Met 389 euro is de iPad (2019) de goedkoopste iPad die je kan kopen. Doe je daar goed aan of ben je beter af met een duurdere tablet? We zoeken het uit in deze iPad 2019 review.

Apple presenteerde en lanceerde de iPad (2019) in september voor 389 euro. Voor dat geld krijg je de wifi-versie met 32GB opslaggeheugen. Het 128GB-model kost 489 euro. Een 32GB 4G-versie gaat voor 529 euro over de toonbank, de 128GB-uitvoering is nog eens honderd euro duurder. Apple stuurde ons dat laatste model op met twee los verkrijgbare accessoires, het Smart Keyboard (179 euro) en de eerste generatie Apple Pencil (99 euro).

Het 32GB wifi-model van vorig jaar, de iPad (2018), kwam uit voor 359 euro en is inmiddels te koop vanaf 329 euro. In deze review nemen we het 2019-model onder de loep en vergelijken we hem onder andere met zijn voorganger.

©PXimport

Vertrouwd maar ouderwets ontwerp

Leg de iPad 2019 naast die uit 2018 en er valt eigenlijk maar één ding op: het formaat. Het 2019-model is met zijn 10,2-inch scherm groter dan de 9,7-inch versie van vorig jaar. De extra schermruimte is fijn als je de tablet gebruikt, maar maakt hem ook iets groter en veertien gram zwaarder. In alle andere opzichten is de buitenkant van de nieuwste iPad hetzelfde als zijn voorganger. De randen rond het scherm zijn groot, in de onderste rand zit een prima vingerafdrukscanner en voor- en achterop zitten redelijke camera’s. De tablet heeft nog steeds een lightning-poort en geen usb-c zoals de iPad Pro. Onderop zitten nog steeds aardig klinkende stereospeakers en op de bovenkant vind je de 3,5mm-hoofdtelefoonaansluiting. De metalen behuizing is goed afgewerkt en voelt stevig aan. Oftewel, de iPad (2019) is een typische iPad. Daar is niets mis mee, maar het ontwerp oogt inmiddels wel gedateerd, zeker in vergelijking met andere tablets.

©PXimport

Scherm is niet verbeterd

Storender is dat het grotere beeldscherm niet verbeterd is ten opzichte van de (goedkopere) iPad (2018). Het display oogt scherp genoeg (2160 x 1620 pixels), maar de maximale helderheid is met 500 cd/m2 nog steeds vrij laag. Het scherm is daarom moeilijker af te lezen in feller (zon)licht. Bovendien is het display weer niet gelamineerd, waardoor je merkt dat er een luchtlaag tussen de aanraakgevoelige laag en het daadwerkelijke scherm zit. Het scherm trekt veel vingerafdrukken aan en mist een antireflectielaag, waardoor het beeld meer spiegelt. In tegenstelling tot de iPad (2018) kan het 2019-model niet de volledige sRGB-standaard weergeven. Dit heeft invloed op de kleurweergave, al is die nog steeds goed genoeg. ProMotion en TrueTone, twee fijne schermtechnologieën van duurdere iPads, zijn begrijpelijk niet aanwezig op de iPad (2019). Al met al is het scherm prima, maar duidelijk een onderdeel waar Apple op bezuinigd heeft. Wie een beter beeldscherm wil, kan de iPad Air (3de generatie) van 525 euro kopen.

©PXimport

Smart Keyboard

In navolging van de iPad Pro-serie en iPad Air (3de generatie) heeft de iPad (2019) een Smart Connector-aansluiting gekregen. Deze zit op de linkerzijkant en is bedoeld om Apple’s eigen Smart Keyboard aan te sluiten. Het toetsenbord kost 179 euro en werkt ook met de iPad Air (3de generatie) omdat de tablets dezelfde afmetingen hebben.

De accessoire zit via een kleine magneetsluiting aan de tablet vast. Dat is bij normaal gebruik prima, maar als je wat kracht zet laat de hoes snel los. Dichtgevouwen beschermt de toetsenbordhoes bovendien alleen het scherm van de iPad. De rest van de behuizing is dus kwetsbaar voor kras- en valschade. Wel fijn is dat het scherm automatisch uitgaat als je de hoes dichtklapt, en weer aan springt als je de hoes uitvouwt. Ook handig is dat het toetsenbord stroom krijgt via de Smart Connector. De accu hoef je dus nooit op te laden.

