard weergeven. Dit heeft invloed op de kleurweergave, al is die nog steeds goed genoeg. ProMotion en TrueTone, twee fijne schermtechnologieën van duurdere iPads, zijn begrijpelijk niet aanwezig op de iPad (2019). Al met al is het scherm prima, maar duidelijk een onderdeel waar Apple op bezuinigd heeft. Wie een beter beeldscherm wil, kan de iPad Air (3de generatie) van 525 euro kopen.

©PXimport

Smart Keyboard

In navolging van de iPad Pro-serie en iPad Air (3de generatie) heeft de iPad (2019) een Smart Connector-aansluiting gekregen. Deze zit op de linkerzijkant en is bedoeld om Apple’s eigen Smart Keyboard aan te sluiten. Het toetsenbord kost 179 euro en werkt ook met de iPad Air (3de generatie) omdat de tablets dezelfde afmetingen hebben.

De accessoire zit via een kleine magneetsluiting aan de tablet vast. Dat is bij normaal gebruik prima, maar als je wat kracht zet laat de hoes snel los. Dichtgevouwen beschermt de toetsenbordhoes bovendien alleen het scherm van de iPad. De rest van de behuizing is dus kwetsbaar voor kras- en valschade. Wel fijn is dat het scherm automatisch uitgaat als je de hoes dichtklapt, en weer aan springt als je de hoes uitvouwt. Ook handig is dat het toetsenbord stroom krijgt via de Smart Connector. De accu hoef je dus nooit op te laden.

©PXimport

Bij het typen staat de iPad via een magneetsluiting schuin omhoog tegen het toetsenbord. De kijkhoek is prettig en het toetsenbord tikt beter dan ik vooraf dacht. De toetsen hebben redelijk wat travel; je kan ze dus redelijk ver indrukken. Het toetsenbord veert wel wat op en neer tijdens het typen en als je langere nagels hebt, krassen ze over de toetsen. Opvallend genoeg heeft het toetsenbord naast een volwaardige cijferrij geen extra functietoetsen. Een aantal concurrerende toetsenbordhoezen (voor andere iPads) hebben wel zulke toetsen, waardoor je direct zaken als de schermhelderheid, het volume en de zoekfunctie kan regelen. Apple’s Smart Keyboard mist ook achtergrondverlichting. De toetsen zijn daarom nauwelijks zichtbaar in een donkere ruimte.

Ik vind het Smart Keyboard aardig wat nadelen hebben en snap daarom de hoge prijs van 179 euro niet. Concurrerende toetsenbordhoezen van bijvoorbeeld Logitech hebben een betere prijs-kwaliteitsverhouding.

©PXimport

Apple Pencil

Net als de iPad (2018) werkt de 2019-versie iPad met de los verkrijgbare, eerste generatie Apple Pencil uit 2015. Deze styluspen kost 99 euro is ook compatibel met de duurdere iPad Air (3de generatie). De tweede generatie Pencil werkt alleen met de iPad Pro.

Met de drukgevoelige, bluetooth-pen kan je nauwkeurig en met een kleine invoervertraging tekenen en schrijven in allerlei creativiteit- en productiviteitsapps van onder andere Apple, Adobe en Microsoft. Dat werkt goed, maar minder dan de tweede generatie Pencil met de iPad Pro. Houd er ook rekening mee dat je de styluspen niet aan de iPad (of het Smart Keyboard) kan bevestigen. Je moet hem los meenemen of een hoes met opbergfunctie kopen.

De accu van de Pencil gaat ongeveer elf uur mee en dat is lekker lang. Je laadt de styluspen op door het dopje achterop te verwijderen en hem in de lightning-poort van de iPad te stoppen. Dat klinkt handig maar is het niet. Je kan de tablet praktisch niet gebruiken en moet oppassen dat de pen niet beschadigt of breekt. Gelukkig zit er in het doosje van de Pencil ook een lightning-verloopstukje dat je op de achterkant van de pen klikt. Zo kan je de accu opladen via een reguliere lightning-kabel en dat duurt slechts een half uur.

