Wil je muziek streamen naar een browser of app op je smartphone, vanaf je eigen server? Navidrome is een uitstekende optie: het is eenvoudig te installeren, werkt snel en efficiënt, en ondersteunt talloze apps van derden. Je hebt zelfs controle over de kwaliteit van de streams. Dit maakt het een waardig alternatief voor bijvoorbeeld Spotify.

Streamingdiensten leveren niet alleen maar blije gezichten op. Abonnementsprijzen staan onder druk, of je moet bijbetalen voor een betere kwaliteit. Zo zou bij Spotify al een verbeterd Pro-abonnement in de steigers staan. Zo nu en dan boycotten bands de streamingdiensten, vaak vanwege onenigheid over de compensatie. Weliswaar keren ze meestal op hun schreden terug, maar het is toch jammer als je favoriete band opeens verdwijnt. Ook zijn er zorgen over de privacy. Spotify ontving recent nog kritiek (en een boete) omdat het niet voldoende duidelijk maakt waarvoor het de persoonlijke gegevens van klanten gebruikt.

Heb je zorgvuldig een eigen muziekverzameling opgebouwd? Dan kun je daar prima zelf iets omheen bouwen. Je spaart zodoende een abonnement uit en kunt in elke gewenste kwaliteit naar je muziek luisteren. Er zijn genoeg opties, maar streamen vanaf een eigen server heeft vaak de voorkeur en is ook helemaal niet lastig in te stellen.

In dit artikel gaan we aan de slag met Navidrome. Je kunt hiermee niet alleen luisteren via een browser, maar ook een van de vele apps gebruiken, die we ook zullen uitlichten. Verder kun je ook accounts voor gezinsleden maken en toegang op afstand mogelijk maken.

1 Wat heb je nodig

Je kunt Navidrome op verschillende systemen installeren. Wij kiezen voor een installatie via Docker op een Linux-systeem en een Synology-NAS. Daarvoor heb je natuurlijk een map nodig met goed georganiseerde muziek (zie de volgende stap). Dat mag ook een map op de NAS zijn. Merk op dat Navidrome maar één map indexeert, maar wel alle onderliggende mappen meeneemt. Het verandert niet de indeling of inhoud, en leest dus alleen je mappen en bestanden. Het indexeren gaat snel en automatisch. Na de installatie kun je door al je muziek bladeren via je browser, afspeellijsten maken, favorieten beheren en instellingen wijzigen. Ook kun je een van de vele apps gebruiken die we later in dit artikel nog zullen benoemen.

2 Muziek organiseren

Wil je optimaal gebruikmaken van je persoonlijke muziekverzameling? Er is één gouden regel: voorzie al je bestanden van de juiste tags! Dat maakt het gebruik van Navidrome of een van de vele alternatieven als Airsonic, Plex en Volumio veel gemakkelijker. Bijna alle details, zoals album, artiest en titel, worden overgenomen van de tags. Je kunt je mappen nog steeds zelf indelen in de vorm /artiest/album, maar dit heeft geen invloed op de indexering. Navidrome biedt zelf ook geen mogelijkheid om door mappen te bladeren. Een extra motivatie dus om de tags goed bij te houden. Diverse toepassingen nemen je dit werk uit handen. De beste ervaringen hebben we met Beets dat eventueel ook werkt vanaf een server. Op je pc zijn MusicBrainz Picard en foobar2000 goede opties. Navidrome honoreert ook de tag voor compilaties (zoals verzamelalbums) en voor albumartiest, mocht een album verschillende (meewerkende) artiesten hebben. Zo voorkom je dat één album opeens een groot aantal artiesten laat zien.

3 Kwaliteit

Het is raadzaam om muziek in hoge kwaliteit te bewaren. Het omzetten van je originelen naar een lagere kwaliteit lijkt soms aantrekkelijk om opslagruimte te besparen of om het dataverkeer richting mobiele apps te beperken, maar je hebt dan nooit meer de mogelijkheid om de nummers op hogere kwaliteit te beluisteren. Bovendien kun je met veel toepassingen, waaronder Navidrome, gewoon in lagere kwaliteit streamen naar bijvoorbeeld je smartphone, ook wel transcoderen genoemd. Bij Navidrome is de kwaliteit zelfs per muziekspeler apart in te stellen.

