Workshop ffDiaporama
Ook dit jaar gaan we weer heel wat foto’s en video’s schieten tijdens de vakantie. Die gaan we nu eens mooi verwerken… met ffDiaporama. Er zijn programma’s om van foto’s een diashow te maken, er zijn programma’s om video’s aan elkaar te plakken tot afgerond verhaal en er zijn programma’s die u met foto’s én video’s laten spelen. Tot die laatste categorie behoort ffDiaporama. Sterker nog: in die categorie is dat qua mogelijkheden een van de uitschieters. En… het programma is nog gratis ook. Nu hebt u dus helemaal geen excuus meer om al die beelden van uw vakantie niet tot een mooi beeldverhaal te verwerken.
1. Downloaden en installeren
We vinden ffDiaporama op ffdiaporama.tuxfamily.org. Daar klikken we op Download en vervolgens op de gewone Windows-versie (wie wil kan ook voor de portable versie kiezen). We slaan het bestand op in een map naar keuze (ffdiaporama_1.3.2012.0526_setup.exe, 35 MB) en starten vervolgens dit bestand. We klikken (Windows 7) op Uitvoeren, geven UAC-toestemming en klikken op Volgende. We kiezen ‘Ik accepteer…’ en klikken viermaal op Volgende. We vinken ‘Maak een snelkoppeling…’ aan en klikken op Volgende, Installeren en Voltooien. Daarna start het programma automatisch met een zeer leeg scherm dat schreeuwt om gevuld te worden.
2. Beeld toevoegen
We duiken meteen in ons eerste project. We hebben al onze vakantiefoto’s en -video’s bij elkaar in een map staan en daarvan gaan we nu eerst wat foto’s toevoegen aan ons nog lege project. Daarvoor klikken we op het tabblad Project. Beeld toevoegen kan op twee manieren. We kunnen het programmavenster verkleinen en foto’s en video’s vanuit Verkenner naar ffDiaporama slepen of we kunnen beeld toevoegen via Add Files. In beide gevallen kunnen we losse bestanden of complete selecties toevoegen. Het programma kan uit de voeten met onder meer bmp, gif, jpg, png en tif voor stilstaand beeld en avi, mov, mpg, m4v, mkv, mp4, flv, 3gp en dv voor video. We beginnen eenvoudig en voegen vijf vakantiefoto’s toe die we graag in onze presentatie willen opnemen (Afb.1).
©CIDimport
3. Rondleiding
De vijf toegevoegde foto’s zijn bovenin verschenen. Als de volgorde niet bevalt kunt u elke foto naar een andere plaats in de rij slepen. Boven elke foto ziet u een zwart vlak; de standaard-achtergrond. Dit is de achtergrond waartegen beeldovergangen zich afspelen. We kunnen hiervoor een favoriete kleur kiezen, een abstract patroon of een afbeelding die past bij de aard van onze voorstelling. We kunnen van deze achtergrond ook handig gebruikmaken voor een picture-in-picture-effect (zie verderop). Links van elke foto ziet u een symbool dat aangeeft welke beeldovergang wordt gebruikt. Standaard kiest ffDiaporama een willekeurige maar u kunt ook instellen dat steeds dezelfde of geen overgang wordt gebruikt. We komen hier direct op terug. Onder dit alles ziet u heel groot het preview-venster waarin u kunt zien hoe uw show er tot nu toe uit ziet. Klik daarvoor op de afspeel-knop. Merk op dat u in de voortgangsbalk onder dit venster precies kunt zien hoe lang elke foto in beeld is. Aan de kleuren ziet u bovendien het overlap-gebied tijdens beeldovergangen. Tot slot ziet u rechts van de voortgangsbalk een foto-knop waarmee u losse beeldjes uit de voorstelling kunt opslaan.
4. Instellingen
De complexiteit van ffDiaporama zorgt ervoor dat het programma heel veel instellingsmogelijkheden kent. We kijken echter maar naar een paar daarvan. Daarvoor moeten we terug naar het tabblad File waar we op Settings klikken. In het tabblad Application Options zijn in elk geval de Preview Options van belang. Als uw pc niet snel genoeg is om de grote preview goed weer te geven kunt u hier het aantal beeldjes per seconde (fps) verkleinen.
