Goede beveiligingssoftware hoeft niet per se van een commercieel bedrijf te komen. Sterker nog, enkele van de beste beveiligingsproducten zijn zelfs open source.

Open source hoeft niet altijd gratis te zijn, maar dankzij hardwerkende open source-ontwikkelaars is veel van deze software dat wel. Waarom zou je geld uitgeven als er een gratis alternatief is? Als je een applicatie goed kunt gebruiken, mag je altijd nog geld doneren aan de ontwikkelaar.

De lage kosten zijn niet eens de belangrijkste overweging om je te verdiepen in open software. De beste beveiligingsproducten van dit moment zijn open source, bijvoorbeeld OpenSSH, OpenSSL, GnuPG en de firewall iptables.

De meeste commercieel verkrijgbare pakkatten zijn er alleen voor Windows (en soms ook voor de Mac). Hun open source alternatieven zijn er voor Mac, Linux, Unix en vele andere platforms. In deze lijst komen enkele goede open source-apps langs om gegevens te beveiligen, te redden en te back-uppen, en om mobiele apparaten te beschermen.

Grondig wissen met Darik's Boot and Nuke

Computers mogen het pand nooit verlaten zonder dat de harde schijf grondig is gewist. Darik's Boot and Nuke is een opstartprogramma die je als iso downloadt om op een opslagmedium te zetten of om via PXE via het netwerk te starten.

DBAN heeft dus geen OS nodig om de schijf te wissen en werkt met IDE-, SCSI- en SATA-disks op systemen met x86- of PowerPC-architectuur. Je kunt natuurlijk kiezen welke schijven van het systeem er precies gewist moeten worden of om het hele systeem te schrappen.

Repareren met PhotoRec en TestDisk

Als je iets hebt gewist wat bewaard had moeten blijven, is de eerste stap altijd om niet in paniek te raken. Een verwijderd bestand blijft immers gewoon op de schijf staan, maar de plek waar het staat wordt nu gezien als vrije ruimte. Zolang er niets over deze ruimte is geschreven, is het bestand terug te halen. (Tenzij je een programma als DBAN hebt gedraaid die de data voorgoed vernietigt.)

PhotoRec haalt allerlei bestanden terug; niet alleen foto's. TestDisk van dezelfde ontwikkelaars is een prachtige bijbehorend programma dat partitietabellen repareert. Beide applicaties werken met alle grote besturingssystemen en bestandsindelingen, en zijn voorzien van uitstekende documentatie.

Deze software is beschikbaar voor bijna ieder besturingssysteem (Mac, Lunux, Windows, BSD en andere Unixes) maar de beste manier om het programma te draaien is via een bootmedium. TestDisk en PhotoRec worden meegeleverd bij een flink aantal Linux recovery-distributies, zoals GParted en Knoppix. Mijn favoriete is System Rescue op een usb-stick omdat het ook snel is op een verouderd systeem. De herstelde bestanden kopieer ik meteen naar een externe opslagbron of andere partitie op dezelfde schijf om de geredde bitjes zo min mogelijk te verstoren.

Volgende pagina: recovery, clonen, versleutelen en beveiligings-apps voor mobiele apparaten.

Falende schijven redden met ddrescue

Het eerste wat je doet als een opslagmedium beschadigd raakt, is kopiëren wat je kunt voordat het station volledig onderuit gaat. De reparatieslag kun je vervolgens op de kopie uitvoeren zonder dat je meer schade aanricht bij het origineel. GNU ddrescue is de perfecte tool voor deze klus.

Omdat ddrescue geen kopie maakt op bestandsniveau maar op de sectoren van de disk (blockniveau) maakt het niet uit welk besturingssysteem of bestandsindeling er wordt gebruikt.

Het programma werkt snel omdat het alleen onbeschadige blocks kopieert en automatisch slechte secoren overslaat, zodat je er niet bij hoeft te blijven zitten. Het opslagapparaat waar je heen kopieert moet 50 procent meer ruimte hebben dan het origineel. Ik raad aan om System Rescue te gebruiken want hier zit ddrescue al bij inbegrepen.

Disks clonen met Clonezilla

Wat als je het hele OS inclusief data wilt clonen om naar een harde schijf te kopiëren of een back-up te maken? Kijk eens naar het prachtige Clonezilla dat niet alleen de coolste naam heeft maar ook grote kloonkrachten heeft. Er zijn twee versies: Clonezilla Live en Clonezilla SE.

Live is specifiek bedoeld voor herstel en maakt images van losse systemen en het draait via een bootable usb-stick of cd/dvd. Clonezilla SE maakt images van meerdere PC's tegelijk en draait op het netwerk. Beide programma's werken op blockniveau van x86- en x86-64-systemen en kopiëren daarmee iedere OS en bestandssysteem.

Versleutelen met TrueCrypt

TrueCrypt is een van de populairste multi-platform versleutelingsapplicaties en dat heeft gegronde redenen: het programma is makkelijk te gebruiken en erg sterk. Het draait op Mac, Linux en Windows. TrueCrypt versleutelt partities, hele opslagmedia en maakt verborgen systeemvolumes aan.

