Wanneer je regelmatig met Firefox werkt, ken je de browser waarschijnlijk op je duimpje. Maar is dat wel zo? Wist je dat het programma boordevol extra functies en trucjes zit waarmee je internetervaring nog veel handiger wordt? We zetten tien 'verborgen' functies op een rij.

Tip 1 - Toetsencombinaties

De meeste handelingen die je uitvoert in Firefox, doe je ongetwijfeld met de muis. Maar wist je dat er ook veel toetsencombinaties zijn waarmee je bepaalde handelingen nét even sneller kunt uitvoeren? Bovendien zijn dit soort toetsencombinaties altijd handig, omdat ze voorkomen dat je de hele dag dezelfde handelingen uitvoert met je muis. Zo kun je een pagina teruggaan in Firefox met de toetsencombinatie Alt + Pijltje Links en een pagina vooruit met Alt + Pijltje Rechts. Een nieuw privévenster open je met behulp van de toetsencombinatie Ctrl + Shift + P en een tabblad dat je per ongeluk hebt gesloten, haal je met gemak weer terug met behulp van de toetsencombinatie Ctrl + Shift + T.

Tip 2 - Zelf kiezen

Als je besluit dat je toetsencombinatie wel handig vindt, besef dan dat je je niet hoeft neer te leggen bij de toetsencombinaties die de makers van Firefox voor je hebben bedacht. Je kunt zelf namelijk de toetsencombinaties aanpassen. Je hebt daar wel de extensie Customizable Shortcuts voor nodig. Eenmaal geïnstalleerd, verschijnt er een extra pictogram genaamd Shortcuts naast het pictogram Menu openen (de drie liggende streepjes). Wanneer je hierop klikt, krijg je niet alleen een uitgebreide lijst te zien van toetsencombinaties in Firefox, maar kun je ze óók nog eens aanpassen door op de gewenste toetsencombinatie te drukken en daarna op Bewerken. Zo kun je de browser dus écht helemaal met je toetsenbord bedienen op de manier die jij prettig vindt.

©PXimport

Tip 2 - Werken de toetsencombinaties, maar niet optimaal? Dan pas je ze toch gewoon aan?

Tip 3 - Zoom-opties

Dat je in je browser kunt zoomen hoeven we je waarschijnlijk niet te vertellen en óók daar is een toetsencombinatie voor, namelijk Ctrl + '+' (plusteken) en Ctrl + '-' (minteken). Met deze methode zoom je in op de gehele website. Maar wat als je alleen de tekst wilt vergroten en de plaatjes hetzelfde wilt houden? In dat geval klik je op Beeld > Zoomen > Alleen tekst zoomen (hiervoor moet je wel eerst de menubalk even inschakelen, wat je doet door linksboven met rechts te klikken op een leeg plekje naast de adresbalk en te klikken op Menubalk). Wanneer je Alleen tekst zoomen hebt ingeschakeld, zal alleen de tekst worden vergroot of verkleind wanneer je de zoomfunctie in Firefox gebruikt.

©PXimport

Tip 3 - Je hoeft niet direct de hele pagina in- of uit te zoomen. Alleen de tekst vergroten of verkleinen kan ook.

Tip 4 - Geschiedenis

Het kan behoorlijk gênant zijn wanneer je iemand een webpagina wilt laten zien en vervolgens klapt het volledige menu met je geschiedenis uit en daar staan niet alleen maar brave websites tussen. Je zou natuurlijk kunnen overschakelen op privémodus wanneer je van plan bent om sites te bezoeken die niemand anders iets aangaan, maar als je dit niet hebt gedaan, is het ook mogelijk om specifieke items uit je geschiedenis te verwijderen, zodat ze niet opduiken op onhandige momenten. Het enige dat je hoeft te doen, is op het pijltje naast de adresbalk te klikken, met de pijltjestoetsen naar beneden te navigeren tot je iets in je geschiedenis ziet staan wat niet voor andermans ogen is bedoeld en vervolgens drukken op de Delete-toets.

©PXimport

Tip 4 - Je geschiedenis is niet altijd voor eenieders ogen geschikt. Gelukkig kun je bezochte websites eenvoudig uit het overzicht verwijderen.

