Ver vóór Siri heeft Dragon spraakherkenning al praktisch gemaakt. Maar de pionier is via een foute overname meegesleurd in de ondergang van L&H. En heeft nog geleid tot Siri. Hoe het fout ging.

Dragon pronkte eind jaren negentig met praktisch bruikbare spraakherkenning voor gewone pc's. De toekomst leek toen geheel aan spraak waardoor het bedrijfje van ontwikkelaarsechtpaar Jim en Janet Baker in 1999 veel aanbiedingen kreeg voor overnames. Onder meer processorreus Intel, harde schijffabrikant Seagate, elektronicagigant Sony en zelfs een dochter van autofabrikant Ford wilden Dragon wel inlijven.

'Experts' inhuren

De Bakers hadden ook een beursgang in overweging. Om hun opties het beste in kaart te brengen, huurden zij de experts in. Het toen nog hoog in aanzien staande Goldman Sachs. Die investeringsbank heeft de spraakfirma uiteindelijk geadviseerd het overnamebod van de Belgische concurrent Lernout & Hauspie te accepteren. Dat advies wordt nu aangevochten door de Bakers in een geruchtmakende rechtszaak.

De door Goldman Sachs toegewezen bankiers waren namelijk én jonge, relatief onervaren werknemers én zij hebben de overname slecht begeleid. Bovendien bleek het aan toezicht en verantwoording te ontbreken. Althans, dat stellen de inmiddels bejaarde Bakers nu in hun aanklacht. Het gaat niet slechts om een verbitterd stel uitvinders dat alsnog wil incasseren.

De Bakers hebben namelijk hun spraakherkenningswerk al in 1982 ondergebracht in het geheel zelf gefinancierde bedrijf Dragon Systems. De wiskundige ondergrond voor hun spraakdoorbraak hebben ze in de jaren zeventig al gelegd, toen ze bij IBM's gerenommeerde Watson-laboratoria werkten. De door hun ontwikkelde algoritmebasis doet tegenwoordig dienst als standaard voor spraakherkenning.

Kleingeld

Deze twee spraakpioniers hebben anno nu een rechtszaak lopen tegen hun toenmalige financiële adviseur. De affaire is uitgespit door de New York Times, die bericht dat de leeftijd van Goldman Sachs' vier Dragon-bankiers (de Goldman Four) op zich niet uitzonderlijk is. Het veelbelovende Dragon, dat begin 2000 voor 580 miljoen dollar is verkocht aan L&H, was namelijk kleingeld voor de investeringsbank.

Het bedrijf van Jim en Janet Baker had anno 1999 zo'n 70 miljoen dollar aan omzet en 400 werknemers in dienst. Voor de financiële dienstverlening aan Dragon was een vast bedrag van 5 miljoen dollar overeengekomen. Die vergoeding is volgens de New York Times minder dan wat sommige Goldman-bankiers op eigen houtje verdienen. Ook toen al.

Boekenonderzoek L&H

Wel uitzonderlijk aan de voor Dragon ingezette experts is hun afhandeling van de zaak. Uit nu geopenbaarde rechtbankstukken blijkt dat er diverse missers zijn begaan. De aangeklaagde bank ontkent dit overigens. Onder de missers bevindt zich het niet goed uitgevoerde boekenonderzoek naar L&H, terwijl er ten tijde van de overname-avances door de Belgen al twijfel was aan de financiële situatie van het bedrijf.

Lernout & Hauspie wist met zijn frauduleus opgeklopte beurskoers Dragon toch te kopen, ondanks twijfels bij de Bakers. Dankzij misstanden bij de bankbegeleiding. Lees verder.

Voordat Goldman Sachs formeel door Dragon werd ingehuurd heeft de investeringsbank zelf al aangegeven dat het een boekenonderzoek naar L&H zou uitvoeren. Daarbij heeft de bank specifieke aandachtsgebieden aangegeven voor de boekhouding van de Belgische spraakleverancier: de inkomstenbronnen, de grote klanten, de licentie-overeenkomsten en de royalty-overeenkomsten.

