Sinds de komst van de cloud weten we hoe handig het is om zo bestanden, foto’s en documenten te bewaren. Je kunt er altijd bij en hoeft je over back-ups en beveiliging geen zorgen te maken. Dit geldt helemaal voor OneDrive, dat bijna gemakkelijker te gebruiken is dan je harde schijf. Toch heeft OneDrive aandacht nodig als je het zorgeloos wilt gebruiken.

Tip 01: Wat is OneDrive?

OneDrive is de online opslagdienst van Microsoft. Dit betekent dat ergens op de wereld in een van de datacenters van Microsoft op een van die miljoenen servers, een stukje opslagruimte is gereserveerd voor jou. Je kunt er documenten, maar ook foto’s en allerlei andere bestanden neerzetten. Opslag in de cloud heeft een aantal voordelen. Zo kun je doordat de bestanden niet meer op de eigen computer thuis staan maar in de cloud, deze altijd en overal bekijken en vaak ook delen en zelfs bewerken met anderen. Het enige wat je hiervoor nodig hebt is een pc, Mac of smartphone en een browser. Toen OneDrive nog SkyDrive heette, moest je apart de OneDrive-software installeren, maar inmiddels is dat niet meer nodig en is OneDrive een standaard onderdeel van Windows.

©PXimport

Tip 02: Uitdagingen

Hoe handig en gebruiksvriendelijk OneDrive ook is; cloudopslag heeft uitdagingen. Zo is de hoeveelheid opslagruimte in de cloud beperkt en kleiner dan op de eigen computer. Meer is mogelijk, maar daar moet je dan wel voor betalen. Een andere uitdaging is de vervuiling van toegangsrechten. Het is in de cloud erg eenvoudig toegang te delen, maar schoon je dit niet op, dan blijven je gegevens vaak oneindig gedeeld. Om te zien hoe jouw opslag nu wordt gebruikt, ga je naar www.onedrive.live.com en log je in met je Microsoft-ID. Klik rechtsboven in de blauwe balk op Instellingen (het radertje tussen het vraagteken en de diamant) en kies Opties / Opslag beheren voor een overzicht van de huidige opslagruimte.

©PXimport

Hoeveel opslag bij OneDrive?

Tip 03: Opslag vrijmaken

Behalve toegang tot de opties en instellingen, biedt de browserversie van OneDrive ook toegang tot alle bestanden en mappen. Om terug te gaan naar die bestanden en mappen klik je linksboven op OneDrive. Wat direct opvalt, is dat deze weergave veel lijkt op Windows Verkenner. Documenten en andere bestanden staan in Mijn bestanden, foto’s staan in Foto’s en verwijderde bestanden net als op de computer in de Prullenbak. Om te zien hoeveel opslagruimte wordt gebruikt, klik je op Instellingen / Opties. Bij de Totaal gebruikte opslag is het snel te zien. Om te zien welke bestanden de meeste opslagruimte gebruiken, kies je Welke bestanden nemen ruimte in beslag? Het kan zijn dat de analyse even op zich laat wachten. OneDrive is dan bezig de bestanden en mappen te analyseren. Wacht even en druk op de F5-toets om de pagina opnieuw te laden. Is de analyse compleet, dan laat OneDrive de grootste bestanden zien. Is de opslag vol en wil je ruimte vrijmaken, kijk dan of een of enkele van de grote bestanden verwijderd kunnen worden. Selecteer ze door met de muis het rondje rechtsboven elk bestand aan te vinken of sleep met de muis een selectie over meerdere bestanden en kies Verwijderen.

©PXimport

Tip 04: Downloaden

Wil je de bestanden niet kwijt, maar moet er wel ruimte worden vrijgemaakt, kijk dan welke bestanden of mappen niet per se in de cloud hoeven te staan. Bijvoorbeeld foto’s van jaren geleden of documenten van projecten die al zijn afgerond. Download ze dan eerst naar de eigen pc of NAS en verwijder ze daarna uit de online opslag. Selecteer hiervoor de bestanden of mappen die je wilt verwijderen uit OneDrive en klik dan op Downloaden in de balk bovenin het OneDrive-venster. OneDrive zipt de bestanden en mappen en daarna kun je dat bestand downloaden. Bewaar het zip-bestand op een veilige plek op de pc of een NAS en verwijder daarna alsnog dezelfde mappen en bestanden in OneDrive. Let wel, alles wat je downloadt, kun je niet meer online bekijken, bewerken of delen. Ook moet je nu weer zelf voor zorgen voor goede beveiliging en back-up van die bestanden.