©PXimport

Hardware

Niet alleen het ontwerp van de iPad (2019) doet veel denken aan zijn voorganger. De specificaties komen ook bekend voor. De tablet heeft dezelfde A10 Fusion-processor en de accucapaciteit is met 8827 mAh ook identiek. Dat laatste is bijzonder omdat het scherm gegroeid is van 9,7 naar 10,2 inch maar Apple dezelfde accuduur van tien uur claimt. Verspreid over twee dagen kon ik de iPad (2019) ongeveer 8,5 uur gebruiken voordat hij leeg was. Net als zijn voorganger komt de tablet met een vrij langzame 10W-lader die zo’n vier uur nodig heeft om de batterij op te laden. Dat gaat zoals eerder gezegd nog steeds via de bekende lightning-aansluiting. Het instapmodel heeft bovendien nog steeds 32GB opslagruimte dat je niet kan uitbreiden. Er is ook een duurder 128GB-model te koop. Beide versies zijn ook als wifi+4G-versie verkrijgbaar.

©PXimport

Is er überhaupt iets anders? Ja, ontdekte iFixit na het openschroeven van de iPad. Het nieuwe model heeft 3GB werkgeheugen, tegenover 2GB in het 2018-model. Het extra werkgeheugen moet de prestaties ten goede komen, vooral bij het wisselen tussen recente gebruikte apps en games. Ik heb geen directe vergelijking kunnen maken met de iPad van vorig jaar, maar de 2019-uitvoering draait vlot. Apps starten snel op, webpagina’s laden zonder noemenswaardige vertraging en je kan vlug schakelen tussen recente apps en games. Zware games draaien minder soepel, hierbij merk je dat de iPad (2019) minder krachtig is dan duurdere modellen.

iPad OS

In september bracht Apple iPadOS 13 uit, de nieuwste softwareversie voor zijn tablets. De iPad (2018) heeft iPadOS ontvangen via een update, de 2019-versie komt standaard met iPadOS. In principe krijgt hij een jaar langer softwareondersteuning dan het 2018-model.

iPadOS is gebaseerd op iOS 13 – van de iPhone – en geoptimaliseerd voor het grotere scherm en optionele toetsenbord van de iPad. Wie bekend is met iOS, kan na vijf minuten wennen uit de voeten met iPadOS 13. Is de iPad (2019) je eerste (Apple) tablet dan heb je misschien een half uur nodig. De software is namelijk erg gebruiksvriendelijk, biedt genoeg mogelijkheden en in de App Store staan alle apps en games die je nodig hebt. Lees hier alles over iPadOS. Een punt dat mij persoonlijk stoort is dat Apple tientallen eigen apps op de iPad zet die niet iedereen gebruikt. Sommige apps nemen bovendien veel ruimte in. Denk aan GarageBand (1,71GB), iMovie (700MB) en Keynote (600MB). Gelukkig kan je deze apps indien gewenst verwijderen via de instellingen van de tablet.

©PXimport

Gratis Apple TV+

Een leuke extra is dat je bij aanschaf van de iPad (2019) een jaar gratis toegang krijgt tot Apple TV+. Deze videostreamingdienst is vanaf 1 november beschikbaar en kost normaliter 4,99 euro per maand. Overigens krijg je ook een jaarabonnement cadeau bij aanschaf van een willekeurige andere iPad, iPhone, iPod Touch, Apple TV of Mac.

Conclusie: iPad 2019 kopen?

De Apple iPad (2019) heeft een degelijk ontwerp, prima scherm, goede accuduur en vlotte hardware. Met iPadOS ben je bovendien verzekerd van fijne software en jarenlange updates. Aan deze iPad kun je je geen buil vallen. Toch hadden we stiekem meer verwacht van de tablet. Hij is tientallen euro’s duurder dan zijn voorganger, maar biedt nauwelijks verbeteringen. Iets meer werkgeheugen, ondersteuning voor een toetsenbord en een iets groter scherm, dan heb je het wel. De schermkwaliteit is helaas niet verbeterd, het ontwerp is niet vernieuwd en de bekende A10-processor is inmiddels drie jaar oud. Bovendien heeft het instapmodel – ondanks de prijsstijging – nog steeds slechts 32GB opslagruimte.

