ID.nl logo
Back-uppen en schijfkopieën maken met EaseUS Todo Backup
© PXimport
Huis

Back-uppen en schijfkopieën maken met EaseUS Todo Backup

Er bestaan heel wat tools waarmee je data kunt back-uppen en er zijn ook diverse programma’s waarmee je een image of kloon maakt van een complete schijf(partitie). Het programma EaseUS Todo Backup combineert deze drie handelingen (back-uppen, images maken en klonen) in één gebruiksvriendelijke interface. De kans is bovendien groot dat je prima uit de voeten kunt met de gratis versie.

Je downloat EaseUS Todo Backup Free via www.easeus.com (op het moment van schrijven was 12.0 de meest recente versie). Op deze webpagina kun je tevens terecht voor een functiebeschrijving en voor een vergelijking met de betaalde Home-versie (circa 30 euro, maar vaak verkrijgbaar met ‘tijdelijke’ kortingen tot zo’n 10 euro). De meest opvallende extra functie van de Home-versie is dat je een systeemschijf ook kunt overzetten voor gebruik op een andere computer (migratie). Heb je dit scenario daadwerkelijk op het oog, dan kun je ook altijd nog de Trial-versie downloaden en gratis gebruiken gedurende één maand. Wij focussen ons echter op de gratis versie en je zult zien dat die zich al voor heel wat praktische scenario’s laat inzetten.

De installatie van het programma is rechttoe rechtaan. Eventueel wil je wel het vinkje weghalen bij Join in the Customer Experience Improvement Program. Tijdens de installatie stelt de tool je ook een geschikte locatie voor je databack-ups voor, die kun je echter aanpassen. Na de installatie start je de tool op: een nagenoeg leeg venster verschijnt met de laconieke boodschap “There is no backup”. Er is dus werk aan de winkel en in dit artikel bekijken we drie handelingen van dichtbij: back-uppen, images maken en klonen.

01 Slimme back-up

Maak of wijzig je regelmatig bestanden op specifieke locaties, dan is de optie Smart Backup interessant (het vijfde knopje in het linkermenu). Dit back-uptype maakt namelijk automatisch een nieuwe back-up aan wanneer tijdens het laatste halfuur wijzigingen werden vastgesteld in de gemonitorde locaties. Onderliggend gebruikt Smart Backup hiervoor in een slimme opeenvolging van volledige, differentiële en incrementele back-ups. Voor ons als eindgebruiker betekent dit vooral dat we zo nodig heel snel verloren gewaande data kunnen herstellen.

Om met Smart Backup aan de slag te gaan, hoef je eigenlijk alleen maar alle bestanden aan te duiden die je in de back-up wilt hebben. Standaard staan al je documentenmap, favorieten en bureaublad geselecteerd, maar door vinkjes te verwijderen of te plaatsen heb je dit snel aangepast. Controleer bij Destination of de juiste doelmap staat geselecteerd (je past die zo nodig aan via Browse) en zet de back-upoperatie in gang met Proceed. Netwerkstations worden blijkbaar niet in deze lijst opgenomen: wil je ook data uit zulke locaties back-uppen, dan verwijzen we je naar paragraaf 3 ‘Bestandsback-up’.

©PXimport

02 Slim herstel

De nieuw toegevoegde back-up verschijnt nu in het hoofdvenster, met twee knoppen: Recovery en Advanced. Deze laatste knop geeft je onder meer toegang tot de optie Edit plan, waarmee je de back-updata kunt aanpassen en Check Image, die snel nagaat of het back-upbestand nog wel helemaal intact is. Dit bestand is namelijk een image-bestand (met extensie pbd), maar dat neemt niet weg dat ook het terugzetten van individuele bestanden perfect mogelijk blijft. Daarvoor druk je de Recovery-knop in. Todo Backup laat je nu naar het imagebestand navigeren, net als in Verkenner. Klik op History Version om naar de gewenste back-upversie te gaan en selecteer (alleen) de data die je wilt herstellen. Geef de locatie aan waarnaar je de bestanden wilt terugzetten en bevestig met Proceed.

