ID.nl logo
Wanneer komt Windows 11 uit, is de upgrade gratis en wat is er nieuw?
© CIDimport
Huis

Wanneer komt Windows 11 uit, is de upgrade gratis en wat is er nieuw?

Doordat Microsoft Windows 11 officieel uit de doeken heeft gedaan, weten we nu concrete antwoorden op vragen als: Wanneer komt Windows 11 uit? Kun je gratis upgraden of moet je er voor betalen? En wat is er zoal nieuw ten opzichte van Windows 10? We zetten de antwoorden voor je op een rijtje.

De afgelopen weken beheerste Windows 11 al danig het nieuws. Niet alleen hintte Microsoft zelf telkens naar het bestaan ervan, er lekte ook een installeerbare versie van uit. Die was weliswaar niet af, maar gaf toch een aardige indruk van de verschillen met Windows 10.

Tijdens een livestream is Windows 11 inmiddels daadwerkelijk onthuld, geen geheimzinnigheid meer dus. Laten we snel enkele antwoorden geven op veelgehoorde vragen rond het splinternieuwe besturingssysteem van Microsoft. 

Wanneer komt Windows 11 uit?

De officiële releasedatum van Windows 11 is 5 oktober. Vanaf die datum wordt het besturingssysteem gefaseerd aangeboden via het Windows Update-kanaal, zo lang je Windows 10-pc aan de minimale systeemeisen voldoet. Waarover straks meer.Dit kan overigens wel een poosje duren. Microsoft verwacht dat alle pc's die voor een upgrade in aanmerking komen, halverwege 2022 het aanbod hebben gekregen.

Wil je niet zo lang wachten? Winkels verkopen vanaf 5 oktober ook gloednieuwe computers die standaard op Windows 11 draaien. 

©CIDimport

Is Windows 11 gratis?

Net zoals Windows 10 een gratis upgrade was voor Windows 7 en Windows 8.1, zo is Windows 11 in eerste instantie opnieuw voor nop te installeren. Althans zolang je een geldige Windows-licentie bezit waarvoor je eerder al hebt betaald. Hoe lang de update precies kosteloos wordt aangeboden, is niet bekend. 

Wat kost Windows 11?

Heb je nog geen Windows-licentie, dan is mettertijd ook een losse Windows 11-productcode te koop. Wat deze kost, is nu nog niet bekend. Microsoft verkoopt Windows 10 Home-licenties voor 145 euro, dus waarschijnlijk ligt de prijs hierbij in de buurt. In de praktijk worden Windows-activatiecodes op menig website voor veel goedkoper aangeboden.

Wat zijn de systeemeisen van Windows 11?

Op papier zijn de systeemeisen van Windows 11 niet bijzonder hoog. Zo raadt Microsoft minstens 4 GB werkgeheugen en een schijf met minimaal 64 GB opslagruimte aan.

De grootste bottleneck voor veel pc's zal de processor zijn. Uit online documentatie blijkt dat Windows 11 minimaal een Intel-processor van de 8e generatie vereist. Dat zou betekenen dat alle pc's met cpu's ouder dan 2017, niet naar Windows 11 te upgraden zijn.

Daarnaast moeten processoren TPM 2.0 ondersteunen, een optie die je mogelijk op bios-niveau dient in te schakelen. De PC Health Check-app van Microsoft laat je controleren of jouw pc naar Windows 11 te upgraden is, hoewel de tool momenteel even offline is gehaald. 

©CIDimport

Kan ik Windows 10 blijven gebruiken of moet ik meteen upgraden?

Omdat Windows 11 als Windows Update binnenkomt, kun je de installatie ervan waarschijnlijk ook gewoon uitstellen. Zo kun je de kat nog even uit de boom kijken, mochten er kinderziektes opduiken. Dit zal organisaties eveneens aanspreken. Naar een heel nieuw besturingssysteem transitioneren kost tijd en de upgrade naar Windows 10 ging in het verleden verre van vlekkeloos. 