De iPad Air (3de generatie) heeft een nieuwere processor, twee keer zoveel opslaggeheugen en een beter scherm. De verbeteringen zie je terug in de prijs: de iPad (2019) is er vanaf 389 euro, terwijl de goedkoopste iPad Air (3de generatie) voor 549 euro van eigenaar wisselt. Met oog op het scherm en de toekomst zou ik persoonlijk doorsparen voor de Air. Wil je dat niet, dan is het goed om te weten dat de iPad (2019) een betaalbare en ‘gewoon goede’ tablet is.

De Philips Hue Bridge Pro volgt de tien jaar oude Bridge op en doet dat met verve. Het apparaat biedt nieuwe functies en is toekomstbestendig, wat hem boeiend maakt voor bestaande én nieuwe Philips Hue-gebruikers. In deze review leggen we je uit waarom.

Als je thuis slimme verlichting van Philips Hue hebt, is de kans groot dat je gebruikmaakt van de witte Hue Bridge. Dit kleine kastje verbindt met je lampen en bijbehorende accessoires en stelt je in staat om de verlichting ook te bedienen als het internet even is uitgevallen. Na een decennium is er nu een Bridge Pro, goed te herkennen aan zijn zwarte ontwerp. De Bridge Pro kost 90 euro, waar de reguliere Bridge (versie 2.1) circa 50 euro kost. Ja, dat is een relatief forse meerprijs, maar als je het systeem tien jaar wilt gebruiken juist weer een kleine extra investering.

©Rens Blom

Veel meer lampen

De Bridge Pro biedt belangrijke voordelen ten opzichte van de normale Bridge, zowel voor bestaande als nieuwe gebruikers. Zo kun je hem nog steeds via ethernet gebruiken, maar is dat niet verplicht. Er is namelijk ook - nieuw - wifi-ondersteuning. De voeding is bovendien geen specifieke stroomkabel meer, maar een usb-c-kabel. Die kun je eenvoudiger vervangen.

©Rens Blom

De belangrijkste vernieuwing? Een compleet nieuwe processor, meer werkgeheugen en meer opslagcapaciteit, waardoor de Hue Bridge Pro veel krachtiger is dan zijn voorganger. Dat is geen mooie marketingpraat, maar goed zichtbaar aan het totaal aantal gadgets dat de bridge kan aansturen. Bij de reguliere Bridge zijn dat 50 lampen en 12 accessoires (zoals draadloze afstandsbedieningen), waar de Bridge Pro 150 lampen en 50 accessoires ondersteunt. Heb je een huis (en misschien ook tuin) vol Hue-producten, dan loop je bij de normale Bridge waarschijnlijk (snel) tegen de limieten aan. Bij de Bridge Pro moet je daar echt je best voor doen.

Je kunt met de Bridge Pro ook veel meer scènes (500) opslaan in de Hue-app dan met de normale Bridge (200), wat voor sommigen handig zal zijn. De Bridge Pro biedt ook nieuwe optionele foefjes, zoals je lampen inzetten als bewegingssensoren om je te attenderen bij beweging in bepaalde kamers. Ook is de Bridge Pro standaard geschikt voor Matter, het nieuwe smarthomeprotocol waar veel merken ondersteuning voor bieden.

©Rens Blom

Overzetten is zo gebeurd

Van oude technologie naar nieuwe technologie overstappen kan soms frustrerend zijn, maar dat geldt zeker niet wanneer je de Bridge verruilt voor de Bridge Pro. De stappen in de Philips Hue-app zijn duidelijk en wij waren binnen tien minuten klaar, waarna de app op de achtergrond veertig minuten nodig had voor de echte migratie.

Al onze instellingen zijn behouden, de accessoires en lampen zijn overgezet en de reguliere Bridge mag na tien jaar met pensioen. Begin je pas met Philips Hue, dan stel je de Bridge Pro vanzelfsprekend in als je eerste bridge. Ook dat is een fluitje van een cent.

