Na de baanbrekende App Store voor het iOS komt Apple nu met een vergelijkbare software-winkel voor het Mac-platform. De nieuwe Mac App Store gaat het traditionele software distributiekanaal volledig op zijn kop zetten, menen de experts.

In december kondigde Apple CEO Steve Jobs de nieuwe App Store voor de Mac aan, die in Nederland op 9 januari zijn online deuren zal openen. Daarmee borduurt het bedrijf voort op de zeer succesvolle verkoopstrategie die voor de iPhone en iPad wordt gevolgd: de online software store, die inmiddels aan alle kanten door concurrenten wordt gekopieerd.

Lees ook:

Een appstore voor pc's

Red Hat sluit zijn app store

iTunes wordt gekweld door frauduleuze apps

Apple werpt zich op als tiran

“De Mac App Store wordt de beste plaats om nieuwe toepassingen te ontdekken,” zegt Jobs. “Het zal niet de enige plaats zijn, maar volgens ons wel de beste.”

Net als de App Store voor de mobiele Apple-apparaten krijgt de Mac-versie de mogelijkheid om een app met een enkele klik te downloaden en te installeren. Alle apps worden in de nieuwste versie van het Max OS X (“Lion”) getoond op een speciale landingspagina (vergelijkbaar met het iPad-scherm). Apple pakt 30% van de inkomsten en laat 70% van de omzet aan de ontwikkelaars. De uiteindelijke prijs mogen de programmeurs zelf bepalen. Wel zal Apple, net als in de iOS App Store, sommige software buiten het verkoopkanaal houden.

Tussenhandel

Volgens Gartner-analist Van Baker is de nieuwe Mac Store “geweldig voor ontwikkelaars, geweldig voor consumenten en geweldig voor Apple. Minder fijn is het voor de retailers, zowel de winkeliers als de online verkopers, die tot nu toe het distributiekanaal van Apple hebben gevormd. Waarom? Omdat een heleboel mensen zullen overstappen naar de App Store.”

“Dit gaat het traditionele software distributiemodel volledig op zijn kop zetten,” meent ook Scott Schwarzhoff, vice president marketing bij Appcelerator, een bedrijf dat tools levert waarmee ontwikkelaars hun software kunnen bewerken voor gebruik op Macs, Windows PC’s, iPhones en iPads.

Volgens Schwarzhoff is het onder de streep voor vrijwel iedereen een vooruitgang, met name voor ontwikkelaars. “Dit is een logisch vervolg op wat ontwikkelaars al lang doen voor de iPhone.”

Zowel Schwarzhoff als Baker gebruiken de term ‘frictieloos’ voor de opzet van de online software-winkels. “Het is frictieloze handel,” zegt Baker: “Software kun je simpelweg downloaden, installeren en updaten.”

Gartner-analist Michael Silver, die zowel Microsoft als Apple volgt, noemt het huidige software-distributiemodel vanaf dit moment ‘archaïsch’. Maar hoewel hij vermoedt dat de lancering van de Mac Store de populariteit van het Mac-platform ten goede zal komen, ziet ook hij het initiatief als bijzonder slecht nieuws voor software distributeurs en retailers. Schwarzhoff wijst in dat verband op het lot van de videoverhuurbedrijven, die duidelijk te lijden hebben onder de nieuwe online video-distributiemodellen.

Gevolgen

Er zijn ook nog andere kanttekeningen te plaatsen bij de Mac App Store. Een aantal ontwikkelaars zal waarschijnlijk geen toegang krijgen tot de markt, omdat Apple zich het recht voorbehoudt bepaalde software te blokkeren, zoals software voor systeemdiagnose, of programma’s die afhankelijk zijn van optioneel te installeren technologie als Java.

Of de software-prijzen gaan dalen, nu de traditioneel dure distributiemodellen overboord gaan, staat nog te bezien. Schwarzhoff vermoedt dat de software-prijzen onder druk komen te staan en wijst in dat verband op de lage prijzen in de iOS App Store. Maar Baker is het daar niet mee eens. “Ik zie niet direct een noodzaak om software-prijzen te verlagen,” zegt hij. “De meeste gebruikers zien toch wel een verschil tussen Mac-software en iPhone-software. Bovendien zal Apple zoals altijd de ontwikkelaars de prijs laten bepalen. Natuurlijk zal er concurrentie plaatsvinden, maar de App Store maakt je software ook beter zichtbaar.”

