Goede beveiligingssoftware hoeft niet per se van een commercieel bedrijf te komen. Sterker nog, enkele van de beste beveiligingsproducten zijn zelfs open source.

Open source hoeft niet altijd gratis te zijn, maar dankzij hardwerkende open source-ontwikkelaars is veel van deze software dat wel. Waarom zou je geld uitgeven als er een gratis alternatief is? Als je een applicatie goed kunt gebruiken, mag je altijd nog geld doneren aan de ontwikkelaar.

De lage kosten zijn niet eens de belangrijkste overweging om je te verdiepen in open software. De beste beveiligingsproducten van dit moment zijn open source, bijvoorbeeld OpenSSH, OpenSSL, GnuPG en de firewall iptables.

De meeste commercieel verkrijgbare pakkatten zijn er alleen voor Windows (en soms ook voor de Mac). Hun open source alternatieven zijn er voor Mac, Linux, Unix en vele andere platforms. In deze lijst komen enkele goede open source-apps langs om gegevens te beveiligen, te redden en te back-uppen, en om mobiele apparaten te beschermen.

Grondig wissen met Darik's Boot and Nuke

Computers mogen het pand nooit verlaten zonder dat de harde schijf grondig is gewist. Darik's Boot and Nuke is een opstartprogramma die je als iso downloadt om op een opslagmedium te zetten of om via PXE via het netwerk te starten.

DBAN heeft dus geen OS nodig om de schijf te wissen en werkt met IDE-, SCSI- en SATA-disks op systemen met x86- of PowerPC-architectuur. Je kunt natuurlijk kiezen welke schijven van het systeem er precies gewist moeten worden of om het hele systeem te schrappen.

Repareren met PhotoRec en TestDisk

Als je iets hebt gewist wat bewaard had moeten blijven, is de eerste stap altijd om niet in paniek te raken. Een verwijderd bestand blijft immers gewoon op de schijf staan, maar de plek waar het staat wordt nu gezien als vrije ruimte. Zolang er niets over deze ruimte is geschreven, is het bestand terug te halen. (Tenzij je een programma als DBAN hebt gedraaid die de data voorgoed vernietigt.)

PhotoRec haalt allerlei bestanden terug; niet alleen foto's. TestDisk van dezelfde ontwikkelaars is een prachtige bijbehorend programma dat partitietabellen repareert. Beide applicaties werken met alle grote besturingssystemen en bestandsindelingen, en zijn voorzien van uitstekende documentatie.

Deze software is beschikbaar voor bijna ieder besturingssysteem (Mac, Lunux, Windows, BSD en andere Unixes) maar de beste manier om het programma te draaien is via een bootmedium. TestDisk en PhotoRec worden meegeleverd bij een flink aantal Linux recovery-distributies, zoals GParted en Knoppix. Mijn favoriete is System Rescue op een usb-stick omdat het ook snel is op een verouderd systeem. De herstelde bestanden kopieer ik meteen naar een externe opslagbron of andere partitie op dezelfde schijf om de geredde bitjes zo min mogelijk te verstoren.

Volgende pagina: recovery, clonen, versleutelen en beveiligings-apps voor mobiele apparaten.

Falende schijven redden met ddrescue

Het eerste wat je doet als een opslagmedium beschadigd raakt, is kopiëren wat je kunt voordat het station volledig onderuit gaat. De reparatieslag kun je vervolgens op de kopie uitvoeren zonder dat je meer schade aanricht bij het origineel. GNU ddrescue is de perfecte tool voor deze klus.

Omdat ddrescue geen kopie maakt op bestandsniveau maar op de sectoren van de disk (blockniveau) maakt het niet uit welk besturingssysteem of bestandsindeling er wordt gebruikt.

Het programma werkt snel omdat het alleen onbeschadige blocks kopieert en automatisch slechte secoren overslaat, zodat je er niet bij hoeft te blijven zitten. Het opslagapparaat waar je heen kopieert moet 50 procent meer ruimte hebben dan het origineel. Ik raad aan om System Rescue te gebruiken want hier zit ddrescue al bij inbegrepen.

Disks clonen met Clonezilla

Wat als je het hele OS inclusief data wilt clonen om naar een harde schijf te kopiëren of een back-up te maken? Kijk eens naar het prachtige Clonezilla dat niet alleen de coolste naam heeft maar ook grote kloonkrachten heeft. Er zijn twee versies: Clonezilla Live en Clonezilla SE.