Je kunt in elk geval nog minstens tot 14 oktober 2025 veilig van Windows 10 gebruikmaken. Op die datum loopt de zogeheten levenscyclus van het besturingssysteem af en komen er geen (beveiligings)updates meer voor uit. Maar tot die tijd dus nog wel.

Wat is er nieuw in Windows 11?

Behandelen we tot slot nog even de meest in het oog springende nieuwigheden van Windows 11:

- Moderne uitstraling met gecentreerd startmenu
Voor Windows 11 gooit Microsoft het roer grafisch flink om. De onderliggende gedachte hierbij is dat het besturingssysteem een zekere rust en kalmte moet uitstralen. Dat uit zich onder meer in afgeronde hoeken voor vensters, zachte kleurschakeringen en transparante onderdelen.

Het startmenu is naar het midden van de taakbalk verplaatst. Als vanouds links uitlijnen blijft daarbij wel een optie.

- Snap-indelingen = Alt+tab op steroïden 
Windows 11 laat je meerdere vensters naast elkaar groeperen als een 'snap group', ofwel snap-indeling. Zie dit als een uitgebreidere variant op alt+tab, waarbij je meerdere vensters en programma's tegelijk kunt oproepen. Deze indelingen blijven ook behouden wanneer je een extra monitor aan je pc koppelt.

Snap-indelingen blijven naast elkaar actief. Zo kun je meerdere groepen aanmaken voor verschillende werkprojecten, bijvoorbeeld. 

©CIDimport

- Widgets keren terug
Widgets zagen we voor het laatst in Windows 7 en daarna vooral op Android-smartphones. Ook iOS biedt er sinds kort ondersteuning voor. Widgets zijn in feite snelkoppelingen naar veelgebruikte functies binnen bepaalde programma's, die direct op je desktop zichtbaar zijn. Voorbeelden zijn de takenlijsten van Microsoft To-Do, aankomende agenda-afspraken, het weerbericht en het laatste nieuws.

- Microsoft Teams standaard ingebouwd
Door de coronapandemie is het aantal Microsoft Teams-gebruikers enorm gegroeid. Dusdanig dat Microsoft de videobeldienst standaard onderdeel maakt van Windows 11, net zoals in het verleden ervoor werd gekozen om Windows 10 met OneDrive-integratie te leveren.

Of je Teams eenvoudig kunt verwijderen omdat je er simpelweg toch geen gebruik van maakt, is nog even afwachten. Standaard Windows-onderdelen zoals OneDrive en Edge laten zich doorgaans niet zo makkelijk deïnstalleren.

- Microsoft Store opent voor iedereen

©CIDimport

De Microsoft Store is tot op heden geen daverend succes, mede omdat Microsoft ontwikkelaars van apps erg strike regels oplegde. Deze strategie laat Microsoft helemaal varen. De nieuwe Store moet juist veel toegankelijker zijn voor elke app-bouwer die daarop zijn software kwijt wil. Of dat nu Universal Windows Platform (UWP)-apps, Progressive Web-apps (PWA) of de vertrouwde win32-programma's zijn. Allen zijn ze welkom.

Ontwikkelaars mogen bovendien alle inkomsten voor zichzelf houden. Ze hoeven geen deel meer aan Microsoft af te staan bij de verkoop van software via de Microsoft Store.

- Ondersteuning voor Android-apps
Tenslotte vind je in deze Microsoft Store straks ook heuse Android-apps. De installatie ervan verloopt wel via een omweg. Eerst dien je namelijk de Amazon App Store te downloaden. Daarin zijn de Android-apps te vinden, die daarna vanaf je pc te bedienen zijn. Als ware het normale Windows-programma's.