Concreet betekent het dat je bijvoorbeeld lokaal via je browser in de hoogste kwaliteit naar je muziek kunt luisteren, maar voor de app op je smartphone transcoding kunt inzetten in bijvoorbeeld mp3-, aac- of opus-formaat met de gewenste bitrate. Voor transcoderen is het ideaal als je originele muziek losless is bewaard, zoals in het populaire flac-formaat (Free Lossless Audio Codec). Bij die vorm van compressie blijven namelijk alle oorspronkelijke gegevens behouden. Bij een conversie van losless naar lossy (zoals mp3, aac of opus) houd je een veel betere kwaliteit over dan bij een conversie tussen twee lossy formaten (zoals van mp3 naar opus). Al is dit verhaal vooral op kritische luisteraars van toepassing.

Lees zeker ook: Wat is het verschil tussen lossy en lossless audio?

4 Installatie

Navidrome kun je op verschillende manieren installeren. In dit artikel gaan we uit van installatie op een Linux-server via Docker Compose. Eventueel is ook een handmatige installatie mogelijk. In de documentatie vind je verschillende opties, onder meer voor Ubuntu. Er worden zelfs pakketten bijgehouden door de gebruikersgemeenschap voor installatie op verschillende systemen.

Wil je Navidrome op een NAS installeren? Er is een pakket voor Qnap beschikbaar, maar (nog) niet voor Synology. Bij een Synology-NAS is daarom een installatie via Docker de beste optie (zie het kader ‘Installatie op een Synology-NAS’) waarmee je snel operationeel bent. Verder zou je natuurlijk ook een server in de cloud kunnen gebruiken, zoals een goedkope VPS.

5 Docker Compose

Docker en Docker Compose zijn wellicht geen onbekenden meer voor je, daarom behandelen we de installatie hiervan niet in detail. Er zijn echter goede handleidingen voor, zoals via DigitalOcean, of lees het artikel op ID.nl: Instapcursus Docker Desktop: geen gedoe met losse applicatiebestanden. Maak een map voor Navidrome aan en bewerk vervolgens met nano docker-compose.yml het configuratiebestand. Zet daarin de volgende inhoud:

In ons voorbeeld is /mnt/nas/music/albums de map met de muziekbestanden. Hier gebruiken we een map op de NAS die is gemount. Maar je kunt natuurlijk ook een lokale map op de server aanwijzen. We zorgen er verder voor dat Navidrome zijn database en andere gegevens op de host bewaart in de onderliggende map ./data. Eventuele problemen met rechten kun je oplossen door achter user: de uid en gid van de gebruiker in te vullen die toegang heeft tot de map met muziek. Start Navidrome ten slotte met: docker-compose up -d.

Daarna verwijs je je browser naar http://ipadres:4533.

6 Gebruikers en instellingen

Als je Navidrome voor het eerst start, word je gevraagd om een account aan te maken. Dit eerste account is een beheerdersaccount waarmee je alle onderdelen van Navidrome kunt beheren en ook nieuwe gebruikers aan kunt maken. Je kunt nu vrijwel direct door de geïndexeerde muziek bladeren en naar albums luisteren. Op de achtergrond wordt ondertussen de rest van de muziek geïndexeerd. Als er een m3u-bestand wordt gevonden, wordt hier automatisch een afspeellijst voor gemaakt. Uiteraard kun je ook handmatig afspeellijsten maken door bij Playlists op het instellingenicoontje te klikken. Zet een vinkje bij Public als je alle gebruikers toegang tot de afspeellijst wilt geven. Rechtsboven kun je het menu openen, via het gebruikersicoontje. Onder Personal kun je eventueel de taal naar Nederlands veranderen, het thema aanpassen, of met de optie ReplayGain het volume normaliseren. Via hetzelfde menu kun je extra gebruikers toevoegen, eventueel met beheerdersrechten, en transcoding per muziekspeler instellen, waar we in stap 10 nog op terug komen.

7 Apps voor desktop

Er zijn veel apps die samenwerken met Navidrome. Via de website van Navidrome vind je diverse suggesties. Op je desktop heb je dankzij de vlotte gebruikersinterface in je browser wellicht niet zo snel een app nodig. Zoek je dat toch, dan is Feishin voor Windows, macOS en Linux een aanrader. Deze werkt niet alleen samen met Navidrome, maar ook met Jellyfin. De laatste release vind je door te klikken op Latest. Open Feishin na de installatie en kies Open menu. Kies Manage servers en dan Add Server. Op het tabblad Navidrome kun je de details van je server opgeven. Vul ook je accountgegevens in en leg deze vast met Save Password.

8 Apps voor smartphone

Hoewel je Navidrome via de browser op je smartphone kunt openen, werkt een app meestal prettiger. Ook krijg je doorgaans veel extra functionaliteit. Twee goede opties voor Android zijn DSub en Symfonium. DSub was al populair in combinatie met het oude Airsonic en werkt goed en stabiel, ook al is Airsonic zelf al jaren niet meer bijgewerkt. Met Navidrome werkt het ook goed samen. De overstap is makkelijk, je kunt Navidrome gewoon als extra server toevoegen en ertussen wisselen. Symfonium wordt wat actiever onderhouden en is heel compleet. Je kunt Navidrome als Subsonic-server toevoegen. Op een iPhone of iPad kunnen we play:Sub aanraden.