©PXimport

Tip 05: Ruimte bijkopen

Wil je geen bestanden uit de cloud verwijderen of heb je geen mogelijkheid ze veilig op de eigen pc of het eigen netwerk te bewaren, dan kun je de opslagruimte vergroten door opslagruimte bij te kopen. Daarvoor klik je op Premium OneDrive linksonder in het OneDrive-venster. Microsoft laat de verschillende opties zien met de bijbehorende prijzen. De prijzen voor alleen opslagruimte variëren van twee tot tien euro per maand voor 100 GB tot 1000 GB extra opslagruimte. Wanneer je die nog niet hebt, maar bijvoorbeeld wel de gratis webversies van Word, Excel, PowerPoint of OneNote gebruikt, dan kan het aantrekkelijk zijn de aanschaf van Microsoft 365 te overwegen. Dan krijg je het gebruik van de echte Office-applicaties plus 1000 GB opslagruimte per persoon (maximaal zes mensen) voor een bedrag dat afhankelijk van het aantal gezinsleden best concurrerend is vergeleken met alleen online opslag bijkopen. Voor 120 euro koop je ook een harde schijf van 4 TB, alleen is dat dan weer geen cloudopslag.

©PXimport

Prullenbak legen helpt niet

©PXimport

Tip 06: Camera-upload

Een echte ruimtevreter is de camera-upload. Heb je de OneDrive-app op je smartphone of tablet staan, dan uploadt die mogelijk alle foto’s en video’s. Heb je deze functie ingeschakeld, dan zit in de map Mijn bestanden een map Camera-album. Daarbinnen zie je dan mappen met jaartallen en daarbinnen de maanden. De foto’s die geüpload worden, staan hier netjes op datum in de juiste map. Maak je veel foto’s, dan gebruik je al snel ook heel veel opslagruimte. Je kunt deze functie in de OneDrive-app op je smartphone of tablet uitschakelen door linksboven op je account te klikken en dan naar Instellingen / Camera-upload te gaan. Je kunt er via Inclusief video’s ook de video-upload uitzetten. Omdat het uploaden van de foto’s zo’n handig functie is, ligt het meer voor de hand oude foto’s te downloaden en ze dan te verwijderen. Doordat OneDrive ze al sorteert per jaar en maand, gaat dat erg eenvoudig.

©PXimport

Tip 07: Delen stoppen

Een handige mogelijkheid van cloudopslag is het delen van en zelfs samenwerken aan documenten. In OneDrive klik je hiervoor met de rechtermuisknop op een bestand en kies je voor Delen. Voer de mailadressen in van de personen met wie je het document wilt delen en na een klik op Verzenden is het bestand gedeeld. Opnieuw is de eenvoud waarmee dit allemaal kan niet in het voordeel van goed en veilig gebruik van OneDrive. Standaard geef je namelijk elke gebruiker het recht om documenten ook te bewerken én dat voor altijd. Bewerken is vaak helemaal niet nodig en documenten eindeloos delen is al helemaal onverstandig. OneDrive biedt wel de mogelijkheid de rechten te beperken tot alleen lezen of voor een bepaalde tijd, maar dat vereist extra handelingen. Het is mogelijk, maar niet makkelijk om dit achteraf te herstellen. Klik op Gedeeld in de linkerkantlijn van het OneDrive-venster voor een overzicht van alle documenten die zijn gedeeld. Bij Gedeeld door mij staan de documenten waar jij anderen rechten voor hebt gegeven. Dat zijn er vaak veel meer dan je verwacht en gedurende langere tijd dan de opzet was. Helaas is er geen handige optie om het delen in één keer te stoppen of bewerken te veranderen in alleen-lezen. Het kan echter wel. Klik met de rechtermuisknop op een document en kies Gegevens / Heeft toegang / Toegang beheren. Om het delen te stoppen klik je op het X-teken achter de koppeling en kies je voor Koppeling verwijderen. Wil je het delen voor één of enkele specifieke gebruikers stoppen, klik dan onder de naam van die gebruiker op het driehoekje achter Kan bewerken en kies Wijzigen in alleen weergeven of Stoppen met delen. Druk op F5 om het scherm te vernieuwen en te zien dat het document niet meer bij de gedeelde documenten staat.

