Met 389 euro is de iPad (2019) de goedkoopste iPad die je kan kopen. Doe je daar goed aan of ben je beter af met een duurdere tablet? We zoeken het uit in deze iPad 2019 review.

Apple presenteerde en lanceerde de iPad (2019) in september voor 389 euro. Voor dat geld krijg je de wifi-versie met 32GB opslaggeheugen. Het 128GB-model kost 489 euro. Een 32GB 4G-versie gaat voor 529 euro over de toonbank, de 128GB-uitvoering is nog eens honderd euro duurder. Apple stuurde ons dat laatste model op met twee los verkrijgbare accessoires, het Smart Keyboard (179 euro) en de eerste generatie Apple Pencil (99 euro).

Het 32GB wifi-model van vorig jaar, de iPad (2018), kwam uit voor 359 euro en is inmiddels te koop vanaf 329 euro. In deze review nemen we het 2019-model onder de loep en vergelijken we hem onder andere met zijn voorganger.

©PXimport

Vertrouwd maar ouderwets ontwerp

Leg de iPad 2019 naast die uit 2018 en er valt eigenlijk maar één ding op: het formaat. Het 2019-model is met zijn 10,2-inch scherm groter dan de 9,7-inch versie van vorig jaar. De extra schermruimte is fijn als je de tablet gebruikt, maar maakt hem ook iets groter en veertien gram zwaarder. In alle andere opzichten is de buitenkant van de nieuwste iPad hetzelfde als zijn voorganger. De randen rond het scherm zijn groot, in de onderste rand zit een prima vingerafdrukscanner en voor- en achterop zitten redelijke camera’s. De tablet heeft nog steeds een lightning-poort en geen usb-c zoals de iPad Pro. Onderop zitten nog steeds aardig klinkende stereospeakers en op de bovenkant vind je de 3,5mm-hoofdtelefoonaansluiting. De metalen behuizing is goed afgewerkt en voelt stevig aan. Oftewel, de iPad (2019) is een typische iPad. Daar is niets mis mee, maar het ontwerp oogt inmiddels wel gedateerd, zeker in vergelijking met andere tablets.

©PXimport

Scherm is niet verbeterd

Storender is dat het grotere beeldscherm niet verbeterd is ten opzichte van de (goedkopere) iPad (2018). Het display oogt scherp genoeg (2160 x 1620 pixels), maar de maximale helderheid is met 500 cd/m2 nog steeds vrij laag. Het scherm is daarom moeilijker af te lezen in feller (zon)licht. Bovendien is het display weer niet gelamineerd, waardoor je merkt dat er een luchtlaag tussen de aanraakgevoelige laag en het daadwerkelijke scherm zit. Het scherm trekt veel vingerafdrukken aan en mist een antireflectielaag, waardoor het beeld meer spiegelt. In tegenstelling tot de iPad (2018) kan het 2019-model niet de volledige sRGB-standaard weergeven. Dit heeft invloed op de kleurweergave, al is die nog steeds goed genoeg. ProMotion en TrueTone, twee fijne schermtechnologieën van duurdere iPads, zijn begrijpelijk niet aanwezig op de iPad (2019). Al met al is het scherm prima, maar duidelijk een onderdeel waar Apple op bezuinigd heeft. Wie een beter beeldscherm wil, kan de iPad Air (3de generatie) van 525 euro kopen.

©PXimport

Smart Keyboard

In navolging van de iPad Pro-serie en iPad Air (3de generatie) heeft de iPad (2019) een Smart Connector-aansluiting gekregen. Deze zit op de linkerzijkant en is bedoeld om Apple’s eigen Smart Keyboard aan te sluiten. Het toetsenbord kost 179 euro en werkt ook met de iPad Air (3de generatie) omdat de tablets dezelfde afmetingen hebben.

De accessoire zit via een kleine magneetsluiting aan de tablet vast. Dat is bij normaal gebruik prima, maar als je wat kracht zet laat de hoes snel los. Dichtgevouwen beschermt de toetsenbordhoes bovendien alleen het scherm van de iPad. De rest van de behuizing is dus kwetsbaar voor kras- en valschade. Wel fijn is dat het scherm automatisch uitgaat als je de hoes dichtklapt, en weer aan springt als je de hoes uitvouwt. Ook handig is dat het toetsenbord stroom krijgt via de Smart Connector. De accu hoef je dus nooit op te laden.

