Wil je muziek streamen naar een browser of app op je smartphone, vanaf je eigen server? Navidrome is een uitstekende optie: het is eenvoudig te installeren, werkt snel en efficiënt, en ondersteunt talloze apps van derden. Je hebt zelfs controle over de kwaliteit van de streams. Dit maakt het een waardig alternatief voor bijvoorbeeld Spotify.

Streamingdiensten leveren niet alleen maar blije gezichten op. Abonnementsprijzen staan onder druk, of je moet bijbetalen voor een betere kwaliteit. Zo zou bij Spotify al een verbeterd Pro-abonnement in de steigers staan. Zo nu en dan boycotten bands de streamingdiensten, vaak vanwege onenigheid over de compensatie. Weliswaar keren ze meestal op hun schreden terug, maar het is toch jammer als je favoriete band opeens verdwijnt. Ook zijn er zorgen over de privacy. Spotify ontving recent nog kritiek (en een boete) omdat het niet voldoende duidelijk maakt waarvoor het de persoonlijke gegevens van klanten gebruikt.

Heb je zorgvuldig een eigen muziekverzameling opgebouwd? Dan kun je daar prima zelf iets omheen bouwen. Je spaart zodoende een abonnement uit en kunt in elke gewenste kwaliteit naar je muziek luisteren. Er zijn genoeg opties, maar streamen vanaf een eigen server heeft vaak de voorkeur en is ook helemaal niet lastig in te stellen.

In dit artikel gaan we aan de slag met Navidrome. Je kunt hiermee niet alleen luisteren via een browser, maar ook een van de vele apps gebruiken, die we ook zullen uitlichten. Verder kun je ook accounts voor gezinsleden maken en toegang op afstand mogelijk maken.

Veel apps zijn compatibel met het oude en vertrouwde Subsonic.

1 Wat heb je nodig

Je kunt Navidrome op verschillende systemen installeren. Wij kiezen voor een installatie via Docker op een Linux-systeem en een Synology-NAS. Daarvoor heb je natuurlijk een map nodig met goed georganiseerde muziek (zie de volgende stap). Dat mag ook een map op de NAS zijn. Merk op dat Navidrome maar één map indexeert, maar wel alle onderliggende mappen meeneemt. Het verandert niet de indeling of inhoud, en leest dus alleen je mappen en bestanden. Het indexeren gaat snel en automatisch. Na de installatie kun je door al je muziek bladeren via je browser, afspeellijsten maken, favorieten beheren en instellingen wijzigen. Ook kun je een van de vele apps gebruiken die we later in dit artikel nog zullen benoemen.

Navidrome biedt een vlotte en moderne gebruikersinterface in je browser.

2 Muziek organiseren

Wil je optimaal gebruikmaken van je persoonlijke muziekverzameling? Er is één gouden regel: voorzie al je bestanden van de juiste tags! Dat maakt het gebruik van Navidrome of een van de vele alternatieven als Airsonic, Plex en Volumio veel gemakkelijker. Bijna alle details, zoals album, artiest en titel, worden overgenomen van de tags. Je kunt je mappen nog steeds zelf indelen in de vorm /artiest/album, maar dit heeft geen invloed op de indexering. Navidrome biedt zelf ook geen mogelijkheid om door mappen te bladeren. Een extra motivatie dus om de tags goed bij te houden. Diverse toepassingen nemen je dit werk uit handen. De beste ervaringen hebben we met Beets dat eventueel ook werkt vanaf een server. Op je pc zijn MusicBrainz Picard en foobar2000 goede opties. Navidrome honoreert ook de tag voor compilaties (zoals verzamelalbums) en voor albumartiest, mocht een album verschillende (meewerkende) artiesten hebben. Zo voorkom je dat één album opeens een groot aantal artiesten laat zien.

MusicBrainz Picard kan helpen om muziekbestanden van de juiste tags te voorzien.

3 Kwaliteit

Het is raadzaam om muziek in hoge kwaliteit te bewaren. Het omzetten van je originelen naar een lagere kwaliteit lijkt soms aantrekkelijk om opslagruimte te besparen of om het dataverkeer richting mobiele apps te beperken, maar je hebt dan nooit meer de mogelijkheid om de nummers op hogere kwaliteit te beluisteren. Bovendien kun je met veel toepassingen, waaronder Navidrome, gewoon in lagere kwaliteit streamen naar bijvoorbeeld je smartphone, ook wel transcoderen genoemd. Bij Navidrome is de kwaliteit zelfs per muziekspeler apart in te stellen.