03 Bestandsback-up

Houd je de back-up van je data liever zelf in de hand, dan kies je beter voor de meer klassieke aanpak van de optie File Backup, vooral omdat je hier ook toegang krijgt tot je netwerkstations. De werkwijze is in beginsel dezelfde als bij Smart Backup, maar je krijgt hier een aantal extra opties. Een ervan is de mogelijkheid om de back-upfrequentie zelf in te plannen. Daarvoor klik je op Schedule en geef je niet alleen de frequentie maar ook het back-uptype aan: Full, Incremental (alleen data die werd gemaakt of gewijzigd sinds een vorige back-up) of Differential (alleen nieuwe of gewijzigde data sinds de laatste volledige back-up). Plaats een vinkje bij Wake the computer to run this backup en vul de juiste inloggegevens in als je op de gezette tijden de pc uit de slaapstand wilt halen. Ook de optie Image-reserve strategy is handig: hier stel je in of je oudere back-upimages wilt bewaren en zo ja, hoeveel.

Via het tabblad File type kun je ook data back-uppen volgens bestandstype (Document, E-mail, Music, Picture, Video enzovoort). Gebruik de Add-knop om eigen bestandsextensies toe te voegen, gescheiden door een puntkomma.

©PXimport

04 Extra back-upopties

Via de knop Backup options krijg je nog een aantal extra mogelijkheden ter beschikking. Zo leg je in de rubriek Space de gewenste compressiegraad van het imagebestand vast (van None tot High) en maak je desgewenst duidelijk per hoeveel MB je het image eventueel opgesplitst wilt zien; bijvoorbeeld omdat je het image wilt kopiëren naar een dvd of naar een fat32-partitie (maximaal 4096 MB).

Je back-ups afschermen met een wachtwoord doe je vanuit de rubriek Encryption en met behulp van schuifknoppen in de rubriek Performance kun je eventueel het aantal systeembronnen en/of bandbreedte afknijpen tijdens het back-upproces.

De rest van het verhaal is nagenoeg identiek aan dat van Smart Backup, alleen krijg je in het hoofdvenster nog een derde knop te zien, Backup, waarmee je op elk moment zelf een back-up kunt laten uitvoeren.

©PXimport

05 Systeemback-up

Het kan ook erg nuttig zijn om een back-up van je complete schijf of partitie achter de hand te hebben, dus inclusief geïnstalleerde applicaties en systeembestanden. Zo’n schijfkopie maakt het namelijk mogelijk in één keer naar een vorige, stabiele toestand terug te keren.

Daarvoor heb je de functies Disk/Partition Backup of eventueel System Backup nodig. Deze laatste is een stuk makkelijker, maar geeft je weinig bewegingsruimte: het programma maakt namelijk automatisch een back-up van je huidige systeem. Voor Windows betekent dat concreet een kopie van de systeem- en bootpartitie (doorgaans is dat een minuscule partitie aan het begin van je schijf evenals je complete C:-partitie (of althans de partitie waarop Windows is geïnstalleerd).

In principe hoef je niet meer te doen dan op Proceed te klikken, hoewel je ook hier opties als Schedule, Image-reserve Strategy en Backup options ter beschikking hebt. In paragraaf 7 ‘Live medium’ lees je hoe je via zo’n back-up een systeemcrash kunt overleven.

Wij kiezen voor wat meer vrijheid in onze keuze en selecteren daarom Disk/Partition Backup. Via deze laatste optie kun je trouwens ook nog altijd de systeem- en bootpartitie selecteren.

06 Partitieback-up

Zodra je Disk/Partition Backup hebt geselecteerd, merk je meteen dat de werkwijze verrassend veel overeenkomsten vertoont met een gewone databack-up. Het belangrijkste verschil is dat je hier geen individuele mappen of bestanden selecteert, maar een of meer complete schijven of partities. Interessant is verder ook de optie Sector by Sector backup, die je vindt via Backup options / Advanced. Plaats je hier een vinkje, dan worden ook lege datasectoren mee in de back-up geplaatst, wat uiteraard meer tijd en ruimt vergt. Dit scenario kan nuttig zijn wanneer je een partitie back-upt met de intentie eerder verwijderde bestanden te zoeken. Dit laatste maakt het mogelijk om dataherstel op de eigenlijke partitie uit te voeren. Loopt er onverhoopt iets fout, dan kun je de originele partitie makkelijk weer terugzetten om een nieuwe herstelpoging te ondernemen.