©PXimport

Bij het typen staat de iPad via een magneetsluiting schuin omhoog tegen het toetsenbord. De kijkhoek is prettig en het toetsenbord tikt beter dan ik vooraf dacht. De toetsen hebben redelijk wat travel; je kan ze dus redelijk ver indrukken. Het toetsenbord veert wel wat op en neer tijdens het typen en als je langere nagels hebt, krassen ze over de toetsen. Opvallend genoeg heeft het toetsenbord naast een volwaardige cijferrij geen extra functietoetsen. Een aantal concurrerende toetsenbordhoezen (voor andere iPads) hebben wel zulke toetsen, waardoor je direct zaken als de schermhelderheid, het volume en de zoekfunctie kan regelen. Apple’s Smart Keyboard mist ook achtergrondverlichting. De toetsen zijn daarom nauwelijks zichtbaar in een donkere ruimte.

Ik vind het Smart Keyboard aardig wat nadelen hebben en snap daarom de hoge prijs van 179 euro niet. Concurrerende toetsenbordhoezen van bijvoorbeeld Logitech hebben een betere prijs-kwaliteitsverhouding.

©PXimport

Apple Pencil

Net als de iPad (2018) werkt de 2019-versie iPad met de los verkrijgbare, eerste generatie Apple Pencil uit 2015. Deze styluspen kost 99 euro is ook compatibel met de duurdere iPad Air (3de generatie). De tweede generatie Pencil werkt alleen met de iPad Pro.

Met de drukgevoelige, bluetooth-pen kan je nauwkeurig en met een kleine invoervertraging tekenen en schrijven in allerlei creativiteit- en productiviteitsapps van onder andere Apple, Adobe en Microsoft. Dat werkt goed, maar minder dan de tweede generatie Pencil met de iPad Pro. Houd er ook rekening mee dat je de styluspen niet aan de iPad (of het Smart Keyboard) kan bevestigen. Je moet hem los meenemen of een hoes met opbergfunctie kopen.

De accu van de Pencil gaat ongeveer elf uur mee en dat is lekker lang. Je laadt de styluspen op door het dopje achterop te verwijderen en hem in de lightning-poort van de iPad te stoppen. Dat klinkt handig maar is het niet. Je kan de tablet praktisch niet gebruiken en moet oppassen dat de pen niet beschadigt of breekt. Gelukkig zit er in het doosje van de Pencil ook een lightning-verloopstukje dat je op de achterkant van de pen klikt. Zo kan je de accu opladen via een reguliere lightning-kabel en dat duurt slechts een half uur.

©PXimport

Hardware

Niet alleen het ontwerp van de iPad (2019) doet veel denken aan zijn voorganger. De specificaties komen ook bekend voor. De tablet heeft dezelfde A10 Fusion-processor en de accucapaciteit is met 8827 mAh ook identiek. Dat laatste is bijzonder omdat het scherm gegroeid is van 9,7 naar 10,2 inch maar Apple dezelfde accuduur van tien uur claimt. Verspreid over twee dagen kon ik de iPad (2019) ongeveer 8,5 uur gebruiken voordat hij leeg was. Net als zijn voorganger komt de tablet met een vrij langzame 10W-lader die zo’n vier uur nodig heeft om de batterij op te laden. Dat gaat zoals eerder gezegd nog steeds via de bekende lightning-aansluiting. Het instapmodel heeft bovendien nog steeds 32GB opslagruimte dat je niet kan uitbreiden. Er is ook een duurder 128GB-model te koop. Beide versies zijn ook als wifi+4G-versie verkrijgbaar.

©PXimport

Is er überhaupt iets anders? Ja, ontdekte iFixit na het openschroeven van de iPad. Het nieuwe model heeft 3GB werkgeheugen, tegenover 2GB in het 2018-model. Het extra werkgeheugen moet de prestaties ten goede komen, vooral bij het wisselen tussen recente gebruikte apps en games. Ik heb geen directe vergelijking kunnen maken met de iPad van vorig jaar, maar de 2019-uitvoering draait vlot. Apps starten snel op, webpagina’s laden zonder noemenswaardige vertraging en je kan vlug schakelen tussen recente apps en games. Zware games draaien minder soepel, hierbij merk je dat de iPad (2019) minder krachtig is dan duurdere modellen.