Tip 5 - Auto-aanvullen

Het is natuurlijk een kleine moeite om de extensie te typen achter de website die je wilt bezoeken. Desalniettemin is er een manier om dat nóg sneller te doen. Stel dat je de site van Computer!Totaal wilt bezoeken. Je kunt natuurlijk de hele url intypen, maar je kunt ook op Ctrl + Enter drukken wanneer je computertotaal hebt ingetypt. Firefox zal dan automatisch .nl erachter zetten. Lastiger wordt dit natuurlijk als een site meerdere extensies heeft, maar in dat geval kiest Firefox voor .com.

©PXimport

Tip 5 - Geen zin om telkens de extensie van een website in te typen? Firefox kan het voor je doen.

Tip 6 - Sleutelwoorden

Dit is typisch zo'n functie waar we niets van wisten en waar we echt razend enthousiast over zijn. Dit kan je enorm veel tijd besparen. Stel, je zoekt regelmatig in bepaalde sites, zoals Wikipedia, dan is het natuurlijk best omslachtig om eerst naar de site van Wikipedia te surfen, om vervolgens daar het zoekveld op te zoeken en de zoekopdracht in te vullen. Gelukkig kan het veel sneller en makkelijker met behulp van sleutelwoorden. Het enige wat je hiervoor hoeft te doen, is surfen naar de pagina waarop je regelmatig zoekt, zoals Wikipedia in ons voorbeeld. Op die pagina klik je met de rechtermuisknop op het zoekveld van Firefox en klik je vervolgens op Sleutelwoord voor deze zoekopdracht toevoegen.

©PXimport

Tip 6 - Door een sleutelwoord toe te voegen in je zoekopdracht, hoef je niet eerst naar de site te surfen waarbinnen je wilt zoeken.

Hierna voeg je een sleutelwoord toe in het veld Naam, waarmee je deze zoekfunctie oproept (in ons geval Wikipedia). Klik op Opslaan. Wanneer je voortaan wilt zoeken in de database van Wikipedia, kun je ongeacht op welke pagina je browser staat, klikken op de adresbalk en intypen: Wikipedia (of het sleutelwoord dat je hebt gekozen voor de site van jouw keuze) met direct daarachter je zoekopdracht. De zoekopdracht zal direct worden uitgevoerd binnen de door jou opgegeven website (in het geval van Wikipedia wordt het resultaat zelfs direct getoond als er maar één resultaat beschikbaar is).

Tip 7 - Gerichter zoeken

Binnen een site zoeken is handig, maar wist je dat er nog meer manieren zijn om je zoekopdracht te verfijnen? We doelen daarbij niet op zaken als dingen tussen aanhalingstekens zetten of symbolen om woorden uit te sluiten, maar op tekens die je kunt gebruiken om aan te geven waarbinnen je precies wilt zoeken. Want standaard zoekt Firefox zowel in een zoekmachine, als in de geschiedenis van je browser enzovoort. Als je weet dat je, bijvoorbeeld, op zoek bent naar een pagina die je al eens eerder hebt geopend en uitsluitend wilt zoeken binnen je geschiedenis, dan typ je het teken ^ (accent circonflexe) direct na je zoekopdracht.

©PXimport

Tip 7 - Je kunt veel gerichter zoeken in Firefox door symbolen te gebruiken.

Er zal dan alleen binnen de geschiedenis gezocht worden, andere resultaten worden genegeerd. Ben je op zoek naar een pagina die zich bevindt tussen jouw honderden bladwijzers? Typ dan het teken * (sterretje) direct na je zoekopdracht en alleen de resultaten uit je bladwijzers worden getoond.

Je kunt de volgende symbolen gebruiken:

+ voor resultaten in pagina's die je hebt getagd;

% voor resultaten de tabbladen die je op dit moment open hebt;

~ voor resultaten in pagina's die je handmatig hebt ingetypt;

# voor resultaten in paginatitels;

@ voor resultaten in url's.