Het terugzetten van een geback-upte partitie verloop op vergelijkbare manier als bij paragraaf 2 ‘Slim herstel’. Je hoeft echter niet noodzakelijk een complete partitie terug te zetten. Het is net zo goed mogelijk alleen specifieke bestanden of mappen terug te halen. In dit geval selecteer je eerst de optie File mode: je kunt dan rustig door het imagebestand navigeren om de gewenste bestanden terug te zetten.

©PXimport

07 Live-medium

Dat EaseUS Todo Backup je door imagebestanden laat navigeren voor hersteloperaties is een uitstekende oplossing, maar wat als je (geback-upte) systeempartitie zo corrupt is dat Windows nog weigert op te starten? Dat hoeft nog geen rampscenario te zijn, want de software voorziet in twee noodoplossingen.

Beginnen we met de eerste (voor de tweede zie de volgende paragraaf). Start Todo Backup op, klik op Tools (de onderste knop in het linkermenu) en kies Create Emergency Disk. Kies het gewenste medium: usb-stick, cd/dvd of desnoods een iso-bestand (dat je dan zelf naar een bootmedium kunt overzetten met een gratis tool als Rufus). Je kunt hier bovendien uit twee besturingssystemen voor het bootmedium kiezen: Create WinPE Emergency Disk en Create Linux Emergency Disk. Beide voldoen als het je bedoeling is een schijf- of partitie-image van Todo Backup te kunnen terugzetten. Je hoeft je pc dan maar van dit bootmedium op te starten (in sommige gevallen moet je hiervoor in de bios van de computer de bootvolgorde aanpassen), waarna je in de grafische gebruikersinterface klikt op Browse to recover en het correcte imagebestand selecteert. Let wel: wil je ook bestandsback-ups op deze manier kunnen terugzetten, dan moet je wel voor de WinPE-versie kiezen.

Desnoods kun je nog een live-medium maken nadat de rampspoed zich heeft voorgedaan, weliswaar vanaf een andere pc.

©PXimport

08 Pre-OS

De tweede noodoplossing moet je wel hebben ingesteld vóórdat Windows er de brui aan geeft. Selecteer ook hiervoor de rubriek Tools in het linkermenu en kies Enable PreOS, waarna Todo Backup eerst een WinPE-omgeving zal aanmaken. Hierna volgt een bevestiging en kun je de procedure afronden met OK. De optie is nu gewijzigd in Disable PreOS, wat inhoudt dat deze functie zich ook weer laat uitschakelen. Als het goed is, zorgt deze functie ervoor dat je bij het opstarten van je systeem eerst een bootmenu te zien krijgt van waaruit je een afgeslankte versie van Todo Backup kunt opstarten, dus nog voor een eventueel corrupt geworden Windows aan de beurt komt. Net als bij het live-medium kun je dan van hieruit een hersteloperatie starten. Gezien Todo Backup hiervoor de bootsector aanpast, kiezen we zelf toch liever de minder ingrijpende methode van het bootmedium uit de vorige paragraaf.

09 Klonen

Stel dat je huidige schijf uit zijn voegen barst en dat je die door een grotere schijf wilt vervangen. Of dat je een langzame harde schijf door een snellere ssd wilt vervangen. Dat kan weliswaar ook via de omweg van een imagebestand, maar handiger is dan een directe kopie naar de al aangesloten doelschijf. Klonen dus en daarvoor biedt Todo Backup je twee opties: Clone en System Clone. Dit is zowat hetzelfde verhaal als bij het maken van images. Via de eerste optie kun je zelf de gewenste schijven en/of partities selecteren, terwijl bij de twee optie Todo Backup die keuze al voor jou heeft gemaakt en specifiek de systeemschijf heeft geselecteerd. Beide opties bieden extra instellingen via de knop Advanced options. Naast de optie Sector for Sector clone (waarbij ook lege datasectoren worden gekopieerd) tref je hier ook Optimize for SSD aan. We raden je aan deze optie aan te vinken als de doelschijf inderdaad een ssd is of een zogenoemde AF-schijf (Advanced Format) is, zodat de partitie optimaal wordt uitgelijnd. Bij twijfel plaats je hier bij voorkeur toch een vinkje. Houd er rekening mee dat alle bestaande data op de doellocatie zal worden overschreven. Je zet de operatie in gang met de knop Proceed.