©Rens Blom

Conclusie: Philips Hue Bridge Pro kopen?

De Philips Hue Bridge Pro is naar onze mening dé bridge om te kopen als je start met Philips Hue. Heb je nu de normale Bridge, dan biedt de Pro-versie zo veel verbeteringen dat wij het (op termijn) upgraden de eenmalige investering waard vinden.

Een computer laat het vaak afweten op het slechtste moment. Of het nu gaat om een zwart scherm, geen internetverbinding of verdwenen bestanden: wie goed voorbereid is, bespaart tijd en ergernis. In dit artikel lees je welke hardware- en softwaretools je het best vooraf klaarzet, voor jezelf of om anderen te helpen – desnoods vanaf afstand.

Tip 1 - Gerichte aanpak

Een computer en zeker een (thuis)netwerk vormen een complex geheel van componenten, waardoor het lastig kan zijn om snel de juiste oorzaak van een probleem te achterhalen en het op te lossen. Het kan aan hardware liggen (zoals een defecte adapter of slechte kabel), maar ook aan software (zoals een configuratiefout, malware of een incompatibel stuurprogramma). Het is dus verstandig om op zowat alles voorbereid te zijn. Dit vraagt niet alleen kennis en ervaring, maar ook een doordachte aanpak.

Begin met een gerichte observatie van fout­meldingen of gedrag, en voer dan systematisch tests uit. Start bij de eenvoudigste oorzaken, zoals herstarten of bekabeling. Sluit stapsgewijs andere mogelijke oorzaken uit. Noteer wat je test en welk resultaat je krijgt. Bij netwerkproblemen werk je het best van buiten naar binnen: controleer eerst randapparatuur en verbindingen, daarna besturingssysteeminstellingen, en tot slot software of hardware.

Daarvoor heb je natuurlijk ook het juiste ­materiaal nodig, en dat is nu net onze focus. We bekijken eerst welke hardwaretools nuttig zijn, zowel vrij eenvoudige gereedschappen als meer geavanceerde tools. Je kiest uiteraard zelf hoe ver je hierin wilt gaan. Daarna bespreken we handige softwaretools voor diagnose, herstel en reparatie, gebundeld op een multibootstick. Tot slot bekijken we nog enkele opties voor hulp op afstand.

©Angela - stock.adobe.com

Tip 2 - Basisgereedschap

We starten met het basisgereedschap. Kleine dingen die je weleens over het hoofd kunt zien, maar die soms goed van pas komen! We denken bijvoorbeeld aan plakband of ducttape (bijvoorbeeld voor het (tijdelijke) herstel van een gescheurde kabel) en labeltape of markeerstickers om bepaalde (te verplaatsen) onderdelen duidelijk te identificeren. Enkele fijne permanente kleurmarkers kunnen hiervoor ook nuttig zijn. Zorg ook dat je een pincet of fijn tangetje bij de hand hebt, evenals een usb-lampje of een mini-zaklamp (eventueel gebruik je de led van je smartphone). Schroevendraaiers mogen uiteraard evenmin ontbreken: zowel kruiskopschroevendraaiers (Phillips PH0, PH1, PH2), als sleufschroevendraaiers, als torx-modellen (vooral T5 tot T10). Eventueel stop je er ook een paar drie- en zeskantige schroevendraaiers bij, evenals pentalobe-modellen (zoals voor Apple-laptops). Het is wel zo makkelijk als je schroevendraaiers magnetisch zijn om kleine schroefjes (in de systeemkast) niet te verliezen. Let wel op dat je hiermee geen elektronische onderdelen aanraakt. Een handige allround-oplossing is een precisie-schroevendraaierset met magnetische houder en verwisselbare bits.

Voor het schoonhouden van je apparatuur heb je ook altijd een spuitbus met perslucht in de buurt, evenals een luchtblazer (rubberen balgpompje), enkele watten- of schuimstaafjes en een paar micro­vezeldoekjes. Voor het reinigen van contactpunten, sockets, toetsenborden en behuizingen is een goed afsluitbare fles isopropyl-alcohol handig (liefst minimaal 99,9 procent). Zorg ook voor een anti­statische polsband of mat om elektrostatische schade te voorkomen. Denk verder ook aan een usb-stick, usb-hub (met eigen voeding) en een paar netwerk-patchkabels (bij voorkeur CAT 6). Bij elkaar kost dit hele setje basisgereedschap zo’n 160 euro.