Overigens heeft Goldman Sachs eerder al afgezien van een eigen investering in L&H nadat het de boekhouding van het Belgische bedrijf had doorgenomen, meldt de New York Times in een achtergrondartikel over de hele affaire. Tijdens de financiële begeleiding door de investeringsbank hebben topmanagers van Dragon zelf ook twijfels gehad over de gezondheid van L&H. Zij hebben daarover vragen gesteld aan Goldman Sachs en aangedrongen op grondige doorlichting van de potentiële koper.

Anonieme afschuifmemo

Kort daarop is er bij Dragon nog een mysterieuze memo van de bank binnengekomen. In dat niet ondertekende bericht haalt Goldman Sachs de aangesneden boekhoudvragen aan en stelt het dat dit geen zaak is voor de bank. Cliënt Dragon wordt in de anonieme memo verwezen naar zijn accountingfirma, Arthur Andersen, voor het aanvankelijk door de bank toegezegde boekenonderzoek. De vier Dragon-begeleiders van Goldman Sachs hebben later in de rechtbank getuigd dat zij niet weten van wie die mysterieuze memo afkomstig is.

Ondertussen meenden de oprichters en bestuurders van Dragon dat L&H wel degelijk goed werd doorgelicht. De koop is dan ook in maart 2000 doorgegaan, voor 580 miljoen dollar en geheel in aandelen. Overigens was het aanvankelijke ongevraagde overnamebod van L&H, voordat Goldman Sachs in de arm is genomen, 580 miljoen waarvan de helft in contanten.

Enkele maanden later is de overname afgerond en krap een half jaar daarna blijkt dat L&H is gebouwd op illusies en bedrog. De beerput wordt opengetrokken waarbij de ene na de andere fraude aan het licht komt. Tussentijds zien de Dragon-oprichters hun technologie, superieur aan die van de nieuwe eigenaren, verloren gaan.

ScanSoft-Nuance-Siri

Ook na het definitieve uiteenspatten van L&H grijpen zij mis: de bezittingen worden eind 2001 geveild waarbij de bulk is opgekocht door ScanSoft. Die leverancier van scansoftware doet met die aankoop ineens aan spraak en concurreert daarmee met Nuance. Het veel later dan Dragon opgerichte Nuance is tijdens de voorbereiding van de L&H-overname óók begeleid door Goldman Sachs, om naar de beurs te gaan.

Zo'n vier jaar later is Nuance gekocht door Scansoft, die zichzelf heeft getooid met de naam van zijn nieuwste spraakaankoop. De ironie wil nog dat de technologie van Nuance, mogelijk dus die van Dragon, dienst doet in spraaksoftware Siri. Al voordat die commerciële spin-off van Amerikaans overheidsonderzoek is opgekocht door Apple en verwerkt in de iPhone 4S en straks ook in de iPad.

Spraakdoorbraak, eindelijk

Apple wil met Siri niet alleen Google en Android maar ook bedrijven als TomTom van hun troon verstoten. Ondertussen komen autofabrikanten met eigen spraakbediening voor routenavigatie, op basis van Dragon-software. En Apple onderhandelt met diverse automakers, over Siri. De gesproken toekomst gloort grandioos. Dankzij het pionierswerk van de Bakers, die nu wel hun deel van de taart opeisen.

Laat je niet misleiden door de naam van de Ring Buitencamera Plus, want dit model is ook gewoon binnen te gebruiken. Het is daarmee een van de meest veelzijdige beveiligingscamera's van dit moment, en dat voor een prijs van nét geen 100 euro.

Wat de Ring Buitencamera Plus zo veelzijdig maakt, is het feit dat je hem zowel bedraad als op batterij kunt gebruiken. Je kunt hem daardoor vrijwel overal neerzetten of ophangen, ongeacht de locatie, ongeacht het stopcontact en ongeacht het oppervlak. Je plaatst hem moeiteloos op een plank, kast of vensterbank en kunt hem ook ophangen aan een muur of plafond. Het voetstuk van de camera kun je namelijk loskoppelen en aan de achterkant bevestigen. Plus: je kunt hem helemaal om z'n as draaien en in een gewenste hoek positioneren.