©PXimport

10 Mbr naar gpt

Het kan ook gebeuren dat je een wat oudere systeemschijf, die op basis van de partitiestijl MBR (Master Boot Record) werd ingedeeld, door een nieuwe en grotere schijf wilt vervangen. Is die nieuwe schijf echter groter dan 2,2 TB en wil je die partitie volledig kunnen aanspreken, dan moet je die indelen volgens de partitiestijl GPT (GUID Partition Table). Om na te gaan wat de partitiestijl van je schijf is start je het Windows Schijfbeheer door op Windows-toets+R te drukken en het commando diskmgmt.msc te typen, gevolgd door Enter. Klik met rechts op het schijfnummer (linksonder) en wanneer je Converteren naar MBR-schijf ziet staan, betekent dit dat het een gpt-schijf is – en omgekeerd.

Een kloonoperatie van mbr naar gpt levert mogelijk bootproblemen op de doelschijf op. Je kunt dit als volgt vermijden. Klik met rechts in het Schijfbeheer op de nog lege doelschijf en kies Converteren naar MBR. Is die optie niet beschikbaar, rechtsklik dan eerst op de partities van die schijf en haal ze via de optie Volume verwijderen in het contextmenu weg.

Vervolgens kloon je de bronschijf naar de doelschijf zoals beschreven in de vorige paragraaf. Na een succesvolle kloonoperatie haal je de bronschijf weg en start je de pc op van de doelschijf, waarna je die mbr-schijf vanuit het Schijfbeheer opnieuw naar gpt kunt converteren. In het kader ‘Gpt’ halen we nog enkele voorwaarden aan voor de omzetting naar en het gebruik van een gpt-schijf.

©PXimport

Gpt

Het is eventueel mogelijk een mbr-schijf zonder dataverlies naar gpt te converteren. Hiervoor bevat Windows 10 (vanaf versie 1703) de Opdrachtprompt-commando mbr2gpt. Je vindt een (Engelstalige) instructievideo hieronder, maar de procedure is wel redelijk complex. Een alternatief is nog een programma als EaseUS Partition Master Pro (een gratis proefversie is beschikbaar). Verder heb je om van een gpt-schijf te kunnen opstarten wel Windows 64 bit nodig (dat kun je checken met Windows-toets+Pause, bij Type Systeem) en je systeem moet tevens zijn ingesteld op uefi (in plaats van bios). Dat ontdek je als volgt: druk op de Windows-toets, tik systeeminformatie in, voer de app uit en ga na of er bij BIOS-modus inderdaad UEFI staat (in plaats van Verouderd). Op Windowscentral vind je instructies om zowel je schijf naar gpt te converteren als om je bios-modus op uefi in te stellen. Je voert deze instructies wel op eigen risico uit.

©PXimport

▼ Volgende artikel
Zelf je elektrische kookplaat aansluiten? Zo doe je dat slim en veilig!
© andrey
Huis

Zelf je elektrische kookplaat aansluiten? Zo doe je dat slim en veilig!

Hoewel koken op gas voorlopig nog mag, is duidelijk dat de toekomst elektrisch is. Veel mensen stappen nu al over op elektrisch koken – vaak in combinatie met inductie. Ben jij toe aan een nieuwe kookplaat of wil je van het gas af? Dan is het goed om te weten hoe je zo’n elektrische kookplaat aansluit, waar je op moet letten en wanneer je beter een professional kunt inschakelen.

Na het lezen van dit artikel weet je:
  • Dat er 1-, 2- en 3-fase-aansluitingen en -kookplaten zijn
  • Hoe je met de multimeter bepaalt wat voor aansluiting jij hebt
  • Hoe je de elektrische kookplaat aansluit

Dit vind je vast ook interessant: Wat voor soort kookplaten zijn er?

Eén, twee of drie fasen: wat betekent dat?

In tegenstelling tot een gaskookplaat, die je simpelweg aan een gasaansluiting koppelt, is een elektrische kookplaat net iets technischer. Zo'n kookplaat kan worden aangesloten op één, twee of drie elektrische fasen. Welke van de drie je nodig hebt, hangt af van het vermogen van je kookplaat én van de aansluiting in je keuken.

Een 1-fase kookplaat is het eenvoudigst. Die werkt op een gewone stekker met twee pinnen, precies zoals je gewend bent van andere apparaten in huis. Deze modellen hebben een beperkt vermogen – maximaal 3680 watt – maar zijn vaak krachtig genoeg voor wie niet al te fanatiek kookt. Aansluiten is simpel: stekker erin en je kunt aan de slag.