9 Transcoding

In enkele situaties kan transcoding nodig of wenselijk zijn. Heb je bepaalde muziek, bijvoorbeeld in een exotisch bestandsformaat, die niet door de browser wordt ondersteund, dan kun je er middels transcoding voor zorgen dat het toch kan worden afgespeeld. Of heb je muziek in een hoge kwaliteit zoals flac opgeslagen, en wil je luisteren via je smartphone, dan beperkt transcoding het dataverkeer.

In Navidrome kun je transcoding per app apart instellen. Bij DSub kun je daar het beste alleen een codec kiezen (zoals opus) en geen bitrate. Die kun je namelijk via de instellingen van DSub beperken, onder Cache/Netwerk, met een aparte bitrate voor wifi en mobiel.

10 Per app instellen

In Navidrome kun je per muziekspeler kiezen of er transcoding moet worden gebruikt. Daarvoor open je Navidrome als beheerder in de browser en klik je rechtsboven op je gebruikersicoontje. Kies vervolgens onder Players de gewenste muziekspeler. Je kunt nu kiezen of aac, mp3 of opus moet worden gebruikt met eventueel een maximale bitrate. Wil je testen of de speler dit honoreert? Het zal snel duidelijk zijn als je in Navidrome eerst bijvoorbeeld kiest voor mp3 met 32 kbit/s als maximale bitrate en daarna omschakelt naar opus met 160 kbit/s. Weet je niet wat te kiezen? We raden meestal het moderne en efficiënte opus aan, omdat dat ook bij een lagere bitrate van bijvoorbeeld 128 kbit/s nog een heel goede kwaliteit biedt. In de toekomst krijgt Navidrome mogelijk een update waarmee je specifieker kunt aangeven wanneer transcoding moet worden gebruikt.

11 Meer opties

Navidrome biedt nog wat extra opties. Zo kun je enkele integraties activeren, waaronder Last.fm. Daarmee kan Navidrome biografieën van artiesten tonen, de populairste nummers weergeven of vergelijkbare artiesten laten zien. Integratie met Spotify zorgt ervoor dat Navidrome afbeeldingen van artiesten kan laten zien. Voor zowel Last.fm als Spotify volstaat een gratis account. In de documentatie vind je de stappen om de integraties toe te voegen. Wil je nog een stapje verdergaan, dan zou je de status van Navidrome kunnen monitoren via een dashboard in Grafana.

Bij ID.nl zijn we gek op producten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Daarom gaan we een paar keer per week op zoek naar zulke deals. Met de feestdagen voor de deur kijken we dit keer naar 5.1-surroundsets voor de woonkamer. Want wat is er nou leuker om je favoriete film of serie te kijken met supergoed geluid? Of bij het gamen? Voor minder dan 300 euro welteverstaan.

Een 5.1 speakerset is een geluidssysteem dat is opgebouwd uit zes verschillende luidsprekers. Het cijfer 5 staat voor de satellietluidsprekers: een middenkanaal voor spraak, twee speakers voorin (links en rechts) en twee speakers die je achter je plaatst. De .1 verwijst naar de subwoofer, die specifiek de lage bastonen voor zijn rekening neemt. Doordat deze luidsprekers rondom de luisterpositie worden geplaatst, komt het geluid vanuit verschillende richtingen op je af. Dit creëert een ruimtelijk effect waardoor je bij het kijken van films en series of het spelen van games wordt omringd door geluid.

Logitech Z906

Deze set is ontworpen om meerdere audiobronnen tegelijkertijd te kunnen verwerken. Je sluit tot zes apparaten aan, zoals een televisie, gameconsole of computer, via de beschikbare digitale optische, digitale coaxiale of analoge ingangen. De set beschikt over een bedieningsconsole die je stapelt bij je apparatuur en een draadloze afstandsbediening voor bediening vanaf de bank. Het systeem levert een continu vermogen van 500 watt en is THX-gecertificeerd, wat betekent dat het voldoet aan specifieke prestatie-eisen voor bioscoopgeluid. De decodering ondersteunt Dolby Digital en DTS-soundtracks. Naast de subwoofer krijg je vier satellietluidsprekers en een middenkanaal die je flexibel kunt plaatsen.

