Inhoud:

WordPress is een van de toegankelijkste contentmanagementsystemen die verkrijgbaar zijn en is bovendien gratis. Zelfs zonder html-kennis kun je door alleen de juiste zaken aan te klikken en een Thema te kiezen al een eigen website of blog bouwen. Maar wil je je website helemaal naar je hand zetten, dan ontkom je er niet aan om dieper in WordPress en de code te duiken. We bieden de lezer die deze uitdaging aandurft de helpende hand met adviezen en tips. Maar voordat we gelijk met allerlei technische tips komen, is het toch handig om even heel snel de basis door te nemen, zodat je duidelijk voor ogen hebt hoe WordPress in elkaar zit.

Globale opbouw

WordPress bouwt een website op aan de hand van php-scripts en stylesheets die het cms precies vertellen hoe de site er uit moet komen te zien. De scripts bepalen onder andere welke informatie waar getoond wordt en welke functionaliteiten de website kent. Denk bijvoorbeeld aan wat de zijbalk(en) bevatten (sidebar.php), hoe pagina’s zijn opgebouwd (page.php) en hoe je hoofdpagina is ingedeeld (index.php). Er zijn in totaal wel meer dan twaalf php-scripts die de opbouw van je site bepalen. Het precieze aantal hangt sterk af van het thema dat je gebruikt. De stylesheet, style.css geheten, gaat over de cosmetische aspecten van de site en vertelt onder andere welke kleuren gebruikt moeten worden, hoe groot de letters moeten zijn en hoe ze precies gepositioneerd moeten worden. Als je in het WordPress Dashboard naar het menu Weergave gaat en daar op Bewerker klikt, krijg je een overzicht van bestanden die gezamenlijk je website opbouwen. Zo zie je bijvoorbeeld header.php, index.php en footer.php. Deze drie bestanden samen bouwen je complete homepage, waarbij eventueel nog andere php-bestanden gebruikt worden, afhankelijk van het thema dat je gebruikt. Tevens kun je in dit venster ook aanpassingen in de code doorvoeren en opslaan, mits je de schrijfrechten goed hebt ingesteld op je server. Dit kan vaak eenvoudig via de ftp-client.

De loop

WordPress bewaart alle berichten en pagina’s die je maakt in een sql-database. De verzameling van al deze berichten wordt de loop genoemd. Deze kun je het beste beschouwen als één grote poel waarin echt al je berichten staan. Natuurlijk wil je niet dat alle berichten standaard op chronologische volgorde op de homepage van je website getoond worden, hoewel dit zeker wel mogelijk is. Om de juiste gegevens op je homepage te plaatsen, moet dus de loop aangeroepen worden en moet er als het ware een ‘bestelling’ van data gedaan worden. In deze bestelling, wat natuurlijk een stukje code is, geef je aan aan welke aspecten een bericht moet voldoen, wil hij op de homepage gepubliceerd worden. Zo is het dus bijvoorbeeld ook mogelijk om twee loopaanroepingen te verwerken op de homepage die ieder berichten tonen uit bijvoorbeeld een andere categorie. Denk bijvoorbeeld aan een categorie Nieuws en Columns. De berichten worden uit dezelfde loop gehaald, want daar is er maar één van, maar er kunnen wel twee verschillende datastromen getoond worden. Hier onderaan zie je de standaardcode voor het oproepen van de loop. Het aanroepen van de loop begint hier:

<?php if ( have_posts() ) : while ( have_posts() ) : the_post(); ?>

En eindigt hier:

<?php endwhile; else: ?>
<p><?php _e(‘Sorry, geen berichten gevonden.’); ?></p>
<?php endif; ?>

Maak altijd backups

In de komende tien tips zullen we vaak aanpassingen maken in de code. Dit is natuurlijk niet zonder risico, maar alleen als je in de code duikt, kun je jouw website echt laten doen wat je wilt. Het is daarom belangrijk om niet bang te zijn voor de code. Natuurlijk is het wel zo dat wanneer je een (type)fout maakt, dit de volledige website onbenaderbaar kan maken. Echter, als je weet wat je verandert, kun je dit altijd weer gemakkelijk en snel herstellen. Verder kunnen we het niet vaak genoeg zeggen: maak altijd backups! Als je grote, eventueel risicovolle aanpassingen gaat doen in de code, zorg er dan altijd voor dat je een goedwerkend origineel van het bestand achter de hand hebt voor het geval de aanpassing helemaal misgaat en je niet meer precies weet hoe de originele code nu in elkaar zat. Via een ftp-client kun je altijd gemakkelijk originele bestanden weer terugzetten.

Altijd updaten!

WordPress is een immens populair blog/cms-systeem dat wereldwijd door miljoenen mensen gebruikt wordt. Hierdoor is het helaas een gewild doelwit van hackers die maar al te graag via vijandelijke scripts je site overnemen en vervolgens hele andere zaken op de site zetten: reclame of wellicht illegale content waar je vervolgens verantwoordelijk voor bent! Om deze reden wordt WordPress dan ook vaak geüpdatet, waarmee kleine lekken gedicht worden. Het is van groot belang dat je deze updates altijd uitvoert, zodat de site zo goed mogelijk beschermd wordt tegen deze aanvallen. Mocht je site toch een keer ten prooi vallen aan hackers, wees dan blij dat je regelmatig een backup hebt gemaakt die gemakkelijk via ftp is terug te zetten.

Weet wat je zoekt

Natuurlijk zijn de komende tien tips maar een handjevol en zijn de mogelijkheden eindeloos. Het is ook goed mogelijk dat de gouden tip voor jou er niet bijzit. Gelukkig is de WordPress-community bijzonder actief en is voor bijna elk probleem wel een oplossing via Google of WordPress.org te vinden. Het zoeken naar de juiste antwoorden kan een drama worden als je niet goed genoeg weet hoe WordPress in elkaar zit. Oefening baart kunst en hoe langer je met WordPress bezig bent, hoe sneller je de juiste antwoorden zult vinden op je vragen. Wees in je zoektocht in elk geval zo precies mogelijk. Geef in de vraag precies aan in welk onderdeel van de site je aanpassingen wilt doorvoeren. Is dat bijvoorbeeld in de header.php, in de zijbalk of in de loop in het hoofdsjabloon (index.php)? Misschien zul je meerdere vragen moeten stellen voordat je de uiteindelijke oplossing hebt gevonden, maar met elke vraag begrijp je stukje bij beetje meer van WordPress.

Lees verder: 10 tips voor gevorderden

Tekst: Gerard Sombroek