©Nikolay - stock.adobe.com

Tip 3 - Extra gereedschap

Kant-en-klare netwerkkabels hebben onze voorkeur, maar soms is een zelfgemaakte kabel op maat handiger. Daarvoor heb je een krimptang nodig en wat handigheid om de connector goed te plaatsen. Op YouTube vind je genoeg instructievideo’s; na enige oefening lukt dat vlot. Zorg ook voor een RJ45-netwerktester. Er bestaan complete netwerksets met krimptang, stripper en tester.

Stop een paar lithium-knoopcellen (CR2032) in je kit, want het CMOS-geheugen van veel computers krijgt stroom van zo’n batterij en die dien je na enkele jaren te vervangen. Een batterijtester die ook geschikt is voor knoopcellen, is ook altijd handig (circa 10 euro). Voor het uitlezen van SD-kaarten gebruik je het liefst een externe SD-kaartlezer. Om problemen met draadloze muizen of toetsenborden te vermijden, zijn een usb-muis en -toetsenbord ­nuttig (samen vanaf zo’n 20 euro).

Ook enkele typische adapters zijn onmisbaar. Denk aan een usb-naar-wifi-adapter, usb-naar-ethernet-adapter (voor als de interne netwerkpoort niet werkt), usb-naar-SATA-adapter (om een interne schijf via usb op je eigen pc aan te sluiten), en een usb-c-multi-adapter. De geschatte totaalprijs van de spullen uit deze tip is zo’n 190 euro.

©kvladimirv - stock.adobe.com

Tip 4 - Voor de echte techneut

Ben je intussen de vaste computerreparateur geworden voor buren, kennissen en familie, dan is het misschien tijd om je reparatiekit verder te professionaliseren. Een psu-tester en een multimeter horen daar zeker bij. Met een psu-tester controleer je eenvoudig een pc-voeding (Power Supply Unit): sluit de ATX-stekker (van de desktop) en eventueel andere connectors (als cpu of PCIe) aan, waarna je per lijn de spanning uitleest (zoals 3,3V, 5V, 12V en andere). Een multimeter is veelzijdiger: je meet er spanning, stroom en weerstand mee (categorie 2 is geschikt tot 230V). Zo’n apparaat vergt wel enige ervaring, maar YouTube-video’s helpen je vast op weg.

Een (snelle) externe usb-ssd van bijvoorbeeld 2 TB komt ook van pas, bijvoorbeeld voor systeemback-ups. Bij schermproblemen is een klein reservescherm met voldoende resolutie (én HDMI en usb-c-aansluitingen) handig. Zorg eveneens voor een tubetje thermische pasta, voor als je cpu-koelers moet (ver)plaatsen of bij oververhittingsproblemen.

Eventueel kun je een diagnostische POST-kaart (Power-On Self Test) toevoegen, die je via PCIe (x1) op een (desktop)computer aansluit. Bij het opstarten voert het UEFI/BIOS een POST-routine uit, waarbij het systeem per stap een hex-code via de systeembus doorstuurt. Zo’n kaart vangt deze codes op en toont ze op een leddisplay. De betekenis lees je af in een POST-tabel (online of in de onderhoudshandleiding), zodat je gericht kunt testen. Eenvoudige modellen vind je al vanaf zo’n 10 euro. De geschatte totaalprijs van deze spullen is zo’n 280 euro.