iPad OS

In september bracht Apple iPadOS 13 uit, de nieuwste softwareversie voor zijn tablets. De iPad (2018) heeft iPadOS ontvangen via een update, de 2019-versie komt standaard met iPadOS. In principe krijgt hij een jaar langer softwareondersteuning dan het 2018-model.

iPadOS is gebaseerd op iOS 13 – van de iPhone – en geoptimaliseerd voor het grotere scherm en optionele toetsenbord van de iPad. Wie bekend is met iOS, kan na vijf minuten wennen uit de voeten met iPadOS 13. Is de iPad (2019) je eerste (Apple) tablet dan heb je misschien een half uur nodig. De software is namelijk erg gebruiksvriendelijk, biedt genoeg mogelijkheden en in de App Store staan alle apps en games die je nodig hebt. Lees hier alles over iPadOS. Een punt dat mij persoonlijk stoort is dat Apple tientallen eigen apps op de iPad zet die niet iedereen gebruikt. Sommige apps nemen bovendien veel ruimte in. Denk aan GarageBand (1,71GB), iMovie (700MB) en Keynote (600MB). Gelukkig kan je deze apps indien gewenst verwijderen via de instellingen van de tablet.

©PXimport

Gratis Apple TV+

Een leuke extra is dat je bij aanschaf van de iPad (2019) een jaar gratis toegang krijgt tot Apple TV+. Deze videostreamingdienst is vanaf 1 november beschikbaar en kost normaliter 4,99 euro per maand. Overigens krijg je ook een jaarabonnement cadeau bij aanschaf van een willekeurige andere iPad, iPhone, iPod Touch, Apple TV of Mac.

Conclusie: iPad 2019 kopen?

De Apple iPad (2019) heeft een degelijk ontwerp, prima scherm, goede accuduur en vlotte hardware. Met iPadOS ben je bovendien verzekerd van fijne software en jarenlange updates. Aan deze iPad kun je je geen buil vallen. Toch hadden we stiekem meer verwacht van de tablet. Hij is tientallen euro’s duurder dan zijn voorganger, maar biedt nauwelijks verbeteringen. Iets meer werkgeheugen, ondersteuning voor een toetsenbord en een iets groter scherm, dan heb je het wel. De schermkwaliteit is helaas niet verbeterd, het ontwerp is niet vernieuwd en de bekende A10-processor is inmiddels drie jaar oud. Bovendien heeft het instapmodel – ondanks de prijsstijging – nog steeds slechts 32GB opslagruimte.

De iPad Air (3de generatie) heeft een nieuwere processor, twee keer zoveel opslaggeheugen en een beter scherm. De verbeteringen zie je terug in de prijs: de iPad (2019) is er vanaf 389 euro, terwijl de goedkoopste iPad Air (3de generatie) voor 549 euro van eigenaar wisselt. Met oog op het scherm en de toekomst zou ik persoonlijk doorsparen voor de Air. Wil je dat niet, dan is het goed om te weten dat de iPad (2019) een betaalbare en ‘gewoon goede’ tablet is.

Je staat in de parfumerie en ziet drie flacons die er bijna identiek uitzien. De naam is hetzelfde en het merk is hetzelfde, maar het prijsverschil tussen die drie is groot. Dat komt doordat er eigenlijk drie verschillende varianten zijn: parfum, eau de parfum en eau de toilette. Hoewel het verleidelijk is om simpelweg op het prijskaartje af te gaan, is het slim om te weten wat je precies koopt. De verschillen tussen die drie zijn namelijk groter dan je denkt. Hoe dat precies zit, lees je hier.

Om de juiste keuze te maken, moet je eerst begrijpen hoe een geur eigenlijk in elkaar zit. In de basis bestaat elk luchtje uit een mengsel van alcohol, water en geurstoffen (ook wel parfumolie genoemd). De alcohol fungeert als de drager: zodra je sprayt, verdampt de alcohol en blijven de geurstoffen achter op je huid. Het grote onderscheid tussen de verschillende varianten zit hem puur in de concentratie van die parfumolie. De vuistregel is simpel: hoe hoger het percentage geurstoffen, hoe intenser de geur is en hoe langer je er plezier van hebt.