Meer lezen over Windows 11? Alle tips, nieuwtjes en systeemeisen vind je ook op Computer!Totaal

▼ Volgende artikel
Gamers, opgelet: de ROG Xbox Ally en Ally X komen in oktober!
© ASUS
Huis

Gamers, opgelet: de ROG Xbox Ally en Ally X komen in oktober!

ASUS Republic of Gamers (ROG) heeft op Gamescom 2025 in Keulen de ROG Xbox Ally en de krachtiger ROG Xbox Ally X onthuld. Beide handhelds liggen vanaf 16 oktober 2025 wereldwijd in de winkels. Bezoekers van de gamingbeurs kregen deze week de primeur om de nieuwe apparaten zelf uit te proberen.

Laten we beginnen met wat specs: de standaard ROG Xbox Ally draait op een AMD Ryzen Z2 A-processor met vier Zen 2-cores en acht RDNA 2-GPU-cores. In combinatie met 16 GB LPDDR5X-6400 RAM, een 512 GB SSD en een 60 Wh-batterij mikt dit model op solide prestaties voor onderweg. De Ally X gaat echter nog een stapje verder: deze versie krijgt de nieuwe AMD Ryzen AI Z2 Extreme met acht cores, zestien threads, 16 RDNA 3.5-GPU-cores en een geïntegreerde NPU. Daarbij hoort 24 GB sneller LPDDR5X-8000 werkgeheugen, een 1 TB SSD en een grotere 80 Wh-batterij voor langere speeltijd.

Xbox-ervaring in handheld-vorm

Bij het inschakelen start de Ally direct in een fullscreen Xbox-omgeving. Daarmee voelt het apparaat aan als een natuurlijke uitbreiding van de console, terwijl Windows 11 onderliggend toegang biedt tot je volledige pc-bibliotheek. Spelen kan via Game Pass, Steam en andere pc-stores, maar ook via cloudgaming of remote play vanaf een Xbox-console. Xbox heeft bovendien met gamestudio's samengewerkt om duizenden titels beter geschikt te maken voor handhelds. In de bibliotheek verschijnen nieuwe aanduidingen als Handheld Optimized en Mostly Compatible, zodat je meteen weet welke games vlekkeloos draaien.

©ASUS

Scherm, geluid en comfort

Zowel de Ally als de Ally X hebben een 7-inch Full-HD-scherm met 120 Hz verversingssnelheid, 500 nits helderheid en FreeSync Premium voor vloeiende beelden. Het scherm is beschermd met Gorilla Glass. De Ally X onderscheidt zich met dual Smart-Amp speakers, vibrerende triggers en subtiele RGB-verlichting rond de sticks voor extra feedback. Ook ergonomie kreeg de nodige aandacht: de vorm van de grepen is geïnspireerd op de Xbox-controller, met een gebalanceerd gewicht zodat langere speelsessies comfortabel blijven.

Prestaties en uitbreidbaarheid

Om te zorgen dat de hardware ook bij intensief gebruik koel blijft, introduceert de Ally X een zogenoemd Zero Gravity-koelsysteem dat in elke houding stabiel presteert. Beide modellen zijn bovendien eenvoudig uit te breiden dankzij een M.2-slot voor extra opslag. De connectiviteit verschilt wel enigszins: waar de standaard Ally beschikt over usb-c (3.2 Gen 2), microSD en wifi 6E, voegt de Ally X daar usb 4 met Thunderbolt-ondersteuning aan toe.

©ASUS

Slimme software en AI-functies

Nieuwe softwarefuncties moeten het gebruik verder stroomlijnen. Shaders worden al tijdens het downloaden voorgeladen, waardoor games sneller starten en minder energie verbruiken. Voor de Ally X zijn vanaf 2026 bovendien extra AI-mogelijkheden gepland, zoals Automatic Super Resolution voor hogere beeldkwaliteit en het automatisch vastleggen van hoogtepunten in korte videoclips.