©PXimport

Tip 08: Apparaten beheren

Behalve met andere personen deel je de toegang tot OneDrive ook al snel met andere apparaten. Dit geldt voor elke computer, laptop, smartphone, tablets en zelfs Xbox-spelcomputers waarmee je via Windows, de OneDrive-software of OneDrive-app (alleen de browser is niet genoeg) verbinding maakt met de opslagruimte. Ook hier geldt: eenmaal verbonden blijft verbonden. Om te zien welke apparaten allemaal verbonden zijn, klik je rechtsboven in OneDrive op de knop van jouw account en kies je Mijn profiel / Apparaten. Je kunt ook direct https://account.microsoft.com/devices openen in de browser. Je ziet nu een overzicht van alle apparaten die met jouw account verbonden zijn. Apparaten die je al niet meer hebt of gebruikt, kun je verwijderen. Klik naast het apparaat op de drie verticale puntjes en kies Verwijderen. Zet een vinkje bij Ik ben klaar om dit apparaat te verwijderen en bevestig je keuze.

©PXimport

Synchronisatiesoftware

©PXimport

Instellingen synchroniseren

©PXimport

LG blijft verbetert de oled-techniek nog veel verder en dat werpt dit jaar eindelijk zijn vruchten af. De LG OLED EVO 65G56LS is uitgerust met een nieuw type oled-paneel dat aanzienlijk meer piekhelderheid en kleurbereik levert. Daarnaast heeft LG webOS 25 uitgerust met een aantal AI-functies die het gebruiksgemak moeten verbeteren.

De nieuwe G-serie van LG is verkrijgbaar in twee versies. Een met een centrale voet in doos zoals ons testmodel, te herkennen aan de letters ‘LS’ achteraan en een model met een meegeleverde wandbeugel, die modellen hebben de letters ‘LW’ achteraan. De G-reeks mikt nog steeds in eerste instantie op wandmontage. Het toestel zelf is 24mm diep, dat lijkt misschien veel, maar die dikte heeft het wel over het hele oppervlak. Er is geen behuizing voor elektronica die verder uitsteekt. De rand is afgewerkt met een zilverkleurige strip, en dat geeft deze tv van opzij bekeken echt een premium look. De wandbeugel is verstelbaar, je kunt het toestel beperkt links en rechts draaien. De voet kun je monteren in twee posities, hoog en laag, in de hoge positie is er ruim plaats voor een soundbar. Het moet gezegd ook op een tv-meubel ziet hij er prima uit, wandmontage is zeker geen verplichting. 

Aansluitingen

De selectie aansluitingen die LG gebruikt is al enige tijd onveranderd gebleven, maar is dan ook erg goed. Met vier hdmi-poorten die allemaal de maximale hdmi 2.1-bandbreedte (48Gbps) leveren, zitten gamers in ieder geval gebeiteld. Verdere gamingfuncties zijn ALLM, 4K120 en VRR (AMD FreeSync en NVIDIA G-Sync). PC-gamers kunnen zelfs tot 4K165 gaan, dat is een duidelijke upgrade ten opzichte van vorig jaar. Input-lag is altijd een sterk punt geweest bij LG, dat is dit jaar niet anders, in 4K60 meten we 10,5ms, in 2K120 zelfs maar 5,5ms. Op poort 2 kan je ARC/eARC gebruiken, gamers die een soundbar willen aansluiten, houden nog steeds drie volwaardige HDMI-poorten over. 

Wil je de opstelling zo netjes mogelijk houden, altijd mooi bij een premium tv, dan kun je de bijgeleverde IR-blaster gebruiken om brontoestellen te besturen met de LG-afstandsbediening, ook als die apparaten bijvoorbeeld in een kast staan. De G5 ondersteunt het WiSA-protocol (Wireless Speaker and Audio Association), maar is beperkt tot 2.1-configuraties. Daarmee is jammer genoeg geen draadloze surroundopstelling mogelijk. Alle kabels kun je via twee clips en twee verzonken kanalen wegleiden naar de voet. 