Live is specifiek bedoeld voor herstel en maakt images van losse systemen en het draait via een bootable usb-stick of cd/dvd. Clonezilla SE maakt images van meerdere PC's tegelijk en draait op het netwerk. Beide programma's werken op blockniveau van x86- en x86-64-systemen en kopiëren daarmee iedere OS en bestandssysteem.

Versleutelen met TrueCrypt

TrueCrypt is een van de populairste multi-platform versleutelingsapplicaties en dat heeft gegronde redenen: het programma is makkelijk te gebruiken en erg sterk. Het draait op Mac, Linux en Windows. TrueCrypt versleutelt partities, hele opslagmedia en maakt verborgen systeemvolumes aan.

Maak een versleutelde schijf aan en bestanden die je erop plaatst worden automatisch versleuteld terwijl je werkt. Alleen bij het mounten van een schijf moet je een wachtwoord invoeren. Versleutelde bronnen zijn te delen via een netwerk. Er is ook een portable modus waarmee het programma te draaien is via verwisselbare media zonder dat het op het hostsysteem hoeft te worden geïnstalleerd.

Houd er natuurlijk rekening mee dat geen enkele bestandsversleutelingssoftware bestendig is tegen malware en loggers die zijn geïnstalleerd voordat de software is geïnstalleerd. Als je liever individuele bestanden versleutelt zonder hele schijven te versleutelen, probeer dan AES Crypt. Dit programma heeft een mooie interface voor Mac en Windows en een terminal voor Linux.

Op de volgende pagina kijken we naar geweldige open source-apps om mobiele apparaten te beveiligen.

Master Password (iOS)

Master Password voor iOS is een stateless wachtwoordbeheerder. Het programma bewaart wachtwoorden niet op het toestel of in de cloud. Vanuit een masterwachtwoord creëert de app aparte sleutels voor elke site. Als je de iPhone kwijtraakt, genereert de app vanuit het hoofdwachtwoord opnieuw dezelfde codes voor de opgegeven sites.

ChatSecure (iOS)

ChatSecure versleutelt gegevens van platforms die de chatprotocollen ]XMPP of Oscar gebruiken. Chats via Google Talk, Jabber en iChat zijn daarmee te versleutelen. De broncode van de app staat op Github.

AppBrain Advertentie Detector (Android)

De AppBrain Advertentie Detector van de Nederlandse ontwikkelaar Swiss Codemonkeys doet meer dan alleen spammende apps herkennen. De app bekijkt ook de machtigingen van programma's en schaalt zo in hoe (on)veilig ze zijn. Op deze manier herken je als gebruiker een potentieel schadelijke app zonder dat je steeds de machtigingen hoeft door te spitten. Een overvloed aan machtigingen is een veiligheidsrisico, dus zelfs goedbedoelende apps worden op de risicolijst gezet.

The Guardian Project (Android)

De ontwikkelaars van The Guardian Project hebben als doel activisten te beschermen die gevaar lopen omdat ze informatie delen. De open source-software die uit het project voortvloeit is uiteraard ook geschikt voor mensen die zich zorgen maken over hun privacy online.

De app Orbot zorgt ervoor dat Android gebruik kan maken van het Tor-netwerk dat bestaat uit een hoop proxy's om webverkeer te anonimiseren. De browser Orweb maakt vervolgens gebruik van Orbot om censurerende webblokkades te omzeilen en je privacy te beschermen. Ook wordt er geen geschiedenis bijgehouden van je activiteiten.

Gibberbot is een chatdienst die Tor gebruikt. ObscuraCam is een handige app om de anonimiteit van mensen op afbeeldingen te garanderen door gezichten op foto's te wissen. De software zit nog in de alfafase, maar je kunt eraan bijdragen door het te helpen testen.

Droidwall (Android)

Droidwall is een grafische interface voor de firewall iptables die al jaren een boegbeeld is van de Linux-kernel. Via de app bepaal je zelf welke applicaties en diensten de internetverbinding mogen gebruiken. Droidwall vereist dat het toestel geroot is. Ik vind het overigens belachelijk dat je zelf geen roottoegang hebt tot je eigen computers, maar zo is het leven tegenwoordig.

In de rubriek Waar voor je geld gaan we op zoek naar leuke aanbiedingen of producten met bijzondere eigenschappen. Dit keer hebben we een selectie van vijf 65-inch televisies voor je, met uiteenlopende prijzen van zo'n 800 tot 1.600 euro, voor ieder budget dus.

