Het nieuwe Android 9.0 (Pie) komt op steeds meer Android-smartphones en Android-tablets beschikbaar. Via een software-update voor bestaande telefoons of voorgeïnstalleerd op nieuwe modellen. Wat is er allemaal nieuw en veranderd in Android Pie? En wat heb je aan die vernieuwingen?

Minder je telefoongebruik

Een interessante vernieuwing in Android Pie is Digital Wellbeing, dat uit drie functies bestaat. Met Dashboard, App Timer en Wind Down wil Google je bewustmaken van je telefoongebruik. Vind je dat je teveel naar je scherm kijkt en te weinig naar de wereld om je heen, dan biedt Digital Wellbeing een aantal functies om je telefoongebruik te minderen.

Het Dashboard laat zien hoe vaak en hoe lang je dagelijks op je smartphone zit en welke apps je allemaal gebruikt. Blijkt dat je elke dag uren naar YouTub-video’s kijkt en wil je daar verandering in brengen, dan stel je de App Timer in. Met deze functie kun je apps een tijdlimiet geven zodat je bijvoorbeeld maximaal één uur per dag YouTube mag gebruiken. Na een uur krijg je een waarschuwing dat de limiet bereikt is en kun je de app pas de dag erna weer gebruiken. Wil je nog even doorkijken dan kun je de limiet oprekken of (tijdelijk) uitschakelen.

©PXimport

Wind Down is de derde en laatste functie van Digital Wellbeing. Als de functie ingesteld en geactiveerd is, wordt het scherm van je smartphone langzaam grijs als het tijd wordt om te gaan slapen. Ook gebruikt Wind Down een meer uitgebreide versie van de niet-storen-modus om notificaties te dempen en verbergen.

De Digital Wellbeing-functies zitten niet standaard in Android Pie. Google zegt dat de functies later dit jaar beschikbaar komen.

Slimme antwoorden

Het notificatiesysteem van Android 9.0 (Pie) is uitgebreid. Je ziet voortaan de eerste regels van een chatbericht, e-mail of ander soort notificatie. Bij diverse apps kan Google’s kunstmatige intelligentie (genaamd Smart Reply) ook antwoorden voorstellen. Krijg je bijvoorbeeld een mail met de vraag of je dinsdag om 11:00 kan afspreken, dan zie je voorgestelde reacties als ‘ja, dat is goed’ en ‘zou het ook om 12:00 kunnen?’ Appontwikkelaars kunnen zelf ook voorgestelde antwoorden in hun apps inbouwen.

Omdat er steeds meer Android-smartphones verschijnen met een notch (scherminkeping bovenin), heeft Google richtlijnen gepubliceerd hoe app-ontwikkelaars om kunnen gaan met de notch. Wat Google namelijk wil voorkomen, is dat een app niet goed werkt omdat een deel wegvalt door de notch. WhatsApp had hier last van tijdens de Pie-bèta’s: knoppen om foto’s te bewerken, waren onzichtbaar op notch-telefoons als de OnePlus 6.

Google Maps wordt nauwkeuriger

Google voorziet Android Pie ook van ondersteuning voor twee of meer camera’s tegelijk. Een noodzakelijke toevoeging omdat steeds meer smartphones twee of zelfs drie camera’s voor- of achterop hebben. Een telefoon met meerdere camera’s en Pie-software kan dankzij technische foefjes als API-ondersteuning betere foto’s en video’s maken, zo is de belofte.

Een andere vernieuwing is de ondersteuning voor het nieuwe 802.11mc wifiprotocol. Dit protocol is ontworpen om je exacte locatie te bepalen in een (groot) gebouw als een winkelcentrum of vliegveld. Apps als Google Maps kunnen op Android Pie-toestellen nauwkeuriger vertellen waar je bent en hoe je het snelste naar je bestemming navigeert.

©PXimport

Langere accuduur

Een andere, veelgevraagde functie is het beperken van apps als je die niet gebruikt. In Android Pie kunnen apps in stand-by-modus niet meer je microfoon of camera gebruiken zonder dat je dat doorhebt. Android blokkeert de verzoeken van de app, zo simpel is het.

Een verbetering die we ieder jaar van Google horen, is een langere accuduur. Ook dit jaar belooft de Android-maker dat de software energiezuiniger is, voor het eerst door de implantatie van kunstmatige intelligentie. Speciale software zou je telefoongebruik analyseren en weet na een tijdje welke apps je weinig gebruikt. Die apps worden sneller afgesloten zodat ze minder stroom verbruiken – en je accu langer mee moet gaan. Deze Adaptive Battery-functie is ook uit te schakelen in de instellingen.