Tip 8 - Muisloos scrollen

In de allereerste tip van dit artikel hebben we je laten zien hoe je Firefox kunt bedienen met toetsencombinaties, zodat je hand niet de hele dag op de muis hoeft te liggen. Dat werkt handig als het om navigeren gaat, maar hoe zit het dan met scrollen? Zelfs dat is mogelijk zonder je muis aan te raken (wat een zegen kan zijn wanneer je een scrolwieltje hebt dat regelmatig hapert). Het mooie van deze functie is dat scrollen via het toetsenbord een stuk minder efficiënt lijkt dan scrollen met de muis, maar dat je zodra je het eenmaal hebt geprobeerd waarschijnlijk helemaal niet meer anders wilt.

©PXimport

Tip 8 - Scrollen zonder muis: het lijkt heel omslachtig, maar werkt super handig!

Het enige wat je ervoor hoeft te doen is op de spatiebalk drukken. Wanneer je dit doet scrolt Firefox precies een 'pagina' verder, oftewel het scrollen stopt precies op het moment dat het gedeelte van de pagina dat zojuist onderaan het scherm stond, nu bovenaan het scherm staat, zodat je zeker weet dat je niets mist. En als je terug naar boven wilt scrollen? Dan druk je op Shift + Spatiebalk, waarbij de functie precies omgekeerd werkt. Overigens scrol je met Ctrl + End helemaal naar beneden en met Ctrl + Home helemaal naar boven.

Tip 9 - Pagina delen

Een superhandige functie die werd geïntroduceerd met Firefox 35, is de mogelijkheid om webpagina's direct te delen via social media, zonder daarvoor een add-on te hoeven installeren. In nieuwere versies van Firefox lijkt deze functie weer te zijn uitgeschakeld, maar je kunt hem eenvoudig terughalen. Klik op het pictogram Menu openen rechtsboven (de drie liggende streepjes) en vervolgens op Aanpassen onderin. Je kunt nu het uiterlijk van Firefox aanpassen.

©PXimport

Tip 9 - Met de handige deelknop deel je rechtstreeks met diverse sociale netwerken.

Sleep het pictogram met het papieren vliegtuigje naar de adresbalk en klik vervolgens op Aanpassen sluiten. Wanneer je nu op een pagina bent die je wilt delen, klik je linksboven op het papieren vliegtuigje en vervolgens op het plusteken om het sociale netwerk van je keuze toe te voegen. Je dient uiteraard wel even in te loggen bij het sociale netwerk, omdat je Firefox toestemming moet geven om gegevens op de sociale netwerken te plaatsen. Voortaan is delen slechts nog een kwestie van op het papieren vliegtuigje klikken en daarna op het pictogram van het sociale netwerk waarmee je het wilt delen.

Tip 10 - Browsergezondheid

De laatste tip die we je geven helpt je niet zozeer handiger te werken met Firefox, maar kan je vooral helpen bepalen of Firefox nog wel optimaal draait. Toen een browser nog gewoon een programma was waaraan je niets kon veranderen, was er op de tijdelijke bestanden na, weinig dat de browser kon vervuilen. Inmiddels zijn browsers bijna halve besturingssystemen waarop je van alles kunt installeren (via add-ons). Dat is superhandig, maar het betekent helaas ook dat je browser na verloop van tijd zo vervuilt kan raken met code die helemaal niet in het programma thuishoort, dat het allesbehalve optimaal functioneert. Dat is met Firefox niet anders.

©PXimport

Tip 10 - Voelt je browser traag? Controleer of hij nog wel 'gezond' is.

Wanneer je het idee hebt dat Firefox trager reageert dan zou moeten en je weet niet helemaal zeker of het aan je internetverbinding ligt, dan is er een handige manier om even te spieken hoe gezond je browser is. Klik op het pictogram Menu openen (de drie liggende streepjes), vervolgens op het pictogram met het vraagteken en in het menu dat uitklapt op Firefox-statusrapport. Je krijgt dan een gezondheidsrapport te zien van Firefox, waarin je precies kunt zien hoe de browser presteert (maar ook hoe dat in het verleden was). Je kunt aan die prestaties niets veranderen in dit scherm, maar je kunt aan de hand van de gegevens wel bepalen of het tijd is om de browser opnieuw te installeren.