Concreet betekent het dat je bijvoorbeeld lokaal via je browser in de hoogste kwaliteit naar je muziek kunt luisteren, maar voor de app op je smartphone transcoding kunt inzetten in bijvoorbeeld mp3-, aac- of opus-formaat met de gewenste bitrate. Voor transcoderen is het ideaal als je originele muziek losless is bewaard, zoals in het populaire flac-formaat (Free Lossless Audio Codec). Bij die vorm van compressie blijven namelijk alle oorspronkelijke gegevens behouden. Bij een conversie van losless naar lossy (zoals mp3, aac of opus) houd je een veel betere kwaliteit over dan bij een conversie tussen twee lossy formaten (zoals van mp3 naar opus). Al is dit verhaal vooral op kritische luisteraars van toepassing.

Lees zeker ook: Wat is het verschil tussen lossy en lossless audio?

Het flac-bestandsformaat is optimaal voor conversie naar een lossy formaat.

4 Installatie

Navidrome kun je op verschillende manieren installeren. In dit artikel gaan we uit van installatie op een Linux-server via Docker Compose. Eventueel is ook een handmatige installatie mogelijk. In de documentatie vind je verschillende opties, onder meer voor Ubuntu. Er worden zelfs pakketten bijgehouden door de gebruikersgemeenschap voor installatie op verschillende systemen.

Wil je Navidrome op een NAS installeren? Er is een pakket voor Qnap beschikbaar, maar (nog) niet voor Synology. Bij een Synology-NAS is daarom een installatie via Docker de beste optie (zie het kader ‘Installatie op een Synology-NAS’) waarmee je snel operationeel bent. Verder zou je natuurlijk ook een server in de cloud kunnen gebruiken, zoals een goedkope VPS.

In de documentatie vind je diverse opties voor de installatie van Navidrome.

We geven Navidrome op een Synology-NAS toegang tot de map met muziek.

5 Docker Compose

Docker en Docker Compose zijn wellicht geen onbekenden meer voor je, daarom behandelen we de installatie hiervan niet in detail. Er zijn echter goede handleidingen voor, zoals via DigitalOcean, of lees het artikel op ID.nl: Instapcursus Docker Desktop: geen gedoe met losse applicatiebestanden. Maak een map voor Navidrome aan en bewerk vervolgens met nano docker-compose.yml het configuratiebestand. Zet daarin de volgende inhoud:

In ons voorbeeld is /mnt/nas/music/albums de map met de muziekbestanden. Hier gebruiken we een map op de NAS die is gemount. Maar je kunt natuurlijk ook een lokale map op de server aanwijzen. We zorgen er verder voor dat Navidrome zijn database en andere gegevens op de host bewaart in de onderliggende map ./data. Eventuele problemen met rechten kun je oplossen door achter user: de uid en gid van de gebruiker in te vullen die toegang heeft tot de map met muziek. Start Navidrome ten slotte met: docker-compose up -d.

Daarna verwijs je je browser naar http://ipadres:4533.

Voor de installatie van Navidrome gebruiken we Docker Compose.

6 Gebruikers en instellingen

Als je Navidrome voor het eerst start, word je gevraagd om een account aan te maken. Dit eerste account is een beheerdersaccount waarmee je alle onderdelen van Navidrome kunt beheren en ook nieuwe gebruikers aan kunt maken. Je kunt nu vrijwel direct door de geïndexeerde muziek bladeren en naar albums luisteren. Op de achtergrond wordt ondertussen de rest van de muziek geïndexeerd. Als er een m3u-bestand wordt gevonden, wordt hier automatisch een afspeellijst voor gemaakt. Uiteraard kun je ook handmatig afspeellijsten maken door bij Playlists op het instellingenicoontje te klikken. Zet een vinkje bij Public als je alle gebruikers toegang tot de afspeellijst wilt geven. Rechtsboven kun je het menu openen, via het gebruikersicoontje. Onder Personal kun je eventueel de taal naar Nederlands veranderen, het thema aanpassen, of met de optie ReplayGain het volume normaliseren. Via hetzelfde menu kun je extra gebruikers toevoegen, eventueel met beheerdersrechten, en transcoding per muziekspeler instellen, waar we in stap 10 nog op terug komen.