LG OLED65C46LA

Met de LG OLED65C46LA haal jij een televisie in huis die een groot 65‑inch scherm combineert met de uitstekende contrasten van OLED. Elke pixel kan individueel oplichten of uitstaan, zodat zwarte beelden echt donker worden en er geen achtergrondverlichting nodig is. In de praktijk levert dat scherp beeld en een prettige kijkhoek op, waardoor je zelfs vanuit de hoek van je woonkamer naar films of series kunt kijken. De 4K‑resolutie (3.840 × 2.160 pixels) zorgt ervoor dat ondertitels en fijne details bij natuurdocumentaires of sportwedstrijden scherp blijven.

Dankzij het 120 Hz‑paneel worden snelle bewegingen vloeiend weergegeven, wat vooral bij games of sport handig is. De tv draait op LG’s WebOS‑systeem; daarmee kun je eenvoudig navigeren tussen apps zoals Netflix, Disney+ en YouTube. Vier HDMI 2.1‑poorten bieden ruimte voor gameconsoles en randapparatuur. Ook beschikt de tv over eARC voor het doorgeven van geluid naar een externe soundbar.

Samsung QE65Q73D

Als je graag een groot scherm wilt met levendige kleuren, dan is de Samsung QE65Q73D een model om naar te kijken. Deze QLED‑televisie heeft eveneens een schermdiagonaal van 165 centimeter, maar maakt gebruik van een Quantum‑Dot laag om licht om te zetten in een breed kleurvolume. Hierdoor zijn kleuren uit films, series of games aanwezig zonder dat je zelf iets hoeft bij te stellen. Met een verversingssnelheid van 100 Hz worden bewegingen soepel weergegeven en dankzij de Motion Xcelerator 120 Hz‑functie profiteer je bij gameconsoles die hogere verversingsfrequenties ondersteunen.

De 4K AI‑upscaler in Samsungs Quantum‑processor schaalt beelden op tot de volledige Ultra‑HD‑resolutie, zodat je oudere HD‑films scherper ervaart. Het besturingssysteem Tizen biedt toegang tot apps en streamingdiensten en je kunt via SmartThings andere

slimme apparaten bedienen. Er zijn vier HDMI‑poorten en wifi aan boord en energieklasse E geeft aan dat het verbruik gemiddeld is voor een groot QLED‑scherm.

LG OLED65G45LW

De LG OLED65G45LW uit 2024 is een zogeheten Gallery‑model, bedoeld om strak tegen de muur te hangen. Het scherm is slechts enkele centimeters dik, zodat het toestel in je interieur opgaat. Binnenin zit een OLED evo‑paneel met 4K‑resolutie, waardoor elk beeldpunt individueel wordt aangestuurd en kleurenkrachtig zijn. De televisie ondersteunt een verversingssnelheid van 120 Hz en biedt daardoor vloeiende beelden bij sport of snel bewegende films.

Via vier HDMI‑2.1‑aansluitingen kun je gameconsoles aansluiten en profiteren van variabele refresh rates. WebOS 8 vormt de basis voor het smart‑platform; hiermee navigeer je door apps en diensten en kun je via spraakassistenten als Google Assistant of Amazon Alexa de tv bedienen. De set wordt geleverd met een wandbeugel, zodat hij strak tegen de muur bevestigd kan worden.

LG OLED65B42LA

In de B‑serie van LG vind je de OLED65B42LA, een toestel dat in 2024 op de markt kwam. Deze televisie biedt de voordelen van OLED – elk pixel kan apart aan of uit – maar in een iets betaalbaarder segment dan de G‑ of C‑series. Het 65‑inch scherm combineert een 4K‑resolutie met een verversingssnelheid van 120 Hz. Hierdoor zijn bewegingen bij games of sportprogramma’s soepel en blijven details scherp.

WebOS maakt het mogelijk om streamingapps en live‑tv makkelijk te combineren en je kunt de tv bedienen met de meegeleverde Magic Remote. De televisie heeft vier HDMI‑poorten voor randapparatuur en ondersteunt eARC voor lossless audiotransport naar een soundbar of receiver. Door het slanke ontwerp staat de tv op twee subtiele pootjes of kun je hem aan de muur hangen via een VESA‑beugel.

Sony XR‑65A80L

Sony’s XR‑65A80L combineert een 65‑inch OLED‑scherm met het Google TV‑platform. Hierdoor kun je eenvoudig door streamingapps scrollen en de tv koppelen aan je Google‑account. Het XR‑paneel gebruikt Sony’s Cognitive Processor XR, die beelden analyseert en optimaliseert voor contrast en kleur. Met een vernieuwingsfrequentie van 120 Hz en ondersteuning voor HDMI 2.1 zijn snelle games of films geen probleem; variabele refresh rates en Auto Low Latency worden ondersteund.