©Mr.Norasit Kaewsai

Tip 5 - Programma's verzamelen

Je EHBO-kit is inmiddels goed gevuld met tools voor hardwareproblemen. Maar wat als de oorzaak bij software ligt? Zulke fouten los je doorgaans software­matig op, dus verzamel je het best vooraf alvast de meest geschikte programma’s voor diagnose en herstel. Deze tools kunnen sterk variëren, want ook de oorzaken van problemen verschillen. Denk aan corrupte drivers of systeembestanden, foutgelopen updates, conflicterende software, malware, ­verkeerde configuraties en beschadigde opstartitems. Je hebt dus tools nodig die malware kunnen opsporen en verwijderen, bootstructuren (tot op sectorniveau) kunnen controleren en herstellen, schijven kunnen herpartitioneren, data kunnen redden van nukkige systemen, wachtwoorden kunnen achterhalen of wissen en meer.

Daarnaast moet je de juiste manier vinden om de software te starten. Soms lukt dat via een koppeling van de interne schijf van het defecte systeem aan je eigen computer. In de praktijk werkt het meestal handiger als je de EHBO-software rechtstreeks op het probleemtoestel kunt draaien. Als een ­normale start niet lukt, zelfs niet in de veilige modus (Windows), biedt een bootstick uitkomst. Dit is een opstartbare usb-stick met een eigen besturingssysteem, zoals Windows of Linux. Idealiter kies je voor een multibootstick, met meerdere systemen of tools, zodat je vlot de meest geschikte diagnose- of herstelomgeving kunt selecteren. We behandelen in dit artikel twee uitstekende, gratis oplossingen.

Tip 6 - YUMI-stick maken

YUMI (Your Universal Multiboot Installer) is een tool waarmee je zo’n multibootstick kunt maken. Deze tool is handig omdat je uit tal van besturingssystemen kunt kiezen, zonder die zelf te hoeven zoeken. Surf naar www.kwikr.nl/yumi, scrol tot bij YUMI exFAT Download en klik op Download YUMI. Dubbelklik op het gedownloade exe-bestand om de portable tool te starten. Klik op I Agree en plaats een (lege) usb-stick in je pc, bij voorkeur 3.x en met voldoende ruimte voor alle gewenste distributies. Klik indien nodig op Redetect Disks als het station niet zichtbaar is bij Step 1: You Chose. Selecteer de juiste stick en klik op Prepare this Device, zodat de stick correct geformatteerd wordt. Bevestig met Ja als je zeker weet dat de stick geen belangrijke gegevens bevat. Na afloop verschijnt een exFAT-partitie in Verkenner met de naam YUMI. Voor wie technisch geïnteresseerd is: via Schijfbeheer zie je ook een kleine FAT-partitie (VTOYEFI). Dit is de EFI-systeempartitie, maar daar hoef je je verder niet om te bekommeren.

Bij Step 2: Select a Distribution […] kies je vervolgens de gewenste distributie. Er zijn er meer dan 100, vooral Linux-distributies, maar ook systemen als back-uptools, partitiebeheerders, wachtwoordkrakers, geheugentesters, penetratietesters en allround-troubleshooters zoals Ultimate Boot cd, SystemRescue (Linux) en Hiren’s BootCD PE (Windows). Op enkele hiervan komen we straks nog even terug.

Tip 7 - YUMI-distributies

Selecteer de eerste gewenste distributie. De verwijzing naar het bijbehorende schijfkopiebestand kleurt oranje als YUMI dit in de YUMI-map detecteert, althans wanneer je het daar zelf al had geplaatst. Kleurt dit rood, dan kun je via Browse naar de juiste downloadmap navigeren. Staat het bestand nog niet op je schijf, klik dan op Download link om het te downloaden. Of klik op Visit the […] site om het zelf binnen te halen van de site van de producent. Bij sommige distributies, zoals Ubuntu, verschijnt een extra optie (Step 4) waarmee je optioneel opslagruimte reserveert voor persistente wijzigingen. Zodra de juiste distributie is geladen bij Step 3, klik je op Create en bevestig je met Ja. De voortgang volg je in het logvenster. Na afloop klik je op Next en op Ja om extra distributies toe te voegen aan het YUMI-bootmenu, op dezelfde manier als daarnet. Dat kan ook later nog, zolang je YUMI opnieuw start zonder de stick opnieuw te formatteren.

Wil je een toegevoegde distributie verwijderen, plaats dan een vinkje bij View or Remove Installed Distros, selecteer het ongewenste systeem en klik op Remove.