Voor een 2-fase kookplaat heb je een zogenoemde perilex-stekker nodig, met vijf pinnen. Die zie je vooral bij iets krachtigere inductiekookplaten. Meestal worden dit soort kookplaten zonder stekker geleverd, en is het slim om een elektricien in te schakelen voor de installatie. Het benodigde vermogen ligt tussen de 3681 en 7360 watt.

Een 3-fase kookplaat vraagt nog meer stroom en werkt op krachtstroom. Ook hier gebruik je een perilex-stekker met vijf pinnen, maar je moet wel eerst controleren of je meterkast daar op is voorbereid. De aansluitwaarde ligt boven de 7360 watt en het is belangrijk dat de aansluiting klopt – anders werkt de kookplaat niet of loop je zelfs risico op overbelasting. Laat dit daarom bij voorkeur aan een vakman over.

©vectorizer88 - stock.adobe.com

Een kookplaat voor 1- en 2-fase

Je kunt ook kiezen voor een kookplaat met powermanagement. Dat is een kookplaat die je op een normaal stopcontact of op een perilex-stopcontact aansluit. Deze kookplaat kun je in de toekomst uitbreiden, als je dat wilt, maar hiervoor hoef je nu nog niet meteen de aanpassingen in de meterkast en aansluiting door te voeren. Als je wel de aanpassingen in de meterkast laat doen, heb je profijt van de kracht van een 2-fase kookplaat.

Hoe weet je welke kookplaat bij je keuken past?

Wat je kunt aansluiten, hangt af van het type stopcontact in je keuken. Heb je een standaard wandcontactdoos met twee gaten? Dan past daar alleen een 1-fase kookplaat op. Die worden meestal geleverd met stekker en snoer, zodat je hem meteen kunt gebruiken.

Zie je een perilex-stopcontact (met vijf gaten)? Dan is je keuken in principe geschikt voor een 2- of 3-fase kookplaat. Alleen weet je dan nog niet of je meterkast daadwerkelijk drie fasen aankan. Dat kun je op twee manieren controleren: met een multimeter of door in je meterkast te kijken.

Zo check je de aansluiting met een multimeter

Heb je een multimeter in huis? Dan kun je precies meten hoeveel fasen je aansluiting ondersteunt. Teken op een papier het patroon van het perilex-stopcontact en noteer per gat wat je meet. Prik met één pin in het middelste gat (de aarde) en meet met de andere pin de overige vier. Krijg je twee keer 230 volt en twee keer 0? Dan heb je een 2-fase aansluiting. Meet je drie keer 230 volt en één keer 0? Dan is het een 3-fase aansluiting. Label de gaten met ‘L’ voor stroom en ‘N’ voor nul, zodat je straks precies weet wat waar hoort.

©Dmitriy

Voordat je een kookplaat aanschaft, check je eerst de nismaat van je aanrechtblad. Meet met een rolmaat eerst de nis op in het aanrechtblad. Doe dit voor de breedte, de diepte en de hoogte. Komen de afmetingen niet overeen met de kookplaat die je graag wilt? Kijk dan of je het aanrechtblad kunt aanpassen.

Geen multimeter? Kijk in de meterkast

Heb je geen meetapparatuur? Dan kun je in de meterkast zien hoeveel fasen er beschikbaar zijn. Bij een 2-fase aansluiting zie je twee gekoppelde groepen met een hendel ertussen. Zie je vier gekoppelde groepen? Dan is er krachtstroom aanwezig en kun je dus ook een 3-fase kookplaat aansluiten – mits het stopcontact daar geschikt voor is.

©auremar

Zelf een kookplaat aansluiten

Ga je zelf aan de slag? Dan is het belangrijk dat je weet wat je doet. Elektriciteit is geen speelgoed, dus bij twijfel: bel een vakman. Heb je een 1-fase kookplaat met powermanagement die je op een normaal stopcontact wilt aansluiten? Dan moet je deze eerst correct instellen.

Leg om te beginnen een stuk piepschuim onder de kookplaat, zodat je hem veilig kunt omdraaien zonder krassen of barsten. Plak daarna de afdichtband rondom het apparaat, bij voorkeur zo dicht mogelijk bij de glasrand. Begin aan de achterkant, zodat de naad niet in het zicht valt.