Parfum (extrait de parfum)

Als we het in de volksmond hebben over 'parfum', bedoelen we vaak gewoon een lekker luchtje. Maar in de officiële termen is parfum (of extrait de parfum) de meest pure en kostbare variant die je kunt kopen. Met een concentratie aan geurstoffen die meestal tussen de 20 en 40 procent ligt, is dit de absolute topklasse.

Omdat de concentratie zo hoog is, bevat deze variant relatief weinig alcohol. Dit maakt puur parfum vaak een uitstekende keuze voor mensen met een gevoelige huid, omdat alcohol de huid kan uitdrogen. De geur is vol, diep en blijft met gemak de hele dag - en vaak zelfs de volgende ochtend nog - hangen. Je hebt er extreem weinig van nodig; vaak wordt parfum daarom niet in een sprayfles verkocht, maar in een klein flesje waarmee je een paar druppels op de huid dept.

Eau de parfum (EDP)

Kijk je in het badkamerkastje van de gemiddelde Nederlander, dan is de kans groot dat je daar een eau de parfum aantreft. Met een geurconcentratie van 15 tot 20 procent biedt deze variant de gulden middenweg. Het is minder zwaar en olieachtig dan puur parfum, maar krachtig genoeg om een hele werkdag of een avond uit mee te gaan. Meestal blijft een eau de parfum zo'n zes tot acht uur goed waarneembaar.

Eau de parfum richt zich vaak op de zogenoemde 'hartnoten' van een geur. Dit zijn de geuren die tevoorschijn komen nadat de eerste alcohol is verdampt. Hierdoor is de geur vaak wat dieper en warmer, wat hem geschikt maakt voor zowel dagelijks gebruik als speciale gelegenheden.

Eau de toilette (EDT)

De term 'eau de toilette' klinkt chique, maar betekent letterlijk 'toiletwater'. Dit stamt uit de tijd dat men deze geur gebruikte om zich in de ochtend mee op te frissen ('toilet maken'). Deze variant is met een percentage van 5 tot 15 procent geurstoffen een stuk lichter en vluchtiger dan (eau de) parfum.

Waar een eau de parfum de diepte in gaat, focust een eau de toilette zich meestal op de toptonen. Dit zijn vaak frisse citrus- of fruitgeuren die je direct ruikt bij het sprayen, maar die ook sneller vervliegen. Een eau de toilette blijft gemiddeld drie tot vijf uur hangen. Het is dan ook een goede keuze voor mensen die niet van zware, bedwelmende geuren houden, of voor gebruik op kantoor waar je je collega's niet wilt overweldigen. Houd er wel rekening mee dat je deze geur halverwege de dag waarschijnlijk even opnieuw moet aanbrengen.

Prijs versus kwaliteit: wat is nu echt goedkoper?

Het lijkt een simpele rekensom: een grote fles eau de toilette is aan de kassa vaak goedkoper dan een klein flesje eau de parfum. Toch kan die goedkopere fles op de lange termijn duurkoop zijn. Omdat eau de toilette sneller vervliegt, heb je de neiging om royaal te sprayen en dit gedurende de dag te herhalen. Hierdoor gaat de fles veel sneller leeg.

Bij een eau de parfum of puur parfum is de aanschafprijs hoger, maar heb je aan één keer een beetje aanbrengen in de ochtend vaak genoeg voor de hele dag. Je doet dus aanzienlijk langer met de flacon.

Wanneer draag je wat?

Als je twijfelt over welke variant je moet kopen, laat dit dan afhangen van het seizoen en de gelegenheid. Warmte versterkt namelijk geur. In de zomer, wanneer je huid warm is, kan een zwaar parfum al snel te overheersend en plakkerig aanvoelen. Een lichte, frisse eau de toilette is dan perfect. In de winter is het juist andersom: kou zorgt ervoor dat geuren minder goed vrijkomen en snel wegvallen. In die maanden, en zeker 's avonds tijdens een diner of feestje, komt een rijkere eau de parfum of parfum veel beter tot zijn recht.

Haal alles uit je geur

Heb je eenmaal je keuze gemaakt, dan wil je natuurlijk dat je zo lang mogelijk lekker ruikt. Een veelgemaakte fout is het wrijven van de polsen na het sprayen. Doe dit niet; door de wrijving creëer je warmte die de geurmoleculen kapotmaakt, waardoor vooral de frisse toptonen direct verdwijnen en de geur vlakker wordt.