Tip 8 - Ventoy

Lukt het om een of andere reden niet met YUMI of wil je liever een andere tool gebruiken, dan is Ventoy een prima alternatief. Download de recentste versie van het portable programma via www.kwikr.nl/ventoy. Pak het zip-bestand uit en start de tool. In het Language-menu kies je eventueel voor Dutch (Nederlands).

Plug een geschikte (lege) usb-stick in en dubbelklik op het bestand Ventoy2Disk.exe. Klik op de ronde pijlknop zodat Ventoy de stick correct herkent. Open nu eerst even het menu Opties. Bij Partitietabel staat standaard MBR geselecteerd. In de meeste gevallen is dat de beste optie, tenzij je zeker weet dat je de stick enkel op moderne UEFI-systemen gebruikt; in dat geval kun je GPT selecteren. Laat ook de optie voor Secure Boot aangevinkt, behalve als je weet dat je de stick enkel op oudere systemen zonder secure boot gebruikt of bereid bent secure boot tijdelijk uit te schakelen (zonder de UEFI-bootmodus te wijzigen). In dit menu vind je ook de optie Ventoy verwijderen: hiermee maak je de stick leeg en verwijder je de partities als je dit wenst.

Tip 9 - Distributies plaatsen

Er rest nu nog maar één stap. Klik op Installeren (Bijwerken is bedoeld voor een update naar een recentere Ventoy-versie) en bevestig dit tweemaal met Ja. Alle data op de stick worden gewist en, net als bij YUMI, verschijnen er twee partities: een grote VENTOY-datapartitie en een kleine VTOYEFI-systeempartitie. Het hele proces duurt slechts enkele seconden.

Daarna mag je Ventoy sluiten: je stick is nu klaar om de eerste distributies te ontvangen. Dat klinkt misschien ingewikkeld, maar eigenlijk is het heel eenvoudig. Je hoeft enkel het schijfkopiebestand (meestal een iso-bestand) van een distributie naar de VENTOY-partitie te kopiëren, desgewenst in aparte mappen (zoals \allround, \antivirus, \backup, \dataherstel, \partitiebeheer enzovoort). Dit kan gewoon via Verkenner. Dit geldt trouwens ook voor een YUMI-stick, aangezien die onderliggend gebruikmaakt van Ventoy-technologie. In het tekstkader ‘Onmisbare reddingstools’ vermelden we enkele uitstekende tools, inclusief hun downloadlocaties.

Tip 10 - Bootstick opstarten

Het is nu de bedoeling dat je je multibootstick opstart op een (problematisch) systeem. Daarbij maakt het weinig uit of je een YUMI- of een Ventoy-stick gebruikt. Tijdens het opstarten druk je enkele keren op een sneltoets, zoals ESC, F8 of F12, om het opstartmenu te openen. Op oudere toestellen moet je mogelijk eerst het BIOS-setupmenu oproepen via een sneltoets en daar bij Boot order (priority) de usb-stick als eerste opstartmedium instellen.

Gaat het om een moderner UEFI-systeem, dan staat secure boot waarschijnlijk ingeschakeld, wat kan verhinderen dat je bootstick opstart. Voor een YUMI-stick moet je deze functie wellicht eerst tijdelijk uitschakelen om te kunnen opstarten. Een Ventoy-stick start meestal wél op als je eerder de optie Secure Boot had aangevinkt (zie tip 8). In dit geval moet je bij de allereerste opstart wel nog een korte procedure doorlopen, zoals beschreven op www.kwikr.nl/vensec. Je kunt eventueel ook hier eerst secure boot tijdelijk uitschakelen.

Het startmenu van je bootstick verschijnt nu. Laten we Ventoy als voorbeeld nemen. Je ziet hier alle toegevoegde distributies als menu-opties. Met F3 kun je ook overschakelen naar een mapweergave, waarbij je eerst een map opent (zoals \allround, \antivirus enzovoort) en daarna de gewenste distributie start. Zo start je vanaf één stick moeiteloos allerlei distributies en tools, en kun je meteen gericht troubleshooten.