Open het aansluitcompartiment onder de kookplaat en controleer het aansluitschema dat daar staat. Gebruik de bijgeleverde bruggetjes om de juiste verbindingen te maken. Sluit het snoer aan: bruin op L, blauw op N en geelgroen op aarde. Zet het snoer vast met trekontlasting en sluit het klepje.

Draai nu de kookplaat weer om en steek de stekker in het stopcontact. Leg de kookplaat op z’n plek in het aanrechtblad. Houd de pauzeknop vijf seconden ingedrukt om het menu te openen. Zoek via de plusknop naar het onderdeel ‘PO’ (power) en stel het vermogen in op 3.7 in plaats van 7.4. Bevestig dit door de pauzeknop nog eens vijf seconden ingedrukt te houden. Je kookplaat is nu geschikt voor een standaard aansluiting.

Houd de stekker op de juiste positie tijdens het meten met de multimeter. Kijk hoe je de stekker in het getekende stopcontact zou steken, zodat je de juiste kleuren van de draden noteert op je tekening.

Een 2-fase kookplaat aansluiten: zo werkt het

Heb je een 2-fase kookplaat? Dan moet je eerst bepalen welke kleur draad bij welk contact hoort. Meet het snoer door met een multimeter, op de piepstand of op de Ohm-stand. Noteer welke draad bij welke stekkerpin hoort en gebruik die info bij het aansluiten.

Open vervolgens het aansluitvak onder de kookplaat en kijk welk aansluitschema je moet gebruiken. L1 en L2 koppel je aan de juiste stroomdraden, 01 en 02 aan de juiste nuldraad. Maak de trekontlasting los, sluit de draden aan zoals je eerder hebt gemeten, en zet alles weer stevig vast.

Steek daarna de stekker in het stopcontact en plaats de kookplaat netjes in het blad. Dankzij de afdichtband blijft alles goed op z'n plek. Zet vervolgens de kookplaat aan en test of alle kookzones werken. Krijg je een foutmelding? Dan is er waarschijnlijk iets misgegaan bij het aansluiten. Geen foutmelding? Dan is je kookplaat klaar voor gebruik.

©S.Engels

Het is gebruikelijk dat de pannen een licht tikkend of zoemend geluid maken tijdens het koken. Dit heeft te maken met het magnetisch veld van de kookplaat. Ruik je een vreemde geur na het installeren van de kookplaat? Dit is ook gebruikelijk en de geur trekt uiteindelijk weg.

▼ Volgende artikel
⛈️ Wat te doen bij onweer: thuis, buiten en op de camping
© Olga Yastremska, New Africa, Africa Studio
Huis

⛈️ Wat te doen bij onweer: thuis, buiten en op de camping

Vooral in de zomer is het vaak raak: code geel of code oranje wegens onweer. Weet jij wat je wél en juist níet moet doen als er een onweersbui nadert? Thuis kun je veel risico's beperken, maar juist buitenshuis – en zeker op de camping – is het opletten geblazen. In dit artikel lees je hoe je jezelf en anderen beschermt, of je nu binnen, buiten of aan het kamperen bent.


In het kort:

⚡ Onweer & thuis ⚡ Onweer & buiten ⚡ Onweer en kamperen: 🏕️ Tent 🚐 Caravan

Lees ook: Regen, regen en nog eens regen … zo voorkom je wateroverlast

Thuis tijdens onweer: veilig, maar niet zonder risico's

In huis ben je relatief goed beschermd tegen blikseminslag, zeker als het gebouw voorzien is van een goede bliksemafleider. Toch zijn er een paar voorzorgsmaatregelen die je serieus moet nemen. Gebruik bij onweer liever geen apparaten die verbonden zijn met het stroomnet of met leidingen. Denk aan de wasmachine, een vaste telefoon of een bedrade computer. Bliksem kiest daarbij meestal de makkelijkste route naar de grond, en dat zijn vaak metalen onderdelen in huis zoals koperdraden of waterleidingen.

Trek bij voorkeur de stekkers uit het stopcontact van kwetsbare apparatuur zoals computers, tv's of de router. Een stekkerdoos met overspanningsbeveiliging biedt wel wat bescherming, maar niet bij een directe inslag. Ga liever ook niet douchen of in bad, want waterleidingen kunnen de elektrische spanning van een blikseminslag geleiden.