Dat is echter niet de belangrijkste boodschap van Ring. De grootste aanpassing heeft namelijk te maken met de resolutie. Die is verhoogd van 1920 bij 1080 pixels bij het vorige model (ooit de Stick Up Cam 3rd Gen, maar nu Buitencamera) naar 2560 bij 1440 pixels. De marketingafdeling van menig camerabedrijf maakt je wijs dat dit een 2K-resolutie is, maar niets is minder waar. De officiële term is Quad-HD, maar dat bekt minder lekker. Plus: 2K doet denken aan de helft van 4K. Dat is een positieve connotatie waar veel bedrijven gretig gebruik van willen maken.

©Wesley Akkerman

Ziet meer dan de voorganger

Het vervelende is echter dat je onterecht kunt denken dat 2K een verdubbeling is van 1080p. Maar ook dat klopt niet: voor 1080p kijken we naar het cijfer achter de x, terwijl we voor de marketingterm 2K naar het cijfer vóór x kijken. Dat is dus appels met peren vergelijken. Maar dat betekent niet dat er geen beeldwinst is. Horizontaal gezien zijn er 360 en verticaal 640 pixels bij gekomen. Dat verschil valt vooral op wanneer je bijvoorbeeld inzoomt op een persoon. Gezichten komen een stuk scherper in beeld, al moet je natuurlijk niet té ver inzoomen.

De kijkhoek is er daarnaast ook op vooruitgegaan. De Ring Buitencamera Plus ziet net iets meer dan zijn voorganger, met hoeken van 140 graden horizontaal, 80 graden verticaal en 160 graden diagonaal. De voorganger heeft respectievelijk 115, 59 en 143 graden. Daarnaast is er zowel nachtvisie in zowel kleur als in grijs-wit – net wat je prettiger vindt. In alle gevallen hebben we gemerkt dat we de omgeving hier goed hebben kunnen volgen. De beelden ogen duidelijk en scherp. In de HDR-modus ogen kleuren wel iets té verzadigd, maar die kun je uitschakelen.

©Wesley Akkerman

Ring Vision

De Ring Buitencamera Plus beschikt over Ring Vision, een nieuw onderdeel dat het merk begin 2025 aankondigde. Vision combineert verschillende hardwarecomponenten (zoals antireflecterend glas) met software-optimalisatie (zoals dynamische beeldverwerking) en de expertise van het team om de beste beelden te presenteren. Natuurlijk klinken dit soort dingen vaak mooier dan ze zijn, maar de beelden liegen er niet om. Zowel in het donker als overdag ogen de beelden rustig, kleurrijk en scherp. Precies zoals je zou willen.

Omdat dit geen high-end of dure camera is van Ring, mis je misschien wel een aantal zaken. Denk dan aan het vogelperspectief en de 3D-bewegingsdetectie. Eerlijk is eerlijk: die hebben we tijdens het testen niet echt gemist. Dat is wellicht ook afhankelijk van hoe je het systeem inzet en welke mate van beveiliging je zoekt. Daar staat dan wel weer een flexibele installatie tegenover. Zoals gezegd kun je de camera op allerlei manieren installeren; je kunt er ook voor kiezen om een zonnepaneel op aan te sluiten, zodat je er helemaal geen omkijken meer naar hebt.

©Wesley Akkerman

Met of zonder zonnepaneel

Als je de Ring Buitencamera Plus niet direct op het stroomnet aansluit, mis je een belangrijke functie: pre-roll in 1080p. Dat is een korte video waarin je ziet wat er gebeurde vlak vóór een bewegingsmelding of het aanbellen. Deze functie werkt alleen als de camera via een stekker op netstroom is aangesloten.

Goed om te weten: de Buitencamera Plus met zonnepaneel kost 159 euro. Een losse batterij kost meestal tussen de 20 en 30 euro. Je kunt de camera zowel met als zonder batterij aanschaffen, maar in beide gevallen betaal je 99,99 euro voor de basisversie.

Verder werkt deze camera zoals je van Ring gewend bent. Via de app kun je van alles instellen: van bewegingszones en het zwartmaken van delen van het beeld (zodat de camera daar geen beweging detecteert) tot het aanpassen van de gevoeligheid. Je kunt de bewegingssensor ook helemaal uitschakelen of alleen de meldingen dempen. Met een handig tijdschema bepaal je bovendien precies wanneer de camera actief moet zijn. Op dat vlak doet de Ring Buitencamera Plus zeker niet onder voor andere Ring-modellen.