De luidsprekers zitten achter het scherm verwerkt zodat het geluid direct uit het beeld lijkt te komen; met ondersteuning voor Dolby Atmos sluit je ook eenvoudig een soundbar aan. Vier HDMI‑poorten, wifi en Bluetooth zorgen voor verbinding met randapparatuur, en via de ingebouwde microfoon kun je spraakopdrachten geven. Dankzij de ingebouwde standaard kun je de tv neerzetten of via VESA aan de muur hangen. Het 55-inch model van deze televisie is eerder door ID.nl getest.

Gezellig, zo'n avondje gourmetten. Maar na afloop blijft er op het gourmetstel vaak aangebakken vet, gesmolten kaas en saus achter. Logisch dat je niet meteen zin hebt om de boel schoon te maken. Als je het slim aanpakt, is alles binnen een half uurtje weer schoon!

Laten afkoelen, maar wacht niet te lang

Zet het gourmetstel na gebruik uit en trek de stekker uit het stopcontact. Laat het geheel afkoelen tot het handwarm is. Wacht je te lang, dan koeken vet en kaas vast en wordt schoonmaken lastiger. Haal losse onderdelen zoals pannetjes, spatels en bakplaatjes eraf voordat je begint met schoonmaken.

Losse onderdelen schoonmaken

Gourmetpannetjes en bakplaatjes hebben meestal een antiaanbaklaag. Die blijft het mooist als je ze niet hardhandig schoon schrobt. Leg ze in warm water met een beetje afwasmiddel en laat ze tien tot vijftien minuten weken. Aangekoekte resten laten dan vanzelf los. Gebruik daarna een zachte spons of borstel en spoel alles goed af. Controleer altijd even de handleiding: sommige onderdelen kun je in de vaatwasser doen, andere juist niet.

©Saskia van Weert

Zo maak je het elektrische deel veilig schoon

Terwijl de pannetjes, spatels en losse bakplaatjes staan te weken, ga je door met het verwarmingselement. Dat element zelf mag nooit nat worden. Zie je vetspetters of etensresten, veeg die dan weg met keukenpapier zodra het gourmetstel is afgekoeld. Voor hardnekkiger vuil gebruik je een licht vochtige doek met een klein beetje afwasmiddel. Knijp de doek goed uit en zorg dat er geen water bij het snoer of in openingen komt. Droog alles direct na met een schone doek.

De bak- of grillplaat weer vetvrij krijgen

Heeft je gourmetstel een losse bak- of grillplaat, haal dan eerst het overtollige vet weg met keukenpapier. Leg de plaat vervolgens in warm water, zodat aangekoekte resten kunnen losweken. Is de bakplaat vast onderdeel van het gourmetstel, dan kun je deze uiteraard niet in water onderdompelen. Neem in dat geval de plaat af met een licht vochtige doek zodra hij is afgekoeld, eventueel met een beetje afwasmiddel. Zo voorkom je dat vet tijdens het schoonmaken uitsmeert. Gebruik vooral geen schuursponsjes of schrapers om het vet weg te krijgen, want die beschadigen de coating en zorgen ervoor dat eten de volgende keer sneller blijft plakken. 

Vergeet je tafel niet!

Vetspetters en gemorste saus zijn bijna niet te voorkomen. Leg daarom vooraf een afwasbaar tafelkleed of gebruik een papieren tafelkleed. Dat kan na het gourmetten rechtstreeks de vuilnisbak in. Houd tijdens het eten keukenpapier of doekjes bij de hand om gemorste resten meteen weg te vegen. Is de tafel toch vies geworden, neem hem dan zo snel mogelijk af met warm water en een mild schoonmaakmiddel.

Schoon wegzetten voor de volgende keer

Laat alle onderdelen volledig drogen voordat je het gourmetstel opbergt. Berg je alles nog vochtig op in de doos of kast, dan kunnen er snel muffe geurtjes ontstaan. Bewaar pannetjes en platen apart van elkaar, eventueel met een vel keukenpapier ertussen. Berg pannetjes en platen apart op, eventueel met een velletje keukenpapier ertussen. Zo voorkom je krassen. Zo is het volgende keer alleen nog maar een kwestie van de boel weer tevoorschijn halen en lekker gaan eten. Veel gourmetplezier!