Ramen kun je gewoon dicht houden, en als je wilt kijken naar het natuurgeweld, doe dat dan vanaf een veilige plek binnenshuis. Zorg dat huisdieren binnen zijn en zet het alarmsysteem even uit als dat storingsgevoelig is bij blikseminslag.

Buiten bij onweer: voorkom dat je zelf bliksemafleider bent

Ben je onderweg of buiten als het begint te donderen, dan is het zaak om snel te handelen.

Onthoud: als je de bliksem ziet en binnen 10 seconden de donder hoort, zit je binnen de gevarenzone. Zoek dan zo snel mogelijk een veilige schuilplek.

De veiligste plek is een gebouw met muren en een dak – bijvoorbeeld een winkel, huis of station. Een auto met metalen carrosserie is ook een prima optie. Die werkt als een kooi van Faraday en geleidt de stroom om je heen in plaats van door je heen.

Vermijd tijdens onweer open velden zoals weilanden of sportterreinen, want daar ben je letterlijk het hoogste punt. Ook hooggelegen plekken zoals duinen of heuveltoppen vormen een risico. Zoek geen beschutting onder een boom die in z'n eentje op een veld staat – dat is juist een bliksemmagneet. Blijf verder uit de buurt van metalen objecten zoals hekken, masten of fietsen, en houd afstand van water – of dat nu een meer, sloot of zwembad is.

Kun je nergens heen? Maak jezelf dan zo klein mogelijk: hurk neer op je voetzolen, houd je voeten tegen elkaar en wikkel je armen om je knieën. Ga niet liggen; zo vergroot je je contactoppervlak met de grond, wat het risico op aardstroom vergroot.

©ID.nl

Kamperen met onweer: extra opletten in tent of caravan

Kamperen geeft een gevoel van vrijheid, maar bij onweer ben je juist extra kwetsbaar. Een tent biedt geen enkele bescherming tegen bliksem, hoe stevig het doek ook is. Het metalen frame vergroot het risico juist, vooral als je op een open veld kampeert of vlak bij een losse boom staat.

Als er onweer op komst is, zoek dan zo snel mogelijk een veilig onderkomen. Een stenen sanitairgebouw, de receptie of je auto bieden veel meer bescherming dan een tent. Zit je in een camper of caravan met een metalen buitenkant? Dan ben je redelijk veilig, mits je ramen en deuren gesloten houdt en geen contact maakt met metalen delen. Stacaravans met een houten of kunststof omhulsel bieden die bescherming niet: het klopt dat ze geen stroom geleiden, maar ze voeren die ook niet af. Daardoor kan een blikseminslag via leidingen of metalen onderdelen binnen alsnog gevaarlijk uitpakken. Tijdens onweer blijf je dus beter uit de buurt van dat soort constructies.

Laat ook je elektronische spullen niet in de tent of aan opladers zitten. Berg ze los op, zonder kabels of contact met de grond.

Staan er bomen op de camping? Zorg dat je tent daar niet direct onder staat. Bij inslag kunnen takken afbreken of kan de bliksem via de wortels naar de grond doorslaan. Ook op campings in de bergen of aan open water is het risico op blikseminslag extra hoog – check bij aankomst wat de aanbevolen schuilplaatsen zijn.

En hoe zit het met de tentstokken?

Metalen tentstokken zijn niet per definitie gevaarlijk, maar ze kunnen wel extra risico opleveren bij onweer. Omdat tenten vrijwel altijd met metalen haringen in de grond staan, is er al snel sprake van een geleidende verbinding met de bodem. Bij een blikseminslag kan de stroom zich dan via het frame en de haringen verspreiden, met risico voor wie zich in de tent bevindt. Daarom blijft het advies: verlaat bij onweer de tent en zoek een écht veilige plek op.

Tot slot: een goede voorbereiding helpt

Kijk altijd naar de weersvoorspelling voordat je op pad gaat. Veel weerapps geven een melding bij onweerskansen, vaak met een tijdsindicatie en locatie. Op de camping is het handig om bij aankomst al te weten waar je naartoe kunt bij slecht weer.

Zorg ook dat je zaklamp, powerbank en radio of noodaccu paraat hebt als je kampeert, voor het geval de stroom uitvalt. En vooral: blijf rustig. Onweer is gevaarlijk, maar met de juiste kennis en voorzorgsmaatregelen voorkom je ongelukken.

🔦 Voor als de stroom uitvalt

Licht in de duisternis!