Tip 11 - Extra tools

De kans is groot dat je met de applicaties uit de kadertekst ‘Onmisbare reddingstools’ al vrijwel alle nodige tools hebt. Toch kun je gaandeweg nog programma’s ontdekken die je graag aan je bootstick toevoegt. Dat werkt zowel op een YUMI- als op een Ventoy-stick heel eenvoudig.

Op www.portableapps.com/apps kun je alvast terecht voor meer dan 1100 apps, waaronder zo’n 160 uiteenlopende hulpprogramma’s. Download het .paf.exe-bestand van de gewenste tool en voer dit uit in een tijdelijke map op je eigen systeem. Kopieer daarna de uitgepakte bestanden naar een aparte submap op je bootstick, bijvoorbeeld in \tools\<naam\_app>.

Daarna open je binnen een opgestarte distributie (zoals de Windows Verkenner in Hiren’s BootCD PE: zie tekstkader ‘Onmisbare reddingstools’) gewoon deze map en start je de portable exe-app van daaruit. Zo stem je je bootstick volledig af op je eigen voorkeuren en behoeften (zie ook tekstkader ‘AIO-pakketten’).

Tip 12 - Quick Assist

Tot nu toe gingen we ervan uit dat je als troubleshooter fysiek aanwezig bent om het probleem op te lossen. Maar er zal vast weleens iemand vanaf afstand je hulp inroepen. We veronderstellen dan wel dat die persoon zijn systeem nog kan opstarten, eventueel in de veilige modus, en zo een tool voor afstandsbeheer kan openen.

Eerst stellen we kort een app voor die standaard met Windows wordt meegeleverd: Quick Assist. Begin aan de helperszijde door de app te starten, klik op Iemand helpen en meld je aan met je Microsoft-account. Noteer de beveiligingscode en geeft die door aan de hulpvrager, bijvoorbeeld via telefoon of bericht. Deze persoon start daarna ook Quick Assist en vult de beveiligingscode in bij Beveiligingscode van assistent. Na een klik op Verzenden verschijnt een bevestigingsvraag: hij plaatst een vinkje en klikt op Toestaan. Zijn bureaublad zou nu zichtbaar moeten zijn in een schaalbaar venster op jouw systeem.

Om het systeem over te nemen klik je bovenaan op Besturing aanvragen. Na een bevestiging van de hulpvrager via Toestaan krijg je toegang tot zijn pc. Boven in het venster vind je knoppen als Laserpointer, Aantekening en Chat (voor communicatie via een apart venster). Als er meerdere schermen zijn aangesloten, kun je via Scherm selecteren het gewenste scherm kiezen. Je kunt de overname stopzetten met Stop best. of Besturing annuleren, en met Verlaten sluit je de sessie volledig af.

Tip 13 - AnyDesk

Quick Assist werkt uitsluitend op Windows, maar er bestaan ook tools als AnyDesk die meerdere platformen ondersteunen, waaronder Windows, macOS en mobiele systemen (www.anydesk.com; gratis voor persoonlijk gebruik). Hier gaan we uit van de Windows-versie.

Start de app op, zowel aan jouw kant als aan die van de hulpvrager. Vraag hem vervolgens via telefoon of bericht om de identificatiecode van zijn werkplek: dit is een 10-cijferige code bovenaan in het venster. Vul deze code in op je eigen app, bij Voer remote adres in. Druk op Enter en geef je firewall desgevraagd toestemming.

De hulpvrager klikt nu op de knop Accepteren met het schildicoon om een sessie met beheerrechten toe te staan. Even later verschijnt zijn bureaublad op jouw scherm en kun je zijn pc op afstand bedienen.

AnyDesk biedt meer opties dan Quick Assist. Zo is er een chatfunctie, een schermopnamefunctie, een whiteboard en een handige datatransferfunctie om snel bestanden tussen beide systemen te verplaatsen. Je kunt de schermweergave aanpassen en via de knop Acties bijvoorbeeld een screenshot maken of de toegangsrichting omkeren. Uiteraard kunnen ook hier beide partijen de verbinding op elk moment stopzetten.