Je kunt als beheerder eventueel extra gebruikers toevoegen.

Voor toegang op afstand kun je onder andere een reverse proxy gebruiken.

7 Apps voor desktop

Er zijn veel apps die samenwerken met Navidrome. Via de website van Navidrome vind je diverse suggesties. Op je desktop heb je dankzij de vlotte gebruikersinterface in je browser wellicht niet zo snel een app nodig. Zoek je dat toch, dan is Feishin voor Windows, macOS en Linux een aanrader. Deze werkt niet alleen samen met Navidrome, maar ook met Jellyfin. De laatste release vind je door te klikken op Latest. Open Feishin na de installatie en kies Open menu. Kies Manage servers en dan Add Server. Op het tabblad Navidrome kun je de details van je server opgeven. Vul ook je accountgegevens in en leg deze vast met Save Password.

Feishin is een goede desktop-app voor onder meer Windows.

8 Apps voor smartphone

Hoewel je Navidrome via de browser op je smartphone kunt openen, werkt een app meestal prettiger. Ook krijg je doorgaans veel extra functionaliteit. Twee goede opties voor Android zijn DSub en Symfonium. DSub was al populair in combinatie met het oude Airsonic en werkt goed en stabiel, ook al is Airsonic zelf al jaren niet meer bijgewerkt. Met Navidrome werkt het ook goed samen. De overstap is makkelijk, je kunt Navidrome gewoon als extra server toevoegen en ertussen wisselen. Symfonium wordt wat actiever onderhouden en is heel compleet. Je kunt Navidrome als Subsonic-server toevoegen. Op een iPhone of iPad kunnen we play:Sub aanraden.

Voor de iPad is de app play:Sub een aanrader.

9 Transcoding

In enkele situaties kan transcoding nodig of wenselijk zijn. Heb je bepaalde muziek, bijvoorbeeld in een exotisch bestandsformaat, die niet door de browser wordt ondersteund, dan kun je er middels transcoding voor zorgen dat het toch kan worden afgespeeld. Of heb je muziek in een hoge kwaliteit zoals flac opgeslagen, en wil je luisteren via je smartphone, dan beperkt transcoding het dataverkeer.

In Navidrome kun je transcoding per app apart instellen. Bij DSub kun je daar het beste alleen een codec kiezen (zoals opus) en geen bitrate. Die kun je namelijk via de instellingen van DSub beperken, onder Cache/Netwerk, met een aparte bitrate voor wifi en mobiel.

Via de instellingen van DSub kun je de bitrate voor wifi en mobiel beperken.

10 Per app instellen

In Navidrome kun je per muziekspeler kiezen of er transcoding moet worden gebruikt. Daarvoor open je Navidrome als beheerder in de browser en klik je rechtsboven op je gebruikersicoontje. Kies vervolgens onder Players de gewenste muziekspeler. Je kunt nu kiezen of aac, mp3 of opus moet worden gebruikt met eventueel een maximale bitrate. Wil je testen of de speler dit honoreert? Het zal snel duidelijk zijn als je in Navidrome eerst bijvoorbeeld kiest voor mp3 met 32 kbit/s als maximale bitrate en daarna omschakelt naar opus met 160 kbit/s. Weet je niet wat te kiezen? We raden meestal het moderne en efficiënte opus aan, omdat dat ook bij een lagere bitrate van bijvoorbeeld 128 kbit/s nog een heel goede kwaliteit biedt. In de toekomst krijgt Navidrome mogelijk een update waarmee je specifieker kunt aangeven wanneer transcoding moet worden gebruikt.

In Navidrome kun je per muziekspeler kiezen of transcoding moet worden gebruikt.

11 Meer opties

Navidrome biedt nog wat extra opties. Zo kun je enkele integraties activeren, waaronder Last.fm. Daarmee kan Navidrome biografieën van artiesten tonen, de populairste nummers weergeven of vergelijkbare artiesten laten zien. Integratie met Spotify zorgt ervoor dat Navidrome afbeeldingen van artiesten kan laten zien. Voor zowel Last.fm als Spotify volstaat een gratis account. In de documentatie vind je de stappen om de integraties toe te voegen. Wil je nog een stapje verdergaan, dan zou je de status van Navidrome kunnen monitoren via een dashboard in Grafana.