Gezellig, zo'n avondje gourmetten. Maar na afloop blijft er op het gourmetstel vaak aangebakken vet, gesmolten kaas en saus achter. Logisch dat je niet meteen zin hebt om de boel schoon te maken. Als je het slim aanpakt, is alles binnen een half uurtje weer schoon!

Laten afkoelen, maar wacht niet te lang

Zet het gourmetstel na gebruik uit en trek de stekker uit het stopcontact. Laat het geheel afkoelen tot het handwarm is. Wacht je te lang, dan koeken vet en kaas vast en wordt schoonmaken lastiger. Haal losse onderdelen zoals pannetjes, spatels en bakplaatjes eraf voordat je begint met schoonmaken.

Losse onderdelen schoonmaken

Gourmetpannetjes en bakplaatjes hebben meestal een antiaanbaklaag. Die blijft het mooist als je ze niet hardhandig schoon schrobt. Leg ze in warm water met een beetje afwasmiddel en laat ze tien tot vijftien minuten weken. Aangekoekte resten laten dan vanzelf los. Gebruik daarna een zachte spons of borstel en spoel alles goed af. Controleer altijd even de handleiding: sommige onderdelen kun je in de vaatwasser doen, andere juist niet.

©Saskia van Weert

Zo maak je het elektrische deel veilig schoon

Terwijl de pannetjes, spatels en losse bakplaatjes staan te weken, ga je door met het verwarmingselement. Dat element zelf mag nooit nat worden. Zie je vetspetters of etensresten, veeg die dan weg met keukenpapier zodra het gourmetstel is afgekoeld. Voor hardnekkiger vuil gebruik je een licht vochtige doek met een klein beetje afwasmiddel. Knijp de doek goed uit en zorg dat er geen water bij het snoer of in openingen komt. Droog alles direct na met een schone doek.

De bak- of grillplaat weer vetvrij krijgen

Heeft je gourmetstel een losse bak- of grillplaat, haal dan eerst het overtollige vet weg met keukenpapier. Leg de plaat vervolgens in warm water, zodat aangekoekte resten kunnen losweken. Is de bakplaat vast onderdeel van het gourmetstel, dan kun je deze uiteraard niet in water onderdompelen. Neem in dat geval de plaat af met een licht vochtige doek zodra hij is afgekoeld, eventueel met een beetje afwasmiddel. Zo voorkom je dat vet tijdens het schoonmaken uitsmeert. Gebruik vooral geen schuursponsjes of schrapers om het vet weg te krijgen, want die beschadigen de coating en zorgen ervoor dat eten de volgende keer sneller blijft plakken. 

Vergeet je tafel niet!

Vetspetters en gemorste saus zijn bijna niet te voorkomen. Leg daarom vooraf een afwasbaar tafelkleed of gebruik een papieren tafelkleed. Dat kan na het gourmetten rechtstreeks de vuilnisbak in. Houd tijdens het eten keukenpapier of doekjes bij de hand om gemorste resten meteen weg te vegen. Is de tafel toch vies geworden, neem hem dan zo snel mogelijk af met warm water en een mild schoonmaakmiddel.

Schoon wegzetten voor de volgende keer

Laat alle onderdelen volledig drogen voordat je het gourmetstel opbergt. Berg je alles nog vochtig op in de doos of kast, dan kunnen er snel muffe geurtjes ontstaan. Bewaar pannetjes en platen apart van elkaar, eventueel met een vel keukenpapier ertussen. Berg pannetjes en platen apart op, eventueel met een velletje keukenpapier ertussen. Zo voorkom je krassen. Zo is het volgende keer alleen nog maar een kwestie van de boel weer tevoorschijn halen en lekker gaan eten. Veel gourmetplezier!

Ben je op zoek naar een nieuwe televisie? Grote kans dat de afkortingen je om de oren vliegen. 4K, OLED, QLED... en dan ook nog die eindeloze lijst aan HDR-formaten. Vandaag zoomen we in op een specifieke term die je vaak op de doos ziet staan, vooral bij televisies van Samsung, Panasonic en Philips: HDR10+. Is het een marketingkreet of zie je het echt?