Maar Baker erkent wel dat de softwaremakers die er voor kiezen niet aan de App Store deel te nemen na verloop van tijd duidelijk in het nadeel zullen zijn. Toch lopen lang niet alle leveranciers over van enthousiasme – Microsoft bijvoorbeeld. Volgens een woordvoerster is “de MacBU aan het bestuderen wat de gevolgen van de nieuwe app store zullen zijn voor onze Office voor de Mac business”. Toch ziet Baker ook Microsoft uiteindelijk wel overstag gaan. “Als ze niet in de App Store staan, hebben ze bij voorbaat een achterstand.”

Software onder druk

Het enthousiasme onder ontwikkelaars is niet onverdeeld groot. Jon Gotow, president van software-ontwikkelaar St. Clair, verwacht bijvoorbeeld dat Mac-gebruikers een smaller software-aanbod tegemoet kunnen zien. “Ik begrijp waarom Apple allerlei beperkingen oplegt aan ontwikkelaars; om het een succes te maken moet de App Store net zo simpel en waterdicht zijn als de iOS-winkel. Maar door de beperkingen verdwijnt bijvoorbeeld de systeemsoftware, en nog allerlei andere zaken die populair zijn.”

St. Clair zit zelf in de categorie van de systeemsoftware. Hun Default Folder X programma voegt extra functionaliteit toe aan de Openen en Opslaan dialoogvensters op de Mac, en hun App Tamer voor laptops pauzeert toepassingen automatisch als ze niet gebruikt worden, om zo de CPU en de batterij te ontlasten. Dergelijke software zal Apple waarschijnlijk niet toelaten tot de Mac App Store.

Beperkingen

De richtlijnen van Apple’s Mac App Store bevatten 92 voorbehouden, waaronder een verbod op software die het admin wachtwoord van de gebruiker vereist, programma’s die geen “zelfstandige, enkele applicatie installatiebundels” zijn (zoals de eerder genoemde software die van Java afhankelijk is), en producten die een eigen update-mechanisme gebruiken in plaats van de service die door de App Store wordt geleverd (wat interessante gevolgen zou kunnen hebben voor anti-malware programma’s).

Die beperkingen plaatsen ontwikkelaars voor een moeilijke keuze: als ze de App Store links laten liggen en hun producten zelf direct aan de consument blijven aanbieden, missen ze de consumenten die naar de App Store zullen stromen vanwege het gemak. Het effect daarvan zal zich na verloop van tijd alleen maar zwaarder laten voelen.

Volgens Gotow zal een van de gevolgen zijn dat ontwikkelaars zelfcensuur gaan plegen. “Als je eenmaal een naam hebt opgebouwd is dat misschien anders, maar als ik nu net zou beginnen, zou ik een programma als Default Folder X niet meer ontwikkelen. Als je als ontwikkelaar net begint, waag je je niet meer aan software die niet wordt toegelaten tot de App Store.”

En Gotow heeft meer klachten. “Apple geeft ons geen enkele gebruikersinformatie, terwijl we dat echt nodig hebben, en ze staan ons niet toe geld te vragen voor upgrades, waardoor ze in feite stimuleren dat we wegwerpsoftware gaan produceren.”

De verwachting is dat software-ontwikkelaars meer en meer zullen inzetten op grote volumes tegen lage prijzen. Niet iedereen ziet daar een probleem in, maar voor Gotow is het een nachtmerrie: “Ik poep geen 10 apps per jaar uit,” zegt hij. “Ik bouw een product, introduceer het en verbeter het, en vervolgens onderhoud ik het een aantal jaren.”

Ondersteuning

Ondersteuning wordt mogelijk een ander probleem voor ontwikkelaars. Marc Edwards, director bij Bjango (leverancier van iStat Menus) noemt het “een ramp” dat Apple eigen regels oplegt voor upgrades. “Dat ze ons niet toestaan geld te vragen voor upgrades is tot daar aan toe, maar dat we geen ondersteuning mogen leveren voor oudere versies is rampzalig. Wat je creëert is een systeem waarin onze gebruikers ons waarschijnlijk zullen haten om iedere mijlpaal in de levenscyclus van een app, behalve na de oorspronkelijke release,” schrijft hij in een blog post. Overigens heeft Apple tot nu toe niet met zoveel woorden het bestaan van verschillende versies verboden, maar volgens Edwards volgt dat uit het feit dat “er geen enkele zinnige manier lijkt te zijn om twee versies van dezelfde app in de App Store te ondersteunen”.

