Zo maak je zelf kruiswoordpuzzels
In de nasleep van barre Corona-tijden ga je andere dingen doen. En waarom dan niet eens kruiswoordpuzzelen? We bedoelen: er zelf een maken. Leuk voor familie, vrienden en kennissen. Wellicht voor in het clubblad of voor op de website. Wij laten je graag zien hoe je een puur persoonlijke kruiswoordpuzzel kunt maken.
Puzzelplezier is sowieso plezier voor twee. Plezier voor (1) degene die de puzzel verzint. Plezier voor (2) degene die de puzzel speelt. In dit artikel gaan we aan de slag met een heel gebruiksvriendelijk programma waarmee je de mooiste kruiswoordpuzzels kunt maken: EclipseCrossword. Je vindt het op www.eclipsecrossword.com.
Als je het programma voor de eerste keer start, dan liggen twee keuzes voor de hand: (1) het creëren van een nieuwe kruiswoordpuzzel en (2) het doornemen van de instellingen van het programma.
Options
We beginnen met de instellingen oftewel de Options van EclipseCrossword. Je krijgt te maken met een dialoogvenster dat is voorzien van vijf tabbladen. Het eerste tabblad heet Crossword. Hier vertel je het programma hoe het genereren van de kruiswoordpuzzel dient te geschieden. Standaard ingesteld gaat dat simpel en vlot. Kies hier voor minstens 60 seconden, zodat het programma meer tijd heeft om een betere puzzel te maken met meer woorden uit je woordenlijst.
Op het tweede tabblad, Language (=taal), kun je de nodige taalinstellingen doen. Vul bij Treat these pairs of letters as a single character (in a single box) in elk geval de ij in. Daardoor wordt de ij in een enkel vakje opgenomen. Ook kun je op dit tabblad alvast wat vertalingen opnemen van Horizontal en Vertical en Word bank.
Op het tabblad Printing geef je aan hoe je kruiswoordpuzzel moet worden afgedrukt. Met bijvoorbeeld de mogelijkheid om de puzzel en de vragen op aparte pagina’s te printen. Is iets om mee te – blijven – experimenteren. (Tip: gebruik een PDF-printerdriver!)
Je kunt je kruiswoordpuzzel bewaren als een interactieve webpagina. Op het tabblad Web kunt je aangeven of er mag worden valsgespeeld en of de kruiswoordpuzzel meer dan één keer mag worden gecontroleerd. Die interactieve webpagina kun je bijvoorbeeld op je website plaatsen.
Op het laatste tabblad, Advanced, kun je een vinkje zetten om meer ingewikkelde functies te gebruiken bij het genereren van de puzzel. Hoeft niet, mag wel.
©PXimport
Kruiswoordpuzzel maken
Terug naar het hoofdvenster en wel om een nieuwe kruiswoordpuzzel te maken. We beginnen van ‘scratch af aan’ door een compleet nieuwe woordenlijst in te voeren. Het werkt eenvoudig, want je gaat netjes een-voor-een de woorden en de omschrijving intypen. Steeds daarna klik je op Add word to list om het nieuwe item toe te voegen aan de puzzellijst die je aan het opbouwen bent. Achteraf aanpassen is een kwestie van dubbelklikken en (!) opnieuw toevoegen aan de puzzellijst.
Met een woord of 20 kom je al een heel eind, maar pas écht leuk wordt het met zo’n 50 á 60 woorden. Vergeet niet om woorden van verschillend lengtes te gebruiken; dus lange én korte woorden om af te wisselen. Als je klaar bent, dan krijg je de mogelijkheid om de nieuwe aangemaakte (of de herhaaldelijk bewerkte) woordenlijst te bewaren als EWL-bestand. Doe je zulks… Even opgemerkt dat je zo’n EWL-bestand kunt openen met een ASCII-editor. Misschien om zo’n EWL-bestand op die manier te bewerken of om meerdere EWL-bestanden samen te voegen.
Kruiswoordpuzzel genereren
Waarmee het – bijna – tijd is geworden om je kruiswoordpuzzel te laten genereren. Maar voordat het zover is, krijg je de mogelijkheid om een primary word oftewel een kernwoord op te geven. Dat woord zal vanaf nu niet alleen altijd in de puzzel worden gebruikt, maar ook dienen als ‘eerste steen’ voor de rest van de puzzel. Handig als je een kruiswoordpuzzel maakt rond een thema.
Daarna krijgt de puzzel z’n naam, met tevens de mogelijkheid om je eigen naam er bij te zetten. De volgende stap is het instellen van de breedte en de hoogte. Daarbij doet EclipseCrossword alvast een voorstel indachtig het aantal woorden in je woordenlijst. Tot slot krijg je nog even een samenvatting te zien van wat je hebt gedaan en van wat er te gebeuren staat. Als je akkoord gaat, kan het daadwerkelijke genereren beginnen!
©PXimport
Beoordelen
Meteen daarna zal EclipseCrossword je kruiswoordpuzzel samenstellen. Hoe snel dat gaat, is afhankelijk van (1) de breedte en de hoogte van de kruiswoordpuzzel en (2) het aantal woorden dat in de puzzellijst is te vinden. Het resultaat kun je daarna beoordelen. Goed, dan door. Niet goed, dan nogmaals genereren.
De volgende stap is het afdrukken van de kruiswoordpuzzel. Het is aan te raden om dat naar PDF te doen. Dat scheelt sowieso papier en tevens kun je wat spelen met de afdrukmogelijkheden van EclipseCrossword. Immers, je wilt niet álle antwoorden op voorhand al weggeven!