Nieuw oled-paneel, nieuw record

Nieuwe ontwikkeling op vlak van oled-technologie zijn niet uitzonderlijk. Twee jaar geleden introduceerde LG bijvoorbeeld oled-panelen met een laag microlenzen die voor een mooie verbetering in helderheid zorgden. Die microlenzen zijn op de G5 echter niet meer aanwezig. In ruil gebruikt dit model een gloednieuw paneel dat een andere opbouw van de oled-materialen gebruikt. Onder de naam OLED evo Met Brightness Booster Ultimate belooft de G5 hogere piekhelderheid en een breder kleurbereik. En dat blijken geen loze beloftes. Op het 10%-venster haalt de G5 2409 nits, en op een volledig wit beeld zelfs 356 nits. 

Dat alles gemeten in de uitstekend gekalibreerde HDR Filmmaker mode. Ter verduidelijking, dat is een 50 procent verbetering tegenover de G4 van vorig jaar, en voldoende om de kop van het oled-peloton aan te voeren. Vooral de verbetering op het volledig wit veld is impressionant. Daardoor moet de G5 nu de helderheid veel minder laten dalen als het beeld veel wit bevat, iets wat op vorige generaties nog merkbaar was. Ook het kleurbereik is weer groter geworden, en met 99,9% P3 is de G5 perfect uitgerust voor prachtige HDR-beelden. Het paneel had een uitstekende uniformiteit en weert zeer goed reflecties. De kijkhoek is prima.

De Filmmaker Mode is er voor wie minimale beeldverwerking wil, en de mooiste beelden getrouw aan de intentie. In SDR laat dat prachtige resultaten zien, maar de echte pracht van de G5 komt tevoorschijn bij HDR-beelden. Ook hier is de kalibratie nagenoeg perfect met enorm veel witdetail, intense kleuren, en dankzij de hoge piekhelderheid tintelende lichtaccenten. Kleuren worden goed bewaard als ze zeer helder zijn, dat dankt de tv aan het nieuwe paneel. Enkel in de donkerste beelden laat de G5 wat steken vallen. Er is veel schaduwdetail, maar in sommige beelden merken we veel ruis die het beeld ruw maakt en detail verbergt. In een ander geval was er wat blokvorming en bandvorming zichtbaar. We hopen dat LG nog wat aan de software kan sleutelen. 

Prima beeldverwerking

De Alpha11 beeldprocessor is aan zijn tweede generatie toe, maar nieuwe features lijken er niet te zijn. De upscaling en ruisonderdrukking zijn erg goed. In deinterlacing van 1080i-beeld merkten we op een testpatroon opnieuw een foutje waardoor kamvorming zichtbaar was, al bleek dat bij de meeste content niet tot problemen te leiden. Kleurstroken in zachte gradiënten elimineer je met de Vloeiende Gradatie-instelling, maar activeer die enkel als je het echt nodig acht, en dan alleen in de laagste stand. In een van onze testclips veegde die instelling ook wolken uit de lucht. Ook de dynamische tonemapping waar we gebruikelijk erg tevreden over zijn, laat je op dit model beter uit inactief.

Die maakte het beeld te helder, waardoor het aan contrast en impact verliest. Bovendien levert de G5 ook zonder dynamische tonemapping knap beeld. Goede punten waren er voor de bewegingsscherpte. Het oled-paneel laat nauwelijks of geen dubbele rand optekenen rond bewegende voorwerpen. Wie in 24Hz-filmmateriaal te veel last heeft van judder bij snelle camerabewegingen, activeert best TruMotion, bijvoorbeeld in ‘Cinematografische Beweging’ als je minimale invloed wenst. Maar ook hogere instellingen leverden goede resultaten, en de G5 toonde erg weinig beeldfouten zelfs met TruMotion in de Vloeiend-stand. 

Geen DTS-ondersteuning meer

Het is jammer, maar de G5 ondersteunt alleen nog maar Dolby Atmos, geen DTS meer. Vooral voor mensen met een uitgebreide bibliotheek Blu-ray schijven is dat een tegenvaller. Streaming gebruikt overwegend Dolby Atmos, dus daar weegt dat gebrek minder. De 60 Watt 4.2 kanaalsoplossing leek ons onveranderd. De klank is goed gebalanceerd, met een warm karakter en duidelijke baslijn. Zelfs surround is goed hoorbaar. Voor veel mensen zal dit volstaan, maar voor echte bioscoop audio zal een soundbar toch vereist zijn. Nieuw dit jaar is de Personal Sound Wizard. Die laat je een aantal keer in groepen van vier fragmenten horen met verschillende geluidsinstellingen, jij duidt aan wat je het best vindt klinken. Na de test bepaalt de processor op basis van je keuzes je geprefereerde klankinstellingen. Iets gelijkaardig bestond vorig jaar al voor beeld, maar we vinden dat je daar beter voor Filmmaker Mode of Cinema beeldmode kiest. Bij audio mogen persoonlijke voorkeuren wat meer doorwegen. 