Gotow houdt de hoop dat er wellicht nog het een en ander zal veranderen; tenslotte heeft Apple in de afgelopen twee jaar ook aan de iOS App Store het een en ander gewijzigd. “Ik zie nog wel gebeuren dat ze voor bepaalde soorten apps de admin wachtwoord restrictie laten vallen,” zegt hij. “Ik vermoed dat de Mac App Store nu meer restricties kent dan in de toekomst.”

Voorlopig blijven hij en andere Mac-ontwikkelaars de ontwikkelingen rond de Mac App Store in elk geval nauwlettend in de gaten houden. “Apple probeert iets nieuws, en ik denk dat gebruikers heel tevreden zullen zijn over de gebruikservaring in de App Store,” zegt Gotow. “Maar innovatie vind je meestal aan de grenzen van wat economisch interessant is. Daarin zit een van mijn grootste problemen met de App Store.”

Wanneer je Windows 11 (opnieuw) installeert, vereist Microsoft dat je je aanmeldt met een Microsoft-account of dat je er eentje aanmaakt. En dat terwijl je je voorheen in Windows 10 gewoon met een offline account kunt aanmelden. Wij laten je zien hoe je dat ook in Windows 11 doet, rechtstreeks tijdens de installatieprocedure.

Microsoft wil maar al te graag dat je een Microsoft-account hebt en deze ook gebruikt bij het aanmelden van Windows 11. Behalve dat je hiermee in geval van het vergeten van je installatiecode het besturingssysteem makkelijker opnieuw kunt activeren, biedt een Microsoft-account niet heel veel extra voordelen in Windows 11 zelf. Het enige wat met zo'n account makkelijker gaat is het instellen van e-mail en OneDrive, maar dat zijn ook diensten waar je je later bij kunt aanmelden.

Installatieprocedure

In een van de laatste stappen van de installatieprocedure, of wanneer je een Windows 11-laptop hebt gekocht, word je - om de laatste instellingen toe te passen - gevraagd om in te loggen bij een Microsoft-account, of er eentje aan te maken.

©MG | ID.nl

Wanneer je in bovenstaand scherm bent aangekomen, lijkt het alsof je hier niet meer uit kunt komen: je moet óf een account invullen, óf er eentje aanmaken, óf een stap terug gaan met de pijl rechtsboven in beeld. Toch kun je hier nog iets anders doen, namelijk een opdrachtprompt openen. En dat is handig, want met een opdrachtprompt tijdens de installatie van Windows 11 kun je alvast dingen regelen voordat Windows 11 zelf is opgestart. Het omzeilen van het aanmaken of invoeren van een Microsoft-account bijvoorbeeld. Om de opdrachtprompt te openen, moet je de volgende toetscombinatie intypen:

Shift+F10

Let op: bij sommige computers zoals laptops kan het zijn dat je ook de Functietoets Fn moet indrukken om de F10-knop te kunnen gebruiken. De opdracht wordt in dat geval dan:

Shift+Fn+F10

Na het indrukken van deze toetscombinatie wordt een zwart venster voor de opdrachtprompt geopend.

©MG | ID.nl

In dit scherm voor je een speciale opdracht in waarmee we de verplichte invoer voor een Microsoft-account gaan omzeilen. Zodra Windows 11 heeft gedetecteerd dat jouw computer een werkende verbinding heeft, blijf je op dat accountscherm hangen, maar ook wanneer er nog geen verbinding is gemaakt, wil Microsoft toch eerst dat je verbinding maakt en daarna alsnog met een Microsoft-account aan de slag gaat.

Nu de opdrachtprompt is geopend, schakelen we die online functie uit. Voer exact de volgende opdracht in:

start ms-cxh:localonly

Gevolgd door een druk op de Enter-toets. Dat zit eruit als hieronder:

©MG | ID.nl

Nadat je op Enter hebt gedrukt, verschijnt er een nieuw venster met de mogelijkheid om een lokaal account (dus zonder Microsoft-account) aan te maken. Goed om te weten: dit account is ook meteen een administrator-account.

©MG | ID.nl

Je kunt hier dus gewoon een normale (voor- en achter)naam opgeven, een e-mailadres is dan niet nodig. Je kunt ervoor kiezen om nu een wachtwoord in te vullen, maar als je dat doet, krijg je ook direct drie controlevragen die je moet opgeven; dat kun je niet skippen. Sla je het aanmaken van een wachtwoord nu over, dan kun je dat later in Windows 11 alsnog doen.