Sony HT-S40R

Bij dit systeem worden de achterste luidsprekers aangestuurd door een draadloze versterker, waardoor er geen kabels van de soundbar voorin de kamer naar achteren hoeven te lopen. De soundbar zelf beschikt over drie kanalen en werkt samen met de subwoofer en de twee achterspeakers voor de 5.1-weergave. Het totale uitgangsvermogen bedraagt 600 watt. Voor de connectiviteit maak je gebruik van HDMI ARC, een optische ingang of een analoge aansluiting. Daarnaast is er Bluetooth 5.0 aanwezig voor het streamen van audio vanaf mobiele apparaten. De soundbar kan aan de muur worden bevestigd of voor de televisie worden geplaatst.

Trust GXT 658 Tytan

Dit geluidssysteem is eigenlijk voornamelijk bedoeld voor games en in combinatie met een pc of gameconsole, waarbij de houten subwoofer het middelpunt vormt. De basweergave is gesynchroniseerd met geïntegreerde LED-verlichting die reageert op het ritme van het geluid. Het systeem schakelt automatisch naar een stand-by modus wanneer het niet in gebruik is. De set wordt geleverd met een afstandsbediening waarmee je onder andere de bas en het volume regelt. De kabels voor de achterste luidsprekers hebben een lengte van 8 meter, wat plaatsing in grotere ruimtes mogelijk maakt zonder verlengsnoeren. Het piekvermogen ligt op 180 watt.

Hisense AX5100G

Dit audiosysteem ondersteunt Dolby Atmos-technologie voor een ruimtelijke geluidsweergave. De set bestaat uit een soundbar, een losse subwoofer en twee achterluidsprekers. Met een totaal vermogen van 340 watt worden de verschillende frequenties verdeeld over de speakers. Je hebt de beschikking over diverse equalizer-modi, waaronder instellingen voor nieuws, film en games. Aansluiten op de televisie gaat via HDMI eARC, maar er zijn ook opties voor USB en een optische kabel. De achterspeakers plaats je achter de luisterpositie om het surround-effect van de 5.1-opstelling te completeren.

Sony HT-S20R

Je installeert dit systeem met een soundbar, subwoofer en twee bedrade achterspeakers. De soundbar verzorgt de linker-, rechter- en middenkanalen, terwijl de externe subwoofer de lage tonen voor zijn rekening neemt. Het systeem heeft een totaal vermogen van 400 watt en ondersteunt Dolby Digital. Via de USB-poort speel je audiobestanden direct af van een geheugenstick. Voor de verbinding met de televisie gebruik je HDMI ARC, maar als je televisie dit niet ondersteunt, zijn er optische en analoge ingangen beschikbaar. De set beschikt over diverse geluidsmodi die je met een knop op de afstandsbediening selecteert.

AOC brengt met de Gaming 25G4KUR een monitor op de markt die volledig is afgestemd op competitieve gamers. Het 24,5-inch scherm haalt een verversingssnelheid tot 420 Hz en biedt snelle reactietijden, Adaptive-Sync en ergonomische instelmogelijkheden.

Supersnel beeld voor competitieve spelers

De AOC Gaming 25G4KUR (adviesprijs 259 euro) is bedoeld voor wie elke milliseconde telt. Dankzij een overklokte verversingssnelheid van 420 Hz (400 Hz standaard) en een responstijd tot 0,3 milliseconde reageert het scherm vrijwel direct op elke actie. Dat maakt hem geschikt voor snelle shooters, esports-toernooien en spelers die vloeiende bewegingen en minimale vertraging willen.

Het 24,5-inch formaat is populair onder professionele esports-spelers, omdat het speelveld overzichtelijk blijft zonder dat de ogen veel hoeven te bewegen. De Full HD-resolutie zorgt ervoor dat hoge framerates haalbaar zijn, zelfs met een middenklasse grafische kaart.

©AGON by AOC

Heldere kleuren en vloeiende beelden

De 25G4KUR gebruikt een Fast IPS-paneel met brede kijkhoeken en een kleurdekking van 121 procent sRGB. Het scherm is compatibel met NVIDIA G-SYNC. Adaptive-Sync, zorgt ervoor dat beelden vloeiend blijven zonder haperingen of tearing. DisplayHDR 400 biedt bovendien een iets hoger contrast en betere helderheid dan standaard SDR-monitoren.

Ontworpen voor urenlang gamen

AOC rust de monitor uit met functies die lange gamesessies comfortabeler moeten maken. De flicker-free achtergrondverlichting en blauwlichtreductie verminderen vermoeide ogen, terwijl de ergonomische standaard in hoogte verstelbaar is en kantel-, draai- en rotatiefuncties heeft. Via AOC's G-Menu-software kunnen spelers profielen aanmaken, instellingen aanpassen en de Low Input Lag-modus activeren.