Visuele veranderingen

Google geeft Android Pie ook een moderner uiterlijk. De software maakt meer gebruik van de nieuwe Material Design-richtlijnen, met ronde vormen, speelse kleuren en meer witruimte tussen instellingen. Het instellingen-scherm van Pie is bijvoorbeeld kleurrijk vormgegeven en groepeert relevante instellingen onder één categorie. Zo staan onder ‘Netwerk en internet’ alle instellingen die met wifi, mobiel internet en een hotspot te maken hebben. Overigens kunnen fabrikanten als Huawei en HTC zaken als het instellingenscherm naar eigen smaak aanpassen, waardoor het mogelijk is dat de software op jouw Pie-telefoon (iets) anders oogt en werkt.

Door je volumeknoppen in te drukken, verschijnt op het scherm een balk met de geluidsniveaus van je beltoon, media en alarm. In oudere versies staat de balk horizontaal bovenin, wat – vooral op grotere smartphones – nogal hoog is. In Android Pie is de balk verplaatst naar de rechterkant, ongeveer in het midden van het scherm. Hij wordt verticaal getoond, inclusief een snelkoppeling om eenvoudig te wisselen tussen de standen geluid, trillen en stil. Een nuttige verbetering, als je het ons vraagt.

©PXimport

©PXimport

Bediening via gebaren in plaats van knoppen

De drie navigatieknoppen (terug, thuis en recente apps) onderaan het scherm zijn in Android 9.0 (Pie) verdwenen. In plaats daarvan zit er in het midden een horizontaal streepje dat als thuisknop dient. Door de knop kort omhoog te vegen, open je het scherm met recente apps. De apps worden niet langer als een verticale lijst getoond, maar – net als op de iPhone – horizontaal. Veeg je vanaf de thuisknop langer omhoog dan open je het scherm met alle geïnstalleerde applicaties. Een terugknop zit er standaard niet in Android Pie, behalve in apps. Kijk je bijvoorbeeld een YouTube-video, dan staat de knop ‘gewoon’ links onderin en ga je met een druk op de knop terug naar het vorige YouTube-scherm.

Een langverwachte functie die in Android Pie eindelijk zijn debuut maakt, is het bewerken van screenshots (schermafbeeldingen). Je maakt een screenshot door de aan- en uitknop in te drukken en te kiezen voor Screenshot. Als die gemaakt is, kun je bovenin het scherm uit drie acties kiezen: delen, bewerken en verwijderen. De bewerk-functie laat je onder andere de afmetingen van de screenshot aanpassen, wat handig is als je slechts een deel van je scherm met iemand wil delen.

©PXimport

©PXimport

Android Pie op jouw smartphone

Of jouw smartphone een update van Android 8.0 (Oreo) naar Android 9.0 (Pie) krijgt, kunnen we niet zeggen. Houd hiervoor de communicatiekanalen van je fabrikant in de gaten of vraag het eventueel. De eerste smartphones, waaronder de OnePlus 6, zijn al geüpdatet naar Android Pie en nieuwe modellen als de Sony Xperia XZ3 draaien standaard op Pie. De komende maanden worden ook telefoons van Huawei, HTC, Samsung en meer merken geüpdatet naar de nieuwe software.

Vanaf 7 juli krijgt Google Gemini toegang tot apps als WhatsApp, Telefoon en Berichten – zelfs als je dat niet expliciet hebt aangezet. Wat betekent dat voor je privacy? En hoe voorkom je dat de AI méér weet dan jij wilt? Dit moet je weten voordat de verandering ingaat.

Googles AI-assistent Gemini wordt komende maand verweven met een aantal nogal essentiële apps op je Android-toestel. Denk aan Telefoon, Berichten en zelfs WhatsApp. Dat blijkt uit een e-mail die Google eind juni verstuurde naar gebruikers van Gemini, meldt de website Android Authority. De toon van die boodschap riep meteen vragen op: helpt Gemini je straks óók als je tracking hebt uitgeschakeld? En wat betekent dat voor je privacy?

Ook interessant: Bezorgd over je privacy? Zo zet je Meta AI uit in je WhatsApp-chats

Vage communicatie zorgt voor onrust

In de e-mail staat dat Gemini binnenkort ondersteuning biedt bij basisfuncties zoals bellen en berichten versturen, óók als je de zogeheten Gemini Apps Activity uit hebt staan. Op papier klinkt dat als een handige extra, maar in de praktijk leidde het vooral tot verwarring. Want als Gemini kan helpen zonder dat die activiteit is ingeschakeld, betekent dat dan dat de AI toch nog steeds meeleest of gegevens opslaat?