Nadat je de benodigde gegevens hebt ingevuld, worden de laatste installatiestappen voltooid, en wordt de computer nog een keertje opnieuw opgestart. Daarna kun je je aanmelden met het nieuwe account en voer je nog een aantal stappen uit met betrekking tot functies als locatie, diagnostische gegevens en handschriftherkenning.

Account aanpassen

Het account waarmee je je aanmeldt is een administrator-account. In dat geval doe je er goed aan om een wachtwoord in te stellen als je dat nog niet hebt gedaan in de hierboven uitgelegde stap. Om een wachtwoord in te stellen, klik je op de Startknop, en vervolgens op je accountnaam en kies je voor Mijn account beheren.

©MG | ID.nl

Je komt nu in het instellingenscherm terecht voor je account. Scroll naar de knop Aanmeldingsopties en daarna op Wachtwoord.

©MG | ID.nl

Nu kun je een wachtwoord naar wens opgeven, de eisen zijn hier niet streng, maar uiteraard kies je wel voor een lastig te raden wachtwoord. Wel ben je verplicht om een geheugensteuntje op te geven, maar dat is minder lastig dan drie extra beveiligingsvragen die je normaliter bij het installatiescherm moet opgeven. Bij de geheugensteun mag het wachtwoord (vanzelfsprekend) niet gebruikt worden .

©MG | ID.nl

Wachtwoord en geheugensteun ingevoerd? Dan ben je in principe klaar en kun je je systeem verder gaan configureren. Eventueel kun je nu ook nieuwe extra accounts aanmaken via het onderdeel Andere gebruikers in het instellingenscherm.

Je pakt je telefoon om even snel iets te bekijken – en ineens ben je zomaar een uur verder, omdat je niet kon stoppen met scrollen. En onderweg ben je meestal niet blijven hangen bij blije kattenfilmpjes, maar bij rampen, slecht nieuws en roddel. Of bij posts van mensen die allemaal mooier of rijker lijken dan jij. Doomscrolling dus. Slecht voor je humeur en zelfbeeld én zonde van je tijd. Maar gelukkig kun je er iets tegen doen.

Lees ook: Minder afleiding van je telefoon met deze 6 apps

Wat is doomscrolling?

Doomscrolling is eindeloos blijven scrollen door berichten, filmpjes en posts die je eigenlijk alleen maar onrustig maken. Dat begon ooit met nieuws, maar geldt tegenwoordig ook voor sociale media. Denk aan TikTok, Instagram of X waar je urenlang blijft scrollen, maar waar je zelden wijzer of rustiger van wordt. Het algoritme weet precies wat je aandacht trekt – en hoe het je blijft vasthouden.

De term ontstond rond 2020, tijdens de COVID-19-pandemie, toen mensen massaal thuis zaten en constant updates zochten over het virus. Maar het fenomeen heeft zich sindsdien uitgebreid naar alle vormen van nieuws of posts waar je je slechter van gaat voelen.

Waarom blijven we scrollen?

Apps zijn zo ontworpen dat ze je aandacht vasthouden. Elke swipe of nieuwe video geeft een kleine prikkel in je brein: een signaal dat er misschien iets interessants komt. Soms zit er iets tussen dat écht boeit, maar vaak blijft het bij vluchtige prikkels. Ondertussen raakt je hoofd vol, maar je krijgt er weinig voor terug.

Hoe weet je of je doomscrollt?

Er bestaat geen test waarmee je kunt checken of je een doemscroller bent. Maar er zijn wel duidelijke signalen. Je zit in de gevarenzone wanneer je:

🚩 Gedachteloos nieuws- of socialmedia-apps opent, vaak meerdere keren per dag
🚩 Je daarna leeg, onrustig of somber voelt
🚩 Moeite hebt om te stoppen, terwijl je eigenlijk wel weet dat het nergens toe leidt
🚩 's Avonds of 's ochtends lang op je telefoon zit zonder duidelijk doel
🚩 Niet toekomt aan andere dingen, of je gejaagd voelt als je niets checkt

Herkenbaar? Dan is het tijd om je scrollgedrag te doorbreken. Dat is niet makkelijk, maar het kan wel. Onderstaande tips helpen je op weg.

©Gorodenkoff

Wat kun je doen tegen doomscrolling?