Integratie met Last.fm voegt onder meer biografieën van artiesten toe.

Bij ID.nl zijn we dol op kwaliteitsproducten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we binnen een bepaald thema dan ook naar zulke deals. Ben je op zoek naar een nieuwe koffiemachine? Wij hebben een selectie gemaakt van vijf moderne volautomatische machines voor bonen voor de het lekkerste kopje koffie en meer!

Disclaimer: de prijzen van de besproken producten waren ten tijde van schrijven onder de 300 euro, maar de prijzen kunnen schommelen.

De’Longhi ECAM20.110.B

De’Longhi ECAM20.110.B is een compacte volautomatische espressomachine die zowel koffiebonen als gemalen koffie gebruikt. Met één druk op de knop zet je een espresso of lungo, en dankzij de handmatige stoompijp maak je eenvoudig melkspecialiteiten zoals cappuccino. De machine beschikt over een 1,8 liter waterreservoir, een bonenreservoir van 250 gram en een pompdruk van 15 bar.

Met de draaiknop stel je de koffiesterkte en hoeveelheid naar wens in. De uitloop is in hoogte verstelbaar, zodat je kopjes tot 14,2 cm kunt gebruiken. De zetgroep is uitneembaar en eenvoudig te reinigen. Deze machine is ideaal voor wie thuis wil genieten van verse koffie met een goede prijs-kwaliteitverhouding. ​

Krups EA8150

Deze Krups EA8150 heeft een geïntegreerde metalen kegelmaalwerk en een 15-bar pompdruk, waarmee je met één druk op de knop een espresso, lungo of dubbele koffie kunt zetten. De machine heeft een 1,7-liter waterreservoir en een bonenreservoir van 250 gram, waardoor je meerdere kopjes kunt zetten zonder bijvullen.

Dankzij het lcd-scherm en de eenvoudige bediening stel je gemakkelijk koffiesterkte, temperatuur en hoeveelheid in. Melk opschuimen voor cappuccino's en lattes doe je met de stoompijp. Automatische reinigings- en ontkalkingsprogramma's zorgen voor eenvoudig onderhoud en een langere levensduur van de machine.

Philips EP2225/10

Deze espressomachine zet versie koffie van hele bonen. Met één druk op de knop bereid je een espresso of gewone koffie, en met de klassieke stoompijp schuim je melk op voor cappuccino’s. Het maalwerk is keramisch en zorgt voor een consistente maling zonder de bonen te oververhitten. Je personaliseert je koffie via het touch display, waarbij je de sterkte en hoeveelheid instelt.

Het AquaClean waterfilter dat in deze machine is ingebouwd, vermindert kalkaanslag en verlengt de levensduur van de machine. De machine heeft een waterreservoir van 1,8 liter en een bonenreservoir van 275 gram, wat deze machine ideaal maakt voor dagelijks gebruik.

Krups EA8118

De Krups EA8118 is geschikt voor het zetten van espresso, lungo en cappuccino. De machine beschikt over een metalen conische koffiemolen met drie maalstanden en een 15-bar pompdruk. Het waterreservoir heeft een capaciteit van 1,7 liter en in het bonenreservoir kun je 260 gram koffiebonen kwijt. Met de draaiknop en de drukknoppen op het bedieningspaneel stel je eenvoudig de koffiesterkte en -hoeveelheid in.

Dankzij de stoompijp is het mogelijk om melk op te schuimen voor cappuccino's en lattes. De machine heeft automatische reinigings- en ontkalkingsprogramma's, maar de zetgroep is niet uitneembaar. De EA8118 is een instapmodel dat geschikt is voor gebruikers die op zoek zijn naar een eenvoudige en betaalbare espressomachine voor thuisgebruik.​

De’Longhi ESAM3000.B

Deze volautomatische espressomachine kan zowel koffiebonen als gemalen koffie verwerken. De machine beschikt over een geïntegreerde koffiemolen met instelbare maalgraad en een pompdruk van 15 bar. Het waterreservoir heeft een capaciteit van 1,8 liter, en het bonenreservoir biedt plaats aan 200 gram koffiebonen. Met de draaiknoppen stel je eenvoudig de koffiesterkte en -hoeveelheid in.