Met of zonder abonnement?

De Ring Buitencamera Plus ondersteunt ook slimme meldingen. Daarmee bepaal je zelf waarvoor je een notificatie ontvangt – bijvoorbeeld bij detectie van een voertuig, persoon of pakket. De opgenomen beelden worden standaard in de cloud opgeslagen, maar die kun je alleen terugkijken als je een abonnement afsluit. Dat is typisch voor Ring: zonder abonnement fungeert de camera vooral als live meekijk-apparaat met microfoon en speaker, maar kun je geen opnames terugzien.

Heb je meerdere Ring-camera's en maak je er intensief gebruik van, dan kan een abonnement wel de moeite waard zijn. Met het duurdere pakket krijg je bijvoorbeeld toegang tot de beeld-in-beeldmodus en kun je meerdere camera's tegelijk volgen. Kies je voor het meest uitgebreide abonnement, dan worden ook 24/7-opnames mogelijk – al betaal je daar wel 19,99 euro per maand voor. De goedkoopste variant kost 3,99 euro per maand en geeft toegang tot basisfuncties in de cloud, die veel andere aanbieders tegenwoordig kosteloos leveren. Daardoor vallen de totale kosten van een Ring-camera uiteindelijk toch wat hoger uit.

©Ring

Ring Buitencamera Plus kopen?

Over de installatie hebben we in deze review bewust weinig gezegd – die is namelijk simpel en snel. Met de Buitencamera Plus levert Ring opnieuw een typisch Ring-product af: de videobeelden zijn scherp en kleurrijk, ook 's avonds. Wel is de HDR-modus wat aan de overdreven kant. De ingebouwde speaker zorgt ervoor dat je goed verstaanbaar bent, terwijl de microfoon stemmen van anderen helder oppikt. De installatie is bovendien flexibel en geschikt voor zowel binnen- als buitentoepassing, en de app biedt zoals altijd uitgebreide instelmogelijkheden.

Toch blijft het bekende pijnpunt: om alles uit de Ring Buitencamera Plus te halen, heb je een abonnement nodig. Dat is al vaker een zwakke plek geweest bij Ring, en voorlopig lijkt daar geen verandering in te komen. Als eenvoudige deurcamera is dit model aan de prijzige kant – er zijn goedkopere alternatieven beschikbaar. Maar heb je al een Ring-abonnement of ben je bereid daarin te investeren, dan is deze camera zeker het overwegen waard. Nu is het alleen nog wachten tot Ring ook echt werk maakt van lokale opslag.

De Google Pixel 9a is een prettige en complete smartphone die zeven jaar softwareupdates krijgt. Heel wat mensen zijn met dit toestel daarom jaren onder de pannen, denken we. In deze review lees je onze bevindingen met de Google Pixel 9a na twee weken intensief testen.

De Pixel 9a is het nieuwste model in de Pixel 9-serie, die in augustus is uitgebracht in de vorm van de 9, 9 Pro, 9 Pro XL en 9 Pro Fold. Toestellen van bijna duizend euro tot bijna tweeduizend euro voor de vouwbare 9 Pro Fold. Toptoestellen, zo bleek uit onze reviews. Maar er zijn ook genoegen redenen om géén hele dure telefoon te nemen. Als jij maximaal 550 euro wilt uitgeven aan je volgende nieuwe smartphone, is de Pixel 9a het overwegen waard.

Google's Pixel 9a verschijnt in vier kleuren, waaronder knalroze, het fraaie geteste lila en meer zakelijke zwart en wit. Wij zijn enthousiast over de lila kleur van de smartphone en vinden het toestel premium genoeg overkomen. De matte kunststof achterkant toont nauwelijks vingerafdrukken, waardoor de telefoon er netjes blijft uitzien. Al kunnen we ons ook goed voorstellen dat je een hoesje om de Pixel 9a stopt voor de nodige bescherming. Een hoesje kan ook helpen om de ergonomie van de telefoon te verbeteren. De Pixel 9a is namelijk nogal vlak en ligt daarom wat minder prettig in de hand dan telefoons die een meer gebold ontwerp hebben. Google weet in ieder geval hoe dat moet, want de Pixel 8a van een jaar geleden had zo'n boller ontwerp en lag daarom ook zonder hoesje lekker in de hand.