Maak een versleutelde schijf aan en bestanden die je erop plaatst worden automatisch versleuteld terwijl je werkt. Alleen bij het mounten van een schijf moet je een wachtwoord invoeren. Versleutelde bronnen zijn te delen via een netwerk. Er is ook een portable modus waarmee het programma te draaien is via verwisselbare media zonder dat het op het hostsysteem hoeft te worden geïnstalleerd.

Houd er natuurlijk rekening mee dat geen enkele bestandsversleutelingssoftware bestendig is tegen malware en loggers die zijn geïnstalleerd voordat de software is geïnstalleerd. Als je liever individuele bestanden versleutelt zonder hele schijven te versleutelen, probeer dan AES Crypt. Dit programma heeft een mooie interface voor Mac en Windows en een terminal voor Linux.

Op de volgende pagina kijken we naar geweldige open source-apps om mobiele apparaten te beveiligen.

Master Password (iOS)

Master Password voor iOS is een stateless wachtwoordbeheerder. Het programma bewaart wachtwoorden niet op het toestel of in de cloud. Vanuit een masterwachtwoord creëert de app aparte sleutels voor elke site. Als je de iPhone kwijtraakt, genereert de app vanuit het hoofdwachtwoord opnieuw dezelfde codes voor de opgegeven sites.

ChatSecure (iOS)

ChatSecure versleutelt gegevens van platforms die de chatprotocollen ]XMPP of Oscar gebruiken. Chats via Google Talk, Jabber en iChat zijn daarmee te versleutelen. De broncode van de app staat op Github.

AppBrain Advertentie Detector (Android)

De AppBrain Advertentie Detector van de Nederlandse ontwikkelaar Swiss Codemonkeys doet meer dan alleen spammende apps herkennen. De app bekijkt ook de machtigingen van programma's en schaalt zo in hoe (on)veilig ze zijn. Op deze manier herken je als gebruiker een potentieel schadelijke app zonder dat je steeds de machtigingen hoeft door te spitten. Een overvloed aan machtigingen is een veiligheidsrisico, dus zelfs goedbedoelende apps worden op de risicolijst gezet.

The Guardian Project (Android)

De ontwikkelaars van The Guardian Project hebben als doel activisten te beschermen die gevaar lopen omdat ze informatie delen. De open source-software die uit het project voortvloeit is uiteraard ook geschikt voor mensen die zich zorgen maken over hun privacy online.

De app Orbot zorgt ervoor dat Android gebruik kan maken van het Tor-netwerk dat bestaat uit een hoop proxy's om webverkeer te anonimiseren. De browser Orweb maakt vervolgens gebruik van Orbot om censurerende webblokkades te omzeilen en je privacy te beschermen. Ook wordt er geen geschiedenis bijgehouden van je activiteiten.

Gibberbot is een chatdienst die Tor gebruikt. ObscuraCam is een handige app om de anonimiteit van mensen op afbeeldingen te garanderen door gezichten op foto's te wissen. De software zit nog in de alfafase, maar je kunt eraan bijdragen door het te helpen testen.

Droidwall (Android)

Droidwall is een grafische interface voor de firewall iptables die al jaren een boegbeeld is van de Linux-kernel. Via de app bepaal je zelf welke applicaties en diensten de internetverbinding mogen gebruiken. Droidwall vereist dat het toestel geroot is. Ik vind het overigens belachelijk dat je zelf geen roottoegang hebt tot je eigen computers, maar zo is het leven tegenwoordig.

Maak je weleens een filmpje? Daarin zitten meestal stukken die oninteressant zijn. Met de gratis tool VLC media player kun je zo’n video moeiteloos en nauwkeurig tot op het frame inkorten.

Mediatitel verbergen

VLC media player (www.videolan.org) is een van de populairste mediaspelers. Niet alleen omdat de opensource-software voortdurend wordt verbeterd, maar vooral omdat de app zoveel verschillende media moeiteloos kan afspelen en converteren. We gebruiken de tool ook graag om video in te korten. Standaard toont VLC in het begin gedurende enkele seconden de naam van het videobestand. Vind je dat (net als wij) storend, vooral als je in die zone een knip wilt geven? Schakel dit uit door de Eenvoudige voorkeuren te openen met Ctrl+P (met de P van preferences, op de Mac gebruik je Cmd+,). Ga naar het tabblad Ondertitels / OSD en haal het vinkje weg bij de optie Mediatitel weergeven bij starten van de video.

Beginpositie bepalen

Het splitsen van een video in VLC verloopt anders dan bij een gewone videobewerkingstool waar je een slider moet verplaatsen. Met VLC maak je een opname van het deel van de video dat je wilt extraheren uit een langer filmpje. Het ingekorte fragment wordt dan opgeslagen als een nieuw videobestand en het oorspronkelijke bestand blijft ongewijzigd. Open VLC en klik op Open bestand om de video te selecteren die je wilt inkorten. Laad de video en zoek de exacte positie waar je de video wilt splitsen. Om het je gemakkelijk te maken, kun je de spatiebalk gebruiken om het filmpje te pauzeren en met dezelfde toets zet je het terug in gang. Je kunt de video frame voor frame afspelen door de E-toets in te drukken. Als je de E-toets continu indrukt, verspringt de video in slow motion. Op deze manier ga je naar de plaats waar je de beginknip wilt geven. Klik dan op de rode opnameknop links onder de video.