WebOS 25, AI als persoonlijk hulpje

Kunstmatige intelligentie moet de nieuwe troef zijn van webOS 25, maar al deze nieuwe functies bleken niet te werken in het Nederlands. Voice ID, waarbij de tv je herkent op basis van je stem is nog niet beschikbaar in Nederlands. Maar ook andere functies, zoals de AI Chatbot die je moet helpen bij eenvoudige vragen zoals het aanpassen van beeldkwaliteit of aanbevelingen geven voor content, leek zelden te weten wat hij met onze vragen moest doen. LG kondigde ook generatieve kunst aan die je kan gebruiken in de screensaver, maar ook dit was nog niet beschikbaar. Nu missen we die AI-functies wel niet, de G5 is zo ook gebruiksvriendelijk, maar we hopen toch dat dit via software updates verbeterd wordt. 

In dit overzichtsartikel vind je alle informatie over webOS. WebOS 25 is van uitzicht niet echt veranderd op wat details na. Zo kan je live tv en HDMI-ingangen nu als tegels toevoegen in de rij met apps op het Home-scherm. Apps en Quick Cards die je niet gebruikt, kan je verbergen. Het app-aanbod is erg ruim en de G5 ondersteunt Airplay2 en Google Cast. LG toont helaas reclame op het Home-scherm en in de screensaver, lees in dit artikel hoe je reclame verwijdert.

De ‘Magic Remote’ heeft een nieuw ontwerp gekregen. Een rechthoekige vorm met afgeronde hoeken, en vooral minder toetsen. Weg zijn de cijfer- en kleurtoetsen, de volume- en kanaaltoetsen zijn nu kanteltoetsen. De mute-toets is verdwenen, muten doe je door de volume knop lang naar beneden te duwen. De ingangen-toets is vervangen door een Home Hub-toets, maar wanneer je die lang indrukt, toont de tv de ingangen. De aanwijsfunctie is gebleven, je kan de cursor op het scherm besturen door de afstandsbediening te bewegen. De afstandsbediening oogt moderner, en het gebruiksgemak is prima, maar we zouden hem niet beter noemen dan de oude versie. 

Conclusie

LG toont met de G5 dat er nog flink wat vooruitgang geboekt kan worden in oled-technologie. Perfect is deze tv echter nog niet, vooral in heel donkere beelden moet LG de software nog aanpassen om ruis en zichtbare gradaties te vermijden.  De OLED65G56LS haalt uit het nieuwe oled-paneel echter wel een indrukwekkende piekhelderheid, en erg ruim kleurvolume. We durven bijna zover gaan om te zeggen dat hij de klassieke zwakke punten van oled elimineert. Samen met de uitstekende kalibratie geniet je zo in Filmmaker Mode van bijna referentie beeldkwaliteit.

De ingebouwde luidsprekers leveren een aangename klank, wel jammer dat LG DTS-ondersteuning geschrapt heeft. De nieuwe AI-features in webOS 25 moeten duidelijk nog verder rijpen, voorlopig leveren ze geen meerwaarde, maar webOS blijft wel erg gebruiksvriendelijk. De nieuwe afstandsbediening sluit aan bij de moderne trend met minder toetsen. Gamers tot slot vinden op de G5 alles wat ze maar kunnen wensen. Dit is een topmodel, met een bijhorend prijskaartje, maar hij is het zeker waard.

Het is misschien niet het eerste waar je aan denkt, maar ook Android heeft – net als Windows – een klembord. Daarmee kun je gemakkelijk tekst kopiëren van de ene app naar de andere. Maar hoe open je dat klembord eigenlijk? En waar vind je wat erop staat? Je leest het in dit artikel!

Tekst of afbeeldingen kopiëren en plakken: het is een van de basisfuncties van elk besturingssysteem. Ook Android ondersteunt dit natuurlijk. Je kunt iets kopiëren in de ene app en het vervolgens plakken in een andere. Maar het Android-klembord kan meer dan alleen dat. Alles wat je kopieert, wordt daar namelijk tijdelijk opgeslagen. Handig als je per ongeluk iets hebt weggehaald, iets wilt terugvinden of gewoon even wilt kijken wat je allemaal hebt gekopieerd.