Bij Project Options (Afb.2) kunnen we het beeldformaat aanpassen (standaard 16:9). Let op: dit geldt alleen voor nieuwe projecten. De standaard-overgang (default transition) is een willekeurige keuze. Als u dat vervelend vindt kunt u ook kiezen voor geen overgang of voor een alledaagse (maar esthetisch zeer verantwoorde) crossfade waarmee beeld A overvloeit in B.
Het tabblad Rendering Options bevat instellingen voor ons eindproduct. Wanneer we dat straks gaan maken kunnen we uit enkele presets kiezen. Hier kunt u alvast opgeven voor u van belang is. Hebt u bijvoorbeeld een iPhone dan kunt u deze kiezen als standaard-smartphone in plaats van ‘Generic Android’. Hebt u nog een sd-tv of wilt u geen full-hd produceren dan kunt u als standaard bij ‘Multimedia hard drive…’ kiezen voor SD/DVD of 720p in plaats van 1080p, enzovoort.
Bij ‘Default advanced…’ kunt u uw voorkeuren opgeven voor geavanceerde video-instellingen. We klikken op OK en keren terug naar het tabblad Project.
©CIDimport
5. Overgangen
Voor overgangen geldt dat meer en wilder niet per se mooier is. Vaak leidt een stortvloed aan effecten ook alleen maar af van de inhoud; de beelden die u wilt laten zien. Geen overgang of een standaard crossfade voldoen in veel situaties prima. Wildere effecten lenen zich voor grotere afscheidingen binnen uw verhaal of zijn interessant als ze iets toevoegen aan de inhoud (een nieuw beeld dat met de wijzers van de klok een oud beeld vervangt kan bijvoorbeeld het verstrijken van tijd suggereren). Met dat alles in het achterhoofd kijken we naar de overgangen. U ziet links van elke foto een overgang staan. Dat betekent dat de eerste foto met die overgang vanuit zwart verschijnt. Het effect dat voor de tweede foto staat is het effect waarmee deze de eerste foto vervangt, enzovoort.
Losse overgangen passen we aan door erop te dubbelklikken. In ons geval is de overgang een clock-effect maar vanwege de willekeurige overgangen zal dat bij u anders zijn. Bovenin het venster (Afb.3) kunnen we een categorie kiezen (Transition Type) waarbij u zeker ‘None and basic’ uw volle aandacht moet geven. Binnen elke categorie ziet u allerlei varianten en die worden getoond zoals ze er in uw voorstelling uit gaan zien. Bovenin stelt u ook de duur van een overgang in (standaard 1 seconde). Pas alle overgangen naar wens aan en bekijk een preview. Sla daarna uw werk op via Save Project As met een naam en in een map naar keuze.
©CIDimport
6. Achtergrond
De achtergrond is zichtbaar wanneer we onze eerste afbeelding laten verschijnen, wanneer alleen een titel in beeld is en wanneer een afbeelding niet het hele beeld vult. Standaard is deze achtergrond zwart. We dubbelklikken op de zwarte achtergrond boven foto 2 en zien dat de standaardkeuze is ‘Same background…’. Hiermee kunnen we – als dat nog niet het geval is – de achtergrond van een vorige afbeelding overnemen. Wij kiezen voor Select a New Background. We kunnen een andere kleur kiezen door op het zwarte blokje te klikken. Spannender mogelijkheden vinden we bij Solid Brush. Klikken we daarop dan kunnen we kiezen voor een kleurverloop van 2 of 3 kleuren, een abstract achtergrondpatroon uit de meegeleverde bibliotheek (Image from library) of een eigen afbeelding (Image from disk). We kiezen die laatste, klikken op het map-pictogram en kiezen de zelfde foto die we voor foto 1 hadden gebruikt (Afb.4). We kunnen kiezen of de beeldverhouding van de foto willen behouden (Keep aspect ratio) of aanpassen aan de voorstelling (Full filling). We kiezen voor het eerste en klikken op het pictogram daarachter. Bij Framing kiezen we ‘Lock to project geometry’ en klikken op het breedte-pictogram (<->) daaronder. Hiermee zorgen we ervoor dat deze achtergrond op de zelfde manier in beeld komt als foto 1. Hierna klikken we tweemaal op OK. Merk op dat deze achtergrond nu ook geldt voor de afbeeldingen 3, 4 en 5.