Opnemen

Laat de video verder lopen en/of gebruik de E-toets om de plaats te zoeken waar je het fragment wilt beëindigen. Klik opnieuw op dezelfde opnameknop om de laatste knip te geven. Dat is alles. De ingekorte video wordt automatisch opgeslagen in de map Video's op je computer. Op de Mac komt dit fragment in de map Films.

Het merk Nothing is inmiddels berucht én geliefd om zijn semi-transparante telefoons, dappere designkeuzes en de knipoog naar oldskool tech. Vandaag voegt het bedrijf daar een betaalbare variant aan toe: de Phone (3a) Lite. Die naam roept meteen vragen op, want hoe 'Lite' is hij eigenlijk?

Vandaag heeft Nothing de Phone (3a) Lite officieel onthuld. Vanaf 4 november ligt het toestel ook daadwerkelijk in de winkel voor een bedrag van 249 euro. Er zijn twee uitvoeringen beschikbaar met 8 GB RAM en 128 of 256 GB opslag, en die zijn leverbaar in de kleuren zwart en wit. Beide varianten bieden ruimte voor een microSD-kaart tot 2 TB, wat in deze prijsklasse vrij uitzonderlijk is.

Met die vriendelijke prijs positioneert Nothing het toestel overigens slim tussen de budget- en middenklasse in. Dus ónder de Nothing Phone (3a), maar boven instappers van bijvoorbeeld Realme of Motorola.

©Nothing

Kleine concessies

De transparante achterkant blijft, maar het Glyph-systeem – de lichtstrips waarmee je meldingen op de achterkant kunt waarnemen – lijkt te ontbreken. Nothing vermeldt het in elk geval niet op de officiële pagina, wat doet vermoeden dat het systeem hier is geschrapt of versoberd. Het toestel heeft een glass finish en een IP54-certificering tegen stof en spatwater, maar is vermoedelijk niet volledig van glas.

Het scherm is een 6,77-inch amoledpaneel met een resolutie van 1084 × 2392 pixels, een piekhelderheid van 3000 nits en een adaptieve verversing van 120 Hz. Het toestel draait op een MediaTek Dimensity 7300 Pro-chip (8-core, 4 nm, tot 2,5 GHz) met een Mali-G615 GPU. Niet de snelste op aarde, maar ruim voldoende voor dagelijks gebruik en je favoriete spelletjes. De batterij heeft een vermogen van 5000 mAh en kun je met 33 watt opladen; in twintig minuten zit je op 50 procent, volledig laden duurt ongeveer een uur. Ook reverse charging (5 watt) wordt ondersteund.

De camera’s zijn inmiddels officieel bevestigd: een 50 MP-hoofdcamera (f/1.88), een 8 MP-ultragroothoeklens (f/2.2) en een 2 MP-macrocamera (f/2.4). De selfiecamera telt 16 MP. Video’s schiet je in 4K met 30 fps of 1080p met tot 60 fps. Daarmee is het een nette, zij het eenvoudige, cameraconfiguratie voor deze prijsklasse.

Software

De telefoon draait op Nothing OS 3.5 (gebaseerd op Android 15). Versie 4.0, gebaseerd op Android 16, volgt later met nieuwe camera- en lockscreenfuncties zoals Stretch mode en Lock Glimpse.

Die laatste optie zorgt trouwens wel voor enige opschudding: Lock Glimpse zou advertenties laten zien op je vergrendelscherm. Gebruikers moeten naar links vegen om ze te bekijken en de functie is weliswaar opt-in, maar het is wél een breuk met Nothings eerdere ‘geen bloatware, geen onzin’-imago. Het voelt een beetje wrang: het merk dat ooit minimalisme predikte, introduceert nu vrijwillige reclame. Maar goed, een kleine prijs voor een lage prijs, zullen we maar zeggen.

Niettemin lijkt de Nothing Phone (3a) Lite een charmant compromis. Minder luxe, minder toeters en bellen, maar nog steeds een eigen gezicht in een markt vol generieke toestellen. Wie vooral design en merkbeleving zoekt voor een zacht prijsje, zal hier vermoedelijk blij van worden.

©Nothing

Conclusie

Met de Phone (3a) Lite brengt Nothing een deel van zijn kenmerkende design naar een lagere prijsklasse. De hardware is degelijk, de prijs scherp en de uitstraling is toch herkenbaar. Maar er zijn ook duidelijke concessies: geen Glyph-lichtshow deze keer, de camera’s zijn bescheiden, en die optionele advertenties...? Nou ja, een aantrekkelijke instapper dus, zolang je weet wat je inlevert voor dat lagere prijskaartje.