©PXimport

Bij het typen staat de iPad via een magneetsluiting schuin omhoog tegen het toetsenbord. De kijkhoek is prettig en het toetsenbord tikt beter dan ik vooraf dacht. De toetsen hebben redelijk wat travel; je kan ze dus redelijk ver indrukken. Het toetsenbord veert wel wat op en neer tijdens het typen en als je langere nagels hebt, krassen ze over de toetsen. Opvallend genoeg heeft het toetsenbord naast een volwaardige cijferrij geen extra functietoetsen. Een aantal concurrerende toetsenbordhoezen (voor andere iPads) hebben wel zulke toetsen, waardoor je direct zaken als de schermhelderheid, het volume en de zoekfunctie kan regelen. Apple’s Smart Keyboard mist ook achtergrondverlichting. De toetsen zijn daarom nauwelijks zichtbaar in een donkere ruimte.

Ik vind het Smart Keyboard aardig wat nadelen hebben en snap daarom de hoge prijs van 179 euro niet. Concurrerende toetsenbordhoezen van bijvoorbeeld Logitech hebben een betere prijs-kwaliteitsverhouding.

©PXimport

Apple Pencil

Net als de iPad (2018) werkt de 2019-versie iPad met de los verkrijgbare, eerste generatie Apple Pencil uit 2015. Deze styluspen kost 99 euro is ook compatibel met de duurdere iPad Air (3de generatie). De tweede generatie Pencil werkt alleen met de iPad Pro.

Met de drukgevoelige, bluetooth-pen kan je nauwkeurig en met een kleine invoervertraging tekenen en schrijven in allerlei creativiteit- en productiviteitsapps van onder andere Apple, Adobe en Microsoft. Dat werkt goed, maar minder dan de tweede generatie Pencil met de iPad Pro. Houd er ook rekening mee dat je de styluspen niet aan de iPad (of het Smart Keyboard) kan bevestigen. Je moet hem los meenemen of een hoes met opbergfunctie kopen.

De accu van de Pencil gaat ongeveer elf uur mee en dat is lekker lang. Je laadt de styluspen op door het dopje achterop te verwijderen en hem in de lightning-poort van de iPad te stoppen. Dat klinkt handig maar is het niet. Je kan de tablet praktisch niet gebruiken en moet oppassen dat de pen niet beschadigt of breekt. Gelukkig zit er in het doosje van de Pencil ook een lightning-verloopstukje dat je op de achterkant van de pen klikt. Zo kan je de accu opladen via een reguliere lightning-kabel en dat duurt slechts een half uur.

©PXimport

Hardware

Niet alleen het ontwerp van de iPad (2019) doet veel denken aan zijn voorganger. De specificaties komen ook bekend voor. De tablet heeft dezelfde A10 Fusion-processor en de accucapaciteit is met 8827 mAh ook identiek. Dat laatste is bijzonder omdat het scherm gegroeid is van 9,7 naar 10,2 inch maar Apple dezelfde accuduur van tien uur claimt. Verspreid over twee dagen kon ik de iPad (2019) ongeveer 8,5 uur gebruiken voordat hij leeg was. Net als zijn voorganger komt de tablet met een vrij langzame 10W-lader die zo’n vier uur nodig heeft om de batterij op te laden. Dat gaat zoals eerder gezegd nog steeds via de bekende lightning-aansluiting. Het instapmodel heeft bovendien nog steeds 32GB opslagruimte dat je niet kan uitbreiden. Er is ook een duurder 128GB-model te koop. Beide versies zijn ook als wifi+4G-versie verkrijgbaar.

©PXimport

Is er überhaupt iets anders? Ja, ontdekte iFixit na het openschroeven van de iPad. Het nieuwe model heeft 3GB werkgeheugen, tegenover 2GB in het 2018-model. Het extra werkgeheugen moet de prestaties ten goede komen, vooral bij het wisselen tussen recente gebruikte apps en games. Ik heb geen directe vergelijking kunnen maken met de iPad van vorig jaar, maar de 2019-uitvoering draait vlot. Apps starten snel op, webpagina’s laden zonder noemenswaardige vertraging en je kan vlug schakelen tussen recente apps en games. Zware games draaien minder soepel, hierbij merk je dat de iPad (2019) minder krachtig is dan duurdere modellen.

iPad OS

In september bracht Apple iPadOS 13 uit, de nieuwste softwareversie voor zijn tablets. De iPad (2018) heeft iPadOS ontvangen via een update, de 2019-versie komt standaard met iPadOS. In principe krijgt hij een jaar langer softwareondersteuning dan het 2018-model.