Het is een bekend scenario: je staat in de elektronicawinkel of scrolt door een webshop, en de specificatielijst van je droomtelevisie lijkt wel een geheimtaal. Fabrikanten beloven gouden bergen met termen die indrukwekkend klinken, maar waarvan de betekenis vaak vaag blijft. Toch is het zonde om deze termen zomaar te negeren, want achter die cryptische afkortingen gaan technieken schuil die je filmavond aanzienlijk kunnen upgraden. Het gaat tegenwoordig namelijk niet meer alleen om hoeveel pixels je scherm heeft, maar vooral om de kwaliteit van die pixels. Om te begrijpen waarom die plus in de naam HDR10+ zo belangrijk is, moeten we terug naar de basis.

Eerst even terug: Wat is HDR ook alweer?

HDR staat voor High Dynamic Range. Simpel gezegd zorgt deze techniek ervoor dat de beelden op je tv een groter contrast en meer kleuren hebben. Het zwart is dieper zwart en de felle lichten, zoals een explosie of de zon, knállen echt van je scherm zonder dat de rest van het beeld flets wordt. De standaardvorm hiervan heet HDR10. Dit is de basislaag die bijna elke moderne 4K-televisie ondersteunt. Maar HDR10 heeft één beperking: hij bepaalt aan het begin van de film de instellingen voor helderheid en contrast, en houdt die vervolgens de hele film vast.

©ER | ID.nl

De plus maakt het dynamisch

Hier komt HDR10+ om de hoek kijken. Die plus staat eigenlijk voor dynamische metadata. In plaats van één instelling voor de hele film, stuurt HDR10+ extra informatie mee naar je tv. Hierdoor kan de televisie het beeld scène voor scène of zelfs frame voor frame aanpassen. Zie het als een lichttechnicus die continu aan de knoppen draait om te zorgen dat elk specifiek shot er perfect uitziet, in plaats van dat hij het licht aan het begin instelt en daarna rustig koffie gaat drinken.

Wanneer zie je het verschil echt?

Klinkt goed op papier, maar merk je dit in de praktijk? Het antwoord is ja, vooral in films met veel wisselingen tussen licht en donker. Stel, je kijkt een film die begint met een scène in een zonovergoten woestijn, gevolgd door een scène in een pikdonkere grot. Bij standaard HDR10 stelt de tv zich in op het gemiddelde van de hele film. Omdat die woestijn zo fel is, kan de grot-scène er daarna wat te donker of dichtgelopen uitzien, waardoor details in de schaduw wegvallen.

Bij HDR10+ krijgt je tv, zodra de camera de grot in gaat, een seintje dat het donker wordt en het contrast moet worden aangepast. Hierdoor zie je opeens wél de details op de rotswanden en de texturen in de schaduw, terwijl de felle scènes nog steeds spathelder blijven. Kortom, HDR10+ haalt meer detail uit zowel de donkerste schaduwen als de felste hooglichten, precies op het moment dat het nodig is.

©Gorodenkoff - stock.adobe.com

Wat heb je nodig?

Om van HDR10+ te genieten, moeten alle schakels in de ketting kloppen. Allereerst heb je een geschikte televisie nodig. Vooral Samsung is de grote aanjager van HDR10+, maar ook merken als Panasonic, Philips en TCL ondersteunen het vaak. Let er wel op dat LG en Sony meestal kiezen voor de concurrent Dolby Vision.

Daarnaast moet de content (de film of serie die je kijkt) in HDR10+ geschoten zijn. Amazon Prime Video is de grootste aanbieder van HDR10+-materiaal op streaming-gebied, maar ook Apple TV+ en Google Play Movies bieden het aan. Netflix gebruikt helaas voornamelijk concurrent Dolby Vision. Tot slot ondersteunen veel 4K Ultra-HD Blu-rays het formaat ook als je liever fysieke schijfjes kijkt.

Direct aanschaffen dan maar...?

Is HDR10+ een reden om je huidige tv direct bij het grofvuil te zetten? Nee, dat niet. Maar sta je op het punt een nieuwe tv te kopen, bijvoorbeeld een Samsung, dan is het wel een hele fijne bonus. Het zorgt ervoor dat je films en series ziet zoals de regisseur ze bedoeld heeft: levendig, contrastrijk en vol detail. En ze hoeven tegenwoordig al helemaal niet meer de wereld te kosten.