Let wel: hoe je precies bij het klembord komt, hangt af van je toestel en de Android-versie die je gebruikt. Zo hebben merken als Samsung en LG hun eigen klembordfunctie ingebouwd. Andere toestellen vereisen meestal een specifieke toetsenbord-app om het klembord te kunnen openen. In dit artikel leggen we je uit hoe je dat doet met zo’n toetsenbord-app.

Klembord binnen toetsenbord-apps

Om toegang te krijgen tot het klembord, heb je een toetsenbord-app nodig die die functie ondersteunt. Populaire keuzes zijn Gboard van Google en SwiftKey van Microsoft. Beide bieden vergelijkbare klembordfuncties, dus je kunt zelf kiezen welke je het prettigst vindt. Download en installeer de app, en stel deze daarna in als je standaard toetsenbord.

©PXimport

Met een ander toetsenbord in Android heb je meer mogelijkheden.

Dat instellen doe je via het instellingenmenu van je Android-telefoon. Gebruik het zoekveld bovenin het scherm en typ 'toetsenbord'. Je krijgt dan een lijst met resultaten. Kies de optie waarmee je het standaard toetsenbord kunt wijzigen en tik daarop.

Kies vervolgens de toetsenbord-app die je net hebt geïnstalleerd, zoals Gboard of SwiftKey. Let op: de vormgeving van de instellingen kan per toestel verschillen. Gebruik je liever een andere toetsenbord-app met klembordfunctie? Geen probleem – zolang je maar de juiste app selecteert bij het instellen.

Tekst kopiëren en plakken

Het klembord werkt meestal alleen met tekst. Wil je iets kopiëren naar een andere app? Selecteer dan een stuk tekst en kopieer het. Open bijvoorbeeld WhatsApp, ga naar een chat en houd het tekstveld even ingedrukt om de tekst direct te plakken. Soms zie je ook een klembordsymbooltje verschijnen, net boven het toetsenbord en onder het tekstveld. Tik daarop om het volledige klembord te openen.

Zie je dat symbooltje niet meteen? Dan krijg je waarschijnlijk eerst de suggestie om alleen de laatst gekopieerde tekst te plakken. Tik in dat geval op het witte rondje met het pijltje naar rechts – zo krijg je alle opties te zien.

Onder het kopje Recent zie je een lijstje met wat je als laatste hebt gekopieerd. Tik op een item om het direct in het tekstveld te plakken. Let wel: deze lijst wordt na een tijdje automatisch geleegd. Gebruik je vaak dezelfde tekst? Dan kun je die vastpinnen, zodat hij bewaard blijft. Zowel Gboard als SwiftKey ondersteunen deze functie: houd het item ingedrukt en kies voor Vastpinnen.

Klembord sinds Android 13

Sinds Android 13 is het klembord flink verbeterd. De basis is nog steeds hetzelfde: je kopieert tekst of een afbeelding in de ene app en plakt die in een andere. Maar de manier waarop je het klembord gebruikt, is een stuk handiger en overzichtelijker geworden. Dat maakt het werken met meerdere fragmenten tegelijk een stuk efficiënter.

Een van de grootste vernieuwingen is dat je nu meerdere items kunt bewaren – zowel tekst als afbeeldingen. Alles wat je kopieert, verschijnt in een nieuw klembordpaneel. Je opent dat paneel via het meldingscentrum of door een tekstveld lang ingedrukt te houden. Daar kun je door je gekopieerde items bladeren, kiezen wat je wilt plakken, en dingen die je niet meer nodig hebt, direct verwijderen. Je kunt zelfs een tekstfragment nog aanpassen voordat je het plakt.

Het klembordpaneel dat in Android 13 zijn intrede heeft gemaakt.

Met de komst van Android 13 werden er ook meteen een aantal nieuwe privacyfuncties voor het klembord geïntroduceerd. In eerdere versies konden apps op de achtergrond soms ongemerkt meelezen wat je had gekopieerd – met alle risico’s van dien. Nu heb je als gebruiker veel meer controle. Zo is er een nieuwe toestemmingsvraag voor klembordtoegang én krijg je een melding als een app probeert mee te kijken. Een stuk veiliger dus.