iPadOS is gebaseerd op iOS 13 – van de iPhone – en geoptimaliseerd voor het grotere scherm en optionele toetsenbord van de iPad. Wie bekend is met iOS, kan na vijf minuten wennen uit de voeten met iPadOS 13. Is de iPad (2019) je eerste (Apple) tablet dan heb je misschien een half uur nodig. De software is namelijk erg gebruiksvriendelijk, biedt genoeg mogelijkheden en in de App Store staan alle apps en games die je nodig hebt. Lees hier alles over iPadOS. Een punt dat mij persoonlijk stoort is dat Apple tientallen eigen apps op de iPad zet die niet iedereen gebruikt. Sommige apps nemen bovendien veel ruimte in. Denk aan GarageBand (1,71GB), iMovie (700MB) en Keynote (600MB). Gelukkig kan je deze apps indien gewenst verwijderen via de instellingen van de tablet.

©PXimport

Gratis Apple TV+

Een leuke extra is dat je bij aanschaf van de iPad (2019) een jaar gratis toegang krijgt tot Apple TV+. Deze videostreamingdienst is vanaf 1 november beschikbaar en kost normaliter 4,99 euro per maand. Overigens krijg je ook een jaarabonnement cadeau bij aanschaf van een willekeurige andere iPad, iPhone, iPod Touch, Apple TV of Mac.

Conclusie: iPad 2019 kopen?

De Apple iPad (2019) heeft een degelijk ontwerp, prima scherm, goede accuduur en vlotte hardware. Met iPadOS ben je bovendien verzekerd van fijne software en jarenlange updates. Aan deze iPad kun je je geen buil vallen. Toch hadden we stiekem meer verwacht van de tablet. Hij is tientallen euro’s duurder dan zijn voorganger, maar biedt nauwelijks verbeteringen. Iets meer werkgeheugen, ondersteuning voor een toetsenbord en een iets groter scherm, dan heb je het wel. De schermkwaliteit is helaas niet verbeterd, het ontwerp is niet vernieuwd en de bekende A10-processor is inmiddels drie jaar oud. Bovendien heeft het instapmodel – ondanks de prijsstijging – nog steeds slechts 32GB opslagruimte.

De iPad Air (3de generatie) heeft een nieuwere processor, twee keer zoveel opslaggeheugen en een beter scherm. De verbeteringen zie je terug in de prijs: de iPad (2019) is er vanaf 389 euro, terwijl de goedkoopste iPad Air (3de generatie) voor 549 euro van eigenaar wisselt. Met oog op het scherm en de toekomst zou ik persoonlijk doorsparen voor de Air. Wil je dat niet, dan is het goed om te weten dat de iPad (2019) een betaalbare en ‘gewoon goede’ tablet is.

Vanaf 7 juli krijgt Google Gemini toegang tot apps als WhatsApp, Telefoon en Berichten – zelfs als je dat niet expliciet hebt aangezet. Wat betekent dat voor je privacy? En hoe voorkom je dat de AI méér weet dan jij wilt? Dit moet je weten voordat de verandering ingaat.

Googles AI-assistent Gemini wordt komende maand verweven met een aantal nogal essentiële apps op je Android-toestel. Denk aan Telefoon, Berichten en zelfs WhatsApp. Dat blijkt uit een e-mail die Google eind juni verstuurde naar gebruikers van Gemini, meldt de website Android Authority. De toon van die boodschap riep meteen vragen op: helpt Gemini je straks óók als je tracking hebt uitgeschakeld? En wat betekent dat voor je privacy?

Ook interessant: Bezorgd over je privacy? Zo zet je Meta AI uit in je WhatsApp-chats

Vage communicatie zorgt voor onrust

In de e-mail staat dat Gemini binnenkort ondersteuning biedt bij basisfuncties zoals bellen en berichten versturen, óók als je de zogeheten Gemini Apps Activity uit hebt staan. Op papier klinkt dat als een handige extra, maar in de praktijk leidde het vooral tot verwarring. Want als Gemini kan helpen zonder dat die activiteit is ingeschakeld, betekent dat dan dat de AI toch nog steeds meeleest of gegevens opslaat?

De formulering was vaag, de impact onduidelijk, en aangezien onze privacy in combinatie met AI sowieso al een heet hangijzer is, ging het nieuws als een lopend vuurtje door de techcommunity. Al snel verschenen er bezorgde reacties op sociale media en in forums, waarin gebruikers zich afvroegen of ze straks ongemerkt data afstaan aan een AI-systeem dat ze zelf niet actief gebruiken.