De formulering was vaag, de impact onduidelijk, en aangezien onze privacy in combinatie met AI sowieso al een heet hangijzer is, ging het nieuws als een lopend vuurtje door de techcommunity. Al snel verschenen er bezorgde reacties op sociale media en in forums, waarin gebruikers zich afvroegen of ze straks ongemerkt data afstaan aan een AI-systeem dat ze zelf niet actief gebruiken.

©Andrea

Google stelt gerust, maar nuanceert niet alles

Gelukkig kwam Google snel met verduidelijking. De kernboodschap: al biedt Gemini straks hulp bij je apps, dat betekent níét dat je persoonlijke gegevens automatisch worden verzameld of opgeslagen. Als je Gemini Apps Activity uit hebt staan, worden je gesprekken niet opgeslagen, niet gebruikt om modellen te trainen en verdwijnen ze na korte tijd automatisch. De AI gebruikt die tijdelijke gegevens alleen om je direct te kunnen helpen, bijvoorbeeld als je zegt 'bel mama' of 'stuur een bericht naar Daan'.

Toch blijft er een nuance hangen. De toegang van Gemini tot deze apps wordt standaard ingeschakeld voor iedereen, tenzij je dat zelf dus actief uitschakelt. Dat betekent dat de AI wel degelijk macht krijgt over je telefoonfuncties, tenzij jij ingrijpt. En hoewel de data niet worden opgeslagen, is er technisch gezien wel sprake van toegang tot privé-interactie, al is het kortstondig en geanonimiseerd.

Ook interessant: Spraakberichten in WhatsApp lezen, zo werkt het

Gebruikers kunnen zelf de stekker eruit trekken

Voor wie zich niet prettig voelt bij deze mate van AI-integratie, is er goed nieuws: je kunt de toegang van Gemini tot je apps volledig intrekken. Dat doe je via de instellingen van de Gemini-app binnen Android of via de speciale webpagina gemini.google.com/apps. Daar bepaal je per app of je Gemini toestemming geeft om ermee te werken. Zet je die toegang uit, dan stopt de AI simpelweg met bellen, berichten sturen of andere app-interacties. Je behoudt dus altijd de controle – als je tenminste weet waar je moet kijken.

Wat belangrijk is om te onthouden: deze wijziging betekent niet dat Gemini een spion wordt op je telefoon. Het is eerder een uitbreiding van de Assistent-functie, zoals we die kennen van eerdere AI-integraties binnen Android. Maar doordat AI steeds meer verweven raakt met je dagelijkse digitale handelingen, is het goed om scherp te blijven op wat wel en niet wordt gedeeld.

©WEI ZHENG

Van slimme assistent naar app‑regisseur

De evolutie van Gemini laat zien waar het naartoe gaat met AI in Android: niet langer een slimme praatpaal in de marge, maar een behoorlijk dominante regisseur van je app-gebruik. Vergelijk het met Siri's vernieuwde integratie in iOS 18 of de opkomende app-functies in Android 16 – allemaal gericht op een AI die niet alleen antwoordt, maar ook handelt.

Die verschuiving is logisch, maar dwingt ontwikkelaars én gebruikers om na te denken over de ethiek van assistentie. Want hoe vriendelijk een AI ook oogt, als die steeds meer kan, moet je ook scherper kijken naar wat je precies weggeeft.

Wat betekent dat concreet voor jou?

Als gebruiker hoef je je voorlopig geen zorgen te maken dat Gemini heimelijk je gesprekken opslaat of meeluistert zonder toestemming. Maar het blijft belangrijk om je instellingen te checken, zeker nu de AI standaard meer bevoegdheden krijgt. De tools om die macht te beperken zijn er gelukkig, je moet ze alleen wel even opzoeken.

Wil je dus de voordelen van Gemini benutten zonder je privacy op het spel te zetten? Check dan vóór 7 juli je instellingen en bepaal zelf hoeveel zeggenschap je de AI geeft. Zo houd je het beste van twee werelden: slimme hulp, zonder ongewenste inmenging.

De Sony ULT Field 3 lijkt op het eerste gezicht wat onopvallend, maar de reflecterende ULT-knop heeft een hoop te bieden. Die belooft een diepe, voelbare bas, wat samen met zijn robuuste, waterdichte bouw de belangrijkste beloftes van dit model zijn.

De Sony ULT Field 3 is een compacte en draagbare bluetoothspeaker met een adviesprijs van 199 euro. Op het eerste gezicht is dit een onopvallende luidspreker, met twee opvallende elementen. Zowel het Sony-logo als de bijzondere ULT-knop zijn voorzien van reflecterend materiaal, waardoor die een andere kleur dan zilver laten zien wanneer het licht erop valt. We zien groene, blauwe, roze en gele tinten voorbijkomen, waardoor het model toch een unieke uitstraling heeft. Om die ULT-knop (ULT staat trouwens voor Ultimate) is overigens een hoop te doen: dit is namelijk een centraal element.