▼ Volgende artikel
Inductie, keramisch of gas: welke pan past bij jouw kookplaat?
© Malkov Konstantin
Huis

Inductie, keramisch of gas: welke pan past bij jouw kookplaat?

Of je nu op gas, inductie of een keramische plaat kookt, het type kookplaat in je keuken bepaalt in grote mate welke pannen je kunt gebruiken. Daarbij draait het vooral om het materiaal van de pan. In dit artikel lees je wat je nodig hebt om zorgeloos en efficiënt te kunnen koken, wat er op jouw fornuis ook staat. Smakelijk alvast!

👨🏼‍🍳 In het kort:

• Gas, inductie of keramisch: zo werken deze kookplaten • Van koper tot roestvrijstaal: welke pan past bij welke kookplaat? • Onderhoudstips voor je kookplaat • Misvattingen ontkracht

Lees ook: Overstappen van gasfornuis naar inductieplaat: de voor- en nadelen

Hoe werkt jouw kookplaat eigenlijk?

Om te begrijpen welke pannen het best op jouw kookplaat werken, is het handig om eerst te weten hoe die kookplaten precies hun werk doen. Een gaskookplaat verwarmt je pan direct via een open vlam: simpel, doeltreffend en visueel controleerbaar. Bij inductie gebeurt dat heel anders: een spoel onder het kookoppervlak wekt een magnetisch veld op, waardoor alleen pannen met een magnetiseerbare bodem zelf warm worden. De plaat zelf blijft koel. Keramische kookplaten zitten daar qua techniek tussenin. Onder een glad glasoppervlak zit een elektrisch verwarmingselement dat de plaat en vervolgens de pan verwarmt.

Van koper tot RVS: welke pan werkt waarbij?

Pannen zijn er in allerlei materialen, en elk daarvan gedraagt zich anders op een kookplaat. Hieronder lees je wat je van de bekendste soorten kunt verwachten.

Roestvrijstaal (RVS)

RVS is een echte alleskunner. Deze pannen doen het goed op alle soorten kookplaten, zolang ze voor inductie wel een magnetische bodem hebben. RVS geleidt warmte iets minder goed dan bijvoorbeeld koper of gietijzer, maar met een goede, dikke bodem kun je er uitstekend mee uit de voeten, ook op inductie.

©tsarenko | Fototocam

Gietijzer

Gietijzeren pannen zijn zwaar, maar daar krijg je gelijkmatige warmteverdeling voor terug. Ze zijn prima geschikt voor gas en keramisch, en door hun magnetische eigenschappen ook voor inductie. Let wel op bij glas-keramische kookplaten: de wat ruwe of ongelijke bodem van gietijzer kan krassen veroorzaken en minder efficiënt verwarmen. Ook het onderhoud vraagt aandacht – afwassen doe je met warm water en keukenpapier, niet in de vaatwasser.

©kseyale

Check: geschikt voor inductie? Bij inductiekookplaten is het belangrijk dat de pan magnetisch is, anders zal deze niet werken. Dit kun je eenvoudig controleren door een magneet aan de onderkant van de pan te houden - als deze wordt aangetrokken, is de pan compatibel.

Lees ook: Zo kook je extra zuinig op een inductiekookplaat

Koper

Met koperen pannen kook je snel en nauwkeurig: koper geleidt warmte als de beste. Tegelijk zijn ze kwetsbaarder voor krassen en deuken, en ze vergen wat meer onderhoud om mooi te blijven. Niet geschikt voor de vaatwasser dus. Op gas en keramisch doen ze het prima, maar voor inductie heb je een speciale bodem nodig. Zonder die aanpassing werkt het simpelweg niet.

©fotofabrika

Aluminium

Aluminium is licht, betaalbaar en geleidt warmte goed. Het doet zijn werk uitstekend op gas en keramisch. Voor inductie moet aluminium speciaal bewerkt zijn – alleen dan werkt het magnetische veld. Aluminium krast en deukt snel, dus voorzichtigheid is geboden bij gebruik én schoonmaak.