©Andrea

Google stelt gerust, maar nuanceert niet alles

Gelukkig kwam Google snel met verduidelijking. De kernboodschap: al biedt Gemini straks hulp bij je apps, dat betekent níét dat je persoonlijke gegevens automatisch worden verzameld of opgeslagen. Als je Gemini Apps Activity uit hebt staan, worden je gesprekken niet opgeslagen, niet gebruikt om modellen te trainen en verdwijnen ze na korte tijd automatisch. De AI gebruikt die tijdelijke gegevens alleen om je direct te kunnen helpen, bijvoorbeeld als je zegt 'bel mama' of 'stuur een bericht naar Daan'.

Toch blijft er een nuance hangen. De toegang van Gemini tot deze apps wordt standaard ingeschakeld voor iedereen, tenzij je dat zelf dus actief uitschakelt. Dat betekent dat de AI wel degelijk macht krijgt over je telefoonfuncties, tenzij jij ingrijpt. En hoewel de data niet worden opgeslagen, is er technisch gezien wel sprake van toegang tot privé-interactie, al is het kortstondig en geanonimiseerd.

Ook interessant: Spraakberichten in WhatsApp lezen, zo werkt het

Gebruikers kunnen zelf de stekker eruit trekken

Voor wie zich niet prettig voelt bij deze mate van AI-integratie, is er goed nieuws: je kunt de toegang van Gemini tot je apps volledig intrekken. Dat doe je via de instellingen van de Gemini-app binnen Android of via de speciale webpagina gemini.google.com/apps. Daar bepaal je per app of je Gemini toestemming geeft om ermee te werken. Zet je die toegang uit, dan stopt de AI simpelweg met bellen, berichten sturen of andere app-interacties. Je behoudt dus altijd de controle – als je tenminste weet waar je moet kijken.

Wat belangrijk is om te onthouden: deze wijziging betekent niet dat Gemini een spion wordt op je telefoon. Het is eerder een uitbreiding van de Assistent-functie, zoals we die kennen van eerdere AI-integraties binnen Android. Maar doordat AI steeds meer verweven raakt met je dagelijkse digitale handelingen, is het goed om scherp te blijven op wat wel en niet wordt gedeeld.

©WEI ZHENG

Van slimme assistent naar app‑regisseur

De evolutie van Gemini laat zien waar het naartoe gaat met AI in Android: niet langer een slimme praatpaal in de marge, maar een behoorlijk dominante regisseur van je app-gebruik. Vergelijk het met Siri's vernieuwde integratie in iOS 18 of de opkomende app-functies in Android 16 – allemaal gericht op een AI die niet alleen antwoordt, maar ook handelt.

Die verschuiving is logisch, maar dwingt ontwikkelaars én gebruikers om na te denken over de ethiek van assistentie. Want hoe vriendelijk een AI ook oogt, als die steeds meer kan, moet je ook scherper kijken naar wat je precies weggeeft.

Wat betekent dat concreet voor jou?

Als gebruiker hoef je je voorlopig geen zorgen te maken dat Gemini heimelijk je gesprekken opslaat of meeluistert zonder toestemming. Maar het blijft belangrijk om je instellingen te checken, zeker nu de AI standaard meer bevoegdheden krijgt. De tools om die macht te beperken zijn er gelukkig, je moet ze alleen wel even opzoeken.

Wil je dus de voordelen van Gemini benutten zonder je privacy op het spel te zetten? Check dan vóór 7 juli je instellingen en bepaal zelf hoeveel zeggenschap je de AI geeft. Zo houd je het beste van twee werelden: slimme hulp, zonder ongewenste inmenging.

De Sony ULT Field 3 lijkt op het eerste gezicht wat onopvallend, maar de reflecterende ULT-knop heeft een hoop te bieden. Die belooft een diepe, voelbare bas, wat samen met zijn robuuste, waterdichte bouw de belangrijkste beloftes van dit model zijn.

De Sony ULT Field 3 is een compacte en draagbare bluetoothspeaker met een adviesprijs van 199 euro. Op het eerste gezicht is dit een onopvallende luidspreker, met twee opvallende elementen. Zowel het Sony-logo als de bijzondere ULT-knop zijn voorzien van reflecterend materiaal, waardoor die een andere kleur dan zilver laten zien wanneer het licht erop valt. We zien groene, blauwe, roze en gele tinten voorbijkomen, waardoor het model toch een unieke uitstraling heeft. Om die ULT-knop (ULT staat trouwens voor Ultimate) is overigens een hoop te doen: dit is namelijk een centraal element.