Sony ULT Field 3

Wanneer je die knop indrukt, dan activeer je volgens Sony een diepe en voelbare bas. Daar vertellen we verderop in deze recensie meer over. De speaker beschikt daarnaast over Sound Field Optimization, dat het geluid aanpast aan de omgeving. Ook daar zou dan een betere geluidservaring uit moeten komen. Via de gratis te downloaden Sony Music Connect-app kun je een zevenbands equalizer gebruiken. Dit kun je alleen doen wanneer je de ULT-modus niet geactiveerd hebt, aangezien die de muziekbeleving al grotendeels aanpast voor je.

©Wesley Akkerman

Je kunt de Sony ULT Field 3 zowel binnen als buiten gebruiken, dankzij het IP67-certificaat. Het apparaat is niet alleen stof- en waterdicht, maar ook schokbestendig en roestvrij. De accu gaat tot 24 uur mee, maar dat is mede afhankelijk van het volume en overige instellingen. Voor een dagje weg is de accuduur meer dan prima. Je kunt de speaker bovendien als powerbank inzetten, voor als je onderweg je smartphone moet opladen. Sony levert tot slot een schouderband mee, wat het draagbare karakter van de Field 3 verder benadrukt.

Tweedeling van het geluid

De geluidskwaliteit van de speaker draait om de tweedeling die de ULT-knop creëert. Zodra je die functie activeert, dan hoor je een behoorlijke basversterking en vollere middentonen, zonder dat de zang aan helderheid verliest. Zonder die modus klinkt de muziek gedetailleerd, maar ook merkbaar vlakker. Prima voor op de achtergrond, maar de audio mist dan wel wat impact. Bij sommige genres, zoals hiphop, kan de verhoogde bas de vocalen soms wat overstemmen. De equalizer biedt in die gevallen dan helaas ook niet altijd soelaas.

©Wesley Akkerman

Je kunt het apparaat zowel liggend als staand gebruiken, maar we hebben gemerkt dat horizontaal gebruik fijner klinkt. Het volume kan ook lekker hoog, zonder dat dit ten koste gaat van de kwaliteit, waardoor je deze speaker prima in een tuin zou kunnen gebruiken. Ondanks dat we ons nooit ondergedompeld voelen in het geluid, zijn we toch positief over de Sony ULT Field 3. Dit is typisch zo'n speaker die je onderweg meeneemt of ergens neerzet waar je geen andere speakers kunt installeren. Denk dan aan de badkamer of misschien wel een slaapkamer.

De speaker bedienen

Je bedient de Sony ULT Field 3 op twee manieren: via de Music Connect-app of via de strip bovenop. Binnen de applicatie regel je diverse instellingen, zoals de bluetoothkwaliteit en geluidsoptimalisatie. We hebben de optimalisatie op een gegeven moment uitgeschakeld en gemerkt dat de speaker dan beter klinkt dan voorheen. Verder is het zo dat je zowel die stand als de ULT-knop moet uitschakelen om de equalizer te kunnen gebruiken. Dat is best jammer, zeker in het geval van ULT. Je eigen instellingen evenaren die van de Sony-geluidsoptie namelijk niet.

©Wesley Akkerman

De meeste functies zijn gelukkig direct toegankelijk via de knoppenstrip bovenop het apparaat. Hier vind je de standaard bediening en de specifieke ULT-toets. Aan de achterzijde bevindt zich een handige usb-c-poort voor het opladen van zowel de speaker als je telefoon. Daarnaast beschikt dit model over bluetooth multipoint (waardoor je gemakkelijk twee apparaten aansluit) en Party Connect. Door die laatste functie sluit je de ULT Field 3 naadloos aan op andere Sony-speakers die over dezelfde functionaliteit beschikken (bijna honderd momenteel).

Sony ULT Field 3 kopen?

Voor 199 euro (online al voor minder te vinden) is de Sony ULT Field 3 zeker een aanrader. De speaker transformeert met de ULT-knop van een subtiele achtergrondspeler naar een krachtpatser met een diepe bas. Gecombineerd met zijn robuuste bouw, lange accuduur en handige multipoint-connectiviteit, biedt hij een zeer compleet pakket. Het voornaamste nadeel is de beperkte equalizer, die je dwingt te kiezen. De luidspreker is minder geschikt voor de audiofielen onder ons – maar voor alle andere mensen is dit echt geen verkeerde aankoop.