Check: geschikt voor keramisch? Voor keramische kookplaten moet de bodem van de pan vlak en glad zijn om een goede warmteoverdracht te garanderen en krassen op de plaat te voorkomen.

Pannen met een dikke, goed geleidende bodem leveren doorgaans het beste resultaat, ongeacht het fornuis. Koper en gietijzer scoren hoog op warmteverdeling en -behoud, terwijl roestvrij staat en aluminium het juist moeten hebben van slimme combinaties en coatings. Denk bijvoorbeeld aan een antiaanbaklaag of een gelaagde bodem, die verschillende eigenschappen combineren voor betere prestaties.

Welke pan op welke kookplaat?

MateriaalGasInductieKeramisch
RVSJaJa*Ja
GietijzerJaJaJa
AluminiumJaNee**Ja
KoperJaNee**Ja

*= Mits voorzien van een ferromagnetische bodem ** = Alleen als ze een speciale inductie-geschikte bodem hebben

Nog even in het kort:

⚪ RVS pannen werken goed op alle kookplaten, maar kunnen door inductie sneller en gelijkmatiger verhit worden. ⚫ Gietijzer is minder geschikt voor inductie vanwege de oneffen bodem, maar werkt prima op gas en keramisch. 🟠 ⚪ Koper en aluminium geleiden goed, maar zijn gevoelig voor krassen en deuken.

Zo houd je je kookplaat en pannen in topvorm

Met een beetje aandacht gaan je kookplaat én pannen langer mee. Voor inductie is het cruciaal dat de bodem van je pan vlak en onbeschadigd is, anders kunnen er krassen op de plaat ontstaan. Keramische platen vragen om een zachte aanpak: gebruik geen schurende middelen of scherpe voorwerpen. Hardnekkige resten? Leg er wat vochtig keukenpapier op en laat het twintig minuten weken. Daarna kun je het vuil meestal met een nat doekje verwijderen. Voor echt aangekoekte plekken is een speciale keramische schraper een veilig alternatief.

Lees ook: Inductiekookplaat schoonmaken? Dit moet je wel doen en dit niet

©Maryna Pleshkun | zest_marina

Misverstanden de wereld uit: vier hardnekkige kookmythes

Er doen nogal wat verhalen de ronde over pannen en kookplaten. Tijd om de vier hardnekkigste misverstanden recht te zetten.

1. Overstappen betekent al je pannen vervangen

Niet per se. Veel pannen kun je gewoon blijven gebruiken, ook als je overstapt naar een andere kookplaat. Kijk goed naar het materiaal, de staat van de pan en of de bodem geschikt is voor je nieuwe kooktype. Je hoeft dus zeker niet halsoverkop een nieuwe pannenset te kopen.

2. Inductie is gevaarlijk

Sommige mensen maken zich zorgen over het magnetisme van inductieplaten. Dat is nergens voor nodig: het magnetische veld is zwak en werkt alleen als er een geschikte pan op staat. Voor de gebruiker is het volkomen veilig.

3. Keramische platen zijn breekbaar

Zolang je ze met zorg gebruikt en pannen met een gladde bodem kiest, gaan keramische kookplaten jarenlang mee zonder noemenswaardige schade. Het glas is stevig, maar vraagt wel om voorzichtig gebruik.

4. Elke pan werkt op elke kookplaat

Helaas, zo eenvoudig is het niet. Niet elk materiaal is compatibel met elk type kookplaat. De juiste pan kiezen begint bij weten wat voor kookplaat je hebt en wat voor bodem die pan nodig heeft.

Tot slot

Je weet nu waar je op moet letten als je een pan kiest voor jouw kookplaat. Niet ieder materiaal werkt overal even goed, maar met de juiste match zit je altijd goed. Tijd om de keuken in te duiken en je kookkunsten de vrije loop te laten. Veel plezier aan het fornuis!