Daarnaast hecht parfum slecht op een droge huid. Wil je dat je geur echt lang blijft hangen? Smeer je huid dan eerst in met een geurloze bodylotion of een crème uit dezelfde geurlijn voordat je gaat sprayen. De vetten in de crème houden de geurstoffen vast, zodat jij - of je nu kiest voor eau de toilette of parfum - de hele dag heerlijk ruikt.

Traditionele oordopjes sluiten luisteraars af van hun omgeving, maar JBL gooit het met zijn nieuwe Sense Pro over een andere boeg. Het minispeakertje van dit zogenoemde open ear-model bevindt zich namelijk pal voor jouw gehoorgang. Met name in het verkeer is dat wel zo veilig, want tijdens het luisteren hoor je óók omgevingsgeluid. We nemen de proef op de som.

De JBL Sense Pro is een interessant product voor mensen die reguliere oordopjes niet zo prettig vinden zitten. Je hoeft deze apparaatjes namelijk niet in je oor te proppen. Met behulp van flexibele siliconen oorhaken blijven ze goed op hun plek zitten. Dankzij het zachte materiaal ervaar je tijdens lange luistersessies niet zo gauw irritaties. De Sense Pro zit erg comfortabel in de ronding van je oor. Bedenk wel dat je deze in-ears bij bepaalde activiteiten enigszins voelt wiebelen, bijvoorbeeld wanneer je wild met je hoofd draait of tijdens het sporten. Logisch, want de behuizing zit tenslotte niet klem in jouw gehoorgang. Het is een kwestie van wennen.

©Maikel Dijkhuizen

Accu en bediening

Zodra deze bluetooth-oordopjes na enige oefening eenmaal goed op hun plek zitten, kan het luisteren beginnen. Met een luistertijd van ongeveer acht uur op een enkele batterijlading houdt de Sense Pro het lang vol. De inbegrepen oplaadcase bevat een accu met een capaciteit van nog eens dertig uur. Na slechts tien minuten opladen kunnen de oortjes er weer vier uur tegenaan. Kortom, je hebt onderweg of op afgelegen plekken niet zo snel te maken met lege accu's.

De IP54-gecertificeerde behuizing is spatwaterdicht. Laat ze in de regen dus lekker zitten. Het linker- en rechteroordopje bevatten een klein aanraakpaneeltje. Tik eenmaal aan de linkerkant om het volume harder te zetten en tik tweemaal voor een zachter geluid. Je raakt het rechteroordopje aan om muziek te pauzeren en liedjes te skippen. Via het bedieningspaneel beantwoord je ook nog inkomende oproepen. Voor handsfree gesprekken zijn er maar liefst vier microfoons ingebouwd. Al met al werkt de bediening prima, zodat je jouw smartphone in je zak of tas kunt laten zitten.

©Maikel Dijkhuizen

Gedetailleerd geluid

Op audiovlak heeft JBL zijn zaakjes goed voor elkaar. De Sense Pro levert een kraakhelder geluid met een hoge detaillering. Zelfs bij het luisteren van bombastische muziekstukken zijn alle instrumenten duidelijk te horen. Met de standaard geluidsinstellingen blijft het basniveau voor muziekgenres als hiphop en dance wel iets achter. Geen probleem, want in de JBL Headphones-app pas je het geluid naar eigen smaak aan. Activeer bijvoorbeeld de equalizerinstelling 'Bass' of zelfs 'Extreme Bass'.

Als je graag naar films en series kijkt, komt de ondersteuning voor ruimtelijk geluid goed van pas. Zet in dat geval de optie 'Spatial Sound' aan en ervaar meer audio-effecten. Een nadeel is dat personen in jouw omgeving het geluid afkomstig van de Sense Pro wellicht kunnen horen. Dat komt door de open constructie van de oordopjes. Overigens geldt dit met name wanneer je het volume hoog hebt staan.

©Maikel Dijkhuizen

JBL Sense Pro kopen?

Zoek je in-ears met een goed geluid die jouw oren niet volledig afsluiten van de omgeving? Als je de hoge adviesprijs van 179,99 euro voor lief neemt, bevelen we de JBL Sense Pro van harte aan. Deze oordopjes zitten comfortabel en laten zich eenvoudig bedienen. Bovendien bieden ze ook nog eens een hoge audiokwaliteit en lange accuduur. De Sense Pro is in vijf kleurstellingen te koop.