©Rens Blom

Als we het nog even over bescherming hebben: de Pixel 9a heeft een iP68-certificering en kan daarom tegen (zoet) water en stof.

Je kunt de Pixel 9a redelijk goed met één hand bedienen, doordat het scherm met 6,3 inch relatief compact is. De 186 gram wegende smartphone is even breed als de Samsung Galaxy S25 en Apple iPhone 16, en een fractie hoger. Het Full-HD-oledscherm ziet er erg mooi uit en heeft een hoge verversingssnelheid van 120 Hz. Op zonnige lentedagen is het beeldscherm prima af te lezen.

©Rens Blom

Complete specificaties

Van een smartphone die 550 euro kost, verwachten we tegenwoordig een complete en soepele gebruikservaring. Zo'n toestel moet in principe jaren meekunnen. De Pixel 9a lijkt aan die verwachtingen te voldoen. Hij draait op dezelfde snelle Tensor G4-processor als zijn duurdere Pixel 9-broers, heeft 8 GB werkgeheugen en een 5100 mAh-accu die zonder zorgen een lange dag meegaat. Opladen kan vlot genoeg via usb-c (je dient zelf een adapter te regelen) of langzamer bij draadloos opladen.

Minder blij zijn we met Google's keuze om het instapmodel van de Pixel 9a uit te rusten met 128 GB opslagcapaciteit. Daar kun je in de praktijk namelijk geen 128 GB van gebruiken en als je jaren met het toestel wilt doen, is 128 GB voor veel mensen op de langere termijn onvoldoende. De opslag uitbreiden via een microSD-kaartje is niet mogelijk. Het loont daarom waarschijnlijk om eenmalig meer te betalen voor de 256 GB-variant van de Pixel 9a. Die kun je langer met een gerust hart gebruiken. Veel concurrerende smartphones hebben overigens standaard 256 GB.

©Rens Blom

Camera's

Achterop de Pixel 9a zitten twee camera's. Die zijn goed, maar in de meeste situaties niet beter dan de camera's van de Pixel 8a. Dat geeft weinig en in het donker doet de Pixel 9a het wél beter dan zijn voorganger. Snel bewegende huisdieren blijven lastig om scherp vast te leggen. Dat zie je ook op onderstaande foto: de kat is nét niet lekker scherp.

©Rens Blom

Met de groothoekcamera leg je een wijder deel van de omgeving vast. De Pixel 9a kan ook inzoomen, via de hoofdcamera. Op onderstaande serie zie je de verschillen in de praktijk.

©Rens Blom

De hoofdcamera, groothoekcamera en 2x zoom.

7 jaar updates

Google's bezuiniging om de Pixel 9a van slechts 128 GB opslagcapaciteit te voorzien, maakt dat er op andere vlakken meer ruimte is voor een premium ervaring. Een goed voorbeeld is de softwareondersteuning. Google geeft de smartphone liefst zeven jaar Android-upgrades en beveiligingsupdates. Dat is even lang als de veel duurdere Pixel 9-toestellen en ook even lang als Samsungs Galaxy-topsmartphones en Apple iPhones. Veel concurrenten van de Pixel 9a krijgen vier tot zes jaar updates. De Pixel 9a kan dus langer mee. Of je daadwerkelijk zeven jaar met een smartphone doet, is een tweede.

Ook fijn is dat Google de software lekker schoon levert en allerlei eigen AI-functies toevoegt. Die worden steeds handiger en zijn gratis beschikbaar.

©Rens Blom

Conclusie: Google Pixel 9a kopen?

De Google Pixel 9a is een midrange smartphone die een goede indruk achterlaat. De telefoon is degelijk gebouwd, heeft complete specificaties en krijgt zeven jaar updates. Je kunt dus lang met het toestel doen, zeker als je eenmalig meer betaalt voor de 256 GB-versie. Er zijn in dit prijssegment echter ook veel andere goede smartphones, dus het loont om te vergelijken of een ander toestel nog beter bij jouw wensen aansluit.