©CIDimport
7. Speciale effecten 1
Wat ffDiaporama bijzonder maakt is de controle die het programma biedt over de manier waarop afbeeldingen getoond worden. We dubbelklikken op het miniatuur van foto 2 om het Slide Properties-venster te openen. Dit is verreweg het ingewikkeldste onderdeel van het programma. We zien rechts onderin bij ‘Block coordinates’ allerlei eigenschappen van de voorgrondafbeelding, zoals grootte, en rotatie in drie mogelijke vlakken. We zetten Shot Duration op 2 seconden (was 6) en klikken op Add Shot. Nu passen we van de breedte van 1920 aan naar 480. De hoogte wordt automatisch veranderd zodat de verhouding behouden blijft. In de preview linksonder slepen we de nu verkleinde afbeelding van linksboven naar rechtsboven en zetten Shot Duration op 3 seconden. Dan voegen we nog een shot toe (Add Shot), geven dat een duur van 3 seconden en zetten de middelste van de drie rotatieregelaars op -90 (Afb.5). Tot slot voegen we een shot toe van 2 seconden waarin we niets veranderen. We klikken op OK en spelen af. We hebben nu een eigen beeldovergang gecreëerd waarbij het voorgrondbeeld eerst naar de rechterbovenhoek verkleint en vervolgens uit beeld roteert. Met deze techniek kunnen we zeer complexe bewegingen maken die uit meerdere stappen bestaan. We kunnen deze methode ook gebruiken om over (multimegapixel)foto’s te pannen of er op in te zoomen (het zogeheten Ken Burns-effect) waardoor foto’s iets filmisch krijgen.
©CIDimport
8. Speciale effecten 2
Bovenstaande toont nog maar een fractie van de mogelijkheden. In afbeelding 3 gebruiken we een andere methode om een picture-in-picture-effect te verkrijgen. We maken de shotlengte 2 seconden en klikken op Add Shot. Dan klikken we op Add File en kiezen bijvoorbeeld het plaatje van afbeelding 2. Dit verkleinen we handmatig tot ¼-schermgrootte en zetten het een beetje rechts bovenin (exacte waarden voert u desgewenst in bij Block coordinates). Nu kiezen we onder Block Shape voor ‘Rounded rectangle…’, bij Shape kiezen we een ovaal (4e in de lijst), Border zetten we op 20 en we kiezen een beige tintje voor de rand. We zetten Shadow op Bottom Right en geven grootte van 30. Nu voegen we een shot zonder wijzigingen toe van 2 seconden. We selecteren rechtsboven het picture-in-picture-plaatje, rechtsklikken erop en kiezen ‘Do image correct…’. We komen dan in een dialoogvenster waar we kenmerken van de afbeelding te lijf kunnen. We passen wat schuifjes voor helderheid, contrast en kleur aan (Afb.6) en klikken op OK. Tot slot voegen we een onveranderd block toe van 2 seconden en spelen af. Zoals u ziet worden niet alleen bewegingen geanimeerd maar ook filtereffecten. En het aardige van al dit grafisch geweld is… in plaats van foto’s hadden we het ook met videoclips kunnen doen!
©CIDimport
9. Film maken
Het toevoegen van titels en clip-art werkt het zelfde als bovenstaande picture-in-picture-effecten. Muziek kunt u per dia toevoegen en deze zal blijven spelen tot bij een andere dia andere muziek (los nummer of complete playlist) wordt geselecteerd. Dit wijst zichzelf. Hebben we deze zaken eenmaal naar wens toegevoegd dan kunnen we ons eindproduct gaan maken. Daarvoor gaan we naar het tabblad Render Video. We kunnen produceren voor smartphone, multimedia systeem (pc, mediaspeler, game-console), web, lossless (hoogst mogelijke kwaliteit) of kiezen voor advanced om totale controle over het videoformaat te hebben. De presets zijn het makkelijkst. Wij kiezen als voorbeeld voor Multimedia System, wat standaard een full-hd mp4-bestand oplevert (zie ook stap 4). We maken de hele voorstelling (All slides) en klikken op OK.
Wie zich eenmaal op ffDiaporama stort zal ontdekken dat de werkwijze van het programma zeer complexe en professionele effecten mogelijk maakt. Wie gemak zoekt laadt al zijn vakantiefoto’s en video’s, start een playlist met muziek bij de eerste en laat zijn film zonder verdere toeters en bellen maken. Aan u de keus.