Sony ULT Field 3

Wanneer je die knop indrukt, dan activeer je volgens Sony een diepe en voelbare bas. Daar vertellen we verderop in deze recensie meer over. De speaker beschikt daarnaast over Sound Field Optimization, dat het geluid aanpast aan de omgeving. Ook daar zou dan een betere geluidservaring uit moeten komen. Via de gratis te downloaden Sony Music Connect-app kun je een zevenbands equalizer gebruiken. Dit kun je alleen doen wanneer je de ULT-modus niet geactiveerd hebt, aangezien die de muziekbeleving al grotendeels aanpast voor je.

©Wesley Akkerman

Je kunt de Sony ULT Field 3 zowel binnen als buiten gebruiken, dankzij het IP67-certificaat. Het apparaat is niet alleen stof- en waterdicht, maar ook schokbestendig en roestvrij. De accu gaat tot 24 uur mee, maar dat is mede afhankelijk van het volume en overige instellingen. Voor een dagje weg is de accuduur meer dan prima. Je kunt de speaker bovendien als powerbank inzetten, voor als je onderweg je smartphone moet opladen. Sony levert tot slot een schouderband mee, wat het draagbare karakter van de Field 3 verder benadrukt.

Tweedeling van het geluid

De geluidskwaliteit van de speaker draait om de tweedeling die de ULT-knop creëert. Zodra je die functie activeert, dan hoor je een behoorlijke basversterking en vollere middentonen, zonder dat de zang aan helderheid verliest. Zonder die modus klinkt de muziek gedetailleerd, maar ook merkbaar vlakker. Prima voor op de achtergrond, maar de audio mist dan wel wat impact. Bij sommige genres, zoals hiphop, kan de verhoogde bas de vocalen soms wat overstemmen. De equalizer biedt in die gevallen dan helaas ook niet altijd soelaas.

©Wesley Akkerman

Je kunt het apparaat zowel liggend als staand gebruiken, maar we hebben gemerkt dat horizontaal gebruik fijner klinkt. Het volume kan ook lekker hoog, zonder dat dit ten koste gaat van de kwaliteit, waardoor je deze speaker prima in een tuin zou kunnen gebruiken. Ondanks dat we ons nooit ondergedompeld voelen in het geluid, zijn we toch positief over de Sony ULT Field 3. Dit is typisch zo'n speaker die je onderweg meeneemt of ergens neerzet waar je geen andere speakers kunt installeren. Denk dan aan de badkamer of misschien wel een slaapkamer.

De speaker bedienen

Je bedient de Sony ULT Field 3 op twee manieren: via de Music Connect-app of via de strip bovenop. Binnen de applicatie regel je diverse instellingen, zoals de bluetoothkwaliteit en geluidsoptimalisatie. We hebben de optimalisatie op een gegeven moment uitgeschakeld en gemerkt dat de speaker dan beter klinkt dan voorheen. Verder is het zo dat je zowel die stand als de ULT-knop moet uitschakelen om de equalizer te kunnen gebruiken. Dat is best jammer, zeker in het geval van ULT. Je eigen instellingen evenaren die van de Sony-geluidsoptie namelijk niet.

©Wesley Akkerman

De meeste functies zijn gelukkig direct toegankelijk via de knoppenstrip bovenop het apparaat. Hier vind je de standaard bediening en de specifieke ULT-toets. Aan de achterzijde bevindt zich een handige usb-c-poort voor het opladen van zowel de speaker als je telefoon. Daarnaast beschikt dit model over bluetooth multipoint (waardoor je gemakkelijk twee apparaten aansluit) en Party Connect. Door die laatste functie sluit je de ULT Field 3 naadloos aan op andere Sony-speakers die over dezelfde functionaliteit beschikken (bijna honderd momenteel).

Sony ULT Field 3 kopen?

Voor 199 euro (online al voor minder te vinden) is de Sony ULT Field 3 zeker een aanrader. De speaker transformeert met de ULT-knop van een subtiele achtergrondspeler naar een krachtpatser met een diepe bas. Gecombineerd met zijn robuuste bouw, lange accuduur en handige multipoint-connectiviteit, biedt hij een zeer compleet pakket. Het voornaamste nadeel is de beperkte equalizer, die je dwingt te kiezen. De luidspreker is minder geschikt voor de audiofielen onder ons – maar voor alle andere mensen is dit echt geen verkeerde aankoop.