1. Beperk je schermtijd en las schermvrije tijdstippen in

Geef jezelf vaste momenten waarop je iets mag checken. Bijvoorbeeld: 's ochtends 15 minuten nieuws, 's avonds 10 minuten social media. Stel een timer in, zodat je niet ongemerkt blijft hangen. Je kunt ook met jezelf afspreken dat je bijvoorbeeld één uur per dag niet op je scherm kijkt. Of in het weekend pas na twaalf uur 's middags je telefoon pakt. Ook is het mogelijk om tijdslimieten in te stellen voor bepaalde apps. Hieronder lees je hoe je dat doet op een iPhone en op een Android-toestel.

Scherm- en apptijd beperken op iPhone

Wil je op vaste tijden niet gestoord worden? Stel dan apparaatvrije tijd in op je iPhone. Tijdens die periodes zijn alleen telefoongesprekken, berichten en apps die je zelf toestaat beschikbaar. Ga naar Instellingen > Schermtijd, tik op App- en websiteactiviteit en schakel dit in als dat nog niet gebeurd is. Kies daarna voor Apparaatvrije tijd en stel via Gepland de begin- en eindtijd in. Je kunt kiezen voor elke dag hetzelfde tijdstip of per dag variëren. Vlak voor de ingestelde tijd krijg je een herinnering.

Ook kun je tijdslimieten instellen voor apps of hele categorieën, zoals sociale netwerken of games. Ga naar Instellingen > Schermtijd > Applimieten > Voeg limiet toe en selecteer de gewenste apps of categorieën. Tik op Volgende, stel de limiet in en gebruik eventueel Pas dagen aan voor verschillende limieten per dag. Rond af met Voeg toe.

Scherm- en apptijd beperken op je Android-telefoon

Rustmomenten op je Android-toestel stel je in via de Bedtijdmodus. Tijdens deze periodes worden je schermkleuren aangepast (bijvoorbeeld naar grijstinten) en kun je meldingen dempen of het scherm automatisch laten uitschakelen. Ga naar Instellingen > Digitaal welzijn en ouderlijk toezicht > Bedtijdmodus en stel in wanneer de modus moet starten en eindigen. Je kunt dit voor elke dag apart instellen of een vast schema kiezen.

Wil je appgebruik beperken? Ga dan naar Digitaal welzijn > Dashboard en kies de app die je wilt beperken. Tik op het zandlopertje naast de app en stel een dagelijkse limiet in. Zodra de limiet is bereikt, is de app de rest van die dag niet meer toegankelijk.

2. Zet meldingen uit

Pushmeldingen van nieuwsapps, sociale media of video-apps zorgen dat je telkens toch weer gaat kijken en scrollen. Zet ze uit. Wat je niet ziet, open je ook minder snel.

3. Richt je telefoon prikkelarmer in

Zet socialmedia- en nieuwsapps niet op je beginscherm. Of verwijder ze helemaal. Wil je ze toch echt bezoeken, dan kan dat via de browser. Dat is een extra handeling vergeleken met een app, maar juist daarom doe je het misschien minder vaak.  

Verder kun je er ook voor kiezen om de grijstintenmodus in te schakelen. Dat zorgt voor minder afleiding en een beeld dat rustiger is.

Op een iPhone ga je hiervoor naar Instellingen > Toegankelijkheid > Weergave en tekstgrootte > Kleurfilters en schakel je de optie in. Op een Android-smartphone ga je hiervoor naar Instellingen -> Toegankelijkheid -> Kleurfilters. Hier schakel je de optie Grijstinten in. Afhankelijk van je toestel kunnen deze menu-opties een iets andere naam hebben.

©ID.nl

4. Volg niet alles en iedereen

Kies één of twee betrouwbare nieuwsbronnen. Ontvolg accounts die vooral onrust of negativiteit brengen. Kies liever voor mensen of media die je inspireren, informeren of aan het denken zetten. Een account waar je geen energie van krijgt, maar dat je energie kost: dat kun je beter ontvolgen.

Stoppen met doom-scrolling? Het kan!

Doomscrolling gaat allang niet meer alleen over nieuws. Ook gedachteloos scrollen langs filmpjes, reacties of meningen op sociale media hoort erbij. Het lijkt onschuldig, maar kost tijd, energie en aandacht — en levert weinig op.

Het goede nieuws: je kunt ermee stoppen. Niet in één keer, maar stap voor stap. Door bewuster te kiezen wat je leest en wanneer. Door je telefoon minder het ritme van je dag te laten bepalen. En door ruimte te maken voor dingen die je echt iets opleveren.