De uitloop van deze machine is in hoogte verstelbaar, zodat je verschillende kopjesformaten kunt gebruiken. De machine heeft een handmatige stoompijp voor het opschuimen van melk. De zetgroep is uitneembaar en eenvoudig te reinigen. Er is geen digitaal display aanwezig; de bediening verloopt via knoppen en indicatorlampjes. De machine voert automatisch spoelcycli uit bij het in- en uitschakelen.

Dat frisse gevoel na het poetsen – heerlijk. Maar hoe zit het eigenlijk met je elektrische tandenborstel zelf? Die krijgt elke dag wat te verduren en kan best wat aandacht gebruiken. In dit artikel lees je hoe je hem makkelijk schoon en fris houdt.

Lees ook: Roterend of sonisch: welke elektrische tandenborstel past bij jouw gebit?

We trappen af met een minder smakelijk onderwerp. Want als je je elektrische tandenborstel nooit schoonmaakt, verandert dat handige ding langzaam in een verzamelplek van bacteriën en ander vuil. Etensresten, tandplak en tandpasta hopen zich op tussen de borstelharen en in de kleine randjes en kiertjes van de handgreep. Je merkt het aan een muffe geur, maar het kan er ook voor zorgen dat je tanden minder goed schoon worden en je loopt meer risico op mondinfecties. Door je elektrische tandenborstel regelmatig schoon te maken, kun je dit allemaal voorkomen. Hieronder lees je hoe je dat het beste aanpakt.

Na elk gebruik: afspoelen!

Spoel je tandenborstel elke keer dat je hem gebruikt hebt meteen goed af onder stromend water. Zo spoel je achtergebleven resten weg. Schud daarna het water er voorzichtig af en zet de borstel rechtop weg. Zo kan alles goed drogen en blijft de boel fris tot de volgende poetsbeurt.

Eens per week: borstelkop en handvat schoonmaken

Eén keer per week geef je je elektrische tandenborstel wat extra aandacht. Begin met het loshalen van de opzetborstel. Die reinig je eenvoudig met een beetje vloeibare zeep (hooguit een paar druppels, anders ga je zo schuimbekken 😉) en warm water. Wrijf zachtjes over de haren om opgedroogde resten los te maken en spoel alles goed na.

Neem daarna het handvat onder handen. Gebruik een vochtige doek met een beetje zeep en neem vooral de randjes, kiertjes en de oplaadcontacten goed af. Juist daar verzamelt zich ongemerkt vuil.

Klaar? Droog het geheel zorgvuldig met een schone doek, bijvoorbeeld een theedoek. Zet de borstelkop pas terug op het handvat als alles helemaal droog is. Zo voorkom je dat er opnieuw vocht achterblijft.

Schoonmaken kan met:

Elke maand: desinfecteren

Het is slim om je elektrische tandenborstel eens per maand te desinfecteren. Zet hem bijvoorbeeld 10 minuten ondersteboven in een beker met kokend water, zodat de borstelharen goed onder staan. Daarna even afspoelen en klaar.

Liever een andere aanpak? Meng wat water met citroensap en een theelepel baking soda (natriumbicarbonaat) en laat de borstel daarin tien minuten weken. Ook dan geldt: goed naspoelen.

Nog een optie: laat de borstelkop een paar uur in een beetje mondwater staan. Vier uur is ideaal. Daarna weer grondig afspoelen. Handige tip: een reinigingstablet voor kunstgebitten werkt ook prima. Los zo'n tablet op in een glas water en zet de borstel met de haren naar beneden in het sopje.

Opzetborstels tijdig vervangen

Controleer je tandenborstel regelmatig op slijtage. Als de borstelharen uit elkaar gaan staan of slap worden, is het tijd voor een nieuwe borstelkop. Idealiter doe je dit elke 3 tot 6 maanden. een handig ezelsbruggetje om het niet te vergeten is om het te doen op de dag dat een nieuw seizoen begint, dus 21 maart, 21 juni, 21 september en 21 december.

Lees ook: Hoe vaak moet je de opzetborstel van je elektrische tandenborstel vervangen?

Dus? Dus! ✨

Met wat extra aandacht blijft je elektrische tandenborstel in topvorm, en dat merk je elke keer als je poetst. Even schoonmaken kost weinig moeite, maar maakt wel verschil. Gun je borstel dus af en toe een kleine onderhoudsbeurt – je mond is je dankbaar.